KERK EN ZENDING
MAANDAG 8 februari 1937
NED. HERV. KERK
Drietal: Te Breukelen, J. P. v. Leusden
te Steenwijk, K. J. v. d. Berg te Amersfoort
en M. Bons te Colijnsplaat.
Bedankt: Voor Groot-Ammers, R. Cu
perus te 's-Grevelduin-Capelle. Voor Mid
delburg, C. Hooykaas te Brielle.
BEROEPBAAR
In het bericht over de tot den H. Dienst
in de Geref. Kerken toegelaten cand. C.
Maan is als woonplaats 's-G-ravenhage ge
noemd. Dit moet zijn 's-Gravenz a n d e (Hof-
laan 60, tel. 89).
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Hantum-Kralingen
Ds. G. v. Veldhuizen Azn., Ned. Herv.
predikant te Hantum c.a., hoopt Zondag 2
Mei afscheid te nemen van zijn gemeente te
Hantum c.a. en Zondag 9 Mei intree te doen
te Kralingen (Rotterdam-O.), na bevestigd
te zijn door de beide plaatselijke predikanten
Ds. Pot, die de bevestigingspreek zal houden
en door Ds. S t e 1 m a, die het formulier zal
lezen.
RotterdamHilversum
Gisteravond heeft Ds. E. L. S m e 1 i k, die
naar Hilversum vertrekt, zijn laatste
predikatie gehouden voor de Geref. Kerk in
Hersteld Verband te Rotterdam. De pre-
dikaüe was de laatste in een serie over
het Onze Vader en spr. zou op deze manier
zijn werk eindigen op de gewone wijze. Voor
af sprak Ds. Smelik een persoonlijk woord,
waarin hij gedacht het werk dat verricht
was in de gemeente en daarbuiten. Spr. was
in Rotterdam in crisistijd, maar de ergste
crisis is die, welke zich aan de zielen vol
trekt, die maakt de dagelijksohe zorg uit
,\an elke gemeente. Spr. besloot, met een
amen, een bereidheid en een vertrouwen op
God.
Aanwezig waren vertegenwoordigers van
het Ministerie van Hen', predikanten en
van de Luthersche gemeente. Het kerkkoor
zong enkele liederen.
Ds. H. A. C. HILDERING
Ds. H. A. C. Hildering, miss. predikant
vanwege de Geref. Kerken in Hersteld Ver
band hier te lande, onder de Chineezen op
Java, die met verlof in ons land vertoeft,
zal 23 April as. weer naar zijn arbeidsveld
terugkeeren.
WIJLEN Dr. J. IRWIN BROWN
Na een rouwdienst in de Schotsche Kerk te
Rotterdam heeft te Westerveld de cre
matie plaats gehad van het stoffelijk over
schot van den bekenden predikant Dr J.
Irwin Brown. Een korte rouwdienst in het
crematorium ging vooraf aan eenige toe
spraken.
De heer G. Besselaar heeft den bemin
den prediker in zijn ambt en als mensch ge
schetst; „hij ging, aldus spr., door de wereld
goeddoende en trachtte de voetstappen te
drukken van Jezus". Namens den kerkeraad
der Schotsche kerk sprak de heer A. L.
Schenk, herinnerend aan den bijna 50-
jarigen arbeid van Dr. Brown. Op 31 Jan. j.l.
was hij 50 jaren te Rotterdam.
De heer H. Mosterd sprak een persoon
lijk woord en herinnerde aan de julbilea in
1912 en 1927, die zoo dankbaar gevierd
werden.
Tenslotte heeft de heer H. V e s t gespróken
namens de Literature Guild.
Spr. bracht Dr. Brown dank voor alles,
wat hij gedaan had om de groote Engelsche
schrijvers, als Shakespeare enz. bekend te
maken en om voor de Engelsche taal en let
terkunde belangstelling te wekken.
De zoon dankte voor de groote belangstel
ling, waarna rev. M a c k a y een gebed en den
zegen heeft uitgesproken.
Ds. W. DE LANGE
Naar wij vernemen is Ds. W. de Lange,
Ned. Herv. predikant te Woerden, in zoo
verre hersteld, dat hij zijn werkzaamheden
heeft kunnen hervatten. Cand. Van Loon,
die tijdens zijn ziekte hulpdiensten verricht
te, is thans vertrokken.
Ds. de Lange was 28 Januari 25 jaren te
Woerden; hij diende ook de gemeenten te
Jutphaas en 's-Graveland en is thans 61 jaar
oud.
•Dr. HENRY BEETS
De in ons land welbekende Dr. H. Beets,
Iran Gran d-A ap i d s, die onlangs voor
eenigen tijd rust moest nemen vanwege
minder gunstigen gezondheidstoestand,
iieeft thans een verre reis ondernomen.
