Jiirtiurr £r iïtsd)t (Courant 1 abonnementsprijs Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken Prinselijk Paar in de Poolsche Karpathen ft Ier medeleven tijdens onze bruids ft dagen en bij ons huwelijk, willen ft de algemeene vreugde en door al ft tijd bijzette. ft der vele andere geschenken, welke ft wederom kwam verrassen en voor ft groote erkentelijkheid, waar het Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agenlschap gevestigd is 235 Franco per post 2.35 portokosten Per week0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/> et Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 NO. 5982 MAANDAG 11 JANUARI 1937 16e Jaargang aifotrttntieprijjni: Van 1 tot 5 regels 1.171/» Elke regel meer 0.22'/i Ihgezonden Mededeelingen van 1-5 regels2^0 Elke regel meer0.45 Voor tiet bevragen aan 't bureau V wordt berekend/0.10 ONDERWIJSBEVREDIGING Wat velen onmogelijk saheen is aan latscommissie ad hoe gelukt: op het stuk soholenconcentratie is men geheel tot yereenstemming gekomen en is volkomen ||evrediging verkregen. De ^psychologische verklaring van dit on- jgedaohte verschijnsel ligt naar onze mee- ÖjSiing hierin, dat de voorstanders van het iizonder onderwijs, hun verleden getrouw, Éiet alleen volkomen gelijkstelling eischen, ls er wat te verdeelen valt, maar er ook 11 Bvreden mee zjjn, wanneer offers gevraagd 1| porden; en voorts, dat de voorstanders ft tan het openbaar onderwijs het waandenk beeld hebben losgelaten, alsof de rampen ,.'.i er concentratie alleen de openbare school ouden treffen. Toen men het er eenmaal p ver eens was, dat aan de gelijkstelling noch n voor- noch tegenspoed getornd mag wor- I len, was ook de weg naar de noodzakelijke II wncentratie gebaand. De oplossing is nu deze, dat openbaar en jizonder onderwijs op dezelfde wijze tot ver- 1® deining van het aantal scholen worden ge- iwongen. Naar gelang van de grootte der remeente (resp. minder dan 25.000, 50.000. 00.000 en meer dan 100.000 inwoners) zullen g icholen met 50, 75,100 en 125 leerlingen moe- ;en verdwijnen, natuurlijk na behoorlijke bi Overgangsbepalingen en met de uitzondering bi voor de z.g. openbare vluohtheuvelsoholen. b Van bizondere scholen, welke tot verdwij- ping gedoemd zijn, wordt het subsidie in- |1 petrokken; openbare moeten door het ge- meentebestuur worden opgeheven. Dit is een objectieve maatstaf voor beide, v Daarom worden ook de bepalingen, dat de Kroon of Ged. Staten vermindering van het '3 aantal scholen kunnen gebieden, geschrapt, VVij zijn daarmee ten zeerste ingenomen. De vrijheid van onderwijs moet in de wet ver- aokerd liggen en ze mag niet afhangen van b het persoonlijk inzicht van deze of gene autoriteit Dat is altijd gevaarlijk voor de rechtszekerheid. Het is natuurlijk een zakelijke beperking van de vrijheir' van onderwijs, dat er, zelfs in de kleinste gemeente, minstens 50 leer lingen voor een bepaalde schoof moeten zijn; maar daaraan is, gelijk van zelf spreekt, niet te ontkomen. Men heeft een 'grens noodig. Echter wordt erkend, dat 50 leerlingen wel een topcijfer is, en daarom is al6 uitzonde ring bepaald, dat scholen met minstens 25 lieerlingen gespaard zullen blijven, wanneer de ouders het door hen gewenschte onderwijs 'niet kunnen krijgen op een andere school a binnen 4 K.M. afstand van hun woning. Als zulke onderwijsinrichtingen worden 2 beschouwd: alle bizondere scholen, waarvan zij niet sohriftelijk hebben verklaard, dat en waarom zij tegen de richting van het S daar gegeven onderwijs overwegend bezwaar §- hebben. Voor het oprichten van nieuwe scholen 5. gelden de genoemde cijfers niet Toch wordt ook in dit opzicht eenige verzachting aan- - gebracht. Bij noodwetje, thans verlengd tot 1 Juli a.s., was bepaald, dat geen nieuwe g scholen gesticht mochten worden dan met E resp. 60, 90, 120 of 150 leerl,. naar de grootte der gemeente. De cijfers worden nu ook ver- 2 laagd tot 50, 75, 100 en 125. Deze voorwaar- den worden dan nog aangevuld met enkele g bepalingen om te voorkomen, dat