H
WERK
Glas in Lood
„ROTTERDAM"
ECONOMIE EN FINANCIEN
DINSDAG 15 DECEMBER 1938
EERSTE BLAD PAG. 3
BINNENLAND
Handelspolitiek
Tusschen de R.K.S. en de S.D.A.P. bestaat
liet alleen beginselverschil, ook ter zake
ran de handelspolitiek zijn zij het oneens.
)e r.k. UtrecJhtsche Crt vestigt daar-
ip de aandacht:
Te dezen opzichte staan de socialisten
over het algemeen dichter bij de liberalen
dan bij ons. Dat was al zoo in 1913, toen de
linksche concentratie de verkiezingen won
mqt een uitgesproken anti-tariefw-etactie
dat was ook steeds zoo, als de drang naar
een meer actieve handelspolitiek in de
laatste jaren tot uiting kwam, dat is weer
gebleken bij dé jongste behandeling van
de begrooting van Nijverheid en Handel.
De economische deskundige van de so
ciaal-democratische fractie, Dr. J. van den
Tempel, heeft zich toen bezorgd getoond
over uitlatingen van oud-minister Steen
berghe, en ,„Het Volksblad" dikt deze be
zorgdheid nog aan door tevens de Kamer-
rede van dr. Kortenhorst in het geding te
brengen. Met dien man moeten we voor
zichtig zijn, zegt het blad: „Wij vreezen,
dat als hij aan zijn liefde voor het pro
tectionisme slechts in gematigde bewoor
dingen uiting geeft, hij dit alleen doet om
de kans grooter te maken dat hij zal krij
gen wat zijn hartje begeert".
Minister Gelissen is in dit opzicht ook al
niet te vertrouwen meent de socialistisdhe
hoofdredacteur. Deze schreef immers in
zijn memorie van antwoord, dat het in ver
band met de depreciatie van den gulden
in die gevallen, waar dit mogelijk is, _wen-
schelijker is dan voorheen het bedrijfsle
ven door rechten te beschermen in plaats
Ivan door contingenteering.
Verder heeft hij een wetsontwerp aange
kondigd, ,„dat verschillende wenschen van
oud-minister Steenbergho en vam dr. Kor
tenhorst zal bevredigen"...
Men ziet, van socialistische kant staat
men uitgesproken wantrouwend tegenover
de handelspolitieke denkbeelden, welke in
katholieke kringen overwegend worden
gekoesterd.
hr. Marinevereeniging
wee nieuwe afdeclingen
Wij lezen in het C h r. Marineblad:
Jet bijzonder groote dankbaarheid maakt
h.b. melding van de oprichting van de
je-eling Vlissingen met 60 leden en van
eerstdaags te verwachten oprichting der
deeling Rotterdam, waarvoor zich reeds
nieuwe leden aanmeldden. Terwijl in
ze dagen zoovele vereenigingen „ter ziele
gen" of moeizaam can haar bestaan zwoe-
vertoont de C.M.V. nog immer een wel-
dige groei. Voor den arbeid die werd ver-
ht en nog dagelijks wordt verricht
tot deze groei tegeraken heeft het h.b.
grootste waardeering. 't Gaat bij ons nu
imoal zóó: Alles uit liefde, niemand die
delijk van de C.M.V. profijt trekt Dit
rkt mischien soms belemmerend, en toch
er zijn geen meer-enthousiaste werkers
n die zich uit liefde voor den arbeid in
ds Koninkrijk geven.
er. Chr. Marine-personeel
Dok met de Vereen, van Chr. Marinte per-
iee\ gaat het goed. Het hoofdbestuur van
ze standsorganisatie schrijft in het Chr.
arineblad:
Het gaat met onze V.C.M.P. goed, vrien
den. Wij mochten de laatste tijd vele leden
Inschrijven en wat nog meer zegt, de geest
mder de leden is meer dan hartelijk. Dit
js voor het Hoofdbestuur aanleiding ge
veest de uitgifte van een eigen groot blad
inder de oogen te zien. De 17de December
tunnen onze leden op de vergadlering van
ie afdeeling Den Helder zich hierover uit-
a (preken,
ir
t-
n ;h, kom I
L- ra financieels band?
a 'e S.D.A.P. zamelt geld in voor de ver-
e tingsstrijd. In een artikel ter aanbe-
ng van deze collecte werd in de bladen
a i de soc.-dem. Arbeiderspers geschreven:
„Ons vakverbond neemt aan deze geld-
inzameling voor ons verkiezingsfonds
leen deel. Het heeft zich altijd, reeds
(edert zijn stichting, nu ruim dertig jaar
geleden, er zorgvuldig van onthouden,
a lenige financieele band met de sociaal-
flemocraten aan te gaan."
