STADSNIEUWS Een nieuwe sprong voorwaarts Bevordering Indonesische Kunst De ALGEMEENE FRIESGHE" NIEUWE LEIDSCHE COURANT ZATERDAG 6 FEBRUARI 1937 TWEEDE BLAD PAG. 6 ACADEMISCH HISTORISCH MUSEUM Tentoonstelling van geteekende en gegraveerde portretten In het Academisch Historisch Mu seum op de bovenverdieping van het Academiegebouw alhier is een tentoon stelling ingericht van geteekende en gegraveerde portretten uit eigen ver zameling. Doel dezer tentoonstelling is een overzicht te geven van hetgeen in de collectie werd bijeengebracht, voor zoover dit uit artistiek oogpunt van be- teekenis is te achten. Er werd derhalve niet gestreefd naar vol ledigheid in eenigerlei opzicht Artistiek zon der beteekenis zijnde portretten van be roemde 'hoogleeraren werden niet opgeno men, portretten van minder bekende per sonen met kunstwaarde echter wel. Zoo werd bereikt, dat een tentoonstelling kon worden ingericht, die door de wijze, waarop gekozen werd, ook voor hem, die zich voor de geschiedenis van de Leidsche Universi teit als zoodanig niet interesseert, en die belang stelt in de portretkunst op zichzelf, de moeite van een gang naar boven waard is. In beknopt bestek wordt een interessant overzicht gegeven van hetgeen op dit gebied van het einde der zestiende eeuw tot op heden werd geboden. Tot heden; immers oen aantal eerst onlangs door den heer H. Kamerlingh Onnes geteekende portretten van hoog leeraren van de Universiteit vormen niet het minst belangrijke ïïeel der ex positie. Zij zijn allen voortreffelijk te noemen: Colenbrander. Van der Hoeve, Huizinga, Van Itallie, Van Ronkel, Wensinck, De Sopper, Kristenspn en Knappert. Naar wij vernemen is de heer Kamerlingh Onnes nog steeds be zig nieuwe teekeningen aan de verza- melir-' toe te voegen. Het belooft een belangrijke documentatie te worden van de Universiteit van heden en daar bij een interessant specimen van heden daagsche portretkunst. Daarnaast treffen de bijzonder geestige, voortreffelijke geteekende caricaturen van eenige medische hoogleeraren, gemaakt door den heer P. H. J. B. Ramaekera. Een vitrine is gevuld met diverse uitga ven van een verzameling van gegraveerde hoogleeraarsportretten uit het begin (ter 17e eeuw, toegeschreven aan Prof. J. Meursius. Een curiosum vormt een der uitgaven, die van 1617, waarvan slechts één ander exem plaar ter wereld bekend is, nl. de Bodleian Library te Oxford. Een aantal afzonderlijke gravures uit deze uitgaven zijn er bijge voegd, waaronder die van den eersten Rec- tor Magnificus Petrus Tiara. Daaraan sluiten aan in de vitrines en aan de wanden een chronologische verza- "«eling 17e. 18e en 19e eeuwsche prenten. Wij vermelden extra "de fraaie por tretten door H. Goltzius van Prins Wil lem van Oranje en Josephus J. Scaliger, die tezamen met het prachtige portret van C. Clusius door De Gheyn een muur vlak vullen. Verder portretten van J. Lipsius, waaronder een zwarte kunst prent: aan de twisten tusschen Remon stranten en Contra-Remonstranten wor den wij herinnerd door de beeltenissen van Arminius en Gomarus. Het Museum bezit een compleet exem plaar der zg. Effigies, een door den Leid- schen drukker P. van der Aa in begin 1700 uitgegeven verzameling van professoren portretten, welke maar al te dikwijls voor verkoop der losse bladen uiteengesneden is en zoodoende betrekkelijk weinig volledig voorkomt Van de lSe eeuwers noemen wij slechts *s-Gravesande, Havercamp, Van Schellp. De Fransche tijd heeft, ook wat portret kunst betreft, eigen karakter en charme Van groote schoonheid zijn de zwartekunst bladen van T. Hemsterhuys en D. F. J. Rau. S. J. Brugmans is een figuur, waarvan men gemakkelijk kan aannemen, dat hij in den tijd van't Koninkrijk Holland en de in lijving bij Frankrijk een groote rol heeft gespeeld. De fijn