NATIONALE
«dia»
ALLE HEN//
Justitiebegrooting afgehandeld
IDEAAL-TARIEF^ I
ZATERDAG 21 NOVEMBER 1936
DERDE BT.AD PAG. o
Tweede Kamer
DE ZAAK-RIES IS
NOG NIET AF
De minister geeft een
uiteenzetting
(Vergadering van 20 Nov. 1036)
Overzicht
Minister v. Schaik heeft zijn beschouwing
over de zaak-Ries gegeven.
Dat de Kamer met de verkregen ini'ch-
tingen nog niet tevreden is en 's ministers,
in snel tempo voorgelezen rede nog eens
rustig bekijken wil eer zij repliceert, bewees
wel haar besluit om de repiieken op de
algemeene beschouwingen uit te stellen tol
a.s. Dinsdag. De begrooting zelf is inmid
dels afgehandeld.
Veel om 't lijf had doze behandeling niet.
Toen de minister om 4 uur zijn rede beëin
digd had, liep de Kamer leeg, alle spanning
was weg en over bleef een vrij onbeteeke-
nende gedachtenwissoling bij enkele afdec-
lingcn.
Principieel was van beteekenis hetgeen
Mr. v. Dijken te zeggen had over de on
sympathieke houding van een Friesch»
vereeniging, die weigert kinderen van Ge
reformeerden huize, waarover haar de voog
dij is opgedragen, onder te brengen in voor
hen geëigende gezinnen en zelfs tolereer.'
dat deze kinderen verhinderd worden in
het kerkgaan.
Minister v. Schaik heeft reeds gepoogi
redres te verkrijgen, maar stuit op de
koppigheid van de voogdij uitoefenende ver-
eenfging. Wij willen hopen, dat hij, zoo
noodig met rigoureuse middelen, deze prin-
cipieele kwestie definitief in orde brengt.
Overigens was er slechts kleingoed. Daar
toe rekenen we ook de verstoordheid van
don heer Lingbeek, dia zich veroorlooft an
deren ongegronde onaangename dingen te
zeggen, maar deed alsof hij boos werd toen
een zijner slachtoffers hem spottend den
Nederlandschen John Knox noemde. Toen
verliet de criticus geplqueerd de vergader
zaal.
Komen we nu nog even terug op de tru-
nisterieele rede voor zoover ee de zaak-
Bies betrof.
Heel veel verder zijn we er niet mee
gekomen.
De minister stelt zich op het standpunt
en dat sluit vrijwel alle toenadering
uit dat er geen sprake is van een aparte
zaak-Ries. maar dat er één zedenzaak is,
werke gevormd wordt door een complex
van zaken. Daarover kan hij niet spreken,
want zoo is de redeneering doe ik
wat velen in de Kamer verlangen, dan moe.
ik dingen ter sprake brengen, die in het
strafdossier te vinden zijn, maar waarvan
de bespreking de rechtmatige belangen zou
kunnen schaden van anderen, die bij de zaak
betrokken zijn en nog in bewaring zijn.
De minister doelde blijkbaar op correspon
dentie of verklaringen, die ook anderen be
kend zijn, maar niet op één lijn worden
gesteld met hert later teruggenomen getuige
nis van den minderjarigen getuige V., den
pathologisch en leugenaar, zooals hij ge
noemd is.
Echter gaf de minister toe, dat men m
de appreciatie van dat materiaal kan ver
schillen.
Deze subjectieve waardeenng heeft blijk
baar de autoriteiten bewogen om indertijd
Mr. R. te arresteeren en den minister om
deze gevangenhouding te billijken.
Hier stuiten we echter op een moeilijk
beid in deze zaak, waarin we ons. wat bet
delict betreft, allerminst partij stellen.
De Strafkamer van de Haagsche Recht-
ONS FEUILLETON
Korte inhoud van het voorgaande
Voor nieuwe lezers
De U 130 had een moeilijke reis naar huis
gehad.
Vlak voor de kust was ze door een storm
overvallen; met groote moeite liep ze door
de branding langs de pieren binnen.
Maarten, de jonge afhouder. werd 'door
een hooge stortzee op den ijzeren overloop
neergesmakt. Hij had een been gebroken en
•moest bij aankomst in de haven aanstonds
in 't ziekenhuis worden opgenomen. Daar
door was op de H 130 een nieuwe afhouder
noodig.