Wat hier staat moge letterlijk genomen
t zijn, in wezen is het onjujst, schrijft
j Vrij h.ei d terecht Het N.V.V. moge de
r1 jA.P. niet direct financieel gesteund
ben, verschillende bonden, welke tot
N.V.V. behooren, hebben tienduizendlen
flens op tafel gelegd om de partij aan
b machtigste propaganda-apparaat, haar
[e tijpers, te helpen. Zonder de financieele
|n van N.V.V.'sche vakbonden ware de
A.P. nimmer geworden wat zij is. Daar-
n is wat de rose redactie schreef wel niet
flist, maar toch niet de g e h e e 1 e waar-
n mmumsme is dictatuur
is
it aocratie van Moskou
g p het jongste Sowj et-congres te Moskou
n November) heeft Litwinoff blijkens het
|lag van het Russische nieuwsbureau
n B de Sovjet-Unie een bolwerk van demo-
r. iie en vrijheid genoemd.
De heer Molotof, voorzitter van den
[ad van volkscommissarissen, voerde op
ketzelfde congres het woord. Hij zei o. a.
lat van de nieuwe grondwet gezegd kan
korden, dat zij de democratiseering van
p Sowj et-Unie voltooit en door uitbrei-
ling van de basis en door volmaking
in de staatsinstellingen de dictatuur van
j Ie arbeidersklasse bevestigd. Het eenige
daarvan geen sprake kan zijn, is het
<echt op legaliteit van andere politieke
j partijen dan de communistische. Voorts
e lei Molotof, dat de nieuwe grondwet aan
file burgers van de Sowjet-Unie gelijke
(echten geeft
b ontbreekt slechts één recht aan. zegt
Vrijheid namelijk de vrijheid om zich
|liek te organiseeren elders dan in de
eringspartij en om het politiek systeem
Stalin-Molotof te bestrijden door middel
I pers en vergadering. En daar de vrij-
t I van politieke organisaties en de pers-
a heid het essentieêle van een democra-
b regeeringssysteem is,, bestaat er in
het-Rusland, waar een oppermachtige
k de dictatuur uitoefent, geen democra-
N'en .déplaise de heerea De Ytóser,
Vit Oost-lndië
MENSCHENLEVENS
NIET IN TEL
Geheele familie uitgeroeid
om diefstal van een biggetje
Wee de mensch met het booze oog!
Over het algemeen wordt in het
gewest Timor en Onderhoorigheden
braaf gestolen. De bevolking, die het
verschil tusschen het mijn en dijn uit
een eigen gezichtshoek beschouwt, ziet
diefstal meer als sport en vooral als
aanleiding om elkaar zoo af en toe te
bekampen.
Vooral Oost-Flores heeft een zeer
erimineele bevolking. Eeuwenoude vee
ten uiten zich meermalen in sluip
moorden. Aan dit euvel is door voort
durend patronilleeren in den laatsten
tijd wel zoo goed als zeker een einde
gemaakt. Althans is sedert het laatst
van 1935 geen sluipmoord meer gerap
porteerd. welke zijn ontstaan in een
oude vee te vond.
Aldus de heer J. J. Bosch, resident van
Timor en onderhoorigheden tijdens zijn ver
blijf te Batavia in een onderhoud, toegestaan
aan het „N. v .d. D. v. Ned. Indië". Tal van
interessante bijzonderheden voegde hij gr aan
toe over de mentaliteit van de bevolking op
Flores, die beneden peil staat. Hetgeen de
resident met de volgende verhalen verduide
lijkte.
Om het minste of geringste wordt, aldus
de Resident, een moord gepleegd, waarbij
dan niet alleen de man of vrouw, die zich het
misnoegen van de beleedigde partij of be
stolen partij op den hals heeft gehaald, wordt
gedood, doch ook zooveel mogelijk de naaste
familieleden van den dief of dievegge.
