Gemeenteraad van Leiden
THNSDAG 2 FEBRUARI 1937
TWEEDE BLAD PAG. 6 1
De heer J. M. Vos herdacht Een nieuw militair
oefenveld aan den Haagweg De zweminrichting
„De Zijl" krijgt haar uitbreiding Centrale Werk
plaats voor jeugdige werkloozen De reorganisatie
der Stedelijke Werkinrichting Bezwaren tegen het
verplicht bijwonen der Zondagmorgen-wijdingsdienst
Nadere onderhandeling Het principebesluit uit
gesteld Onverkwikkelijk debat tot slot
Gistermiddag vergaderde de Leidsche
gemeenteraad onder voorzitterschap van
den Burgemeester, Mr. A, v. d. Sande
Bakhuyzen.
Terwijl de leden' ziielh van hun zitplaatsen
verheffen wijdt de Voorzitter eenige woor
den aan de nagedachtenis van 't onlangs
overleden raadslid, den heer J. M. Vos.
De heer J. M. Vos herdacht
Hoe wars de heer Vos ook was, aldus
spr., van het vragen van aandacht voor
zijn persoon, zoo zou hij het mij toch niet
euvel geduid hebben met enkele woorden
te trachten uitdrukking te geven aan de ge
voelens, die ongetwijfeld den geheelen Raad
bezielen nu wij hier een stoel niet langer
bezet zien door een man, die door zijn per
soonlijkheid, zijn karakter en zijn hoofsrhe
manieren ons aller vriendschap gewonnen
had.
Nadat hij gedurende bijna 40 jaren de ge
meente als onderwijzer bij het L. O. voor
treffelijke diensten bewezen had. werd hij
op gevorderden leeftijd afgevaardigd om de
algemeene belangen der gemeente te helpen
verzorgen.
Over de wijze waarop hij die taak vervul
de, die hij wat zijn politieke o\ ertuigingen
betreft, hier alleen had te volbrengen, is
sleohts met den grootsten lof e spreken. Wie
verstond beter dan hij de kunst om zijn
van nauwgezette voorbereiding getuigende
inzichten, in bondigen kernachtigen en
voortreffeliiken vorm aan ons voor te dra
gen. Hoe wist hij zijn gehoor door keurige
en geestige voordracht te boeien en hoe
wist hij de nauwgezetheid van den onder
wijzer. die hem vakmatig bijbleef, ook in
den Raad op onschool&che, maar doeltref
fende wijze aan onze besluiten ten goede
te doen komen.
Het onderwijs had zijn voornaamste be
langstelling en /hij sierde de commissie van
advies voor de zaken dat onderwerp raken
de. maar zijn belangstelling reikte veel
verder, naar uit zijn opmerkingen bleek, en
naar ook de burgerij, wier samenleving hij
in tal van nuttige instellingen en commis
sies trouw diende, heeft gewaardeerd
Niet alleen door de burgerij, maar ook
'door ons wordt aan dezen hoogstaanden
plichtmatigen man, een dankbare herinne
ring bewaard.
De heer Wilbrink (c.h.), die in de
vorige vergadering eenige onaangename
woorden tot den heer Vos had gericht, deel
de mede, dat hij voor Kerstmis naar den
here Vos is toegegaan om hem daarover
zijn spijt te betuigen. Spr. wilde zijn excuus
in het openbaar in tegenwoordigheid van
den heer Vos herhalen, maar dit heeft niet
meer mogen zijn.
Spr. meent het echter toch aan de na
gedachtenis van den heer Vos verschuldigd
te zijn deze woorden hier te spreken.
De Voorzitter zal dit jaar geen nieuw
jaarsrede houden, maar volstaat met dank
te zeggen voor de hem toegekomen geluk-
wenschen en den Raad wederkeerig het
beste voor 1937 toe te wenschen.
De heer Wilmer dankt voor deze goede
•wensc.hen en hoopt dat den Voorzitter kracht
en liefde zal worden geschonken voor zijn
veelomvattende en verantwoordelijke taak.
Bij de ingekomen stukken is een missive
van Ged. Staten, dat de beslissing op het
besluit inzake de garantie voor het Sport-
fondsenbad is verdaagd-
Benoemingen en hamerpunten
Benoeming van een regent van het H. G.
of Arme Wees- en Kinderhuis.
Benoemd wordt notaris J. C. van Eek.
2e. Benoeming van vier leden van de
Commissie van Toezicht op de Bewaarscho
len.
Benoemd worden mevr. Z. KruytVer
meer de heer J. C. Baars, rector R. J. J-
Reynen en mej. H. J. Glasz.
3e. Benoeming van een onderwijzeres aan
'de opleidingsschool voor u.l.o. aan de Drie-
Octoberstraat.
Benoemd wordt mej. T. B. Hoff.
4e. Benoeming van een stadsgeneesheer
voor het tijdvak 1 Januari 19371 Januari
3938.
Benoemd wordt Dr. S. A. de Graaff.
5e. Benoeming van een tijdelijk leerares
ïn het Duitsch aan de Hoogere Burgerschool
met vijfjarigen cursus.
Benoemd wordt mej. Dr. A. Dijksterhuis
6e. Voorstel tot het verlengen van de aan
stelling van mej. Dra. A. Hiemstra als tijde
lijk leerares in de wis- en natuurkunde aan
de Hoogere Burgerschool voor Meisjes.
Aangenomen z.h.s.
