J. VAN 'T LAND
PALTHE
G. STEL-UTRECHT
HORCHNER, GÖIZEN CO.
Vereen, voor Christelijk M.U.L.O.
Sihi-POMPEN
J WOENSDAG 23 DECEMBER 1936
VIERDE BLAD PAG. ti
-KERK
EN ZENDING
'flED. HERV. KERK
Viertal: Te Middelburg (vac. de Visser)
f. v. d. Heide te Mimmentsga, P. Hofstede te
>eusen, G. Hooybaas te Brielle en O. Huistra
Midwolde (Gr.).
Beroepen: Te NeerlanigbroeJv, D. J. v.
lhjj. Graaf te Schoonhoven. Te Rottum-
Btatswerd (toez.), S. Riemens cand. en hulp
bed. te Haarlem.
Aangenorften: Naar Zevenhoven, cand.
C. A. v. Harten te Ter Aar. Naar Arnhem,
f. Loos te Oudega (W.).
a n k t: Voor Meeuwen c.a., cand. H.
P. M. Wiebosch te Hilversum.
fcEREF. KERKEN
Beroepen: Te Nijeveen, cand. G. Spek
3redia.
LPPREDIKER
De kerkeraad der Ned. Herv. Kerk te
ANGELISATTE TE HEEMSE
In de buurtschap Rheezerveen heeft
e Gerei. Kerk van Heemse een Evangelisa-
iegebouw geopend. Ds F. Slomp heeft bij
ingebruikmeming gesproken over Luk.
3:23 en 24; ook Ds E. J. Waas ink van
kuch ter veld en de hiulppraliker te Heemse
la rd er berg cand. R. Roukema voerden
et woord.
(VER DEN DOOP VAN AANGENOMEN
ONDEREN
De jongste synode dier Chr. Geref. Kerk in
foord-Amerika nam een besluit daartoe
trekkende, dat niet uit Christenouders ge-
oren kinderen, die door Christenen aange-
omen werden, nochtans als tot het verbond
ehoorende gedoopt konden worden. Ds J.
a brengt in de Amerikaansehe
Faobter, het orgaan der kerk, in het midden
at dit besluit van het standpunt der groote
pncde te Dordrecht in 1618 en 1619 aanmer
kelijk afwijkt. Deze synode achtte dat men
Voor aanneming tot kind niet geacht kon
orden een kind van Christenouders te zijn.
Wachter verklaart zich tegen een
ersdebat, doch constateert dat in elk geval
aststaat, dat de synode der Christelijk Ge
deformeerde kerk van het standpunt der
jmode te Dordrecht is afgeweken. Of dit te
eoht of ten onreohte geschied is, laat het
lad in het midden, daar het geen nieuwe
ecussie over deze ziaak nu-ttiig achit.
IEVR. TROMMEL-MEERING t
In den ouderdom van 35 jaar is op B a b o
WTest-Nieuw-Guinee) overleden Mevr. J. W.
rommel-Meering, ech'tgenoote van den heer
'm J. Trommel, zendelin-g-leeraar der
i| trechtsche Zendingsvereemging op Babo.
E NIEUWE PRESBYTERIAANSCHE
ERK
We lezen over de nieuwe Presbytcriaan-
ansche kerk in Amerika"» dat, zooals we
«Ir Henry Beets in de Missionary
donthly het volgende:
„Het scheepje genaamd ,de Presbyteri-
the kerk in Amerika", dat, zooals we
'tower al schreven, verleden Juni van sta-
-pel liep, is direct al in onstuimige wate
rreu gekomen. Hoogmogende heeren der
jwriaten organisatie hebben zich beroepen
,J cp het gerecht om een injunctie, dat is
en rechterlijk verbod te erlangen, zoodnt
e nieuw® organisatie den ouden familie
aam niet dragen kan. Ze meenen dat die
aam aan de oude firma, om het zoo uit
drukken, te veel klandizie en prestige
ontnemen. Nu, dat beroep lijkt ons
gjeer pietluttig toe. De hoogmogenden zul-
•n dan ook zeker wel nul op hun rekwest
Jrijgen; wat ze ook verdienen. Het ware
nmers veel heter geweest indien de hoo-
autoriteiten een algemeenen boetedag
idden uitgeschreven voor hun kerken. Ze
adden moeten roepen, luid uit de keel,
broeders en zusters, treurt met ons om
breuke Sions; hebt medelijden met haar
v ÏFTEN EN LEGATEN
Door wijlen de wed. J. Kamphof
k is aan de Geref. kerk te Pieter-
n gelegateerd de som groot f 5500,
ienstng voor aflossing van schuld van ge-
01 oemde kerk.
