KERK EN ZENDING
4
4AANDAG i8 JANUARI 1937
EERSTE BLAD PAG. 3
fiilligvoorGriepen Keelpijn
antiseptische tandpasta Ivorol zuivert
mond van bacteriën en vermindert
iettingsgevaar in tijden van griep en
.oudheden.
(Adv.)
'fATISTIEK DER RIJKS
BANNEN 1936
u»
,n?er interessante gegevens
J]rgameid
Verloop van de crisis
w duidelijk te zien
)e zoo juist door het Centraal Bureau
de Statistiek uitgegeven statistiiek
jn; Rijksfinanciën 1936 bevat wederom een
,ot aantal gegevens met betrekking tot:
so". de inkomsten, de uitgaven, de batige
nadeelige sloten volgens de Rijksreke-
jgen 1932, 1933 en 1934 en de Rijksbegroo-
zen 1935 en 1936, verdeeld naar de hoofd-
|tken en afdeelingen dezer rekeningen en
xootingen;
elk der Rijksbelastingen (waaronder
[^r de eerste maal enkele tabellen betrof-
ae de in 1934 ingevoerde couponbelas-
j en belasting van de doode hand);
enkele der overige votrnaamste midde-
en inkomsten;
elk der fondsen en der bedrijven van
staat;
de gevestigde en de vlottende schuld
|tij het Rijk.
Wsten en uitgaven 1900—1936
ooi-
e beredeneerde inleiding geeft allereerst
1 1 overzicht van de inkomsten en uitga-
11 van den Staat over de jaren 1900 tot
met 193C, verdeeld naar de gewone, de
tengewone en de crisisdiensten, waarbij
vaens is melding gemaakt, op welke wijze
hoeverre voor de nadeelige sloten der
noBchillende jaren dekking is verkregen.
een grafiek worden de voor- en nadee-
rd,| sloten van den gewonen dienst voor
snidezer jaren tot uitdrukking gebracht,
'•bij de belangrijke overschoten der ja-
1925 tot en met 1930 wel een scherpe
stelling vormen met de tekorten der
1931 tot en met 1936. Na de afslui-
der rekening 1934 blijkt nog ongedekt
ijn een bedrag van bijna 125 millioen
len gewonen en van bijna 137 millioen
kapitaaldienst.
landbouwcrisisfonds
de instelling van het landbouw
fonds werden de crisisuitgaven,, ver
houdend met de in 1929 ingetreden
[lomische crisis, bestreden deels uit
ingestelde belastingen en deels uit
fvoordeelig saldo van het leeningfonds.
de jaren 1930 tot en met 1933 beliepen
i crisisuitgaven resp. 4 millioen, 27
hoen, 79 millioen en 106 millioen of
:otaal 216 millioen. Een specificatie
deze bedragen vindt in de inleiding
_1 neens een plaats.
'a de instelling van het landbouw-crisis-
ds op 13 Augustus 1933 komen alle
flbouw-crisisuitgaven ten laste van dit
/jfis, terwijl de overige crisisuitgavcn
tendeels ten laste komen van het de-
fenrênt van Sociale Zaken.
sbelastingen 19001936
prvolgens bevat de inleiding een over-
it van de opbrengst van elk der Rijks-
jstingen van 1900 tot en met 1936 (met
igrip van die welke in afzonderlijke
'htsljsen zijn gestort) en wel onderscheiden
[oogconjunctuurbelastingen, zakelijke, pcr-
30- lijke en rechtsverkeerhelastingen. De
engst van alle belastingen te zame
^hoogst geweest in het tijdvak 19201924
bijna 608 millioen of 86 per hoofd
bevolking. Van 1931 tot 1933 liep zij
g van 502 millioen of 63 per inwo-
tot 455 millioen of 55 per inwoner.
imamelijk door de invoering van de
itbelasting is de opbrengst voor 1934
irom iets gestegen en wel tot 476 mil-
of 57 per inwoner. Voor het jaar
werd de opbrengst geraamd op 502
ioen of 59 per inwoner. De belang-
Jte belastinggroep is die der persoon-
hetl belastingen, van welke groep de belas-
in h«n naar het inkomen en het vermogen
ief. 1915 en na 1925 minder opbrachten
ioa6( verteringsbelastingen. De opbreng-
lgdei der zakelijke en der rechtsverkeers-
,ma<stingen loopen niet veel uiteen, terwijl
'Or£onjunctuurbelastingen, waartoe de oor-
,n ^winstbelasting gerekend wordt, alleen
erd«idende opbrengst opleverde in het tijd-
'nerJ 1915-1924.
