kerk en zending
onderwijs
en opvoeding
een gezellig samenzijn met
prof. dr p. debye
land- en tuinbouw
Hoofdniin. Kies^n. ZTi-ï?
ZATERDAG 21 NOVEMBER
1936
ned. herv. kerk
Beroepen: Te Veendam, G. J. de Nie te
Brouwershaven.
Aangenomen. Naar Oosternieland,
(toez.), cand. D. Kramer te Berlikum.
Bedankt: Voor Sneek, G. C. van Niftrik
te Vollenhove.
geref. kerken
Beroepen: Te Wassenaar, M. P. Ferin-
ga te Moerdijk.
CHR. GEREF. KERK
Bedankt: Voor Sneek, M. W. Nieuwen-
huijze te Franeker.
HULPPItEDIKERS
De heer A. S. B ij 1 s m a, hulppred. te
Eindhoven (Ned. Hc.-v. Kerk) heeft als-
zoodanig bedankt voor Zevenbergen.
De kerkeraad der Geref. Kerk van
Anna Paulo-vna benoemde cand. Joh.
Verhave voor drie maanden tot hulppre
diker. ter vervanging van den predikant, Ds.
E. Jansen, die rust moet houden.
AFSCHEID. BEVESTIGING, INTREDE
Oldebroek
Naar wij vernemen h opt Ds. J. S. v a n
Wijck van Antwerpen op Zondag 10
Jan. a.s. bij de Vrij Ev mg. Gem. te Olde
broek zijn intrede te doen. Bevestiger zal
zijn Ds A. W. F. Waardenburg van
Utrecht.
Wateringen
Cand. K. Schouten van Amsterdam
hoopt Zondag 13 Dec. a.s. zijn intrede te doen
bij de Geref. Kerk van Wateringen, na
bevestiging door zijn vader, Ds. J. L.
Schouten van Amsterdam.
DE SCHORSING VAN ds. B. BOERS
Ds. B. Boers te Roordahuizum, die
reeds den pensioengerechtigden leeftijd van
65 jaar bereikt hr 3ft, zal niet bij het provin
ciaal kerkbestuur van Friesland in hooger
beroep gaan van het schorsingsbesluit van
het classicale bestuur van Leeuwarden we
gens communistische propaganda, maar blij
kens bericht in de N.R.C. in dat besluit be
rusten. Spoedig hoopt hij zijn emeritaat aan
te vragen.
Dr. B. M. SCHUURMAN
Dr. B. M. Schuurman te Malang is be
noemd tot tijdelijk waarnemend predikant
buiten bezaar van den lande, om telkens als
hij het eiland B 1 i bezoekt het predikants-
di -ï +"/erk aldaar waar te nemen.
EVANGELISATIE ONDER SCHIPPERS
De kerkeraad der Geref. Kerk van A m-
sterdam heeft candidaten M. Feits-
ma en H. R. de Jo"g, beiden te Amster
dam, speciaal voor den Evangelisatie-arbeid
onder de schippers benoemd.
„Sonnevanck"
Jaarvergadering
Te Amsterdam is onder leiding van Ds
C. J. S i k k e 1 de jaarlijksche algemeene ver
gadering gehouden vap de Vereen, tot Chr.
talpbetoon aan t.b.c.-lijders. De voorzitter
na gebruikelijke opening, op het steeds
meer in trek komende Sanatorium te Har
derwijk, en op de in voorbereiding zijnde
werken (nieuwbouw, electriciteitsnet, nieuw
Röntgen-apparaat). Daarentegen heeft het
suppletiefonds te kampen met de financiën;
pl.m. 30.0&0.noodig, om in het ko
mende jaar tot een sluitende rekening te
komen.
Blijkens het jaarverslag werden in 1935
lil totaal verpleegd 354 patiënten, met 64.495
verpleegdagen; hierin zijn begrepen 11.851
verpleegdagen met patiënten, door den Raad
Arbeid uitgezonden. Op 1 Januari 1936
waren aanwezig 193 patiënten.
De exploitatierekening van het sanatorium
f Sonnevanck sloot over 1935 met een saldo
van ruim 17.000. Het suppletiefonds over
1935 met een deficit van 12.762.57.