VRAAGBAAK
voor
DE REFORMATIE
is het Weekblad onder redactie Van:
a Prof. Dr. K. Schilder te Kampen, dat U
ti niet missen kunt als U „bij" wilt zijn.
De jaargang loopt van 1 Oct.—30 Sept.
Abonnementsprijs: 2.50 per half Jaar.
Uitgevers:
OOSTERBAAN LE COINTRE, te GOES
(Adv.)
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
Vertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van barmhartigheid. Zieken
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen.
Fijne
Vïecschwaren Conserven
Worstsoorten
Fabrikaat»
HOFLEVERAMCIEPS
ACCOUNTANT GRONINGEN
LID VAN DE VER. VAN
GEM, ACCOUNTANTS
Controles
Kerkelijke Administraties
N.V. ALMELOSCHE VERVERIJ
EN CHEMISCHE WASSCHERIJ
STICHTINGEN 10 o/0 KORTING op de
prijzen van CHEMISCH REINIGEN EN
VERVEN van huishoudelijke goederen zoo
als Gordijnen, Meubelstoffen, Dekens enz.
HEERENSTRAAT 33 - TELEF. 15690
LAK- EN VERFFABRIKANT
MIKADOL RELIEFVERF
JAPANLAK, STANDVERF. ENZ.
DE
ROTTERD AMSCH E
BOAZ BANK N.V.
POMPENBURGSINGEL IS
ROTTERDAM
biedt
5 o/o en 4V4% OBLIGATIES van Kerkan
Scholen en Chr. Phllantr. Inrichtingen, In
coupures van 11000. -I 500. - en 1100. -
295. mcidianv 300 n
>0. AutomMUcho
360 mm. t 250.—.
110.-^ Dai
pikken van alt. Brood.oorten 1400.- Eleclr. Aard.ppal en
Wortolichllmachlnei 5 varjeh ^modtelUn^vana^ «100—.
K°01" Ion llkkir's'l'^e^ w'nkelle. en Groeoteharvdel. Prl]»
aanvrage Ned. Fab. Unge garan.l» AH. Franco hui»
Klutsmachlnes m. motor voor de Lichtleldinjj 1110
Machinefabriek „Finis N.V. - Ulft
Alle Assurantie-adviezen zoowel voor
U persoonlijk, als voor Uw bedrijf
AMSTERDAM-C
KEIZERSGRACHT No 523
TELEF.47755 - 47756 - 47757
DE ALGEMEENE
VERGADERING
Onder presidium van den heer J. Th. R.
Schreuder vam Heemstede kwam de Ver-
eeniging tot behartiging van de belangen der
Chr. scholen voor M.U.L.O. vandaag te
Utrecht in het gebouw voor K. en W.
jaarlijksohe algemeene vergadering bijeen.
De voorzitter opende hedenmorgen om half
elf de drukbezochte vergadering met gebed
en het lezen van 2 Cor. 5 17 tot 6 10,
waarna hij de
Openingsrede
hield. Hii wees op die roep om den nieuwen
mensch die door de wereld gaat. Deze nieuwe
mensch, hetzij gebaren uit het cultuur-bols-
jewisme of uit het nationaai-socia lisme door
de cultureele middelen van den machts- en
geweldsstaat, zal aan de wereld betere le
vensvoorwaarden en een betere toekomst
brengen. Het is de herhaling van de oude ge
schiedenis waarvan het boek Daniël spreekt.
Het oordeel Gods in den vernietigenden we
reldoorlog voltrokken heeft den hoogmoedi
ge n mensch niets geleerd. Hij zal als van ouds
zichzelf verlossen. Daartegenover stelt de H.
