De Begrooting in den
Leidschen Raad
KiJDAG 26 FEBRUARI 1937
rWEEDE BI .AD PAG 6
De voorzitter over „Fabricage" Dag van replieken
B. en W. doen enkele concessies Waarna de voor-
stellen-Goslinga en Eikerbout worden ingetrokken
De algemeene beschouwingen geëindigd Stemming
over de voorstellen
Bij de gistermiddag voortgezette behan
deling van „de begrooting in de Leidsche
raad, zette de Voorzitter zijn rede
voort. Spr. wijst er, in verband met de con
cessie aan de Eltax nog op. dat de N.Z.H.
T.M. wel een groote atneemster van elec-
trische stroom is, maar dat deze zaak toch
alleen als een verkeerskwesti'e moet worden
beschouwd. Overigens^ de afname van
stroom voor de stadslijn maakt, in verhou
ding tot het heele electrische net van de
Tramwegmaatschappij, weinig uit.
De bevordering van de agenten 2e klas
die geen diploma hebben, stuit af op dat
jaiet-bezitten van een diploma.
De heer v. d. Voort moet over die men-
schen niet te meewarig spreken en hij moet
ook niet eenzijdig de personeelsbelangen
behartigen. Hij zit hier voor het gemeente
belang.
De portefeuille van Fabricage
Spr. gaat daarna over tot de zaken
van Fabricage, welke portefeuille hij
voor wethouder Splinter waarneemt.
Tot zijn genoegen kan spr. mededeelen,
dat de toestand van weth. Splinter zeer
goed vooruitgaande is. De doktoren
hebben hoop, dat hij spoedig zijn werk
zaamheden weer kan hervatten.
Enkele leden hebben gesproken over de
werkverruiming, in het bijzonder de heer
Snel die het voorstelde alsof werkverrui
ming nu werkelijk het eenige is, dat tegen
de werkloosheid kan worden gedaan. Men
moet dat toch niet overdrijven. Bij de werk
verschaffing en bij de werken voor bet
Werkfonds waren half Fc.bruari direct loOO
plus 2800 en indirect ongeveer 2800 men-
schen werkzaam. En toen werd voor een
bedrag van 33 millioen uitgevoerd. Het
aantal werkloozcn, dat voor dat bedrag
werk vindt is dus wel heel gering.
Stadsverfraaiing heeft de aandacht, maar
nuttige werken gaan nu eenmaal voor. Spr.
heeft bijv. plannen in petto voor verbetc-
jTiig van het Pie terskerkplein en de restau
ratie van Gravenstein, maar deze dingen
wachten op gunstige gelegenheden om
naar voren gebracht te worden. Overlast
aan omwonenden bij openbare werken
wordt zooveel mogelijk voorkomen maar
voorkoming is niet altijd doenlijk. De ver
betering van de Schrijversbrug is in voor
bereiding.
Men neemt den heer Schüller
niet au serieux
Over de opmerkingen van "den .Weer
Schüller zegt spr., dat de toon van dit
raadslid zelf bewerkstelligt, dat zijn
succes niet zoo groot is als het zou
kunnen zijn. De heer Schüller maakt
steeds weer opnieuw duidelijk aan B.
en W., dat zij onbekwaam, weinig ijve
rig en dom zijn en dat er aan de direc
teuren der gemeentediensten het een
en and^r hapert. Het gaat steeds weer
over allerlei persoonlijke dingen en dat
doet af aan de waardeering voor het
geen de heer S. zegt. Men neemt hem
niet au serieux. Zijn persoonlijke op
merkingen over directeuren van dien
sten hooren thuis, in de commissie van
Fabricage.
De commissie voor de werkverruiming,
die de heer Schüller voorstelt, wordt door
spr. ernstig afgeraden. Deze zou veel geld
kosten en voor de werkloozen weinig baat
brengen. B. en W. willen het vooretel-
Schüller tot het maken van plannen voor
demping van het laatste stukje Levendaal
in prae-advies nemen. Hetzelfde voorstel
inzake de verbetlering van de Jan van
Govcnbrug wijzen zij af.
Het straatwerk doen uitvoeren in dag
geld is inderdaad ingrijpend, maar spr.
vindt het een zeer verdedigbare wijziging.
Het tariefwerk is eigenlijk niet verdedig
baar. Alle franje moet verdwijnen.
De opmerkingen over d"e hoeveelheid
benzine, gebruikt door de Reinigingsdienst
richtten zich weer tegen den directeur.
De heer Schüller: Dat fe niet waar.
De Voor zilt er: luister nu maar naar
wat ik te zeggen heb. U deed het voor
komen alsof de directer het beraine-gc-
bruik zoo regelde, dat hij een goed figuur
in de Raad zou slaan. Spr. bestrijdt deze
bewering met de feiten.
De motie om een huurder te benoemen
in het bestuur der Woningstichting vindt
spr. principieel onnoodig.
Werkmanswoningen" komt allereerst in
aanmerking om bij de saneeringsplannen
betrokken te worden. De woninpbouwver-
eenigingen zijn niet de meest aangewezenen
maar bij elk plan. wordt deze kwestie op
nieuw onder oogen gezien.