De bestuursverkiezing had tot onverwacht
resultaat, dat in de vacature van voorzitter
en werd Prof. Dr. D. A. Th. Vollen
en, op wien 17 stemmen werden uitge
bracht, tegen 14 stemmen op den aftredenden
voorzitter, Ds. C. J. Sikkel. Tot bestuurs
lid werd herkozen de heer A. Sonke, ter
wijl gekozen werden tot bestuurslid in de
vacature-Mr. Visser: Dr. Oldeboom en in
de vacature-v. d. Linden: Dr. v. Lonkhuy-
zen van Zierikzee.
Bij de rondvraag drukte de heer
Doorn er zijn bevreemding over uit,
dat er in deze vergadering geen reden
tot klacht over zitteDde bestuursleden is
vernomen. Toch zijn verschillende be
stuursleden niet herkozen. Spr. zeide
zulks nog nimmer meegemaakt te
hebben.
De voorzitter zeide van gelijk ge
voelen te zijn. Gaarne zou hij de ver
gadering het woord laten, zoo iemand
zulks wenschte.
Aangezien zich evenwel geen spreker aan
meldde, werd de vergadering gesloten. De
secretaris, de heer L. S. G o s 1 i n g a, ging
voor in dankgebed.
JUBILEUM-BIJBEL 1937
Ter gelegenheid van het feit, dat in 1937
het 300 jarig bestaan van den Statenbijbel
zal herdacht worden, heeft de bekende uit
geversfirma J. Brandt Zoon te Ara-
sterdam. een nieuwen zakbijbel ter perse
gelegd, in de Statenvertaling ed. Pieter
Keur. In niet minder dan 14 bindwijzen
wordt de Bijbel verkrijgbaar gesteld, zoo
dat op smalle en ruime beurzen gerekend ia
Voor den jubileum-bijbel is een nieuwe
scherpe letter gebruikt. Wat den inhoud
betrrft, is te wijzen op pericopen- en para
grafen-indeeling bij alle hoofdstukken; op
volledige verwijzingen tusschen den tek^
uitspringende vers-nummering; een register
Van teksten voor bijzondere tijden, enz.
Niet alleen in 1937, maar ook reeds nu
als Kerstgeschenk, of eerlang in den t:id
der openbare belijdenis, en in het algemeen
voor hen. die nog niet de gewoonte hebban,
om een Bijbeltje op zak te dragen, is deze
uitgave ten zeerste aan te bevelen en om
hoar verscheidenheid voor allerlei doel be
schikbaar.
(Jit een brief
„Ook mijn Zondagsschool-collega's zijn ver
last door de groote keuze en keurige uit
gaven die Uw catalagus biedt". Het is ook
in Uw belang om eerst de catalogus van
Meinemu's Kerstboeken f* raadplegen.
Gaarne zenden wij U d /e gratis toe.
N.V. W. D. MEINEMA, Delft.
VRAAGBAAK Q voor
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
V ertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van barmhartigheid. Zieken
huizen. "Sanatoria. Instellingen. 1 ehuizen.
N.V. INLEN.EURS8UREAU „EKSTEEN"
BILTHOVEN
Eenigst speclaal-bureau voor Waterreiniging
Ontijzerings-, Onthardlngs
Ontzurings-, On'kiemings-, Ont-
kleurings-, en Filterinsallaties
voor Ziekenhu.izen, Ges ichien
en soortgelijke instellingen
VRAAGT GRATIS ADV.ES OF INGENIE jRSBEZOFK I
CARISBORG-BRIKETTEN
VOOR HUISBRAND EN INDUSTRIE
Speciaal geschikt voor Bakkersovens
Vraagt ze Uw Handelaar
SANITAIR TECHN. BUREAU:
ROTTERDAM-OOST
Centrale Verwarming
Warm-Water-Voorziening
Kerk- en Zaal-Kachels
Voorschoterlaan 19
Telefoon 57085 Rotterdam
Hobart Electrische
Voedsel bereid ingmachines
Voor het groot Keukenbedrijf
voor den bakker, den slager,
den kruidenier en den groen
tehandelaar
Hobart Fabricage Maatschappij N.V
Aeibrechiskade 83, ROTTERDAM-W
ENGELAND—SCANDINAVIË
Aansluiting tusschen Anglicanen
en Lutheranen
Voor de vierde maal hebben Anglicaan
sche theologen een saménkomst met Scan
dinavische theologen gehouden, teneinde tot
een nieuwe aaneensluiting tusschen In!
