Koning Edwards Troonafstand
KNOOP 1936
VRIJDAG li DECEMBER ig^
EERSTE BI.AD PAG. 3
HET IS HET EERST VERDIEND:
30 die U bespaart door bij de
poedkoopste drukkerij van Ne
derland te laten drukken. Tijd-
schriften. Catalogi, Dissertation,
EEN KONING
IN BALLINGSCHAP
De spanning over het lot van de Britsche
kroon is thans ten einde, koning Edward
heeft afstand van til zijn rechten gedaan,
en zal zich, vermoedelijk reeds heden, naar
het buitenland begeven, in een tragische, of
schoon tenslotte toch door eigen keus be
paalde, ballingschap. Gedurende ruim
iweek heeft de innerlijke tweestrijd geduurd
(van den vorst, die in zijn privé-bestaan ver
plichtingen had aangegaan, welke volgens
het oordeel van de parlementen van Groot-
Britannië en van de Britsche dominions
niet in overeenstemming te brengen waren
met de waardigheid van de kroon. Aan den
mensch Edward zou men gaarne zijn af
dwaling hebben vergeven; de koning echter,
de drager der hoogste imperiale waardig
heid, moest ongerept blijven. Zoodra de
monarch zijn verhouding tot mevrouw
Simpson publiek door een huwelijk wenschte
te bekrachtigen, en daarover met zijn minis
ter-president beraadslaagde, nog eer de
dame zijner keuze wettelijk vrij was van
haar laatst aangegane echtverbintenis, acht
te men de grens van het officieel toelaat
bare overschreden. Ook door het uitvaar
digen van een speciale wet, waardoor in
den vorm van een morganatisch huwelijk
de weg tot zulk een echt zou kunnen zijn
geëffend, wenschte men de toestand niet op
.te helderen-
Na de waardige woorden, waarin minis
ter-president Baldwin in het Lagerhuis het
verloop der besprekingen tussohen koning
en dienaar der kroon heeft ge
schetst, valt over de geheele aangelegenheid
weinig nieuws meer te zeggen. Wel is thans
duidelijk aan den dag getreden, dat het
.voortduren van de crisis miet aan persoon
lijke aarzelingen van den afgetreden
monarch kan worden toegeschreven. Reeds
van den aanvang moet het voor Edward
hebben vastgestaan, zoodra hem bleek, dat
men niet bereid was, te zijnen behoeve spe
ciale wetgevende maatregelen te nemen,
dat troonsafstand óf verlies der beminde
vrouw voor hem het eenige alternatief was.
Onomwonden heeft hij toen aan zijn minis
ter te kennen gegeven, dat hij 2ijn konings-
en keizerskroon zou nederleggen, om als
privé persoon het geluk te nemen, dat men
hem aan het hoofd des rijks meende niét
te kunnen toestaan. Het kabinet echter
heeft zich daarbij niet onmiddellijk neer
kunnen leggen. Het heeft gemeend, bij den
voortduur aandrang te moeten uitoefenen
op den monarch, om alsnog zijn decisie te
herzien. Tweeërlei motief heeft hierbij het
kabinet tot richtlijn gediend. In de eerste
plaats het besef, dat men in heel het Brit
sche imperium niet dan met groot leed
wezen een koning zou zien vertrekken,
wiens populariteit reeds dateerde van den
lijd, toen hij als prins van Wales op zijn
wereldreizen de meest verwijderde deelen
van het Empire bezocht en overal de har
ten voor zich wist te winnen. Bovendien
had Edward, tijdens zijn zoo korte, nog
geen vol jaar geduurd hebbende regeerings-
periode, een warme en innemende belang
stelling aan den dag gelegd voor het lot der
minder bedeelden, voor den kommer dei-
door crisis en werkloosheid getroffenen.
Men meende in hem een vorst te mogen
kronen, die ook in de toekomst een belang
rijk aandeel zou nemen in het sociale leven
van zijn volk.
