IfiPest&ï's
WECOTEX
"DIE REGENJAS
9^
NDAG 18 JANUARI 1937
TWEEDE BLAD PAG. 5
\an den Kralingschen Plas verrees op de plaat, waar eenige maanden geleden de vlammen hun vernielend werk
idden verricht, een nieuw clubgebouw van de Rotterdamsche Zeilvereeniging, dat binnenkort in gebruik genomen
"ei kunnen worden.
't Atlantische eskader van de Fransche vloot is uitgevaren
voor het houden van manoeuvres aan de Westkunst van
Afrika en gereed om van Brest naar zee te vertrekken.
ff mi» «rVi)
fTOT
--r'-e-rït
windrgraanmolen te Sint Oedenrode werd vrijwel ge
heel door brand vernield. De ruïne van den molen, wélke
bebouwd werd in 1856, na afloop van den brand.
Het plan-Deterding bevindt zich in voble uitvoering. Bij een der grootste eier-exporteurs te Barnevéld is men met
man en macht bezig met het gereedmaken van de zendin gen eieren, welke volgens dit plan naar Duitcshland zullen
worden uitgevoerd.
Tijdens zijn bezoek aan Rome, bracht generaal Goering
o.m. een bezoek aan het monument voor den Onbekenden
Soldaat, waar hij een krans neerlegde.
NV. STOOMWEVERIJ
Ierman driessen en zoon
AALTEN
jatoenen en halflinnen stukgoederen
beken - Luiers - i_akens - Sloopen
ngerie Interlock artikelen
1 £ering uitsluitend aan den handel
•^ONDERGOED
TREEBEEK TRICOT
3 ONDERGOED"
"'EL. 5825 OOK 1N INTERLOCK
;,)eÈrlen
D. JORDAAN ZONEN N.V.
HAAKSBERGEN
WEVERIJ BLEESEE1J VERVEBU
tUBELFABRIEK v.h.
gebroeders schneider
rei Bergschenhoek (Z.-H.)
tuil Tei ROTTERDAM 43886
rt. 1 •maakvol Ingericht* toonzalen bieden
irs.een ruime keuze
*|L0N- HUIS-en slaapkamermeubelen
'®l In elk genre.
^vering uitsluitend via den handel
DE IDEALE
VLOER
BEDEKKING
CHTERLIJKE MACHT
v(.noemd ztln tot aubstltuut-offtcler van Jus-
Hi b|j de Arrondlssements-rechtbank te Breda
B. van der Dussen te Utrecht
■edenoemd zijn tot kantonrecnter-pl.v.v. In het
Ttton Hoorn: mr B W C. Dwara; mr P S WIn-
f. en mr J P Wlndhauaen. allen te Hoorn.
orjan mr A. Tleleman ia eervol ontslag ver
slid als kantonrechter-pl.v.v, te Zwolle.
"iNSIOENRAAD
den Penaloenraad zijn bevorderd: töt adj.-
limles, H J Janasen; tot commies J J Koster
H Drentb,
BELLAMY
EN VERVOLG
Onder de vereenigingen, die onze nieuwe
tijd kent, telt men de I.V.B., de Interna
tionale Vereeniging Bellamy. Voor de jon
geren onder ons heeft dat woord Bellamy,
vermoed ik, 'weinig zin, of zij zouden er
in moeten zoeken den haast vergeten dich
ter van het in onzen tijd door ieder ge
kende Roosje. Die is het niet. Bellamy is
een Amerikaansch schrijver, die, kort vóór
1890, de wereld verraste met zijn „Looking
backward" (te vertalen: Terugblik), dat in
alle landen werd vertaald en gelezen, ook
bij ons. Zijn tweede werk: „Gelijkheid
voor allen" is minder bekend. Een der
Hollandsche vertalingen is van den beken
den socialist F. van der Goes, die, ofschoon
hij het werkje meer utopistisch dan socia
listisch vindt, het toch prijst Het werd her-
drukt in 1891, in 1906 en in 1917. Daarna
schenen de man en zijn werk den weg te
gaan van zoo goed als alle boeken: verge
ten te raken. Dat is het niet. Integendeel,
er is een vereeniging gekomen, die zijn
naam draagt
Dat is begrijpelijk. Bellamy liet ons zijn
„visioenen zien: dagen van rust, welvaart
en rust" (v. d. G.), een maatschappij „ge
baseerd op gezamentlijke voortbrenging on
der gemeenschapsleiding, tegenover gelijke-
lijke distributie van het voortgebrachte"
(aanhaling uit het statuut der I.V.B.),
waarin het persoonlijk winstbejag, dat nu
het maatschappelijk doen beheerscht,kon
worden uitgeschakeld, een wereld van ge
lukkige menschen, eenl paradijs.
