IfiPest&ï's WECOTEX "DIE REGENJAS 9^ NDAG 18 JANUARI 1937 TWEEDE BLAD PAG. 5 \an den Kralingschen Plas verrees op de plaat, waar eenige maanden geleden de vlammen hun vernielend werk idden verricht, een nieuw clubgebouw van de Rotterdamsche Zeilvereeniging, dat binnenkort in gebruik genomen "ei kunnen worden. 't Atlantische eskader van de Fransche vloot is uitgevaren voor het houden van manoeuvres aan de Westkunst van Afrika en gereed om van Brest naar zee te vertrekken. ff mi» «rVi) fTOT --r'-e-rït windrgraanmolen te Sint Oedenrode werd vrijwel ge heel door brand vernield. De ruïne van den molen, wélke bebouwd werd in 1856, na afloop van den brand. Het plan-Deterding bevindt zich in voble uitvoering. Bij een der grootste eier-exporteurs te Barnevéld is men met man en macht bezig met het gereedmaken van de zendin gen eieren, welke volgens dit plan naar Duitcshland zullen worden uitgevoerd. Tijdens zijn bezoek aan Rome, bracht generaal Goering o.m. een bezoek aan het monument voor den Onbekenden Soldaat, waar hij een krans neerlegde. NV. STOOMWEVERIJ Ierman driessen en zoon AALTEN jatoenen en halflinnen stukgoederen beken - Luiers - i_akens - Sloopen ngerie Interlock artikelen 1 £ering uitsluitend aan den handel •^ONDERGOED TREEBEEK TRICOT 3 ONDERGOED" "'EL. 5825 OOK 1N INTERLOCK ;,)eÈrlen D. JORDAAN ZONEN N.V. HAAKSBERGEN WEVERIJ BLEESEE1J VERVEBU tUBELFABRIEK v.h. gebroeders schneider rei Bergschenhoek (Z.-H.) tuil Tei ROTTERDAM 43886 rt. 1 •maakvol Ingericht* toonzalen bieden irs.een ruime keuze *|L0N- HUIS-en slaapkamermeubelen '®l In elk genre. ^vering uitsluitend via den handel DE IDEALE VLOER BEDEKKING CHTERLIJKE MACHT v(.noemd ztln tot aubstltuut-offtcler van Jus- Hi b|j de Arrondlssements-rechtbank te Breda B. van der Dussen te Utrecht ■edenoemd zijn tot kantonrecnter-pl.v.v. In het Ttton Hoorn: mr B W C. Dwara; mr P S WIn- f. en mr J P Wlndhauaen. allen te Hoorn. orjan mr A. Tleleman ia eervol ontslag ver slid als kantonrechter-pl.v.v, te Zwolle. "iNSIOENRAAD den Penaloenraad zijn bevorderd: töt adj.- limles, H J Janasen; tot commies J J Koster H Drentb, BELLAMY EN VERVOLG Onder de vereenigingen, die onze nieuwe tijd kent, telt men de I.V.B., de Interna tionale Vereeniging Bellamy. Voor de jon geren onder ons heeft dat woord Bellamy, vermoed ik, 'weinig zin, of zij zouden er in moeten zoeken den haast vergeten dich ter van het in onzen tijd door ieder ge kende Roosje. Die is het niet. Bellamy is een Amerikaansch schrijver, die, kort vóór 1890, de wereld verraste met zijn „Looking backward" (te vertalen: Terugblik), dat in alle landen werd vertaald en gelezen, ook bij ons. Zijn tweede werk: „Gelijkheid voor allen" is minder bekend. Een der Hollandsche vertalingen is van den beken den socialist F. van der Goes, die, ofschoon hij het werkje meer utopistisch dan socia listisch vindt, het toch prijst Het werd her- drukt in 1891, in 1906 en in 1917. Daarna schenen de man en zijn werk den weg te gaan van zoo goed als alle boeken: verge ten te raken. Dat is het niet. Integendeel, er is een vereeniging gekomen, die zijn naam draagt Dat is begrijpelijk. Bellamy liet ons zijn „visioenen zien: dagen van rust, welvaart en rust" (v. d. G.), een maatschappij „ge baseerd op gezamentlijke voortbrenging on der gemeenschapsleiding, tegenover gelijke- lijke distributie van het voortgebrachte" (aanhaling uit het statuut der I.V.B.), waarin het persoonlijk winstbejag, dat nu het maatschappelijk doen beheerscht,kon worden uitgeschakeld, een wereld van ge lukkige menschen, eenl paradijs. Ik begrijp, dat het boek ook nu nog de zielen bekoort. Het is vol zonneschijn; 'k zal er dadelijk van vertellen. Maar wat ik ook vertellen wou en daarom is dit begonnen is, dat er kort daarop (in 1890) een vervolg op verscheen, niet van, Bellamy, maar van zekeren Michaelis. Dat las ik ook. Van dat tweede boek nu wilde ik vertellen. Vooraf moet ik, ten dienste van onze jongeren, iets zeggen van het eerste boek, dat van Bellamy. Bellamy dan schilderde ons zijn aard- sche paradijs. Hij was niet de eerste, die dat deed. Plato schiep reeds zijn „Staat" Thomas Morus (geb. 1478) ontdekte zijn zoete eiland Utopia, tientallen malen na gevolgd op allerlei wijs. Rousseau zocht genezing in een andere