Naast deze overwegingen golden voor het
kabinet echter nog andere. Men wilde zich
verre houden van den schijn, Edward tot
terugtreden genoopt te hebben, omdat het
gevaar niet denkbeeldig was, dat op deze
wijze de kroon tot inzet zou worden van
een zeer onverkwikkelijken politieken
strijd binnen de muren van het parlement
De Londensche straten dreigden reeds thans
het tooneel te worden van politieke betoo
gingen, waarbij vooral groepeeringen als dte
van den fascist Mosley zijde zouden heb
ben gesponnen. Tenslotte echter werd het
Baldwin duidelijk, dat een beslissing niet
langer meer was uit te stellen. Het land
begon in onrust te geraken; er werden reeds
stemmen gehoord, die repten van een vlek
op de kroon, terwijl men van andere zijde
'den eisch liet vernemen, dat de koning
eenzelfde offervaardigheid van persoonlijk
geluk aan den dag moest leggen als de on
telbare onderdanen van wijlen zijn vader,
id ie voor 0 e belangen van het imperium
zonder morren den dood waren ingegaan.
De beslissing moet Edward wel zeer hard
fcijn gevallen. Hij had zich verwikkeld in
leen conflict, waaruit hij niet anders dan
met een gekreukte reputatie kon te voor
schijn komen. Ridderlijkheid en de in Enge
land zoo hoog aangeschreven sportiviteit
belemmerden hem zich ontslagen te achten
van zijn verplichtingen aan een vrouw, wier
naam mede door zijn optreden op aller lip
pen was gebracht. Daartegenover stond zijn
plicht als rijksbestuurder, in welke hoeda
nigheid terecht van hem een offer, zelfs
een zeer zware ontzegging van persoonlijk
geluk, mocht worden verwacht. De koning
heeft thans gekozen; wel zelden zal het in
de geschiedenis zijn voorgekomen, dat een
man, voor de keuze gesteld tusschen zijn
liefde en de belangen varn een geheel we
reldrijk, weloverwogen het accent op deze
jeers te heeft gelegd.
Men zegt dat Edwards opvolger zal wor
sen gekroond op dienzelfden twaalfden Mei,
waarop hij zelf de kroon zou hebben ont
vangen. De feestelijkheden, waarop geheel
het Britsche imperium zich reeds zoo langen
tijd voorbereidde, zullen door deze coïnci
dentie onwillekeurig aan luister inboeten.
Op den nieuwen monarch George en op
Baldwin rust tenslotte de taak om het aan
zien der kroon, hetwelk door deze „his-
toire intime" ontegenzeggelijk heetf geleden,
weder zijn oude glans te verleenen. De
hechtheid van het Britsche wereldrijk is de
inzet, waarom het ook thans nog gaat.
Vervolg van bh. i
De Koning overwoog voortdurend vier
punten, n.l. wanneer hij heen zou gaan,
zou dit waardig en met zoo min moge
lijk last voor zijn ministers en zijn vol
keren geschieden. Tevens wenschte hij
heen te gaan onder omstandigheden,
die de troonsbestijging zoo gemakkelijk
mogelijk zou maken voor zijn broers,
terwijl iedere gedachte aan een z.g.
„koningspartij" hem tegenstond (lang
durig en krachtig applaus).
De Koning wilde op fort Belvedère
blijven aangezien hij geen bezoek wilde
brengen aan Londen zoolang geen op
lossing was bereikt. Ik eer en eerbiedig
hem wegens dit besluit, aldus Baldwin
(wederom krachtig applaus).
De positie van den Koning verder bespre
kende, zeide Baldwin: ,.Z. M. heeft ons ge
zegd, niet langer den bijna ondragelijken
last van het koningsschap te kunnen blij
ven dragen zonder een vrouw aan zijn
zijde, en wij weten, dat deze crisis vroeger
is los gebarsten juist tengevolge van de
openhartigheid van karakter van den Ko
ning.
Het zou hem volkomen mogelijk zijn ge
weest, ons niet te hebben ingelicht, maar hij
was zich bewust van 't gevaar en wenschte
te vermijden, wat hij, niet alleen voor Groot-
Brittannië maar voor het geheele empirium
gevaarlijk wist. Mijn pogingen hadden ten
doel den Koning te helpen een beslissing
die hij niet nam, te nemen.
Wij slaagden hierin niet en de Koning
heeft het besluit genomen, dat wij bekend
hebben gemaakt. Het was mij een groote
steun, toen ik hem Dinsdagavond verliet,
de zekerheid te hebben gekregen, dat ik
niets had nagelaten, om hem het ingeno
men standpunt te doen wijzigen. Intusschen
is er niemand onder ons, die het besluit
van den Koning niet oprecht zal betreuren.