Anglicanisme en het Lutheranisme te ga
raken. De samenkomst vond thans in Noor
wegen plaats (te Fr'tzoehus). Leidei
der Anglicaansche delegatie was de ili
schop van Southwark, dr. Parsons. Uit
Zweden nam o.a. bisschop A uien deed;
ook het Deensche en I'insche Lutheranisme
was vertegenwoordigd. Leider der bespre
kingen was de Noorsche bisschop Berg-
grav. Besproken werden met name de
problemen van het kerkelijk ambt en van
de successie.
Deze samenkomsten werden indertijd ">p
initiatief van wijlen aartsbisschop li-
Nat han Söderblom begonnen. Da
volgende samenkomst zal in Zweden plaats
vinden.
Grondslag voor deze en dergelijke samen
komsten zijn steeds de als „quadrilateraal"
bekende vier Anglicaansche punten, aan
gaande welke het Anglicanisme geen com
promis sluit, n.l. de Heilige Schrift a-s
Gods Woord, de geloofsbelijdenis van Nicea
de twee sacramenten (doop en avondmaal
en het bisschopsambt. Vijftig jaar geleden
op het generale convent der Protestant-
sche Episcopale Kerk in de Vereen i*.te
Staten werden deze vier punten voor liet
eerst als quadrilateraal opgesteld en zijn
sinsdien deze rol in aile Episcopale Kerken
blijven spelen, ook in de oecumene.
I ALGEM. SYNODALE COMMISSIE
DER NED. HERV. KERK
Vierde en laatste zitting. Na opening en
lezing en goedkeuring der notulen wordt
overgegaan tot jehardeling van nog enkele
zaken, die geregeld moeten worden. Er b'ij-
ken bij sommigen gewichtige kerkre:h-
terlijke vragen aan vast te zitten, waar
bij ook de historie moet geraadpleegd
worden. Gelukkig werden de wegen gevon
den en konden nog raadgevingen gegeven
worden, aan sommigen die aan raad beiioefte
gevoelden en konden ook de rapporten on
gesteld worden of ook voorbereid voor de
Meivergadering der cononissie en voor de
Synode van 1937. Zoo kon aan een Raiffei-
senbank inlichting g..geven worden betref
fende geldleeningen door een kerke
raad.
Ook werd aan een classicaal bestuur der.
weg gewezen waarlangs zij voorlichting kon
verkrijgen.
Besloten werd a?n de Belgische Zen
dingskerk weder de gewone subsidie te
verleenen uit de generale kas.
Goedgekeurd werd met eenige wijziging
het ingezonden huishoudelijke reglement op
de nieuw opgerichte suppletie wedu
wen beurs, die Januari aanstaande in
werking treedt.
Na rondvraag en de gewone plichtplegin
gen worden deze zittingen met dankgebed ge
sloten.
De Evangelisatie-Commissie vanwege dei
Gereformeerden Bond (voorz. Us. M. van
Grieken) heeft zich cr.tbonden verklaa-i,
nu de statuten van den Ned. Herv. Bond
voor Inw. Zending op G.G. zijn goedgekeui
Mot de „Centrale Noord Holland", de Ver-
eeniging van Herv. (Geref.) Godsdienst
onderwijzers. is nu noli dc Evang.-Comin.
vanwege den Geref. Bond opgelost in boven
genoemden Bond.
GIFTEN EN LEGATEN
De Diaconie der Geref. Kerk van A m-
s t er 'am heeft twee giften van 1000 ont
vangen, resp. onder letters D. en H.
