Wereldjamboree 1937 r -iotee
Rond het aanstaande gebeuren op Vogelenzang Een stad in tenten
voor tien dagen 25000 padvinders komen uit alle windstreken
Met rassche schreden nadert de een en dertigste
Juli, de dag, waarop duizenden padvinders uit
alle deelen van de wereld in ons kleine landje zul
len arriveeren, om gedurende een tiental dagen,
tot en met 9 Augustus, met elkaar een internatio-
Lord Baden Powell of Gilwellde Chief komt.
iiale gemeenschap te vormen op het prachtige ter*
rein te Blocmendaal, waar de vijfde Wereldjam
boree gehouden zal worden. Dit belooft een gc-
beurtenis te worden, zooals maar zelden in onze
geschiedenis voorkomt. Veel is er dan ook reeds
over geschreven, maar nu de belangstelling voor
dit interessante gebeuren met het naderen van do
aanvangsdatum steeds grooter wordt, leek het ons
niet ondienstig eens wat uitvoeriger na te gaan,
wat zich op Vogelenzang gaat voltrekken in do
aanstaande zomer. Dus reisden we op een van die
regenachtige dagen van de vorige wcok naar Den
llaag, waar de Pers- en Propaganda-Commissic,
bestaande uit de heeren Baron C. R. T. Krayen
li o f, voorzitter en M. Westerman, E. Lamers, W«
Schoonhoven en T. Koot, ons alles zouden vertellen
wat we maar weten wilden. Slechts de heer Koot
ontbrak, zoodat we wel zeer volledig ingelicht
werden:
Propaganda-Bureau In een spoorwagon
Zooals gezegd, het regende flink, maar erg nat
werden we daar niet van, want nauwelijks uit de
ecne wagon gestapt, kwamen we weer in een an
dere terecht, een wagon in zeer uitzonderlijke kleu
ren (voor een Ncderlandsche spoorwagen tenmin
ste), die ook zeer uitzonderlijk is ingericht. Op het
Staatsspoorstation te 's-Gravenhage staat name
lijk al geruimen tijd de speciale Jamboree-wagon,
die, zoodia dat noodig is, naar Vogelenzang gere-
de'n wordt. Hier huist de Pers- en Propnganda-Com
missie voor de Wereldjamboree 1937, enzo
huist er geriefelijk ook! Er is een practisch inge
richt kantoortje in de wagon, een magazijn en een
vergaderzaaltje. Het magazijn, waarin we ook even
een blik mochten slaan, bevat een schat van pro-
paganda-materiaal, niet alleen voor de Jamboree,
maar ook voor land en volk van Nederlano.
Waar dit laatste voor dient, daar komen we nog
nader op terug. Tragisch was dat we een tijd
schrift van een Spaansche padvindersorganisatio
te zien kregen, gedateerd Juni 1936, waarin een
enthousiast artikel over de aanstaande Jamboree
voorkwam. Nu is er niet veel kans meer, dat de
Spaansche padvindertjes naar dit voor hen zoo
prachtige festijn zullen komenOok al weer een
gevolg van de vreesclijkc burgerkrijg, die nu al
zoo lang woedt en die nog steeds maar geen einde
schijnt te zullen nemen.
Wat bedoelt men met de Jamboree?,
Eenmaal geriefelijk in het knusse vergaderzaaltje
gezeten, heeft Uw dienaar er zich verder toe be
paald te vragen, te luisteren en te notoeren wat hij
vernam.
Indien het U nu gaat zooals mij, dan hebt ge al
ettelijke malen over „de Jamboree" hooren spreken,
er vaak ook misschien zelf over gesproken, zonder
eigenlijk precies te weten, wat het woord beteckent'
en waar het vandaan komt Het laat zich wel een
klein beetje bevroeden, dat dit woord, zooals meer
dere zaken in de Padvinderij, van Indiaansche oor
sprong is. Dat is dan ook inderdaad zoo. Jamboree
beteekent zoo veel als „feestelijke samenkomst"
samenkomst, waarbij de strijdbijl begraven wordt.