7e. Voorstel tot het. verlengen van de aan
stelling van mej. Dra. A. P. Keesom als tij
delijk leerares in de natuurkunde, mecha
nica en coamografie aan de Hoogere Burger
school voor Meisjes.
Aangenomen z.h.s.
8e. Voorstel tot het verlengen van de aan
stelling van mej. L. J. M. Tummers als tijde
lijk leerares in de wiskunde aan de Hoogere
Burgerschool voor Meisjes
Aangenomen z.h.s.
9e. Voorstel tot het verlengen van de_ tij
delijke opdracht aan Mr. Dr. H. D. M. Knol
tot het geven van onderwijs in de handels
wetenschappen aan do Hoogere Burger
school voor Meisjes.
Aangenomen z.h.s.
10e. Voorstel tot 't overnemen in eigen
dom hij de gemeente van verschillende voor
straat bestemde strookjes grond.
Aangenomen z.h.s.
Verpachting van „Den Burcht"
11e. Voorstel inzake het wijzigen van de
tnet A. Backer, te Leiden, aangegane over
eenkomst betreffende de verpachting van
het hotel „den Burcht" c.a.
De heer Lom bert (r.k.) dringt er op
aan, dat de zalen van „Den Burcht" niet
meer worden verhuurd aan den Nieuw Mal-
thusiaanschen Bond.
De Voorzitter antwoordt dat. hier al
lo m van een huurverlaging snrake is en
r_! - van een nieuwe overeenkomst
De hoeren R erge ra (r.k.) en Eiker
bout fn r meoren d°t hier wel degelijk
geVvn«held was bepaalde voorwaarden te
Stellen.
De heer Van Eek verzet zich tegen
eventueel© maatregelen tegen de N. M-
Bond.
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen met 22 tegen 7 stemmen. Tegen
stemden de heeren v. d. Laan (abusievelijk).
Eikerbout, Goslinga, Beekenkamp, Tobé.
Wilmer en Lombert.
Verpachten van baggerwerk
12e. Voorstel inzake het ondershands ver-
pachten van het baggerwerk en de uitvoe
ring van bijkomende werkzaamheden aan
Kuyfs Vuil- en Baggerbedrijf N.V., te Nieuw
koop.
De Voorzitter stelt voor in het con
tract od te nemen drie vacantiedagen voor
de arbeiders.
De heer Snel (s.d.) vraagt waarom de
vernachting ondershands geschiedt en of
voor de arbeiders geen betere voorwaarden
kunnen worden gesteld in geval van on
werkbaar weer.
De Voorzitter antwoordt dat de
verpachting ondershands geschiedt omdat
de pachter ten opzichte van dit werk in
zeer gunstige omstandigheden verkeert in
vergelijking met concurrenten. Op de loons
voorwaarden bij onwerkbaar weer zou spr.
niet willen aandringen. De arbeiders ont
vangen 50 pet.
De beer Snel dtent een voorstel in om
er op aan te dringen dat bij onwerkbaar
weer vol loon wordt uitbetaald.
De heer S c h (i 11 e r zegt dat de men-
sclien niet vrij zijn in het kiezen van va
cantiedagen en houdt een betoog over
bagger baggeren en water baggeren enz.
en geeft ten slotte zijn partijgenoot in over
weging om „vol loon" te veranderen in 70
pet. van het loon.
De heer Wilbrink wijst er op dat er
een goede verhouding is tusschen de ge
meente en den exploitant en ook tusschen
den pxploitant en zijn personeel. In de
exploitatie zit zeker geen groote winst en
daarom is er alles voor de regeling op den
ouden voet voort te zetten. Het voorstel van
den heer Snel steunt spr. niet De aan
vaarding hiervan zou tot veel conflicten aan
leiding geven.
De Voorzitter wijst er op dat de
arbeiders van den pachter wel degelijk hun
vacantiedagen kunnen nemen op voor hen
geschikte data. Spr. zegt verder, dat als de
gemeente dit baggerwerk in eigen beheer
zou nemen, dat de gemeente minstens f 6000
's jaars meer zou kosten. Het voorstel-Snel
wijzen B. en W. ten eenenmale af.
De heer Snel wijzigt in zijn voorstel het
vol loon in 70 pet. van het loon.
Wethouder Van Stralen vindt voor
dit voorstel alles te zeggen.
Het voorstel-Snel wordt verworpen met 16
tegen 15 stemmen. Voor de s.d.a.p. en de
heeren Van Weizen en v. d. Laan.
Het voorstel van B. en W. wordt z-h.s.
aangenomen.
Het nieuwe militaire oefenterrein
13e. Voorstel:
a. tot het beschikbaar stellen van gelden
ten behoeve van den aanleg van een militair
oefenterrein met sportveld op de gronden
nabij den Haagweg ten zuiden van de Tous-
saintkade;
b. tot het verhuren van het sub a genoem
de oefenterrein met sportveld aan den Staat
der Nederlanden.
Hierbij komt in behandeling het volgend
voorstel van den heer Van Evk:
De Raad verzoekt B. en W. er bij den
Minister van Defensie op aan te dringen,
dat in de overeenkomst betreffende de ver
huring van het nieuwe militaire oefenter
rein met sportterrein de volgende wijzigin
gen worden gebracht:
lo. dat de beschikbaarstelling van die
terreinen aan de gemeente zich niet be
perkt tot openbare volksfeesten en andere
volksverma.kelijkheden, doch wordt uitge
breid tot alle openbare bijeenkomsten:
2o. dat de voorwaarde voor het. gebruik
van die terreinen aldus luidende: dat de
betreffende feestelijkheden en vermakelijk
heden niet worden gehouden met een revo
lutionair doel of propaganda tegen de
weermaoht, op die terreinen worden toege
laten. komt te vervallen.