Wijlen mejuffrouw C. v. d. Water te
Voorst, heeft o.a. de volgende legaten ver
maakt aan: de wijkverpleging, te Voorst
1000; Ned. Herv. kerk te Voorst 1000: de
diaconie der Ned. Herv. kerk, te Voorst
1000: de Geref. kerk te Voorst 1000; de
bijzondere school, te Voorst f 2200; het ge
bouw der Chr. jongemannenvereeniging, te
Voorst 1480: de ss nenwerkende Zendings
corporaties, te Oegstgeest, 4000; de Ver-
eeniging Zarfath, te Amsterdam, 1000: de
Ned. Ver. voor Israël 1000; de Chr. Ver.
voor verpleging van lijders aan vallende
ziekte, te Hsarlem, 1000; de weesinrichting
Neerbosch 2000; de Heldring Gestichten te
Zetten 1000: de Ned. Middernachtzending
2000 en de Salatigazending op Java 2000.
KORTE BERICHTEN
De heer P. Rullmann, beroepbaar
candidaat in de Geref. Kerken is verhuisd
van Wassenaar naar Utrecht, Gerard Doü-
straat 26, Tel. 15218.
SCHADELIJKE BEPALING
In „De School met den Bijbel" treffen wo
een beschouwing aan, die verband houdt
met de naaste toekomst onzer Chr. Kweek
scholen. De omvangrijke crisis werkiooshaU
vindt haar terugslag uiteraard ook in om
zeer slechte bezetting van de eerste klassen
dti kweekscholen.
De schrijver ziet dit met voldoening, om
dat we eenige jaren een minimaal aaa'ui
gi slaagden noodig Lebber, on) aan al de
onderwijzers een vaste betrekking te ver
zekeren.
Maar hij ziet het met zorg voor de kweek
scholen zelf.
Er is een subsidie-bepaling.
In vijf jaren moet ieocre school 90 leer
lingen afleveren. Zijn er minder geslaag ten
dar: wordt de subsidie verminderd met
zooveel maal 1/90 deel als he* aantal yer
kregen akten minder dan 90 bedraagt
Deze bepaling aldus de conclusie, kan
in de naaste toekomst fataal worden Want
deze rijkshijdrage omvat ook de bezoldiging
van het onderwijzend personeel. Stel, uat
het aantal geslaagden eens 40 beneden h at
veieischte aantal blijft. Dan krijgen de ha-
sturen een korting van 40/90 of 44 4/9 pCt
op al hun uitgaven.
Et salarissen moeten echter voor 100 pCt
worden uitbetaald. UiJ, welke fondsen kun
nen de besturen zulke bedragen fourneeren"1
Hier is een gevaar voor het bestaan va a
onze kweekscholen, oat den besturen waak
zasmheid voorschrijft
Van 20 tot 30 November wordt in een der zalen van de gemeente-bibliotheek aan
de Nieuwe Markt te Rotterdam een tentoonstelling gehouden van het goede kin
derboek, welke expositie door de afd. Rotterdam van den Ned. Boekverkoopers-
bond in samenwerking met de bibliotheek is georganiseerd. Gistermiddag werd
de tentoonstelling officieel geopend door den heer J. Rattê, wethouder van onder
wijs en volksontwikkeling.
ONDERWLÏSBENOEMINGEN
r o m m e n i e. Chr. school. Tot onder
wijzer: de heer A. J. Ni essen, onderw.
Ned. Herv. school te Leiden.
INSPECTIE L.O.
Bij Kon. besluit van 18 dezer zijn benoemd
vasten dienst:
le. tot inspecteur van het lager onderwijs
in de inspectie Winschoten: I. van der
e 1 d e, hoofd van een openbare lagere
school te Amsterdam; b. in de inspectie fm-
H. E. Sondorp, hoofd van een bij
zondere school voor uitgebreid lager onder
wijs te Rotterdam en c. in de inspectie Hen-
mr. B. Jorna, schoolopziener in de
inspectie Rotterdam, en
2e, tot schoolopziener van het lager onder
wijs in de inspectie Rotterdam: C. Kuiper,
hoofd van een bijzondere lagere school te
Zetten, gemeente Valburg en J. J. C h r.
rkenburg, ir-specteur van het R.K.
lager onderwijs t Voorburg.