besneden kon van M. Siegenbeek herinnert ons aan een andere persoonlijkheid van beteekenis, die ver na het einde van 'het Napoleontisch bewind nog onder de rijen der hoogleeraren was. Een portret van Van der Palm door Hodges valt op. De laatste helft der 19e eeuw brengt niet veel vermeldenswaard. Thorbecke is verte genwoordigd door vier afbeeldingen, waar van twee minder bekend. Van Assen ver toont zich al zijn bonhommie. Interessant is de opleving aan het einde 'der eeuw, Jan Veth heeft hierin een groot aandeel. Zijn portretten van Prof. Veth. Mac. Gillevrv en Vreede zijn een bewijs van eijn talent. Van Haverman zijn een vijftal portretten aanwezig. Van L. O. Wenckebach een por tret van Prof. Huizinga van 1929. Een kleine vitrine bevat een aantal por tretpenningen, waaronder enkele belang- r JHet tentoongestelde is slechts 'n kleine keuze uit de steeds rijker wordende verza meling. SLAAPWANDELAAR VAN DE TRAP GEVALLEN Gisternacht is de 13-jarige N. N. in de ouderlijke woning aan de Javastraat in sla- penden toestand (de jongen is slaapwande laar) van de trap gevallen. Hij sloeg daar bij een schilderijtje van de wand, waarvan het glas brak. De jongen wondde zich aan de glasscherven. Hij kreeg een diepe snij- wond aan de linkerhand, waarbij ook een slagader werd gewond. De E. H. D. bracht hem naar het Acad. Ziekenhuis. WAARSCHUWING Dp nolitie waarschuwt tegen een persoon, 'dip in de omgeving van Leiden onder val- sche voorwendsels (zgn. voor een Roomsche stichting) speciaal van R. K. geestelijken geld ziet los te krijgen en er ook niet voor terugschrikt, als dat zoo uitkomt, geld on gevraagd mee te nemen. Hij is ongeveer 30 jaar oud, loopt blootshoofds en heeft ach- Jerover gekamd haar, Verordening op vreemdelingen De Commissaris van Politie te Leiden, brengt in herinnering de verordening, rege lende het toezicht op in Leiden vertoeven de vreemdelingen, waarbij is bepaald, dat een ieder, die een vreemdeling in zijn in richting, huis of woning opneemt, binnen 24 uur verplicht is daarvan kennis te geven aan genoemden Commissaris van Polilic (bureau Vreemdelingendienst Zonneveld straat alhier, geopend van 912 uur, van 24 uur en tan 79 uur). Door aangifte aan het Bureau van de Be volking en den Raadi van Arbeid vervalt bovengenoemde verplichting niet. Verzuim is strafbaar gesteld. Deze bepaling geldt ook voor dienstperso neel, voor logé's enz. van vreemde nationa liteit- Prof. Dr. W. J. de Haas Tot Scott-lecturer te Cambridge voor 1937 is benoemd prof. dr. W. J. de Haas, hoog leeraar in de natuurkunde alhier. Sedert eenige jaren is het de gewoonte om een bui- tenlandsch phvsicus uit te noodigen om te Cambridge een viertal lezingen te komen houden. Dit jaar is daarbij de keuze gevallen op onzen stadgenoot. Leidsche Damvereeniging Jeugdkampioenschappen Voordat de wedstrijden een aanvang nar men, sprak de voorzitter der L-D.V. er zijn groote vreugde over uit, dat er zooveel be langstelling voor deze wedstrijden was. Spr dankte allen die door het beschikbaar stel len van prijzen deze wedstrijden aangemoe digd hadden. Hierna namen de wedstrijden een aan vang. Er zijn niet minder dan 23 deelnemers. De uislagen der le ronde zijn: N.1 Bloot—W. Huisman uitgesteld W. HeemskerkA. v. Es 20 O. Offringa—J. Wagemaker 1—1 F. J. KlinkenbergW- Schelvis 0—2 K. SchilperoordT. Zwetsloot 02 2 e k 1 a s J. v. d. Wilk—J. Barthen 0-2 N. JansenH. Glastra 20 J. DelfosZ. Nievaart 2—0 W. WijsmanP. v- Es 0—2 H. de Ru—M. Kulk 2-0 R. Smits—Pieëte uitgesteld W .Schouten vrij. Het sectieverslag verschenen Het algemeen verslag van het verhandelde in de secties van den gemeenteraad bij het onderzoek van de ontwerp-begrooting der gemeente voor het jaar 1937 met de memorie van antwoord van B. en W. is vanmiddag verschenen. Wij hopen Maandag een