Zoo werd een man, die van een buurman
een biggetje van ongeveer veertien dagen
oud had gestolen, met zijn geheele familie
uitgeroeid. Als regel bespringt men de slacht
offers vanuit een hinderlaag. Toen de familie
van den dief met diens broer voorop, dan
ook langs den weg ging, liet men den voor
sten man kalm gaan en slachtte eerst de ge
heele familie, bestaande uit man, vrouw en
twee kleine kinderen op gruwelijke wyz
Daarna werd bedacht, dat men ook den broer
van den dief niet mocht vergeten.
Op verzoek van den bestolene volgde
een tweetal vrienden het spoor van
den ongelukkige, die in een hnt van
een kennis zfjn intrek had genomen.
De eigenaar van het huis bood desge
vraagd zijn bemiddeling aan om het
den moordenaars gemakkelijk te maken
en hielp mede het plotseling overval
len slachtoffer naar een diep ravijn te
dragen.
Een toevallig passeerende landbou
wer verleende eveneens gaarne z|Jn
hulp. Na den gevangene te hebben toe
getakeld, smeet men hem In een diep
ravijn. Het geheel verpletterde lijk
werd evenwel gevonden, evenals de
daders, die tot de doodstraf werden
veroordeeld.
Verdenking is reeds aanleiding
tot moord
Een man van Flores miste een zijner die
ren. Van den diefstal verdacht hij, hoewel
niet het mdmsbe bewijs hebbende, een zijner
kennissen. Zelf zijn handen niet vuil willen
de maken, spande hij eenige vrienden, aan
wie hij een schuld van ongeveer f 40
voor hei: vuile werk.
Kijk vrienden, zoo leidde hij zijn verzoek
in, ik heb aan jullie beiden nog schuld. Doe
me het plezier en vermoordt die en die even,
dan zal ik subie. mijn beren betalen.
De vrienden, die in het voorstel een prach
tige oplossing zagen, legden zich in hinder
laag. De van diefstal verdachte man wist
echter te ontkomen, doch zijn 5-jarig zoontje
werd op gruwelijke wijze omgebracht.
Wanneer moorden zijn gepleegd, méldden
zich dikwijls als daders personen, die met
het geheele geval niets uitstaande hebben
•gehad. Tien jaar gevangenisstraf beteekent
voor hen niet veel en dan.in het gevang
het goed eten en drinken. Ook aan derge
lijke praktijken heeft het bestuur door ver
zwaring van straffen paal en perk weten te
stellen.
Wee den mensch met het booze oog
Wanneer men op Flores, niet alleen
daar, vermoedt dat een man of vrouw
het „booze oog" heeft, d.wjz. behekst
is, dan is de verdachte zijn of haar
leven geen oogenblik zeker. Treedt
toevallig een kermis of vriend een huis
binnen, waar een stervende ligt en
overlijdt deze na korten tijd, dan
wordt dit geweten aan den belangstel
lenden vriend, wiens dood dan tevens
bezegeld is.
Deze z.g. soeangi-moorden zijn volgens de
adat niet strafbaar. Teneinde te voorkomen
dat de vermoorde na zijn dood onheil kan
stichten, scheidt men het hoofd van den
romp en begraaft de lichaamsresten afzon
derlijk, bang zijnde dat de doode ais een
gave geest nog meer ongeluk zou kunnen
brengen.
„Over het algemeen", zoo besloot de heer
Bosch het onderhoud, „valt er in Timor en
Onderhoorigheden, veel natuurschoon, beko
rend door zijn afwisseling, te bewonderen.
Het is een mooi gewest, met vele mogelijk-
De zaak-Douwes Dekker
BATAVIA, 14 Dec. (Aneta). De
raad van justitie deed uitspraak in de
zaak-Douwes Dekker en veroordeelde
beklaagde tot drie maanden gevange
nisstraf, overeenkomstig den eisch van
den officier van justitie.
Wijnkoop c.s., die als trouwe leerlingen van
Dimitrof het misbruik van het begrip de
mocratie. door de leermeesters in Moskou
gepropageerd, in ons land ingang trachten
te doen yinden*
Hoogste stand te Budapest 766.3.
Laagste stand te Janmayen 716.0.
Stand vanmorgen halftwaalf 753.8.
WEER VERWACHTING
Afnemende tot matige Westelijke tot Zuid
westelijke wind, zwaar bewolkt met tijdelijke
opklaring, aanvankelijk nog regen- of hagel
buien en iets kouder.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
De kern van de diepe depressie, die gister
zware storm bracht, trekt naar de Pooizee
en door de krachtige stijging van de baro
meter over de Britsche eilanden, nemen de
drukverschillen af.