Kees Poot wist zijn ouders over te halen,
dat hij als afhouder een reis met de H 130
mocht meemaken. En vol moed begon de
jongen zijn eerste zeereis. Toen ze de vuur
toren voorbij waren, werden de trossen van
de sleepboot losgemaakt. De loggers waren
in zee. Vit alle macht heschen en sjorden
de matrozen. De groote lap met zwarte let
ters H 130 klapperde weerspannig. Dan joeg
de wind erin, bedwong het doek en bolde
het breed uit.
(Zie vervolg hieronder.)
bank, die hetizelfde materiaal kende en
nadat Mr. R. op 26 Mei was ingesloten
den 3den Juni te beoordeelen kreeg, ver
klaarde toen uitdrukkelijk zooals
ze zelf in haar beschikking vrij demonstra
tief uitsprak dat /.ij geen voldoen ie
bezwaren tegon verdachte aanwezig ach •ie
en hern zeper uit dien hoofde in vrijheid
zóu hebben gesteld, indien dit niet alreeds
formeelc redenen \va; ges. ii',"d. Ht'
bevel tot bewaring oo zich zelf was n.l.
o.efig geweest en steunde derhalve niet op
de wet
De rechtbank drie. eroï-.t'esie mannen
verklaarden den officier niet ontvankelijk
!n zijn vordering en gelastte de onmiddel
lijke invrijheidstelling ïan verdachte.
Met de appreciatie-bvp F hese is deze moei
lijkheid o.i. zonder meer niet op te lossen.
Dit punt komt zeker volgende week nog
wel aan de orde.
Het viel ons voorts op, dat de minister
die scherp onderscheiden wilde tusschen dj
strafrechtelijke en de ad mi n i stratief rechte
lijke zijde der zaak, deze laatste geheel
liggen liet en met geen woord inging op de
door de heeren Kortenhorst en Terpstra
ter sprake gebrachte suggestie en ook zweeg
over het denkbeeld van een eereraad.
Wordt, deze zijde der kwestie misschien
aan minister Oud overgelaten? Dan zullen
we er volgende week zeker nog ge rui men
tijd mee bezig zijn.
Ze vormt eon vraagstuk op zich zelf.
waarbij het formeele en he' materieele el
kaar niet behoeven te dekken.
Het komt ons n.l. voor, dat een minister
van oordeel kan zijn, dat hoezeer in een
bepaald geval een hoog staatsambtenaar for
meel niets strafbaars 'en laste gelegd kan
worden, de omstandigheden toch zoo kun
nen zijn, dat hij dezen functional ris niet
langer geschikt acht om op zijn hoogen post
in het openbare leven te worden besten
digd.
Ook hierover zullen we nog wel eens na
der komen te spreken, naar het ons voor
komt
Het wachten is nu maar weer op de re
plieken van Dinsdag.
Voortaan zal elke week Dinsdags- en Don
derdagsavonds vergaderd warden. Na de
Postbegrooting zal Financiën in de avondver
gaderingen worden behandeld.
Verslag
behandelen na de Post-
begrooting van Justitie
wordt voortcrezet
iepen paal en perk wil stellen.
fascisten organise
(zetteltlk overvallen. Herinnerd
geval Abcoude. Door
wordt
jrltelten is
(en tegen do daders wel slap opgetreden; al
grif worden ontkenningen ^aanvaard.
moet t
De beer DUIJS Is voorstander van een sterk
overheidsgezag, dat krachtig optreedt tegen alle
extremistische groepen. Do geesteltfke ströd
moet met geestelijke wapenen worden gestre
den. Men zU echter op zijn hoede voor hen, die
aandrang oefenen' tot onderdrukking van ex
cessieve uitingen, maar zelf de vrUheld van
enderen zullen onderdrukken. Indien ze daar
toe de macht hebben.
Voor de communisten Is alles provocatie en
dan veroorloven ze zich allerlei geweldmlddelen
zelfs tegen Heilssoldaten, gelijk In den Jordaan
te Amsterdam Is ondervonden.
Toch moet men sommige dingen ook weer
niet te tragisch opvatten, b.v. het maken van
herrie op vergaderingen. Verboden moeten aan
de Regeering werden overgelaten.
In de zedenzaak heeft de heer Terpstra don
minister een soort uitweg gewezen. Maar het
beste za] zün. dat de minister zoo open moge-
ltJk op de gestelde vragen antwoordt Vast
moet komen te staan of er al dan niet ander
belastend materiaal Is dan In het dossier aan
wezig ls. Luidt het antwoord ontkennend, dan
ls dat heel ernstig.
