Het jubileerende Telefoonbedrijf
ZATERDAG 7 NOVEMBER 1936
TWEEDE BLAD PAG. 8
Tusschen Amstel en IJ
Een snelle, interessante
ontwikkeling in veertig jaar
[(Van onzen Amsterdamschen redacteur)
Het Gemeentelijk Telefoonbedrijf heeft
gejubileerd. Het was 1 November 40 jaren
geleden, dat de Gemeente zich voor de
telefoon ging interesseeren, en dit feit is
herdacht met toespraken van den Minister
van Binnenlandsche Zaken, Mr. J. A. de
Wilde, en van den burgemeester. Dr. W. de
Ylugt; met recepties en een feest van het
personeel. Voorts is een tentoonstelling
gearrangeerd
Snel en interessant is de ontwikkeling
van het zoo populaire telefoonbedrijf ge
weest, minister de Wilde heeft hierop in
zijn rede de aandacht gevestigd. Het is nog
maar 60 jaren geleden, dat de telefoon door
den Amerikaan Graham Bell is uit.gevon
den, en thans is het volstrekt geen nieuwig
heid meer als men een gesprek voert met
een familielid in onze Oost.
Ook in Amsterdam is deze vernuftige
finding onder het directe bereik van
Xzagenoeg het geheele volk
gebracht. Wie kan er tegenwoordig niet
telefoneeren en hoevelen beschikken niet
dagelijks over dit mechanische toestel
waarzonder men zich de huidige samen
leving niet kan indenken.
Aanvankelijk heeft niet de gemeente
maar het particuliere bedrijf, de telefoon bij
liet publiek geintroduceenl Hier ter stede
geschiedde dit door de Nederlandsche Bel!
Telefoon Maatschappij, een dochteronder
neming van de Amerikaansche maatschap-
pi], die deze affaire de bel aanbond.
Op 1 Juni 1881 werd de zaak opgezet op
een der zolders van de Groote Club, d
bekende sociëteit op den hoek van Kalver-
straat en Ham. Er waren toen 49 abonne's,
die den in dien tijd moedigen stap durfden
wagen van zich een telefoon aan te schaf
fen. Men kon voorloopig alleen maar in d
stad telefoneeren. Eerst zeven jaar later
kon men aan de toen
nieuwe verschijning in de maatschappij
de telefoonjuffrouw vragen om met
Iemand in Haarlem of Zaandam
telefoon te spreken. Spoedig volgden di
verbindingen met Rotterdam, Dordrecht,
Va-Graven hage enz., want toen de telefoon
haar bruikbaarheid bewezen had, begon d-
uitvinding van Bell langzaam maar zeker
haar glorietocht tot in de verste hoeken
.van ons land en over zee naar and era
deelen der wereld.
Bet optreden der radicalen
Het was toen hier ter stede de tijd, vyaar
in de vooruitstrevende liberalen, latei
radicalen genoemd, een front vormden
tegen de conservatieve liberalen,
den slakkengang in de stedelijke ontwikke
ling niet afkeerig waren. Een levendige
periode in de politiek van de stad i:
tijds ingeluid door jonge radicale leiders
als Mr. M. W. T. Treub, C. V. Gerritsen
e.a Zij waren van meening, dat Amsterdam
dat destijds een nieuwe phase van ont
wikkeling doorliep, gemeentebedrijven
hebben, een complex van begrippen waar-
Van menigeen zich toen geen voorstelling
kon vormen.
Zoo ontbrandde de strijd ook rondom de
ïe.efoon, waarvan Treub en zijn mede
standers een gemeente bedrijf in plaats
Van een geconcessioneerd bedrijf
wilden maken. In dezen strijd stond uitter-
aard de concessionaresse, de reeds genoem
de maatschappij, aan de zijde der tegen
standers. De gemeenteraad besloot evenwel
in April 1896 met 23 tegen 10 stemmen de
telefoon zelf te gaan exploiteeren, en na
heel veel strubbelingen begon het nieuwe
gemeentebedrijf op 1 November 1896, 's mor
gens te 8 uur, met 1700 aansluitingen, in
het gebjuw Spuistraat 168. Het was een
glorieuze dag voor den toenmaligen Wet
houder van Publieke Werken, Mr. Treub,
die persoonlijk sterk voor de gemeentelijke
affaire had geijverd en alle moeilijkheden
overwonnen.