Op de oceaan teekent zich weer een vol
gende depressie af. Op de Britsche eilanden
i lucht opgeklaard en is de matige wind
weer naar West of Zuidwest teruggeloopen.
Het werd er kouder en plaatselijk vallen
nog regen- of sneeuwbuitjes, nadat gisteren
zeer zware regen is gevallen.
Aan de Noorsche kust, waar nog zwaarder
neerslag viel (Skudesnaes 46 mm.) waait het
nog stormachtig uit Zuidwest en valt regen.
In Zweden hebben de krachtige Zuidelijke
winden de vorst geheel verdreven en valt
regen. Ook Frankrijk heeft nog regen in
het Oosten en opklarend, eenigszins buiig
weer in het Westen. In Duitschland kwam
in het Zuiden en Oosten nog lichte vorst
voor. In het Westen valt plaatselijk regen
of sneeuw.
Na een opklaring met afnemende wind,
waarbij plaatselijk nachtvorst kan voorko
men, zal de wind vermoedelijk weer gaan
krimpen en toenemen,
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 6.6 C.
16 DECEMBER
Zonsopgang 8.06 uur, zonsondergang 3,45 uur
Maan op vm. 9,45 uur, onder nam. 6.28 uur
VOERTUIGEN WOriTSN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
16 DECEMBER
Van 's avonds 4,15 uur tot 's morgens 7,37 uur
VERBOUWING TE AMSTERDAM
Te Amsterdam werd ten stadhuize
aanbesteed de verbouwing van de H.B.S. in
de Marnixsti-aat tot een gebouw voor den
dienst van den Maatsch. Steun. Laagste in
schrijvers Gebns. Th. en N. Pot te Amster
dam, voor f 23.731.
)NQOr
AANBESTEDINGEN IN OVERIJSSEL
Te Zwolle is door den Rijkswaterstaat
aanbesteed het' maken van de aardbaan
voor het gedeelte Holterbroekerweg—Lan-
genholterweg van den Rondweg om Zwolle,
met bijkomende werken. Laagste inschrijf-
ster N.V. Aanemersbedrijf voorh, C Span-
haak tie Zwolle, voor f 27.775.
Voorts is aanbesteed het uitvoeren vau
grondwerk en het maken van rijwiel- en
voetpaden, met bijibehoorende werken op
den weg DeldenHengelo. Laagste inschrij
ver A. Kieboom te Delden voor f 24.500.
Tenslotte is aanbesteed het maken 1
boordvoorzieningen langs de Overijsselsche
Vecht in de gemeente Ommen met bijkomen
de werken. Laagste insohrijver H. Sprokholl
te Hattemeirbroek, voor f 12.640.
BRUGBOUW TE ALPHEN A. D. RIJN
Op 11 Januari a.s. zal te Den Haag aan
besteed worden het maken van den onder
bouw eener brug met keersluis van gewa
pend beton, het bouwen van dienstwoningen,
enz. te Alphen a d. Rijn. Bestek 24 van 1936.
Tevens wordt dien dag aanbesteed bestek
25 van 1936, nJ. het maken en stellen van
de metalen bovenbouw eener hefbrug en 2
sluisdeuren, enz. onder deze gemeente.
RIOLEERINGEN TE APELDOORN
Te Apeldoorn vindt 21 Dec. as. de aanbe-
ediing plaats van rioleeringswerken in di
verse straten aldaar.
HAVENWERKEN TE BRESKENS
6 Jan. as. wordt te Middelburg aanbesteed
het onderhoud der havenwerken te Breskens
over 1937.
De belangrijke sloop-, grond- en gewapend
betonwerken en de bronbemaling met afkis-
tingen voor de uitbreiding van het gebouw
van de post-, claque- en girodienst te Den
Haag zijn na aanbesteding opgedragen aan
de N.V. Kon. Roterdamsche Beton- en Aan
neming-Mij. voorheen van Waning en Co.
te Rotterdam, voor f 149.980.
Er moeben o.a worden verwerkt circa
4000 M3. beton-met circa 500.000 kilo beton
ijzer.
GLASINDUSTR IE
OH. PIETERMAN
VAN DER DUINSTRAAT 25-27 29
TELEFOON No. 45600
(Adv.)
BANK VOOR INTERN.
BETALINGEN
Mr L. J. A. Trip treedt al
als president
Mr. J. W. Beren zijn opvolger
In de gister te B a z e 1 gehouden zit
ting van den raad van beheer der Bank
voor Internationale Betalingen, heelt
de president, Mr I*. J. A. T r i p, mede
gedeeld, dat hij voornemens is aan het
einde van het boekjaar ai te treden.