De heer Van Eek (s.d.) verdedigt zijn
voorstel uitvoerig. Het woord revolutionair
wekt misverstand, daar het voor verschillen
de uitlegging vatbaar is. De voorwaarde is
overbodig, daar de verhuring altijd ge
schiedt door de gemeente na overleg met
den garnizoenscommandant.
De heer Coster (r.k.) geeft in overwe
ging het Schuttersveld nog zoo lang moge
Jiik aan de 3 Octobervereeniging beschik
baar te stellen, omdat van verplaatsing van
de feesten naar een ander terrein velen
groote schade zullen hebben.
De heer v. Wel zen (comm.) eischt ook
voor de communisten het recht op om van
het terrein gebruik te maken. Spr. steunt
de voorstellen-Van Eek.
De heer v. d. Laan (lib.) is niet heel
erg ingenomen met het voorstel. De ver
plaatsing van het terrein beteekent voor de
3 Octobervereeniging groote schade. Zij
moe haar groote loods verplaatsen en zij
zal vele inkomsten derven wat betreft de
exploitatie van het feestterrein. Ook veJe
neringdoenden zullen van de verplaatsing
van het. feestterrein groote schade hebben.
Spr. dringt er op aan dat het Schuttersveld
7.00 lang mogelijk voor do 3 Octobervereeni
ging beschikbaar blijft. Het voorstel-Van
F.rk steunt snr. niet. Het zou door de
Kroon toch niet worden goedgekeurd.
De heer Beekenkamp heeft zlehi
over het voorstel-Van Eek verwonderd
Hier komt de ware revolutionaire aard
van den heer Van Eek weer naar vo
ren. Als de s.d.a.p. regeeringsf&hig wil
worden dan moet zij een andere weg
inslaan. Spr. wordt intusschen hier
weer gesterkt in zijn overtuiging dat
de bckeering der s.d.a.p. slechts schijn
is.
De heer Würtz (nat. herst.) is vanzel'-
snrekend als gopd vaderlander tegen het
voorstel-v. Eek. Spr. kan 't voorstel-v. Eek
bovendien niet. bcgrijnon na de wijziging
van de houding van de s.d.a.p. in natio-
nalen zin
De heer Goslinga (a.r.) vraagt hoe
bet staat met het uitbreidingsplan voor het
Schuttersveld. Is dat al goedgekeurd en
wordt het goedgekeurd? Snr. vraagt voorts
wat er gebeurt met de volkstuintjes? De
ontruiming op 1 September is een ongeluk
kige datum. Kan ten opzichte daarvan niet
eenige soepelheid worden betracht en zijn
B. en W. niet bereid een tegemoetkoming
te geven in de onkosten, die de verplaat
sing der volkstuintjes meebrengt?
De Voorzitter wijst er op dat
men niet uit het oog mag verliezen,
dat het terrein aan het Rijk wordt
verhuurd. En het Rijk is zoo vrien
delijik de bepaling te maken dat het
terrein voor bepaalde doeleinden ter
beschikking is. Het terrein is niet voor
allerlei vereenigingen.
Het is voor het garnizoen en dat kan bij
ziln oefeningen niet met allerlei samenkom
sten rekening gaan houden. En het spreekt
todh vanzelf, dat men op een terrein als dit
geen propaganda tegen de weermacht wil
hebben. Dat wil de heer Van Eok immers
ook niet
Spr. wijst er voorts op. dat het terrein
moest verlaten worden op voorschrift van
hoogerhand. Of 't uitbreidingsplan goedge
keurd zal worden slaat niet vast Maar in
elk geval zal er een uitbreidingsplan voor
het Schuttersveld komen en gaat het
Schuttersveld als oefen- en feestterrein ver
dwijnen. Het belang der 3 Octobervereeni
ging zal zooveel mogelijk 'behartigd worden
De Volkstuinvereeniging zal de gemeente
zooveel mogelijk ter wille zijn.
Na repliek van den heer Van Eök komt
diens voorstel in stemming. Het wordt ver
worpen met 17 tegen 15 stemmen. Voor de
s.d.a.p. en de heer Van Weizen.
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen.
Nog enkele hamerpnnten
14e. Voorstel tot het verkoopen aan den
Staat der Nederlanden van het vischreoht
op de z.g. Vroonwateren, gelegen onder de
gemeenten Warmond, Alkemade, Rijnsater-
wou de en Woubrugge.
Aangenomen z.h.s.
15e. Praeadvies op het verzoek van de
N.V. Leidsche Duinwater Maatschappij om
toestemming tot het verkoopen van eenige
perceelen duingrond gelegen ouder de ge
meente Katwijk aan die gemeente.
Aangenomen z.h.s.
16e. Voorstel tot wijziging van de Verorde
ning, regelende de heffing van leges- en ex-
peditiegelden ter secretarie, bij het Oud-
Archief en aan het Bureau van den Burger
lijken Stand te Leiden.
Aangenomen z.h.s.
17e. Voorstel tot het beschikbaarstellen
van gelden ten behoeve van het uitbreiden
van de zweminrichting „De Zijl".
