LLEMAAL THUIS
ZATERDAG 23 JANUARI 1937
DERDE BEAD PAG. 9
)E BROODPRIJS
|n de gulden-depreciatie
.Economiseh-Statistische Berichten'
int een zeer uitvoerig artikel voor van
ïïn lieer Jan Schil thuis, over het on-
„De broodprijs en de depreciatie
h 1 de gulden".
'in hoofdzaak komt dit artikel op het vol
aide neer:
KDe fabrikanten van tarwebloem en -moei
Ifn' verplicht minstens 35 pet. van hun
iWristof te doen bestaan uit Nederlandsche
Bvve, De rest mag van buitenlandsche
tnve afkomstig zijn. Sommige, met name
kleine molenaars, die vooral ongebuilc.
'*»el maken voor tarwebrood koopen voor
n deel van die 65 pet ook wel Nederland-
he tarwe, doch regel is, dat hiervoor bui-
ilandsolie soorten genomen worden,
loor de depreciatie van de gulden op
^'September werd het buitenlandsche graan
•kclijk duurder, terwijl men de zgn.
ecringstarwe" de (natuurlijke) prijs-
va:n de buitenlandsche tarwe liet
jgen. daar een uitermate moeilijke toe-
t *nd geschapen zou zijn, die tot veel on-
tochtigheden aanleiding had kunnen
Byen. zoo men de prijken van de „Rcgce-
dogstarwe" onveranderd had gehandhaafd,
wilde men maatregelen nemen om
prijsstijging van het brood te voor-
unen. Daarom werd met de fabrikanten
d n tarwebloem overeengekomen, dat dezen
prijs niet zouden verhoogen. Hun werd
de fabrikanten van tarwemeel, voor
nnbroodbereiding, werden dgl. maatrege-
hfi getroffen, terwijl de kleine molenaars,
zooals opgemerkt werd, ook voor dc
t je 65 pet inlandsche tarwe gebruikten,
Mi|o „Regeeringstarwe" tegen verlaagde
mejs konden verkrijgén. Importeurs van.
Itenlandsche bloem werden eveneens
ne'iadeloos gesteld voor het niet verhoogen
prijzen.
<fc
Maar ook op de wereldmarkt ging de
'eprijs omhoog. De oogsten in 1936
lejen tegen. De voorraden krompen in
de nieuwe verhouding tusschen
,g en aanbod leidde tot een sterke
•ijsstijging, die zich in de laatste
inden van 1936 in versneld tempo
itwikkelden. De heer Sch. geeft de
•geering gelijk, als ze meent, dat het
rangen van de prijsstijging op de in-
iationale markt niet op haar weg
Ci6t
Iet eind zou miet te overzien zijn nu al-
jgs de grondstoffenprijzen zicli herstel-
fi van de hevige depressie.
)e verhooging der prijzen van 4 Jan. 1.1.
n f7.60 tot f9 voor inlandsche tarwe, he-
Imd voor de vrije 65 pet en van de ver-
(Sipprijs van bloem van f 14.75 tot onge-
jr f 15.75, was dan ook alleen een terug-
(jfljr tot een tegemoetkoming, die niet meer
dan 't uitschakelen van de gevolgen van
•depreciatie'van de gulden.
1 Verhooging van de broodprijs, die een
evolg is van de verhooging der graan-
ns Vijzen op de wereldmarkt, is volkomen
|rechtvaardigd.
iral in de groote steden bevat de
Jprijs geen winstmarge meer.
ieds vóór de depreciatie bestond deze
ilijkheid. Met name in Amsterdam is de
land zeer ongunstig. Men zou juist een
ïg doen de broodprijs te verhoogen,
de depreciatie kwam en daarmede een
die wel zeer ongeschikt was voor ver-
^ging van levensmiddelen, hoe volkomen
echtvaardigd die ook was., afgedacht nog
1K,i de gevolgen der depreciatie. Zoolang 't
G, fdibouwcrisisfonds da middelen verschaf
iet tan de invloed der verhoogde prijzen van
grondstoffen op te heffen kwam het ook
t tot verhooging der broodprijzen.