De raad van beheer besloot een wijzi
ging der 8tatnten voor te stellen, waar
door het mogelijk zal worden, dat ook
een niet-lid van den raad van beheer
gekozen kan worden tot president der
B.I.B.
In verband hiermede werd verder
besloten, dat na goedkeuring van deze
statutenwijziging de plaatsvervangen
de president der B.I.B., Mr J. W.
Beyen, tot president benoemd zal wor
den.
Mr. Trip werd begin Maart 1935 tot pre
sident van de Bank voor Internationale Be
talingen gekozen. Reeds toen moet de lei
der van onze Circulatiebank te kennen
hebben gegeven deze post slechts voorloo-
pig te aanvaarden totdat een definitieve re
geling zou zijn getroffen, zulks met het oog
op de drukke werkzaamheden, verbonden
aan zijn functie als president van de
Nederlandsche Bank. Intusschen schijnt het
in de bedoeling te liggen, dat mr. Trip wel
President van den Raad van Beheer van
de B.I.B. zal blijven. In de aandeelhouders
vergadering in Mei 1937 zal n.l. worden
voorgesteld de functies „President van de
B.I.B." en „President van den Raad van
Beheer van de B.I.B." te scheiden. Eerstge
noemde post zal dan indien deze berich
ten juist zijn worden vervuld door mr.
J. W. Beyen, laatstgenoemde door mr. L. J.
A. Trip, zoodat hij voor het zqo belangrijke
arbeidsveld van de B.I.B. niet geheel en al
verloren gaat.
Mr. J. W. Beyen
Mr. Beyen, de opvolger van mr. Trip,
te Utrecht geboren, studeerde aan de Rijks
universiteit aldaar, en promoveerde in 1918
in de rechtswetenschappen. In 1924 trad
mr. Beyen op als referendaris bij de Gene
rale Thesaurie onder leiding van mr. Trip.
In 1925 volgde zijn benoeming tot secreta
ris van de directie der Philips-fabrieken,
terwijl hij op 30-jarigen leeftijd reeds tot ge
delegeerde van de Javasche Bank te Am
sterdam werd benoemd. Mr. Trip was toen
president der Javasche Bank.
Van de Javasche Bank ging mr. Beyen
over naar de Rotterd. Bankvereeniging als
directeur. In 1935 werd hij benoemd tot
vice-president van de B.I.B., in verband
waarmee hij aftrad als directeur van de
Rotterd. Bank en zich te Bazel vestigde.
1-Iet is ongetwijfeld een verheugend ver
schijnsel. dat wederom een van onze land-
genooten met de hoogste functie, die bij de
*\I.B. te vervullen is, bekleed wordt
SPAREND NEDERLAND
In I935-36 hebben de terug
betalingen de inlagen overtroffen
Een verschil van 29.5 millioen
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
heeft, evienals vorige jaren, een spaarbank
statistiek samengesteld, welke tlhans be
trekking heeft op het boekjaar 1935/1936.
Bij beschouwing der cijfers van de inla
gen en terugbetalingen blijkt, dat voor de
eerste maal sinds een reeks van jaren die
totale inlagen bij de Rijkspo6tpaarbank en
de bijzondere spaarbanken tezamen, lager
dan de terugbetalingen zijn geweest, nl.
29.5 millioen. Bij de R.P.S., waar reeds In
1934 de terugbetalingen ƒ2.7 millioen hoo-
ger dan de inlagen waren, is dit overschot
in 1935 tot ƒ13.4 millioen vermeerderd. Het
in 1934 nog bestaande saldo der inlagen
boven de terugbetalingen van ƒ5.0 millioen
-bij de bijzondiere spaarbanken, is in het
daarop volgende jaar veranderd in een
saldo groot ƒ16.1 millioen van de terug
betalingen.
Het saldo-tegoed, waarvan de laatste
Jaren de stijging steeds minder werd,
vertoont over het statistiekjaar voor de
R.P.S. een kleine verhooging, nL van
539.518.000 einde 1934 op 540.019.000
einde 1935, een vermeerdering dns van
501.000 o! 0.1 De stijging heeft in
1934 ƒ10.822.000 (2.0 beloopen.