Bezocht Dr. Beets, met zijn echtgenoote,
verleden jaar de Geref. Kerken van Argcn
tinië en Brazilië, thans is zijn reisdoel
West-Indië. Den 19den Januari is hij van
Nieuw Orleans vertrokken, om allereerst te
gaan naar Curacao en daar Ds. Kroeze te
bezoeken, en vandaar de reis voort te zetten
naar Paramaribo, om er kennis te maken
met de Moravische Zendnig.
NED. ORGANISTEN VEREENIGING
Commissie tot herstel der Psalmwijzen
Men meldt ons:
Op het tweede Congres vanwege de Ned.
«Organisten Vereeniging in 1934 te Utrecht
gehouden, hebben de heeren L. Mens en
W. Petri referaten gehouden over onze
oorspronkelijke Psalmwijzen.
Uit de gehouden referaten is wel zeer
'duidelijk gebleken, (zij het voor velen „bij
vernieuwing") dat de Kerk in de psalmen
en ook. in de psalmwijzen, een rijk, geeste
lijk bezat heeft.
De Vereeniging heeft nu een com-
missie ingesteld, teneinde maatregelen
Ite treffen, tot verbetering yam. het
psalmgezang in onze kerken.
Deze commissie 'bestaat uit de heeren:
L. Mens, Leiden (voorzitter); Prof. Dr- G.
van der Leeuw, Groningen; W. Petri,
Utrecht (voorz Ned. Org. Ver.); J. Pieterson
Moens, Den Haag (voorz. Kon. Ned. Bond
van Chr. Zang en Orat. Ver.); Dr. J- Rie-
mens, Leiden (Ned. Herv. Pred.); A. Brom
Jr., Utrecht (Boekschout Ned. Org. Ver.),
Ie Secretaris en W. G. Meijering Utrecht,
2de secretaris, Catharijnesingel 51.
De Commissie is van meening dat onze
tijd rijp werd om 'de innerlijke waarden
,van rhythme, melodie en daarbij passende
harmonie der Psalmen te gaan beseffen-
Zij ontveinst zich echter niet dat er moei
lijkheden zullen zijn om in de practijk weer
tot een juiste weergave dier zangwijzen te
komen maar ze is er tevens van overtuigd
'dat deze arbeid hoogst noodzakelijk is en
dat er rijke vruchten gieoogst kunnen
worden.
Zij, die met deze zienswijze instemmen,
gelieven daarvan door bericht of naam
kaartje te doen blijken aan het adres van
den heer W. G. Meij er i n g. 2de secretaris,
Catharijnesingel ï>l, Utrecht,
Voor de tweede keer sedert het begin van
zijn ziekte heeft de Paus door middel van de
radio het woord gericht tot de geheele we
reld. Deze tweede toespraak van den Paus
duurde slechts zes minuten. De Paus hield
met duidelijke, heldere stem in het Latijn
een rede ter gelegenheid van de sluiting van
het eucharistisch congres te Manilla. Evanals
in zijn vorige radiorede keerde de Paus zich
tegen de dwalingen van het nationaal-
socialisme en het communisme ten opzichte
van Godsdienst, zedeleer en vrede.
WAAR GAAN WE HEEN!
In het Calvinistisch Weekblad treffen wij
deze passage aan:
„Er verscheen onlangs een boekje onder
den titel: „Aan moeders hand tot Jezus"
(van Prof. Waterink, ook door ons bespro
ken, Red.). Puur vanwege de Verbondsleor
werd tegen dezen titel bezwaar gemaakt.
Zoover zijn wij al, dat wij waarschijnlijk
ook niet meer mogen lezen in Joh- 1 43, dat
Andreas Petrus tot Jezus leidde. Men
schijnt te veronderstellen, dat de middellijke
daad der ouders om de kinderen tot Jezus
te brengen niet meer genoemd mag worden.
En de kinderen, die tot Jezus gebracht
worden (Math. 19, Marcus 10 en Luc, 18)
worden dan waarschijnlijk onnoodig tot
Hem gebracht. Het waren toch alle Ver-
bondskinderen! Zelfs maakte de dame die
zich tot tolk maakte van de extreme Ver-
bondsopvatting bezwaar er tegen, dat kin
deren bidden om „een nieuw hartje". Con
clusie „gedoopte kinderen" mogen niet bid
den om wedergeboorte en bekeering!"
DE EERSTE JEUGDPREDIKANT
In „Hervormd Amsterdam" vestigt
G. van R o e k e 1 er de aandacht op, dat
SO jaar geleden de bekende hofprediker Ds
C. E. van Koetsveld in de Residentie
met zijn jeugdpreeken begon in de toen
malige Bethlehemkerk. „Wat was er eerst
een verzet bij de Haagsche gemeente tegen
deze nieuwigheid! De kerk was toch geen
Zondagsschool en bovendien de geleerde,
deftige hofprediker, was toch geen man om
voor kinderen te preeken! Zoo meende men
in de kerkelijke wereld, maar Ds. van
Koetsveld dacht er anders over. Hij was er
de man niet naar om rich te storen aan
deze „deftige" bezwaren. Hij ging er mee
door en met succes. Wat liep de kerk vol
en wat straalde het gezicht van onzen waar-
digien van Koetsveld als hij in een stamp
volle kerk voor het jonge volkje kon op
treden. Het was zijn groote zorg om de
jeugd te pakken en te boeien. Zoo 'n „kin-
derpreek" vroeg nauwgezette voorbereiding.