De heer Goslinga (a.r.) mist bij deze
zaak het advies der Gem. Sportstichting.
Deze stichting zou zich immers ook met de
zweminrichting bezighouden. Spr. stelt ook
namens de heeren Eikerhout en Lombert
voor het voorstel aan te houden en de zaak
naar de Sportstichting te zepden om be
richt en raad.
De heeren v. d. Kwaak (c.h.) en Jon
gel een (s.d.) vinden dit overbodig en on-
gewensoht, daar de uitbreiding urgent is.
De Voorzitter zegt, dat de zwemin
richtingen nog niet bij de Sportstichting
zijn ingebracht. Het is niet gewenscht deze
zaak nog langer uit te stellen.
Het voorstel-Goslinga wordt verworpen
met 28 tegen 4 stemmen. Vóór de heeren
Eikerbout, Goslinga, Lombert en Wilmer.
De heer Jongeleen (s.d.) vraagt of er
niets te doen is tegen de groene kleur van
het water in de zweminrichting.
De heer Goslinga (a.r.) heeft Sozwaar
tegen de wijze van financiering. Het be
strijden van de uitgave door middel van
een leening op een termijn voor 40 jaar
vindt spr. onbetamelijk.
De Voorzitter zegt dat het groen
worden van het water een kwestie van de
exploitatie is. De leening zal inderdaad
voor 40 jaar aangegaan worden. Dit aantal
van 40 jaren is een gebruik, een gemiddeldp
B. en W. zien geen reden om daarvan af
te wijken.
Na nog eenige bespreking wordt het
voorstel van B. en W. aangenomen z.h.s.
18e. Voorstel:
a. inzake het ingebruikgeven van een
deelte van de fabrieksgebouwen aan de le
Looierstraat aan de Commissie voor Ontwik
keling en Ontspanning van Werkloozen. voor
het daarin oprichten en exploiteeren van
een centrale werkplaats voor jeugdige werk
loozen;
b. tot het beschikbaarstellen van gelden
ten behoeve van de op- en inrichting van dt>
sub a bedoelde werkplaats en de exploitatie
daarvan gedurende 1937.
De heer Wilmer (rk.) verwacht dat
van deze instelling veel zegen en nut zal
kunnen uitgaan, wanneer de jeugdige werk
loozen niet alleen bezig gehouden worden,
maar ook in vakbekwaamheid zullen toe
nemen. De werkplaats moet ook een soort
vakschool zijn, maar spr. begrijpt dan niet
dat de loonen voor den algemeenen leider
en zijn helpers zoo gering zijn. Daarin
zou spr. verbetering willen brengen
De heer v. d. Kwaak (c.h. brengt in 't
geding de circulaire van den Minister, die
de organisatie van het Jeugdwerk betreft
De heer H e s s i n g (s.d.) zegt, dat de
Centrale Werkplaats z. i. geen vakschool
mag zijn, maar eenvoudig een fabriek, waar
in de jongens te werk worden gesteld
Wethouder v. Stralen zegt dat de lei
ding der Werkplaats inderdaad zeer verant
woordelijk is. De bezoldiging van den leider
is inderdaad niet hoog, maar het ls geen
volledige betrekking. Het loon van de bazen
is door de Regeering voorgeschreven. Den
heer v. d. Kwaak antwoordt spr., dat de
gemeente reeds gaat in de richting van de
ministerieels circulaire.
Na nog eenige bespreking wordt het voor
stel aangenomen zJh.s.
De vergadering wordt daarna geo-bnrst
tot 's avonds 8 uur.
AVOND ZITTING
In de avondzitting had eerst plaats dp
goedkeuring van het suppletoire agenda-
mint, de verkoop van een perceel bouw
terrein aan de Fruinlaan, hoek Cobetstraaï
aan J. Reyneveld q.q.
Daarna komt in behandeling het voorstel
inzake reorganisatie van de Stedelijke Werk
inrichting.
Hierbij komen tevens in behandeling de
volgende voorstellen van den heer v. E ck:
De Raad verzoekt B. en W. er nogmaals
bii het Leger deg Heils op aan te dringen
dat de verpleegden in de onder het beheer
van het Leger des Elite komende werk
inrichting zullen worden vrijgelaten de gods
dienstoefeningen al dan niet bij te wonen.
De Raad besluit B. en Wte verzoeken
in onderhandeling te treden met het Leger
des Heils ten einde de overeenkomst tus
schen de gemeente en het Leger des Heils 1
aan te vullen, dat elk van de beide partijen
het recht verkrijgt om na verloop van vijf
jaar, nadat de overeenkomst is tot stand ge
komen, deze met een opzegtermijn van een
jaar geëindigd te verklaren.
De heer Coster (r.k.) vraagt (goed
deels onverstaanbaar) een aantal inlich
tingen.
Mevr. Braggaar—De Does (s.d.)
heeft er bezwaar tegen, wanneer menschcn
tegen hun wil in de Werkinrichting ver
blijf moeten houden. Ook tegen do gedwon
gen godsdienstoefening heeft spr. bezwaar.
De beer Wilmer (r.k.) heeft niet de In
druk gekregen, dat er wat de dwang be
treft, een andere regel zal gelden dan tot
nog toe. Er is nimmer dwang toegepast als
dit om sociale redenen niet noodig was.