Bi] de 286 bijzondere spaarbanken,
welke over 1934 en 1935 opgaven ver
strekten, vindt men thans een daling
van ƒ1.820.000 o! 0.4 on wel van
ƒ484.321.000 einde 1934 op ƒ482.500.000
einde 1935. In 1934 viel voor de toen
vergeleken banken nog een stijging
van ƒ19.548.000 (4.2 te constateeren.
Voor de R.P.S. en de bovengenoemde
286 bijzonder spaarbanken tezamen Is
in 1935 een vermindering van het
saldo-tegoed van 1320.000 o! 0.1 te
zien.
Voor verdere bijzonderheden raadplege
men de publicatie zelve.
ITALIAANSCHE STATISTISCHE
GEGEVENS
Binnenkort hervatting
van de publicatie
een van onze weekoverzichten hebben
we er onlangs op gewezen, dat de italiaan-
sche regeering sinds October 1935 geen sta
tistische gegevens meer ter beschikkii
stelde van dien Volkenbond. Thans mei
de „Fin. Times", dat de Italiaansche regee
ring besloten heeft binnenkort de publicatie
te hervatten van de cijfers betreffende de
positie van de clearing van Italië miet
diverse landen. Voorts zou het in de bedoe
ling liggen binnenkort ook de publicatie
van de cijfers der andere statistieken te
hervatten.
Indien dit bericht juist is, kan men zich
/er het besluit van de Italiaansche regee-
ring slechts verheugen. Het statistisch ma
teriaal, dat de Volkenbond regelmatig ver
strekt, \vioit daardoor weer aan, beteekenis,
GR0ENTEC0NSERVEM
(Adv.)'
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
DE LEVENDE GOD. Preeken en
voordrachten van Karl Barth.
Uitgezocht en ingeleid door Prof. Dr.
W. J. A alders. Vertaling van Ds.
P. G. van dien Hooff 1936. N.V.
Boekhandel W. ten Have, Am
sterdam.
Een inleiding met een grondige critiek op
den schrijver van het boek, dat men inleidt,
is niet een alledaagsch verschijnsel. Prof.
Aalders kent niettemin groote en heilzame
beteekends toe aan den stoot, door Barth ge
geven als getuige en als theoloog; zi. heeft
Barth een roeping ten onzent, in de eerste
plaats voor de Gereformeerden in Nederland,
dan ook voor de Groep-beweging; voorts
voor hen, die buiten den stroom van
geestelijk en kerkelijk leven staan.
De hier gegeven bundel bestaat uit vier
preeken en vier voordrachten. De preeken
zijn gehouden in het Ev. Diaconessenhuis te
Münster, in een Universiteits-Godsdienst-
oefenimg te Bonn, op een practisch-theolo-
gische conferentie te Kaiserswerth en in een
bijbelkring van studenten der Belydendskerk.
De voordrachten behandelen: het Evangelie
in den tegenwoordigen tijd, Evangelie en
Wet, de belijdenis der Reformatie en ons be
lijden, en de Christen als getuige.
Afgezien van den inhoud, ontkomt men bij
de lezing niet aan den indriik van het geheel
eigene, veelal nieuwe van Barths belichting
der eeuwige dingen, en evenmin aan de
dwingende kracht van den betoogtrant.
Overigens is het, gelet op den overvloed van
lectuur en tijdschriftartikelen over Barth,
werkelijk geen weelde, dat men nu ook eens
in de Nederlandsche taal beschouwingen kan
lezen van Barth. Dan is men in staat, zelf
indruk te krijgen van en zich een oor
deel te vormen over het getuigenis, dat deze
deniker in en voor onzen tijd heeft gegeven.
Wij kunnen ons na de lezing zeer wel
indenken, dat er ernstige bezwaren rijzen
tegen Barths theologie, maar gezien het feit,
dat de inzet en het ruggemerg van den Duit-
schen kerkstrijd gevormd worden door de in
Barths theologie gedrenkte Gereformeerden
van het Rijnland en Westfalen, zouden wij
op dit oogenblik de waarde van zijn invloed
nog niet durven preciseeren. Bovendien
wordt ons dit belet door het feit, dat
figuur als Barth niet alleen door zijn tijd
volledig kan worden beoordeeld.
CHRISTUS LANGS DE HAVENS.
Door G. F. Dempster. Vertaald
uit het Engelsóh door H. de Boer.
Inleiding van Prof. Dr. M. J. A. de
Vrijer. J. N. Voorhoeve, Den
Haag, 1936.