Schrift den nieuwen mensch als schepping
Gods, in Christus een nieuw schepsel, zegt
Paulus. Deze boodschap Gods spreekt van de
activiteit Gods, de levensenergie Zijns Gees-
tes en roept den mensch tot luisteren, ge
hoorzamen, zich buigen, tot zelfvernedering,
tot geloof in Christus. Daartoe gebruikt God
mede-arbeiders, als hoedanig spr. alle Chris
ten-ouders en -opvoeders ziet. De Christen-
opvoeders bij het Mulo staan voor de ernstige
vraag: hoe kunnen wij zulke mede-arbeiders
Gods zijn?
De Chr. M.UX.O.-school als
cultuurinstelling
Spr. gaf een nadere omschrijving van de
Chr. Mulo-school, die ook een cultuur-instel
ling is. Na het jongste Nat. Chr. Schoolcon-
gros is de vraag die spr. hierboven stelde
voor hem des te klemmender geworden. Spr.
verwees in dit verband naar het referaat van
Prof J>r. D. H. Th Vollenhoven, voor
wiens denkprestaties spr. groote eerbied en
bewondering heeft. Het is duidelijk dat de
hoogleeraar meent dat de vakken rekenen en
wiskunde, ook op de Muloschool een terrein
vormen waarbij het Schriftuurlijk denken
tot andere resultaten leidt dan het niet-
Schriftuurlijk denken.
Maar 6pr. ban Prof. Vollenhoven
niet in zijn gedachtengamg volgen als
deze zegt dat de basis waarop alle Chr.
onderwijs steunt verlaten wordt als het
verschil tussahen Schriftuurlijk en niet
Schriftuurlijk denken niet erkend en
doorgevoerd, wordt iin ieder vak. Indien
dit juist is dan is het principieel gezien
onjuist dat er een gemeenschappelijk
Mulo-examen bestaat, wijl dit onder
stelt een breed terrein van cultuur
waarop beide denkwijzen tot gelijke
resultaten voert. Spr. gaf hier enkele
Schriftuurlijke gegevens die over de
opkomst en vooruitgang der cultuur
handelen als lm Gen. 4 en 6, Lukas 16
Wel verdient bet van harte toejuichting,
dat er een wijsgeerige school komt, met man
nen als prof. Vollenhoven die de grondstel
lingen, theorieën en hypothesen der gangbare
wijsbegeerte in hun historische wording na
gaan en toetsen op hym echtheidsgehalte met
als norm de bijzondere openbaring Gods,
vastgelegd in de H. Schrift. Dit neemt even
wel niet weg dat er een algemeene openba
ring Gods is aan alle mensdhen die leidt tot
een wélgefundeerde kennis van al het ge
schapene, die overal en ten alle tijde dezelf
de is. Er is dus ook in het Mulo-onderwijs
veel dat ligt op het terrein der algemeene
openbaring Gods en dat op alle scholen:
openbare, Chr. en R.-Kath. hetzelfde is. Daar
om acht spr. zulke kennis allerminst .neu
traal". Wie in de school alleen een cultuur
instelling ziet, zij het dan ook mede voor
godsdienstige cultuur, die verstaat de roe
ping der Chr. school niet. Spr. citeerde in dit
verband uit de rede van Dr. K. Dijk op het
jongste schoolcongres. Alleen in de levende,
herscheppende kracht Gods kunnen wij, zoo
besloot spr., mede-arbeiders Gods zijn in de
opvoeding der jeugd. Daartoe moge ook deze
vergadering medewerken. (Applaus).
De voorzitter verwelkomde voorts afge
vaardigden van tal van verwante en be
vriende corporaties. De morgerwergadering
was voorts geheel gewijd aan de behandeling
van huishoudelijke zaken. Het aftredend be
stuurslid', de heer H. Hoogenwey te Rot
terdam, werd herkozen. De jaarverslagen
werden goedgekeurd. Het ledental bedraagt
thans 945. 4031 oandödaten namen aan het
Mulo-examen voor rekening der vereeniging
Referaat Prof. Berkelbach v. d. Sprenkel
„Het gebed op school en in huis in
zijn beteeken is voor de opvoeding tot
gebedsleven voor leerLmgen van 12
13 tot 16 17 jaar".