,.Vóor den Koning kan ik het op een schetsje
maar voor de kinderen lang niet!" zei de
gevierde hofprediker eens. Ds. van Koetsveld
wist maar al te goed, dat de „kleine
majesteiten" hun eischen stelden.
In 1904 heeft de niet minder bekende
Eaagsche prediker Dr. F. van G h e e 1
Gildemeester verteld van een mislukte
Jeugdpreek van Van Koetsveld. Hij was er
dien morgen niet „in" en onmiddellijk
reageerde het jeugdig gehoor er op. De
kinderen gingen draaien en er kwamen
afwezige blikken. Ineens klonk er van den
kansel een abrupt „amjen". De dienst was
een kwartier vroeger dan anders afgeloopen
„Ik was ze kwijt", zei van Koetsveld tot den
koster, „en als je ze eenmaal kwijt bent,
dan krijg je ze niet terug."
In den tijd, dat Gladstone Engelands
eerste minister was, kon men voor het
parlementsgebouw dikwijls een ouden
straatveger bezig zien aan zijn nuttig,
maar onaanzienlijk werk. De grooten der
aarde letten niet veel op den oude, en toen
hij ziek werd, waren er wel niet veel van
Engelands regeerders, die hem misten.
Een predikant bezocht echter den ouden
man in zijn armoedige woning en vroeg
hem onder 't gesprek, of hij nog wel eens
aanspraak had.
„Ja, Gladstone bezoekt ine nogal eens."
„Wie, Gladstone? Welke Gladstone?"
„Natuurlijk de minister. Die komt gedurig
bij, me, leest me uit den Bijhei voor cn
spreekt met mij. Dan zit hij altijd op den-
zelfden stoel, waar gij nu zit."
De predikant was verbaasd. De minister,
op wiens hoofd de zorg voor een wereldrijk
rustte, die met bezigheden overladen was,
vond toch nog wel tijd om Christelijken
troost te brengen aan een armen man, dien
hij alleen daarvan kende, dat hij de straat
veegde vóór het Parlementsgebouw.
0 VERMITS...
De sombere inzet van ons huwelijksformu
lier heeft al meermalen aanleiding gegeven
tot beschouwingen in d'e richting van: kan
het niet anders?
De Waarheidsvriend antwoordt op
de vraag, of het goed is, zoo te beginnen:
neen. Hij verwijst naar wat Dr. B. Wie-
lengai over dit onderwerp schrijft in zijn
boek over het huwelijk:
„Onze Vaderen staan hieraan niet schul
dig. Slechts één van de Vaderen is de auteur
en zijn daad is uitzondering. Micron, leider
van de vluchtelingenkerk te Londen, ver
keerde met zijn gemeente in omstandig
heden, gelijkend op de benauwenis, door den
apostel geteekend in zijn eersten brief aan
de Corinthiërs (1 Cor. 7: 25—28).
In zijn eigen exemplaar van hef trouw1
formulier heeft Micron dit Schriftwoord on
den kant vermeld, zoodat wij met zekerheid
kunnen zeggen, dat hij óp dit kruis gedoeld
heeft.
Maar de andere Hervormers sloegen een
anderen toon aan. Calvijn bijv. vangt zija
formulier aan met het bekende votum:
„Onze hulp is in den Naam des Heeren, die
hemel en aarde gemaakt heeft."
In de beroemde Paltzische liturgie lezen
wij deze aanhef: „Geliefde mede-christenenl
Daar het huwelijk een goddelijke inzetting
is, zonder welke de menschelijke samen
leving niet bestaan en de ware gelukzalig
heid van het huiselijk leven niet onder
houden kan worden zoo hebben wij den
alwijzen en goedertieren God daarvoor
hartelijk te danken, diat Hij ons ten goede,
deze heilrijke instelling geformeerd en on
der de menschen-kinderen tot heden toe in
stand gehouden heeft."
Dat de Kerk in Londen aldra ook" "de
mindere gepastheid1 van Microns klaagtoon
ingezien heeft, blijkt wel duidelijk uit het
geen a Lasco later deed. Deze voorganger
begon den trouwdienst met de echtelingen
geluk te wenschen, dat zij zich be
geven in den stand, die van alle standen op
aarde, degelukkigsteis.
Hulp aan Armeensche
vluchtelingen
Men schrijft ons vanwege het hoofdbe
stuur der Morgenland-Zending:
De berichten uit Aleppo over de toestan
den onder de Armeensche vluchtelingen
worden steeds ernstiger en de beden om
hulp dringerder.
Nu reeds sedert 1915 wordt het Armeen
sche volk door de cene catastrophe na de
andere getroffen In dezen winter is hun on
barmhartige begeleider de honger.