en ander er uit mede te deelen. TEGEN VERKEERSPAAL In den afgeloopen nacht is de 22-jarige motorrijder J X., uit Den Haag, tegen de verkeerspaal van den overwegen aan de.i Morschweg gereden. Hij kreeg niet-ernstige verwondingen, maar moest toch in het Aca demisch Ziekenhuis worden verbonden, waarna hij per auto naar zijn woning is ge bracht. De werkloosheid De dagstaat van 4 Februari van den Gemeentelijken Dienst voor Sociale Zaken luidt als volgt: Bouwvakarbeiders: baggerlieden 3, behan gers ,32, hetonvlechters 29, 'betonwerkers 68, fundeeringwerkers 1, glazenmakers 2, gla- zenwassehers 12, granietwerkers 17, grond werkers 99, beiers 1, metselaars 163, opper lieden 124, polijsters 1, schilders 253, sloo- pers 6, straatmakers 11, hulp-straatmakers 15. stukadoors, witters 90, timmerlieden 326, uitvoerders 11, voegers 27, ongescli. bouwarbeiders ÏL Totaal 1302. Fabrieksarbeiders: bleekers 21, lompensor teerders 15, vellenblooters 9, steenfabr. arb. 4, ongesch. fabr. arb. 66. Totaal 238. Kantoorpersoneel: kantoorpersoneel S4, rei zigers, colporteurs 45, winkelbedienden 38, étaleurs 4, incasseerders 11, musici 8, on derwijzers 9. overheidspersoneel 9, verple gers 5. Totaal 213. Hotel-Café-personeel: huispersoneel 7, keil ners 50. koks 10. Totaal 67. Houtbewerkers: ibeddenmakers 6. houtbe werkers 87. kistenmakers 6. kuipers 4, lijs tenmakers 2, mandenmakers 3, meubelstof feerders 19, meubelmakers 32, politoerders 3, ongesch. arbeiders 36. Totaal 198. Kleermakers: kleermakers 98. kappers 9. schoenmakers e.a. 15. Totaal 122. Land- en tuinarbeiders: bloemisten 43, landarbeiders 26, tuinlieden 36, warmocziers 11, ongesch. landarbeiders 10. Totaal 126. Metaalbewerkers: bankwerkers 119, blik- bcwerkers 29. burgersmeden 42, electricians 60, gasfittere 13, gasmetennakers 4, instru mentmakers 3, isoleerders 10, kernmakers 3, kettingsmeden 24, klinkers 11, koperslagers 2, lab. bedienden 4, lasschers 6, loodgieters 72, machinisten IS, metaalboordcrs 6. metaal draaiers 9. metaalslijpers 4, metaalzagers 2, monteurs 23. pianostemmers 3, polijsters 1, nonsers 5. rijwielherstellers 17, rijtuigschil ders 3, scheepstimmerlieden 7, stokers 22, tegenhouders 19, verw. monteurs 20, voor- slaanders 8. voo.rvvarmers 5, vulcaniseurs 1, vuurwerkers 8. wagenmaker^ 6, ijzerwerkers 60. zandspniters 3, zandvormers 4, ongesch. arbeiders 38. Totaal 694. Sigarenmakers: Sigarenmakers 22, siga- rensorteerders 1, sigarenstrippers 2. Totaal 25 Technici, opzichters: bedrijfsleiders 8, in genieurs 3, teohnikers 6, teekenaars, opz. 16, werkmeesters 14. Totaal 47. Textielarbeiders: hekelaars 7, katoendruk kers 23. kluwers e.a. 10, luikers 11, plaatsnij ders 18, schrobbelaars 2, spinners 52, spoo lers 3, staaldraaddraaiers 2, sterkers 2, strij kers 13, wevers 119, wolbewerkers 38, on gesch. textielarb. 63. Totaal 363. Transportarbeiders: emballeurs 5, chauf feurs 150, exp. knechten 23, koetsiers 17, loopknechten 49, schippers 103. magazijn- knechten 63, spoor en trampersoneel 18. wa kers 4, transportarb. 59, losse arbeiders 5-19. Totaal 1040 Typografen: boekbinders 34, boekdrukkers 15, fotografen 2, hulp-vakarbeiders 4, letter zetters 23, steendrukkers 2. Totaal S0. Voedingsmiddelenarb.: bakkers 94, ovenis- ten 5, slagers 56, suikerwerkers 20, wijnkoo- perskn. 11, zoutzieders 3, zuivel'bereiders 4, oneesch. arb. fabr. 53. Totaal 246. Vrouwen: kapsters 4, naaisters Ocostuum) 22. strijksters 3, maastere 1, winkeljuffrou wen 23, serveersters 2, buffetjuffrouwen 2. linneniuffrouwen 2, boekhoudsters 1, kan toorbedienden 27, verpleegsters 3, bedrijfs- leirsters 1, onderwijzeressen 4. ass. en huis houdsters 13, dienstboden 62, kinderjuffrou wen 5, tweede meisjes d. en n. 1. werksters 79. fabr. arbeidsters 63, kooksters 1. Totaal 319 Alg. totaal 50S0. 