En dat zal ook thans niet geschieden. Spr.
kan intusschen niet met het voorstel mee
gaan, zooals het er ligt. Zijn bezwaar richt
zich voornamelijk tegen het feit, dat de
verpleegden gedwongen worden de gods
dienstoefening op Zondagmorgen bij te- wo
nen. Deze dwang betreft ook degenen die
verklaren de godsdienstoefening in het ge
bouw van een bepaald kerkgenootschap en
daar alleen te willen bijwonen. Spr. zou
wenschen, dat van uit het Leger des Heils
aandrang werd uitgeoefend op de verpleeg
den om de godsdienstoefening van hun eigen
kerkgenootschap bij te wonen. Spr. vindt de
voorwaarde van het bijwonen der gods
dienstoefening principieel onjuist.
Ook heeft spr. bezwaar tegen het feit
dat de overeenkomst aangegaan wordt
voor 25 jaar.
Ten slotte zegt spr. met nadruk dat hij
groote waardeering heeft voor den socialen
arbeid van het Leger des Heils. Zijn hou
ding mag niet aan gebrek aan waardeering
worden toegeschreven.
De heer Van Eek (s.d.) staat tegen
over het voorstel met gemengde gevoelens.
Spr. heeft groote bewondering voor het
werk van het Leger des Heils. Toch staat
hij op het stand mint, dat hij er niet aan
zou denken om dit voorstel te steunen als
de gemeente niet in financieel slechte
standigheden verkeerde. Wanneer de ge
meente er financieel beter voor stond zou
hij een inrichting wenschen, die geëxploi
teerd werd door de gemeente. Spr. sluit
zich aan bij den heer Wilmer wat betreft
het verplicht bijwonen der godsdienstoefe
ningen. Het Leger des Heils moet er te
vreden mee zijn, dat de verpleegden in zijn
sfeer worden opgevoed. De verpleegden moe
ten niet als onmondigen worden behandeld.
Voorts verdedigt spr. zijn tweede voorstel
om voor de overeenkomst een termijn van
5 jaar en niet van 25 jaar te stellen. Vijf
en twintig jaar is veel te lang. In zulk een
tijd kan ontzaglijk veel gebeuren in de ge
meente zoowel als in hot Leger des Hells.
De heer Bergers (r.k.) vraagt of het
Leger des Heils ook nog optreedt als con
current van den middenstand door de fa
bricage van verschillende artikelen. Daar
zou spr. bezwaar tegen hebben. Hij heeft
trouwens tegen het heele voorstel bezwaar.
Het was beter wanneer de. gemeente deze
zaak in eigen handen hield.
De heer Van Weizen (comni.) zal te
gen het voorstel stemmen, omdat de sociale
verheffing der verpleegden er niet door
bereikt zal worden.
De heer De R e e d e (c.h.) zegt dat de
Stedelijke Werkverschaffing reeds vele ja
ren een zorgenkind is geweest. Spr. meent
dat hij de gemeente Leiden met de voor
gestelde oplossing kan gelukwcnsrhen. Het
bezwaar tegen de verplichte godsdienstoefe
ning kan spr. niet deelen. De eisch van
het Leger des Heils is zeer bescheiden en
zelfs toe te juichen. De verpleegden zullen
van het bijwonen dier godsdienstoefeningen
niet minder worden. Integendeel.
De heer Beekenkamp (a.r.) zegt dat
zijn partij op het standpunt staat, dat in
het algemeen de overheid geen dwang mag
uitoefenen ten opzichte van godsdienstige
zaken. Dat neemt echter niet weg, dat in
bijzondere gevallen de toepassing van dit
standpunt door te voeren onwenschelijk is,
terwijl men er toch altijd rekening mee
moet houden dat wij leven in een Christe
lijke staat. De bezwaren van de heeren Van
Eek en Wilmer zou spr. willen overbrug
gen door een voorstel in te dienen, waarin
B. en W. worden uitgenoodigd er bij het
Leger des Heils op aan te dringen, dat
van de verplichting tot het bijwonen der
godsdienstoefening zullen worden vrijgesteld
degenen die aannemelijk kunnen maken,
dat ze principieele bezwaren hebben en de
genen die aannemelijk kunnen maken, dat
zo de godsdienstoefening van hun eigen
kerkgenootschap bijwonen.
De heer Wilbrink wijst op het zegen
rijke van den socialen arbeid van 't Leger
des Heils. Hoevelen heeft men niet maat
schappelijk weer opgericht. Is er in de Ste
delijke Werkinrichting ooit in ook maar
één geval van maatschappelijke oprichting
sprake geweest? Het bijwonen van de gods
dienstoefeningen kan toch voor niomand
gewetensbezwaren meebrengen. Het Leger
des Heils staat niet op bepaald dogmatisch
standpunt. Er is geen sprake van geeste
lijke dwang. Spr. heeft geen bezwaar om
zijn stem te geven aan de motie-Van Eek.
Maar het Leger des Heils zal het verzoek
niet kunnen inwilligen. Al de arbeid var
het Leger des Heils wordt gedreven dooi
de liefde van Christus en daardoor worden
er zoovele vruchten van dezen arbeid ge
plukt. Laat men het Leger des Heils gele
genheid geven ook hier dezen arbeid te
verrichten. Er kan slechts zegen van uit
gaan.