Sedert de deportatie is er niet één jaar
geweest, waarin zij met zulke moeilijkheden
te kampen hadden als dit thans het geval is.
In den winter van 1925 waren de levens
middelen duur, maar de menschen vonden
tenminste arbeid en konden daardoor toch
hun inkoopen doen. Thans wonen zij in on
afgemaakte huizen, door de naden en kie
ren, door de openingen, waar ramen cn
deuren behoorden te zijn, dringt de scher
pe wind naar (binnen, want het is bitter
koud in Aleppo. Vier dagen lang heeft het
achter elkaar gesneeuwd; er is geen stukje
vuur in huis. om er zich aan te kunnen
verwarmen, er is geen arbeid, er is geen
brood. Dit beteekent, dat vele Armeensche
vluchtelingen op het oogemblik voor het
niets, voor den hongerdood staan. In groo
ten getale komen zij naar het zendingshuis:
zij worden geholpen voor zoover dit moge
lijk is, maar het aantal menschen, dat om
hulp vraagt, is t e groot; de middelen, die
ter beschikking staan, ziin niet voldoende.
De prijzen van het meel zijn tweemaal zoo
hoog als verleden jaar, waardoor het voor
Armeniërs eenvoudig ondoenlijk is, ook maar
iets te koopen. Het overgroote deel dezer
vluchtelingen is verloren, wanneer wij hen
niet helpen.
Onlangs kwam een man met een kar vol
met meel door een wei, waar Armeniërs
wonen en de hongerige menschen wierpen
zich erop, zonder zich af te vragen, wat
daarvan de gevolgen zullen zijn. Nog een
maand en alle voorraden zijn opgeteerd,
geld om te koopen, is er niet en wat dan?
Mogen wij deze mede-christenen aan hun
lot overlaten? Christenen zijn in nood,
zij vergaan van honger. Laten wij toch
deze broeders en zusters, die reeds zoo ont
zaglijk veel hebben geleden niet verge
ten; laten wij ons van hen niet afkeeren
met. een schouderophalen en het gebruike
lijke „het is zoo ver "weg" en „wij hebben
reeds zooveel gedaan," doch hun de helpen
de hand reiken. Doet het nu, voor het te
laat is! De Stichting „Morge n-
1 and-Zending" te Utrecht, post
rekening 1875 7, belast zich door ver
trouwde zendelingen met de uitdeeling
van meel, wat op het oogenblik het drin
gendst noodig is. Iedere gave voor dit doe!
is welkom.
HET EVANGELIE IN PERU
In het Roomsdhe Peru (Zuid-Amerika)
heeft men aan den Protestantschen prediker
Dr. M o n t a n o gevraagd, een wijdings-
dienst voor de radio voor zijn rekening te
willen nemen. Hij heeft dit gedaan en op
merkelijk resultaat bereikt: Zelfs in hotels
en openbare gebouwen komen de menschen
samen, om naar hem te luisteren. Een be
jaarde (R.K.) bisschop heeft Dr. Montano
schriftelijk gedankt en gelukgewenscht voor
zijn duidelijke uiteenzetting van de Waar
heid over den Heere Jezus Christus.
GIFTEN EN LEGATEN
Wijlen de heer S. Brantsma te Bor-
gum heeft gelegateerd f 6000, te verdeelen
tusschen de Herv. Evangelisatie „Uw Ko
ninkrijk kome" en het Ned- Zendingsge
nootschap.
UIT DE TIJDSCHRIFTEN
De 38e jaargang van het Geref. Theol.
Tij dschrif t heeft twee nieuwe redacteu
ren ter aanvulling van het vijftal gekregen,
t.w. Prof. Grosheide en Dr. Berkou-
w e r. De eerste opent a! dadelijk den nieu
wen jaargang met een zeer oriënteerend
artikel over Theologische Exegese. Een be
langwekkend betoog levert Dr. J. van
Lonkhuyzen. om aan te toonen, dat
een beroep op Appollonius ter rechtvaardi-
ging van het vonnis van Assen 1926, (zoo
als door Prof. N a u t a in zijn inaugureele
oratie gedaan is) niet opgaat. De kroniek
van Dr. Sietsma behandelt o.m. de ver
houding tusschen Gen- Synode en hoog-
leeraren. Het gevaar van een gezagsrover-
wicht der professoren ziet hij aldus: „dat
de hoogleeraren een, ook nog relatief, te
grooten invloed zouden verkrijgen in onze
Kerken. Zij hebben zeer zeker zeer groot
gezag op de Synode; zij hebben de leiding
van de meeste vooraanstaande bladen; zij
vervullen een groot deel van de het leven
beïnvloedende spreekbeurten; zij nemen
meer „preekbeurten" waar dan ieder auider
niet actief-dienend predikant en soma bijna
evenveel als menig actief prediker; zij geven
in zeer veel gevallen adviezen aan Kerken,
soms zelfs aan gemeenteleden tegenover
kerkeraden, en aan groepen tegenover
kerkeraden en classes. Ik geloof niet, daf
dit den H.H.B.B. professoren verweten moet
worden; ook niet, dat hiertegen bepaal le
maatregelen te nemen zijn. Maar er is geen
reden om een stem, die hiertegen zich uit,
al wijst die uiting niet de juiste remedie
aan, met scherpte en zenuwachtigheid te
beantwoorden. De oorzaak zoek ik bij de
kerken en bij de Synode zelf; in de daar
blijkbaar aanwezige professorenvereeriing
en professorenvrees.