BELANGRIJKE BOEKENVEILING
Op 30 November, 1, 2 en 3 December zal
de algemeene Boekhandel G. Bos te Kam-
i een zeer belangrijke boekverkooping
houden. Geveild zullen worden de bibliothe
ken van Ds J. H. Koers, em. pred. te Ooster
beek en Ds. W. A. v. Bruggen, em. pred. te
Heemstede, alsmede bibliotheken van ver
schillende herkomst Ook zal een partij oude
gravures worden verkocht. Op aanvrage is
een catalogus van deze verkooping te ver
krijgen.
WAT WEET ONZE JEUuD VAN INDIË 7
In het Koloniaal Instituut te Amsterdam
beeft sinds eenigen tijd zijn zetel het
„Bureau onderwijs en voorlichting Indië.
Het zit dus om zoo te zeggen vlak bij '1
vuur, en maakt daar een nuttig gebruik
van, door scholieren in het Kolon. Instituut
aanschouwelijk onderwijs te geven. Het is
voor onze Chr. scholen niet ondienstig, 1e
rijers weer te geven, welke dat Bureau
publiceerde over het bezoek in dit en het
vorige jaar ontvangen:
Openbaar L. O.
Cpenb. Voortgezet
Onderw.
Roomsch-Katholiek
Prot.-Christelijk
Totaal
239 klassen 179 klassen
Er is dus een stijging van plm. C3 pO
Maar onze Prot. Chr. scholen zijn aan do
lage kant, óók wat de toeneming betreft.
Moraal: men rekene bij ev. schoolreisies
ook met dit, thans door de Reigeering ge
subsidieerde en derhalve algemeen nuttige
bui eau.
E KNUFMAN-ANSINGH
Op 1 Januari 1937 zal de heer E. Knuf
man-Ansingh, hoofd van de Ned. Herv
Gemeenteschool aan de Bouw straat te
Utrecht, wegens het bereiken van dn
I tnsioengerechtigden leeftijd, het onderwas
verlaten. Het grootste deel van de oud-leer-
lingen der Jan van Nassau-kweekschool
ontving zijn pfraklische opleiding aan de
school, waar de heer Knufman al die tijd
hoofd was.
OPENBAAR EN BIJZONDER ONDERWIJS
Hoezeer de verhoudingen van het bijzo",
d r (Prot. Chr. en R.K.) lager onderwijs in
de laatste 25 jaren zijn verschoven, toon»n
do- volgende cijfers, ontleend aan „Onze
Vacatures."
Openb.
1910
1920
1930
3 000
570 000
481.000
391.000
Bijz.
341.000
461.000
737.000
759.000
VOLGENDEWEEK IS UW KIND JARIG?
Het geschenk: een kinderbijbel van
VAN DE HULST I
De Bijbelscme Geschiedenissen
Id stempelband f 7.90 (voor 9-jnigcn en ouderen)
BIJBELSCHE VERTELLINGEN
vooa onze kleintje*
Gebonden ƒ5.75 poor jonge kinderen (4—8 jen)
Beide werken met prachtige Bij den boekhandel
platen van ISINGS of bij de uitgevers:
N.V.H.J.SPRUYT'S UITG..MIJ, AMSTERDAM
Postrekening 18657 Heerengracht 112 Telef. 45041
(Adv.)
De verhouding Bijz.Openb. in 1910 on
geveer als 3 5, heeft zich dus in die
25 jaar gewijzigd tot die van bijna 2 tot 1.
Het aantal leerlingen van Prot. Chr.
st holen steeg tusschen eerst- en laatst#
noemde jaar van 153 000 tot 2.03.000, dat
van R.K. scholen van 188.000 tot 447.000.
Examens
Promoties. Lelden. Bevorderd tot doctor
:cbtsgelee©rdheid op proefschrift get>-
schtspraak ln de zelf-
lan&sch appen
heer H. D. v
Meye
Acadcin. Examens. Lelden. Doet g-eneeek.
mej. J. A. van dor Horst en de heeren J. Don
kersloot. C. T. Fontein en C. de Langen; cand.
Romaa-nsche taal en letterkunde mcj. H. J.