Men moet de strafzaak schelden van de ad
ministratieve positie der menschen. Ze kunnen
zonder strafschuldig te ztln eigenschappen
hebben, die hen tot eenzamen en beklagens
waardige patiënten maken. Niemand beoordeele
dezulken onnoodlg hard. Maar dat wil nog niet
- |en bitty"
n. dat z
ziet het proce
p uit? Is het e
verhaal, dan wel geeft het feiten? De Kamer
behoort er kennis van te kunnen nemen.
MINISTER v. SCHAIK aan het woord
De MINISTER VAN JUSTITIE merkt op. dat
wetgevende arbeid zorg vraagt. Er zön zooveel
beslommeringen, dat betrekkelijk weinig tijd
voor wetgevende arbeid overblijft.
De minister kan niet met het Huweltjksgoe-
DAVO
HAARDEN EN
HAARDKACHELS
Gegarandeerd
KOLENDAMPVRU
Zeer voordeellgl
bij U»
bij d
N.V. „Davo" Haardenfabrul
Tel#loon 14272 D.v.nt»,
het ligt bulten
t la afgebakend,
arbeidsovereenkomst voor kapiteins en
>ellngen ligt op Invoering te wachten. Maar
lel maakt bezwaar met het oog op de te
uwe lasten. Gesproken wordt van 2
mlllioi
^dUen' bevorder<
irwül c
iart-
Een herziening van 't Kinderrecht la bij
na gereed. Het wetsontwerp stichtingen ls
in vergevorderd stadium van voorbereiding.
De regeling van den verzekeringsplicht voor
istuurders van motorrijtuigen Is ook reeds ver
gevorderd; overleg ls nog gaande over het uit
voeringsorgaan. Met bepaalde bezwaren zal re
kening worden gehouden.
Wijziging van het arbeidsrecht ls In bewer
king; de stof breidt zich echter voortdurend
uit en dat vordert meer ttjd. Aan den opzeg
gingstermijn voor hoofdarbeiders met langdu-
rlgen dienst hoopt do minister volle aandacht
Een regeling voor gestorte waarborgsommen
acht ook de minister noodig; de vorm er van
zal nader moeten worden overwogen.
Eon regeling voor pensioen-fondsen ls ,.ln de
maak"; de zaak Ie bU Sociale Zaken.
Het optreden tegen excessieve uitingen en
extremistische daden besprekend, merkte de
minister op. dat we beschikken over grooto
vrijheid, die niet al te spoedig moet worden
aangetast Wei moeten de christelijke grond
slagen van ons volksleven worden geëerbiedigd
en ook wet en openbare orde behooren te worden
gehandhaafd- In het belang daarvan zijn ver
schillende maatregelen genomen, die meermalen
het voorbeeld voor anderen zijn.
De misdrijven tegen de openbare orde nomen
relatief af.
Excessen komen nog wel voor, maar men
gencrallseere niet Een drijfjacht moet in geen
geval worden geopend.
Natuurlijk kan de politie wel eens verrast
worden en In een gegeven geval niet de meest
Juiste maatregelen nemen. Hot zün ook maar
De zaak-Abcoude ls grondig onderzocht ztt
het helaas met mager resultaat Er hebben geen
herkenningen plaats kunnen hebben. Verklaring
getuige Ie nog niet altijd voldoend»
B. oef
_.i het e
dacht Is gevestigd door den heer Donker op de
mogeltlkheld van preventieve hechtenis en
zwaardere straffen. Met het eerste zou de mi
nister niet zoo maar mee kunnen gaan. Op het
laatste heeft hö zelf reods gewezen In een cir
culaire aan de betrokken ambtenaren.
Het optreden der N.S.B. zal sterk het optre
den der Regeering beïnvloeden tegenover baar
Voor terreur wordt niet gebukt; de RegeerlDg
bonden complex van zaken en niet om een
groot aantal zelfstandige procedures. Een
deel der verdachten zal verder worden ver
volgd; anderen zün bulten vervolging ge-
Heropening van het dossier na het gesloten
onderzoek, zou beteekenen kunnen een bezwa
ring van hen, die wel vervolgd worden.
rekening worden gehouden,
de handelingen van het O.M. ls de ml-
verantwoordelljk. Maar de aard der zaak
het moeilijk meerdere gegevens te ver-
i Final
In Mei kwamen de eerste berichten bin
nen. Die zUn besproken met minister Oud.
Vastgesteld werd. dat bü ingrijpen niemand
mocht worden ontzien, ook al was bü een
der bekwaamste medewerkers van de Re-
Mcn heeft zich voor de arrestatie van de be
schik bare gegevens rekenschap gegeven; zo
wettigden een onderzoek, dat In geen enkel op
zicht mocht worden belemmerd.
