NO-NAIL KISTEN
„DE PHOEMIX'
De mislukte ordening
1 WOENSDAG 17 FEBRUARI 1937
TWEEDE BLAD PAG. 5
'n Vreemde Taal worctoheel gewoon
door studie met de OramofoOH
HUUR3 COMPLETE
CURSUS f5.- d. m
ÏÏNG5JAP5101VE
JLj SPUI 23-27 AMSTERDAM
M.V. HOOGEWERF. CHABOT S VISSERS WIIHHAHDEL
Groote voorraad prima
betegen wijnen
Vraagt prijscourant voor particulieren
UITVOUWBARE
M.V. KISTENFABRIEK
HALFWEG TELEF:34
Bataafsche Brandwaarborg Mij.
Opgarlcht 1806
«.Gwiitug» W«n«lnd» No,.28 Talafoqn 117623
Directeuren. CofnmlMarl.i.n;
,r. Mr. W. M. d. Breuw Mr. R. J. H. Pal In
Mr.e N. d.dB*raBuwU" Mr W? J. Baron ran L,*ft
Concu reeronde premie. 1 H mlilloen re.erre»
ACTIEVE AGENTEN GEVRAAGD
EXTRA AANBIEDING
15, 12, 10 en 8 cents prima kwaliteit sigaren
verpakt in éSn kist van 100 stuks met kistband
5 ets. thans tijdelijk als reclame I 5.- p 100 st
Beleefd aanbevelend
A. v. Ommen Co
goed, dat niet gewogen, niet geteld, niet'
gemeten wordt in uitwendige maten, maar
dat juist alleen in staat is al wat geteld,
gewogen en gemeten wordt, te doen beant
woorden aan de juiste bestemming. Dat
hooge goed, dat hier op het spel staat, heet;
recht"
hoofdzaken in haar vaandel steeds heeft
geschreven: particulier initiatief eerst
Waarlijk, de schrijver neemt geen blad
voor de mond. Dat blijkt uit deze slotbe
schouwing; een soortgelijke opmerking was
ook reeds gemaakt bij het bezwaar, dat de
Regeering tegen prijsverhooging aanvoerde,
nl., dat de minst-draagkrachtigen het ergst
getroffen zouden worden; waarbij Prof.
Gerbrandy opmerkte:
Ik kan mij moeilijk onttrekken aan het
bezigen der woorden: in cauda venerium
het gif zit in de staart In elk geval heb
ik het besef, dat hier vooral ligt de kern
der regeerings-overwegingen- Wat ge
vraagd is, past niet in het kader van het
laaghouden der kosten van levensonder
houd. Hier komt een zeer gevoelig punt
aan de orde. Bedoelt de regeering, die met
allerlei maatregelen zelf er toe heeft me
degewerkt de minst draagkrachtiger.
zwaarder te belasten (men denke aan do
verschillende heffingen), uit te spreken:
maar zoodra het er op aankomt om te
gaan in de richting den bakker datgene
te geven wat naar eeuwenoude Christe
lijke ethiek hem toehoort, het loon voor
zijn arbeid, dan houd ik halt. Om allerlei
redenen ben ik bereid den minst draag
krachtige zwaarder te belasten, alleen
voor dat ééne, rechtmatige belooningen
van de broodproducenten, daarvoor niet.
Daar is dit offer die prijs niet waard?
Wij koeren nu ook nog even naar de in
leiding terug, waarin deze krasse woordei.
ons troffen:
De gang van zaken betreffende de ter
verbindendverklaring voorgedragen ont
werpen voor het bakkerij bedrijf heeft mij
tot de vraag gebracht of een zekere in
stinctieve onwil om de aangegeven weg,
die inderdaad principieel van de oude
paden verschilt loyaal op te gaan, niet
leidt tot een niet-toepassen der wet,_ om
geen ernstiger uitdrnkknig te gebruiken.
Is de wil tot toepassing aanwezig of
stuit men op dat conservatieve verzet, dat
deze wet tot paradewet stempelt?
Wij kunnen het waardeeren, dat de din
gen zoo recht op den man af gezegd wor
den, gelijk in deze brochure, waarvan wij
een zeer onvolledig uittreksel gaven, ge
schiedt; maar wij vragen ons toch af oi de
schrijver ondanks de teleurstelling, welke
hem blijkbaar bitter maakte niet beter
had gedaan deze veronderstelling achter
wege te laten?
Anderzijds echter toont Prof. Gerbrandy
zich een goed voorzitter van de Bakkerij-
Stichting te zijn, want hos scherp zijn cri-
tiek ook is, hij weet wat de Regeering toe
zegde, toch te waardeeren en hij verklaart
zelfs:
„Indien dö regeeringspogingen gepaard
gaan met verbindendverklaring van het
niet verworpen deel der overeenkomsten,
ligt in het gebodene zekere kans op ver
betering".