Een reeks verhalen uit den arbeid der
Evangelisatie rond de dokken en havens van
Londen. Op zichzelf dus al een boeiende lec
tuur. Maar vooral in onze dagen, nu allerlei
afzonderlijke vormen van Evangelisatie
onder Ghineezen, schippers, koopvaardij per
soneel e.d. toepassing en steun vinden,
ook een zeer welkome lectuur. Zij zal onge
twijfeld degenen, die daarin werkzaam zijn
of leiding geven, bemoedigen vanwege de
treffende gevallen van bekeering en de
groote mogelijkheden, welke deze
arbeid opent. Anderzijds moge zij velen op
wekken, zich te bezinnen op de vraag, of zij
het hunne reeds gedaan hebben, om
Evangelisatiewerk met gebed en financieel te
steunen of, wat nog beter is, zichzelf eraan
te geven. Voor de bewoners van al onze ha
vensteden staat dit boek gelijk met de be
kende woorden: De Meester is daar en Hij
roept ul
De strijd van het Nederlandsche
Nleuw-Calvlnisme tegen de theolo
gie van Barth. Door Prof. Dr. Th. L.
Haitjema. H. Veenman Zonen,
Wageningen,
Dit geschrift van den Groningschen hoog
leeraar is afkomstig uit den bundel, welke
te München is uitgegeven bij gelegenheid
van den 5Oen verjaardag van Karl Barth.
Het bevat grootendeels een afweer van het
boek over Karl Barth, dat onlangs door Dr
Berkouwer is gepubliceerd en dat hij
„een misteekening van het begin tot het
einde" der theologie van Barth noemt: Voorts
worden ook uitlatingen van Prof. Schil
der en den schrijver A. Janse besproken.
Doel van de brochure is, aan te toonen, dat
„bij het conflict tusschen Nieuw-Calvinisme
en Barthiamisme in den grond der zaak or
ganisatorisch, kerkelijk en politiek
prestige primair in geding zijn". Afgezien van
de vraag, of het oud-Calvinisme niet even
vierkant positie zou kiezen tegen de
theologie van Barth als het Nieuw-
Calvinisme, vragen wij ons af, of de opzet
dezer brochure wel bevorderlijk kan zijn
aan wat de hoogleeraar aan 't slot van zijn
betoog als mogelijkheid stelt: dat „wij uit de
wrijving van gedachten tusschen nieuw-Cal-
vinisme en dialectische theologie tot dieper
inzicht in de waarheid Gods kunnen ge
raken." Immers begaat Prof. Haitjema hier
de groote onbillijkheid, vast te stellen, dat
de overtuiging der nieuw-CalvinJsten er
van belangen (bl. 16, 18 en 29), en
miskent mitsdien de mogelijkheid, dat zij een
recht van overtuiging hebben, dat zon
der bijbelangen eerlijk gehandhaafd wordt,
omdat hi. Gods Woord hen daartoe bindt.
Het is jammer, dat de hoogleeraar in den
„oorlogstoestand tusschen het Ned. nieuw
Calvinisme en de zgn. Barthiaansche theolo
gie" (blz. 3) een der partijen wapenen in
handen poogt te drukken, welke de oprecht
heid van hun overtuiging in verdenking
zonden brengen. WU meenen, dat zulks in een
stryd tusschen hen en zijn „nieuw-Calvinis-
tische broederen" (bL 16) dus tusschen
Christenen, yoorfcomen moert worden, j
L'OUVERTURE FRANfAISE doof
F. leLionnals. Uitgave van „Lea
Cahiers de lTCchiquier Francais",
Rue du Champ-de-Maxs 24, Paria
VII. Prijs 21 fransche francs.
Dit boek Is werkelijk het meest volledige,
dat wy over de Fransche verdediging ken*
nen. Het behandelt in ruim 160 bladzijden,
voor het meerendeel fijn bedrukt, zeer uit
voerig alles, wat by deze verdediging te pas
komt. Hoewel er zeer veel varianten en by-
varianfen, welke ter wille van de overzichte
lijkheid evenzoo zijn opgesteld als in hefi
vermaarde „Bilguers Handbuch", worden
vermeld, ontbreekt toch niet een systemati
sche behandeling van de grondslagen en
kenmerken van de Fransche verdediging, do
speelwyze, welke tijdens de match Euwe—
Aljeohin zoo by zonder de aandacht trok. In
tegendeel, het eerste gedeelte van Le Lion-
nais" boek is - en dit is een van zijn groote
verdiensten geheel aan beschouwingen
gewijd, welke ons de beteekenis doen ver
staan van de overvloedig; variantenrijkdom,
welke ons in het tweede deel wordt voor
gezet.