nniXonale gevestigde schuld
%i slotte wordt in de inleiding de aan
:cn gevestigd op het uitstaand bedrag
met i nationale gevestigde schuld, welk, be-
e aanvankelijk een weinig is gedaald
j.°°v^vel van 1147 millioen op 1 Januari
.t ht» tot 1143 millioen op 1 Januari 1915
daarna snel te stijgen tot 2916 millioen
l Januari 1925 en wederom te dalen tot
138 millioen op 1 Januari 1932. Tot 1
iri 1934 steeg de schuld wederom niet
langrijk en wel tot 2723 millioen,
jTOp een daling volgde tot 2706 mil-
a op 1 Januari 1936. Deze schommelin-
en de onderlinge verhouding tusschen
tegen de verschillende rente-typen op-
imen kapitalen zijn nog eens in een
iek tot uitdrukking gebracht. Duidelijk
tt hieruit, dat het restant der 6 rente-
inde schuld in 1932 en der 4y2 en 5
dragende schuld in 1934 is afgelost,
lat sindsdien alleen nog slechts leenin-
voorkomen van een lager rentetype.
=f£
R.K. VERKIEZINGSPROGRAM
De politiek der
R.K. Staatspartij
Program van actie 1937
Bij den Partijraad van de Roomsch-
Kattholieke Staatspartij is thans het ont-
verp-program van actie voor 1937 ingediend.
partij vergadering, op 27 Februari te
Amsterdam, zal een en ander behandelen.
Het volgende is er aan ontleend:
De R.K. Staatspartij stelt, geleid door de
ïdadhte, dat beveiliging van de positief
christelijke grondslagen onzer samenleving,
de verdediging van het gezin, het verschaf-
arbeid aan ons volk en de ordening
in het bedrijfsleven in dit tijdsgewricht van
overheerschende beteekenis zijn voor de
komende regeerperiode,-gelijk de R.K. pers
thans meldt, de volgende punten op de
00 rgrond:
1. Krachtige toepassing, waar noodig aan
vulling van de bestaande maatregelen, die
aantasting van godsdienstige en zedelijke
waarden in ons volksleven en ondermijning
in het bestaan van de Staat zelf, voorko-
en en onderdrukken.
Na&re regeling van het vereenigingsrecht
der ingezetenen, met name van het recht
tot vereeniging met staatkundig doel.
2. De werkdadige zorg voor het gezin, in
liet bijzonder het groote gezini, moet het
staatsbeleid op onderscheiden terreinen be-
heerschen en bezielen, zoo:
bij maatregelen op het terrein van op
voeding en onderwijs;
in burgerlijk en strafrecht: ter voor
koming van alles wat de zodelijke grond
slag van het gezin kan ondermijnen;
de sociale politiek, in het bijzonder
met het oog op de inkomensvorming (kin
dertoeslagen) en de volkshuisvesting;
bij maatregelen van werkverruiming,
werkverschaffing en steun aan werkloozcn;
op fiscaal gebied: rechtvaardige ver-
deeling van de lasten.
3. Bevordering van de volkswelvaart en
krachtige bestrijding van die werkloosheid
ond/er jeugdige en volwassenen door maat
regelen tot behoud, verruiming en betere
erd-eeling van. de arbeid;
aanpassing van bouw en wertczaamheid
der Nederlandsohe volkshuishouding aan de
gewijzigde internationale verhoudingen
eenerzijds en aan de eischen van de binnen-
landsche toestand anderzijds;
verlaging van de lasten, die rechtstreeks
of middellijk op het nationale bedrijfsleven
drukken en daardoor de werkgelegenheid
nadeelig beïnvloeden:
bevordering van buitenkmdsche afzet,
verdediging en stimuleering van de binnen-
landsc-he markt, krachtige uitvoering van
openbare werken;
bevordering van verkorting van de ar
beidsduur;
breideling van over-mechanisatie;
beperking van de arbeid door vrouwen;
uitbreiding van de verplichting tot het
volgen van onderwijs.
Bescherming van de ontwikkelingsmoge
lijkheid van het levensvatbare kleinbedrijf.
4. Wettelijke regeling van de werkloos
heidsverzekering en van de steunverleeniug.
De eteumverleening moet worden geregeld
als een voorziening in de nooden ten ge
volge van gebrekkige functionneering der
olkshuishouding, niet als armenzorg.
Bij elke vorm van steun moet nauwgezet
rekening worden gehouden met de levens
belangen van de groote gezinnen, ook van
die met oudere kinderen.
5. Ordening in het bedrijfsleven door)
verdere uitbouw van de organische
samenwerking in bedrijf en onderneming
allereerst door voortvarende uitvoering van
bestaande wetten op bedrijfsorganisato
risch gebied;
aanvulling en wijziging van die wetten,
ten einde leiding te geven aan de ontwikke
ling op economisch en sociaal gebied, in
overeenstemming met de eischen eener goed
geordende volkshuishouding;
instelling van één centraal orgaan, in
bevoegdheid, samenstelling en werkwijze
geschikt voor de voorbereiding van de al-
gemeene wettelijke maatregelen op econo
misch en sociaal gebied.
