Jlieiuire gjriifcsdjp (üottraul Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken AVANG 20 pCt. korting PALTHE Abonnementsprijs: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 235 Franco per post 2.35 4- portokosten Per week0.18 Voor hel Buitenland bij wekelijkscbe zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/> ct Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar No. 6003 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 DONDERDAG 4 FEBRUARI 1937 17e Jaargang gfobertmtieprfcen: Van I tot 5 regels 1.17'/» Elke regel meer 0.22'/» Ingezonden Mededeelingen van 1—5 regels 2.30 Elke regel meer0.45 Voor het bevragen aan 'I bureau V wordt berekend 0.10 Ook Februari kan benui worden Door de Prinsen-paar-lepel zijn wij nu glad heenVooral de laatste dagen liep het extra druk met de opgaven van nieuwe lezers. De verzending heeft regelmatig plaats, zoodat, naar wij hopen, de exemplaren nog dezer dagen bij de gelukkigen aanlanden. Wil dit nu zeggen, dat thans de propaganda voor ons blad stil moet staan? Zeker niet. Immers Februari is altijd zulk een goede maand geweest voor dit nuttige werk. Met het oog op allerlei wat om ons heen gebeurt, zal dit ook nu weer het geval kunnen zijn. Breng de Christelijke Pers, breng ons blad vooruit in uw omgeving en familiekring. Ook thans iets ter aanmoediging. Wie een lezer aanbrengt voor minstens één jaar, ontvangt een keurig premieboek, hetwelk, wijl een groote voorraad reeds aanwezig is, binnen enkele dagen na de inschrijving wordt toegezonden. Wervers kunnen gebruik maken van de in dit nummer voorkomende bon. AFDEELING PROPAGANDA ONVOLDOEND VERWEER Eenige dagen geleden vestigden wij en vele andere bladen de aandacht op een sprookjesachtig artikel van A. B. K. in de roode pers; waarin de schrijver met nadruk betoogde, dat van eenig anti-godsdienstig streven in de partij nimmer werd gerept. Integendeel, „als ergens in het land de een of ander, voor welk anti-godsdienstig oog merk ook, ons platform trachtte te ge bruiken. dan werd daar direct een stokje voor gestoken". Twee weken na het eerste artikel ging do schrijver op de aangevoerde critiek in cn zeer vrijmoedig werd boven het verdedigen de hoofdartikel geplaat§t: „Onweerlegd"; „Leiders nóch partij". Dit artikel heeft als nader bewijs niet de minste waarde. Het is als zoodanig hol en voos. Het zou alleen kunnen bewij zen. dat discussie óver deze zaak vrijwel hopeloos is; doch waarom begon de schrijver er dan weer mee? De kern van zijn betoog zou in deze pas sage moeten zitten: Het is in goed trouw voor ieder dui delijk, met name in het huidig tijdsge wricht, dat „anti-godsdienstigheid", zoó- als daarover in ons betoog werd gespro ken, beteekent: het best rij den van de godsdienst Een staatkundig streven alzoo, om door middel van de macht, die de overheid ontplooien kan, aan het vrije uitleven van godsdienstige belijdenissen belemmeringen in de weg te leggen. Niet of men de godsdienst volgt of niet, is hier het kenmerk, maar of men hem vrij laat, dan wel poogt hem de voet dwars te zetten. Wij hadden ver wacht, dat men dit onderscheid, vooi iedereen toch duidelijk genoeg, niet uit het oog zou verliezen. Het is duidelijk, dat dit verweer geen in druk vermag te maken, al zit er schijnbaar een grond van waarheid in. De schrijver toch wil blijkbaar zeggen: wij, sociaal democraten keuren af, dat de Overheid de godsdienst wil uitroeien, zooals men er in dictatuurlanden mee bezig is. Wij herhalen, daarin schijnt eenige waar heid te schuilen: de S.D.A.P. wil de men schen niet verhinderen naar de kerk te gaan; misschien zal de stichting van Chris telijke scholen ook geëerbiedigd worden. Maar, wil zij in de grond iets anders dan de N.S.B., die zegt, dat men de jeugd pas tot een gaaf volk kan opvoeden als de ker kelijke invloeden geweerd worden en dat de Kerk vrij blijft, zoolang zij zich houdt bui ten beoordeeling van het staatkundig leveu? En wij herhalen onze pertinente vraag, waar het