Dolk: doet rechten de heer J. A. Heyse; cand.
rechten de heeren R. KnÜP. J- E. van Leeuwen,
D. Eikelenboom: artsexamen eerste gedeelti
J. Ph.
C. Rensen. H. G. Moorre
Leent: bevorderd to
Beukering. L. A. C
land. theologie: de
1 Indologie:
Don
L. H. Samplon. Cand. theologie: de heer D.
Veldkamp. Taalk. doctoraal Indologie: de heer
H. Verhagen. Cand. rechten (Je heer H. B. E.
van Wijk. Cand. wijsbegeerte: d,o heer J. Ba-
Ringro.'
de heeren
mej. Joh. A.
Grfei
M. A. Baas, mej. A. XL 5
i de heer G. J. M. J. Hoek. Theor. tandheelk.
-rste gedeelte: de heeren E. K. Dijkhuis
J. G. Tec
Brokkelkan
i J. N.
H. D. de i
Doet
rechtsgeleerdheid: de
StonthnlKhondk. en Statistiek. Den Ha a
Geslaagd de heer G. A. de Vries, Rotterdam.
Staatsinrichting M.O. Gesl. de heei
van der Laan, Den Haag, H. J. J.
Leth.
Wiskunde M.O, akte K 5. Den
oepen en opgekomen 1, afgewezen
rs voor de akte K 5 zijn geëindigd.
L.O. Den Haag. Gesl. mej. XL
nen, Nijmegen en de heeren J. W.
A. P. J. Nijsten, Beek
D. Okker. Dordrecht.
H a
Stuurlieden.
Tuts, J. van Dusschotei
Machinisten. Den Haag. Ge:
diploma C: de heer H. G. Ahlers,
voor het theor. ged. van dipl. C
P. Sundermeljer, Zoorburg.
Apothek.
J. Xlonteiro.
ilaagd
de heer C.
H. Hemmes, Mlddelstum, Sj. te V
gen en G. Kuen, Delfzijl,
den. GesL mej. H- J. C. M. Lau, Den
Het rapport van Loon
Zooals men zal weten heeft de Ministn*
aan de commissie-Van Loon verzocht o.n
alsnog na te gaan of nu tegelijk met het
erschijnen van haar rapport de deprecia-
ie van de gulden intrad dit feit ook
sen reden zou kunnen zijn om tot an
dere conclusies te komen.
Thans is van deze commissie het aan.-,
vullend rapport verschenen.
Hierin wordt medegedeeld, dat ten aan
zien van het systeem van invoerrechten
de commisie blijft bij haar bezwaren al ko
men deze thans voorloopig niet zoo pregnant
tot uiting als vóór 26 Sept. 1.1.
Verder meent de commissie dat bij de
depreciatie van de gulden proefondervindo-
lijk gebleken is dat het bestaande systeem
van heffingen en toeslagen groote stabili
teit bezit, die het andere systeem mist.
Ten aanzien van het systeem van Land
bouw en Maatschappij blijft de commissie
bij haar oorspronkelijke bezwaren ook al
zullen de berekeningen op grond van an
dere prijsverhoudingen gewijzigd moeten
worden. De heer J. Smid, lid van deze com
missie deelt in een afzonderlijke nota mede.
dat hij deze laatste opvatting onjuist acht.
Kaasexport uit Zwitserland
Alleen mogelijk met machtiging
Voortaan zal de kaasexport uit. Zwitser
land onder controle gesteld worden, vol
gens een dezer dagen doof de Bondsraad
uitgevaardigd besluit
Zonder machtiging van het Ministerie van
Openbare Economie, is elke uitvoer van
kaas verboden.
Duitschland koopt
landbouwpanden
Voor Duitsche rekening worden thans
door bemiddeling van het Ned. Trekpaarden
stamboek in ons land 230 koudbloedpaar-
den van 3, 4 en 5-jarigen leeftijd aange
kocht, die blijkbaar bestemd zijn voor don
Duitschen landbouw.
Toezicht op deze aankoopen wordt gehou
den door de Ned. Rijkscommissit (secreta
ris de heer Blom, bureau Ned. Fr. Stb.,
te 's-Gravenhage), die met de Duitsche
aankoopcommissie de verschillende monster
plaatsen bezoekt.