6. Nauwe samenwerking tusschen Neder
land en de deelen van het Koninkrijk bui
ten Europa, in de geest van welbewuste
Rijkseenheid, zoowel in de onderlinge ver
houding der deelen als in de verhouding
van het Rijksgeheel tegenover andere landen
7. Regeling van organische samenwerking
tusschen het Rijk eenerzijds en de Gemeen
ten anderzijds bij de behartiging van ge
meenschappelijke belangen.
8. Herstel en behoud van het financieele
evenwicht, volgens een doelmatig plan, dat
zich ook over een langer tijdvak dan een
begrootingsjaar kan uitstrekken, blijven
dringend geboden.
Daarbij zal ook in het oog moeten worden
gehouden de sterke samenhang tusschen de
huishouding van de Staat eenerzijde en die
in de lagere openbare lichamen anderzijds.
De taak van de Staat om te waken voor
't financieele evenwicht, ook in de huishou
ding der lagere organen, sluit tevens de
verplichting in om te voorkomen, dat de
lasten onevenredig worden afgewenteld en
dat een heilzame zelfstandigheid, ook op
financieel gebied, wordt beknot.
9. Rechtvaardige verdeeling der lasten,
in het geheel van de belastingdruk moet
met kraclit worden nagestreefd en kan,
ooral bij verlaging van de zwaar druk
kende indirecte belastingen, op p
wijze tot gelding worden gebracht.
lEpcieele Berichten
huislGEMEESTERS
_,c, P J H Minkenberg; van Munsterg
K ElCoonen.
in P. J. de Hoop ia eervol ontslag verleend
burgemeester van Sneek.
JGDIJRAAD
OBnoeind ia tot lid van den Voogdijraad
TTpoien: G. A. KluUtmans te Oegstgeest en
..5Wda te Lelden-
GER EN VLOOT
A officier van gezondh. 2e kl. H. F. Hamel-
J is geplaatst aan boord van H. Ma. wa«ht-
P. ta Willemsoord*
Bond van Meisjesvereen.
op Geref. Grondslag
Afd. Friesland
De algemeene vergadering van de Prov.
afd. Friesland van bovengenoemde organi
satie zal Woensdag 20 Januari a.s. +e
Leeuwarden worden gehouden. De mor
genvergadering vindt plaats in de Zalen
Schaaf, 's Middags wordt in verband met de
groote opkomst ook vergaderd in de Peli-
kaankerk. In de morgen vergadering zal
mej. J. R e i j e n g a spreken over: Ideaal
en werkelijkheid", terwijl mej. M. v. d.
Schaaf een Prov. overzicht van het werk
geven zal. Mej. M. Tams ma, van Kollum,
zal de bijeenkomst opluisteren met decla
matie.
In de middagbijeenkomsten zullen het
woord voeren mej. Tini Kok, adm. \an
den Bond te Utrecht, over: „Zeggen en
doen"; de heer H. Algra, van Huizum,
die spreken zal over: „De Spreuken van
Asaf" en mevr. T. Streeksm a-K laar
hamer, van Dokkum, die een opwekkend
slotwoord sprekm zal*
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te Amersfoort, L. S. den
Boer te Arnhem en J. Drenth te Broek op
Langendijk.
HULPPREDIKER
Cand. A. A. Oostebrink, die met in
gang van 15 Jan. j.l. is benoemd om hulp
diensten te verrichten bij de Geref. Kerk
van Kampen, heeft thans zijn arbeid
aldaar aangevangen. Hij verzoekt ons mede
te deelen, dat hij ook nu nog, gelijk voor
heen, eiken Zondag in de gelegenheid blijft
Geref. Kerken te dienen. Zijn adres is
thans: 2e Ebbingestraat 32, Kam
pen. Telefoon 293.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Pekela
Op 24 Januari a-s. hoopt ds. C. F. N o 11 e
van Middelburg, den bij de Ev. Luth. Kerk
to Pekela beroepen predikant J. van
Leeuwen in de morgengodsdienstoefening
het ambt te bevestigen, waarna op dien
zelfden dag des middags ds. Van Leeuwen
zich aan zijn nieuwe gemeente hoopt te ver
binden.
H ardinxveldWier den
Ds. K. van der Pol van Boven-Har-
dinxveld, die het beroep naar de Ned. Herv.
Gemeente te Wierden (O.) heeft aangeno
men, is voornemens 14 Maart afscheid te
nemen en 21 Maart d.a.v. zijn intrede ie
doen.
Moercapelle
Zondagmorgen heeft in de Ned. Herv. Kerk
te Moercapelle de bevestiging als pre
dikant plaats gehad van cand. M. Ver
kerk. Als bevestiger trad Ds. J. F 0 k k e -
ma, van Amstelveen op, die met een pre
dikatie over Zach. 3 7 wees op het ambt
en het loon dat volgt op het ambt. Aan de
handoplegging namens Ds. Fokkema en Ds.