6 Februari 1936: 4984. 7 Februari 1935: 4601. Ben. 37 ged. werkloozen. Gala-avond in de Stadsgehoorzaal Z. H. de Mangkoe Negoro onder de aanwezigen Uitgenoodigd op de meest heusche wijze waren we gisteravond aanwezig in de Foyer van de Stadsgehoorzaal, waar bovengenoemde vereeniging een gala avond zou geven. En met gemengde gevoelens zijn we er vandaan gekomen: hoogst ivoldaan voor wat geboden werd en de voortreffelijke wijze waarop het werd geboden. Onvoldaan omdat wij Wester lingen, uitzonderingen daargelaten, toch eigenlijk zoo bitter weinig weten van de eeuwenoude Oostersche cultuur. Men kent de uitspraak van Kipling: Misschien kunnen ze elkaar niet volko men begrijpen, op dezelfde wijze waarop zelfs twee volken van heizelfde ras, waarop zelfs twee personen uit één familie elkaar niet goed begrijpen. Doch de toestand is zoo, dat ze elkaar moeten begrijpen. Ne derland heeft een eereplicht tegenover het Oostten en er is ons en onze Indonesiërs even zoo, alles aan gelegen om één groot volk van blanke en bruine broeders te zijn, waarvan de zoo veelsoortig samenstellende deelen elkaar zoo ontzaglijk veel schoons en goeds kunnen leeren om tot warme broeder lijke waardeering van eikaars zoo verschil- lend§ en uiteenloopende talenten te komen. En'daarom verdient het streven der Indo nesische studenten om de Oostersche schoonheid voor het Westen te doen op bloeien ook de onverdeelde belangstelling van het Nederlandsche publiek. Het was een avond waar stijl in zat. Stijl vol was al dadelijk dat onder de tonen van een Javaansoh huildigingslied Z.H. de Mang- ko Negoro met zijn gemalin en dochter, koi Negoro met zijn gemalin, leden van den hoogen Indischen adel, allen in hun Ooster sche gewaden, statig binnentraden, en hun plaatsen innamen tusschen den Rector- Magificus der Leidsche Hoogesohool, Prof. Dr. van der Hoeve, vergezeld van zoovele andere mannen van wetenschap, die den wereldnaam der Leidsche Alma Mater hoog houden. En verder was daar de garnizoens commandant overste Koningsfeld, in 't kort. een ïllustre gezelschap uit het Moederland en den Lande van Overzee. De voorzitter Bendora Raden Mas Hertog opende met een kort woord van welkom, waarbij hij tot zijn vreugde mocht consta- teeren, dat de Indonesische kunstvereem- ging zich na een één-jarig bestaan in een groeiende belangstelling mocht verheugen. Hierna werd het uitvoerige feestprogram ma uitgevoerd. Wij moeten ons hierbij bepa len tot het maken ven enkele algemeeneop merkingen, omdat wij, wij bekennen het met schaamte, in het wezen der kunst van Indonesië niet voldoende zijn doorgedrongen, om de diepe beteekenis er van de doorgron den. Doch wij aanvaarden deze kunst, das ons in vele opzichten nog zoo vreemd is, van ganscher harte. Er zit een eruditiie, een tra ditie van vele eeuwen achter en zeer, zeer srterkt spreekt uit deze kunst het gevoels element. De Krontjongmuziek, waarmee be gonnen werd, weemoedige zangen begele'G met tokkel-instrumenten, in den meest klassieken vorm, ook begeleid van een viool solist, is den Westerling wellicht nog het meest vertrouwd. Deae muziek heeft zich het eerst op de Molukken ontwikkeld door de Portugeezen, die hun volksmelodieën in de 15de eeuw medenamen naar het Ooste/n. Zoo doet de melodiek nog sterk Westersch aan, al heeft het Oosten de melodieën omspannen met de Oostersche sfeer. Geheel anders staat het rnet de Oostersche dansen. Als ik hier spreek van dansen dan moet men elke associatie met Europeesche bals en danspartijen uitschakelen. De Oos tersche dans heeft ritueele beteekenis, is altijd de plastische en rhyUimische voor stelling v:an Oostersche mythen, sagen, van het epos. Men heeft rte bedenken, dat de Oos tersche volken het begrip geschiedenis in den modernen zin van het verhaal van nauwkeurig