Volkshuisvesting
Over de Volkshuisvesting heeft de heer
Schüller een scherp requisitoir tegen B. en
W. gehouden. Hier hebben B. en W. heele-
maal niets gedaan. Deze zaak komt spoe
dig uitvoerig aan de orde in de Rand, zoo
dat spr. er niei zoo heel veel over zal zeg
gen. Ook de interpellatie over ,,De Tuin
stadwij k" komt daarbij aan dc orde.
Halfjaarlijks krijgen B. en W. een
rapport over de woningtoestand. Begin
1937 hebben B. en W. nog een rapport
ontvangen over het aantal ongeschikte
woningen, dat tot 400 is opgevoerd. Er
staan momenteel 418 woningen leeg in
de huurprijs van fo. Dat is een reserve
van 4 pet. Ook als het aantal inkomen
de personen zoo groot blijft als het
vorig jaar is de reserve aan het eind
van het jaar nog voldoende.
Het dreigement van den heer Schüller
met art. 19 d^r Woningwet, heeft geen in
druk op spr. gemaakt. Want dit zwaard
van Damocles hangt spr. dagelijks boven
bet hoofd. Het voorstel-Schoneveld om
huurverlaging met terugwerkende krar'it
te doen i igaan, is hier niet aan de orde.
De kwestie is bij Fabricage in behandeling.
Er kan nu niet over beslist worden. Maar
de zaak zal de aandacht hebben.
Omtrent de kwestie-Tu instadwijk zegt
Spr. nog, dat het accountantsonderzoek
geen enkel bezwarend feit tegen een of(
ander ambtenaar aan het liclit heeft ge
bracht.
Replieken
Thans zijn de replieken aan de orde.
De heer Van Eek schrijft de veranderde
houding der sociaal-democraten toe aan de
dwangpositie, waarin zij verkeeren. Dc ar
beiders blijven de s.d.a.p. vertrouwen. De
s.d. fractie is dan ook nfet bang voor de
komende verkiezingen.
De heer Wilbrink; Van de inlossing
der beloften is toch niet veel terecht ge
komen.
De heer Van Eek: Tengevolge van de
dwangpositie! Een tegenstelling tussohen de
s.d. wethouders en de fractie bestaat niet.
Dat alleen de Christelijke beginselen van
waarde zijn tegen het fascisme, acht spr.
onjuist. Bij de socialisten is geen afval naar
fascistische zijde, bij de Katholieken wel.
De heer Wilmer (r.k.) bepaalt zijn
houding ten opzichte van de verschillende
voorstellen en wijst er dan op. dat z.i. het
optreden van den heer Van Eek c.s. in de
Raad de beste propaganda is voor het nat io-
naal-soeialisme. De oppositie werd gevoerd
om redenen van partij-politieke aard. Het
succes van de s.d.a.p. is voor een groot ge
deelte te danken aan onjuiste voorlichting,
ook in Leiden, met name in .Vooruit". Dc
heer Van Stralen heeft onwaarheid gespro
ken in de s.d. vergadering, toen hij zeide,
dat hij nog wel allerlei dingen wilde doen,
maar geen medewerking had van B. en W.
en de Raad. Hij wist heel goed. dat het
anders was.
De heer Wilbrink (c.h.) verdedigt
hartelijk de werkverschaffing, speciaal de
werkverschaffing in grondwerk. Het betoog
van den heer Snel in dit opzicht was er
geheel naast en daar doet hij de werkloozen
geen dienst mee. De houding van den heer
Van Eek ten opzichte van belastingverhoo-
ging, waaraan de s.d.ap nu niet meer mee
wil werken noemt spr. onoprecht.
De heer Beekenkamn (a.r.) wijst er
op, dat bij de s.d.a.p ook de beginselen ten
gevolge van de gewijzigde omstandigheden
veranderd zijn. Bij de a r, partij is dat niet
het geval. De heer Verwey heeft dan ook
Colijn verkeerd geciteerd. Deze heeft ge
zegd: Wij zijn niet veranderd, maar de om
standigheden. De politiek van de s.d.a.p.
draagt .het „Op hoop van zegen"-kernnerk.
Door de huidige houding van de s.d.a.p.
wordt de aanpassings-politiek van de negee
ring gerechtvaardigd. Dat de s.d.a.p niet aan
de door haar zelf gewekte verwachtingen
heeft voldaan, is bij deze besprekingen wel
duidelijk aan het. licht gekomen. Dat de
kiezers dat niet inzien is een psychologisch
raadsel zooals het ook zulk een raadsel is,
dat «Je'lezers der Arbeiderspers allerlei
tegenstrijdigheden, blijkbaar maar voor
zoete koek opeten.
De heer Lomhert (r.k.) houdt vol, dat
op "de dienstrijwielen te bezuinigen is. Dat
,het in orde maken van de raadszaal f 22
moet kosten noemt spr. een voorbeeld van
lijntrekkerij ten lr/!e der gemeente.
De heer Bergers (r.k.) blijft ontevre
den over de slachthuistarieven.
De heer Eikerbout (a.r.) verdedigt
nogmaals zijn voorstel om het ongevallen
risico niet meer zelf te dragen, maar onder
te brengen hij de Rijksverzekeringsbank.
HJet is onjuist, dat het zelf dragen van hot
risico voordeeiiger is. Het is ook onjuist,
dat men hier een melkkoe zou slachten.
Men zet eenvoudig de melkkoe droog op
stal en heeft een behoorlijke versterking
der algemeene reserve.
De heer v. Wel zen (comm.) houdt
breedvoerig betoog om te zeggen, dat hij
vóór de begrooting zal stemmen.