Nu tegen een groot deel der verdachten de
vervolging niet kan worden voortgezet, laat
men8chel(jk gevoel de ministers niet ln den
steek nu een deel der aangehoudenen door het
gebeurde zoo zwaar getroffen wordt. Als ver
antwoordelijke mannen hebben de ministers
hun plicht gedaan.
De publicatie der eerste berichten ls niet
gelukkig geweest Daarover zal met de pers
overleg worden gepleegd.
De politie ontkent alle medewerking aan de
pers bü publicatie dezer berichten.
Is bet middel van Insluiting terecht toege
past zoo is gevraagd.
Er kwam een gemeenschapsbelang sterk ni
voren, zoodat Ingegrepen is. Te meer. omdat
gevaar voor ontvluchten door sommigen
stond en ook overleg tusschen verdachten
gewenscht was.
Dat do besproken getuige onbetrouwbaar was,
daarmee ls van meet af rekening gehouden.
Aanhouding kon niet wachten tot de zaak
geheel was uitgezocht
Het vrtJlaten van mr R. en anderen Is geen
aanwijzing, dat In den aanvang voor voorlooplgc
aanhouding geen voldoende gronden aanwezig
Het getuigenis van den minderjarige werd
steund door ander belangrijk materiaal.
bevinden zich in het dossier.
LEVENSVERZEKERING-BANK Rotterdam
1^^ Voor ƒ215,40 's-Jaars I
plus/1200,-rente bij overlijden
bepaalt zelfstandig haar houding.
Vele 9tukken, die de verontwaardiging opwek
ken, ztjn wettel Uk niet strafbaar. Men kan ook
niet alles strafbaar stellen.
Van welke zü.de het extremisme ook komt de
Regeering zal er tegen optreden.
De overheid heeft de chrlstelüke grondslagen
onzer samenleving te handhaven; het kabinet
zal nog nader overwegen wat het op dit punt
te doen heeft
Politieke activiteit van vreemdelingen blüft
verboden, ook door caberetgezelschappen.
De tekst van de aprekers op.de vergadering
van Ds. Krop. ging veel té ver. Thans zet Ds.
Krop zün werk voort n.aar ln goede verstand
houding met het departement
De nieuwe organisatie van de N.J.& viel bul
ten de Strafwet Zou men toch willen verbieden
dan zou tot analogische wetstoepassing moeten
worden overgegaan. Wie dat niet wit moet
grensgevallen aanvaarden.
Op het gebied van bestrüdlng van onzedelüke
lectuur wordt veel gedaan. Maar het kwaad
vindt steeds nieuwe sluipwegen.
De economische criminaliteit ls Iets toegeno
men. de overige criminaliteit ls dalende. Tegen
de eerste te strüden met verhoogde etraJoitt-
ten. daarvoor Is de minister niet te vinden.
Tegenover lüfstraffen 6taat de minister af-
wüzend. Oogenschünlük ziet het denkbeeld er
aardig uit (Groote vroolflkheld). Maar
men moet zich de practük eens Indenken! Het
verleden ls op dit gebied leerzaam.
De minister zal de Jeugdgevangenis zoo goed
mogelük opzetten.
Werkkampen voor Jeugdige veroordeelden
zün beter dan gevangenissen. Tot een proef ls
de minister bereid, ook omdat hü er éen gun
stig psychologisch effect van verwacht. Men
moet tevens trachten de Jongens weer naar de
maatschappü terug te voeren. Om deze rede
nen ls een proef noodig.
De combinatie van voorwaardelüke en on
voorwaardelijke straf vindt ln den minister geen
voorstander. Maar nu het Instituut er eenmaal
Is, moet aan den rechter overgelaten worden
om er een zoo goed mogelük gebruik van te
maken.
Wat het ondergaan van hechtenis nlet-in-ge-
meenschap betreft, vreest de minister, dat nem
thans de gelegenheid zou ontbreken om aan
alle verzoeken om alleen te zitten ln de bewa
ring. te voldoen.
Een loterü voor een wereldtentoonstelling
valt buiten het voor dit kabinet afgebakend»
terrain. Misschien kan later een deel van het
resultaat der muntcorrectie voor deze tentoon
stelling worden gebruikt.
De minister ls voorstander van Zondagsrust
en Zondagsheiliging. Dat op groote schaal de
Zondagswet overtreden wordt, ls niet gecon
stateerd kunnen worden.