Het woord is afkomstig van de Indianen van
Noord-Amerika. Nu leven de Padvinders van do
heele wereld over het algemeen in do meest vol
maakte harmonie, maar toch heeft Baden Powell,
óe grondlegger van de padvinderij, en ook van do
Jamboree in zijn modernen vorm, met het houden
.van deze samenkomsten een algomeene verbroede
ring van de volken bedoeld. Het eerste kamp, dat
herinnert aan de tegenwoordige Jamboree, is ge
houden in 1908 in Engeland. In dat eerste kamp
waren een vijf en twintig Engelsche padvinders,
maar toen reeds had Baden Powell, met zijn steeds
verziende blik, begrepen, dat deze samenkomsten,
in de toekomst internationaal moesten worden.
De ligging van het Jamboree-terrein ten opzichte
van Den Haag, Amsterdam en Rotterdam.
Nu, dat is ook inderdaad gebeurd. Komen er op
de Jamboree 1937 niet vertegenwoordigers van 49
Janden? Het begin was er in 1908, en Baden Po
well werkte onophoudelijk aan de verwezenlijking
van zijn groote ideaal: een samenkomst, waar de
jeugd van alle landen vertegenwoordigd zou zijn.
Helaas kwam in 1914 de wereldoorlog, die ook hier
een groote vertraging bracht, maar toen de wereld
vrede weer een feit geworden was, riep de groote
Paovindersleider de verkenners van alle landen op
om tezamen gedurende enkele dagen een wereld
broederschap te vormen. Zeven en twintig landen
gaven aan zijn uitnoodiging gehoor en van dat jaar
af is het steeds excelsior gegaan.
Tijdens de wereldoorlog had de Padvindersbewe
ging een geduchte knak gekregen, maar daarna
kwam er een nieuwe opbloei in de heele wereld. De
toestand was weer gezuiverd en met de jeugd ging
men thans een nieuwe toekomst tegemoet. Abso
luut internationaal was deze eerste, in Engeland'
gehouden Jamboree, nog niet: vertegenwoordigers
van de Centrale landen in Europa ontbraken nog
op het appèl. Ook die moeilijkheid werd evenwel
opgelost, er werd een internationaal bureau opge
richt en men besloot voortaan eenmaal in de vier
jaren een Wereldjamboree te houden. Aan dit
voornemen is dan ook gevolg gegeven, zij het ook,
aat men één keer een jaar heeft overgeslagen, orn
aat men steeds tegelijk met de Olympische Spelen
een Jamboree zou krijgen, wat minder gewenscht
was.
De tweede Jamboree in Denemarken
Denemarken viel de eer te beurt voor het eerst
werkelijk Padvinders uit alle windstreken te mogen
ontvangen: in 1924 werd in de omgeving van Ko
penhagen de tweede Jamboree gehouden, waar 33
landen vertegenwoordigd waren. Nederland lever
de dat jaar een contingent van ruim tweehonderd
jongens, die in het kamp Chineezen, Japanners,
Finnen en Engelschcn als buren hadden. Het was
do heer Lamers, die ons hierover uitvoerig inlicht-
te.Niemand kon dat ook beter doen. daar hij zelf
tot de deelnemers bohoordel
Een van de belangrijkste doelstellingen van dc
Jamboree is wel, dat men de Padvinders een in
druk wil geven van land en volk. Juist op de leef
tijd van 15 tot 16 jaar observeert een jongen het
scherpst en daarom is het van heel veel belang,
dat er dit jaar in ons land een Jamboree gehouden
wordt. De Vereenigingen voor Vreemdelingenver
keer zijn meestal ingesteld op volwassenen, maar
de A.N.V.V., waarvan baron Krayenhof ook voor
zitter is, heeft nu wel heel goed ingezien, dat het
van groot belang is de padvinders, die deze zomer
hier komen, zoo volledig mogelijk in te lichten om
trent land en volk Hiermede is verklaard, dat er
in het magazijn van dc Pers- en Propaganda-Com-
missie zooveel materiaal met betrekking tot het
vreemdelingenverkeer aanwezig is. Dat het ge
bruikt wordt moge blijken uit het feit, dat in
Frankrijk alle padvinders (en dat zijn er 60.000)
zich momenteel op hun clubavonden bezig houden
met dc Hollandsche natuur, met de Hollandscho
zeden en gewoonten! En zoo gaat het overal.