geregistreerde feiten vroeger niet kenden. Hun geschiedenis was het hel dendicht en men had door de eeuwen heen de gewoon/te dit heldendicht, soms ook de oeroude legende, die gewijde beteekenis had, plastisch voor te stellen, plastisch, doch te gelijkertijd op ongelooflijk fraaie en voor name wijze gestileerd, en dn pracht van oude, rijke gewaden. De hierbij behoorende muziek herinnert in niets aan de Westersche muziek, doch is de onontbeerlijke grondslag voor de hande lingen en standen der uitvoerenden. Geluk kig is er het moderne middel der gramofoon- platen, om deze muziek ook in het Westen bekend te maken. Wij zagen dan een paar fragmenten uit Solosche heldendichten uit gebeeld en evenzoo uit Djogjasche epen. Wij zagen een Dj anger volksspel, dat bij elke plechtige gelegenheid op Bali wordt ver toond. En wij zagen ten slotte een Pentjak, de voorstelling van een overoude Menangka- bauwsche legende, waarin verteld wordt, hoe de mensch van een moedertijger, die haar jong lessen geeft, geleerd heeft, hoe hij een vijand aan moet val'len. Dit alles was uiterst boeiend en zat vol spanning, een vreemde wereld, een vreemde kunst voor ons, waarin we desniettemin met de grootste imtieressse eenige uren hebben vertoefd. En wat was alles onderling weer verschillend Men bedenke wel dat Javanen, Boegineezen en Menangkabauwers in hun uitingen,klee derdrachten, zeden en gewoonten meer ver schillen dan Franschen, Duitsohers en En- gelschen. Zoo kunnen avonden als deze ons Neder landers overtuigen hoe de volkeren van H.M de Koningin in Azië, die met hert volk aan de Noordzee één rijk vormen, in staat zijn ons onuitputtelijke schatten van schoonheid te geven. KAS-VEREENIGING N.V. ANNO 1865 1 AMSTERDAM C., SPUISTRAAT 172 BEWAREN VAN EFFECTEN MET ADMINISTRATIE Onze nieuwe Brochure „Bewind en Executeele" wordt gaarne op aanvraag toegezonden. De heer W. G. Weyers hoofdinspecteur In de plaats van den meit ingang van 1 Jan. in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd af getreden hoofdinspecteur van Politie, den .heer A. P. A. Enkens, is tot hoofd inspecteur benoemd de chef van de recherche, de heer W. G. Weyers. Zilveren jubileum G. Kalkhoven Heden herdenkt de schakelbordwachter bij de Stedelijke Electricitei/tsfabriek, G. Kalk hoven, zijn Balveren jubileum Vóór 25 jaren in dienst getreden als hulp machinist, werd hij al spoedig in zijn tegen woordige functie aangesteld, waarin hij steeds tot volle tevredenheid zijner superi euren werkzaam is geweest In de directiekamer ontboden, werd hij door den wnd. directeur, Dr. Ir. P. Fehimers, tegenwoordigheid van den ingenieur en den bedrijf schef, hartelijk toegesproken en met. zijin jubileum gelukgewensc.ht Zijn collega's uit de Centrale, die er prijs op stellen ook van hun kant den jubilaris een bewijs van sympathie op dezen feestdag te geven, hadden bij hem thuis voor ecu aar dige altitentie gezorgd. Fiets met waardevolle materialen gestolen Schadepost van 500.—. Gistermiddag is in de Buróhtsteeg van een monteur een fiets, waarop een koffer gebon den was, welke voor een groot bedrag aan materiaal bevatte, gestolen. De monteur, employé van hert electrotechnisch bureau „Iemco" alhier, had zijn fiets naargezet in de Burchtsteeg, waar hij moest zijin om werk zaamheden te verrichten. Toen hij het huis, waarin h\j herstellingen had verricht, verliet, was zijn rijwiel; waar op de koffer bevestigd was, en waarin zich ongeveer 50 Philipslampen en eilectrische meetinstrumenten bevonden, verdwenen. De ze materialen hadden een waarde van onge veer 500. De politie stelt een onderzoek ia Schaken De tweede ronde van de voorwedstrijden van dezen wedstrijd bracht de deelnemers te samen in een veel te kleine zaal. Zóó dicht bijeen waren de spelers gezeten, dat er nauwelijks ruimte was om