Evenmin is hier iemand, die een oordeel
zou willen uitspreken. Wij zijn geen rech
ters. De Koning heeft zijn besluit te kennen
gegeven. Wij moeten thans ons aaneen slui
ten en hedenavond zal ik het noodige wets
ontwerp indienen. De Kamer zal morgen
bijeenkomen en het is van groot belang,
dat het ontwerp morgen wet wordt.
Voortgaande deelde Baldwin mede, dat
het kabinet tijdens zijn zitting van Woens
dagmorgen het officieele en definitieve ant
woord van den Koning heeft ontvangen.
Unaniem heeft het kabinet, toen den Koning
verzocht een daad, die diepa droefheid zou
veroorzaken voor zijn onderdanen en hen
vitaal zou treffen nog eens in overweging
te nemen. De Koning antwoordde, dat hij
de kwestie nogmaals overwogen had, maar
betreurde zijn besluit niet te kunnen wijzi
gen.
Ik ben er van overtuigd, aldus Bald
win, dat niemand zou hebben kunnen
slagen, waar ik gefaald heb, en zij, die
den Koning het beste kennen, zullen
weten, wat dat beteekent.
Deze vergadering, aldus voegde Baldwin
hier nog aan toe, is thans een tooneel waar
op de geheele wereld de oogen gericht
houdt. Laten wij ons bijgevolg gedragen
met de waardigheid, die de Koning zelf
toont in het uur van zijn beproeving en
welke ook het gevoel van spijt moge zijn,
dat de inhoud van zijn boodschap bij ons
opwekt, laat ons zijn wenschen ten uitvoer
leggen, doen wat hij vraagt en het snel
doen. Herinnert u de geliefde en geëerbie
digde Koningin Mary (toejuichingen). Laten
wij aan haar denken tijdens het debat dat
wij zullen moeten voeren als bewaker van
de democratie en laten wij onzen plicht
doen. die bestaat in de handhaving van de
integriteit van de monarchie, welke de
eenige band van ons rijk en de waarborg
van onze vrijheid vormt.
Baldwin besloot zijn rede aldus:
Laten wij ons aaneensluiten achter
'den nieuwen Koning en hem helpen
(langdurig en krachtig applaus). Laten
wij er naar streven de schade te her
stellen, die voor het land zou kunnen
zijn ontstaan en de taak voortzetten
ons land tot het beste land voor allen
te maken.
Na een korte onderbreking van de zitting
bracht de leider der oppositie, Attlee,een
betuiging van sympathie der Labour-oppo-
aajn Baldwin. Hij zegde den steun van de
oppositie toe.
De leider der liberale oppositie, S i n-
c 1 a i r, zeide vervolgens, dat de Regeering
niet anders had kunnen doen dan dit hu-
welijksvoorstel verwerpen. Overigens sloot
hij zich geheel bij de woorden van Attlee
aan.
Churchill sprak een lofrede uit op den
koning en voegde hieraan toe: „Ik aanvaard
ten volle hetgeen Baldwin bewezen heeft te
weten: dat de deze week genomen beslis
sing door den koning vrij, uit eigen wil en
spontaan genomen is".
Vóór de verdaging heeft daarop het
Lagerhuis een wetsontwerp betreffende
den troonsafstand in eerste lezing aan
genomen.
Na de abdicatie
Naar verluidt zal de afgetreden koning
onmiddellijk na de regeling der abdicatie,
v-aarschijnlijk reeds hedenavond, uit Enge
land vertrekken.
Bij zijn abdicatie ziet de koning ook af
van al zijn titels. Hij zal nu den naam
Windsor aannemen. Het is echter waar
schijnlijk, dot zijn opvolger hem een hoogen
titel, waarschijnlijk dien van hertog, zal
verleenen.
De Britsche omroep heeft medegedeeld
dat koning Edward den wensch uit
gesproken heeft tot het volk te spreken,
zoodra hij geen koning meer zal zijn.
Deze redevoering zal waarschijnlijk
hedenavond tegen tien uur per radio
worden uitgezonden.
De erfopvolging
Naar verluidt, zal de hertog van York den
titel van George VI aannemen. Dit staat
echter nog niet vast De successieraad zal
Zaterdagmorgen bijeenkomen. De hertog van
York zal dan Zaterdagmiddag tot koning
worden uitgeroepen.