Op het kennismaken mot land en volk is nu de
Jamboree van het begin af aan ingesteld geweest.
In Denemarken, om weer tot dit uitgangspunt
terug te keeren, was het zoo, dat dc jongens een
week lang in het kamp verbleven, en dat een groot
getal deelnemers daarna nog een week werd inge
kwartierd bij Deensche families. Typisch was wel,
dat de Denen het meest vroegen naar ae verst ko
mende deelnemers. Tijdens de Jamboree in Dene
marken werden voorts z.g. competitions, wedstrij
den in verkennerstechniok tusschen de verschil
lende landen gehouden. Het resultaat bleek echter
te worden, aat niet de jongens, die er het meeste
recht op hadden ,naar de Jamboree kwamen, maar
wel de jongens, die het hnn/ligst waren in de tech
niek en de meeste kans maakten om te winnen.
Een en ander had ten gevolge, dat men de deroe
Jamboree, die te Birkenhead (in dc buurt van Li
verpool) gehouden werd, iets anders inrichtte. Do
wedstrijden vervielen, en daarvoor in ae plaats
kwamen demonstraties van verkennerstech
niek en voorts demonstraties van volksdansen in
nationale kleederdracht, opvoering van openlucht
spelen, enz. Ook werden de buitcnlandsche padvin
ders in Birkenhead niet meer ingekwartiero, maar
hield men na afloop van de Jamboree verschillende
excursies, zooals dat trouwens van dat jaar af
steeds gebeurt.
Die derde Wereldjamboree in 1929 is wel iets ge
weldigs geweest. Er waren niet minder dan 50.000
paavinders uit 42 landen, die tezamen het 21-jarig
bestaan der beweging herdachten. In dat jaar is
de Chief Scout ook door den Engelschen koning
in den adelstand verheven. Van toen af heette hij;
Lord Baden Powell of Gilwell. Enkele dagen ge
leoen herdacht deze eeuwig jonge grijsaard zijn
tachtigsten verjaardag (Op 22 Februari).
Hoe jong hij zich nog voelt, moge blijken uit het
feit, dat hij deze tachtigste verjaardag gevierd heeft
in Britsch-Indië, waar hij momenteel een inspectie
reis maakt!
Aardig is nog te vermelden, dat het tijdens de
derde Jamboree dagen lang geregend heeft, waar
door het terrein herschapen werd in één groote
modderpoel. Baden Powell noomde deze bijeen
komst dan ook met een kleine variatie: „Mudbo-
rec!" Het succes is door dezo regen echter niet
minder geweest.
Hoe de Hollanders het in Hongarije hadden
In 1933 was Hongarije gastheer van de padvinders
uit de heele wereld en het was weer de heer La
mers, die ons daarover uit eigen ervaring heel in
teressante dingen vertelde. Deze vierde Jamboree
telde 26000 deelnemers en er kwamen ruim 300.000
bezoekers, die er een speciale voorliefde voor had
den om tijdens dc maaltijden het kampleven gade
te slaan.
Het Nederlandsche contingent telde dat jaar onge
veer 120 man, en deze 120 Hollanders stonden wel
zeer in de gunst der Hongaren. IIo<j komt dat zoo,
il 02
zult ge vragen? Wel, tijdens en na de wereldoorlog
zijn er tal van Hongaarsche kinderen in Holland
geweest, die hier jarenlang een liefderijke verple
ging genoten hebben. Die kinderen van toen waren
in 1933 jonge menschen geworden, die hun tijde
lijke vaderland lang niet vergeten waren. Dat
bleek al spoedig. Onze Hollanders reisden per trein
aan één stuk door naar Gödöllö, aat een drio
kwartier sporens van Boedapest verwijderd is.
De tweede nacht van de reis naderde men de Hon
gaarsche grens. Dc eerste nacht hadden de jon
gens niet veel geslapen en zoodoende hadden ze
de volgende niet veel last van slapeloosheid. Zoo
kwam een trein vol slapende menschen aan do
Hongannschc grens, waar gestopt moest worden
voor de douane. Maar wat bleek? Daar stond op
ht station midden in de nacht een volledig muziek
corps, dat de Hollandsche padvinders met vroolijke
fanfares kwam inhalen, daverende toejuichingen
weerklonken en een groot aantal lieftallige jonge
dames in Hongaarsche kleederdracht kwam de
vermoeide en slaperige Padvinders laven met
limonade en ander lekkers.