T j a k, te Zevenhuizen, deel, waarna de
gemeente de bekende zegenbede uit Psalm
134 zong. Met een predikatie over 2 Cor.
5 20 heeft Ds. Verkerk zich 's middags
aan zijn gemeente verbonden. Spr. wees er
op geen nieuwe boodschap te zullen bren
gen, doch dezelfde welke zijn voorgangers
brachten en welke in zijn tekst opgesloten
lag. Na beëindiging der predikatie sprak Ds.
Verkerk verschillende aanwezige personen
toe, o.m. dankte Spr. Ds. Fokkema, voor de
bereidwilligheid om hem hier in zijn dienst
werk in te willen leiden; Ds. Tjak en de
andere ringcollega's voor hun aanwezig
heid. Ook de aanwezigheid van burgemees
ter Verheul, alsmede de Wethouders
stelde Spr. op prijs. De verschillende ker
kelijke colleges dankte Spr. voor de gulle
ontvangst welke hem bereid is.
Nadat Ds. Fokkema een kort woord ge
sproken had, en de consulent, Ds. Tjak, met
eenige woorden afscheid van de gemeente
had genomen, werd op verzoek van de laat
ste Spr. Psalm 20 1 aan de nieuwe leeraar
toegezongen.
AFSCHEID Ds. P. VISSER
In de geheel gevulde Westerkerk heeft gis
teravond Ds. P. Visser, predikant bij de
Ned. Herv. Gem. teAmsterdam, afscheid
deze gemeente genomen met het oog op
zijn vertrek naar Apeldoorn.
De scheidende leeraar had tot tekst geko
zen Filippenzen 1 27.
In een voorafspraak zei spr, dit afscheid
vele opzichten nog niet te kunnen begrij
pen, want het is nog maar zoo kort geleden
dat spr. in de Nieuwe Kerk door zijn vader
is bevestigd. Bijzonder heeft spr. er tegen op
gezien dominé in Amsterdam te worden, om
dat hij wist dat hem hier een moeilijke taak
wachtte. Na een ambtsbediening van circa
2]/2 jaar heeft spr. kunnen inkomen in de
moeilijke positie van de kerk in de groote
stad, die wel haar zonden en 'tekortkomin
gen heeft, maar toch is de gemeente van
Jezus Christus. De Herv. Kerk van Amster
dam is, betuigt spr., oneindig beter dan de
reputatie, die zij in het land heeft. In het
ministerie heeft spr. nooit iets van richting-
strijd bemerkt, en daarom wekte spr. de ge
meente op haar predikanten in het gebed te
dragen. In dit uur, vervolgde spr., moet met
het weemoedige van het afscheid op den voc
grond staan, maar de eenheid der gemeenti
verkregen in het dal der verootmoediging.
Na de ontvouwing van het tekstwoord, ver
klaarde spr. dat zijn heengaan uitsluitend ter
wille van huiselijke omstandigheden ge
schiedt.
Aan het einde van den dienst zong de ge
meente Psalm 134 3, terwijl velen van den
leeraar en zijn echtgenoote afscheid namen.
Ds. J. L. VAN GRASSTEK
Wegens voortdurende ongesteldheid heeft
5. J. L. van Grasetek, Ned. Herv. pred. te
Zandeweer, eervol emeritaat aange
vraagd tegen 1 Mei.
Ds. van Gresstek werd 2 April 1880 gebo
ren. In 1907 aanvaardde hij het ambt van
voorganger der Evangelisatie te Schagen. In
1909 vertrok hij naar de Ned. Herv. Kerk
tp Oosterend op Texel, waar hij bleef tot
1922, toen hij predikant-evangelist werd te
Edam. Sinds 3 Apri 1927 dient ds. Van
Grasstek de Ned. Herv. Kerk te Zandeweer.
Ds. E. DE JONG
Het verlof van Ds. E. de Jong, Geref. pre
dikant van Pematangsiantar, is, wegens zijn
bijwonen van de Generale Synode 1936,
7 maanden op 8 maanden gebracht, onder
voorwaarde, dat hij n a 6 Februari a.s. geen
beroep naar een andere kerk in overweging
nemen zal. Zijn adres is Heemstede, Van
de Spiegellaan 27.
Ds. Ph. PETER f
Te Rijnsburg is op 53-jarigen leeftijd
overleden Ds. Ph. Peter, predikant der Ned.
Herv. Kerk aldaar.
Ds. Peter is candidaat geworden in 1912
en aanvaardde zijn ambt op 5 Oct. 1913 te
's-Heerjansland. In 1918 vertrok hij naar
Zuidland, in 1921 naar Warns, in 1924 naar
Amstelveen, in 1927 naar IJlst. Op 6 Juli '30
deed hij zijn intrede te Rijnsburg.