In de Februari-aflevering van Horizon
zet Prof. D ij k op duidelijke wijze uiteen,
waarom de Geref. Kerken zich niet kunnen
aansluiten bij de z.g. oecumenische bewe
ging van de laatste jaren. De aangevoerde
motieven verklaren ook, waarom deze ker
ken haar medewerking niet hebben ver
leend aan den Wereldbond van Kerken en
in den Raad van Kerken voor practisdh
Christendom- Bovendien hebben in dien
Wereldbond en in dien Raad ook de vrij
zinnigen een plaats en worden zij op één
lijn gesteld met de belijders van den
Christus.
Op de oecumenische conferenties treden
hun woordvoerders naast de orthodoxen op,
en dat onder het motto: dat zij allen één
zijn.
„Een dergelijke eenheid, die een schijn-
unie is, kan en mag niet aanvaard worden,
en is in flagranten strijd met d'e smeeking
van onzen Heiland in het hoogepriesterlijk
gebed."
De nog altijd actueelc vraag, of alle Gods
diensten gelijk zijn, wordt door Ds. J.
Verkuyl tegenover de absoluutheid van
Gods openbaring in Jezus Christus leerzaam
en principieel beantwoord. Het ook door ons
afgekeurde boekje van G. van Doessen over
bet Avondmaal wordt door Joh. Verhave
als niet eerlijk, breedvoerig gekenschetst.
De Sprokkelingen van Ds A. de Bondt
blijven de waardevolle tijlichten op inhoud
en doel van dit nog onverzwakt waardevolle
tijdschrift.
Een vermakelijk geval in den Dierentuin te Londen, waar de Shetlandsche ponny's krijgertje speelden met de oppassers, die
hen trachtten te vangen
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
Prof. Dr. MAX WEBER t
Op ruim 84-jarige leeftijd te gistermorgen
te Eerbeek overleden Prof. Dr. Max We
ber, oud-hoogleeraar in de Zoölogie, een ge
leerde van internationale bekendheid.
Prof. Weber is te Bonn geboren: zijn vader
was Duitscher, zijn moeder Nederlandsche.
Aanvankelijk studeerde hij medicijnen aan
de Universiteiten te Bonn en Berlijn, doch
hij gevoelde meer voor anatomie en zoölogie
en ging zich ten slotte op de studie van deze
vakken toeleggen.
Op 27-jarigen leeftijd kwam hij naar ons
land als prosector in de anatomie van de
Gemeente-Universiteit te Amsterdam. Ver
volgens was 'hij eenige jaren lector in de
anatomie aan de Rijksuniversiteit te Utrecht,
tot hij in 1882 -benoemd werd tot gewoon
hoogleeraar in de anatomie aan de Gemeente
Universiteit te Amsterdam.
Dit bleef höj tot 1899, in welk jaar hij zijn
beroemd geworden Sibog a-expeditie
naar de Indische wateren ondernam.
Reeds eerder, in 1888, had Prof. Weber, te
zamen met zijn echtgenoote, de bekende bo
tanica Anna van Bosse, een groote reis
gemaakt naar Sumatra, Java, Celebes en de
kleine Soenda-eilanden en daar belangrijk
materiaal verzameld. Deze reis heeft in be
langrijke mate bijgedragen tot het verkrij
gen van een inzicht in de beteekenis der zoet
waterfauna voor de kennis van de versprei
ding van de dieren in het algemeen.
In 1694 volgde zijn reis naar Zuid-Afrika,
waar eveneens de zoogdieren en de zoetwa
terfauna een object van studie vormden. Na
zijn terugkeer van jje Siboga-expeditie in
1900 vestigde hij zich te Eerbeek, waar hij
zich sindsdien bezig hield met het vastleggen
van de resultaten der expeditie in een enorm
werk, waarvan in den loop der jaren ettelijke
deelen verschenen zijn, maar dat nog niet
voltooid is. Vermaard is ook zijn -boek „Die
Saugetiere", het standaardwerk over de
zoogdieren.
In 1922 trad prof. Weber af als directeur
van het Zoölogisch Museum te Amsterdam,
welke functie hij van 1890 af bekleed had.
Zooals men weet bevat dit museum de collec
ties van de gemeente-universiteit en van
„Artis". Voor de laatste instelling heeft prof.
Weber zeer veel gedaan: jarenlang maakte hij
deel uit van het Artis"-bestuur.