Dat begon dus al goed. De Hollanders waren popu
lair en dat bleek ook in het kamp, schitterend ge
legen in een gebiea van wijnbouw. Bij tal van ge
legenheden moesten juist de Hollanders vooraan
loopen, tot groot misnoegen van anderen vaak, do
Hollanders werden apart toegesproken. Zij hadden
ook een tolk, die hun eigen landstaal perfect, sprak
omdat hij in do oorlogsjaren in Nederland was
geweest.
Zooals sinds 1929 gebruikelijk, werden ook nu ex
cursies gehouden, waarbij onder andere Boedapest
en Dobrechcn bezocht werden. Zoo maakten de
Hollandsche jongens kennis met de beroemde Hon
gaarsche pocszta, en werden ze in Boedapest door
den burgemeester apart toegesproken. Ja, onze jon
gens werden wel verwend!
Een heele uniform voor een paar klompen
Typisch verschijnsel op dc Jamborees is de jacht
op souvenirs, niet alleen door de jongens, maar ook
door de bezoekers. Steeds onstaat er een uitgebre-
oe ruilhandel. Het is dan ook wel aardig voor de
jongens om bijvoorbeeld bij een Hollandsche uni
form een Poolsche riem te dragen. Zeer veel vraag
was er steeds naar de klompen, die onze landge-
nootcn, als zijnde een nationale dracht, plegen mee
te nemen. Dit was zelfs zoo erg, dat men de jon
gens verbieden moest om hun klompen vóór de
dc laatste dag te verkwanselen. Een gevolg daar
van was dan natuurlijk dat de klompen steeds
stegen in waarde en dat een klomp tenslotte do
waai de van een heele uniform vertegenwoordigde»
Leuk was ook wat de heer Lamers ons vertelde
omtrent het voedsel in Denemarken. Hij was
"daar tot menagemeester benoemd en waar de jon
gens ook zelf koken tijdens een Jamboree, wordt
het voedsel in naturn verstrekt. Zoo kreeg de heer
Lamers 'n bepaalde hoeveelheid aardappelen voor
zijn groep, die hij gelijkelijk verdeelde. Al spoedig
kwamen er klachten en de tolk werd er bij ge
haald: dat waren toch veel te weinig aardappelen
om met zoo veel menschen van te eten? Wat, zei
de tolk, hebben jullie dan al die aardappelen al
opgemaakt? Zijn gezicht werd een groot vraag-
teeken. Maar daar had je vier dagen over moeten
doen! Wat bleek nu? In Denemarken nemen aard
appelen lang niet zoo'n voorname plaats in op het
menu dan bij ons. Men eet daar veel meer vleeschl
Enfin, de Hollanders zijn toch niet vermagerd te
ruggekomen, want dc complete koeienpooten, waar
ze toch geen raad mee wisten, ruilden ze dan maar
in voor aardappelen en zoo kwamen ze toch aan
hun trek!
Waarom Vogelenzang en niet het Gooi?,
Na deze buitcnlandsche uitstapjes willen we thans
weer eens terugkceren naar onze Hollandsche We
reldjamboree, want daar gaat het hier toch
eigenlijk om. Men zal zich herinneren, dat er,
voordat definitief Vogelenzang gekozen werd, spra
ke van was, dat de Jamboree in het Gooi gehouden
zou worden. Do Spoorwegen hadden er aanvanke
lijk zelfs een zwaar hoofd in, dat Vogelenzang uit
verkoren werd. Achteraf is dat echter nog al meo
gevallen, want er is nu een extra perron te Bloe-
mendaal aangelegd, waar tijaens de Jamboree
ieder kwartier een trein stopt. Bovendien heeft
Vogelenzang het voordeel dat het tusschen drie
groote steden ligt, zooals men op bet kaartje, dat
wc hierbij publiceeren, duidelijk zien kan. Dat
waren eohter niet eens de voornaamste redenen,
waarom de keus op Vogelenzang viel, zoo vertelde
baron Krayenhof ons.