Spreker verklaart den titel dankbaar te
hebben aanvaard, maar wijst er op hoe hier
de school vóór het huis genoemd wordt en
dat er van „leerlingen" gesproken wordt,
zoodat de gedachte aan de school blijkt te
overheerschen. En spr. is geen onderwijs
man. Maar misschien heeft dat ook voordee-
len. Het Chr. onderwijs wil rekenen met het
gezin: hoe noodig dit ook zij, het maakt de
taak moeilijker, omdat het nu ook moet gaan
rekenen met het al meer voorkomend gemis
aan „huis", hetgeen voor den bedoelden leef
tijd van zooveel beteekenis is. Ook bij deze
bespreking kan de verhouding van huis en
school niet uit het oog worden verloren.
Eerst zegt spr. nu iets over het gebed. Van
ouds hield „de onderwijzing in db Christe
lijke leer" de behandeling in van geloof, ge
bod en gebed. Over de dogmatiek en ethiek
is meer geLeeraard dan over het gebed. Het
komt achteraan. Het gebed is dan ook een
gevolg, de openbaring gaaf vooraf. Toch
wordt bidden geleerd: de discipel vraagt:
Heer, leer ons bidden. En zelfs Paulus zegt
dat hyj niet weet te -bidden gelijk het
behoort. Het is dus gave; nader gezegd, gave
van den Heiligen Geest.
Geldt dit voor het kind? Daar waar
hef opgroeit in een kring, waar oprecht
en openhartig gebeden wordt, deelt hef
kind er vanzelf in mede: immers ieders
plaats is voor Gods aangezicht. Toch
komen de crises; zij vallen in de aan
gegeven jaren. Ir. dien tijd kan een an
dere opvoeder dan de ouders dikwijls
meer doen dan gezinsleden vermogen;
ook is in de moeilijkheden de afstand
tusschen het kind, aan gebed gewend',
en het kind, dat er vreemd aan is, ge
ringer.
Nu moet dus onze gedachtengang op de
school overgaan. De vorm van het gebed is
hier vrijwel uitsluitend gezamenlijk. Het
onmisbaar persoonlijk element kan hierbij
veilig schuil gaan onder de collectiviteit van
den vorm. Maar de moeilijkheden betreffen
de het gebed worden door dezen gebedsdienst
niet overwonnen. Daartoe is noodig dat het
besef, hoe de geheele schoolgemeenschap
voor Gods aangezicht is, levendig en zuiver
blijft. Dit stelt aan de gezamenlijke opvoe
ders zoo hooge eischen, dat alleen de ootmoe-
diigen ze kunnen dragen. Persoonlijk contact
leerling en opvoeder kan veel befeeke-
wanneer zijn „naasten" voor elkaar zijn
en de relatie dus niet geforceerd is.
De moeilijkheden voor den gebedsdienst op
school moeten niet worden onderschat. Zij
komen te voorschijn zoodra onze oogen open
zijn voor de schade van een louter formeele
gebedsdienst.
Indien de looaliteilt het toelaat is een
gezamenlijk gebed en gezang van alle
leerlingen en docenten, niet altijd door
denzelfden geleid, aan den aanvang
van den dag (of desnoods van die
week) gehouden, die meest gewenschte
vorm.
Daarbij kan de ontaarding van het gebed
tot een ledige vorm, tot een leering, tot een
vermaning gemakkelijker vermeden worden,
temeer wanneer de leiders van het schoolvak
doordrongen zijn van het feit dat gebed luis
teren en spreken is voor Gods aangezicht en
niet onder elkaar. Daarom behoort een kort,
welgekozen woord uit de Schrift vooraf te
gaan.
De mogelijkheden, In het gezamenlijk ge
bed gelegen, zijn Gode bekend, ons niet. Zij
zijn vele, zij komen op ongedachte tijd en
wijze te voorschijn bij leerling (en oud-
leerling): den volwassenen zijn deze twee
waarschuwingen gezegd: ten opzichte van
den Geest „bedroef den Heiligen Geest niet"
ten opzichte vam de jongeren: verhinder
niet.