Ik begrijp, dat het boek ook nu nog de
zielen bekoort. Het is vol zonneschijn;
'k zal er dadelijk van vertellen. Maar wat
ik ook vertellen wou en daarom is dit
begonnen is, dat er kort daarop (in
1890) een vervolg op verscheen, niet van,
Bellamy, maar van zekeren Michaelis. Dat
las ik ook. Van dat tweede boek nu wilde
ik vertellen. Vooraf moet ik, ten dienste
van onze jongeren, iets zeggen van het
eerste boek, dat van Bellamy.
Bellamy dan schilderde ons zijn aard-
sche paradijs. Hij was niet de eerste, die
dat deed. Plato schiep reeds zijn „Staat"
Thomas Morus (geb. 1478) ontdekte zijn
zoete eiland Utopia, tientallen malen na
gevolgd op allerlei wijs. Rousseau zocht
genezing in een andere opvoeding. Ook
heeft men vaak een proef genomen in 't
klein met zoo'n ideaalwereld; ouderen on
der ons herinneren zich Frederik van
Eedens „Walden". En nu zien wij een
proef in het groot in Rusland.
Eerst dan Bellamy. Zijn held Julius
West is geboren te Boston 26 Dec. 1857.
Als hij 30 is (dus in 1887), is hij een rijk
man, is hij verloofd met Edith Bartlett en
op het punt van te trouwen. Zijn zwarte
huisknecht heet Sawyer. Hij heeft een ge
brek: hij slaapt slecht, het minste ge-
druisch maakt hem wakker. Daarom heeft
hij zich onder zijn huis een gewelf laten
bouwen, veilig tegen geluid, inbraak en
brand en met een vernuftige ventilatie.
Den 30sten Mei 1887 slaapt hij, na door een
hypnotiseur te zijn behandeld, in en wordt
wakker.September 2000; hij heeft 113
jaar, 3 maanden en 11 dagen geslapen. Het
oude huis was afgebrand, Sawyer was
daarbij omgekomen. Hij wordt nu (in
2000) gewekt door Dr. Leete die de funda
menten van het huis heeft laten opgraven
en hem daar vindt Dr. Leete wordt zijn
gastheer; zijn dochter heet ook Edith; zij
blijkt de achterkleindochter van Edith
Bartlett en is even schoon als haar over
grootmoeder. Laatstgenoemde is namelijk
na 13 jaar treuren over haar Julius ge
trouwd. De lezer heeft al begrepen, dat het
wat wordt tusschen die twee. Dat is dus in
orde. Er komt meer in orde.
Dr. Leete legt hem den nieuwen tijd uit
West doet duizend vragen, op elk heeft
Leete een schoon antwoord. Geld is afge
schaft Er is een werkleger. Elke normale
man en vrouw wordt daarbij ingelijfd op
zijn 21ste jaar; op zijn 45ste krijgt ieder
pensioen, komt dan bij de reserve. Tot 21
jaar duurt de algemeene schoolopleiding,
dan komt men 3 jaar in de recrutenklas:
men moet allerlei gewone werkjes en werk
doen en staat onder het absoluut comman
do van officieren en opzieners. In die drie
jaar wordt beslist over de verdere beroeps
keuze, in verband met aanleg en lust en
behoefte. De knapsten hebben de eerste
keus; dan volgen een tweede en een derde
trap.