op licht- Ei vaardige wijze tot schoolstichting zal worden overgegaan Voorzoover wij het thans kunnen overzien, zal deze bevredigende oplossing in breede kring voldoening wekken; het meest ver blijdt ons, dat er geen poging wordt gedaan om aan de gelijkstelling te tornen. Ging het in die richting, wij zouden een „non possu- mus" moeten laten hooren; is bezuiniging door concentratie noodig en mogelijk, zon der de basis-der pacificatie te verwrikken, dan behooren wij onze volle medewerking te verleenen. H.M. de Koningin op Het Loo Binnenkort naar het buitenland Naar men ons meldt Is H.M. de Ko ningin voor enkele dagen naar Het Loo vertrokken. H.M. wordt Woensdag weer In Den Haag verwacht, en is voornemens Vrij dag 15 Januari naar het buitenland te vertrekken om, zooals telkenjare, eenige weken in de bergen door te brengen. Twee Ministers naar Scandinavië Bestudeering van de ontwikkeling der beide landen De Ministers van Handel en van Landbouw zijn door de Noorsche en Zweedsche regeeringen uitgenoodigd tot het brengen van een bezoek aan Noorwegen en Zweden. Als gevolg daarvan zullen prof. Gelisscn en dr. Deckers zich op 12 dezer naar Oslo begeven, vanwaar zij, na een oponthoud van eenige dagen, naar Zweden zullen doorreizen. De ministers, die vergezeld zul len zijn door den heer A. Th. Lamping, di recteur van de Handelsaccoorden, en door ir. Peters, die als secretaris zal optreden, zullen in beide landen centra van het eco nomisch leven bezoeken, teneinde aldus na der kennis te kunnen maken met de ont wikkeling, welke Noorwegen en Zweden in tie laatste jaren hebben doorgemaakt. Hoe Prinses Juliana en Prins Bernhard uit het Paleis „onlsnapten" ledereen om de tuin geleid! Wittebroodsweken in een liellijktoeristenoord Wij kunnen thans mededeelen, dat H. K. H. Prinses Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard Vrijdag j.l., eerst laat in den middag, Den Haag hebben ver laten en zich per auto naar Brussel hebben begeven. Wekenlang heeft Oranjelievend Nederland zich afgevraagd, waar toch wel het Bruidspaar de wittebroodsweken zou gaan doorbrengen. Het bleef een geheimtotdat Prinses Juliana en Prins Bernhard goed en wel op de plaats van bestemming waren aangekomen. Op meesterlijke wijze hebben zij én de bruilofsgasten én de journalisten om den tuin geleid. Krantenberichten vertelden dat het jonge Paar naar Tirol zou gaan, dat het in Innsbrück was gearriveerd en door een groote menigte toegejuicht, dat het de eerste huwelijksdagen in Engeland doorbracht... Niets van dit alles. Donderdagmidda g zijn zij in den namiddag in een auto gestapt, en nagewuifd door de gasten, die aanzaten aan het dejeuner „ver trokken". Een echt vertrek was het echter niet, want geen minuut later stond de auto al weer in de koninklijk e garage. Tot Vrijdagmiddag bleef het Prinselijk Paar in het koninklijk Paleis en eerst toen werd de huwelijks reis aanvaard. Per auto ging het eerst naar Brussel op de reis daarheen zijn zij door vrijwel niemand herkend, iedereen waande hen immers al ver weg in het buitenland? en daar zijn ze in den trein gestapt en door gereisd naar Polen. Zaterdagavond laat is het jonge Pa ar in Krynica aangekomen en heeft zijn intrek genomen in „Patria", het b ekende hotel van den beroemden Póol- schen zanger Jan Kiepura. In een onderhoud, dat Prins Bernhard heeft verleend aan een verslag gever van de „Express Poranny" verklaarde hij de keuze op Krynica te hebben laten vallen, omdat hij deze plaats prefereert wegens haar rust en omdat hij de schoonheid der omgeving had hooren roemen. „Wij zijn verrukt over ons verblijf in Krynica en Polen", verklaarde Prins Bernhard, „het is de eerste maal dat Prinses Juliana op Poolsch gebied vertoeft". Volgens het „N. v. d. D." wisten slechts H. M. de Koningin en drie ingewijden van de reis Om de .vlucht" mogelijk te maken, werd het publiek op alle mogelijke wijzen op een dwaalspoor gebracht. Daarom be sloot men reeds eenige weken geleden open lijk een aantal kamers voor het Prinselijk