KERKBOUW
De kerkeraad der Ev. Luth. Gemeente te
Amsterdam heeft besloten machtiging
te verleenen tot gunning van den bouw
eener nieuwe kerk in Amsterdam-Zuid. Het
verbouwingsplan der Ev. Luth. Kerk te
Bussum (deze gemeente bestaat 26 Jan
a.s. 35 jaren), is opgeschort.
Door den Kerkeraad der Ned. Herv. Ge
meente te Daarle (O.) is besloten
den bouw van een nieuw kerkgebouw. Een
bouwcommissie is benoemd en het voorne
men bestaat zoo spoedig mogelijk tot uit
voering der plannen te komen,
Algem. Synode Ned. Herv. Kerk
De Commissie van Voordracht tot
benoeming van een opvolger voor
w ij len Prof. Dr. A. van Veld
huizen is opgeroepen tegen Woens
dag 27 Jan., zoo noodig ook Donderdag
28 Jan.
De Synode komt in buitengewone
zitting bij elkander Woensdag 24 Febr.
tot 't doen van een benoeming.
Dr. B. TER HAAR t
Te Oosterbeek is in den ouderdom van
80 jaar, overleden Dr. B. ter Haar, oud
rector aan het gymnasium te Delft.
Kerk en Staat in Duitschland
Bezoek uit Duitschland bij den Paus
Drie kardinalen en twee bisschoppen uit
Duitschland zijn naar Rome gereisd om met
den Paus te spreken over de verhoudingen
tusschen Kerk en Staat in hun land. De Paus
heeft na een pijnlijken nacht een urn-
met de geestelijken gesproken. Hoewel nog
heel weinig bekend is, neemt men aan, dat
het onderhoud gericht was op de vraag, of
zoo ja, op welke punten de R.K. kerk, wat
de opvoeding der Duitsche jeugd betreft, aan
de nationaal-socialistische eischen kan en
mag toegeven, en op welke punten de Kerk
raak moet blijven maken op haar recht,
zich" de opvoeding van haar jeugd voor te
behouden.
Blijkens berichten aan de Tel. uit
Berlijn zal na terugkeer der kerk
vorsten een onderhoud worden aange
vraagd met Hitier en zullen aan het
staatshoofd de minimumeischen en de
maximumconcessies der Roomsch-Ka-
tholieke kerk in zake de opvoeding der
jeugd bekend worden gemaakt.
De Evangelische Week ten deele verstoord
Blijkens mededeelingen in de Ev. Luth.
Kirchenztz. heeft Rijksminister Kerrl goed
geyonden, dat de Ev. Woche (2—6 Januari)
door de Gestapo verboden werd „in het be
lang van de openbare rust en orde, alsook
van den religieuzen vrede" (echo van 1834 in
Ulrum). Maar in Neurenberg heeft de
hoofdcommissaris van politie, het verbod ii
getrokken, zoodat daar de Ev. Woche gehou
den is. In E r f u r t werd het verbod gehand
haafd, toen daar op 2 Jan. de Beiersche bis
schop M e i s e r uit München een Godsdienst
oefening in de Predigerkirche wilde houden,
erd hem zulks verboden, nadat de ope
ningsliturgie reeds was begonnen.
Bisschop Meiser predikte op den derden
Zondag van Advent te An s bach, nadat
aldaar in de voorafgaande weken, zoowel de
gouwleider als diens plaatsvervanger zich
scherp tegen het optreden hadden uitge
sproken. De groote Johanniskirche was
overvol, zooals ook de door luidsprekers met
djeze kerk verbonden Gambertuskirche.
In den voorafgaanden nacht werd de
kabel, welke beide kerken met elkaar
verbond, op drie verschillende plaatsen
doorgesneden. De schade kon echter
nog voor het begin van de godsdienst
oefening worden hersteld.
Ned. Bond van Jongel.vereen.
op Geref. Grondslag
Afd. Zuid-Holland
De afd. Zuid-Holland van den Ned. Bond
m Jongelingsvereenigingen op Geref.
grondslag zal haar jaarlijksche toogdag, op
2en Paaschdag te houden, dit jaar zetten in
het teeken van de Dr. A. Kuyper-herden-
ding, waarom te Maassluis, waar deze
taatsman 29 October 1837 geboren werd, zal
vergaderd worden. In de middagvergadering
zal de figuur en het leven van Dr. A. Kuy-
per worden herdacht, waarbij als sprekers
zullen optreden de Tweede Kamerleden de
heeren J. Schouten, van Rotterdam, oud
voorzitter en eere-lid der afdeeling en A.
Z ij 1 s t r a, van Groningen, oud-voorzitter
en eerelid van den Bond.
bij Luther bewaarheid. Bij beiden is het Neo
platonisme zeer inconsequent aanwezig.
Zouden we niet kunnen zeggen, dat feite
lijk bij Luther het Neoplatonisme meer was
'orm, waarin, meer het materiaal waar
mede hij schatten van hooger orde uitdraagt?