De heer Goslinga vraagt wat er met
de gehuwden gebeuren zal. Deze kunnen in
de nieuwe inmichting niet worden opgeno
men volgens het voorstel. Maar spr. zo'
op willen aandringen dat er alsnog gele
genheid gegeven werd ook voor de gehuw
den om in de inrichting te werken. Spr.
maakt voortB eenige financieele opmerkin
gen. De onderhoudspost van f 200 vindt spr.
te gering. En wat gebeurt er met de op
brengst der legaten ad f 226S 's jaars? Loo-
pen deze legaten geen gevaar nu niet meer
van een Stedelijke Werkinrichting kan w
den gesproken? Kunnen deze legaten niet
worden te gelde gemaakt? Dat zou een
heele fraaie oplossing zijn. Een termijn van
25 jaar vindt spr. rijkelijk lang. Ten aan
zien van de vergoedingen zou spr. tusschen
tijdsche herziening mogelijk willen maken.
Wethouder v Stralen wijst er op, dat
de toestand van de Stedelijke Werkinrich
ting al jaren om verbetering schreeuwt. De
materie was intusschen uiterst moeilijk en
daarom heeft liet zoo lang geduurd alvo
rens men tot een oplossing kwam. Die op
lossing acht spr. een zeer gelukkige, al
tham» in de huidige omstandigheden. Het
college ziet de zaak allerminst zoo. dat in
deze inrichting de persoonlijke vrijheid zal
worden aangerand. Verwijzen naar de
Werkinrichting mag men alleen wanneer op
name der betrokkenen uit sociaal opzicht
absoluut geboden is. Het verplicht hijwonen
der Zondagmorgenwijding acht het college
van B en W. geen gelukkige voorwaarde.
B. en W. hebben niet nagelaten er op aan
te dringen, dat deze voorwaarde niet zou
worden gehandhaafd. Maar het Leger des
Heils moet hieraan vasthouden. B. en W.
kunnen opnieuw aandrang in deze uitoefe
nen namens den Raad, maar zij hebben
wel haast de zekerheid, dat deze aandrang
geen resultaat zal opleveren. Tegen het
voorstel-Van Eek en dat van den heer
Boeken-kamp hebben B. en W. dus geen be
waar. maar zij verwachten er niet veel
an. Betreff<l de den termijn van 25 jaar
behoeft geen eindbeslissing genomen te wor
den. Het betreft hier alleen een beginsel
besluit B. en W. willen dus het voorstel
an den heer Van Eek inzake deze kwestie
in prae-advies nemen. De legaten kunnen
aan de gemeente ten goede blijven komen.
Gehuwden kunnen in de inrichting niet
•orden opgenomen. De gehuwden dio thans
de werkinrichting een plaats vinden,
zullen dus ontslagen worden en gewoon in
den steun komen.
De Voorzitter zet uiteen, dat inder
daad de legaten onder de huidige omsan-
digheden volkomen veilig gesteld "blijven;
deze legaten zijn aan de gemeente vermaakt
Spr. wees voorts op de groote sociale
kracht, die van het Leger des Heils
uitgaat. De nieuwe inrichting zal geheel
volgens eigen aard en naar eigen be
ginselen van het Leger worden beheerd
en wil men daarin verandering bren
gen, dan tracht men het werk van het
Leger des Heils in het hart te treffen.
He Leger zal dan oak ongetwijfeld niet
ingaan op de geuite wenschen inzake
ontheffing van de verplichting van het
bijwonen der wijdingsbijeenkomsten.
Laat men zich geheel overgeven aan
de leiding van het Leger des Heils, dat
in tal van gemeenten met zooveel suc
ces is werkzaam geweest.
Bij de replieken dringt de heer v. E ck
er op aan, dat de heer Beckenkamp zijn
voorstel indient als een amendement op dat
van spr. Hij heeft er 'bezwaar tegen, dat
zijn tweede voorstel om prao-advies gaat.
Spr. heeft liever een uitspraak van den
Raad op grond waarvan B. en W. onder
handelingen kunnen aanknoopen.
De heer Wilmer vereenigt zich met het
voorstel van den heer Beekenkamp. Alvo
rens een principieele beslissing te nemen
zou spr. willen weten hoe het Leger des
I-Ieils op dit voorstel reageert, als 't wordt
aangenomen.
De heer Beekenk amp (a.r.) heeft er
geen bezwaar tegen om zijn voorstel aan
dat van den heer Van Eek te koppelen. Hij
gaat overigens gaarne met het voorstel van
B. en W. mee.
De heer Goslinga vindt het jammer
dat de gehuwden niet in de inrichting
worden opgenomen. Er wordt dus in 't gp
heel geen poging gedaan om deze categorie
te reclasseeren.
Wethouder v. Stralen zal over de
kwestie van de opname van gehuwden als
nog met het Leger des Heils onderhandelen
Wethouder T e p e zal voor het voorstel-
Beekenkamp stemmen en daarna ook voor
dat van B. en W. Spr. doet een ernstig
beroep op het Leger des Heils om met de
geuite wenschen rekening te houden.
Daarna wordt tot stemming overge
gaan. Het voorstel Beekenkamp—Van
Eok wordt aangenomen met de stem
van den heer Goslinga tegen.
Het voorstel Van Eek (temiijn van 5
jaar) wordt aangenomen met 18 tegen
14 stemmen, nadat een voorstel om het
in prae-advies te nemen is verworpen
Voor het voorstel stemden de s.d.a.p.
(behalve de wethouders) en de r.k.
(behalve de wethouder).