THEOLOGISCHE HOOGESCHOOL
TE KAMPEN
Rectoraatsoverdracht en inauguratie
Dr K. Dijk één dag verzet
Naar wij vernemen zijn de rectoraatsover-
dracht, de installatie en de inauguratie van
Dr. K. Dijk als hoogleeraar aan de Theol.
School te Kampen, één dag verzet en zullen
deze plechtigheden nu plaats vinden op Don
derdag 21 Jan. a.s. in de Burgwalkerk te
Kampen.
ONDER WIJSBENOEMINGEN
Apeldoorn. Herv. School, Oude Zwol-
sche weg. Tot hoofd: de heer R. van Goor,
hoofd School m. d. Bijbel Kalkhoveo te Go-
rinchem, met ingang van 1 Mei 1937.
Appingeda m-R ij k s H.B.S. Tot leeraar
W. J. K. L a b o u t, leeraar R.H.B.S. te Zie-
S t o 1 w ij k. School m. d. Bijbel. Tot tijdel.
onderwijzer, de heer P. Heidema, wachtg.
te Wane werd.
J. A. KETEL
De heer J. A. Ketel, onderwijzer aar^-'e
Tweede school met den Bijbel te Ensche-
d viert 1 Januari as. zijn zilveren ambts
jubileum.
De jubilaris werd te Steenwijk geboren en
was eerst werkzaam als onderwijzer te
Nijkerk op de Veluwe. Na ruim 1 jaar werd
hij onderwijzer aan de Eerste school met den
Bijbel te Enschedé, vanwaar hij na 3 jaar
naar de Tweede school vertrok, waaraan hij
nog steeds werkzaam is.
Op het terrein vam muziek en zang Is de
jubilaris een vooraanstaande persoonlijkheid.
Hij dient bijkams 25 jaar de Geref. Kerk van
Enschedé als organist en is directeur van
Chr. zangkoren te Nij verdal, Oldenzaal, Al
melo, Glanerbrug, Neede en Enschedé. In
laatstgenoemde plaats is hij directeur van
het muziekkorps „De Chr. Harmonie" en het
zangkoor „Looft den Heere". Met ddt laatste
koor voerde hij de grootere werken als „Die
Schöpfumg" uit. Meermalen behaalde de ju
bilaris met zijm koren prijzen op concoursen.
NEUTRAAL BIJZONDER ONDERWIJS
Vandaag heeft te Utrecht vergaderd de
Bond vam scholen voor Neutraal Bijzonder
Onderwijs. Bcfialve de huishoudelijke zaken
was ter tafel een voorstel vam het bestuur,
om de wensóhelijkheid en mogelijkheid te
onderzoeken vam het oprichten eener commis
sie van beroep voor de bij den Bond aange
sloten scholen. De heer O. de Waal van
Doorn gaf een demonstratie vam zijn bijbel-
sche modellen voor het onderwijs in de bij-
beLsche geschiedenis, en daarna hield de
Haagsche zenuwarts dr. Van Schelven
een referaat over het onderwerpMoeilijke
kinderen»
SCHOLIER-DIJKWERKER
Op het eiland Spiekeroog, een der
Oostfriesche Waddeneilanden, bestaat een
school, de zoogenaamde Herman n-L i e t z-
school. Acht jaren lang hebben onderwij
zers en leerlingen zich beijverd, in het oosten
van het eiland grond in te dijken en in cul
tuur te brengen. Door de zware stormvloeden
vam onlangs heeft dit werk groote schade ge
leden. Dijken zijn doorgebroken, landerijen
overstroomd en aanplanfingen in enkele
oogenblikken vernietigd.
CHR. MIDDELB. EN VOORBER. H.O.
Zaterdag 30 Januari 1937 zal de Bond van
Ver gin, voor Chr. Midelbaar en Voorber.