u de overheidsmaatregelen terugge-
cht werden enkel tot een uitschakelen
Rde invloed van de depreciatie, is bij de
ing der internationale tanveprijzen de
tie. waarin de bakkers verkeeren, op-
verergerd.
r de Regeering afwijzend beschikte op
[verzoek om verbindend-verklaring der
Irnemersovereenkomst, die vooral de
itelling van loonende broodprijzen be-
i. meende men in Amsterdam tot een
ige verhooging over te moeten gaan.
ïooals men zal weten heeft men in Den
ig dit voorbeeld gevolgd en zal ook Rot-
1931,1am hoogstwaarschijnlijk volgen).
[er u zit aan het vraagstuk der graanprij-
„ook nog vast de monopolieheffing,waar-
1 t de graanprijs dus ook die van meel en
wfcm boven 't internationale peil gebracht
nidfdt. Verlaging van deze heffing zou een
."kiwicht vormen tegen internationale
Jgstifging en dus aan de moeilijkheden
5"GrI bakkers tegemoet komen. Daarom is
it W dezen dan ook op verlaging der mono-
vaJeheffing aangedrongen.
el |eze monopolieheffing is echter de voor-
1 iste bron van inkomen van het Land-
q c
Ter eere van het verblijf van H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins Bern-
hard te Krynica, heeft het gemeentebestuur van 't -plaatsje 'n ijs-monument
laten oprichten, voorstellend een Hollandsch boerinnetje.
bouwcrisisfor.ds, dat op zijn beurt weer acht
millioen gulden uitgeeft om de gevolgen
van de depreciatie op de broodprijs op te
heffen. Ook andere steun aan onderdeden
van de bodemcultuur wordt uit dit fonds
verleend.
Ook draagt de monopelieheffing door haar
verhoogende invloed er toe bij, dat de bin-
nenlandsche producent yan granen een be
vredigende prijs ontvangt voor zijn product.
Maar aan de andere zijde wordt door deze
heffing ook de veevoederprijs verhoogd met
een belangrijk bedrag, waardoor verbetering
van de positie der veehouderij op dit punt
bemoeilijkt wordt. Ook handel en industrie
zouden met verlaging gebaat zijn.
Er zijn dus verschillende redenen, die
verlaging van de monopolieheffing ge-
wenscht maken. Maar er bestaan twee
zeer ernstige bezwaren.
't Landbouwcrisisfonds kan de baten
miet missen en de akkerbouw zou door
het wegvallen van de prijsverhoogendi»
invloed der heffingen in bepaalde ge-
vallen geen loonende prijzen voor zijn
producten kunnen verkrijgen.
De. heer Schilt huis besluit zijn belangrijk
artikel met er op te wijzen, dat het zeer
goed mogelijk is, dat de prijzen in Neder
land aanmerkelijk uitkomen boven 't nood
zakelijk niveau, wat. nu het door landbouw-
crisismaatregelen geschieden zou een min
der heuglijk verschijnsel zou zijn.
De broodprijskwestie is van veel wijder
strekking dan het eigenlijk gebied van de
broodprijs alleen.
Er moet uitgezien worden, volgens den
heer Sch.. naar middelen om het laag hou
den van de broodprijs te bewerkstelligen
op andere wijze dan ten koste van 't Land
bouwcrisisfonds.
Veel is er, dat pleit voor verandering in
de financiering op dat gebied der genomen
maatregelen.
Aldus besluit schrijver zijn artikel, maar
hij verzuimt om eenige vingerwijzing te
geven hoe er dan gefinancierd zou moeten
en kunnen worden.
Steun aan de pluimveehouderij
De Minister van Landbouw heeft bepaald,
dat door de Nederlandsche centrale voor
eieren en pluimvee uit het landbouwcrisis-
fonds uitkeeringen zullen worden gedaan
aan fokkers en houders van vermeerderings
bedrij ven
Deze uitkeeringen zullen geschieden op
grond van de aantallen door fokkers en
houders van vermeerderingsbedrijven afge
leverde, van eigen bedrijf afkomstige kui
kens en broedeieren.