De heer Wilmer stelt voor om de
stemming over het voorstel van B. en
W. aan te houden. Dit voorstel wordt
aangenomen met 17 tegen 14 stemmen.
Radiatoren voor het nieuwe raadhuis
20e. Beantwoording van de interpellatie
van den heer Goslinga inzake de bestelling
van radiatoren voor de verwarming van het
nieuwe Raadhuis.
De heer Goslinga had de volgende vra
gen gesteld:
1. Is het juist dat de radiatoren voor de
centrale verwarming in het nieuwe raad
huis in het buitenland besteld xijn?
2. Zoo ja, om welke dringende reden ii
dit geschied?
3. Indien dit enkel geschied is om prijs
verschil tusschen Nederlandsche en buiten-
tandsche offertes, hoe groot is dan dit prijs
verschil?
4. Is nog getracht het prijsverschil met
medewerking van de Rijkscommissie voor
de werkverruiming te overbruggen?
De Voorzitter antwoordt dat nog
geen radiatoren zijn besteld en dat het be
stek hiervoor nog niet is vastgesteld. Spr.
deelt echter mede, dat in Nederland alleen
plaatijzeren radiatoren worden gemaakt,
waarmee men nog niet veel ervaring heeft.
Bijkomende artikelen zullen echter in elk
geval zooveel mogelijk in Nederland wor
den gekocht
De heer Goslinga constateert dat blijk
baar toch bij den architect een neiging be
staat om de radiatoren in het buitenland
te bestellen. Spr. zal hiertegen t.z.t. als deze
zaak in den Raad komt zich ernstig ver
zetten. In verschillende voorname gebou
wen worden Nederlandsche radiatoren ge
bruikt
De heer Schüller trekt van leer
De heer Schüller ontvangt gelegenheid
om zijn interpellatie te houden inzake het
z. L onvoldoende stutten der perceelen staan
de en gelegen aan de Oude Vest en de v.
d. Werfstraat, over welke zaak „Vooruit"
in zeer afkeurende zin heeft gesproken. De
heer Schüller licht zijn vragen toe en zet
uitvoerig uiteen dat het stutwerk z. i. zeer
onvoldoende was. Spr. heeft den toestand
op verschillende foto's vastgelegd. Spr.
laakt voorts de houding van den directeur
van gemeentewerken, die hem geweigerd
heeft het bestek voor het werk te doen toe
komen en deze weigering geschiedde in on
behoorlijke termen.
De Voorzitter wijst er op, dat de
directeur van Gemeentewerken door het
artikel zeer gegriefd was, omdat er o. m.
in gezegd werd dat hij met menschenlevens
heeft gespeeld. Daarom heeft de directeur
willen weten of het bestek ook weer voor
een krantenartikel tegen hem zou worden
gebruikt. Op de eigenlijke vragen ontwoord
de spr. o. m„ dat aan de eischen van het
bestek is voldaan. Zooals uit een onderzoek
is gebleken was de schoring voldoende
De schrijver van het artikel is van de ver
keerde meening uitgegaan, dat de schoring
een definitieve was. Het was slechts een
voorloopige bij stilliggend werk. Toen het
werk aanving is men dan ook direct be
gonnen tijdig voorzorgsmaatregelen te ne
men. De beschuldigingen van den heer
Schüller moeten met klem van de hand
worden gewezen.
De heer Schüller vraagt in zijn re
pliek wanneer B. en W. nu eindelijk eens
RADIO
DISTRIBUTIE
DINSDAG 2 FEBRUARI
Progracnma 3: 8.0 Keuion of dlv.: 11.20 R. De-
nemarken; 12.20 Brussel VI; 14.20 GRD; 14.55
Parüs R; 15.20 Keulen; 16.20 Droltwlch; 17.15
Brussel VI; 18.50 London R; 19.20 Brussel VI;
19.50 London R; 20.20 Rome of div.
Programma 4: 8.00 Brussel VI; 9.20 R. Nor-
andiö; 10.33 London R; 11.20 DroltwlcA; 14.2#
London R; 17.20 Brussel Fr; 17.35 Droltwlch;
18.20 Diversen; 18.45 Droltwlch; 19.00 Tuin
tje d.d. heer J. Jonker; 19.30 Keulen; 21.20
len Reg.
WOENSDAG 3 FEBRUARI
Programma 3: 8.— Keulen: 9.20 Deutschli
11.20 R Danma-k; 12.20 Brussel VI.; 14.20 G.R.
14 50 Parüs R: 16.20 Keulen: 16 50 Parijs K,
17.20 Brussel Fr.; plcn 17.55^ K<
Weenen of div.: pl:
plm 19.
HI -ltJn: 21.20 Motal»
Of div™ plm 22.20'Berlpn; 23.20 Parüs R.
Program2ma 4
1 VI; 9.20 R N01
•h; 11,50 Londen R; 1.50
roltwich; 14.25 London R; 15.20 D
,3,35 Londen R; 16.20 Droltwlch; 18.20
18.40 Droltwlch;2 2.45 London Reg.; 23.20 Droit
Agenda
Woensdag 3 Februari. Stadsgehoorzaa
8 uur Propaganda-uitvoering. Chr. Gym
nsatick- en Schermvereeniging „D.O.S.".
Woensdag 3 Februari. „De Harmonie" 8.15
uur. Aigem. Ledenvergadering 3-October-i
ceniging.