Het geheel b een werk, dat nauwgezette
bestudeering vraagt. Geen lichte kost, welke
men in enkele uren in zich opneemt.
Dat de algebraïsche hier te Lande ge
bruikelijke notatie gebezigd is. maakt hel
boek ook toegankelijk voor hen, die de Fran
sche taal niet of slechts in beperkte mate
beheerschen. j
Ingezonden Stukken
(Bulten verantwoordelijkheid van de Redactie}]
KERSTFEEST NIJEBEKKOOP IN DEN
ZUID-OOSTHOEK TAN FRIESLAND
L.S. 1
Even vragen we uw aandacht voor Hel
evangelisatiewerk te Nijeberkoop in den
Zuid-Oosthoek van Friesland, dat uitgaat
van de Gref. Kerken van Donkerbroek em
Oudehorne.
Door de geldelijke en stoffelijke hulp vaU
velen konden wij vorige jaren een goede
Kerst-uitdeeling houden.
Dit jaar zouden we op het Kerstfeest zod
graag weer wat uitdeelen aan de bezoekers.
De nood is groot. Het koopen van kleeding
is voor velen hier onmogelijk. Wilt u ons
helpen In dien nood eenige hulp te bieden?!
Wien barmhartigheid geschied is, die be<
toone ook barmhartigheid.
Pakketten met goed worden gaarne inge»
wacht door den hulpprediker voor het Evan
gelisatiewerk: Cand. W. C. Huisman p./a.
F. Hiemstra, Nijeberkoop.
Giften zien gaarne tegemoet Ds A. Nijhuis,
Donkerbroek, Giro 275236 en Ds. J, L» Bak«
ker, Oudehorne, Giro 223772,
„EENHEID DOOR DEMOCRATIE"
Geachte Redactie.
U verguime my allereerst myn dank te be
tuigen voor de gastvrijheid, die uw pers bij
voortduring betoont aan de voorstanders en
strijders voor het ideaal: de eenheid van alle
politieke partyen, die protestantsch-christe-
hjk zyn georiënteerd. Wanneer een idealist
van deze soort hoort, dat de actie „Eenheid!
door Democratie" zoo'n groote opgang maakt,
verheugt hy zich, maar treurt tevens. Bhjd-
schap kan er zyn, omdat het begrip „een
heid" dus nog niet geheel verdonkeremaand
is in ons goede vaderland. Droefheid moet er
zyn, omdat de eenheid in schriftuurlijke zia
nog niet een feit is.
In het midden latende of „Eenheid door
Democratie" een poging van de socialisten
is, om de massa mobiel te maken als een
volksfront tegen het nationaal-socialisme
houden wij ons liever aan het woord van
Christus vast. Dat Woord zegt in Joh.
17 vers 20: „En Ik bid voor degenen die in
My gelooven zullen: opdat zy alleen één zyn,
gelykerwys Gy, Vader, in My, en Ik in U,
dat ook zij in ons één zijn, opdat de we
reld geloove dat Gij My gezon
de hebt".
Wanneer alle Christusbelijders zich aan dit
Woord hielden, zouden ze ongetwyfeld geen
„eenheid door democratie" noodig hebben.
Deze armzalige leuze „Eenheid door Demo
cratie" wordt nog meer ledig, wanneer wij
die vergeiyken met de leuze: „Eenheid door
Christus". Immers, Christus is hierby èn het
middel èn doeL Ook daarin is HU volmaakt.
Maar nu. Democratie, gebruikt als middel om
tot eenheid te komen! Ja, wat voor een een
heid?
Het is niet meer dan een woord, een niet
te verwezenlyken begrip, een partijdig plan
in de slechte zin van het woord. Daarom
Christusbelyder, geeft er uw steun niet aan.
Wilt ge eenheid, zoekt die dan elders en be
ter. Gedenkt aan Joh. 17 vers 201
Utrecht, 1-12-Ï936.
L. H. B.
ALLÉÉN OEZE VLUCHTHEUVELS
groen Alleen vluchtheuvel» met
groen lichtgevende verkeers
raden mag men links of recht*
voorbijrijden; alle andere
altijd ter rechterzijde.
nEÖEKHIEEHBES