Ook heeft hij zich zeer verdienstelijk ge
maakt voor de visscherij. Hij heeft ons land
vertegenwoordigd als gedelegeerde in de ver
gadering van den internationalen raad voor
het onderzoek van de zee, welke rijn zetel te
Kopenhagen heeft.
Prof. Weber was ridder in de orde van den
Ned. Leeuw en officier in de orde van Oranje
Nassau en bezat ook vele buitenlandsche de
coraties. Voorts was hij lid van de Koninklij
ke Academie van Wetenschappen en van ver
scheidene buitenlandsche academies. In 1935
viel hem de hooge onderscheiding ten deel te
worden benoemd tot buiteniandsch lid van de
Royal Society.
IDe teraardebestelling zal Woensdag a.s. te
Eerbeek geschieden.
LEIDSCHE UNIVERSITEIT
Voorkoming van blindheid
Ter gelegenheid van den 362en dies natalis
van de Leidsche Universiteit heeft de rector-
magnificus Prof. Dr. J. van der Hoeve
een rede gehouden over „Voorkoming van
blindheid". Spr. stelde het belang van een
goed georganiseerde prophylaxe in het licht.
Be heffende de erfelijke blindheid kwam hij
om. tot deze conclusies:
Waarschijnlijk kunnen enkele erfelijk-
bepaalde afwijkingen of hun manifestatie
voorkomen worden. Men legge zich niet fata
listisch neer bij het feit, dat een afwijking
erfelijk is. Wettelijk voorgeschreven sterili
seering voor oogafwijkingen is niet toe
laatbaar, wettelijke toestemming tot vrij
willige steriliseering verdient overweging.
Men trachte bij elke erfelijke afwijking na
te gaan of het waargenomen verschijnsel als
zoodanig in het kiemplasma is voorbeschikt,
of dat uitwendige omstandigheden bij het
optreden een groote rol spelen.
Oorlogsblindheid is een vorm vani blind
heid, die voorkomen moet kunnen worden.
AFSCHEID INSPECTEUR G. BOLKESTEIN
In verband, met het aftreden van den heer
G. Bolkestein, rijksinspecteur van het gym
nasiaal en het middelbaar onderwijs, met
1 Maart heeft zich een commissie gevormd
om den heer Bolkestein bij zijn afscheid te
huldigen. De minister vam onderwijs heeft
hot eere-voorzitterschap van deze commissie
aanvaard. Op Zaterdag 27 dezer te 3 uur
zal in de aula van het Koloniaal Instituut
te Amsterdam het officieele afscheid plaat3
vinden, waarna een receptie zal worden
gehouden,
INSPECTEURS C.N.S.
De heeren J. Strikwerda en G. Ka
merling rijn met begin van dit jaar afge
treden als Inspecteur van de Verg. voor Chr.
Nat. Schoolonderwijs, om leeftijdsredenen. In
hun plaats zijn benoemd de heeren P. van
Tuinen, Dir. van de Ghr. Kweekschool te
Dokkum en P. v an Br oekhuy sen, Dir.
der Groen van Prinstererkweekschool te Doe-
tinchem.
AMBACHTSSCHOOL TE HENGELO
In een dezer dagen ten gemeentehuize te
Hengelo gehouden vergadering van vertegen
woordigers van diverse organisaties werd' be
sloten tot oprichting van een vereeniging,
welke zich ten doel stelt het oprichten en
instandhouden van een of meer nijverheids
scholen en eventueel daaraan te verbinden
cursussen voor avondnijverheidsonderwijs.
Men hoopt „de Hengelosche Ambachts
school" 1 Sept. 1938 te openen. Door het
huren van een gebouw hoopt men de kosten
te beperken.
J. A. DE JONG t
In den ouderdom' van 58 Jaar Is te
Putters hoek overleden de heer J. A.
de Jong, sedert de oprichting hoofd eener
Qhr. School aldaar.
Me). G. BOESENKOOL f
In het Diaconessenhuis te Groningen Is
overleden Mej. G. Boesenkool, die sedert
15 jaar als vakonderwijzeres aan de Geref.
School te Zevenhuizen (Gr.) verbonden
was-
CHR. KWEEKSCHOOL LEEUWARDEN
Blijkens het jaarverslag der Ver. voor Chr.
Kweekscholen in Friesland is het voortbe
staan der Chr. Kweekschool te Leeuwarden,
voor welke de Rijkssubsidie gaat vervallen,
thans verzekerd. Het aantal deelnemers aan
den cursus hoofdacte is 43 grooter dan
tevoren.
CONCENTRATIE CHR. 8CHOLEN
Sedert 1 Febr. is te Baarnde School m.
d. Bijbel aan de Laanstraat vereenigdi met de
afd. L. O. van de Verg. Wilhelminasohool aan
den Dalweg.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Nieuwen d1 ij k. School m. d. Bijbel. Tot
onderwijzeres: Mej. L. Th. Marcusse te
Barendrecht.
Nieuwe K r i m. C. N. School. Tot onder
wijzeres: Mej. J. H. P. Bakker, wachtg. te
Velp.