De zaak-Ries
De uitlating ln de M. v. A., dat niet licht
vaardig ls opgetreden, sloeg op de aanhouding
Eerst als straf- en administratieve zaak zul
len zün afgehandeld, kan een gefundeerd oor
deel worden gevormd.
De betrokken materie leent zich niet voor
het treden ln details. Het gaat om één ver
De minister vermoedt echter, dat de ver
dedigers van Mr. R. de bedoelde aanwüzlQ-
gen en gegevens anders apprecleeren dan
de Justitie en de minister hebben gedaan.
Politie en Off. v. Justitie waren op de hoogte
van het verleden van den minderjarigen getuige
Voor de aanhouding was doorslaggevend
Over de Juistheid van allerlei mededeelingen
omtrent het optreden van den betrokken R. C„
kan de minister zich niet uitspreken; hü wint
Inlichtingen in.
De zaak heeft ook den Minister sterk aange-
ken, is de minister toch van
tutglng. dat In het algemeen niet roekeloos met
de belangen van bepaalde personen ls omge
sprongen.
Besloten wordt de replieken tot a.s. Dins
dag uit te stellen, zulks op verzoek van
den heer v. d. HEIDE (s.d.)
Voortgegaan wordt met de afdeellngen
Rechters en NaL-Soclalisme
De heer DONKER (s.d.) vraagt of niets ge
daan kan worden tegen rechters die nat-sve.
worden.
De heer LINGBEEK (h.g.e.) ls van meenlng,
dat b(J do rechterlüke macht teveel katholieken
benoemd worden. Elk van deze benoemingen ls
een nieuw kasteel voor Rome.
De heer KORTENHORST (r.lc.) richt zich
tegen dezen John Knox, wiens betoog
mheid.
alle
mbtenaren der rechterlüke macht
.o a.echts 1!»% Katholiek.
De heer TERPSTRA (a.r.) vraagt of de minis
ter eventueel het advies van den Hoogen Raad
over de mogelijkheid, dat leden van de rechter
lüke macht lid van de N.S.B. zün, aan de Ka
mer zou willen overleggen.
De heer SOHALKER (comm.) Is er niet gerust
op. dat leden van de rechterlüke macht, die N.
S. B.-er zün. zich door hun denkbeelden niet
laten beïnvloeden bü hun rechtspraak.
MINISTER v. SCHAIK zegt, dat de bezuini
ging ook op de bezetting der rechterlüke macht
Invloed heeft gehad.
van de N.S.B. zün. heeft
getroffen, leden van de staande maglstraturf
zijn onderworpen aan het ambtenarenverbod.
Overleggen van het advies van den Hoogen
bij
hoofdpijn
migraine
f A
BAYER)
v E 7
VRy
Instantine
still en voorkomt
pijnen!
Raaa zal geschieden, 1
redenen niet tegen vo
zich daar bepaalde
tegen verzetten.
Op de rede van den heer Lingbeek, een oud
liedje, valt niets nieuws meer te zeggen. Ons
land heeft een zeer gemengde bevolking, een
deel daarvan ls benoembaar ln overheidsdienst.
Uit de sollicitanten zoekt de minister de beste.
Rijkspolitie
Bü afd. VII (Politie) bespreekt de heer v.
DIJK (a.r.) de vorming van één corps Rüks-
politiehü wil het eigen karakter van maré
chaussee en Rpksveldmacht bü de voorberel-
De MINISTER zal met de voorbereiding door
gaan. Betere dislocatie is noodig, opdat nle
beide groepen op eikaars terrein werkzaal
zün.
Het moet mogelük zün deze grondgedachte
te bewaren. De RUkspolltle kan verschillende
onderdeelen hebben; er kan differentiatie zjn.
Het militair karakter der maréchaussee moet
Friesland voogdüktnderer. van Gereformeerd'
huize toevertrouwd zün aan nlet-Gereformeerde
pleegouders, die hen niet naar de kerk lati
gaan, waar ze thuis behooren. Aan dit optredi
een eind komer\ Wat denkt di
De ontstane toestand ls niet te dulden.
De MINISTER ls ook onaangenaam getroffen
door de houding der betrokken vereeniging.
Maar de rechterlüke uitspraak kan hü met on
gedaan maken. Om de vereeniging te dwingen
de kinderen over te doen. ls het sub9ldle er voor
Ingehouden. Dat heeft niet geholpen. De minis
ter kan nog rlgoureuser maatregelen nemen.
Maar moet hü b.v. alle subsidie onthouden of
de rechtspersoonlükheld Intrekken? Gaat hü dan
niet te ver vergeleken btj de e1 1
beschouwingen zullen zün gesloten.