Van de 1700 oorspronkelijke abonné's zijn
500 t-edurende 40 jaren aan de telefoon ge
trouw gebleven en als bclooning ontvangen
ze het nog uit te geven gedenkboek. Alle
phasen van ontwikkeling hebben ze mee
gemaakt. Zij mochten het in het genoegelijke
begin beleven, dat de telefoonjuffrouw hen
b.v. om half twaalf precies verbond me;
mijnheer Die en Die, want op dat uur was
hij thuis! Allerlei soorten en formaten
toestellen hebben ze in den loop der jaren
versleten, van het ingewikkelde toestel met
schel en hoorn tot het tegenwoordige een
voudige tafeltoestel met kiesschijf. Dit
laatste woord kon alleen maar in het ad
ministratiegebouw van de Gemeentetelefoon
worden uitgevonden, toen het
vol-antomatisch stelsel
moest worden ingevoerd.
Zoodra iemand bij dit thans geldende
systeem „de telefoon van den haak" op
neemt, komt in een van de telefooncentrales
waarop het telefoontoestel is aangesloten,
een z.g. voorschakelaar in werking, die een
„groepenschakelaar" uitzoekt, welke op dat
moment niet door een anderen gebruiker
van de telefoon wordt uitgekozen. Achter
eenvolgens worden nu door den telefoon
gebruiker vijf cijfers aangeslagen, die
tezamen het door hem verlangde nummer
uil maken. In de centrale heeft dit tenge
volge, dat eerst de verbinding tot stand
komt met de groep van 10.000 nummers,
waartoe het verlangde nummer behoort.
Daarna wordt men automatisch aangesloten
met het gewenschte duizend- en honderd
tal, tenslotte met het ncodige tiental en
cle onontbeerlijke eenheid, en men kan
spreken.
Voor den telefoongebruiker lijkt dit bij
het lezen zeer ingewikkeld, het is inderdaad
bij het doen verbluffend eenvoudig, als
men zich even indenkt welke verrassende
mechanische gevolgen het draaien met de
vingers op de „kiesschijf' heeft Velen zijn
er. die deze handelingen dagelijks vele
raaien verrichten, maar bij het jubileum
van de Telefoon er zich rekenschap van
geven.
Wat ging alles vroeger
veel gemoedelijker.
In den eersten fijd was er 's morgens een
kwartier pauze om de leiding na te zien!
Van 1S06—1905 viel er in de telefoonzaai,
waar de telefoondames aan lange tafels
zaten, telkens een klepje neer om de be
treffende juffrouw te waarschuwen, dat zij
de eene telefoongebruiker met den andere
moest verbinden; van 1905 af werd dit si
door een lampje gegeven Elke juffrouw had
100 nummers te bedienen en er zijn tijden
geweest, dat 450 dames op 114 zitplaatsen
in groepen de telefoongebruikers bedienden.
Die tijd ligt geruimen tijd achter ons. In
Juni 1923 werd een aanvang gemaakt met
het z.g. half-automatische systeem, in 1922
met het hierboven omschreven volautoma
tische stelsel.
Het alscheid van de telefoonjuffrouw
werd een feit Thans zijn in de onderschei
dene telefooncentrales nog slechts enkele
dames werkzaam.
Tenslotte nog ecnige cijfers.
Op 1 November 1896 begon de Gemeente
rr.et ongeveer 1700 aansluitingen, die dage
lijks gemiddeld plm. 10.000 gesprekken
wisselden.
Op 31 December 1935 waren die getallen
36.853 en plm. 270.000 per werkdag. Verder
hadden bij het begin der gemeentelijke
exploitatie de ondergrondsche dubbelgelei-
dingen een lengte van nog geen 2000 K.M.
terwijl deze op 31 December 1935 ruim
144.000 K.M. was.
Het bedrijf begon met een kapitaal van
f 744.913 83 en dit bedroeg op 31 December
1935 f 46.667.214.56, waarvan afgeschreven
ec gereserveerd f 31.757.036.29.
De begrootingen over 1897 en 1936 sluiten
respectievelijk met f 172.845.en f 6.116.550.
terwijl bij het begin van de exploitatie bij
het gem. telefoonbedrijf werkzaam waren
66 personen, welk aantal steeg tot 1250
1921 en daarna weer dajalde tot rond 760
per 31 December 1935.
Deze daling is verklaarbaar door het fei'
dat de telefoonjuffrouwen bijna allen de
c'ienst moesten verlaten.
FRISO.
CENTRAAL-RAPPORT
OVER DE ROTTERDAMSCHE
GEMEENTEBEGROOTING
Sluitende begrooting is nog niet
meer dan een fictie
Het Centraal-Rapport over de ge-
meentebegrooting 1937 is voor wat het
politieke deel ervan betreft, wel van een
heel rustig en gematigd karakter. De
getemde S.D.A.P., die in een verant
woordelijke positie gekomen, geheel van
optreden is veranderd, laat thans geen
schetterende fanfares meer 'hooren en
de rechtsche oppositie vindt, dat het
aardig goed gaat, zoolang de roode
broeders maar met hun neus op deze
verantwoordelijkheid blijven gedrukt
Verschillende leden concludeerden, dat 't
dngelijkseh bestuur heeft blijk gegeven
soberheid in acht te nemen en continuï-
eit te betrachten met het voor
een zoo gesmade bel ei d.