Toen men indertijd een geschikt terrein moest op-
zookon kwamen er twee plaatsen in aanmerking:
het Gooi en Vogelenzang. Twee Engelsche insiders
kwamen toen naar Holland. Ze zagen het Gooi,
zo zagen Vogelenzang. Ze maakten aanteekenin-
gen en ze gaven cijfers voor verschillende facto
ren. Ze zeiden weinig, maar ze dachten veel en
toen men ging vergelijken, bleek het Gooi onge
veer 43 punten te hebben, Vogelenzang ruim het
dubbele daarvan! Onze Hollanosche officials ston
den wel 'n beetje verbaasd over zoo'n groot verschil
Het bleek eohter, dat het Gooi niet voldoende heu
velachtig was. De jongens moeten in zekeren zin
Een groepje Zeeverkenners uit Californië,
dut dc Jamboree komt meemaken.
Voor het opbouwen van een kampvuur worden
heele boomen stuk gezaagd.
Onafhankelijk kunnen kampecren, elkaar niet kun
men zien en vrij zijn in hun kleine omgeving.
Daartoe is natuurlijk een heuvelachtig terrein
noodig. Aan die eisch voldeed Vogelenzang uitste
kend. Een ander voordeel was; dat er heel gemak
kelijk in zee gezwommen kan worden in verband
met dc korte afstand daarheen, en voorts bleek
de grondsoort in Vogelenzang geschikter te zijn
dan in het Gooi. Dus werd besloten: Vogelenzang
zal het zijn.
Wie de leiding hebben
Het groote terrein zal voor de Jamboree verdeeld
worden in acht sub-kampen, met een negende in.
reserve. In ieder subkamp bivakkeeren 3000 jon
gens onder bevel van een subkampleider. Hoofd
kampleider is de Overste der Huzaren A. Blussé
van Oud-Alblas, Districtscommissaris der N.P.V,
in het District Amersfoort. De hoofdleiding en de
heele organisatie berust bij den hoofdverkenner,
vice-admiraal Rambonnet met zijn assistent, gene
raal Behrcns. Ook voor de geestelijke verzorging
zijn verschillende functionarissen aanwezig, voor
de Prot. Ghr. groepen bijvoorbeeld Ds Kalkman,
de bekende voorzitter van de Ned. Chr. Padvin
ders Vereenigingi
De Chief Scout heeft dus niet zelf de opperleiding.
Wel zal hij we zouden bijna zeggen vanzelf
sprekend, de Jamboree komen bezoeken, verge
zeld van zijn echtgenoote en van een zoon en
een dochter. Een hooge gast is ook de zoon van
den kroonprins van Zweden, Gustaaf Adolf, die
als leider van het Zweedsche contingent aan de
Jamboree deelneemt.
Over dc belangstelling heeft men tot dusver niet
te klagen. Bij de eerste oproep kwamen er uit
Engeland bijvoorbeeld al 10.000 inschrijvingen,
terwijl men slechts plaats heeft voor 8000 van
deze landslieden. Gedeeltelijk heeft men deze moei
lijkheid weten te ondervangen, want een deel van
de Engelsche jongens gaat halverwege de Jam
boree terug, waarna hun plaats door anderen
Ingenomen kan worden. Uit Amerika komen 10-40
padvinders naar Holland, een ongekend groot
aantal en zoo is het met vele andere landen. Al
leen al het vervoer van deze jongelui op zoo
korten termijn geeft groote moeilijkheden. Zoo
moeten er bijvoorbeeld 8000 Engelschen in het
hoogseizoen tijdens één nacht per schip vervoerd
worden. Men heeft deze moeilijkheid overwonnen,
Deze kiek spreekt voor zichzelf
maar het resultaat is thans, dat de Britsche pad
vinders aankomon in Hoek van Holland, Vlissin-
gen en een deel zelf in Brussel!
Niet alleen van de zijde der padvinders, ook van
de zijde der ouders is er veel belangstelling. Zoo
worden er nu reeds in Engeland, Luxemburg en
Hongarije excursies naar Holland voorbereid.