GEMENGD NIEUWS
Motor tegen handkar
Berijder gedood
Gistermiddag is op den Amstelveenscheweg
te Amsterdam een 36-jarige motorrijder
tegen een uit een zijpad komenden handkar
gebotst. De man verloor zijn stuur en smakte
tegen den grond. Toen de Geneeskundige
Dienst ter plaatse kwam waren de levens
geesten reeds geweken. Het lijk is naar het
Wilhëlminagasthuis te Amsterdam vervoerd.
Door tram overreden
Slachtoffer was beschonken
Op den rijksweg VenloNijmegen onder
Heumenisde 63-jarige D. uit N ij m e g e n
door een tram van de Maasbuurtspoorweg
Mij. gegrepen. De man verkeerde onder den
invloed van sterken drank en zat gehurkt
tegen een boom ter zijde van de trambaan.
Toen de tram naderde stond hij op, verloor
echter het evenwicht en viel voor den wagen,
waarvan de treeplank hem greep. De machi
nist stopte onmiddellijk. Spoedig was genees
kundige hulp ter plaatse. Met een schedel
fractuur en ernstige inwendige kneuzingen is
de man opgenomen en in zorgwekkenden toe
stand naar het ziekenhuis vervoerd.
Staking in confectiefabriek
Bij de N.V. Bendiens Confectiefabrieken
te A I m e 1 o zijn tusschen zes- en zevenhon
derd meisjes, uit de naaierij, in staking ge
gaan uit protest tegen de wijze van rationa
lisatie aan den zgn. loopenden band en
gens een loonkvvestie.
De ontevredenheid zou zich voornamelijk
richt entegen eenige ingenieurs, die de ra
tionalisatie leiden.
Gistermiddag heeft een bespreking met de
arbeidersorganisaties jijaats gehad.
VROUW IN BRAND
Gisteravond is een 71-jarige vrouw, wo
nende in de Oosterparkstraat te Amster
dam, met haar kleeren in aanraking geko
men met een brandend petroleumstel. Haar
rok vatte vlam waardoor zij ernstige brand
wonden aan dr beide beenen en het onder
lichaam kreeg. De vrouw is in O. L. Vrouwe
Gasthuis opgenomen.
ZONDAG 22 NOVEMBER
BLOEMENDAAL, 245,9 RL Uitzending van
Geref. Kerkdiensten uit de Geiref. Kerk.
Voorganger Ds. Brussaard.
10.00 v.m. Daniël 9 17—19: „Daniëls bede
voor Israëls herstel".
5 njn. Cat. Zondag 52 eerste deel.
MAANDAG 23 NOVEMBER
HILVERSUM I 1875 M. NCRV-Ultzendin*.
8.00 Schriftlezing. 8.159.30 Gram.pl.
10.30 Morgendienst door Ds. E. Groene-
veld, Ned. Herv. predikant te Soest. 11.00
Chr. Lectuur. 11.30—12.00 en 12.15 Gr.pl.
12.30 De Gooilanders en Gram.pl. 2.00
Voor de scholen. 2.35 Gram.pl. 3.003.40
Causerie over kamerplanten. 4.00 Bijbel
lezing door Ds. M. B. van 'tVeer, Geref.
predikant te Groningen. 5.00 Het Amster-
damsch Salonorkest. 6.30 Vragenuur. 7.00
Berichten. 7.15 Vragenuur. 7.45 Reporta
ge. 8.00 Berichten ANP. 8.15 Gram.pl. 9.00
„Bezwaren verbonden aan het huisbezoek
in de groote stad" door Ds H. Bakker,
Ned. Herv. predikant te Amsterdam. 9.30
Het A'damsch a capella-koor „Bel Canto"
en Gram.pl. (Om 9.c0 Berichten ANP).
10.4011.30 Gram.pl. Na afloop: Schrift
lezing.
HILVERSUM II 301 M. Algem. Programma,
verzorgd door de VARA. 8.00 Gram.pl.
dracht. 11.20 Orgelspel. 12.00 Gram.pl.
12.301.45 De Flierefluiters, zang en
gram.pl. 2.00 Paedagogische lezing. 2.15
Gram.pl. 2.20 Toespraak vanwege het
Zuivelbureau te den Haag. 2.30 Cello en
piano. 3.00 Causerie over schoonheid in de
poëzie, en gram.pl. 4.00 Zang. 4.30 Voor
de kinderen. 5.0C „Melody Circle". 5.45
Gram.pl. 5.50 De Ramblers. 6.35 Muzikale
causerie. 7.10 „Doe het veilig", causerie.