De Privv Council zal In het St James
Paleis bijeenkomen om de troonsbestijging
van den hertog van York te registreeren.
De plechtigheid der proclamatie zal direct
daarop worden voltrokken Des middags
zullen beide Huizen den eed van trouw
aan den nieuwen koning afleggen.
Maandag zal in het parlement een bood
schap van den nieuwen koning worden
voorgelezen, waarna onmiddellijk zal wor
den overgegaan tot de beraadslagingen over
het daarop te verzenden adres van ant
woord.
Reactie van Ierland
en de dominions
Een verklaring, gelijkluidende aan die,
welke in het Lagerhuis is afgelegd, is ook
in het Hoogerhuis voorgelezen.
Tijdens zijn rede betreffende een motie tot
behandeling van de koninklijke boodschap,
verklaarde lord Halifax, dat de dominions
Canada, Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-
Afrika alle instemden met het nemen van
de noodige wetgevende maatregelen.
Wat den Ierschen Vrijstaat aangaat, heeft
Baldwin van do Valera een boodschap ont
vangen, waarin hij mededeelt, dat zijn re
geering het parlement zal bijeenroepen ter
behandeling van den toestand, die zich voor
den Ierschen Vrijstaat heeft voorgedaan.
Verder deelde lord Halifax in het Hooger-
huis nog mede, dat het Huis Zaterdagmid
dag om kwart voor drie bijeen zou komen,
om den eed van trouw aan den nieuwen
koning af te leggen.
De hertog van York
en zijn gezin
De hertog van York, die als George VI
zijn broer zal opvolgen, draagt de voor
namen Albert, Frederik, Arthur,
George. Hij werd op 14 Dec. 1895 op York
Cottage (Sandringham) geboren en zal der
halve Maandag eijn élsten verjaardag vie
ren. Hij werd met zijn ouderen broer ge
zamenlijk opgevoed, totdat de prins van
Wales op het instituut voor de marine te
Osborne in opleiding kwam.
Prins Albert werd op zijn veertiende jaar
eveneens te Osborne geplaatst, waar hij
twee jaren doorbracltt. Vandaar werd hij
naar de marineschool te Darmouth gezon
den waar hij eveneens twee jaren vertoef
de, waarna zijn benoeming volgde tot adel
borst eerste klasse.
In 1916, hij was toen dus 20 jaar oud, nam
hij aan boord van de „Collingwood" deel
aan den slag bij Jutland, waarbij hij de be
wondering afdwong van zijn kameraden
voor zijn moed en koelbloedigheid onder 't
vuur der Duitsche kanonnen.
Bij de luchtmacht
Aangezien de prins een zwakke maag had
moest hij den zeedienst verlaten. Hij kwam
bij den marinestaf van Portsmouth, van
waar hij naar het vliegkamp te Cramwell
werd overgeplaatst. Reeds spoedig werd hij
benoemd tot kapitein bij de luchtstrijd
krachten en toegevoegd aan den generalen
staf van Frenchard, die te Nancy was ge
vestigd. Het was toen October 1918.
Na den wapenstilstand kwam hij op het
ministerie van luchtvaart. Hij behaalde in
dien tijd zijn brevet als vlieger, terwijl hij
vervolgens zijn studie aan de universiteit
van Cambridge aanving, waar hij de stu
denten om zijn beminnelijkheid, eenvoud
en bovenal zijn sportiviteit voor zich Innam.
Intusschen werd hij in militairen dienst
geleidelijk bevorderd tot luitenant-kolonel.
In Juni 1920 werd prins Albert, ter ge
legenheid van den 55sten verjaardag van
zijn vader, tot hertog van York verheven,
terwijl hem voorts de titels van baron Kil-
larney en van Graaf van Inverness werden
verleend.
's Prinsen huwelijk
Den 26sten April 19*23 werd het huwelijk
van den hertog van York ingezegend met
Lady Elisabeth Bowes-Lyon.
Lady Elisabeth was de 22-jarige dochter
van den veertienden graaf van Strathmore
en Kinghorne, een zeer aanzienlijken Schot-
schen edelman, wiens stamvader baron
Glamis In 1445 in den Schotschen adelstand
was verheven.
Deze familie bezit in Schotland uitge
strekte bezittingen, doch is niet van vorste-
lijken bloede.
De bevolking van Groot-Brittarmlê en
vooral van Schotland was met dit huwelijk
buitengewoon ingenomen en Lady Elisabeth
had dan ook op slag aller harten gewonnen.