De avond-, nacht- en Zondagdienst
apotheken wordt van Maandag 1 tot ei
met Zondag 7 Febr. a.s. waargenomen
door de apotheken: G. F. Reijst, Steensti,
35, telcf. 136, A. J. Donk. Doezastr. 31, telel
1313 en J. Doedens. Wilhelminap. 8, Oegst
geest. Te lef. 274.
zullen erkennen, dat er bij Gemeentewerkei
iets hapert. Er staat den Raad 'binnenkor
nog een peuleschillctje te wachten, nl. di
eindafrekening van de verbouwing van di
Meisjes H. B. S.
De Voorzitter: U doet me rillen!
De heer Schüller hoopt, dat het col
lege in den. vervolge niet alles meer vooi
zoete koek zal opeten.
De heer Wilbrink (c.h.) wijst
dat er over deze zaa/k geschreven wordt eei
jaar nadat de stutten zijn geplaatst. Da
bewijst toch wel iets omtrent de deugde
lijkheid van de schoring. Waarom dez
zaak op zoo sensationeele wijze in den Raai
gebracht, terwijl er andere wegen opei
staan?
De Voorzitter gaat niet af
deskundigheid van den heer Schüller. Spr
heeft zich o.a. voor laten lichten door ar
c.hitect Buurman, die hem mededeelde da
de stuiting absoluut afdoende was.
De interpellatie wordt daarna gesloten.
De heer Wilmer (r.k.) spreekt noi
over het voorstel van B. en W. om he
adres van de wed- Feld inzake het pam
Vischmarkt 6 in prae-advies te nemen. He
duurt te lang voor de door den Raadhuis
bouw gedupeerden weten waaraan zij to
zijn.
De Voorzitter antwoordt dat he
prae-advies spoedig zal worden uitgebrarh
Spr. deelt voorts mede. dat het sectie-ver
slag spoedig zal verschijnen en dat de b
grootinpszittingen op 22 Februari zullei
aanvangen.
Daarna over twaalven sluiting.
da
STADSNIEUWS
Uitslag foto-wedstrijd
De Contact-Commissie bericht
de Jury voor de bij gelegenheid van he
huwelijk van H.K.H. Prinses Juliana uiige
schreven fotowedstrijd als volgt heeft be
slist:
Klasse A. Ie prijs: motto „Verlichting"
No. Ill, H. Sterk, Haarlemmerweg 44b, aan
dezen inzender werd tevens de medaille d:i
Contact-Commissie voor deze klassen toe
gekend; 2e prijs: motto „Verlichting". N'u
II, B. Cahen, Zoetcrwoudsche -Singel 61
3e prijs: motto „Verlichting" No. II, N. v. d
Horst, Oude Rijn 158. Troostprijzen we1
den toegekend aan: motto „C. C L.", H. van
Cittert, Kalvermarkt 5; motto: „N E.U.F."
L. Neuteboom, Pieter de la Courtstraat 6
Klasse B: le prijs: motlo „Feestvreug
de", C. N. Ch. Janssen Andeweg, Plan:
soen 15.
De Jury merkt bij deze beslissing op, dat
de inzendingen zoowel kwantitatief al
kwalitatief ver beneden de verwachting
zijn gebleven.
Wanneer zij desondanks bovenstaand*
prijzen toekent, moet zulks eerder be
schouwd worden als een aansporing
ruimere deelname en beter werk voor een
volgende wedstrijd.
Over de uitdeeling der prijzen volgt nader
bericht.
KAMER VAN KOOPHANDEL
VOOR RIJNLAND
Nieuwe inschrijving. C. de Koning v d
Eerden, Oegstgeest, de KempenaertMr. 21
banketbakkerswinkel en aanverw. artike
len. E.: Wed. C. F. F. de Koning—v. d.
Eerden, Oegstgeest.
Wijziging. Firma Verheul en Los, Hazeril
woude, Rijksstraatweg A 310, graanhandel
zaden en peulvruchten. Door uittreding
van den vennoot G. Los is de vennoot
schap onder firma ontbonden. De zaak zal
worden voortgezet door G. Verheul; en met
toestemming van den uitgetreden vennoot
onder den ouden naam.
S. van der Meij, Katwijk a. Zee, Zuid
straat 12, groentenhandel. Uittr. E.: S. van
der Mey, dd. 1 Jan. 1937. Wijz. handelsn.
in: S. van der Mey Jr.
OVERTREDING CRISISMELKBESLUIT
P. B. te Noord wijk heeft door zijn
dochtertje een hoeveelheid consumptiemelk
laten vervoeren bestemd ter aftevering zon
der de vereischte vergunning.
Eisch f 15 subs. 10 dagen.
De verdediger van verdachte, Mr. Nord
Thomson, hield een uitvoerig pleidooi waar
bij hij tot de conclusie kwam. dat zijn
cliënt vnlgpns de dagvaardig gpen ovei
treding had begaan en vroeg gezien het fei
dat de minister voor het rayon waarin vei
dachte woont opschorting heeft toegestaan
inzake het crisismelkbeshiit eventual
schuldig verklaring zonder oplegging vau
straf.
Na re- en dunliek werd de uitspraak ba-
paald op 8 dagen.
GEVALLEN.
Gistermorgen is de 12-jarige scholier J.
B. in de Os- en Paardelaan bij het springen
ovep een touw gevallen, waarbij hij een
been brak. De E. H. D. vervoerde den jongen
naar het Acad. Ziekenhuis,