Men zag hierin een erkenning van de zij
de van de SDAP, dat haar oppositie on
der 't vorige College de grenzen der rede
lijkheid verre heeft overschreden. Deze
fractie moge het niet openlijk willen er
kennen, haar daden spreken duidelijke
tnaL
Tegenover deze beschouwingen merkten
vele leden lees de S.DA.P. op, dat zij
deze zaak reeds „uitgedebatteerd" achtten.
Dat de S.D.A.P. tegenwoordig zoo stil is
ligt aan de veranderde omstandigheden.
De politiek van het vorige college was
nauw verbonden aan de landspolitiek, ter
wijl het beleid van het tegenwoordige col
lege er in het afgeloopen jaar op is gericht
„de gevolgen van de rcgeeringspolitiek voor
Rotterdam zooveel mogelijk te temperen"
Het heeft vele leden bevreemd, dat 't
college geenerlei belangrijk voorstel heeft
gedaan inzake werkverschaffing. De
s.d. fractie heeft vroeger voortdurend
aangedrongen op industrialisatie en
werkverschaffing. Het eerste wat het
nieuwe college echter deed was de motie-
Donker ter zijde schuiven en het deelde
mede dat het de voorbereiding van
werkobjeoten met kracht had ter hand
genomen. Van het résultaat is tot nu
toe niets gebleken.
Verwezenlijking van door B. en W. aan
gegeven werkobjecten bleef, behoudens de
verbetering van het plaveisel van den Beu-
kelsdijk, geheel uit. Dat verbreeding tunnel-
Beukelsdijk en tunnelbouw Heemraadssin-
ïl uitbleef, keurde men niet goed.
Met betrekking tot de tweede oeververbin
ding heeft de gehouden proef-aanbesteding
aangetoond, dat de bouw van een tunnel
goedkooper is dan de uitvoering van het
geprojecteerde brugplan; met belangstelling
wordt thans gewacht op nadere mededee-
lingen van het College. Zal, zoo vroeg men,
niet opnieuw vertraging ontstaan?
Financieele beschouwingen
De financieele positie der gemeente blijft
lar do meening van vele leden zorgelijk.
Dat de begrooting in engeren zin sluitend
zou zijn moet naar het inzicht van deze le
den op een vergissing berusten. Immers de
uitgaven aan wachtgelden ad 2.105.149
naar den kapitaaldienst gebracht,
waardoor ook de bedrijven werden ontlast.
Deze uitgaven hooren echter tot de begroo
ting in engeren zin. De begrooting is in ver
schillende opzichten geflatteerd, wat be
treurd wordt, omdat maatregelen die de be
grooting in werkelijkheid sluitend zouden
moeten maken achterwege blijven. Is het
aan dit misplaatste optimisme te wijten,
dat, hoewel de begrooting '36 door Ged.
Staten slechts werd goedgekeurd op voor
waarde, dat nog 2.000.000 voor 1 Septem
ber zou worden gevonden door voorstellen,
welke ook van invloed zouden zijn voor vol
gende jaren, deze tot heden nog achterwege
zijn gebleven?
Geconstateerd wordt, dat de meevallers
in de begrooting in vele gévallen te dan
ken zijn aan de verdere doorvoering van
maatregelen onder critiek van de vroegere
oppositie genomen. Dit gold met name voor
het millioen dat op „onderwijs" bezuinigd
was en waarvoor door den tegenwoordigen
wethouder met een zekere bravoure de aan
dacht wordt gevraagd.
AFSCHEID A. HANEMAAYER jUIT HET SOCIALE LEVEN
Van de Centrale A.-R. Kiesvereen. Qccn kindertoeslag
Rotterdam
Gisteravond kwam do Cientralle A.R. Kies-
ven.«niging te Rotterdam in het Gebouw
„De Eendracht" in vergadering bijeen, ter
bespreking van de verkiezingsvoorstellen
van het Centraal Comité en zaken betreffen
de de actie voor die verkiezingen 1937.
Na afhandeling der agenda heeft
voorzitter, de heer Th. Heukels, de
legenheid aangegrepen den heer A. H a
maayer, wiens benoeming tot Burgemees
ter van Leerdam gisteren juist bekend ge
worden was, geluk te wensclnen.
Deze benoeming, aldus de voorzatter tot
den benoemde, ie voor u een vervulling
van uw wensch, maar ook een erkenning
van uw verdiensten van de zijde dtoir Rc-
geerirg. Gij hebt uw verdiensten gehad als
raadslid, maar in het bijzonder toch als
wethouder van Financiën vain Rotterdam.
