Ve ivo I ei vemaa
1
®oC
J
1
Y
18
a
tf;
8S3
ff
ft
r
A
m
1
m
l
A
m
De Rubberboom
van Veenplas
door K. Lantermans
Ï5)
De eerste arbeid^ie de nieuwe secretaris in di£
„ambt" deed, was een brief schrijven aan den
meester, waarin gemeld werd, dat elke eerste
Maandag van de maanden Februari, Mei, Augustus
en November een bestuursvergadering gehouden
zou worden, en, als de meester voorstellen had,
dat hij die dan drie dagen vóór die vergadering
schriftelijk aan het bestuur moest melden.
j)o meester was dus afgezet als adviseerend lid
van het bestuur, waartoe hij wel nooit benoemd
was, maar dat hij toch al die jaren geweest was.
Voelde hij de vernedering? Hij toonde er niets
van. Hij gehoorzaamde eenvoudig. En gehoorza
men had hem nooit een kruimeltje moeite gekost.
Elk ander zou soms de lip opgetrokken hebben,
vooral bij de van geringschatting getuigende op
merkingen van den secretaris-kruidenier. Niet al-
aoo meester Kwedelboom.
Toen de Evangelisatie omgezet was in een echte
kerk met een heuschen dominee en die dominee
soms zoo'n raar lachje om de mond kon hebben,
ale hij met den meester in aanraking kwam,
scheen de oude man dat niet te merken. Toch
zou het een scherpen toeschouwer opgevallen zijn,
dat de meester soms lang naar den dominee z'n
gezicht kijken kon, terwijl hij over zijn eigen
baard wreef, als dat lachje op dominee's gezicht
rustte.
Dominee werd verzocht door de andere vier be
stuursleden de functie van bestuurslid op zich ta
willen nemen, toen hij een paar jaar in Veenplas
pas, en dan als voorzitter op te treden. Dominee
nam „voorloopig" aan.
Eens had meester Kwedelboom schriftelijk, want
dat wenschte het bestuur immers sinds eenigo
jaren, dus schriftelijk toestemming gevraagd om
een nieuwe wandkaart van de provincie te mo
gen aanschaffen. Dat was een week voor de be
stuursvergadering. Twee dagen later kreeg, naar
gewoonte der laatste jaren, de meester een brief
van den kruidenier- secretaris, dat de meester op
Maandagavond om half zeven in de vergadering
verwacht werd, om zijn voorstel te verdedigen.
Dijkstra had dat nu ook wel mondeling kunnen
doen, want hij woonde drie huizen van den
meester af, kwam hem herhaaldelijk in het dorp
tegen en zag hem ook wel, als hij eigenhandig
de boodschappen in de keuken bracht, maar de
functie of het „ambt" van secretaris, zou de
meester zelf zeggen, eischte een schriftelijk ant
woord.
Meester trad die bewuste Maandagavond dus op
het „binnen" na zijn zacht klopje in de catechi
satiekamer onder het flauwe peterolie-lampjc
naar de tafel, waarachter de dominee als
president fungeerde. Dat zag de meester dadelijk,
al had hij er nog niet van gehoord. Of hij er blij
om was, dat dominee bestuurslid en ook voorzit
ter geworden was? Het zou onmogelijk zijn, daar
van jets op zijn bebaarde gezicht te bespeuren.
Wei zag hij lang naar dominee's gezicht, W&arop
weer dat eigenaardige lachje te bespeuren was,
net een lachje, als je wel hebt tegenover een
heel klein kindje of tegenover een hondje, Waar-
van je het kwispelstaarten zoo aardig vindt.
De meester verdedigde zijn voorstel tot aankoop
van een nieuwe kaart: de oude was totaal ver
sleten, omdat „dezelve" meer dan twintig jaar
gebruikt was, zoodat de kinderen de plaatsen
piet meer zien konden.
„Er is zeker niets op tegen, dat die kaart aan
geschaft wordt, broeders?", vroeg de dominee
eerst rechts naar de twee medebestuurders
kijkend en daarna links van zich naar de andero
twee.
„Hm, hm", schraapte de secretaris-kruidenier do
keel en zei daarna: „Dat is geen gewoonte,
dominee: we zijn gewoon, eerst over het voorstel
te beraadslagen en daarna meester het antwoord
te zenden."
„Dan doen we dat nu ook, als dat de gewoonte
is", zei de dominee.
Meester groette dus de vijf machthebbers en ver
liet de catechisatiezaal: alles, zooals hij het uu
al eenige jaren gewoon was. Toen hij om negen
uur de deur der vergaderzaal wilde sluiten, was
de vergadering nog niet afgeloopen: zeker be
langrijke zaken t« bespreken.