In Deus Absconditus ziet spr. bij Luther
vooral in later dagen reactie tegen de scho
lastiek, niet minder een reactie tegen het
humanisme. Deze recacties vinden een echo
bij de I uthersche theologen uit Erlangen in
ïzen dag.
Vervolgens gew -.agde Prof. van Bemmel
•r.n den oorsprong der uitdrukking Deus
Absconditus in Luthers Dictata super Psal
terium.
Zooals er geen „Niemandsland" is tusschen
gerechtigheid en zonde, zoo is er ook geen
.Niemandsland" twsschen den verborgen en
den geopenbaarden God.
Achter het Psalmboek staat voor Luther de
Deus Absconditus, maar uit het schemerende
mysterieuze treedt de Deus Revelatus naar
voren; zoo is het heele Psalmboek een ver
heerlijking van Christus Crucifixus, die weg
neemt de huivering voor den vèr-weg-zijn-
den Onbegrepene, den Ongenaakbare, den
Ongrijpbare
Met de gebruikelijke toespraken werd de
rede besloten: hlorbij herinnerde spr. bijzon
der aan zijn hartelijke aanraking met Prof.
kelbachv. d. Sprenkel. De plech
tigheid werd o.a. bijgewoond door predikan-
n kerkeraadsleden van de Herst. Ev.
Luth. Kerk. Deze omvat thans 7 gemeenten
met 6 predikanten.
Prof. Dr. A. A. HIJMANS v. d. BERGH
A.s. Woensdag viert Prof. Dr. A. A. Hij
mans v. d. Bergh, hoogleeraar aan de Rijks-
iversiteit te Utrecht, zijn zilveren jubileum
als hoogleeraar.
REÜNISTEN-ORGANISATIE N.D.D.D.
Het abactiaat van de Reüflisten-organisatie
N.D.D.D. van de Vrije Universiteit is met
ingang van 14 Jan. j.l. van Ds. L. Hoor-
e g J r., Geref. predikant te Haarlem, over
gegaan in handen van Ds. J. H. Mulder,
idem te Giessen-Nieuwkerk, aan wien dus
voortaan alle correspondentie moet worden
gericht.
LESSEN IN PSYCHO-TECNIEK
Namens deze centrale zijn aan de Chr.
kweekscholen te Gorinchem en te Zetten
door Drs. J. H. Ruysch v. Dugteren
van Amsterdam énkele lessen gegeven aan
de leerlingen der hoogste klassen en der B-
afdeeling in de psycho-techniek. Deze lessen
die zich in bijzondere belangstelling der leer
lingen verheugen mochten, zullen ook gege-
worden aan de Chr. kweekschool te Doe-
tinchem.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
roe (Geld.): Ned. Herv. School. Tot
onderwijzeres: Mej. K. N ie u w 1 a nd, tijd.
onderw. dezelfde school.
Vlissingen. Oranjeschool. Tot tijdel.
onderwijzer: de heer G. W. van Raal-
kw. m. a. Marnixschool te Zwolle.
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
UNAUGURALE REDE
Prof. J. C. V. VAN BEMMEL
Over Deus Absconditus
Hedenmiddag heeft Prof. J. C. V. van
Bemmel, sedert 1925 predikant der Herst.
Ev. Luth. Kerk te Hoorn, zijn ambt als ker
kelijk hoogleeraar vanwege het Hersteld Ev.
Luth. Kerkgenootschap aan de Rijksuniversi
teit te Utrecht aanvaard met een rede over
„Deus Absconditus" (De verborgen God).
Na een inleiding over de „Dictata super
Psalterium" van Luther, merkte Prof.
Bemmel op, dat hij in de neoplatonische my
stiek den sleutel van en tot het verstaan van
deze Dictata ziet. Meer dan aanraking met
Dyonisius Areopagita heeft Luther volgens
spr. niet gehad. In het standaardwerk „De
goddelijke namen" van dezen schrijver treedt
op den voorgrond de Deus Absconditus.
Na over de Godhgid (het verhevene van
de vergodheid is verborgen) eenige beschou
wingen te hebben gegeven, richt spr. zich op
den invloed, op Luther uitgeoefend door
Augustinus' wijsgeerig-Godsdienstige begin
selen, welke z.i. doordrenkt zijn van neopla
tonische beginselen, welke in het genoemde
standaardwerk van Dionisius Areopagita
domineeren.
Groot is de overeenstemming tusschen
Augustinus en Luther in beider Ontologie; in
hun beschouwing over de verhouding van
„intellectus" en „fides"; ja, in vale andere
opzichten.
Van een slaafsch overnemen is geen spra
ke; de Dictata super Psalterium kenmerken
zich door zelfstandigheid. De gedachtenwe-
reld van Paulus en Augustinus heeft Luther
overweldigd, maar op eigen wijze heeft Lu
ther die zich eigen gemaakt.