Dp heer Wilmer: Dat is al anders dan
bij den heer Knuttel.
De heer Goslinga (a.r.) vangt zijn
repliek met enkele opmerkingen over onder
geschikte punten aan. Spr. trekt zijn voor
stel inzake het instellen van een schrifte
lijk vragenrecht in, maar hoopt intusschen,
dat de behandeling der interpellaties vlot
ter zal geschieden in het vervolg. Spr.
breekt dan zijn rede af en de vergadering
wordt verdaagd tot 's avonds 8 uur.
AVOND ZITTING
De fictieve posten
In de avondzitting vervolgt de heer Gos
linga zijn rede. Hij noemt het voorstel-
Schüller, dat als het Leidsche plan van den
Arbeid is voorgesteld, een mager schar
minkel. Wij kunnen ons geld beter beste
den aan urgente verkeersverbeteringen dan
aan de demping van dat stukje Levendaal.
't Voorstel-Elkerbout inzake opheffing van 't
Gem. Ongevallenfonds zou spr. gaarne in
prae-advies genomen zien. Spr. is het eens
met de sombere klanken over de gemeente
lijke financiën, doch met de conclusie van
den heer de Reede, dat belastingvcrhooging
de eenige uitweg is, is spr. het niet eens.
Belastingverhooging is een uitermate
gevaarlijk middel, speciaal met liet. oog
op de werkloosheid, 't Is juist, dat de
opcenten op de vermogensbelasting niet
weer kunnen worden verhoogd. Maar er
ls nog een zakelijke bedrijfsbelasting,
waar de s.d. altijd zoo voor was! Spr.
Is teleurgesteld over de wijze, waarop
wethouder Verweij is heengegleden over
spr.s bezwaren inzake sommige posten.
Men leeft namelijk „op hoop van ze
gen". Denken de heeren nu werkelijk,
dat als straks een soort Volksfrontregee
ring mocht komen, er dan een goud
stroom voor de gemeente zal vloeien?
Zijn de gemeenten in een dwangpositie;
de regeering niet minder.
De heeren zijn thans In de gemeenteraden
oezig brandstoffen op te stapelen tegen de
regeering voor de verkiezingen in Mei. De
dag des oordeels zal echter wel komen!
Groote openbare werken zijn goed, maar
zijn geen panacee tegen de werkloosheid.
De verlaging van de storting in het ver
nieuwingsfonds van de Lichtfabrieken stelt
de wethouder heel eenvoudig voor, maar
hij vergeet, dat dit fonds niet intact blijft,
doch dat het danig wordt aangesproken,
zoodat voortdurende aanvulling dringend
noodzakelijk is. De wethouder heeft sprs.
voorstel destructipf genoemd. Dat is nnjutsi
want spr. wil irriëele posten vervangen
door een reëele post nl. putten uit de re
serve.
De Voorz. Maar het college heeft thans
een prikkel om deze irreëele bezuinigings
posten tot werkelijkheden te maken. i
De heer Goslinga: Het college heeft
trouwens een kans, dat Ged, Staten deze
bcgrooting niet zullen goedkeuren.
Wethouder Verwey: Welnee.n!
De heer Goslinga: Weet u dat nu al?
Wethouder Ver w e y: Ja.
De heer Goslinga weigert voorts een
kat in den zak te koopen wat betreft dc
bezuiniging op het Bewaarschoolonder wijs.
Wat de samenvoeging van Soc. Dienst en
Armenraad betrelt, zal spr. zich niet langer
verzetten, als maar de gedachte voorzit om
de uitgaven van den Armenraad te ver
minderen. Dat de Kijkserzekeringsbank be
reid zal zijn voor de 6 pet. leening is een
reusachtig „Klit" (kluit in 't riet). Spr. wil
zooveel mogelijk meehelpen om het college
door de moeilijke tijden heen te helpen,
maar hij moet blijven aandringen op klaar
heid en werkelijkheidszin.
De hcer Hessing (s.d.) is ontstemd
over de onaangename wijze van beantwoor
ding door den voorzitter van den lieer
Schüller. Het is nimmer de bedoeling ge
weest om de betrokken ambtenaren onaan
genaam te zijn. Zijn critiek betreft uitslui
tend het college.
De Voorz.: Dat blijkt niet altijd uit zijn
woorden.
De heer Hessing blijft bij zijn meening
dat de concessie aan de Elhase tot het ope
nen van een autobus-ringlijn niet in het,
algemeen belang is. B. en W. zijn in deze
veel te passief geweest. Ze hadden deze
gelegenheid moeten aangrijpen om er voor
te zorgen, dat ook de geisoleerde stads
wijken hun verbinding kregen. Spr. dient
een motie in, waarin uitgesproken wordt
dat de concessie aan de Eltax tot het ope
is in 't algemeen belang en dat de raad het
verleenen van deze concessie betreurt.
De heer Schüller verdedigt nogmaals
zijn voorstel tot stichting van een Werk-
verruimingsbureati met een verwijzing naar
Amsterdam. Bij „de Tuinstadwiik" is van
fraude geen sprake, dat geeft spr. toe, maar
daarom is nog niet alles in orde. Hoeveel
van de leegstaande woningen bruikbaar
zijn heeft de voorzitter niet gezegd.