Drie dagen later kreeg meester een brief van den
kruidenier-secretaris, die immers drie huizen
van hem afwoonde en hem in die drie dagen
zeker tien keer ontmoet had. In die brief werd
hem bericht, dat er een commissie uit het bestuur
benoemd was, om te onderzoeken, of de aan
schaffing van een nieuwe kaart noodzakelijk
was.
Een maand later verscheen op een Dinsdagmid
dag om drie uur in de school de secretaris
kruidenier. Recht op den meester ging hij af en
zei:
„Ik kom in opdracht van het bestuur, meester,
om een onderzoek in'te stellen naar de toestand
van de landkaart"
Later vernam de meester, dat de postbode
penningmeester, die ook in de commissie van
onderzoek benoemd was geweest, die middag
plotseling door „ambtsbezigheden" verhinderd
was geweest, om ook bij het onderzoek ter
plaatse tegenwoordig te zijn.
De commissie, vertegenwoordigd door den
secretaris, schreed dus naar de muur, waar do
bewuste landkaart van de provincie hing. Een
jongen, die vlak bij de kaart zat, zei zacht
tegen zijn burman:
„Hij stinkt naar de azijn."
De commissie stond voor de kaart, zette de
bril op, keek, keek nog eens scherp, ook aan
de achterkant van de kaart, stak de bril weer
in aeszelfs behuizing, draaide zich om en zei:
„Hm, hm! Dag meester!"
De commissie verliet het school vertrek.
Drie maanden later (er was dus weer een offi-
ciëele bestuursvergadering geweest) kreeg mees
ter Kwedelboom een brief van den secretaris,
deel wasb dat de bewuste kaart nog best mee
kon.
Dominee bemoeide zich heel weinig met de
schoolzaken. Hij had alleen op uitdrukkelijk
.verlangen van de andere vier de vereerendö
opdracht voorloopig aangenomen.
.Toen meester hem kort na de afgewezen aan
vrage eens ontmoette, zei de dominee:
„Die kaart kon nog best mee, hè, meester?'1
Weer dat rare lachje op het domineesgezicht.
De meester keek lang naar dat gezicht.
Het gekke van dat lachje moet den toege-
venden man toch wel opgevallen zijn. Want het
leek toch werkelijk, of de dominee er schik in
had, dat de oude man door de bestuursleden
zoo gekleineerd werd. En dat dit alleen het drij
ven van den kruidenier was kon hem toch ook
niet ontgaan zijn. En zou de dominee dat nu
prettig vinden en hem bespotten?
Een half jaar later had de meester dezelfde aan
vraag om een nieuwe provincie-kaart ingezonden,
goed op tijd, en behoorlijk in de vorm, zeer onder
danig. Een hongerlijdende koster kon niet onder
daniger zijn voor een brommigen dominee dan
Meester Jan Kwedelboom voor elk van zijn be
stuursleden in het bijzonder en het college samen.
Hij kreeg weer een briefje, dat hij „om zoo laat'1
verwacht werd in de vergadering om zijn aan
vrage mondeling toe te lichten. Noodig was dit wel
niet, want in de aanvrage had hij gemeld, dat de
kaart een groot gat had, zoo groot, dat er een
kat kon doorkruipen.
De Maandag, toen die avond de bewuste vergade
ring gehouden zou worden, waarin de machtheb
bers over de aanvrage zouden beslissen, was de
meester anders dan gewoonlijk. Zenuwachtig was
bet goede woord niet, want zooiets was nog nooit
bdj den zelfbewusten man gezien. Het viel zijn
huishoudster zelfs op, dat hij wat had, zoodat zo
zei: „Drukt er wat, meester?"
„Het valt me zwaar, heel zwaar om vanavoad
naar die vergadering te gaan."
„Maar wat is er dan, mensch? Is er wat getbeurd?''
„Ja, er is wat gebeurdMaar het kwaad zal
hersteld worden, hoewel de misdaad blijft
Met een beschuldigend geweten wensch ik niet
over Gods echoone aarde verder te wandelen."