stokje gebleven is, dat men had behooren te steken vdor het anti-godsdien stig geschrijf, dat de heer Vliegen geplaatst kreeg in Voorwaarts van 23 Dcc. 1936 toen hij in een berucht geworden Kerstarii- kel zei, dat „wij socialisten, gesteld dat wij de Messiasgedachte huldigden, ze toch niet zouden belichamen in een persoon". Waar op ter verklaring volgt, dat wij, dat zijn d socialisten, gelooven, „niet in een verlosser, maar wèl in een verlossing". Dit wil toch niet anders zeggen dan dat deze leider namens de socialisten ver- klaart: in onze politieke actie wijzen we Jezus en Zijn leer af. Wat is dat anders dan anti-godsdienstige actie? En doet de schrijver niet hetzelfde, wan neer hij zegt: „Indien ik, zelf godsdienstig zijnde, met menschen, die anders denken, in het staatkundige wil samen gaan dan zal ik, juist uit hoofde van mij godsdienstige overtuiging, vooropstellen, dat ten aanzien van het godsdienstige elke inmenging bij voor baat uitgesloten is"? Doch een zoodanige godsdienst is ijdèl. De geboortedag van Prins Bernhard JUISTE DATUM 29 JUNI Een misslag in de geboorte-akte Omtrent den geboortedag van Z.K.H. Prins Bernhard is zooals wij reeds eerder medd- den een vraag gerezen. In de geboorte akte van den Prins staat n.l., dat hij is ge boren te Jena op 28 Juni 1911, des voormid dags om kwart voor drie uren, terwijl in de van 24 Nov. 1936, Slbl. No. 2, houden 1e naturalisatie van Prins Bernhard, staat, dat de Prins is geboren op 29 Juni 1911 te Jena. Aan de redactie van de „Gemeentestem is de vraag voorgelegd welke datum juist is en de vrager (die wel min of meer rijn werk zal vindeh in den burgerlijken stónd), veronderstelt vanzelfsprekend, dat de datum de geboorte-akte wel juist zal zijn, on danks de omstandigheid, dat in de wet eu op diverse kalenders een andere datum wordt genoemd. De redactie van genoemd blad heeft zich, blijkens een mededeeling in het laatstverschenen nummer, gewend tot het Departement van Justitie en van die zijde is medegedeeld, dat 29 Juni de juiste datum is. In de geboorte-akte heeft een misslag plaats gehad en naar het schijnt worden maatregelen genomen tot verbetering van de betreffende akte. Centrale voor werkloozenzorg Opening Internaat voor opleiding tot Huishoudelijke Beroepen Op Dinsdag 9 Februari a.s. zal te Haar- m worden geopend het Internaat voor opleiding tot Huishoudelijke Beroepen, uit gaande van de „Centrale voor Werkloozen zorg", gesticht op initiatief van den Baad Nederlandsche Kerken voor practisch Christendom. De openingsrede zal worden gehouden dcor den heer Meyer de Vries, hoofd inspecteur v. de Werkverschaffing. Voorts zal een rede worden uitgesproken door den loco-Burgemeester van Haarlem, den heer W. Roodenburg, alsmede door de Pre sidente van de Commissie Vrouwen-Crisis- zorg, Mevr C. A. W. Kammeraat—Bek..' k e r. Mej. E. Boeke, Directrice van het In ternaat, zal een woord van dank spreken. De leiding van de samenkomst zal berus ten op den heer W. J. Hemmes, voor zitter van de Centrale. MINISTER SANDLER IN ONS LAND Vriendschappelijk bezoek aan Minister De Graeff Geen besprekingen over Oslo-Conventie Heden heeft de Zweedsche Minister van Buitenlandsche Zaken, de heer Sandler, terugkeerende uit Brussel, een bezoek gebracht aan zijn Nederörad- schen ambtgenoot, Minister de Graeff. Wij vernemen, dat dit bezoek geenerlei verband houdt met de geopperde ge dachte eener nauwere economische sa menwerking tusschen de zoogenaamde Oslo-Staten De komst van den heer Sandler moet louter begrepen worden als de inlossing van de reeds geruimen tijd geleden door den Zweedschen Mi nister gedane belofte om een vriend schappelijk bezoek aan den heer de Graeff te brengen op zijn terugreis van België naar Zweden. De heer Sandler heeft dan ook slechts enkele uren in de residentie vertoefd, waar hij ten huize van Minister de Graeff de lunch heeft gebruikt. De Zweedsche Minister van Buitenland sche Zaken heeft gister in het koninklijke paleis te Brussel de