De sympathie met den hertog van York en
diens gemalin nam, voor zoover dat nog
mogelijk was, zelfs nog toe toen op 21 April
1926 't prinsesje werd geboren, Elisabeth
Alexandra Mary, die, nu haar vader
koning is geworden, kroonprinses zal zijn.
Prinses Margaret Rose, het 'weede
dochtertje van het hertogelijk paar. werd
vier jaar later, op 31 Aug. 1930 geboren.
Beide prinsessen mochten zich verheugen
in de bijzondere genegenheid van hun groot-
ader, wiens gevoel voor huiselijkheid hein
Lii zijn millioenen onderdanen zoo bemind
heeft gemaakt.
De hertog van York heeft, met zijn gemalin
groote deelen van het Britsche rijk' bezocht
en vooral op hun reis naar Canberra, waar
de hertog het parlementsgebouw in deze
nieuwe hoofdstad van Australië namens zijn
vader inwiidde, heeft het prinselijk paar
enorme huldebetuigingen in ontvangst mo
GARANTIE-STANDGROEN
GARANTIE - STAND B R U I N
GARANTIE.STAND ROOD
GARANTIE. STANDZ WART
GARANT1E-STANDBLAUW
Speciaal product «oor Buitenwerk. HOUDT
HET IJZER ROESTVRIJ en BESCHERMT HET
HOUT. - Wordt 9 JAAR GEGARANDEERD
Levering uitsluitend een den Hendel
Wed. Boonstoppel Zn.
Lak- en Vernisfabriek
WADDINXVEEN - TELEF. 50
ÏT Ufo-l
Dame twee winters in huis
gevangen
„Ik leed verschrikkelijk aan spit in mijn
ïg en rheumatiek in mijn voeten, zoodat ik
al twee winters niet op de been kon zijn. Mijn
man ried mij toen aan om Kruschen Salts te
probeeren, en dat deed ik. Ik ben nu aan
mijn vierde flacon, en het doet mij genoe
gen U te kunnen zeggen dat al mijn af
schuwelijke pijnen weg zijn; ik voel mij
een geheel andere vrouw zeker 10 jaren
jonger, en ik ga even goed mijn gang bij
het werk als een vrouw van 30. Ik ben nu
58 en kan zeer goed tegen een druk leven,
dank zij Krusohen Salts. Ik zou er niet bui
ten kunnen."
Mevr. M. M. te D.
Rheumatisohe pijnen vinden meestal hun
oorzaak in een overmaat van urinezuur in
hét lichaam. Dit kwaadaardige urinezuur
kon zich ophoopon omdat de afvalstoffen op
te trage wijze door Uw afvoerorganen, d.z.
ingewanden, lever en nieren, uit Uw lichaam
werden verwijderd. Kruschen Salts bestaat
uit zes mineralen zouten, die Uw afvoer
organen aansporen tot krachtiger werking,
waardoor de schadelijke stoffen geen kans
meer hebben om zich op te hoopen. Het
broed wordt nu gezuiverd, de rheumatische
pijnen nemen geregeld af om eindeliik geheel
op te houden, terwijl tegelijkertijd Uw alge-
meene gezondheidstoestand vooruitgaat.
Zoo zult ge door de kleine dagelijksche dosis
Kruschen Salts niet alleen gevrijwaard zijn
tegen rheumatiek en spit, maar ge .zult U
ook veel krachtiger en energieker voelen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en erkende drogisten
h f 0.40, f 0.75 en f 1.60 per flacon, omzetbe
lasting inbegrepen. Let op, dat op het etiket
op de flesoh. zoowel als op de buitenverpak
king de naam Rowntneo Handels Maatschap
pij, Amsterdam voorkomt
(A dv.
gen nemen. Het trok de aandacht, dat de
prins zich tot een vlot spreker ontwikkeld
had, hetgeen men tot dan toe niet van hem
vermoedde, daar hij zich bij voorkeur had
onthouden van spreken in het openbaar.
Tijdens de eerste ziekte van koning George
V werd de hertog van York in 1928 tot staats
raad benoemd. In deze hoedanigheid nam
hij Ln 1929 als lonl-commissaris deel aan do
algemeene vergadering van de Schotsche
Kerk.