Een wereldstad voor tien dagen
Er gaat daar op Vogelenzang voor den duur van
tien dagen een wereldstad van tenten verrijzen.
Want vijf en twintigduizend menschen vormen
met elkaar toch wel een stad, zij het dan ook
ditmaal dat die heele stad slechts tien dagen zal
bestaan en dat de bevolking in linnen huizen
woont. Van te voren worden er verschillende
wegen aangelegd, waarlangs het bezoekende pu
bliek zal kunnen wandelen. Er komt een groot
winkelkwartier, waar tal van zaken gevestigd
zullen worden, er komen een poststation, een reis
bureau, een telefoonkantoor, café's. er wordt wa
terleiding en electrisch licht aangelegd. Een zie
kenhuis zal niet ontbreken evenmin als een dui
zendtalW.C.'s. Gedurende de kampdagen is
er een eigen brandweer en een eigen verkeers- en
kamppolitie, die reeds nu wordt opgeleid door de
Haagsche inspecteur Lodestcin.
Dc Jamboree zal een eigen dagblad hebben, dat'
's nachts gedrukt wordt en in het heele land ver
krijgbaar zal zijn. De padvinders redigeeren dit
blad zelf, en het verschijnt in vier a vijf talen!
Vanzelfsprekend is, dat de deelnemers hun eigen
kampmateriaal meebrengen en zelf hun kampei»
inrichten. Het wordt iets geweldigs, dat staat vast.
Wat gebeurt er tijdens de Jamboree?
Er zal voor bezoekers iedere dag in Vogelenzang
heel veel te beleven zijn. Bij de opening vindt een
massale opmarsch der naties plaats, waarbij men
héél hooge bezoekers verwacht. Verder zullen ec
lederen dag verschillende demonstraties gegeven
worden op de rallye-,ground, die ook zeer belang
wekkend zijn. In het wereldtheater worden regel
matig voorstellingen gegeven en tenslotte zijn er
twee fi drio internationale kampvuren, die voor,
het publiek toegankelijk zijn. Na afloop van het
knmp gaan de buitenlandsche deelnemers een drie
tal excursies maken, om het land land te leeren
kennen. Daarbij reizen ze in groepen van niet
minder dan 2500 man. Voorwaar geen kleinigheid
voor dc organisatoren!
De financiën
Waar komt het vele geld vandaan om dit alles
mogelijk te maken? Men begrijpt dat de onkosten
niet gedekt kunnen worden uit het kampgeld, dat
12 bedraagt, terwijl de buitenlanders voor de
excursies nog driemaal 2 betalen. Het gehealo
budget van dc Jamboree omvat een bedrag van
zeven ton!
In de eemte plaats moeten de entreeprijzen, die
de bezoekers betalen, een zeer belangrijke bron
van inkomsten vormen. Men verwacht de gasten
niet bij duizenden, maar bij honderdduizenden!
Voorts brengt de verpachting van dc 80 winkels
in het winkelkwartier een zeker bedrag op en
tenslotte verstrekt de regeering een subsidie van
17.000. Men heeft goede hoop, dat men er op
die manier behoorlijk zal uitkomen.
Van veel meer belang dan de 17.000, die de
regeering verstrekt, is dc moreele steun die ze
biedt, waardoor ook de uitgifte van Jamboreo-
potzegels werd mogelijk gemaakt. Deze zegels
worden zonder toeslag verkocht, zoodat or geen
financieclc voordeden uit voortspruiten. Wel kan
er een duchtige propaganda mee gemaakt wor
den. Do zegels zijn verkrijgbaar voor 1 5 en
6 cent, zoodat men op een brief naar het buiten
land precies alle drie de zegels kan plakken. En
dat is niet per ongeluk zoo geregeld, maar juist
met de bedoeling, dat men de zegels op deze manier
zal gebruiken.
Men ziet dus: aan medewerking ontbreekt het tot
nu toe niet. Laat nu als de Jamboree er eenmaal
is, het publiek ook medewerken, door van zijn
belangstelling blijk te geven! Dan is het welslagen
van de Jamboree verzekerd.
Dat ze verdient te slagen, niemand zal het ver
moedelijk na het lezen van het bovenstaande ont
kennen!
103