Hooger Onderwijs te Utrecht een buiten
gewone algemeene vergadering houden in het
Gebouw voor K. en W„ die te half 2 aan
vangt. De agenda vermeldt bespreking der
wachtgeldregeling voor leeraren en beamb
ten: die over de wetsontwerpen tot wijziging
van de M.O.- en H.O.-wet zal ingeleid wor
den door Dr. J. F. Reitsma vam Rotter-
In de Mededeelingen vam dezen Bond
treffen wij een gewijzigd concept-
waohtgeldregeling aan, waarbij de op
richting eener vereenagimg „Waehtgeld-
orgamisatie vam Vergm. voor Chr. M. en
V. H. O. ontworpen is.
Zij heeft tot doel, leeraren en beambten bij
het Christelijk Middelbaar en Voorbereidend
Hooger Onderwijs, die voor wachtgeld in
aanmerking komen, het genot van wachtgeld
te verzekeren.
Ter bereiking vam dit doel verschiet de
vereeniging wachtgeld aan leeraren en be
ambten aan de scholen van de leden der ver
eeniging, die daarvoor in aanmerking komen,
volgens bij huishoudelijk reglement te stellen
■egel en.
Lid vam de vereeniging kunnen zijn de
leden vam den Bond vam Ver. voor Chr. Mid
delt). en Voorbereidend Hooger Onderwijs.
EXAMEN SCHOONSCHRIJVEN M.O.
Uit het verslag der Examencommissie 1936
Schoonschrijven M.O. blijkt dat dit jaar aan
ddt examen hebben deelgenomen 34 candida-
ten, n.L 24 mannelijke en 10 vrouwelijke.
Van hen slaagden 17 mannelijke en 8 vrou
welijke. Het percentage geslaagden bedroeg
dus 73 pet. tegen 50 pet. het vorig jaar.
ROFFELRIJMEN
TRAGISCH
>nd had konden
vlammen gedoofd -
Dat is een tragisch ongeval:
Een Kerstman op 't gemaskerd bal
Raakt op een oogenblik in brand.
De dansers vluchten alle kant.
Twee brandweermannen leggen vlug
Den armen Kerstman op zijn rug
En dooven met bekwame spoed
Het gruwzaam vuur, de laaie gloed.
Gelukkig blijkt het naderhand:
De Kerstman was slechts licht verbrand.
De kerel kwam er prachtig af,
Wat reden tot verheuging gaf.
Het is een tragisch, droef geval:
Een Kerstman op t gemaskerd bal
Een Kerstman op een Kerstfestijn
Waar Kerstvreugd is: de grove gijn,
De drank, de dans, de dolle lach,
Waar 't Kerst-Kind Zelf niet komen mag
Waar alles met Het Kerstfeest spot,
Met Christus' komst als Zoon van God
Gelukkig redt Hij uit de brand
Wie grijpt Zijn toegestoken hand,
Wie in zijn nood en ongeval
Zich biddend buigt in Bethlems stal.
(Nadruk verboden) LEO LENS
Examens
Gosl. de heer
Gesl. de <i«tine;
en A. A. G. M. Geidermai
examens zijn geëindigd.
Geschieden ta. Amater*
G. PRiemens. Amsterdai
Nljhoff, Den Haag. Deze ex
Gesl. de heer
mej. J. A. H.
s zijn geëindigd
Willemaen, Ierseice; D. Woudsma, Oud'eschoot.
EnzreUoh M.O. A. Utrecht Gesl. mej. J. M.
M. Haye. wlem; en de heer Th. M. H. Lucas,
Roermond.
t Vtrecht. Ge.1. de heer
J. v. Wijic, Den Haag.
Stuurlieden. Den Hl
er. stoomv. de heeren W.
wük en W. A. v. d. Zee
Mil TTtr.ckt, G„l. „tiitacbi
rancronderwHa on de bewaar- en lairere scholen
de daimea H. v. d Menlen. Huizum hij Leeuwar-
EXAMEN STAATSPRACTIJKDIPLOMA
Voor handel en administratie
töS,phlomï "or H?n7eT\nnerdr,n.stV^7iin
dam-rHVAlk Art her!' Schiet
Bers*. Achterveld. (TTtr.); A Rlerenbroodannt'
Amsterdam: .T. Blokker. Amsterdam- J Braaf'
Rotterdam: W. Breunla. Zwollerkersnei* E J
de Bruin. Oosterzee (Fr.); .T. Bruvn Den Haa~;
krd*m.Dnft Wa??ennar: F. Chr.'De,haas. Roti
rronlnc.»«' 7®"* Arnhp"V H DHkstra.