De heer Würtz (Nat. Herstel) zegt nog
maals dat. er geen verwantschap bestaat
tusschen Nat. Herstel en de N.S.B. Spr. kan
de verzekering geven aan de S.D.A.P dat
als er hier ooit een Volksfront zou komen,
Nat. Herstel met andere nationale partijen
op zou komen tegen deze ramp en de roode
terreur zou bestrijden. Spr. betwijfelt of de
uitgifte van de jongste Leidsche leening
wel een succes zal zijn; de wethouder is
wel wat al te optimistisch. De perspectief
bezuinigingen van den wethouder zijn wis
sels op de toekomst.
De heer v. d. Voort (s.d.) ontkent, dat
hij uitsluitend personeelsbelangen behartigt
en het stadsbelang uit het oog verliest. Spr.
verdedigt nogmaals zijn medezeggenschaps-
voorstel.
De heer M an d e r s betuigt zijn instem
ming met de concessie aan de Eltax. De
tram wordt ouderwetsch.
Belastingverhooging
De heer De Reede (c.h.) meent, dat de
uiteenzetting van den Wethouder weinig
nieuws heeft gebracht. Eventueel hefëtel
in de toekomst kan slechts langzaam gaan.
Met den hj»er Goslinga vraagt spr. zich af
of. de Wethouder wel voldoende werkelijk
heidszin heeft als hij meent, dat hij 't beste
doet door zich blindelings te laten leiden
door circulaires, van hoogerhand.
Spr. blijft volhouden dat belasting
verhooging het eenige middel is om
de gemeente-financiën gezond te hou
den. Straks moeten de belastingen
misschien ineens tot de top worden
opgevoerd.
De heer Groeneveld (s.d.) handhaaft
zijn bezwaren tegen de Eltax-concessie.
De heer Eikerbout (a.r.) bepleit nog
eens zijn voorstel terwijl de heer T o b
(r.k.) uiteenzet, dat o°k *n Nederland de
propaganda voor het Plan wel het voor
naamste doel van het heele Plan van de
Arbeid zal zijn.
De heer v. d. Laan (lib.) verzekert den
heer Schüller, dat zijn aspiraties niet gaan
in de richting yan een fascistische dicta
tuur.
Wethouder Verwey deelt namens het
college mede, dat hij bereid is de post
10.000 voor bezuiniging bewaarschool-
cmderwijs te laten verhuizen naar de „na
der te nemen maatregelen", teneinde te
doen uitkomen dat deze 10.000,niet
alleen op het Bewaarschool-onderwijs be
zuinigd zullen worden.
Ten aanzien van het ongevallen-fonds
zegt spr., dat het College bereid is over
deze heele materie een nota over te leggen,
mits het voorstel-Elkerbout wordt inge
trokken.
De heer Goslinga (a.r.) trekt zijn voor
stel in, de heer Eikerbout (a.r.) het
zijne.
Daarna wordt tot stemming over de
voorstellen overgegaan.
Het lot der voorstellen
Het voorstel-v. d. Laan om de subsidie
voor de wijkverpleging niet te korten wordt
aangenomen met 26 tegen 7 stemmen. Te
gen de wethouders en de a.r.
Het voorstel-Jongeleen van dezelfde
strekking is daarmee eveneens aangeno
men.
Het voorstel Wilmer, Van Eek en
Wilbrink inzake het overwegen van do
mogelijkheid tot het instellen van een of
meer contact-commissies wordt door B. en
W. in prae-advies genomen.
Het voorstel-v. Eek inzake het houden
van optochten op Zondag wordt verworpen
met 18 tegen 15 stemmen. Voor: de s.d.a.p
en de heer v. Weizen.
Het voorstel-H e s s i n g inzake het on
derzoeken van de mogelijkheid naar de
stichting eener Leidsche Textielschool ne
men B. en W. over.
De motie-H e s s i n g om meer onder
houdswerken in eigen beheer uit te voeren
wordt verworpen met 18 tegen 15 stemmen.
Voor: de s.d.a.p en de heer v. Weizen.
Het voorstel-v. d. Voort inzake mede
zeggenschap wordt verworpen met 18 tegen
15 stemmen. Voor de s.d.a.p en de heer v.
Weizen.
De motie-S c h 11 e r om een huurder
op te nemen in het bestuur der Gem. Wo
ningstichting wordt verworpen met 18
tegen 15 stemmen. Voor de s.d.a.p. en de
heer v. Weizen.
Hte voorstel-S c h ül 1 e r om plannen te
maken om de demping van het laatste
stukje Levendaal wordt door B. en W. in
prae-advies genomen. Hetzelfde voorstel
ten aanzien van dc verbetering der Jan van
Goyenbrug wordt verworpen met 18 tegen
15 stemmen. Voor: de s.d.a.p (behalve de
Wethouders) en de heeren v. Weizen, Cos-
ter en v. d. Reijden.
De motie-S c h 11 e r om een Gemeentp
lijk Bureau voor Werkverruiming in t<>
stellen wordt verworpen met 16 tegen 17
stemmen. Voor de s.d.a.p. en de heeren Van
Weizen en Manders.
't Voorstel-mevr. Braggaar de Does
om de subsidie voor de Vereeniging voor
uitzending en verpleging van kinderen in
gezondheids- en vacantiekolonies niet te
verlagen wordt aangenomen met 26 tegen 7,
stemmen Tegen dc wethouders en de a.r.