Aan het hoofd van elk gilde staat
generaal; deze wordt gekozen door de
vroegere leden van het gilde, die dus boven
de 45 zijn. De generaal benoemt de luite
nants, uit hen de kapiteins, uit dezen de
kolonels. Die oude heeren (boven de 45)
kiezen ook de hoofden der tien departe
menten en uit dezen een President, der Vei-
eenigde Staten. De jongeren (onder de 45)
kiezen niet mee; hun klachten over een
superieur kunnen ze inbrengen voor
rechter, die de eindbeslissing heeft.
Gerechtshoven, advocaten, gevangenissen
zijn afgeschaft. Zij waren overbodig gewor
den: immers met het geld was ook ver
dwenen de geldzucht en de roofzucht. Twis
ten over handelszaken, over erfenissen,
over schulden kwamen vanzelf niet meer
voor, dus. ook geen processen. Het liegen is
zoozeer in verachting, dat bijna niemand
meer waagt het te doen.
Een enkele, die nog sporen vertoont van
de oude voorvaderlijke gebreken wij
zouden zeggen: een misdadiger gaat
naar een hospitaal ter genezing.
Politieke partijen zijn verdwenen (let op
Duitschland-19361). Dus ook populariteits-
bejag en omkooperij.
Het Gouvernement regelt de productie.
Zijn er te veel liefhebbers voor een vak.
dan wordt de arbeidstijd er voor verlengd;
is er te weinig liefhebberij, dan wordt het
aantal werkuren verminderd.
De vrouwen hebben hun eigen officieren
en generaals; zij vormen hulpcorpsen. Ko
ken, wasschen, herstellingen gebeuren niet
meer in de particuliere behuizingen; een
yrouw heeft dus veel tijd over voor het ge
meenschappelijk werk. Ieder, man en
vróuw/krijgt een credietkaart, daar kun
nen ze mee leven naar behagen. Een kring
wil bijv. een krant uitgeven; berekend
worden de kosten aan personen, huizen,
machines. Die worden omgeslagen over de
crediet-kaarten; de persen draaien. Wil
iemand een boek schrijven en uitgeven, de
onkosten loopen over de kaart gaan van
het bedrag af; wat het boek opbrengt, komt
er op. Ge wilt een predikant kiezen, ook
dat loopt over de kaart
Kapitaalvorming, dient nergens toe; daar
mee is ook de rente verdwenen. Door die
booze instelling, die rente kregen sommigen
op den wereldwagen een mooi, hoog, lekker
plaatsje, van waaruit zij op hun gemak de
omstreken konden bekijken, terwijl de
groote hoop, gedreven door voerman Hon
ger, het voertuig voorttrok op den lastigen,
hobbeligeh weg.
Ieder, man, vrouw, kind heeft zijn eigen
rekeningcourant. Ook de volken hebben
die onderling. Vandaag verhuist een Ne
derlander naar Engeland; zijn te goed aan
arbeidscapaciteit komt zijn oude vaderland
ten goede. Omgekeerd wordt Nederland
debet, als een vijftig-jarige zijn land ver
laat en hij dus voortaan zonder te arbeiden
zijn couponboekje ontvangt van zijn nieu
we land.
Zoo leeft dan het menschdom zonder zor
gen en bereikt dientengevolge ook gemid
deld den leeftijd van 80 a 90 jaar.
Typeerend is het volgend schoon verhaal,
't Regent. West kijkt rond. Zijn gastheer
vraagt, wat hij zoekt: „Een paraplu". Daar
begint Dr. Leete te lachen: „Ja, dat is zoo'n
ding uit dien ouden tijd. Ieder had er een,
ieder stak het op, ieder hield het boven zijn
hoofd om droog te blijven. En... liet de drop
pels in zijn buurmana nek loopen. Ga maar
mee". Ze komen buiten; de straten liggen
daar droog; zij hebben een glazen kapbedek-
king gekregen, 't Kan niet mooier. West is
dan ook een en al bewondering.