4mafJla. T E)'ers- BiissnmW. Fokke,
Amsterdam; J. Frederlks. Oosterheek- J. Froeh-
T J J P M van Gaaien. Den Boson;
J.' r' Rotterdam: A. Gersie, Vnnrhurg
V3n r Rnrdrecht: H H Groe-
?feWf%TR0tïerdarn: J M" Havermk. Arnhem: A,
M. J. Hazelzet. Hlllecersberf-; F van Hekken
Vllssine-enC J J E van der Heliden Manstri-ht1
F. Holthnlzer. Nümegon; J. J. M Hnhregtse té
Dordrecht; R. Husen te Dordrecht: J. P. Kap-
teun den Bouwmeester te Rotterdam; H. G.
Klein te Rotterdam- J. H. Kloes te Heemskerk:
E. Koppelaar te Rotterdam- ,T. Krna te Amater'
lam; J. W. H. Kuiipera te Niimesren. G. J. Loe-
•Ink te Dnetlnchem. UT. vnn Leeuwen te Haar-
-em A. O W. van Lieshout te Eindhoven. T.
Mackenbach te Eindh
Muntena
G.
lerda:
de Meerakker
-•«r.» ie xvunerdam W Moor
H. Mouthaan te Utrecht. J.
-otterdam. C. L. van Niekerk
C K
Ro
«-..cm.II.raam. v k iS'onncKens te Den Haag
H. J. NtJhuls te Hengelo fO>. P. Ponse te Rot"
terdam. S. J. Pool te Zwolle. C. de Raadt te
Haarlemmermeer. J. vnn Rhoer te MePPe|. j. je.
Richard te Eindhoven, G. W. van Riet Paap te
Den Haag. K. J. Roskam te Den Haac W van
Ruiswiik te Hilversum. L. O Runhaar te Does
burg. H. J. Rückaert te Eindhoven. J A van
Scheflen te Den Helder. H E. S-hut te' Ratter-
dam. J. Schuurman tn RrutorAnn.
J. Schuurman te R
Hilversum. A J van der Sluös te Putter«hoek
P. J. Steekelenburg te Rotterdam. A. Stofkoner
te Breukelen, D. Taal te Schevenlngen. R. Tinls
te Rotterdam. N. A. Theeuwes te Rijen. J M A.
Tllgenkamp te Dordrecht. C J Tol te Leldsch'en-
dam. A. F. Topman te Rotterdam. J. Touten-
hoofd te Halfweg, C N Troosthelde te Alkmaar
J. Tullener re Leeuwarden. H. E. L. Valkhoff
te Rotterdam. J. M. Verbeek te Schiedam P
Verhoog te Halfweg. G. Ve
VERBAAL-UIT 4-iET& 5
40UANDSCHE yiSSCHERSLEVEN
Dood - 6 fel.
(EJ.VAN TSJLINGLN
i Dominéé begon te spreken: Dat wat de Spreukendichter
over de weegschaal heeft geschreven, slaat op heel veel
meer dan alleen die schaal. Want het betreft hier .ten slotte
één houding. Die, tegenover den naase.
Wanneer een handelaar een ton haring gekocht heeft, en
het blijkt, dat een eind onder de eerste lagen een mindere
soort ligt. dan bovenop, is die man, wellicht onopzettelijk
bedrogen*
Wil nu een venter een vat koopen, dan bestaat er zake
lijk bekeken, een mogelijkheid voor den handelaar, die be
wuste ton kwijt te raken. De gegadigde keurt, bemerkt even
min het verschil in kwaliteit, omdat de handelaar zijn kuiper
opdracht heeft gegeven de bovenlagen weer als dekmantel
te laten dienen. Hij, de venter, accepteert, en betaalt.
Om zich te besussen, kan de handelaar den prijs vragen,
welken hij er zelf voor gegeven heeft. En .toch? Toch staat
hij niet meer zuiver tegenover zijn naaste, en wat insluit
tegenover God. Evenzoo is dit bij den burgerbaas, die aan
een klein karwei niet voldoende zou verdienen, als hij niet
wat meer opteekende voor verbruikt materiaaL dan in wer
kelijkheid het geval was.