7.30 „De Krekeltjes", Kinderkoor. 8.03
Berichten ANP. 8.10 Oratorium-uitzen
ding. 10.00 Berichten ANP. 10.05 Groot
orkest en piano.
DROITWICH 1500 M. 11.05 Orgelspel. 12.45
BBC-orkest en Dames-Trio. 1.352.20
Orgelconcert. 4.20 Fluit en harp. 5.35
Strijksextet en piano. 7.00 BBC-orkest.
7.40 Geraldo's orkest. 8.50 Gevar. pro
gramma. 9.55 Cello en piano. 10.55 BBC-
orkest en zang.
RADIO PARIS 1648 RL 11.20 Kamer-orkest.
4.20 Orkestconcert. 5.50 Kamerorkest. 8.20
Zang. 9.05 Instrum. Kwintet, piano en
voordracht
KEULEN 456 RL 5.50 Militair orkest en hoorn
kwartet. 7.50 Kleinorkest. 11.20 Orkest
12.35 Symphonie-orkest. 3.20 Kleinorkest
5.20 Militair orkest, kwintet en schram-
melensemble. 6.20 Concert. 8.20 Populair
concert. 10.0011.20 Schaffer-orkest
BRUSSEL 322 en 484 RL 322 M.: 12.50 Klein
orkest. 1.30 Salonorkest. 5.20 Kleinorkest
484 M.: 12.50 Salonorkest 1.30 Kleinor
kest. 6.50 Salonorkest 9.00 Cecilia-koor,
solisten en orkest
DEUTSCHLANDSENDER 1571 RL 7.30 Or
kest en cello. 8.30 Gevar. programma.
9.50 Kwartet 10.2011.20 Gevar. pro
gramma.
Muziek met
WALDORP RADIO
is een openbaring.
N.V. WALDORP RADIO
DEN HAAG
Verdacht van chantage
V/2 jaar geëischt
De rechtbank te Amsterdam behan
delde met gesloten deuren de strafzaak tegen
P. J. A. S., hotelbediende van beroep, die
zich aan chantage zou hebben schuldig ge
maakt
De man had vanuit Parijs een brief ge
schreven aan een Haagschen meester in de
rechten en ambtenaar, waarin hij hem om
500 vroeg, daar hij anders naar de politie
zou gaan om de vertellen dat de ambtenaar
een strafbaar feit op zedengebied had begaan.
Bovendien was hem een geval van heling
ten laste gelegd.
officier, mr. de Blecourt, requireerde twee
en een half jaar gevangenisstraf.
De jonge man legde een bekentenis af. De
De verdediger mr. Th. Eskens drong aan
op het inwinnen van een reclasseeringsrap-
port, daar verd. nooit eerder is veroordeeld.
Vonnis 4 Dec.
VEftriAALf uiT WET* v'
3L&ND5CHE yiSSCHERSl£VEN
M00G.VANTEIJLINGÉN
(11
Wellekom ïn zee, jongens!stenterde schipper Volk.
Wellekom in zee, schipper! galmden de mannen terug.
Leuk, vond Kees.
Dat 's altijd, zei Flip, met een houding van bevaren
zeeman.
Wat gaan ze doen?
De visschers stapten op het achteronder af. Slechts de roer
ganger bleef op post.
Een neutje halen.
Mot ik zien.
De schipper hing met z'n bovenlijf uit de kap van het kom
buis. Hij had een flesch en een glaasje in z'n hand.
Bezaanschoot an, lui!
Eén na één kreeg het scheepsvolk een scheutje uit de flesch,
klokten het in één teug naar binnen.
Heb je 't ooit meegemaakt? Daar komt hij ook om z'n
portie, riep Volk en wees op Kees.
Nee, kereltje! Nog een paar jaar wachten.
Toen de anderen op de last liepen, zei hij: Bazaanschoot is
een oude instelling. Wanneer we in zee zijn. krijgt de beman
ning een glaasje, en daarmee is het afgeloopen. Op andere
schepen is er soms een vat bier an boord. Dikwijls wordt het
een heele zuippartij. Mot ik niet Altijd heibel. Want drank
op 't schip, kakelen als een kip.
Hola! Houd je goed!
De jongen maakte een scheeven sprong. De boot boorde
zich in een golf.
Zeebeenen mot je nog krijgen. Hoe voel je je?
Gaat wel, schipper.
Juist voelde Kees een onaangename zuiging door z'n
lichaam trekken. Of ik op een wip zit, dacht hij. Zijn ooren
suisden zacht, een kille trek schichtte door z'n hoofd. Koud
zweet parelde. Er wrong iets in hem.