Het voorstel-G roenevel d om de sub
sidie aan de Teekenschool van de afdeeling
Leiden van den Nederl. Protestantenbond
niet te verlagen wordt door B. en W. over
genomen.
1-Iet voorstcl-Beekenkamp om obsce
ne lectuur Uit openbare uitleen-boekerijen
en leesbibliotheken te weren wordt in prae
advies genomen.
De beslissing over het voorstel-Schone
veld om de verlaging van de huren van
met overheidssteun gebouwde woningen
uiterlijk 1 April 1937 in te voeren met te
rugwerkende kracht tot 1 Januari 1937.
wordt aangehouden totdat de kwestie dezer
huurverlaging behandeld za lworden in den
Raad.
De motie-H e s s i n g inhoudende afkeu
ring over de Eltax-concessie, wordt verwor
pen met 17 tegen 16 stemmen. Vóór: de
s.d.a.p (behalve de wethouders) en de hee
ren v. Weizen. Lambert en Eikerbout.
De Algemeene Beschouwingenen der be-
grootingsdebatten zijn hiermee geëindigd.
De vergadering wordt even voor midder
nacht geschorst tot hedenmiddag 2 uur.
STADSNIEUWS
Vereen, van oud-leerlingen der
tuinbouwwintercursussen
Jaarvergadering
De afd. Leiden van bovengenoemde ver
eeniging vergaderde in Hotel Central.
De voorzitter opende de vergadering met
een woord van welkom, waarna de notulen
werden gelezen en goedgekeurd. Nadat en
kele ingekomen stukken behandeld waren,
gaf de voorzitter den secretaris gelegen
heid tot het uitbrengen van zijn jaarver
slag.
Deze bracht een h/el gunstig verslag uit
over het afgeloopen vereenigingsjaar. Het
ledental bedraagt nu 45 leden, 9 donateurs
en 2 begunstigers.
Vervolgens kreeg de penningmeester ge
legenheid verslag uit te brengen over het
beheer der financiën, welk verslag ook zeer
gunstig luidde. De rekening sloot met een
batig saldo van f91.14. De kascommissie
bracht den penningmeester dank voor het
correcte beheer. Bij de gehouden bestuurs
verkiezing werd de voorzitter, de heer J. W.
Smit met algemeene stemmen herkozen. De
plaats van den heer v. d. Blom werd inge
nomen door den heer Dee en die van I.
Kret door den heer J. v. d. Berg. De ontsta
ne vacatures in de kascommissie werden
vervuld door de heeren Aljee en Ammer-
laan.
Vervolgens had nog een verkiezing plaats
voor een afgevaardigde naar de Algem. ver
gadering. Als zoodanig werd gekozen de
heer Oljee en als plaatsvervanger de heer
T. Ammerlaan.
Hierna volgde behandeling der beschrij
vingsbrief. Na verloting en rondvraag sloot
de voorzitter de vergadering met. dank voor
de goede opkomst.
Vakopleiding voor fabrieken
en werkplaatsen
Lezing van den heer Enyntjes
Voor een aantal leden van de Vereeni
ging tot bevordering van de vakopeiding
voor handwerkslieden in Nederland en de
Leidsche Vereeniging van Industrieelen,
hield de heer G. E. E. Kuyntjes, directeur
der Ambachtsschool, in de bovenzaal van
„Amicitia" een lezing over: „Vakopleiding
voor Fabrieken en Werkplaatsen",
De heer J. Heringa, voorzitter van de
Vereeniging van Industrieelen. leidde den
spreker in.
De heer Kuyntjes begon met "te constatee-
ren dat het groote publiek over het alge
meen van het nijverheidsonderwijs weinig
afweet.
Zooals bijna alle andere nijverheidsscho
len staat ook de Leidsche Ambachtsschool,
aldus spr., onder leiding van een bestuur.
Het doel der scholen is om jongelui van
1316 jaar op te leiden voor het vak, dat
zij hebben gekozen.
Tot voor korten tijd werd aan de scholen
een 3-jarige cursus gegeven. Herhaaldelijk
zijn. van de zijde der regeering pogingen
aangewend om uit een oogpunt van bezui
niging den 3-jarigen cursus in een 2 jarigen
te veranderen. Tenslotte is dat, niettegen
staande het groote aan al protesten en be
zwaren, verleden jaar gelukt.
Dat deze maatregel het onderwijs niet ten
goede komt, behoeft wel geen nadere toe
lichting.
Bovengenoemd besluit aldus spr.
komt hoofdzakelijk voor rekening van de
Rotterdamsche metaalbedrijven. Het bleek
n.l. dat de jongelui die in deze fabrieken te
werk werden gesteld te „knap" waren. Zij
werkten er korter of langcren tijd en ver
lieten dan het bedrijf om zich een hetere
positie toegewezen te zien. Het gevolg was
gebrek aan aankomende krachten in deze
fabrieken. Om daarin te voorzien werd door
de fabrikanten onderling een leerschool in
het leven geroepen, waar den jongelui pre
cies genoeg onderwezen werd. Deze twee
jarige cursus, die volgens de fabrikanten
uitstekend voldeed, was een prachtig pro
pagandamiddel voor de voorstanders van
het 2-jarig onderwijs
De ambachtsschool echter gaat van een
heel ander standpunt uit. Zij stelt zich niet
ten doel de jongens precies klaar te „stoo-
men" voor een bepaald vak, doch zij streeft
er naar hun een algemeene opleiding te
geven; hebben zij dan eenmaal de school
verlaten, dan kunnen zij zich gaan specia
liseeren.