Zaken zijn zaken, zegt U? Zeker! Maar een Christen is
Christen, 's Zondags in de kerk, in de week op z'n werk.
Een .timmermansknecht zag in gedachten het zakboekje
van z'n baas. Een stompje potlood schreef: 85 voet hout,
ofschoon er slechs 75 gebruikt werd.
Juist zweefde een zin van: zoo baas. die kan je in je vest
steken, toen de woorden klonken: Christen in de week op
z'n werk. De dansende woorden maakten plaats voor een
beeld: Schaftlokaal, mannen met boterhammen, een vrees
achtige kerel, die niet dur£t biddenHij zelf. De pot
verwijt
Dominéé vervolgde, dat een ieder dat kwaad .tegen den
medemensch en God beging.
Er moest tegen gestreden worden. Oprecht en zonder een
slag om den arm te houden. Bidden om kracht, was het
eerste, wat te doen viel.
Hij sprak met overtuiging verder.
De geloovigen waren innerlijk verheugd over de bemoe
digende woorden. De moeilijkheden waren uit hun gelaats
trekken te lezen. Het groote gebod na te komen, bracht
moeite mee. Ze wisten de kracht daartoe te moeten vragen.
Dan echter ook te ontvangen
Dankgebed. Dominéé bad voor de mannen, die zich op
zee bevonden, vroeg hen te willen bewaren en behouden
thuis te brengen.
Vrouw Poot bad mee, pinkte een traan weg.
De zwarigheden des levens deden zoo licht God vergeten,
en dat Hij helpen kon in .tijden van nood, wijl alle bestuur
in Zijn hand was, 'had dominéé gezegd. En had haar man
niet eveneens zoo gesproken?
Bewaar m'n jongen, HeereIkik heb zulk een
klein geloof
De godsdienstoefening was geëindigd. Uit de deur
openingen gulpten drommen van menschen. Gezegende en
onberoerde, verblijde en onvoldane. Menschen, die zich zelf
gezien hadden en menschen. die slechts anderen voor oogen
hadden gehouden.
Dominéé heeft het weer goed gezegd, hé? Die konden
ze (met nadruk) in hun zak steken. Zaken zijn zaken.
Kostelijk.
Zeker. Een fijne preek. We kunnen het er allemaal
weer mee doen in de komende week.
Christen is Christen.
Dit antwoord werd blijkbaar niet verwacht.
Er werd althans verwonderd gezwegen.
De schipper legde z'n Bijbel neer. nam het andere boek,
de Godvreezende Zeeman. Een lucifer wees de bladzij aan:
De vergeefsche arbeid in het geloof hervat, over Lukas 5 5,
Kees wilde vragen: Is dat de preek? Hij deed het niet.
wachtte af. benieuwd naar wat hij zou hooren.
Het is de plicht van eenen godvruchtige, zoo naarstig
te zijn in het gebruiken van de middelen, die God hem aan
de hand geeft, alsof hij het zelf alléén moest doen, en onder-
tusschen tot God zoo geloovig op te zien, alsof de Heeren
het alles moest geven, las Volk.
Zijn stem, anders ruig en oolik, klonk nu wat deftig,
eentonig. De woorden waren wat zwaarwichtig. Maar de
mannen luisterden. Voor den één was het een verkwikking
te vernemen, dat „vlijtig en naarstig te zijn in de bezigheid,
die de Goddelijke voorzienigheid ons oplegt, de weg is om
daarin Zijn zegen te wachten", want „die met een bedrie-
gelijke hand werkt, wordt arm"En zelfs het „maar Zijn
eigen Volk kan ook teleurgesteld worden in hunne verwach
ting, dat de Heere geen zegen geeft op hunnen arbeid
Voor den ander was het een botte berusting, die aan on
verschilligheid na kwam.
Want Heerke meende: dan moest je dat maar aannemen.
Wat kon je er anders tegen doen, dan het gemoedelijk aan
vaarden?
En Meewis dacht: daar heb je'al. Absolute lijdzaamheid
kweeken ze. Kon niet uitblijven.
(Wordt vervolqd)