Te Winterswijk werden gisteren reeds 3i
paarden aangekocht; in Eist werden van de
42 aangeboden paarden er 22 afgenomen.
De doorsneeprijs is f460 per stuk. De
paarden worden volgende week in Zuid-
Limburg afgeleverd en gaan van daar over
de grens naar Vaals.
De eierprijs en de graan-
heffingsrestitutie
Door de voorzitters der centrale land
bouworganisaties is bij den Minister gepleit
voor de mogelijkheid om de hoogere produc
tiekosten op de consument te kunnen vei
tialen, met name wat de eierprijzen aan
gaat.
Maar hiertegen komt de „vereenïging van
broederijen en pluimveefokbedrijven" in vel
zet, omdat de ervaring ruimschoots heeft
geleerd, dat de koopkracht van de consu
ment de afzet bepaalt. De eierprijs is thans
zóó hoog, dat de binnenlandsche afzet heel
slecht is geworden. Maar de bin-nenland-
sche handplaar, die op de markt de toon
aangeeft, krügt -een restitiutie van de
graanrechten en deze komen thans dus niet
aan de pluimveehouder ten goede.
Daarom dringt de genoemde vereenïging
nogmaals aan op restitutie van de graan
rechten rechtstreeks aan de pluimvee
houders.
(Van onzen Duitschen correspondent).
Op initiatief van de Duitsch-NederlauJ
sche Studentenorganisatie had men ter oer e
van onzen landgenoot, professor Debeye, in
het „Haus der Presse" een thé gearran
geerd. Ondanks de zeer ongunstige weers
gesteldheid waren velen gekomen, om nu
eens persoonlijk kennis te maken met een
Nederlandsch geleerde, wiens wetenschap
pelijke verdiensten bekroond werden mot
den Nobel prijs voor chemie.
Naast een vrij groot aantal landgenoot-n.
zagen wij vele Duitsche belangstellenden,
terwijl we onder de overige buitenlandsche
gasten den pauselijken nuntius, Orsenigo en
een vertegenwoordiger van den R.K. bis
schop ontdekten.
Natuurlijk wilden wij weten, of onze voor
m belangrijk deel van zijn leven 'r
Duitschland werkzame landgenoot al of niet
zijn nationaliteit heeft moeten prijsgev en
Meerdere gevallen zijn ons bekend, waarnij
met-Duitsche geleerden, die zich in Duitsch
land vestigden cn er carrière hebben gi
maait, het Duitsche staatsburgerschap
hebben verwonen. In het Derde Rijk i--
aat thans niet meer zoo eenvoudig voor
buitenlander, want de nieuwe wetten maker-
een groot onderscheid tusschen volksgeaiuot
en rijksduitscher.
..Mijn Nederlandsch staatsburgerschap is
nog altijd mijn trots. Bijna was ik het
eenige jaren geleden kwijtgeraakt, maar
dat was mijn eigen schuld. Ik had vei-
zuimd, mijn pas te laten vernieuwen, was
mijn oude pas bovendien kwijtgeraakt en
kwam zoodoende voor allerlei moeilijkheder
te staan. Maar gelukkig is men tot een voor
mij gunstige oplossing gekomen en sedert
dien is alles perfect in orde!"
In den loop van het gesprek deelt profjs
sor Debye ons mede, dat hij door Duitsch
land in staat is gesteld, zijn wetenschap
pelijk onderzoek op groote schaal voort te
zetten. „Den Nobel-prijs voor chemie heb ik
directeur van het Keizer-Wilhelm Insti
tuut voor Physika ontvangen en deze hooge
onderscheiding heb ik aan mijn bijdrage
to' den bouw der moleculen te danken. Ik
heb me voor de electnsche bijzonderhe Ier.
der moleculen geïnteresseerd en beproefd,
de verschillende eigenschappen der materie
tof in de kleinste onderdeelen de mu'e
culen na te ga«an en hun waarde uit de
eiectrische structuur dezer onderdeelen af
te leiden. Bij al dit werk heb ik steeds aen
dc practische waarde gedacht, want daar
komt het tenslotte toch maar op aan."