Sprekende over de geschiedenis van het
nijverheidsonderwijs, wees spr. op de groote
verbeteringen, die de nijverheidsonderwijs-
wet heeft gebracht. De wet kent 3 soorten
onderwijs: dat wat aan de gewone am
bachtsscholen wordt gegeven en het stelsel
waarbij de leerling, die overdag in de fa
briek werkt, verplicht is een avondcursus
te volgen. Als derde groep wordt de M.T.S.
genoemd.
Naast het gewone dagonderwijs worden
aan de ambachtsscholen ook avondcursus
sen gegeven. Waren deze lossen tot voor
korten tijd slechts gewijd aan de theorie,
tegenwoordig wordt ook de praktijk onder
wezen. Daar het de bedoeling van den mi
nister is, dat dit practische onderwijs ge
heel gewijd wordt aan de behandeling van
moeilijkheden, die. de leerling op den dag
in zijn bedrijf heeft ontmoet, spreekt het
wel van zelf dat dit stelsel practisch op
hoofdelijk onderwijs neerkomt, iets wat de
minister nu juist niet wil. Deze moeilijkheid
wordt op alle scholen gevoeld.
Tenslotte wiidde de heer Kuvntfes eenige
nnndnohf aen de vraee-stnkken, die on de
niiverhe;donndon''''o',nr"Tr''c<;on te Barce
Ion a en Rocoe Z':n he«mroken
Na een korte pauze werd een aantal
lichtbeelden vertoond, die po~ k"*kl« gaven
in de scholen en de werkplaatsen.
Nadat enkele vragen beantwoord waren,
dankte de heer Heringa den heer Kuyntjes
oor ziin met groote belangstelling gevolgde
causerie.
De brandweer heeft een
nieuwe autospuit
Een fraai en zeer practisch geheel.
De eerste uitbreiding van het brand
weer-materiaal. althans de eerste uit
broiding van eenige omvang, is gereed
gekomen. De nieuwe autospuit, die ge
ruimen tijd geleden is besteld is thans
afgeleverd en de Leidenaars hebben
haar op een oefen.tocht reeds door de
stad zien rijden.
De autospuit is gebouwd op Ford V 8
chassis, voorzien van vol ballon anti-slip
banden, waardoor de kans op slippen tot
een minimum is gereduceerd.
De 8 cylinder Ford motor is, teneinde de
bedrijfszekerheid zoo hoog mogelijk op te
voeren, voorzien van een dubbele ontsteking
De pomp, welke door den automobiel-
motor wordt aangedreven, is een „Magirus"
centrifugaalpomp met een capaciteit van
2000 liter per minuut bij een manometrische
opvoerhoogte van 80 Meter of respectievelijk
circa 2500 liter per minuut bij 55 meter.
Deze capaciteit is dus 500 liter per minuut
grooter dan die van de oude spuiten.
De pomp is voorzien van 4 zuigaansluitin-
gen, nl. 2 voor het onttrekken van water
aan grachten of brandputten en twee afzon
derlijke voor het onttrekken van water aan
de waterleidig, terwijl 6 pers-aansluitingen
zijn aangebracht. Het aantal stralen kan
evenwel door 2 verdcelstuklten tot 8 worden
opgevoerd.
Teneinde bij brand, direct na aankomst
te plaatse, water te kunnen geven, dus
reeds voordat de aansluiting van de zuig
stangen of het plaatsen van een standpijp
is geschied, is de autospuit voorzien van
een reservoir, inhoudende 350 liter water,
welke hoeveelheid water direct onder pomp
druk kan worden weggespoten.
In afwijking met de tot op heden veelal
gevolgde bouwwijze, waarbij de man
schappen op twee aan de buitenzijde
aangebrachte langsbanken moeten plaats
nemen, is op de nieuwe autospuit een
geheel gesloten (dus overdekte) cabine
aanwezig, waarbinnen alle manschap
pen op dwarsbanken plaats vinden. De
cabine is voorzien van 4 portieren en
aan voor en zijkanten van ruiten van
splintervrij glas.
De manschappen zitten dus geheel be
schut, terwijl zij ook bij een eventueele
aanrijding minder gevaar loopen dan
bij de oude plaatsing der zitbanken.
Een dergelijke indeeling der zitplaat
sen wordt in het buitenland reeds veel
vuldig toegepast, doch in Nederland is
deze nieuwe autosDuit de perste waarbij
dit is geschied, zoodat Leiden hiervan
de primeur heeft
Onder de zitbanken en achter de cabine
zijn ruime bergkasten aangebracht terwijl
bovendien 4 slangenhaspels en een groote
afneembare slangenhaspelwagen aanwezig
zijn.
Hoewel deze autospuif kleiner en lichter
is dan de aanwezige(zij weegt volbelast 4650
K.G., tegen de aanwezige groote autospuit
8650 K.G.) kan een grootere hoeveelheid
slangen en andere materialen worden mede
gevoerd dan zelfs op de grootste der beide
aanwezige spuiten.