De hertog heeft steeds groote belangstel
ling gehad voor maatschappelijk werk. Hij
en zijn gemalin bezochten zeer dikwijls in
dustriecentra, waar zij zich steeds met meer
dan gewone belangstelling op de hoogt/1
stelden van de arbeidsvoorwaarden. Hij
stichtte voorts een vacantiekamp. waar hij
jaarlijks een paar honderd jongelui van de
kostscholen van Eton, Harrow. Rugby eu
Winchester bijeen bracht met een evengroot
aantal jonge arbeiders uit de industri®-
centra
Het hertogelijk paar bezoekt steeds de
groote paardenrennen en andere gebeurte
nissen, welke in het loven van heit sport-
lievende deel der Britsche Society 'n groote
rol spelen, doch daarnaast gevoelt het zich,
naar steeds opnieuw blijkt, het gelukkigst
in zijn Londensche woning, in PiccadiFy,
waar het dikwijls door spontane toejuichin
gen van het publiek ondervindt welk een
plaats het in de harten der bevolking in-
Een jaargeld voor Edward
Men meerit te weten, dat er, in verband
met koning Edwards abdicatie, geen enkel
besluit genomen is nopens de financieelc
kwestie. Men gelooft, dat de inkomsten tuft
de hertogdommen Cornwall en Lancaster
niet ter beschikking van Edward zullen
worden gesteld, want zij moeten overgaan
op den nieuwen koning. Het is mogelijk dat
de regeering het parlement verzoekt een
zeker jaargeld voor Edward te bestemmen,
maar wellicht zal dat niet noodig zijn, na
melijk indien Edward te kennen geeft, dat
zijn privé-inkomsten voldoende zijn.
N.V. ALG. INTERN. TRUSTEE- EN
ACCOUNTANTSKANTOOR
„HEIJKOOP"
DEN HAAG: WINSCHOTEN:
Irrlsstr. 206, teL 3382'J9 BlUhamsterstr. 13b,
ALKMAAR: ALMELO-
°u"„fS "8i ™E"-
ZWOLLE UTRECHT
T. Nahuy8p!eln 15; V. Swlmienstr. 134,
teL 4259
teL 18506
De Spaansche burgeroorlog
KERSTFEEST
WAPENSTILSTAND?
Franco heeft nog niet
geantwoord
De Fransch-Britsche
bemiddelingsvoorstellen
Uit officieuse bron wordt vernomen,
dat de Baskische separatisten aan gene
raal Franco een wapenstilstand van
acht dagen zouden hebben gevraagd
voor de viering van het Kerstfeest en
Nieuwjaar.
Op die vraag werd tot nog toe geen
enkel antwoord ontvangen..
Boven Madrid hebben gisteren drie
vliegtuigen der nationalisten vlugschrif
ten uitgeworpen, waarin de bevolking
wordt aangespoord tot opstand tegen de
volksfront-autoriteiten.
Het luchtafweergeschut der rooden nood
zaakte de nationalistische aviateurs spoe
dig naar hun basis terug te keeren
De Fransch-Britsche
bemiddelingspoging
Tot op heden hebben gezaghebbende Ro-
meinsche kringen nog op geen enkele ma
nier gereageerd op het Fransch-Britsche
voorstel tot bemiddeling in den Spaanschen
burgeroorlog. Het plan wordt blijkbaar zeer
sceptisch ontvangen.
De regeering .der Vereenigde Staten
daarentegen heeft verklaard, dat zij het
voorstel moreel zal steunen en binnenkort
daaromtrent een officieele verklaring zal
publiceeren.
Een Duitsche meening
De Duitsche „Diplomatisch-Politische Kor
respondenz" schrijft ten aanzien van het
Britsch-Fransche bemiddelingsvoorstel, met
verwijzing naar de overstrooming van Cata-
lonië en de roode gebieden van Spanje, met
uitsluitend Sovjet-Russisch oorlogs- en
menschenmateriaal o.a.:
Als Engeland en Frankrijk thans Inzien,
dat zij deze gevaarlijke ontwikkeling van
den toestand niet langer werkeloos kunnen
aanzien, dan kan dit niet anders dan wor
den toegejuicht, al dient te worden gezegd,
dat zij rijkelijk laat tot dit inzicht zijn ge
komen en dat de tegenwoordige moeilijke
toestand vermeden had kunnen worden.