de wedstrijd- klokken te plaatsen. Men kan begrijpen, dat vooral de deelnemende hoofdklasse-spe lers, die voor hun spel veel rust behoeven, van deze volte veel hinder ondervinden. Deze storende omstandigheden zullen zeker mede de oorzaak zijn dat de kampioen Van Veen ook deze tweede ronde nog geen overtuigende overwinning kon behalen. Zijn partij tegen Geijer is afgebroken in een voor v. Veen gunstiger stand, maar zwart be schikt nog over een goede remise-kans. Ook Westra, een van de sterkste deelne mers, moest zijn partij, in ongeveer gelijken stand, afbreken. Dp. oud-kamDioen de Blécourt leed een nederlaag tegen de Bruin. Van der Nat won zeer gemakkelijk van Brunst,, doordat deze laatste de opening niet goed behandelde bovendien nog een blunder maakte, z De volledige uitslag luidt: le Klasse: Staats—Zitman, afg.: VeenGeijer, afg.; Westrav. Beuzekom. afg.: BarkemaBedijn afg.; BruntMuusze 01; Corts—Lips, afg.; v. d. BroekSjar- dijn 10: Van der Nat—Brunt. 1—0; v. Dooren—Willems 0—1: Koet—Decnmendal 01: SchiissChristiaanse YzYz\ de Blé courtde Bruin 0L 2e Klasse: Visser—Blonk 1—0; Baart— Neuteboom 10; RemouchampsVlasveld YzYz\ C. v. VeenZandvliet 1—0; v. Has seltv. d. Wijngaardt 01; v. d. Berg—de Graaf 1—0; JagerCok afgeb.; v. Atten Buurman 1—0; v. Schaik—de Witte afg.; Vlugt—Riedel 0—1; Wakka—Plug Yz~Yz'y v. Gelder—v. Ooyen Yz—Yz- 3e klasse: v. Lienen— Stol afg.; Otte- vanger—Galjaard 10; Aldershoff—Beij 01: v. Leeuwen—Schouten 1—0: Mieion— de Laaf 10; Ribotv. d. Krogt afg.; Dors manHorrée 01. Het aantal afgebroken partijen bedraagt nu al reeds negentienl De volgend© week wordt de wedstrijd voortgezet. Jeugdige dieven aangehouden Door de politie zijn aangehouden de 16- jarige F. J. C. en zijn 13-jarig broertje D. C., erdacht van diefstal van oud ijzer uit een schuit liggende in de Oude Vest. Bij het ver hoor bleek dat de jongens zich reeds eerder aan dergelijke vergrijpen hebben schuldig gemaakt. Het oude ijzer maaikten zij te gelde bijeen oom van den benadeelde. UNIVERSITEIT VAN LEIDEN Geslaagd: Poet. ex. Indisch Recht, de heer J. de LabiJe, Den Haag. Doet. ex. Rechten, de heer S. Boomstra, BURGERLIJKE STAND BEVALLEN": i M W v d KlaauwStlkkelo- rum d M J Eradusde M00U z SM Lems Bourgeois 2 zns J M BrinksDekker z J Wassenaar—v d Plas d H M E F Verdoe» Dirrlus z M C de Ruiter—v Loon z C v d VeldeSpasrgar... d S H Dregmansv Katwijk d B c Zandvliet—Noest z OVERLEDEN: H de Graaf, wedr 88 J. J de Moo{), zn. 2 j. C v d Hoven—Wall aart vr 59 J. M Jansen ongeh vr.. 72 j. M Wal- laartMassaar wede. SO J. L Menken, m, 72 J. M A KempKuipers vr. 68 j. GE Bun schotenBroekhuis wede. 86 J. UIT DEN OMTREK ALPHEN a.d. RIJN KARL BARTH EN DE POLITIEK Belangrijke rede van Mr. A. J. Meijer voor de Geref. Jcugdccntrale. Gisteravond kwam de Geref. Jeugdcentrale in het gebouw Concordia in cursusvergade ring bijeen. Na de gebruikelijke opening door den voorzitter, Ds. J. H. A. Bosch, en het lezen van de notulen door den heer Streefkerk, was het woord aan Mr. A. J. Meijer voor het uitspreken van zijn rede: „Karl Barth en de politiek". Spr. begon met er op te wijzen dat we in een bewogen tijd leven. Er wordt ge schud aan de grondslagen van onze sa menleving. Wat jaren als vanzelf sprekend werd aangenomen is thans aan twijfel on derhevig. Ook op politiek gebied voltrekt zich dit feit. Jaren lang is aangenomen dat een cultureel hoogstaand volk niet meer van boven af wordt geregeerd, maar van onder af. waai van dan de parlementaire instellingen het bewijs waren. Maar tegen woordig wordt juist het tegenovergestelde beweerd en in Duitschland en Italië in practijk gebracht. En het zien van dit ale» doet menigeen de vraag stellen: „Wat zal het worden?" Ware het nu nog maar dat deze verwar ring alleen werd gevonden bij niet-Chris- tenen, dan