Paar te Igls te huren. In de hoop, dat dit zou uitlekken. Dit geschiedde dan ook. Prompt verscheen in enkele bladen het be richt, dat het Bruidspaar te Igls enkele weken zou verblijven. In de tweede plaats stuurde men op den dag van het huwelijk een aantal koffers naar het Hollandscbe Spoor met er aan be vestigd labels voor de Mij. Zeeland. Subiet verspreidde zich door Den Haag het ge rucht: de Prinses en de Prins gaan naar Engeland. En ook dit bericht vond zijn weg naar een deel van de persI Doch in werkelijkheid gebeurde op den huwelijksdag het volgende: Tegen half vijf reed aan de achterzijde van het Paleis een hofauto voor. Juliana en Bernhard zullen vertrekken. Het afscheid heeft op de meest hartelijke wijze plaats. Het laatste wat de juichende gasten zien, zijn twee lachende gezichten achter de autoruit Door de donkere tuin zagen de gasten het roode achterlicht verdwijnen. Zij verkeerden in de stellige waan, dat het Koninklijk Echtpaar was vertrokken. Vlak bij de stallen gekomen, zwenkte de wagen echter eensklaps de groote koninklijke garage binnen. De deuren werden dichtgeschoven en het licht in de garage ging uit Als de gasten goed en wel weg zijn en de rust in de tuinen van het paleis is weer gekeerd, stappen in den donkeren avond twee gedaanten uit de garage, Prinses Juliana en Prins Bernhard. Zij nemen intrek in het paleis, waar zij den volgenden mid- tot vijf uur blijven. Vrijdagmiddag 5 uur rijdt wederom een auto voor. De Prins en Prinses stappen in. De huwelijksreis begint. In den Haag: nie mand die hen herkent. In Rotterdam: even min. Op de pont te Dordrecht wordt het echter gevaarlijk. Zij staan er temidden van andere wagens. Niemand herkent hen, behalve één der pontwachters. Doch deze begreep enzweeg. HuldO! In snelle vaart ging het naar Brussel. Door niemand herkend. In de Belgische hoofdstad gaat het niet anders. Alleen de perronchef herkende het Paar. Doch ook dezezwijgt. Samen koopen Prinses Ju liana en Prins Bernhard nog eenige tijd schriften aan een kiosk, vol met foto's van Hun Huwelijk. En dan gaat het met de Boekarest-Express verder, naar de Poolsche Karpathen. De romantische huwelijksvlucht is schitte rand geslaagd. Naar Krynica Een medewerker die in Krynica bekend is en daar onlangs nog heeft vertoefd, schrijft ons het volgende: Urenlang duurt de treinreis van de Duitsch-Poolsche grens naar Krynica, het miniatuur-stadje, ergens venveg in de Beskiden. het voorgebergte van de Kar pathen. Wij zitten in den expressetrein Berlijn— Boekarest en op den stillen winterschen middag, al spoedig gevolgd door den lan gen avond, is het alsof de sneltrein zich moeizaam voortsleept door de cindelooze vlakten van Zuid-Polen, waar slechts hier en daar een stadje of dorp de eentonigheid voor een oogenblik verbreekt en daardoor de verlatenheid dor streek nog scherper accentueert. Langs Polons oudste stad. Kra kow, de stad der honderd kerken, voert de trein ons naar Tarnow, eveneens een groote stad. doch met een stationnetje, dat ons aan het een of ander gehucht in een uit hoek van ons eigen land doet denken. Aan de Noordzijde van de route is alles Het hotel Patriain het Poolsche plaats je Krynica echtpaar de wittebroodsweken hoopt door te brengen het jonge vorstelijk een egale, grauwe vlakte, zonder nuancee ring, zonder natuurschoon. De Zuidzijde is inmiddels interessanter geworden. Daar tee kenen zich in do verte de bergen van de Hohe Tatra af. Zelfs in den donkeren avond kan men de witte sneeuwhellingen en sneeuwtoppen onderscheiden. De grens tusschen Westen en Oosten In Tarnow moeten wij overstappen den internationalen trein, waar tenminste nog opschriften waren, wolke wij lezen konden, waar de conducteur ons nog kon verstaan en wij ons nog eenigszins verbonden ge voelden met West-Europa, verlaten, en 'n een echt Poolschen trein stappen, welke ops in ruim vier uren naar Krynica zou bren gen Hier houdt het verband met Wost- Europa op. Hier voelt men de grens tus schen het Westen en het Oosten genaderd