Belgische en buiten landsche pers ontvangen. Hij verklaarde o.a. dat de conventie van Oslo aan de onderteekenaars een kader van economische samenwerking heeft gegeven Wel heeft de wereldcrisis belet dat de sta ten alle voordeelen verkregen welke mó gelijk zouden zijn geweest, doch onder de huidige omstandigheden is bij alle onder teekenaars weer hoop gerezen. Zweden is bereid aan alle practische be sprekingen deel te nemen. Hoewel overeen komsten tusschen twee landen slechts een beperkt effect hebben moet het he lang hier van niet onderschat worden. Alle landen hebben belangen op de groote wereldmark ten en men moet van de huidige gelegen heid' gebruik maken om de hinderpalen, welke de ontwikkeling van den handel in den weg staan, op te ruimen. Tusschen België en Zweden die opmerkenswaardige contactpunten hebben, kan een groote sa menwerking op Internationaal gebied ont wikkeld worden. Dt feiten moeten worden beschouwd zooals zij zich voordoen, de voor uitgang hangt af van de samenwerking en niet van Isolatie of de vorming van bloes. Officieele Berichten ONDERSCHEIDINGEN Benoemd is tot ridder ln de Orde van Oranje- Nassau: mevr. de Wed. L. M. H. de Hesselle Bex te Heerlen. Toegekend is de aan de Orde van Oranje-Nassau verbonden eere-medallle in zilver aan: F F van Diepenbos te Amsterdam. CONSULATEN De vice-consul der Nederlanden te Nagroya (Japan), de heer Sadaruml Ishihara, is over leden. Het vlce-consulaat is voorloopig geslo ten. Do waarneming der zaken van het vice- consulaat is opgedragen aan het consulaat- generaal der Nederlanden te Kobe. STAATSEXAMENS VOOR MUZIEK Voor het jaar 1937 is ingesteld een rege- exnmens voor muziek. Benoemd z(jn tot leden: dr J. Wagenaar te Den Hang en S. Dresden te Amsterdam: prof. dr A. Smijers te Utrecht en tot secretaris: F. van Be(jnum te Den Haag. lalr Ned.-Ind. leger is eervol c leend als hoofd< Ned. Roode Kruis, zulks onder dankbetuigl voor de door hem in die functie bewezen dien sten. Den heer Bakker is de medaille van h< Roode Kruis verleend. vtJf Jaren b< noemd: tol Roode Kri hoofdcoi is de hee P. J. Ned. commissaris van het Ned. Roode Kruis en tol Jegercommissaris van het Ned. Roode Kruis, de heer W. J. Lucardie, zulks onder gelüktijdi& eervol ontslag als militair commissaris van het Ned. Roode Kruis. ECHTPAAR OM HET LEVEN GEKOMEN Auto m den Singel te Amsterdam De oorzaak is onbekend Om half twaalf is gisteravond een auto, komende van het Spui op den Singel te Amsterdam, door de zware leuning die daar langs de gracht staat, in het water gereden. De wagen verdween onmiddellijk geheel onder water. Van het toesnellende pu bliek sprongen onmiddellijk drie bur gers in het water. Zij doken, om te trachten de deuren open te krijgen en de menschen, die zich in den wagen bevonden, te redden. Hun pogingen slaagden niet, want, zooals zij zeiden, stond de wagen op zijn kop en de deu ren waren niet open te krijgen. De brandweer ving onmiddellijk onder groote belangstelling van een zeer talrijk publiek aan de auto te lichten. Een aantal auto's aan de overzijde van de gracht wierpen het licht van hun schijnwerpers over het water om de reddingspogingen gemakkelijker te maken. Nadat de brandweer met behulp van een kraan eenigen tijd gepoogd had, de auto boven water te brengen, slaag de zij er na 25 minuten in, den wagen op te halen. Het bleek een kleine vier- persoons auto te zijn, waarin zich de lichamen bevonden van den heer en mevr. da S. Q., wonende in de Vijzel straat te Amsterdam. De toestand van den wagen, die met den radiator naar beneden in het water had gestaan, wees er op, dat de inzittenden vergeef- sche pogingen hadden gedaan, zich te bevrijden. In de auto werd een hamer gevonden, waarmee de voorruit was ingeslagen. In het zeildoek van de kap was een gat, waardoor de inzittende dame getracht had uit den wagen te komen. De directeur van den Geneeskundigen Dienst, Dr. Heyermans, moest van beide slachtoffers den dood constateeren en deed hun