zou men kunnen zeggen: hun leven mist een vasten grondslag, doch ook bij de Christenen doen zich deze versrhiin- selen voor, zelfs op het gebied van de theo logie. De man die op dit terrein veel van zich doet spreken door zijn nieuwe ge dachten, welke hij heeft uitgedrukt in zijn verklaring van de brief aan de Romeinen, is Karl Barth, wiens invloed zich steeds sterker ontwikkelt, ook in Nederland. Karl Barth is 1885 in Zwitserland gebo ren, was van huis uit humanist, met een religieus tintje. Zijn gedachten waren uit eindelijk op den mensch gericht De men- schelijke cultuur zou zich steeds verder ontwikkelen. Het leven zou door den mensch op zulk een hoog plan worden gebracht dat welhaast het Paradijs op aarde werd gevestigd. Maar dan komt de wereldoorlog en ziet ook Karl Barth, dat de door den mensch verfijnde techniek wordt aange wend om medemensehen te vernietigen. F.n hierdoor wordt het ideaal van Karl Barth, de religieuse socialist, gebroken, zoo, dat dat er een indirecte ommekeer bij hem plaats vindt. Teleurgesteld keert 'hij zich van den mensch af en gaat den Bijbel be- studeeren. Het resultaat van deze studie is de opzienbarende verklaring van den brief aan de Romeinen, waarvan de grondgedach te is: God in den hemel, de mensch op aarde. Deze tegenstelling: God-mensch moet het middelpunt zijn van de theologie.. God is transcendent en de mensch staat in het gericht, het oordeel van God. Dit alles lijkt heel Schriftuurlijk en schijnt beter dan de moderne opvatting, die God tot een verleng stuk van den mepsch maakt. Hoe denkt nu, aldus spr., Karl Barth over een Christelijke politiek? Een vroegere vriend van Karl Barth, Brunner, ontkent een Christelijke politiek. En Karl Barth twijfelt aan de mogelijkheid van een Christelijke politiek. Hiermede zijn we dus weer teruggekeerd tot den tijd van Groen van Prinsterer, die zijn tijdgenooten ook moest wijzen op den plicht van Christelijke politiek. Wat is nu noodzakelijk van een Chris telijke politiek? Twee dingen: le. dat men Gods gebod kent en 2e. de principieele mo gelijkheid om dat gebod op te volgen. Dat Karl Barth dair ook twijfelt aan een Chr. politiek komt omdat hij zegt niet te weten wat Gods gebod is.. Zegt men: dat staat in den Bijbel, dan noemt hij dat hoogmoedig. Dan maakt de mensch van den Bijbel God zelf en dat noemt Karl Barth gevaarlijker dan elle bioscopen en dancings tesamen. Persoonlijk kan men er nog wel iets aan hebben, maar dat beteekent niets voor den ander. Het -Blijft subjectief. En ten slotte is het nog zoo, dat al zou de mensch Gods wil kennen, dan zou hij die nog niet ltun- nen voldoen. Het goede van den mensch is voor God even groote zonde als de zonde te Leeuwarden ls de grootste Onderlinge Levensverzekering Maatscbappii ln Nederland VERZEKERD KAPITAAL: RUIM 280 MILLIOEN GULDEN RADIO DISTRIBUTIE ZATERDAG 5 FEBRUARI Programma 3: 8.00 Keulen of dlv; 12.20 Brus- tl VI; 12.35 Keulen; 14.35 Brussel Fr; 15.20 id. VI; 16.20 Idem Fr; 17.20 idem VI; 18.35 idem Fr 19.35 Beromunster; 19.45 Weonen of dlv.; pl.m 21.25 Boedapest of dlv; pl.m 23.25 Berlijn Programma 4: 8.00 Brussel VI; 9.20 R. Nor- mandlë; 10.35 Droitwich; 14.20 Londen R; 15.20 Keulen; 17.20 Droitwich; 18.20 Diversen; 18.50 Brussel VI; 19.05 Droitwich;' 21.40 London Reg; 20 Weenen of dlv.; pl.m 22.45 London Reg. ZONDAG 7 JANUARI Programma 3: 8.30 Keulen of dlv.; 12.29 Brus sel VI; 14.20 Deutschl.sender; 15.20 Keulen; 17.20 Parijs R; 19.20 Keulen; 21.20 Rome o' Programma 4: 8.30 Brussel VI; 11.20 TarUs R 13.10 Droitwich; 16.20 London R; 16.50 Dra 17.20 Brussel VI; 18.20 Londen Reg; 20.15 Droit wich; 21.05 Diversen; 21.25Droitwlch; 22 25 Boe dapest of dlv.; pl.m 23.25 Berlün of div. Danmark; 12.20 Brussel VI.; plm 16.20 ParUs R; 17.29 Keulen Programma 4: 8.Brussel VI.; 9.20 G.R.D. 10.35 Droitwich; 11.50 Londen R: plm 12.50 Droitwich; 13.25 Londen R.; 16.20 Droitwich; 16.50 Londen Reg.; 17.20 Brusel Fr.; 17.35 Droit- wleh; 18.20 diversen; 19.00 Droitwich; 20.20 P rüs R.: 20.50 Droitwich: 21.40 Boedapest of div. 21.55 Weenen of div.; plm. 22.50 Londen Reg. Agenda De Zondagsdienst der huisartsen wordt morgen waargenomen door de doctoren van Alphen, van Driesum, Flim, Jasperse en Poortman. De Geneeskundige Zondagsdienst te Oegst- geest wordt waargenomen door Dr. Leem huis, rtelef. 