Verdere bijzonderheden worden afzonder
lijk bekendgemaakt.
CENTRALE INKOOP
DOOR GEMEENTEN
Belangrijke besparing
te verwachten
Conclusies van een Commissie
van Onderzoek in Gelderland
In de vergadering van de afd. Gelderland
van de Ver. van Ned. Gemeenten, gehouden
te Arnhem, in 1935- werd besloten tot het
instellen van een commissie tot onderzoek
naar de mogelijkheid van centralen inkoop
en/of prijsregelend optreden door Gemeenten
De Commissie heeft dezer dagen haar
onderzoek beëindigd en is tot de volgende
conclusies gekomen:
1. dat van Centralen Inkoop aanmerke
lijke besparing voor de gemeenten op de
uitgaven is te verwachten;
2. dat Prijsregelend Optreden voor alle
daarvoor in aanmerking komende leveran
ties naast Centralen Inkoop aanbeveling
verdient:
3. dat Centrale Inkoop en Prijsregelend
Optreden zooveel mogelijk landelijk zal
moeten geschieden;
4. dat uniformiteit door Centralen Inkoop
vanuit één punt wordt bevorderd:
5. dat verbetering van kwaliteit door
Centralen Inkoop wordt bereikt;
6. dat volledige uitschakeling van plaat
selijke handelaren niet noodzakelijk is.
De volgende artikelen komen althans
voorloopig naar het oordeel voor gemeen-
schappelijken aankoop het meest in aan
merking, t.w.schrijfpapier, schrijfmachine
papier, enveloppen (diverse modellen),
stencils, cyclostyle-inkt. kantoorbenoodigd-
heden, schoolbehoeften in het algemeen,
schrijfmachines van bepaalde standaard-
merken, verkeersborden, straatnaamborden
en huisnummers.
Voorts noemt de commissie brandslangen,
snelblusschers en ander brandweermate
riaal, materiaal voor wegenonderhoud, olie
voor centrale verwarming en dieselmotoren.
In de laatste vergadering van de af deeling
is het rapport van de commissie aanvaard.
Besloten werd het door te zenden naar het
hoofdbestuur van de Vereeniging voor Ned.
Gemeenten,
De Amsterdamsche
Zee- en Luchthaven
Van de Gemeentelijke Handelsinrichtin
gen te Amsterdam ontvingen wij een zeer
fraai uitgevoerde brochure in de Duitsche
taal over de Amsterdamsche Zee- en Lucht
haven. Het vlugschrift stelt op pakkende
wiize de beteekenis van de Amsterdamsche
zee- en luchthaven in het licht en is voor
zien van tal van fraaie foto's en verhelde
rende kaartjes. Typografisch is deze
brochure uitstekend verzorgd.
TWEE GYMNASIASTEN
VERDWENEN
Naar Spanje vertrokken
Ernstige vermoedens
van ronselarij
Te Kerkrade worden sedert Donderdag
morgen twee jongens uit de ouderlijke wo
ning vermist, zoo verneemt de „Maasbode".
Het betreft hier een zekeren V. uit K e r k-
rade en diens vriend D. uit B 1 e ij e r h e i-
de. Deze jongelieden, ongeveer 18 jaar oud,
bezoeken het gymnasium te Heerlen en zitten
in de vijfde klas. Donderdagmorgen hadden
zij, zooals gewoonlijk, de ouderlijke woning
verlaten om zich per tram naar Heerlen
te begeven. Aan de gebruikelijke halte Mo
lenberg zijn zij niet afgestapt maar, naar
later is gebleken, zijn zij doorgereden naar
het station in Heerlen. Op school werd hun
afwezigheid weliswaar geconstateerd, maar
bepaalde vermoedens rezen niet op.