Dit weerhoudt hem echter niet om zijn
brochure te besluiten met de opmerking,
„dat hier iets anders op het spel staat dan
een financieel belang van noeste burgers'
n.l. „een goed, dat meer waarde is dan geld
een goed ver te boven gaand den ganschen
goudschat van de Nederlandsche Bank een
Het Provinciale Effectenkantoor
Bankiers in het huis van bewaring
De beide directeuren van het Provinciale
Effectenkantoor, gevestigd aan de Keizers
gracht te A m s t e r d a m, die onlangs na een
inval van de justitie zijn gearresteerd, zijn
in het huis van bewaring ingesloten. Zij
handhaven hun ontkentenis. j
Na in ernstige aanvaring te zijn geweest met het Britsche slagschip „Malaya" werd de >rKertosono",
een tot de vloot van den Rotterdamschen Lloyd behoorende vaartuig, door tiuee sleepbooten naar Lis
sabon gesleept. De ernstige schade is op de foto goed zichtbaar.
Voordat de roode troepen bij de
nadering van de nationalen,
onder leiding van generaal
Queipo de Llano, Malaga ver
lieten, werden verschillende ge
bouwen verwoest. Een deel der
ITE BOLSWARD
werd in 1885 opgericht de
j N.V. Alg. Verz. Maatschappij
DE PHILANTHROOP"
Ongevallen-, ziekte- en
dienstboden-verzekeringen
DE IDEALE
VLOER-
BEDEKKING
De Pakoe Alam overleden
DJOCJAKARTA, 16 Febr. (Aueta/A.N.P.).
Z.H. Pangeran Adipati Ario Pakoe Alam
de 7de hoofd van het Pakoe Alemsche huis,
is heden om 16 uur 27 plaatselijken tijd
overleden.
Zijn oudste zoon, Pangeran Ario Praboe
Soeriodilego, die zijn vader vertegenwoor
digd heeft bij het huwelijk tusschen Prinses
Juliana en Prins Bernhard, maakt momen
teel een reis door Europa»
Koning Christiaan van Denemarken bracht op doorreis naar de
Riviera, een bezoek aan Parijs, waar hij zijn opwachting ging maken
bij president Lebrun. De Deensche koning bij z'n vertrek uit 't Paleis
Het voormalige ijkkantoor op den hoek van de Nieuwe Markt te Rotterdam wordt gesloopt. Door het verdwijnen van dit
complex, is de koepél op het oude raadhuis vanaf de Noordzijde der Nieuwe Markt zichtbaar
Afgewezen ondernemers
overeenkomsten in de bakkerij
n. (stotj
Het eerste deel van deze beschouwing be
sloot met de mededeeling, dat Minister
Gelissen, nadat de kwestie in de Minister
raad behandeld was, de bindendverklaring
van de overeenkomst in het bakkersbedrijf
afwees.
De afwijzing is gericht tegen „een nieuwe
prijsregeling van het brood", tegen 't stelsel
der minimumprijzen alzoo.
Hierover was echter met den Minister
en met het Departement uit en ter na over
legd.
minimum -prijzen zouden niet sanee-
rend zijn, omdat een attractie tot vestiging
geschapen werd.
Prof. Gerbrandy gelooft dat niet.
Zulks kan alleen iemand zeggen, die
de werkelijkheid in het bakkersbedrijf
niet kent. Het afzetgebied voor het brood
is beperkt en is slechts in geringe mate
aan uitdijing en inkrimping onderhevig,
omdat de menschen niet meer brood ver
orberen dan ze op kunnen. Alles hangt
derhalve aan de kwestie van debiet, van
afzet Die afzet moet elke nieuwe onder
nemer ontnemen aan anderen; zonder ver
bindendverklaring, kon hij dat doen door
onder de prijs van zijn buurman te gaan;
na verbindendverklaring kan hij dat niet
Er komt echter iets bij. De prijs van de
ondernemersovereenkomsten is zoo laag,
dat ze alleen dan niet verliesgevend is,
wanneer men een goed beklante zaak heeft
die aan hooge eischen voldoet. Zelfs al had
een aspirant er veel lust in om 't toch te
probeeren, dan nog zou hij thans staande
onder de effectieve controle der Waren
wet, moeten gaan beginnen met niets an
ders te doen dan dag in dag uit, week in
week uit, maand in maand uit, verlies te
lijden. Noem dat nu maar een attractie tot
vestiging!
Er zal echter meer gebeuren. Zij. die
met de bakkerij in verbinding staan, grond
stoffenleveranciers, grossiers, banken, fa
milie-leden, enz- enz. zullen na verbinding
verklaring weten, dat het nu ernst is.