opvoeding. Ook heeft men vaak een proef genomen in 't klein met zoo'n ideaalwereld; ouderen on der ons herinneren zich Frederik van Eedens „Walden". En nu zien wij een proef in het groot in Rusland. Eerst dan Bellamy. Zijn held Julius West is geboren te Boston 26 Dec. 1857. Als hij 30 is (dus in 1887), is hij een rijk man, is hij verloofd met Edith Bartlett en op het punt van te trouwen. Zijn zwarte huisknecht heet Sawyer. Hij heeft een ge brek: hij slaapt slecht, het minste ge- druisch maakt hem wakker. Daarom heeft hij zich onder zijn huis een gewelf laten bouwen, veilig tegen geluid, inbraak en brand en met een vernuftige ventilatie. Den 30sten Mei 1887 slaapt hij, na door een hypnotiseur te zijn behandeld, in en wordt wakker.September 2000; hij heeft 113 jaar, 3 maanden en 11 dagen geslapen. Het oude huis was afgebrand, Sawyer was daarbij omgekomen. Hij wordt nu (in 2000) gewekt door Dr. Leete die de funda menten van het huis heeft laten opgraven en hem daar vindt Dr. Leete wordt zijn gastheer; zijn dochter heet ook Edith; zij blijkt de achterkleindochter van Edith Bartlett en is even schoon als haar over grootmoeder. Laatstgenoemde is namelijk na 13 jaar treuren over haar Julius ge trouwd. De lezer heeft al begrepen, dat het wat wordt tusschen die twee. Dat is dus in orde. Er komt meer in orde. Dr. Leete legt hem den nieuwen tijd uit West doet duizend vragen, op elk heeft Leete een schoon antwoord. Geld is afge schaft Er is een werkleger. Elke normale man en vrouw wordt daarbij ingelijfd op zijn 21ste jaar; op zijn 45ste krijgt ieder pensioen, komt dan bij de reserve. Tot 21 jaar duurt de algemeene schoolopleiding, dan komt men 3 jaar in de recrutenklas: men moet allerlei gewone werkjes en werk doen en staat onder het absoluut comman do van officieren en opzieners. In die drie jaar wordt beslist over de verdere beroeps keuze, in verband met aanleg en lust en behoefte. De knapsten hebben de eerste keus; dan volgen een tweede en een derde trap. Aan het hoofd van elk gilde staat generaal; deze wordt gekozen door de vroegere leden van het gilde, die dus boven de 45 zijn. De generaal benoemt de luite nants, uit hen de kapiteins, uit dezen de kolonels. Die oude heeren (boven de 45) kiezen ook de hoofden der tien departe menten en uit dezen een President, der Vei- eenigde Staten. De jongeren (onder de 45) kiezen niet mee; hun klachten over een superieur kunnen ze inbrengen voor rechter, die de eindbeslissing heeft. Gerechtshoven, advocaten, gevangenissen zijn afgeschaft. Zij waren overbodig gewor den: immers met het geld was ook ver dwenen de geldzucht en de roofzucht. Twis ten over handelszaken, over erfenissen, over schulden kwamen vanzelf niet meer voor, dus. ook geen processen. Het liegen is zoozeer in verachting, dat bijna niemand meer waagt het te doen. Een enkele, die nog sporen vertoont van de oude voorvaderlijke gebreken wij zouden zeggen: een misdadiger gaat naar een hospitaal ter genezing. Politieke partijen zijn verdwenen (let op Duitschland-19361). Dus ook populariteits- bejag en omkooperij. Het Gouvernement regelt de productie. Zijn er te veel liefhebbers voor een vak. dan wordt de arbeidstijd er voor verlengd; is er te weinig liefhebberij, dan wordt het aantal werkuren verminderd. De vrouwen hebben hun eigen officieren en generaals; zij vormen hulpcorpsen. Ko ken, wasschen, herstellingen gebeuren niet meer in de particuliere behuizingen; een yrouw heeft dus veel tijd over voor het ge meenschappelijk werk. Ieder, man en vróuw/krijgt een credietkaart, daar kun nen ze mee leven naar behagen. Een kring wil bijv. een krant uitgeven; berekend worden de kosten aan personen, huizen, machines. Die worden omgeslagen over de crediet-kaarten; de persen draaien. Wil iemand een boek schrijven en uitgeven, de onkosten loopen over de kaart gaan van het bedrag af; wat het boek opbrengt, komt er op. Ge wilt een predikant kiezen, ook dat loopt over de kaart Kapitaalvorming, dient nergens toe; daar mee is ook de rente verdwenen. Door die booze instelling, die rente kregen sommigen op den wereldwagen een mooi, hoog, lekker plaatsje, van waaruit zij op hun gemak de omstreken konden bekijken, terwijl de groote hoop, gedreven door voerman Hon ger, het voertuig voorttrok op den