Niet op school geweest
In den avond, toen de leerlingen niet thuis
gekomen waren, stelden de ouders zich tele
fonisch met de school in verbinding. Hoewel
men aanvankelijk meende, dat een tooneel-
repetitie de jongens in Heerlen had doen
blijven, kwam toen vast te staan, dat zij op
school niet waren geweest.
De ouders hebben zich daarop in
verbinding gesteld met de politie in
Kerkrade. Spoedig kwam vast te staan,
dat de jongens 's morgens het huis
hadden verlaten, voorzien van een dub
bel stel kleeren, terwijl V. bovendien
over de som van 80 beschikte. Ook
is gebleken, dat zij zich op het station
voorzien hebben van spoorkaartjes
naar Luik.
Het vermoeden is gerezen, dat zij op
weg zijn naar Spanje, teneinde dienst
te nemen in het leger der regeering al
daar. Hier zou weer sprake zijn van
ronselarij.
Een onderzoek op groote schaal is inge
steld zoowel in Nederland als in andere lan
den, waardoor hun tocht zou moeten leiden.
Verduistering
van remboursementen
Vrachtrijder gearresteerd
Door de recherche te Groningen is
aangehouden de 31-jarige vrachtrijder J. D.,
wonende te Nieuw-Amsterdam, gem. Em-
men, wiens financiën totaal in de war
•bleken te zijn. Hij heeft de gelden, welke
hij op remboursementen ontving, niet af
gedragen, doch te eigen bate aangewend
Het eene gat werd met het andere gestopt,
waardoor zijn tekort steeds groot er werd
Zijn schuldeischers maakten 't D. zoo las
tig. dat hij de laatste weken niet meer in
de stad durfde te komen.
De politie heeft aan een en ander een
einde gemaakt en D. gearresteerd.
Hij is ter beschikking van den officier
;Van justitie gesteld. Hoe groot het ver
duisterde bedrag is, is nog niet bekend.
Dronken autobestuurder rijdt
meisje aan
Gisteravond heeft de handelsreiziger J. de
Boer, uit Nieuwe Pekela, op de Langte
Leegte bij Veendam, de 23-jarige mej. G.
Meuken, met zijn luxe auto aangereden. Het
meisje liep een diepe vleeschwonde op en
is naar het Academisch Ziekenhuis te Gro
ningen vervoerd.
Tegen De B., die onder den invloed van
sterken drank verkeerde, is proces-verbaal
opgemaakt.
DUIZENDEN
VROUWEN
die anders opzien tegen de
4 critleke dagen, vreezen ze
let meer, dank Zij
>5 een plantaardig middel,
{AM) uitwendig aan te wenden,
HELPT ONMIDDELLIJK I I I I
Orlglneele flac. 75 c. Proefflac. 15 a
Bij Apotheken en Drogisterijen «-
Import: H. TEN HERKEL, Hilversum,
die U op verzoek gratis en franco
brochure over COS toezendt.
Laat Uw reis niet bederven:
neemt COS mee
(Adv.)
Kind op het nippertje gered
Treinpassagiere zag het in het
water liggen
Gistermiddag toen een trein uit Noord
wij kerhout het station Voorhout
naderde, zag een dame uit een coupéraam,
dat er in de sloot langs de spoorbaan een
kindje te water lag. Zij waarschuwde on
middellijk den conducteur, die aan het
station mej. Bakker, in dienst der spoor
wegen aldaar, op de hoogte bracht. Deze
spoedde zich per fiets naar de plaats des
onheils en zag nog een handje van het
kindje boven water uitsteken. Zij haalde het
slachtoffer, dat ongeveer 3 jaar oud was en
in een der woningen langs de spoorbaan
thuis hoorde, op het droge. Nadat de eerste
hulp was verleend, werd het kind naar het
ouderlijk huis overgebracht, waar de pogin-
genom de levensgeesten weer op te wekken
werden voortgezet. Men wist hierin ten
slotte met medische assistentie te slagen.