Luther kent geen positieve Godskennis
van den „verborgen" (absconditus) „onbe
grepen" (incomprehensibilis) God.
Er is maar één weg om God te vinden: den
mensch, door Christus geboden.
Het Neoplatonisme, dat in Augustinus'
vroegere leven onmiskenbaren invloed had,
is door Ambrosius' leerling niet in conse
quenties aanvaard, ja kon ook niet als zoo
danig aanvaard worden.
Geldt dit yah Augustinus, nog meer is dit
SCHOOLJ UB ILEUM ZWARTEBROEK
Het gouden jubileum der Dr. Mr. W. v. d.
Bergh School te Zwartebroek zal 20 en 22
Januari feestelijk worden herdacht Den
eersten avond zal Ds. J. v. H e r k s e n, van
Ermelo, een herdenkingsrede uitsnrek?n. Op
''en tweeden avond zal een bijeenkomst
orden gehouden, waar verschillende spre
kers, bij deze school en haar verleden be
trokken, het woord zullen voeren.
WACHTGELDERS VOOR.
Nu 1 Juli a.s. de Regeering haar voor
nemen tot het overgaan naar vrije benoe
ming ten uitvoer zal leggen, wijst het
Correep. blad der Ver. van Chr. Onderw.
enz. op de wenschelijkheid, dat de school
besturen toch vooral wachtgelders zullen
aanstellen. Ter onderstreeping daarvan ci
teert het blad uit een brief van een pas be
noemden wachtgelder:
,Met ingang van 1 Jan. a.s. ben ik n.l.
benoemd tot onderwijzer in vasten
dienst, na 2y2 jaar wachtgelder geweest te
zijn, aan de Sch. m. d. B. te X.
Als de Besturen der scholen wisten, welk
e>en vreugde ze in een menschenhart (en in
die der familie) verwekken als ze een
achtgelder in vaste dienst benoemen,
dan zouden allen vechten om de eer te mo
gen hebben aan zulk een geluk te mogen
medewerken, en dan zouden ze voorloopig
len wachtgelders benoemen".
Hoogste stand te Sortavala (Finland) 782.8
Laagste stand te Vestmanör 731.9.
Stand vanmorgen halftwaalf 748.5.
WEER VERWACHTING
Krachtige tot matige Z.O. tot Z. wind, be
wolkt met tijdelijke opklaring, regen of
sneeuw en temperatuur om het vriespunt in
het N.O., in het Z.W. tijdelijk regen met
weinig verandering in temperatuur.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
Het karakter der luchtdrukverdeeling ver
andert niet van beteekenis. In Finland blijft
de luchtdruk bij voortduring zeer hoog en
iet weer helder, met strenge tot matige
orst.
Het stationnaire gebied van lage luchtdruk
s dichter naar onze omgeving gekomen en
de secundaire depressies, die over de Brit-
sche eilanden trekken, met snelle doch kort
durende barometerdalingen, doen haar in
vloed gevoelen aan de Oostzijde van het
Kanaal en de Noordzee.
Over het continent stormt het over een
breed gebied uit Zuidoost en wordt de vorst-
lucht uit het binnenland naar de Oostzee
getransporteerd, die wel spoedig zal dicht
vriezen.
Op korte afstanden komen groote tempe
ratuurverschillen voor. In midden-Duitsch-
land is de temperatuur tot 8 graden onder
normaal: in i idden-Frankrijk en in Brë-
tagne 6 tot 7 graden boven normaal.
Het warme gebied bedekt nog het Z.W.
deel van ons land. De regen bleef beperkt
tot het Westen.
Op het vasteland is de bovenlucht helder
en droog en °r valt geen sneeuw.
Het is te verwachten, dat de vorstlijn
dicht ten Oosten van ons land zal blijven
en het vorstgebied kan zich bij het ver
zwakken van de activiteit der depressies ver
der naar het Westen gaan uitbreiden en ons
land bedekken.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 6.0 C.
19 JANUARI
Zonsopgang 8.01 uur, zonsondergang 4.21 uur
Maan op vm. 10.17 uur, onder nam. U.02 uur
Eerste Kwartier 8.22 uur nam.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
19 JANUARI
Van 's avonds 4.51 uur tot 's morgens 7.30 uur
ie Bond
versche
artikelen
Te Solo is in de Kerstvacantie de jaar
lijksche algemeene vergadering der Chr.
Onderwijzersvereeniging gehouden onder *lei
ding van den heer W. Hogewoning.
Al kon door de moeilijke tijdsomstandig
heden van positieverbetering over de ge-
heele linie niet veel bereikt worden, in tal
van individueele gevallen heeft het dage-
lijksch bestuur kunnen verkrijgen wat mo
gelijk was. Dit geldt ook voor het onder
wijs. Bijv. mede dank zij het onvermoeid
pleiten van het D. B. werd verkregen, dat
voor vijf- en zes-klassige Muloscholen ook
vijf en zes leerkrachten werden verkregen.