Verwondering en bevreemding wekt het
evenwel, dat men in Frankrijk zoo juicht
over de blijkbaar reeds gevolgde goedkeu
ring van het voorstel door Moskou en dat
men Sovjet-Rusland in dit verband het ge
tuigenis van bijzondere vredelievendheid
uitreikt Want feitelijk kan Moskou niets
welkomer zijn, dan een doeltreffende con
trole op alle toegangswegen naar Spanje
over zee. Met het oog op de sympa
thie der Fransche volksfront
part ij en voor het roode Spanje
hoopt men blijkbaar ln Rusland,
vla de 1 a n d-g rens, nog voldoende
materiaal naar de rooden te
kunnen zenden.
Deze bijgedachte mag niet buiten beschou
wing worden gelaten, wil men werkelijk
hot Spaansche volk helpen en niet bewust
of door nalatigheid de zaken der derde in
ternationale behartigen.
In de toekomst moet er naar worden ge
streefd, niet slechts verdere inmenging van
iederen aard te verhinderen, doch vooral
ook aan de reeds bestaande inmenging een
einde te maken.
In Duitschland zal men elk middel, dat
aan deze eischen voldoet, van harte toe
juichen.
Tusschen Amstel en IJ
HET NIEUWE RAADHUIS
Prijsvraag voor
Nederlandsche architecten
Een monumentaal
gebouw bedoeld
(Van onzen Amsterdamschen redacteur)
In groot kloek formaat, keurig typogra
fisch uitgevoerd en gevat in artistiek zwart
gedrukt omslag met witte uitgespaarde
tekst en rood schutblad (zwart-rood zijn de
Amsterdamsche kleuren) is verschenen de
prijsvraag voor het nieuwe Raadhuis der
hoofdstad. Bijgevoegd zijn eenige situatie-
Leekeningen, waaruit o.m. blijkt
de gunstige ligging
van het Raadhuis der toekomst.
Het boek bevat het reglement voor de
prijsvraag, een programma van eischen,
een nota betreffende het gebruik van het
Raadhuis en de organisatie der secretarie,
en een omschrijving van maatregelen ter
bescherming van de archieven tegen brand
en brandgevaar.
Een en ander geeft in de eerste plaats
aan de mededingende Nederlandsche archi
tecten de vereischte inlichtingen. Men leest
er allerlei bijzonderheden in over de bouw
plannen voor het nieuwe Raadhuis, waar
door het duidelijk wordt hoe de huisvesting
van het Gemeentebestuur er in de toekomst
zal uitzien.
Men herinnere zich, dat Amsterdam voor
zijn nieuwe RaadhuiB
10 millioen
ter beschikking heeft, welk kapitaal B. en
W. als volgt denken te besteden: 6 millioen
voor bouwkosten, 1 millioen voor terrein
werkzaamheden rondom het bouwwerk en
3 millioen voor het interieur (meubileering,
stoffeering en door schilders, beeldhouwers
en kunstnijveren te vervaardigen kunst
werken.)
De Jury
De jury, die het Gemeentebestuur zal
adviseeren, bestaat uit de heeren burge
meester Dr. W. de Vlugt, wethouder S. R.
do Miranda, Ir. W. A, de Graaft, Ir. A. R
Hulshoff, stadsarchitect en vijf overige
architecten, waaronder de stadsarchitect
van Rotterdam, Ir. A. van der Steur.
Vóór 10 Augustus 1937 moeten Ca ont
werpen zijn ingezonden, welke na de eind
uitspraak der jury gedurende 14 dagen op
een tentoonstelling te bezichtigen zullen
zijn.
Het nieuwe Raadhuis Verrijst eerlang,
naar men weet, op het terrein van het
afgebrande Paleis voor Volksvlijt
aan het Frederlkspleln.
De Galerij, het pronkstuk uit den tijd
van Sarphati, den ontwerper van het aan
grenzende oudste gedeelte van Amsterdam-
Zuid, verdwijnt. Sedert Jaren was deze
Galerij een vergeten oord, het graf van vele
Jle Contaz
De Leica
Oe Rolleiflex
De Korrel! erefles
De Ciné 8
en leder ander
apparaat,
VOOR f 15.—
DIRECT IN
UW BEZIT.
De rest In maandelijksche termijneft.