Hij verscheen dus ter vergadering die avond,
maar was wel tien keer zoo deemoedig gestemd
als anders. Hij had de zware gang van de deur
tot de tafel tegenover den dominee nog niet ter
halver wege afgelegd, toen de dominee hem toe
sprak met de woorden: „Meester Jan Kwedelboom,
meester van Veenplas. Uw aanvrage om een nieuwe
landkaart is toegestaan. Wel werd er eerst geoor
deeld, dat er een nieuwe commissie van onderaoek'
'benoemd moest worden, maar op felle aandrang
van een der leden blijft dat nu achterwege. Ga op
die stoel zitten, meester, want ik heb nog het oen
en ander te bespreken, waar ik u graag bij heb.'1
„Hm, hm!" deed de secretaris-kruidenier, „dat is
geen gewoo
Dominee stoorde er zich niet aan, dat een der
leden wat zeggen wilde. Ook had hij er weinig
tijd voor om naar den secretaris te luisteren, want
zijn aandacht werd geboeid door den meester, die,
zonder te gaan zitten, heel deemoedig fluisterde:
„En toch kan ik die uitgave niet rechtvaardigen.
Do kaart is totaal onbruikbaar, dat is zoo. Er
moet een nieuwe zijn. Die zal er ook komen. Maar
ik zal die uitgave zelf betalen. Ik heb met mijn
schoen tegen de kaart geschopt, dominee, in een
zeer zwak oogenblik, om een nieuwe te krijgen."
„Dat was een fout van u, meester, een zeer groote
fout!" zei de dominee met een stem, of hij boven:
van de preekstoel af een standje gal aan een jon
gen, die onder de preek ondeugend was.
Het kasteel Radboud te Medemblik zal verder ontmanteld worden door afbraak van eenige aangrenzende pakhuizen en woningen. Hef kasteel
gezien van de Westzijde, welke kant reeds geheel van het aangebouwde stuk werd vrijgemaakt
556
KRUISWOORDRAADSEL
4
2
j
1
5
9
*c
-
-
44
45
44 1
49
Xt
U
Horizontaal: 1 vezelplant; 4 tweetal; 7 ver
dikking der opperhuid; 8 verkorting van Indo-
Europeaan; 9 boom; 10 doch; 12 een der levens
voorwaarden; 14 bekrachtiging; 17 sprakeloos;
20 staaf; 21 verbond; 22 Egyptische godin der
natuurkracht; 23 opdracht; 24 geldstuk.
iVerticaal: 1 soort verbond; 2 verbond; 3
hemellichaam; 4 plaats in Italië; 5 afscheids
groet; 6 vette deelen der melk; 11 lokmiddel;
13 voornaamwoord; 14 stof; 15 Engclsche water
lelie; 16 rijstbrandewijn; 17 snugger; 18 stam
vader der Asen; 19 sterke drank.
SCHAAKRUBRIEK
Redacteur: W. J. H. CARON, Jacob Marisstraat 42,
Amsterdam-West. Men wordt verzocht correspon
dentie over deze rubriek aan bovenstaand adres
te richten.
PROBLEEM No. 523
d (No. 3 van den wedstrijd)
-
H
i
ill
A
lÉf
B
A
H
Pt
f:
i
I
jjjj
E
m
iH
iWit begint en geeft in twee zetten mat.
,Wit (8): Kbl, Db2, Tc2 Th5, La3, Lf5, Pb5, Pdl.
Zwart (11): Kd5, Dhl, Tb8, Th3, Le3, Lfl, Pa6,
Plb6, pi. c7, ©4, f7.
Gevraagd sleutelzet en varianten.
PROBLEEM No. 524
j (No. 4 van den wedstrijd)
li.
r
iSj!^
11
fei
i
s
p
üi
A
jfe
R
11
A
m
H
H
A Zh
"•A
fcÜg
D. A. T. Een nevenoplossing (of tweede sleutel-
zet) is inderdaad mogelijk hier of daar.
A. H. Het duidelijkst is het, de varianten per
regel onder elkaar te zetten.
G. H. Uw naam was bedoeld.
COLLE-OPENING
Gespeeld in den wedstrijd om het kampioenschap
van België.
Wit: G. KoltanowskL Zwart: Defosse.
1. d2d4 Pg8—f6
2. Pgl—f3 e7e6
3. e2e3 d7—d5
Waarschijnlijk is het beter met dezen zet te wach
ten, tot men ertoe gedwongen wordt; bijv. als wit
e4 dreigt te spelen.
Het uitgespaarde tempo kan men dan benutten
met b6 te spelen, waarna Lc8 een goede ontwik
keling vindt.
4. Lfl—d3 c7c5
5. c2c3
Hier kan ook 5. b3 geschieden gevolgd door Lb2L
5Pb8c6
Bogoljubow keurt dozen zet af wegens 6. Pbd2,
Ld6; 7. 0—0 6—0; 8. dXc LXc5; 9. e4 enz. Wit
heeft zijn zin!
De partij dezer rubriek bevestigt echter Bogol-
jubows meening niet.