Groote belangstelling en bewonderin.,
wekte bij de velen, die zich om onzen gé-
vierdien landgenoot hadden geschaard, de
mededeeling, dat te Berlijn-Dahlem, wiar
onder meer het Keizer-Wilhelm-Instituut
reeds ligt, een nieuw instituut ge
bouwd zal worden .voor Röntgenstralen en
tot dusver nog nooit bereikte electrische
hoogspanning. Daar ons van welingelichte
zijde bekend geworden was. dat dit aa*i-
vuhend instituut reeds voor een belangr ik
deel gereed is, hebben we ons naar de
kalme voorstad Dahlem begeven, om 'er
plaatse een persoonlijken indruk op te doe-
vijf assistenten van professor Debije zijn
hier reeds druk aan 't werk, ook al is hei
instituut nog lang niet geheel klaar, om dc
laatste hand te leggen aan het opstell
van verschillende apparaten. Al rondwande
lend komt men onder den indruk van hel
machtige gebouw, dat een hoogte heeft van
is iieter en boven aile omliggende injfi-
tuten uitsteekt Op het dak is men berig
met het vastleggen der enorme nzerau
constructies en het valt ons op dat nw
allerlei constructies worden aangebracht
die den geleerde straks in staat zullen
stellen, zijn apparaten in de hoogte
krijgen.
Een der assistenten vertelt ons,
Duitschland vooraan staat met de zoo
gemeen hooge spanningsgrens van i millicen
volt Volgens hetzelfde principe d<
Greinacher schakeling waarbij de span
nmg telkens weer gemultipliceerd wordt,
bereikt men bij voorbeeld te Cambri"gè
spanningen van 7ÜÜÖUÜ ep 800.000 volti u
Amerika heeft men a&n de hand van een
ander systeem reeds de raillioen-grens be
reikt, maar lang niet met de energie, welke
men in Duitschland heeft bereikt.
Natuurlijk interesseert ons in het bijzm
der de practische waarde van dit weten
schappelijk werk en men geeft ons op 'en
pijnen te verdrijven Is een Mijnhardt's Poeder.
Per sluk 8 ct dons 45 ct Rij Uw IWi-t.
duidelijke vraag een duidelijk antwuo-d:
„Wat we met deze hooge spanning d-enk-m
to bereiken? U kunt gerust zijn: we ziju
niet van plan, goud te gaan maken!
Theoretisch is dat door atoomversplinteriLg
denkbaar en mogelijk, maar dat zou dan
waarschijnlijk een paar honderd jaar dmen
Proefnemingen met hooge electrische span
ning vallen te duur uit, want de trefzeker
heid der stralen op de atomen is voorshands
n-g te gering."
Aan het einde van ons bezoek willen we
nog weten, of de medische wetenschap bij
al deze proefnemingen nog eventueel voor
deel zal behalen.
„Het is niet ondmkbaar, dat onze biï
zonder intensieve stralen voor bepaalde
patiënten van practische uitwerking kun
nen blijken. Deze pat enten zouden lan
echter naar ons toe moeten komen, Dinar
dat is voorloopig nog toekomstmuziekl"
Ons nationaal bewustzijn werd onwi'le-
keurig gesterkt door het feit dat een orzer
Inndgenooten niet slechts door een ho. ge
onderscheiding gewaardeerd wordt voor zijn
wetenschappelijk werk, maar dat men voor
hem een instituut gebouwd heeft, dat ia
(ico loop der eerstvolgende jaren meer nog
dan tot dusver de uructische waarde vau
zi,n levenswerk zal kunnen demonstreereu.
BANDEN ZONDAGSBLAD
Ondergeteekende bestelt hiermede een BAND voor den jaargang 1936
van het ZONDAGSBLAD, a 65 cent, met gratis volledig register. De
band wordt aan 't einde van den jaargang alle inteekenaren toegezonden.
Het bedrag kan men ons bij vooruitbetaling toezenden; anders sluiten
wij straks een girobiljet bij den band in.
Het verdient alle aanbeveling reeds NU te bestellen. Wij kunnen dan
een voldoende aantal banden tijdig gereed hebben.
Woonplaats;
Datum:
Dit billet opzenden aan het Bureau van ons Dagblad.