Men vrage prospectussen of pers. bezoek.
i Wagenstraat 67,
Den Haag, Tel. 117933
(Adv.)
winkelzaken. Met de Galerij worden ge
sloopt de westkant van het Oosteinde en
ae oostkant van het Westeinde, die de beido
zijden van het toekomstige Raadhuis zullen
vormen. De voorzijde komt aan het Frede-
riksplcin tegenover de IJtrechtschestraat,
de achterzijde langs het water van do
Singelgracht tegenover de Stadhouderskade
In het Raadhuis moeten komen het
representatieve en hot werkgedeelte
Wat het eerste betreft zijn ontworpen een
Burgerzaal van circa 700 M2, een Raadzaal
van ongeveer 300 M2, vorder drie ontvang
zalen, vertrekken voor B. en W., eenigo
trouwkamers en alle bijbehoorende ver
trekken. De hier bedoelde ontvangzalen
moeten zoo gelegen zijn, dat 100, maar ook
1000 personen kunnen bijeenkomen. Dat da
trouwkamers van groote afmetingen moeten
zijn, volgt uit het feit, dat in 1935 niet
minder dan 6739 huwelijken zijn gesloten.
In het werkgedeelte komen 6 wethouders
kamers met bijbehoorende vergaderruimten,
voorts een kamer voor den gemeente
secretaris en verder wordt de geheele, thans
gescheiden, secretarie hier ondergebracht.
De twintig afdeelingen, waarbij nog komt
het kantoor van den gemeente-ontvanger,
zullen circa 800 ambtenaren werkgelegen
heid bieden, terwijl nog tal van andere
vertrekken, dienstruimten, gangen enz. ge
projecteerd zijn.
Vermelding verdient dat men rekent op
een vluchtkelder, 2000 3000 M2 groot en
circa 3 M. hoog.
Wanneer het nieuwe Raadhuis eerlang
zal worden gebouwd, ontvangt de omgeving
gansch ander aspect.
De Utrechtschestraat zal herleven en 3a
geheele buurt wordt op een hooger niveau
gebracht Nu reeds probeeren huiseigenaren!
in de naaste omgeving buitensporig hooge
huren te bedingen.
Amsterdam moge spoedig -in h»t herl£
komen van zijn nieuw monumentaal Raad
huis. i
FRISO.
Bedrijfsrechtspraak
Uit een geheele rij van soortgelijke be
richten in het Grafisch Orgaan van
18 Nov. 1.1. knipte Ons Begins el de
volgende drie beslissingen, genomen door
de daartoe krachtens de collectieve ar
beidscontracten in de grafische bedrijven
geschapen rechtspraak-commissies.
Bekrachtigd wordt het besluit van het
dagelijkscih bestuur, waarhij aan de
firma E. te D. wordt toegestaan den
werknemer R. lager te beloonen.
Klacht van de N.L.F.C.B. tegen de
firma Van Roessel Co. te Amsterdam,
wegens het ontslag van zijn lid H. v. d.
Berg. op grond van onvoldoende ma
ch in ekennis.
Door tusschenkomst van een kleine
commissie is het betreffende ontslag In
getrokken. De handelingen der commis
sie worden goedgekeurd. (Besluit nr.
150).
Verleende toestemming aan de firma
Lankhout te Den Haag, om twee llto-
grafen van 20 Juli tot 8 Augustus tww»«
uur per dag overwerk te laten ver
richten.
Goedgekeurd. (Besluit nr 113).
Ons Beginsel voegt er dan o.m. aaa
toe:
„Drie beslissinen van de tot handhaving
van het recht samenwerkende organisaties
van patroons en arbeiders.
Men moet ze eens aandachtig lezen zo
zijn veelzeggend in al hun kortheid."
OU HElPtNWY tUCAAP
Uw rijwiel is goed.
Maar Uw zadel2
eett-
zweefzadel
Tiet ia niet du/Jft. Vraagt Uw rijwielhandelaar
WIE zich heden voor één jaar op ons
blad abonneert, ontvangt de tot 1 Jan.
a s. verschijnende nummers, met inbegrip
van de Zondagsbladen en het uitge
breide nummer voor de Christelijke
Feestdagen, in deze maand gratis.
Wie een lezer aanbrengt, zoowel als
de aangebrachte zelf hebben recht op de
JULIANA-VERLOVINGSL EPf. i
In elk Chr. gezin een Christelijk dagblad
zij de leuze. AFD. PROPAGANDA. I