te zijn. Aan tallooze kleinigheden kan men constateeren, dat het hier een wondere wereld is, een gastvrije en vriendelijke wereld weliswaar, maar toch een geheel andere. Geleidelijk wordt het landschap meer bergachtig. De sneeuw ligt meters hoog over het land en een ijzige temperatuur maakt, dat de bewoner van een land met zachte winters zich ietwat onbehaaglijk ge voelt. De Polen in den trein dragen allen dikke bontjassen Men reist in dit land niet zon der pels. Deze is hier geen weeldeartikel. Iedereen heeft er een. Lange bontjassen, met hooge bonte mutsen. Dat is de kleeder dracht. Langzamerhand zij.n we gekomen in Ie onmiddellijke nabijheid van de Tsjecho-Sio- waaksche grens. Op één punt zelfs is de spoorbaan slechts enkele meters van de staatsgrens verwijderd. Dan buigt de lijn weer om en verder gaat het Polen in. Eindelijk reeds na het middernachte lijk uur stopt de trein in Krynica; de Pool sche „kurplaats" zeer bekend in het land zelf doch volkomen onbekend in het bui tenland. Krynica, het Poolsche Vichy Krynica is het Poolsche Vichy. Als win tersportplaats heeft het niet die beteekenis, welke bijvoorbeeld Zakopane heef. Daar een meer Alpinisch landschap. In Krynica is de natuur niet zoo grootsch, doch wel liefelijk. Zoowel in den zomer als in den winter vertoeven talrijke Poolsche families hier. Het ligt op ruim 500 meter hoogte eèn dal, afgesloten naar het Noorden, C ten en Westen. Naar het Zuiden is het open zoodat de zoele Zuidenwinden ongehinderd kunnen binnenkomen. Beschut tegen koude bergwinden door met loofbosschen bedekte hoogten, heeft Krynica een zeer mild en zonnig klimaat Een bijzonder ozon-rijke lucht en een groot aantal geneeskrachtige bronnen, maken dat Kryfiica een zeer gezocht oord is voor personen, die rust behoeven na een inspannenden tijd of die voor een kwaal nezing zoeken. Zooals West-Europa naar Vichy, naar Spa naar Bad Neuheim naar Pyrmont trekt, zoo trekt Polen en de naaste omgeving naar Krynica, Als men in Krynica aankomt kan men geen taxi nemen naar zijn hotel. Is het in den zomer dan kan men de rit per fiacre maken, doch in den winter is het eenige vervoermiddel: de slede. Alles gaat per slede. Twee, soms zelfs vier paarden trek ken u met een flink vaartje door de be sneeuwde bevroren straten van het stadje, de koetsier, natuurlijk in een voor onze be grippen kostbare pels gehuld, stopt u onder een warme vacht en... voort gaat het. Er zijn enkele goede hotels en een groot aantal pensions waar men goed en niet te duur kan verblijven. Krynica en Jan Kiepura De beroemde Poolsche zanger Jan Kiepura is de man, die Krynica in den laatsten tijd vermaard heeft gemaakt. Jan Kiepura's ouders woonden in Kry nica en voerden er een bescheiden hotelle tje. Hun zoon werd een zanger van wereld reputatie en verdicindc een reusachtig ver mogen. Wat moest hij met zijn geld doen? Een zanger kan niet altijd blijven zingen, eens komt het moment dat hij zal consta teeren, zijn roem overleefd te hebben en dat zijn naam niet meer die magische kracht heeft, van weleer. Jan Kiepura heeft dit begrepen en ge zocht naar een object, waarin hij zijn ver mogen kon beleggen. Hij werd hotelier en maandenlang sprak de wereld over de zon derlinge combinatie zanger-hotelier. Jan Kiepura, de hotelier Jan Kiepura, de hotelier dat wil zeggen: hij bouwde 'in Krynica een luxe-hotel, be taalde alles contanct, zoodat hij geen zorg behoefde te hebben over rentebetaling ën aflossing en liet het beheer verder aan zjjn vader over. Totdat voor hem de tijd komt, om zich aan de dagelijksche leiding van liet bedrijf te moeten geven. In hotel „Patria" Tegen een berghelling, op behoorlijken af stand van den weg, vrij van stof met heerlijke, afdalende terrassen ligt hotel Patria" het eigendom van Jan Kiepura. Van de frontzijde heeft men een heerlijk uitzicht over de bosschen, de achterzijde geeft een blik op het berglandschap. Inderdaad .Patria" is het laatste woord van de meest verfijnde, luxueuze en mo derne hotel-architectuur en -techniek. De Bruidstijd voorbij I DANKBETUIGING van Prinses Juliana en Prins Bernhard Hedenmorgen ontvingen wij de volgende officieele mededeeling: ft Waar het ons tot ons leedwezen niet mogelijk is, ditmaal allen door X de radio persoonlijk te bedanken voor de groote hartelijkheid en al' X wij langs dezen weg daarvoor onze bijzondere erkentelijkheid uitspre- X ken. Wij zijn diep getroffen door wat voor ons in deze zoo gelukkige X dagen werd gedaan, dat zooveel X gloed en luister aan onzen bruids- Wij betuigen allen daarvoor on' zen warmen dank. niet het minst aan hen, die op eenigerlei wijze hebben medegewerkt aan het natio- v* naai huwelijksgeschenk of aan een X ons uit het vaderland of uit den X vreemde werden toegezonden. ft Voor den bloemenschat, die ons X de gelukwenschen uit alle deelen van het rijk en uit 't buitenland, be' tuigen wij langs dezen weg onze h ons helaas niet mogelijk is ieder X persoonlijk te antwoorden. JULIANA. BERNHARD Zij doen den bezoeker zich afvragen, of men in een sprookjespaleis is aangekomen. Men vergeet de ruige vlakten van Polen, men vergeet de betrekkelijk armoedige om standigheden, waarin men in Polen leeft, men vergeet de bescheiden eischen, welke men hier aan hotels en pensions moet stel len, men vergeet de arme Galicische bevol king, evenals het armelijke stationnetje van Krynica. Krynica als sportplaats Do traditie van Krynica is eigenlijk ijs- hockeysport. De groote wereldkampioen schappen werden hier gehouden, doch in den laatsten tijd zijn deze overgenomen door Zakopane. Toch is de roem van Kry nica in de kringen van de wintersport nog steeds gebaseerd op de ijshockey. Thans echter is de ijshockeysport in Kry nica hoofdzakelijk traditioneel. Zakopane, dat zooveel meer biedt aan wintersport mogelijkheden, tengevolge van het sterkere alpinische karakter, heeft ook uitstekende ijshockeybanen. Wol is het terrein in de omgeving van Krynica door de lange, flauwe hellingen uiterst geschikt voor slede- tochten en skiloopen. Dat wordt daar dan ook zeer druk beoefend. „Gravin en graaf van Sterrenberg" In dit milieu eenerzijds van modern ge noegen en verfijning van smaak, anderzijds van den typischen Poolsphen eenvoud, zul len onze Prinses en onze Prins hun witte broodsweken doorbrengen. Zij zullen er ge legenheid te over hebben zich te wijden aan den wintersport en tegelijkertijd ge nieten van de schoonheid van het land schap. Prinses Juliana en Prins Bernhard heb ben in .Patria" hun intrek genomen onder den naam Gravin en Graaf van Sterrenberg. VOORNAAMSTE NIEUWS Dit nummer bestaat uit TWEE bladen Prinses Juliana en Prins Bernhard brengen hun vacantie door in de Poolsche Karpathen. De scheepswerf N.V. P. Smit Jr. gaat uitbreiden. Een treindiefstal van 8000 gulden had plaats op het traject Maastricht-Venlo. Te Zoeterwoude werd een roofoverval op een melkhandelaar gepleegd. Te St. Michiels Gestel is een oud kasteel geheel uitgebrand. Door een frontwijziging der rechtsche aanvalstroepen wordt Madrid thans zeer ernstig bedreigd. In een nieuwe nota heeft Engeland opnieuw de kwestie der Spaansche niete inmenging onder de oogen gezien. In Noord-China neemt de verwarring toe door het muiten van Tsjang Sjoe Liangs troepen. Berlijn ontkent dat zich in Spanje of Spaansch Marokko Duitsche troepen zouden bevinden. VERBLENDSTEENEN in zeer FRAAIE KLEUREN «- N.V. Vereenigde Nederlandscha Chamotte-Fabrieken GELDEHMALSEN - TcL 3 en 69 restaurant taverne 9 Tearoom GESOIGNEE JE DAGSCHO IELS vanai FL i.25 LUNCH FL L50 DINER SOIGNé FL 2.—, FL 3 a la Carte. ORCHESTRE FARKAS JENO Prinses Armgard en Prins Aschwin Naar Duitschland teruggekeerd Naar wij vernemen zijn Prinses Armgard en Prins Aschwin per auto uit Den Haag naar Duitschland vertrokken. HET VORSTELIJK PAAR IN POLEN Hierboven geven wij een kaartje van dat gedeelte van Polen waar Prinses Juliana en Prins Bernhard hun wittebroodsweken doorbrengen, nl. in het plaatsje Krynica.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1937 | | pagina 1