Op de reeds genoemde cabine is een1 af
neembaar zoeklicht gemonteerd, terwijl in
plaats van de op de oude spuit aanwezige
bel een krachtige electrische sirene is aan
gebracht. Het publiek wordt er nadrukkelijk
op gewezen, dat wanneer het sigijaal dezer
sirene weerklinkt, de rijweg, zoowel door
voetgangers als door rijverkeer voor de na
derende autospuit. moet worden vrijgehou
den of -gemaakt. De autospuit is geheel naar
de inzichten van den Inspecteur van Politie
Couzy gebouwd door de firma Geesink te
Weesp.
De tweede belangrijke aanwinst voor tie
brandweer zal zijn de nieuwe auto-ladder,
maar deze is nog niet gereed. Wanneer de
brandweer-outillage. zooals men zich die
voorloopig gedacht heeft, geheel gereed is,
hopen wij op die outillage, waaronder ook
de nieuwe brandweerkazerne behoort, uit
voerig terug te komen.
Actie Comité „Levendaal"
Het Actie-comité „Levendaal" 'dat reeds
veel in het belang van het wijkwerk van
ds. Punselie heeft mogen doen, had gister
avond weer één van zijn gezellige samen
komsten belegd.
Onder de vele aanwezigen, die het vrien
delijke wijklokaal vulden, merkten wij o.m.
op ds. Punselie en de heeren Wilbrink, Van
Borsclcn, Hakkaart en Hoogedoorn van het
Wijkbestuur.
Na een welkomstwoord van den heer
Van der Broek werd een aantrekkelijk
programma afgewerkt, waaraan de Mond-
accordeon club K. en G. en de Jongedoch-
ters- en Meisjesvereeniging medewerking
verleenden. De uitgevoerde nummers waar
van het een niet onder deed voor het an
der, wist de aanwezigen van het begin tot
het eind te boeien.
Een aanbevelend woord is in deze sa
menkomst nog gesproken door den voor
zitter voor wat betreft het toetreden als
contribuant van het Actie-Comité.
De heer Van der Broek heeft de verga
dering met een kort woord gesloten, waar
in hij o.m. alle medewerkenden dankte
voor den steun ook weer van hen bij de
samenstelling van deze samenkomst onder
vonden.
OPLICHTER AANGEHOUDEN
Door de politie is in bewaring gesteld 'de
36-jarige H. C., die zich heeft schuldig ge
maakt aan oplichting tot een bedrag van
125.ten nadeele van verschillende per
sonen.
Burgerlijke Stand
OVERLEDEN: H. P. Hereur wed.nr 55 Jr.
UIT DEN OMTREK
ALPHEN a.d. RIJN
JAARVERGADERING O. D. S.
De Chr. Jongemannen Vereeniging „On
derzoekt de Schriften" hield Donderdag
avond in het Nutsgebouw haar 46ste Jaar-
ïrgadering.
Zooals gewoonlijk, heeft men ook thans
weer de vele aanwezigen een mooie avond
bezorgd.
De vergadering stond onder leiding var-
den voorz., den heer A. H. Wa Vaven. Tn
z:.in openingswoord schelste spr. de donkere
tijden, waarin toch altijd weer een licht
punt gezien wordt. Zoo had Jakob zijn
Bethel, in de donkere toestand van Israël
verscheen de lichtende ster van Bethlehem
En 't werd op vereenigingsgehicd ook door
de Christelijke jeugd getuigd in onze dagen
RADIO
DISTRIBUTIE
VRIJDAG 26 FEBRUARI
ma III: 8.— Keulen of dl v., 10.11)
11.20 R. Denmark, 12.05 Paröi
iel VI., 15.35 Keulen, 17.50 Parijs R,
18.20 Keulen, plm. 18.55 Weenen of div.. 20.2)
21.50 Berlijn. 23.20 P(
Brussel VI., 9.20 GrJH
nuz. GRD, 10.35 Londen Reg., 16.20 Droltwich]
9.20 diversen. 18.15 Droltwich, 20.— Gram.muil
GRD, 21.— Londen 'Reg.. 22.20 Brussel VI., 22.3)1
Brussel Fr., 22.45 Londen Reg.
ZATERDAG 27 FEBRUARI
Programma III: 8.— Keulen of div.. 9.50 P&.
rijs R.. 13.05 Brussel VI., 13.35 Keulen, plm. 15.051
Brussel Fr.. 15.20Keulen, 16.20 Brussel Fr.. 19.3«4
Keulen. 21.20 Beromunster, 21.35 Boedapest o!
div.. 23.25 Berlijn.
Programma IV: 8Brussel VI.. 9.20 Gi
muz. GRD, 9.50 Keulen, 10.35 Londen Reg.. 11.2)
Droltwich. 13.20 Londen Reg.. 17.20 Droitwl.
18.20 Diversen. 18.Go Brusesl VI.,19.50 Droltwld)
21.40 Weeencn of div., 22.50 Londen Reg.
Agenda
Vrijdag 26 Febr. Stadsgehoorzaal, 8 uw
8 uur, Gemengd Koor „Sursum Corda'
uitvoering „Les Béatitudes".
De avond-, naoht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 22 tot en
met Zondag 28 Febr. a.s. waargenomen dot-
de apotheken:
als een lichtende plek in de donkere
reJd. Het werk gaat uit Christus, en
keert tot Hem. Daardoor worden an
menschen, blij en rijk.
Hierna richtte spr. een woord van
kom tot de aanwezigen, waarna door
heer A. Kroon een Bijbelinleiding werd g
leverd over Joh. 14 120.