lastigen, hobbeligeh weg. Ieder, man, vrouw, kind heeft zijn eigen rekeningcourant. Ook de volken hebben die onderling. Vandaag verhuist een Ne derlander naar Engeland; zijn te goed aan arbeidscapaciteit komt zijn oude vaderland ten goede. Omgekeerd wordt Nederland debet, als een vijftig-jarige zijn land ver laat en hij dus voortaan zonder te arbeiden zijn couponboekje ontvangt van zijn nieu we land. Zoo leeft dan het menschdom zonder zor gen en bereikt dientengevolge ook gemid deld den leeftijd van 80 a 90 jaar. Typeerend is het volgend schoon verhaal, 't Regent. West kijkt rond. Zijn gastheer vraagt, wat hij zoekt: „Een paraplu". Daar begint Dr. Leete te lachen: „Ja, dat is zoo'n ding uit dien ouden tijd. Ieder had er een, ieder stak het op, ieder hield het boven zijn hoofd om droog te blijven. En... liet de drop pels in zijn buurmana nek loopen. Ga maar mee". Ze komen buiten; de straten liggen daar droog; zij hebben een glazen kapbedek- king gekregen, 't Kan niet mooier. West is dan ook een en al bewondering. Wesl heeft dadelijk een emplooi; hij kent van aanschouwen de historie en toestan den der 19de eeuw, hij wordt professor in de geschiedenis dier eeuw. Den volgenden ROFFELR1JMEN KOMAAN, JONG HOLLAND! Elke veertien dagen moeten een miljoen esc. van „Nederland Waak zaam" verspreid worden. Onze A.R. jonge menschen kunnen hlerbU uit nemend helpen Iets voor ons volk te Het doet mij altijd extra deugd Als onze warm-gestemde jeugd Ten dage van de stembusstrijd Zich dapper aan de actie wijdt. Slechts hand- en spandienst is 't [voorwaar Die zij pleegt te verrichten, maar 't Is prachtig wat »het jonge goed" Voor het beproefd beginsel doet. 't Is mooi als op de stemmingsdag De jeugd haar liefde luchten mag. E~> ongetwijfeld heeft het nut Lat zij de slapers wakker schudt. Maar zou niet schooner resultaat Ons deel zijn, als wij niet zoo laat Den kiezer hadden ingelicht En goed gewezen op zijn plicht Er is reeds heerlijk werk te doen: Om d' andre week moet een miljoen Van 't A.-R. propagandablad Bezorgd worden in dorp en stad. De ivaarheid moet te rechter tijd Den kiezer worden voorgeleid. Het klare Evangelie-licht Moet op het hart van 't volk gericht, God zegt, ook tot ons jong geslacht Let op Mijn tijd! Betrek de wacht! Wij vragen onze jeugd: draag mee 't Beginsel uit der A.R.P.! Strijd mee de kampstrijd voor Gods [Recht Dat aan ons volk moet voorgelegd! Strooi ook een handvol van het zaad! Komaan, jong Holland! doe een daad! LEO LENS (Nadruk verboden) Maandag zal hij zijn eerste college gevon. Dr. Leete, de brave hospes, heeft hem de groote zaken verteld en Edith de rest Ten overvloede hoort hij nog een radio- preek van Ds. Barton. Die vertelt een oud verhaal, hoe, een paar eeuwen geleden, Engelsche krijgsgevangenen werden opge sloten in een ruimte, die maar voldoende lucht bevatte voor het tiende deel der slachtoffers. Het einde was een moorddadig gevecht om een plaatsje te veroveren bij het smalle venster, waar ademhalen nog Goudsiroop ZUIVERE RIETSUlXERSIROOP IN FRAAIE BUSSEN VAN Vz-l «1,2% K.G. NETTO mogelijk was aan het eind. Het beeld van. dien strijd, waarin mannen „elkaar ver scheurden en vertrapten", paste volgens den dominéé en zijn preek op dit oude econo mische stelsel. Maar „nu had het mensch dom de schelp gebroken. En waren de he melen voor hem geopend". Het boek eindigt met een benauwden droom en een blij ontwaken. Hij droomt, dat hij weer in 1887 terug is, hij ziet de ellende in straat en huis, eindigt in be nauwd'eid en tranen. Dan ontwaakt hij: hij kleedt zich. Beneden in den tuin ziet hij Edith, „frisch als de morgen"; zij is bezig bloemen te plukken. Hij ijlt naar haar toe, knielt voor haar neer en bekent, „dat hij onwaardig is, de lucht van deze gouden eeuw in te ademen". Maar Edith is een genadig rechter. Gelijk alles komt ook dit in orde. Daar mee eindigt het boek van den ziener Bel lamy. Nu komt dan mijn tweede. Ook van een ziener. Het heet: „Looking further for ward"; vrij vertaald: hoe het verder afliep. Dat in een volgend artikel. v. W. GEVANGENISWEZEN Aan J Slot is eervol directeur van het Huls vi •ing te W ebr. danig benoemd: D. Roos, te Utrecht irleend ala g te W Febr. als j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1937 | | pagina 5