De algemeene opleving doet hopen, dat
voor de toekomst een belangrijke verbete
ring in de situatie van het onderwijs kan
worden verwacht.
Een voorstel waarbij het D. B. werd opge
dragen een algemeene salarisactie
in te zetten, zoodra dit het monjent daar
toe gekoiqen acht, werd aangenomen.
Wat de algemeene positie der leerkrachten
betreft werd besloten, te ijveren voor af-
schaffing van het instituut 2/3
leerkracht en van deparallel-
schalen.
De vergadering sprak zich unaniem uit
voor de afschaffing van het toe
lating s-e x a m e n tot scholen van voort
gezet onderwijs.
Naar aanleiding van een voorstel om de
Inheemsche leden z e 1 f s t a n d.i.g
te organiseerenin federatief verband
met de C.O.V. werd een commissie ingesteld
van eenige Inheemsche leden om dit onder
werp nader in studie te nemen.
De voorstellen betreffende het wederin
voeren van gymnastiek, het weer instellen
van den cursus voor de acte Natuurkennis
en verlichting van de administratieve taak
der M-lo-directeuren werden aangenomen.
Examens
LAND- EN TUINBOUW
Verlaging van monopolieheffing
op fruit gevraagd
De Nieuwe Zuidvruchtbond ei
van Nederlandsche grossiers
Zuidvruchten en aanverwante
hebben dezer dagen een adres gericht
den Minister van Landbouw en Visscherij.
Het betreft hier de monopolieheffing op
fruit. Adr. zijn van meening dat de voorraden
fruit in Nederland uitgeput beginnen te ge
raken, hetgeen een prijsstijging zal veroor*>
zaken, welke voor velen een beletsel zal vor
men versch fruit te koopen. Zij wijzen Jen
Minister op het handelsverdrag tusschen
Nederland en de Vereenigde Staten. Hierin
toch zijn bepalingen, dat in een seizoen van
schaarschte de invoer tegen het verlaagde
tarief van 2 ets. per kg. voor peren en appe
len een maand vervoegd kan worden. Nu
de prijzen hoog zijn en de voorraden kfeih,
is er. volgens adressanten, alle aanleiding
dit deel van het verdrag toe te passen, en
zij verzoeken den Minister nogmaals in het
belang van de consumenten en handelaren
tot verlaging van de monopolieheffing op
fruit te willen besluiten.
Van den Rijkslandlbouwconsulent, belast
met koeluangeleg-enheden, te Rennekom, ont-
vinen wij het volgende bericht:
In overleg met den directeur van het la
boratorium voor tuinbouwplantenteelt.te Wa
geningen, deelen wij mede, dat koelers van
goudreinetten en andere inlandsche appe
len, goed doen, bedacht te zijn op lage-
temperatuurbederf. Bij de controle op het
laboratorium bleek het fruit voor deze
kwaal niet zoo gevoelig te zijn als in het
extreem slechte seizoen 1934'35. doch be
langrijk gevoeliger dan in het vorige seizoen
1935'36.
In de gevoeligste partijen goudreinetten
kan ze reeds voorkomen. Ia het bijzondier
kunnen vruchten uit boomgaarden met wei
nig dracht gevoelig zijn en in het algemeen
extra groote, losvleezige exemplaren. Rij
hoe lager temperatuur verder gekoeld is,
des te eerder heeft men kans op het optre-
dten van het bederf.
Om met zekerheid de ziekte intijds te on
derkennen, dient men uit elke partij fruit
van verschillende herkomst een monster
(minstens tien stuks) uit de koelkamer in
een ruimte met een temperatuur van 16
5 0 graden Celsius te brengen en deze
vruchten na vijf dagen door te snijden, zoo
wel dwars als in de lengte. De symptomen,
zijn: aanvankelijk sponzig, later bruin wor
den van het vruchtvleesch in een zone even
onder de schil, meestal het eerst aan de
tophelft van de vrucht.
yoor inlichtingen kan men zicfi eventueel
wenden tot den Rijkstuinbouwconsulenf
bovengenoemd.
Acndemliiche TCxi
Gesl.: Gem
de heerer. W. A. Kanschot, F. H. v. GuMk,
S. S. Lauw. H. F. Hart eu F. J. Paesl.
Groningen. Godgeleerdheid: kerkel. voorb.
ex.. de hïer J. A. Frlcke.
Utrecht Gesl.: Apothekersex. Ie gei, mej.
E, T A, v, Nun^n, W* H. Weidemam
Eervol ontslag
Dr. Jonckers Nieboer
De hoofdinspecteur bij de Nederland
sche Spoorwegen, adjunct-chef van don
algomeenen dienst te Utrecht hgb., Dr Jt
H. Jonckers Nieboer. is met ingang van f
Februari a.s. eervol ontslagen wegens inva«
liditeit.