2030. De avond-, nacht- en Zondagdicnst der apotheken wordt van Maandag 1 tot en met Zondag 7 Febr. a.s. waargenomen door de apotheken: G. F. Reijst, Steenstr. 35, telef. 136, A. J. Donk. Doezastr. 31, telef. 1313 en J. Doedens Wilhelminap. 8, Oegst- geest. Telef. 274. De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apotheken wordt van Maandag 8 tot en met Zondag 14 Februari a.s. waargenomen door de apotheken: J .C. Pclle, Kort Rapenburg 12, telef. 594, J. E. M. ten Dijk, Haven 18, telef! 85 en mej. J. Doedens, WiLhelminapark 8, Oegdtgeest, telef. 274. van den zondaar. Men begrijpt dat met deze theologie alle actie wordt lamgeslagen. Deze theorie is geen bouwstof, maar springstof. De prac tijk van deze theologie is dan ook dat men geen vastheid heeft op politiek gebied. Als we nu, aldus spr., de balans zouden opmaken, dan kunnen we op de credit zijde van Karl Barth zetten; de erkenning van Gods souvereiniteit en zijn verwerping van humanisme en cultuurverheerlijking. Op de debetzijde komt' echter het ontken nen van het kennen van Gods wil uit Zijn Woord en en het ontkennen van de moge lijkheid van Zijn wil te doen. Maar dat kunnen wij niet aanvaarden. Er loopt een lijn door de historie, de weten schap, de theologie, en links daarvan staat Karl Barth. Maar, aldus spr., wij laten ons door Karl Barth de universeele krachten van Gods wil niet ontnemen. Spr. besloot zijn rede met te citeeren de woorden van Dr. A. Kuyper, gesproken ter gelegenheid van de opening van de Vrije Universiteit, dat er geen duimbreed van ons leven is. waarvan Christus niet zegt: „Mijn". Op deze duidelijke rede over een zoo moeilijk onderwerp volgde nog een bespre king, waarna de heer Meijer, na een harte lijk woord van dank van den voorzitter, de prachtig geslaagde cursusvergadering met dankgebed sloot. JAARVERGADERING GEREF. BOND De afd. .Alphen en Omstreken van den Geref. Bond hield in gebouw „Rehoboth" haar 30ste jaarvergadering. De avond, die geopend werd door den eere-voorzitter, den eerw. heer Dekker, stond verder onder leiding van den heer E. A. van Diggele. Door den heer Ph. Verweij werd een Bijbel-inleiding gehouden over 2 Thim. Na de jaarverslagen behandelde de heer G. Visser het „Wilhelmus", waarna de eere voorzitter duidelijke mededeelingen gaf over de Psalmberijming. Na een leerzame bespreking werd de avond op gebruikelijke wijze gesloten. MOOIE ORDER VOOR „DE INDUSTRIE" Aan de motorenfabriek „De Industrie", D. en Joh. Boot N.V., alhier, is opgedragen de levering van een motor-installatie van 240 P.G. viertact Diesel voor een motor- logger van de reederij J. Tuijl te Scheve- ningen. ONDERHANDSCHE GUNNING Eenigen tijd terug is door ons molding gemaakt van de aanbesteding van een nieuwe boerderij voor den heer H. C. Kroft, Ondergeteekende verzoekt een abonnement op de Aanbrenger: Naam Woonplaats M„ Adres voor minstens één jaar, waarby zal worden betaald KEURIG PREMIEBOEK voor den aanbrenger. Nienwe Abonné: Naam Woonplaats Adres per kwartaal nor week met recht op een Nieuwe Abonné: Naam Woonplaats Adres Dit formulier op te zenden aan de Administratie van de NIEUWE LEIDSCHE COURANT, Doorhalen wat niet yerlangd wordt. Datum Breestraat

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1937 | | pagina 6