Ouderkerk a. d. Ussel School-
Lageweg. Tot onderwijzeres: Mej. P. N.
Sterk, onderw. aan de school-Kromme
aldaar.
Schiedam. Dr. de Visserschool. Tot
tijdel. onderwijzer: de heer P. P. Moerman,
wachtg. aldaar.
KORTE BERICHTEN
In Italië is 1 Jan. 1937 voor het eerst een
Protestantsche scheurkalender verschenen.
STAATSPAEDAGOGIEK?
Het Weekblad voor R.K. Mdd'delb. en
Voorber- H. O. maakt attent op het feit, dat
de Commissie die belast is met het afne
men van de examens voor de middelbaxo
akten (A) voor de vreemde talen, het noo
dig heeft geoordeeld, dat de candidaten
voortaan ook iets van paedagogiek zullen
weten.
Om dit te bevorderen is een lijst van
boeken opgesomd, 'die de Commissie aan
raadt ter hestudeering om zeker te zijn dat
men aan de paedagogische eischen zal vol
doen.
Op die lijst nu komt voor één Prot. Chr.
paedagoog (Oosterlee) en niet één R.K. Het
blad vraagt, of dit een eerste proeve van
Staatspaedagogiek is
EXAMEN SCHOOLRAAD
Het voorjaarsexamen van den Schoolraad
voor de Scholen met den Bijibel zal in de
maand Mei a.s. te Utrecht worden ge
houden. Candidaten voor dit examen moeten
zich vóór of op 10 Maart a.s- schriftelijk
aanmelden bij den secr., den heer C. F.
Verschoor, Gevers Deynootweg 20 te
Scheveningen.
EXAMEN-VARIA
Het Russische 'blad „ïswestia" vertelt een
en ander betreffende het peil der ontwikke
ling van de onderwijzers in Rusland. Vooral
in de hoofdstad moet het met de toestanden
niet gunslig gesteld zijn- De salarieëring
is er slecht, zoodat velen ander werk zoe
ken. Men :s nu genoodzaakt, het te doen
met minderwaardige leerkrachten, wier ont
wikkeling veel te wenschen overlaat. Des
zomers worden nu cursussen gehouden, om
hun nog wat kennis bij te brengen. Het
blad vermeldt eigenaardige staaltjes van
examenprestaties. In een dictee van 80 tot
100 woorden werden 10 tot 25 fouten ge
maakt. Een onderwijzer antwoordde op de
vraag, wat dc hoofdstad van Engeland was,
Weenen. Waar ligt Genève? In Warschau.
Een onderwijzeres noemde Madrid de hoofd
stad van Turkije, en Rome die van Spanje.
Sommige candidaten wisten ui iet, wat het
onderscheid was tusschen proza en poëzie
Een ondenvijzer in de Duitsche taal bleef
op een in het Duitsoh tot hem gerichte
vraag het antwoord geheel schuldig. Hij
kon ook de zich in de school bevindende
voorwerpen niet in het Duitsch opnoemen.
Hij i; eest vier Z»u:tsche woorden opschrij
ven. maar maakte dearin niet minder dan
vijf fouten*
Examens
Acad. examens. Leiden. Doet. rechten: de
heer S. Boomstra; doet. Ind. recht, de heer
J. de Labije.
Amsterdam. Cand. Rechtsgeleerdheid
de heer L. Dekker.
LEGER EN VLOOT
Eervol ontslag is verleend aan den res.-
kapitein mr. H. van der Beke Callenfels en
de res.-eerste-luitenants P. A. Weiman, F.
Knetemann en H. J. Lebbink, alsmede aan
den res. tweede luitenant P. F. Sijthoff.
Benoemingen en aanstellingen
Benoemd en aangesteld zijn bij het res.-
personeel der landmacht, tot res.-officier-
tandarts eerste klasse, J. P. Pott, W. M. A.
Vink en J. C. Japing.
Eervol ontslag is verleend aan den res.-
eerste-luitenant ir. W. A. Breukeliman, van
het regiment genietroepen.
Benoemd en aangesteld zijn bij het res.-
personeel der landmacht, bij het vrijwillig
landstormkorps motordienst, tot res.-kapitein
voor speciale diensten, A. K. Noorduijn, tot
r«.-tweede-li itenant voor speciale diensten,
H. R. van Bruggen, bij het vrijwillig land1-
stormkorps luchtwachtdienst, tot res.-eerste-
lujtenant voor speciale diensten, G. J. B.
Bremer en G. R. R. Jagers, by het dienstvak
der res.-ofificieren voor algemeenen dienst,
tot reserve-eerste-luitenant, ir. Breukelmai^
voornoemd.
Eervol ontslag ls verleend! aan den reserve»
eerste-luitenant mr. D. J. van Gilse.
Benoemd en aangesteld zijn bij het dienst
vak der res.-ofificieren voor algemeenen
dienst: 1. tot res.-eerste-luitenant mr.