HAAR MEVROUW MET
EN HAMER VERMOORD
Dienstmeisje voor de rechtbank
Acht jaar geëischt
Voor de rechtbank te Assen werd
wederom behandeld de zaak tegen de
dienstbode Eike V. uit M e p p e 1, die
op Zondag 3 Mei 1936 mevrouw Stern
te Meppel in haar bed met een hamer
het hoofd insloeg.
Op 28 September 1936 werd deze zaak ook
voor de rechtbank te Assen behandeld. Nadat
toen de deskundige dr. Audier te Assen een
rapport over den geestestoestand van de ver
achte had uitgebracht waarin hij tot de con
clusie kwam, dat het meisje absoluut ontoe
rekenbaar was, eischte de officier van justi
tie acht jaar gevangenisstraf met ter beschik
king stelling van de regeering. De officier
kon zich toen niet met het rapport van den
deskundige vereenigen. Wel achtte hij het
meisje in hooge mate verminderd toereke-
Nadat de rechtbank toen in raadkamer
was geweest, deelde de president mede, dat
alsnog aan prof. W. N. van der Scheer en dr.
S. van Mesdag, beiden te Groningen, zou
worden verzocht als deskundigen rapport uit
te brengen over den geestestoestand van ver
dachte.
De rechtbank was thans in het bezit van
dit zeer omvangrijke rapport, waarin deze
beide deskundigen tot de conclusie waren
gekomen, dat in het algemeen de vraag, of er
van ziekelijke storing van dé geestvermo
gens sprake is, ontkennend moet worden be
antwoord.
Dr. Audier werd weer als getuige-deskun-
dige gehoord. Thans had hij kennis kunnen
nemen van alle stukken, hetgeen voordien
niet het geval was en nu was hem gebleken,
dat er bij verdachte veel meer overleg is ge
weest en dat het meisje inlichtingen had ver
zwegen of verkeerd had ingelicht. Nu kwam
hij ook tot de conclusie, dat verdachte ver
minderd toerekenbaar moet worden geacht.
Hij kon zich geheel met het rapport van de
beide andere deskundigen vereenigen.
De officier van justitie persisteerde geheel
bij zijn requisitoir in eerste instantie en
eischte weer acht jaar gevangenis
straf met ter beschikking stelling van de
regeering.
Uitspraak over veertien dagen.
Inbrekers voor 't bekje
Voor de Dordtsche Rechtbank hébben gir-
ste terecht gestaan B. G., ijzervlechter te
Rotterdam, en C. den B., los-werkman te
Capelle a. d. IJssel, die in December ver
schillende inbraken pleegden in de Alblas-
serwaard. Ze bekenden. Ook buiten het ar
rondissement Dordrecht maakten ze zich
schuldig aan inbraken. Het O.M. eischte
tegen ieder een gevangenisstraf van 2Vfc jaar.
Uitspraak 5 Februari.
De 28-j. timmerman A. E., de 25-j. tuin
man J. L., en de 22-jarige los-werkman B. v.
B., allen te Oud-Beijerland, braken 2 Febr.
1936 in in de woning van Mej. Boenders,
waar ze f 100 ontvreemdden, en in de naoht
van 15 op 16 Aug. bij C. Gelderland, waar
30 ets., een horlogekettinkje en een souden
schuifje meenamen. Verd. bekenden.
Het O.M. van de Dordtsche Rechtbank
eischte 12 maanden gevangenisstraf tegen
ieder (met aftrek der prev. hechtenis), waar
van 8 maanden voorw., met een proeftijd
3 jaar. Uitspr. 5 Febr.
VEERBOOT AAN DEN GROND
Gistermiddag omstreeks vijf uur is ten
gevolge van den lagen waterstand de rijks
veerboot „Brakzand", kort na het verlaten
van het eiland Schiermonnikoog aan den
grond geloopen. Pogingen om het vaartuig
vlot te brengen faalden.
De tien passagiers zijn per vlet naar het
eiland teruggekeerd.
ZONDAG 24 JANUARI
BLOEMENDAAL 245.9 M. Uitzending vaiS
Geref. Kerkdiensten uit de Geref. Kerk.