In dit gedeelte bereidt Jezus Zijn jongep
voor op Zijn afscheid, maar belooft hun
komst van den Trooster. Op keurige wijl
werd dit mooie onderwerp behandeld.
Hierna werd gezongen Lied 27 3 waarn
op een orginieele manier de jaarverslag!
volgden, nl. door een vragende schoo
meester, met antwoordende leerlingen. Ui
de antwoorden bleek, dat de toestand de
vereeniging gunstig is
Na de pauze sprak do heer C. Tabak, al|
secr. van het N. J. V., over het onderwerj
„De taak der jeugd".
Op ernstige wijze, waarin toch ook som
de scherts even naar voren drong, toond
de begaafde spr. aan, dat de taak der jeug
niet daarin ligt, om zich maar uit te lev
Nu is er tweeërlei jeugd. De eerste heel
niets te maken met de leeftijd. Het is jeu;
dig blijven door vaak harde strijd en wo:
steling, maar dat toch op de latere leeftij
doet zingen: „Looft, looft den Heer mij!
ziel met alel krachten". Het is de jeug
van het hart.
Maar daar is ook de jeugd, die bepaal
wordt door de leeftijd. Prille jeugd, schoo
jeugd enz. En in die jeugd moet men
elk terrein des levens gevormd worden,
elk terrein Gods hand gaan zien. En
zich da,ar in wil werken, geniet meer, c'
diegenen die in dancing of schouwbui
hun vermaak zoeken.
Uit de Schrift leert men de ware jeug
kennen. Slechts leven uit de Schrift maai
ook het jonge leven gelukkig.
Door het Schriftonderzoek, cateehisati
werk op J. V. en M. V. is het mogelijk, dl
een geslacht gevormd wordt, dat straks u
de handen der ouderen de vaan kan
nemen.
Slechts door de vorming in de jeugd ki
straks voortgebouwd worden, aan de I"
in het gezin en in do maatschappij,
ecre Gods.
Zeer zeker was 'deze rede het glanspi
van den avond.
Hierna werd een stukje tooneel gespeel!
onder de titel; „Wil tegen wil".
Het slotwoord werd gesproken doo
Ds. Joh. Stehouwer, eere-voorz. \-n O. D.
waarna deze met dankzegging eindigde.
VOETBAL
AR.C. speelt Zaterdag de volgende wet
strijden op het terrein aan de Steenstraat
A.R.C. 1S.C.O. uit Oogsstgeest
A.R.C. adsp. b.Katwijk adsp.
A.R.C. 2 speelt in Oude Wetering tegei
Weteringsche Boys 1 terwijl het derdo
L. F. II in Leiden gaat bekampen.
STEUNVERLEENING B VOOR
WERKLOOZE ARBEIDERS
De commissie voor Steunverleening
zal binnenkort opnieuw een uitkeerini
doen voor werklooze arbeiders.
Ditmaal komen echter alleen in aanmer
king werkloozen, die uitkeering geniete
uit een van rijkswege gesubsidieerde steun
regeling en-of bijeen zoodanige werkvei
schaffing zijn geplaatst alsmede werklooze
die uit een werkloozenkas trekken en aa
ondersteunng behoefte hebben en gee
uitkeering hebben ontvangen in de maai
den November en December 1936.
De schriftelijke aanvragen kunnen ingl
leverd worden tot en met Maandag 1 Maai
a.s. bij A. van Hoorn, van BoetzeJaerstraa
J. van 't Wout. Raadhuisstraat. A van En
merik en A. F. Ruyssenaars, Jan Nieuwei
huizenstraat alhier.
HET 50-JARIG BESTAAN VAN DE
J.V. „SAMUEL"
Een oud-leden comité
Naar wij vernemen hebben enkele out
leden van de J.V. „Samuel" een voorloopi
comité gevormd om, wanneer de vereeni
ging in April a.s. haar 50-jarig bestaan hP
denkt, door middel van een cadeau blijk t
geven van hun dankbaarheid voor wat d
J.V. hen heeft geboden.
Binnenkort hoopt men een vergaderin
te beleggen waarop, naar men verwach
vele oud-leden van de vereeniging aanwc
zig zullen zijn, en waar dan onder Jeidini
van een werkcomité de plannen nadfi
zullen worden besproken
RAADSAGENDA
De Raad vergadert 1 Maart a.s. 's avond
7 uur.
Agefada: 1 Opening; 2. Notulen; 3. Medf
deelingen: 4. Ingekomen stukken; 5 Voor
stel van B. en W. inzake omwisseling obli
gaties van geldlecningen der provincie
Zund-Hol.'and en Utrecht; 6. Voorstel
n W. inzake vaststelling van het voo'
schot aan bijzondere scholen op de gemeen
telijke vergoeding voor 1937; 7. Voorstel vi
en W. inzake vaststelling der uitkeerini
art 101 der L.O -wet 1920 over 1931
verdeeling van den raad in afdeeün
Benoeniing van de leden en den voorzit
ter van de met ingang van 1 Januari i
van toezicht op het agentschap der arbeid!
b< middeling; 10. Voorstel van B. en W. 'i
zake overneming van het Schiètgehouw dc
vereeniging Nederland en Oranje alhier; 1
Voorste J B. en W. inzake conversie geli j
leeningen; 12, Benoeming yan de leden de