stoffelijk overschot overbrengen naai Binnengasthuis. De politie ging zekerheidshalve nog eeni gen tijd door met dreggen, welke arbeid na eenigen tijd door een politieboot werd over genomen. De oorzaak van het ongeval is thans nog onbekend. De auto heeft wel groote snelheid gehad, doóh is een eind verder dan de bocht door het hek gevlogen.. De politie heeft eenige ooggetuigen omtrent de mogelijke oor zaak gehoord. De heer en mevr. da S. Q. kwamen terug van een tocht naar Haarlem. Het tragisch ongeval trok veel belangstel ling van het op dat uur huiswaarts keerende publiek, dat zwijgend aan beide zijden van de gracht bij het dreggen stond toe te zien. De uitlating van Hitier Schriftelijke vragen van Mr. van Vesseni Het Eerste Kamerlid Mr. Van Vessem heeft vragen gericht tot den Minister van Buitenlandsche Zaken omtrent de zinsnede in de door den Duitschen leider en rijks kanselier uitgesproken rede betreffende de erkenning van Nederlands neutraliteit. Mr. van Vessem vraagt of de Minister be reid is mede te deelen: a. wanneer en in welken vorm de betreffende verzekering door de Duitsch-o regeering is gegeven; b. hoe deze verzekering luidt? TEWATERLATING NIEUW-AMSTERDAM" Plechtigheid op 10 April a.s Historisch oogenblik nadert De Nederlandsche scheepvaart gaat thans in snel tempo een historisch oogenblik tegemoet. De dag nadert, waarop het grootste mailschip van de Nederlandsche koopvaardijvloot, de „Nieuw-Amsterdam", welke voor de Holland-Amerika-Iijn in aanbouw is, te water zal worden gelaten. Naar wij ver nemen zal deze plechtigheid plaats vin den op Z a te r da g 10 A pr 11, des middags om vier nnr. Het schip, dat op de helling van de Rotterdamsche Droogdok Mij. wordt gebonwd, begint langzamerhand de voltooiing te nade ren. Na de tewaterlating zal het echter nog wel een Jaar duren voor de R.D.M. 200 de eerste proelvaart kan maken, zoodat het in den loop van 1938 in den Transatlantischen dienst zal kannen worden opgenomen. MERKWAARDIG GOUDEN JUBILEUM Hoe de Koningin eens uit groot gevaar gered werd Een merkwaardig goudien jubileum zal op 19 Februari de heer Anton Kabelaar vieren. Het zal op dien dag juist vijftig jaar geleden zijn, dat hij.... de Konitiiigin het leven redde. Dit feit kwam ons dezer dagen ter oore en wij hebben Anton Kabelaar, die op de Ajnsterdajmsche Veerkade 35a in Den ITaag woont, opgezocht, en hem gevraagd of hij ons het relaas van het gebeurde nog eens wiild-e vertellen. Het was op 19 Februari 1887. dien verjaar dag van Koning Willem III, toen Koningin Emma met Prinses Wilhelmina waren uit gereden voor een rijtoer door de residentie. Op Scheveningen sloegen de paardien van het rijtuig, waarin-de vorstelijke personen gezeten waren, op hol. De postillons werden er afgeworpen, en de koetsier kon de bees ten niet meer houdien. Den geheelen Scheveningsohen weg hol den de paarden oogetoomd voort en begaven zich, zooals paarden dat doen, naar de stal len. Het zou niet te overzien zijn wat er gebeurd was, als de paarden met het rij tuig achter zich aan getracht zouden heb ben de stallen binnen te rennen. Op het Noordeindte echter stond Anton Kabelaar met het rijtuig van Dr Stein, in wiens dienst hij indertijd was, te wachten. Kabelaar bedaaht zich geen oogenblik, toen hij de hollende paarden zag aankomen, sprong van de bok en pakte de brieschende paarden bij de teugels. Hij werd een eind meegesleurd, doch eiradelijk gelukte het hem 3 beesten tot sti'lstaad te brengen. Koningin Emma heeft dien koenen koet sier dadelijk aangeboden in dienst te komen van het hof. De koetsier heeft deze betrek king echter niet aangenomen, omdat hij zich te zeer aan Dr Stein gehecht voelde. Hij ontving van de Koningita een fraai gouden horloge met inscriptie: Aan Anton Kabelaar, 19 Februari 1887, dat bij nog steeds zorgvuldig bewaard heeft. Later, na den dood vam Dr Stein, heeft hij getracht als gewoon koetsier dien kost te verdienen, wat aanvankelijk -nog wel ging, maar omdat rijtuigen nu eenmaal