Voorg. Ds. R. W. de Jong, em.-pred. te
Santpoort. Voorm. Voorber. H.A.
MAANDAG 25 JANUARI
HILVERSUM I 1875 M. Algemeen program*
ma, verzorgd door de AVRO. 8.00 Gram,
pl. 10.00 Morgenwijding. Gram.pl. 10.30
Kovacs Lajos' orkest. 11.00 Het Haag-
sche Trio. 12.00 Cantabilé-orkest en
Gram.pl. 2.00 Zang en Piano. 2.30 Om
roeporkest en solist. In de pauze: Decla
matie. 4.30 Muziek, causerie en piano
recital. 5.30 Kovacs Lajos' orkest en
Gram.pl. 7.00 Nelson Revue. 7.40 Cause
rie over de U.S.A. 8.00 Berichten ANP.
8.15 Het Omroeporkest en soliste. 9.15,
„Nare karakters in de Dierenwereld",
causerie. 9.45 Gram.pl. 11.00 Berichten
ANP. 11.30—12.00 Gram.pl.
HILVERSUM n. 301 M. NCRV-Uitzendinff.
8.00 Schriftlezing en gewijde muziek (gr,
pl.). 8.309.30 Gram.pl. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Chr. lectuur. 11.30 Gram.pL
12.00 Berichten. 12.15 Zang en piano.
I.00 Orgelspel. 2.00 Voor de Scholen. 2.35.
Gram.pl. 3.00 Wenken voor de keuken.
3.303.45 Gram.pl. 4.00 Bijbellezing. 5.00
De Gooilanders. 6.30 Gram.pl. 7.00 Be
richten. 7.15 Declamatie. 7.45 Reportage,
8.00 Berichten ANP. 8.15 Het Gooische
Symphonieorkest. 9.00 Voor de jonge
menschen. 9.30 Vervolg concert (Om 10.00
Berichten ANP). 10.3011.30 Gram.pl,
Hierna Schriftlezing.
DROITWICH 1500 M. 11.05 Orgelspel. 12.45
BBC-Welsch orkest m.m.v. solist. 1.35—
2.20 Orgelconcert. 3.20 Orkest. 4.50 Piano
recital. 5.35 Septet. 7.00 Orgelspel. 7,25
Muizale causerie. 7.40 Revue-programma*
8.20 Actueele causerie. 8.50 BBC-Blaasor-
kest. 9.40 Buitenlandsch ovendeht. 10.55
BBC-Zangers. 11.20 Band.
RADIO PARIS 1648 M. 11.20 Kamerorkest.
4.20 Orkestconcërt. 6.05 Piano-recitaL
8.20 Piano-recital.
KEULEN 456 M. 5.50 Orkest. 7.50 Gram.pl,
II.20 Orkestconcert. 12.35 Symphonie-
odkest. 3.20 Omroeporkest. 4.25 Strijk
kwartet. 5.20 Kleinorkest. 8.20 Zang, cellcf
en piano. 9.50 Orkest.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 Om
roeporkest. 1.30 Salenorkest. 6.50 Piano
recital. 7.20 Salon-orkest. 8.20 Omroep
orkest. 9.20 dito.
484 M.: 12.50 Salonorkest. 1.30 Omroep
orkest. 6.35 Kamermuaiek. 8.20 en 8.5Ö,
Zang.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 7.30 Pia
norecital. 8.10 Gevar. programma. 10.25
Gevar. programma.
Onvoorzichtig overgestoken
Doodelijk ongeluk te Groningen
Op den verlengden Heerenweg te Gro
ningen, is gisteravond te ongeveer half
zeven, een dame die vlak voor een auto.
den wég overstak, om nog een tram te
halen, die bij de halte stilstond, door den
wagen, welke bestuurd werd door den 24-
jarigen E. J. W. uit Epse (Ov.) aangereden*
De automobilist trachtte nog een aanrijding
te voorkomen door snel te remmen, doch!
de wagen slipte in de rails en reed da
vrouw toen aan, waardoor zij tegen de stil*
staande tram werd geworpen.