Waarom is de Regeering zoo tegen mini
mumprijzen gekant? Omdat zij ernstig be
zwaar heeft tegen maatregelen, die een be
langrijke prijsverhooging beteekenen voor
de minst draagkrachtigen.
Is dit argument zakelijk juist, vraagt de
schrijver?
Een ambtenaar van het departement
heeft berekend, dat de consument in Am
sterdam. indien de minimumbroodprijs
verbindend zou worden verklaard,
f 2.000.000 meer per jaar voor het brood
zou moeten betalen.
Uit een onderzoek, dat in opdracht van
het departement van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart in Amsterdam is ingesteld
is gebleken dat 70% van het brood 7
of minder woog, dat 20% van het brood
een gewicht had varieerend tusschen 7 er
8 ons, zoodat slechts 10% aan het vereisoh-
te gewicht van ongeveer 8 ons voldeed.
Uit een berekening, die wij toentertijd
aan den minister hebben overgelegd en
waarbij wij ons gebaseerd hadden on het
feit, dat slechts 70 van 't brood een ge
wicht had van 720 gram (een sub-positie
dus die veel gunstiger is dan de werkelijke
toestand) bleek, dat alleen door het feit
dat onder het gewicht werd verkocht
6.000.000 kg. brood per dae aan den con
sument werd onthouden. Dit is een bedrag
van ongeveer f 1-100.0Ó0.
De controle door ,het departement heeft
alleen plaats gehad betreffende het ge
wicht van het brood. Een controle naar de
kwaliteit van het brood is niet geschied;
ook met de kwaliteit wordt enorm ge
knoeid. Zou nu de ondernemersovereen
komst verbindend zijn verklaard, dan be-
teekende dit, dat de consument in Amster
dam slechts f 900.000 meer zou betalen.
Maar de consumenten zijn er dan ook van
verzekerd, dat zij voor die f 900.000 een
prima kwaliteit brood van voldoende ge
wicht krijgen geleverd. Voor de allerarm
sten beteekende de verbindend-verklaring
van de ondernemensovereenkomst beslist
een voordeel; immers, het oude brood werd
den consument ter beschikking gesteld
voor 9 ct. per 8 ons. Wij zijn van meening,
dat de allerarmsten beter gediend zijn met
een oud brood van prima kwaliteit voor 9
cent dan met een versch brood, waar zoo
wel met kwaliteit als met gewicht is ge
knoeid, aan hen ter beschikking gesteld
voor een hoogere prijs dan 9 cent. Het ar
gument van de belasting der minst draag
krachtigen is onjuist.
In een hoofdstuk dat De Toegift heet,
bespreekt en becritiseert. Prof. Gerbrandy de
voornemens der regeering om door ver
scherpt toezicht en vestigingsbeperking de
bakkerij te helpen. Scherp is zijn oordeel:
Van nu voortaan flinke toepassing van
Arbeidswet en Warenwet. Dat beteekent
dus: ik, regeering erken, dat ik deze wet
ten lauw-lauw om niet erger te zeggen,
heb doen naleven en ik weet, dat ik met
name de bonafide klein-, midden- en groot
bedrijven daarmede ernstig heb benadeeld
Maar nu voortaan zal ik mijn leven bete
ren,
Wat de tijdelijke sluiting van het bakkers
bedrijf volgens de Landbouwcrisiswet be
treft, zegt de schrijver:
De regeering verwerpt eerst vestigings-
eischen, die opkwamen uit het bedrijf en
die toepassing konden krijgen op grond
van een wet, welke uit het bedrijf opge
komen regelen tot algemeene bedrijfsrege-
len kan stempelen, maar tot de conclusie
gekomen, dat er toch wat gedaan moet
worden dus toegevend dat wat de ont
werpers vragen, toch fundamenteel juist
was gaat diezelfde regeering van boven
af de vestiging reguleeren. Wat uit het
bedrijf opkomt op normale wijze, moet
dood, wat van boven af komt en doodend
uniform is, moet heerschen. Want men
versta dit wel, de sperring van het bedrijf
houdt vestiging tegen, geheel tegen, maar
zulks wil zeggen, dat tegengehouden wordt
het kwade, maar ook het goede. De keur
ontbreekt. Ja, sterker nog, door sperring
toe te passen zonder minimumprijzen
wordt de woekerplant van het bakkerij-
bedrijf, n.l. het randbedrijf, officieel in
stand gehouden en een goede ondernemer,
die toch wel behoorde binnen te treden,
geweerd. En deze opleg van boven, dwars
tegen elke gezonde bedrijfspolitiek in, ge
schiedt onder mede-verantwoordelijkheid
van een minister-president, die leider is
geweest yan een groep, die als een der