Dezelfde stelling ontstaat hier, maar zwart komt
niet in moeilijkheden.
6. Pbld2 Lf8e7
7. 0—0 6—0
8. d4X45 Le7Xc5
9. e3—ei Dd8—c7!
Zwart neemt dus niet op e4, gelijk gebruikelijk is,
maar belet het doorschuiven naar e5.
Wit wil nu dit laatste toch doorzetten.
10. Ddle2 Lc5d6
11. TH—el Pf6g4
Dreigt op h2 te slaan.
12. h2h3 Pg4e5
13. Pf3Xe5 Pc6Xe5
14. e4Xd5 e6Xd5
Het eenige nadeel, dat zwart in deze variant voor
lief nemen moet, is de isoleering van den d-pion.
Hiertegenover staat echter een betere ontwikkeling
der stukken.
15. Pd2— f3
Wit haast zich eveneens zijn officieren te ont
wikkelen en heeft geen tijd zijn looperpaar door
Lc2 ongeschonden te bewaren.
15Pe5Xf3?
Beter was 15*PXd3!, Waarna zwart wel, wil
niet een looperpaar bezit, terwijl mede daardoor
pion d5 beter vervededigd kon worden.
Bijv. 15PXd3!; 16. DXd3 Td8; 17. DXd6 LX1
h3! (herstelt het evenwicht. Niet Lh2t; 18. PXh2,
en zwart mag de dame niet slaan wegens Te8 mat)
18. De4 Ld7; 19. Pg5 g6.
16. De2Xf3 Lc8—e6
Nu z»u Td8 onjuist zijn wegens 17. DXd5 enz.
17. Lel—e3
Om Ld4 te kunnen spelen.
17Ta8d8
Een "rij nuttelooze zot. De d-pion kan immers nieC
opgespeeld worden. Beter was Lc5. 18. Lf4 Ld6 en
zwart heeft remisekansen.
Ook goed is 17Le5. Na 18. Lc5 DXc5; 19. TXe5
kan wit dezelfde eenigszins gunstige stelling ver
krijgen als na de afruilvariant. 17Lc5; 18. LXI
c5 DXc5; 19- Te5.
18. Ld3—c2 b7—b5
Hier kwam zeker Lc5 in aanmerking.
19. Le3d4 Ld6—c5
Het blijkt spoedig, dat zwart een tempo te laat is
met het afruilen van den gevaarlijken looper.
20. Tal—dl! b5—b4
Onjuist ware LXd4; 21. TXd4 met fraai aanvals-
spel voor wit De tekstzet is echter evenmin vol
doende.
21. Ld4—e51 -
Wit wil het veld d4 voor den toren vrijmaken,
21Lc5d6
Zwart voldoet aan wits wensch. Beter was Dc6.
Stand na 21Lc5d6
OPLOSSING
Wit begint en geeft in twee zetten mat.
Zwart (11): Kd5, Dhl, Lgl, Leü, Pc7, Pfl, pi. c5,
dO, f2, f5, h2.
Wit (11): Kh3, Dg7, Tf4, Th6, Lf8, Pa5, Pg2, pL
!d3, d4, h4, h5.
Men wordt verzocht de oplossingen uiterlijk op 28
Dec. te verzenden. Bij voorkeur per briefkaart.
IP
fejyf
P
A
A
A
p
18
A
SÉ
g§;
Iu
A
A
Hf
Bi
A
B
van bet Kruiswoordraadsel uit het vorig nnmmer
Horizontaal: 1 mand; 5 orde; 8 madonna;
11 s. a.; 13 melis; 14 no.; 15 tam; 17 sot; 18 das;
19 roos; 20 roet; 21 Ede; 22 ega; 24 nat; 26 de;
27 traan; 30 patater; 32 kaak; 33 koen.
Verticaal: 1 mast; 2 n.m.; 3 dam; 4 polo;
5 ons; 6 ra; 7 eros; 9 dessert; 10 nitraat; 14 Na-
tal; 16 moe; 18 den; 21 edik; 25 teen; 27 tak;
28 nek; 30 pa; 31 Ro.
(o.a. in de beroemde partij LaskerBauer, Amster
dam 1889).
24Kg8Xg7
25. Dh5—göf Kg7h7
26. Tdld4!
Tegen deze tank is niets meer bestand!
26. Ldöli2f
27. Kgl—hl Dc7—f4
28. Td4Xf4 Lh2Xf4
29. Dg5Xf4 Tf8g8
30. Tele5 opgegeven
Koltanowski verkreeg voor deze partij den eersten
schoonheidsprijs.