Zij werd ernstig gewond naar lief R.K,
ziekenhuis vervoerd, waar zij kort na aan*
komst is overleden.
'ALLEEN DE2E VLUCHTHEUVELS'
1IHK5 OF RECHTS PASSEEREn'ftaï)
groen Alleen vluchtheuvels met
groen lichtgevende verkeers-
zuilen mag men links of rechts
voorbijrijden; alle andere
[groen altijd ter rechterzijde.
Door HENDRIK J. BLACQUIèRE
(2
)f wanneer hij te voorschijn kroop van onder den grooten
jen, waarvoor de zestien trek-ossen lagen vastgemaakt aan
trekgoed, om „Rooinek'', die altijd zoo stooterig was, een
aaije korter vast te zetten, „so dat hij sijn maat nie kon seer
vedik nie", of „Domkrag" die „hot achter", wat was onklaar
^'•aak o'er die disselboom, fas te maak an die waë wiel";
hij niet weer ineens in slapen. Wel ging hij weer onder
wagen en kroop onder zijn dekens en de ossen lagen
ig te herkauwen en Rooinek kon niet meer stooten, want
was kort vast gezet; en Domkrag kon niet weer over den
tlboom komen, want hij was vastgemaakt aan het wagen-
maar toch kon hij de slaap soms niet weer vatten. En
5- was hij met zijn geest in zijn vaderland en dan zag hij
=5a, altijd Lyda, wuivend haar laatst vaarwel! In den don-
iten nacht met het hoofd onder de dekens en zijn oogen
oten. zag hij haar wuivend haar laatst vaarwel, en zij
;f wuiven totdat men lang vóór dagbreek de jukken weer
le nekken der ossen legde en met een, van een knallenden
épslag vergezeld gaand, helder uitgeroepen: „Rrrrrreg-
regjl of Voormmaaamè!'' of hoe ook de naam der voorste
e Ttai was, de wagen in beweging te zetten, die donderend
cnrtrolde over de rotsige wegen van Zuid-Afrika's bergland,
z^otseling keek de in droomen verzonken man op en zag
om zich heen. Maar neen, dit was geen
ujtnwagen, maar een spoortrein en het was geen geklap der
?n ge zweep, dat hij hoorde, maar het gefluit der locomotief
en het was geen Zuid-Afrikaansch bergland, maar het waren
de kale vlakten van den Noord-Amerikaanschen Staat
Nevada waarover zij voortgingen, en niet met den tragen
stap van een os, maar met de snelheid van een der nieuwste
locomotieven: en weer sloot hij de oogen en droomde voort.
Weer was er een afscheid, weer was er een wegzinken
der kust, weer was er een groote zeeboot, die dobberend voort
dreef over den Oceaan. En de wind gierde door het touw
werk, de storm zweepte het zeewater op tot woeste baren, die
met wit-beschuimden rug tegen en over het schip rolden, dat
zuchtte en kreunde onder hun wicht. En daar beneden in de
hutten en kajuiten waren de passagiers, hopende en vreezen-
de. wat wel het eind zou zijn. Was het schip bestand tegen
het vreeslijk beuken der golven? Was men nabij de kust?
Was er gevaar voor een onzichtbare rif of rots?
Met een schok kwam de trein bij een der stations tot staan,
en verschrikt sprong de in droomen verzonken man op. Hij
hoorde de gewone stationsdrukte, het uit- en instappen der
passagiers, het gooien en sjouwen met bagage: maar er was
geen zeeboot, geen'woedende Oceaan en geen onzichtbaar
rif, waar een door wind en golven geslingerd schip, met een
schok was opgeloopen, en er was geen Lyda. die hem, ver
zinkend in den Indischen Oceaan een laatst vaarwel zou
hebben toegewuifd.