Wesl heeft dadelijk een emplooi; hij kent
van aanschouwen de historie en toestan
den der 19de eeuw, hij wordt professor in
de geschiedenis dier eeuw. Den volgenden
ROFFELR1JMEN
KOMAAN, JONG HOLLAND!
Elke veertien dagen moeten een
miljoen esc. van „Nederland Waak
zaam" verspreid worden. Onze A.R.
jonge menschen kunnen hlerbU uit
nemend helpen Iets voor ons volk te
Het doet mij altijd extra deugd
Als onze warm-gestemde jeugd
Ten dage van de stembusstrijd
Zich dapper aan de actie wijdt.
Slechts hand- en spandienst is 't
[voorwaar
Die zij pleegt te verrichten, maar
't Is prachtig wat »het jonge goed"
Voor het beproefd beginsel doet.
't Is mooi als op de stemmingsdag
De jeugd haar liefde luchten mag.
E~> ongetwijfeld heeft het nut
Lat zij de slapers wakker schudt.
Maar zou niet schooner resultaat
Ons deel zijn, als wij niet zoo laat
Den kiezer hadden ingelicht
En goed gewezen op zijn plicht
Er is reeds heerlijk werk te doen:
Om d' andre week moet een miljoen
Van 't A.-R. propagandablad
Bezorgd worden in dorp en stad.
De ivaarheid moet te rechter tijd
Den kiezer worden voorgeleid.
Het klare Evangelie-licht
Moet op het hart van 't volk gericht,
God zegt, ook tot ons jong geslacht
Let op Mijn tijd! Betrek de wacht!
Wij vragen onze jeugd: draag mee
't Beginsel uit der A.R.P.!
Strijd mee de kampstrijd voor Gods
[Recht
Dat aan ons volk moet voorgelegd!
Strooi ook een handvol van het zaad!
Komaan, jong Holland! doe een daad!
LEO LENS
(Nadruk verboden)
Maandag zal hij zijn eerste college gevon.
Dr. Leete, de brave hospes, heeft hem de
groote zaken verteld en Edith de rest
Ten overvloede hoort hij nog een radio-
preek van Ds. Barton. Die vertelt een oud
verhaal, hoe, een paar eeuwen geleden,
Engelsche krijgsgevangenen werden opge
sloten in een ruimte, die maar voldoende
lucht bevatte voor het tiende deel der
slachtoffers. Het einde was een moorddadig
gevecht om een plaatsje te veroveren bij
het smalle venster, waar ademhalen nog
Goudsiroop
ZUIVERE RIETSUlXERSIROOP
IN FRAAIE BUSSEN
VAN Vz-l «1,2% K.G. NETTO
mogelijk was aan het eind. Het beeld van.
dien strijd, waarin mannen „elkaar ver
scheurden en vertrapten", paste volgens den
dominéé en zijn preek op dit oude econo
mische stelsel. Maar „nu had het mensch
dom de schelp gebroken. En waren de he
melen voor hem geopend".
Het boek eindigt met een benauwden
droom en een blij ontwaken. Hij droomt,
dat hij weer in 1887 terug is, hij ziet de
ellende in straat en huis, eindigt in be
nauwd'eid en tranen. Dan ontwaakt hij:
hij kleedt zich. Beneden in den tuin ziet
hij Edith, „frisch als de morgen"; zij is
bezig bloemen te plukken. Hij ijlt naar
haar toe, knielt voor haar neer en bekent,
„dat hij onwaardig is, de lucht van deze
gouden eeuw in te ademen". Maar Edith is
een genadig rechter.
Gelijk alles komt ook dit in orde. Daar
mee eindigt het boek van den ziener Bel
lamy.
Nu komt dan mijn tweede. Ook van een
ziener. Het heet: „Looking further for
ward"; vrij vertaald: hoe het verder afliep.
Dat in een volgend artikel.
v. W.
GEVANGENISWEZEN
Aan J Slot is eervol
directeur van het Huls vi
•ing te W
ebr.
danig benoemd: D. Roos, te Utrecht
irleend ala
g te W
Febr. als j