Gilse, ir. a. j. Odinot en A. G. W. Severijnen,
tot res.-tweede-luitenant de 'heer H. G. Vi-
geveno.
b. bij het wapen der artillerie, bij den stal
van het wapen, tot res.-tweede-luitenant vooi
speciale diensten, de gewoon dienstplichtigen
ir. D. J. G. de Graaf en Ir. R. L. van Eiber
gen Santhagens.
Benoemd en aangesteld rijn bij het res.-
personeel der landmacht, bij' het wapen der
infanterie, tot res.-cerste-luitenant Mr. J. G,
Buddingh de Voogt; bij het wapen der artil
lerie tot re6.-eerste-luitenant P. F. van dei
Veen.
LICHAMELIJKE
OEFENING
Toerisme
Zwitsersche Reis-almanak 1937
De publiciteitsdient der Zwitsersche Bonds*
spoorwegen heeft, thans voor de derde maal^óa
weer een Zwitsersche Reis almanak het licht j®
doen zien, die er evenals de vorige keeren h'
zijn mag. vt
De ka lender is gewijd aan het verblijf'
van een twaalftal beroemde schrijvers uit de
achttiende en negentiende eeuw aan Zwiw
seriand. Dr. Hans Bloesch schreef daarover
twaalf zeer korte, maar zeer interessante op«
stellen, Frits Traffelet zorgde voor merk»
waardig goede teekeningen (hierbij. Ook voot
het overige zijn de illustraties in deze alma{
nak wel zeer geslaagd. We hebben verschil-,
lende heel knappe foto's gezien.
De in het Duitsch gestelde almanak bied)
tal van artikelen en schetsen over het ZwiW
sersche land en zijn bevolking, over de eigen»
aardige gebruiken en vanzelfsprekend ovef
de onvolprezen natuur en wat daarmee annex
is. Alle medewerkers hebben hun stof leven-»
dig en boeiend behandeld en uit alle bijdra
gen spreekt veel liefde voor land en volk.
Deze almanak, die verschenen is bij „Orel
Füssli Verlag," Zürich en Leipzig, achten
waardevol bezit voor dien natuurminnen^
den toerist.
de
„Het Verkeersboekje 1937"
Het Verbond van Vereenigingen voo^
Veilig Verkeer heeft een zeer nuttig ver-g
keersboekje uitgegeven, waarvan men dad
titel hierboven vindt. De bedoeling van deze^
uitgave is voor alles: voorlichting. Bi]
het steeds toenemende verkeer mag die dai
ook stellig niet overbodig worden geacht. He
aantal voorschriften en regels voor het ver- j
keer op den weg is tegenwoordig zoo omj
vamgrijk geworden, dat zelfs de meest gerou
tineerde automobilist moeite heeft om ziji
weg te vinden in de veelheid daarvan. He
Verkeersboekje 1937 wil nu een overzich
daarvan geven, terwijl het tevens van voor
lichting wil dienen. De samensteller, de heei
C. J. van Wijngaarden van Rees is wel ge
slaagd in het doel, dat hij beoogde. Alleen a
het opnemen van afbeeldingen der tegen
woordig gebruikelijke verkeersborden maak!
het boekje van groote waarde.
Bovendien zijn opgenomen de jaarvers-la-
het Verbond en zijn verschillend*
afdeelingen in den lande.
voetbal;
DE C.N.V3.-COMPETITIE
Uitslagen van Zaterdag 6 Februari
Afd. Rotterdam. KIaBSO I: Zwart Wit 1-j
DW I 2—0 Kla,es e _II: Zwerver I-
ODIVEO I 3—1 Kil
I 1—5 R
a© III: HSM I—DOS
IV: DOS in—Z.W
n: Piro Patrtfa aVVO
Afd. Zwolle. Klaai
I 5—0 K lasso
1—0.
Afd. Twente West.
hoopsche Bc
ultgst. J
sau a 6—2.
II: Vrooms-
II—Kloosterhaarsche Boys 1
>ren. Sparta aOranje Nas-
I: Blauw Wit I-
I—ESW I 6—0 K 1
se II: DW n—DIDTJA II 13 Junior
E9W a—FAMOS a 2—1.
H: SSS I—Blau*
Afd. Twienté West. Klasse II: Achilles li
-Sportlust II 23; Julia/na II—BSOV II 61. q
Afd. Apeldoorn. Klaas O I: HGM I—Storm4 Ji
vogels I 50; DETO IGazelle I 12 Kli
II: Spartaboys I—CJV-ens 125-L _VIOS_
Sparta I 43 Klasse
Sparta aGazelle
Afd. Went Velu-
0—5.
i aHGM b 12-
Afd. Zuld-Geldcrinnd. Klasse I: Vrienden-I
schaar I—UVS I 2—2 Klasse II: DTS J
DVC I 2—1; Volu'
SKV II—(MUDO I 3—0.
II—Juliana II 5—fli
Niet vermelde wedstrijden kunnien ge\
acht worden niet te zijn gespeeld
terreaioafkeuring.