Hij was dankbaar, toen eindelijk het licht aan de lucht
kwam en voelde, hoewel hij niet geslapen had, zich ver-
frischt nu de nieuwe dag rees. Men vloog altijd nqg voort
over kale vlakten en het nu en dan glooiend land van den
Staat Nevada, maar zijn spoorkaart nemende zag hij dat
men dien Staat haast door was. Tusschen Tecoma en Grat-
ney ging men over de grens en was men in den Staat Utah
en ging door het Zuidelijk gedeelte der Grouse Creek Valley
en zag men ver noord de Grouse Creek Bergen.
En voort ging het door het noordelijk gedeelte van de
Great Salt Lake Desert en met luid gefluit vloog de trein het
station van Ogden binnen.
Hier versprong de .tijd een uur. De afdeeling der „Pacific
Time" was men door en nu was men in de afdeeling „Moun
tain Time".
Men vertoefde eenigen tijd en nam de passagiers voor het
Oosten op, die ingekomen waren van het Zuiden van Cali
fornia, 't Zuiden van Nevada en het Zuiden van Utah, aan
de „Los Angeles and Salt Lake Rail Road"; en toen ging het
weer verder, maar nu over de „Union Pacific" spoorweg, met
een zelfde snelheid als voorheen, Oost, altijd Oost.
Men was kort na zonsopgang over de westelijke grens den
Staat Utah ingekomen en kort na zonsondergang ging men er
over de oostelijke grens uit en was men in Wyoming. Nog
even zag men, ver zuid de Uinita-bergen, een laatst ge
zicht van den Staat Utah en toen was het weer donker en
begonnen reeds eenigen te dutten en te dommelen. Maar nog
even zag men op, 't was tegen elf, toen de spoorbeambte riep:
„Creston! Creston next!" Creston is het punt aan dien
spoorweg, waar het water zich verdeelt, dat stroomt Oost,
naar den Atlantischen- en West naar den Stillen of Grooten
Oceaan: en toen was het weer evenals de vorige nacht en
zaten, hingen en lagen de passagiers in alle mogelijke houdin
gen op de zitplaatsen.
En weer had onze reiziger veel pogingen gedaan om te
slapen. Den vorigen nacht sliep hij immers niet, het zou
thans gemakkelijk gaan, doch hoe hij 't ook probeerde, het
was hem ook thans niet gelukt om in te slapen. En weer was
hij gaan zitten met zijn handen achter zijn hoofd, geleund
tegen den rug der zitbank, en weer had hij naar het boven
hem hangende licht gestaard, totdat het zijn oogen pijn deed
en ze vochtig werden en weer had hij ze gesloten, en weer
sliep hij niet, maar droomde, droomde wakend.
't Schip, waarvan hij den vorigen avond gedroomd had*
was op geen rots geloopen, niet vergaan in den Indischen
Oceaan, maar veilig aangekomen in de haven van bestem
ming. En weer had hij vreemde volken gezien en vreemde
talen gehoord en hij hoorde het suizen van palmen en zag
boomen, dat eigenlijk geen boomen waren, net maar een stam
en een hoop blaren; ze geleken meer op een varen, een vrees
lijk groote varenplant, dan op een boom. En hij zag vogels in
alle soorten van kleurenpracht en hoorde hen zingen de
schoonste zangen van het Oosten. En de zon stond recht
boven hem en was heet. zeer heet. en veel van de blanken,
die daar waren, waren gekleed in het wit en omringd door
veel pracht en hadden gele en donker gekleurde vrouwen
en mannen, die hen dienden. En 's avonds als de zon was
gedaald, de hitte van den dag geweken en de maan met zijn
vredig schijnsel de aarde omhulde als met een zilveren man
tel, zag hij soms op naar de sterren die daar zoo onuitspre
kelijk schoon waren en naar de bergen, die daar ver weg<
donker afstaken tegen de lucht, en hij zag op naar hun top
pen zoo hoog in de blauwe lucht, en daar boven op dien top*
de allerhoogste, daar stond Lyda en wuifde met haar zak
doek
(Wordt vervolgd)