uit de mode raakten, hoe langer hoe minder op leverde. Eenige jaren geleden heeft hij het koet siersvak er maar aan gegeven, ook al om dat hij er te oud voor werd. Thans is hij 76 jaar. Het is te hopen, dat het Anton Ka belaar, die thans onder behoeftige omstan digheden leeft, op dien dag van zijn merk waardig jubileum niet aan belangstelling zal ontbreken. VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen In de Tweede Kamer heeft Minister De Wilde het voorstel inzake de revo lutionaire vertegenwoordigers verdedigd, Het bezoek van den Zweedschen Minis-: ter Sandler aan ons land. In Amsterdam is een auto ïn de Singel gereden, waarbij twee personen zijn om gekomen. De gemeenteraad van Amsterdam heeft een voorstel-Gulden inzake een wolken krabber aangenomen. Ook de Centrale Markt kwam in behandeling. De eilanden Ameland en Marken zijn thans uit hun isolement verlost. De bezette General-Motors-fabrieken zijn nog niet met geweld ontruimd. Ciano en Roestoe Aras hebben be sprekingen gevoerd over de Turksch-Ita- liaansche problemen. Roosevelt heeft een zes-jarig opbouw-» plan gevormd voor de verwoeste waters- noodgebieden. DOELEN HOTEL AMSTERDAM-CENTRUM Kamers incl. Holl. Ontbijt vanaf f 4.— Rustige sfeer in het centrum van de stad Ieder modern comfort Telefoon 40661 De Stadt-Schanke Lcidscheplein 5-9 Tel. 33072 Amsterdam DINER I DINER DINER 75 c. 1.25 ELK DINER E i TOPPRESTATIEI HOTEL-HAMDORFF LAREN (Gooi) Speciale tarieven voor langer verbliji en week-ends Casino Japansche tuin TROTTEURS voor Dames en Heeren DE DORDRECHTSGHE ONDERLINGE CREDIETVEREENIGING N.V. DORDRECHT Groenmarkt 64 Anno 1871 B O U W-C R E D I E T E N EFFECTEN op ALLE prijzen van chemisch reinigen en verven (Advll Ingwensen Co. Keizersgracht 382 Amsterdam Belast zich met de uitvoering van Eiiectenorders, het lncas- seeren van Coupons en het nazien van Lotingen. TeL 32121 en 33879, onder Beurstijd 31207 (Adv.) „HUIZE OKKENBROEK" POST BATHMEN (0.) Tel. Heeten 11. Heerlijk rustoord In ongerepte natuur. Hel en Dennen. Alle moderne comforts. Prima reierenties van H.H. Doctoren en Particulieren. VRAAGT PROSPECTUS fAdv.i Geen beleediging van Hitier De heer Ankersmit vrijgesproken AMSTERDAM 4 Febr. Het Gerechtshof heeft vandaag uitspraak gedaan in de straf zaak tegen den hoofd-redacteur van het dagblad ,Het Volk", den heer J. F. Anker- smitt, die terecht stond wegens beleediging van het hoofd van een bevriende staat, in casu Hitler. Het Hof vernietigde het von nis van de rechtbank en sprak verdachte vrij van het hem tenlaste gelegde. De „Condé" naar Antwerpen gesleept Het Fransche s.s. „Condé", dat nabij T e r- n u z e n in aanvaring is gekomen met het. Zweedsche s.s. „Bullaren", is door de ber gers dichtgemaakt en zooveel mogelijk lens- gepompt. Vervolgens is het schip vlot ge bracht e-n naaF A.ntwerpen- opgesleept. Studeer voor een vak met toekomst Volg een goedkope, schriftelijke opleiding tot RADIO-MONTEUR RADIO-TECHNIEK Gratis pleatsingsbureau Vraag zonder verplichting inlichtingen bij AS-S-O. Nieuweplein 31, Arnhem, Telefoon 24597 Dr. H. NANNINO's Zetpillen tegen Aambeien werken pijnstillend en genezen in korten tijd de ontstoken slijmvliezen. Verkrijgbaar bij alle Apothekers en Drogisten s II. 1.50 per doosje vsn 12 stuks Dr. H NANNINC', Pkar«. a.m. F.Wi.k. N V, DEN HAAC. De vliegtocht van ir. J. E. F. de Kok Ir. J. F, .F. de Kok. directeur-generaal van de Koninklijke, vergezeld van den he*r Schmidt Crans chef-instructeur van de Nat. Luchtvaart School, is gister in den laten namiddag met zijn Havilland-vlieglulg „Dragon Fly", de PH.-K.O.K. te Turijn aan» gekomen. De onregelmatigheden te Vlissingen Verdachte op vrije voeten In aansluiting op het bericht van gister kunnen we thans nog mededeclen. dat de rechtbank te Middelburg het verzoek om den verdachte P. G. L. in vrijheid te stel len, heeft ingewilligd. L. is gisteren naar Vlissingen teruggekeerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1937 | | pagina 1