Hij huiverde. Een onbestemde matheid kroop in hem op.
Zijn oogen werden moe en zwaar. Ondanks de sufheid
trachtte hij parmantig naar de krebben te stappen.
Even een kleine opleving. Hij zag Flip, bleek, met ver
glaasde oogen, hangerig.
Heb -iet ook te pakken?, fluisterde hij.
Een beetje.
Ik geloof het ook.
En?, vroeg Pul. Lusten jullie d&lijk aardappeltjes met
vet spek. Lekker hoor.
Het woord „vet spek" had een wonderlijken invloed. De
jongens maakten een afwerend gebaar, slikten iets weg.
Wat? Doe ik daar m'n best voor? Ful floot tusschen
z' ntanden. Aha! Is het zoo laat bij jullie. Tja. daar mot je
doorbijten. Ga nou gauw de vischjes voeren, dan knap je op.
Ur neen? een keesie.
Zijn groezelige vingers grabbelden een prop tabak uit een
zakje, stopten die met wijdsche beweging achter de kiezen.
Deze manoeuvre deed de maat overloopen. Haastig strom
pelden de jongens tot de verschansing.
Mooi, dat ben je kwijt, lachte Hein. Je zeeoffer heb je
gebracht. Het beste is. dat jullie je kooi induikt. Dan zien we
tenminste jullie leelijke gezichten niet meer. En misschien doe
je een tukkie. Dat 's het mooiste geneesmiddel.
Willoos gehoorzaamden ze. Langen tijd rommelde het nog
in hun maag. Dan sluimerden ze in op het regelmatig wiegen
van het schip en het montone geklots van het water.
De torenwachter van Haringstad ging naar de woningen
der opvarenden van de uitgezeilde schepen.
Je man is in zee! Je zoon is buiten! Dank je!
Dank je!
Vrouw Poot vroeg hem: Is het rauw buiten?
Valt wel mee. Hij is voor 't eerst op zee, hè?
Ja. Ik ben zoo ongerust over Kees.
Maak je maar geen zorgen, vrouw Poot. Hij zal het
wel klaren.
Natuurlijk! Van z'n moeders kant stamt hij uit een zee
mansgeslacht, niet?
Intuïtief voelde hij een fout begaan te hebben. Nu dacht zij
als van zelf immers aan heur vader.
Strak tuurde ze voor zich uit.
Verexcuseer me, vrouw Poot. Ik mot nog meer luidjes
an gaan zeggen.
't Beste hoor!
Ja, ja. mompelde zij met afwezigen blik.
Hij reed weg. Verontschuldigend dacht hij: Vreemd
mensch was ze. Haar vader, nou ja, er waren er meer ver
dronken. Maar de meeste visschers kwamen springlevend
terug. Je kon alles wel in je pet trekken.
Vrouw Poot piekerde. Werktuigelijk deed ze haar arbeid.
Nu was haar jongen toch op zee. En toen het bericht van
vaders dood kwam, had ze beweerd: Als ik een zoon ontvang,
wordt hij geen zeeman. Daar zal ik voor zorgen. Ik zou het
me nooit vergeven, wanneer hem iets overkwam. En nu? Nu
wès hij vertrokken. Ze haatte de zee. Wat trok die mannen
toch aan? Zeker, hun beroep lag ginder. Maar er was nog iets
anders. Althans voor de echte, de ware zeelui. Zeemans
geslacht! Dat had de torenwachter raak gezegd. En van het
zuiverste ras. Juist daarom was ze bang. Het leek, of een
ander wezen een deel van de liefde der mannen opeischte.
Eens had ze haar moeder gezegd: Het schijnt, dat U jaloersch
bent. Net of vader een vreemde vrouw gaat bezoeken. Met
een schuw Jachtje had moeder geantwoord: Ben je mal kind.
Het is veel erger. Als de zee kans krijgt, neemt ze schip en
bemanning.
En het was waar geweest
Had ze maar geen toestemming gegeven. Indien er iets
gebeurde, dan
Wie zei daar iets? Ze hoorde: Ze leven uit Zijn hand.
Verschrikt keek ze om; Er was niemand. Wie had er zotf
gesproken? Wie?
Haar man! Hij. Maar, maarVerward sloot ze de
oogen. Haar schouders schokten, alsof ze iets van zich af-!
schudde.
Heer. fluisterde ze, wilt Gij hem nabij wezen. Bewaar hem
ia gevaren.
[(Wordt vervolgd