DE RUILBEURS,
BOVEN-HARDINXVELD
Ten dienste van de lezers der Ver. Chr. Pers
Deze week komen we tot al de lezers met een ver
zoek. De heer Noort uit Rotterdam schreef ons uit'
naam van een Comité, dat door het resultaat van
gebruikte postzegels verzamelen, reeds vier zwak
ke kinderen uitzond.
Nu is er een meisje, dat op doktere advies drie
maanden naar een rusthuis moet. Willen we daar
allen aan medewerken? We zien gaarne Uw inzen
dingen tegemoet. Er ontbreken nog een paar hon
derd duizend zegels, die we met vereende krachten
wel bijeen kunnen brengen.
We rekenen op aller hulp. Zegels kunnen gezon
den worden aan; De Ruilbeurs.
Denken de lezers eraan, dat we na vandaag, 1?
December, geen Boerderij-bons meer accepteeren.
U kunt ze wel vragen.
Voorloopig mogen geen Klokzeep-bons aange
vraagd worden.
Wegens plaatsgebrek kunnen we de voorwaarden
deze week niet opnemen. Zie vorige nummers.
De waarde der bons is als volgt: Bussink 8, Coe-
lingh 3, D-E 6. v. Delft 10, Dobbelman 4, H-0 6,
Droste 20, Hagzegels 8, Haust 5, Hille 8, Holl. Zw.
Weegsch. 3, van Houten (tijdschr. bons) 30, Paul
Kai6er 6, Klaverblad 8, Klokzeep 10. Kwatta 3,
Lever's zeep 20, van Nelle 4, Patria deel I 10,
deel 2 15, Pette 10, Pleines 3, Rademaker 3. Sickesz
3. Verkade oude albums 2, Torenkraai 3, Boerderij
4. Waar Wij wonen 10, Wascholine 2.
Wie heeft voor ons Kwatta winkelierbons?
Wil 8.v.p. gratis ruilformulier zenden aan:
Naam:
Woonplaats:
Datum:
22. Lc2Xh7fü
Een briljante slotcombinatie vangt nu aan.
22Kg8Xh7
23. Df3h5f Kh7—g8
24. Le5Xg7!
Een dergelijk dubbel looperoffer komt vaker vooc
CORRESPONDENTIE
W. E. te Rotterdam-W. 10 ct. strafport betaalden
we voor Uw zending.
M L. te Scheveningen. Er was maar 3*4 v. H. bon
bij. Patria II is gen., saldo 158 pt. Hebt U 't al
bum al?
S. v. d. K. te Rotterdam. Er komen t.z.t. nog 200
Weegsch. Een gedeelte werd reeds gezonden.
G. J. K. te Rotterdam-Z. Nog steeds geen succes go-
had? 25 Bussink gen.
E. V. te Waarder. 't Was in orde, precies
500 punten.
G. J. A. te Terschelling. 300 pt. gen. U kunt ze be
rekenen h 6 pt per punt.
A. B. te Utrecht. Mogen de waardelooze bons in
de prul iemand of moeten ze retour? 98 D.E. ver
zonden.
M. te Katwijk Wc hebben ze ontvangen.
H. v. dL W. te Gouda. 80 W.W.W. gen,
Mevr. V.T. te Rotterdam-Noord. In totaal krijgt
U 55 Vim. Ze zijn niet voorradig. Naar die albums
zullen we informceren. Hebt U een bepaald deel
op 't oog? Ja, die naam is hier niet onbekend.
N. J. de H. te Yoorburg. 138 W.W.W. gen. Uw be
rekening klopte precies.
M. W. L. te Leiden. Uw aanvraag is gen. We hopen
ze U tz.t. te 6turen.
J. C. te Leiden. 898 pt. Haus-b ons zijn waardeloos,
H. J. K. te Den Haag. 48 W.W.W. gen.
H. v. d. S. te Zaandam. U was juist aan de beurt.
E. H. te de Lier. Beide gevraagde soorten zijn niet
in voorraad. We willen zo wel aanvragen resp.
voor 6 en 20 pt. We hooren eerst wel wat van U?
De heer H. Almekinders, Zevcnb.dijkje 45 te Rijs-
oord, biedt te koop aan: Verkade: Cactussen, Vet-
planten en Zeew. Aq. en Terr, h 1.50 per stuk.
Ter ruiling aangebodon; Schatten der Aarde, deel
II, Ertsen en Metalen en Zeew. Aq. en Terr, tegen
1000 pt. per stuk. De albums zijn compleet, brie-
Ven aan W. Boog, Markgraaflaan 121, Vlaardingen.
Postadres: De Ruilbeurs, HardinxvclcL
561]