Gij hebt gestaan in de brandling, tegenover
scherpe belagers, maar nooit zijt ge ook
maar een duimbreed geweken en nooit heb'
ge het A.R. beginsel verloochend.
Schade voor het gezin
Wij brengen u dien dank vara het
A.R. vol'k van Rotterdam, maar ook
van die deelen der bevolking, die u
gaarne gezien hebben op de wethou
dersplaats. In u verliest A.R. Rot
terdam iemand, van wien wij nog
veel verwacht haddien.
Wij diamken u voor ail dat werk op pu
bliek terrein vetrrioht, maai' ook voor uw
arbeid in de Centrale Kiesvereeniging en
in het Centraal Bestuur gedaan. Wij voegen
diaaraam de bede toe, dat God u genade
moge geren om in Leerdam hetzelfde te
doen, wat gij hier hebt gedaan. Moge het
u gegeven worden in die gemeente, met
haar arme bevolking, goed werk tot stand
te brengen.
God de Heere bUjve de trouwe Vader
voor u, uw vrouw en kinderen.
God zegene u en blijve met u het verdere
in uw teven.
De heer A. Hanemaayer was blij in
de gelegenheid te zijn een woord van af-
soheid tot zijn A.R. vrienden te kunnen
spreken. Spr. dankte dien voorzitter voor
zijia hartelijke woorden, namens de A.R. in
Rotterdam gesproken. Spr. kan het ach
nog niet goed realiseeren, dat hij dezeD
kring gaat veriatien. Maar hij gelooft, dat
God zijn weg heeft bepaald. Spr. dankte
voor het vertrouwen, dat men hem geschon
ken heeft gedurende tal van jaren.
Moeilijk werk mcucst worden gedaan,
doch epr. wist zich gedragen door het
medeleven en het gebed van onze
menscben.
Rotterdam te verlaten, doet spr.
pijn. Spr. wijst op de moeilijkheden,
welke de A.R. in Rotterdam nog zul
len hebben te overwinnen De geeste
lijke strijd wordt steeds zwaarder. Het
is echter een groot werk, om de Chris
telijke levensbeginselen te blijven
propageeren, doch als de A.R. in ge
trouwheid aan Gods Woord dat werk
verrichten, dan mogen zij ook zegen
verwachten.
Stelle God, aldus besloot de heer Hane
maayer, ook uw arbeid voor de A.R. Partij
i Rotterdam ten zegen.
En wat Leerdam betreft, wil spr. slechts
it zeggen: Ik zal daar mijn best doen.
(Applaus).
GEMENGD NIEUWS
HEVIGE AUTO-BOTSING
TE VOORBURG
Drie personen gewond,
waarvan één ernstig
Gisterenmorgen omstreeiks half tien
heeft te Voorburg op den hoek van de
Laan van Middenburg en het Westeinde
een ernstige aanrijding plaats gehad
tusschen een vrachtauto, komende uit
de Laan van Middenburg en rijdende
naar Voorburg en een luxe auto, komen
de uit de richting Voorburg, cnet be
stemming Rotterdam De vrachtauto,
welke was beladen met melkbussen,
werd bestuurd door C. R. uit Wassenaar
en de luxe auto door den heer G. uit
Heemstede.
De botsing was zoo hevig, dat alle drie in
zittenden meer of minder ernstige verwon
dingen opliepen. De slachtoffer zijn bij Dr
van der Koogh, die in de nabijheid van de
plaats van het ongeluk woont, binnengedra
gen en aldaar voorloopig, met assistentie
van de doktoren Teljer cn v. d. Berg, ver
bonden.
De heer G. bleek verschil lende verwondin
gen aan het gelaat te hebben opgeloopen:
mevr. B. uit Amsterdam was eveneens aan
'net gelaat en bovendien aan beide beenen
geblesseerd, terwijl de derde inzittende, do
heer N. uit Berlijn, zeer ernstig aan het
hoofd was gewond en bovendien een hersen
schudding had gekregen. De heer N. is per
auto naar St Anthoniushove overgebracht,
terwijl de heer G. en mevr. B. naar hun wo
ning konden terugkeeren
De luxe auto, die zwaar beschadigd was.
is per kraan wagen van den heer v. d. Berg
weggesleept De vrachtauto was maar licht
beschadigd, terwijl de chauffeur R. onge
deerd bleef.
Naar de oorzaak van het ongeval wordt
door de politie een onderzoek ingesteld. Ver
moed wordt, dat beide bestuurders zeer snel
hebben .gereden.
AANGEHOUDEN
Op verzoek van de politie te Utrecht
heeft de recherche van het bureau Adelaars
weg te Amsterdam een 20-jarige jonge
man gearresteerd die uit de domstad, waarbij
door het rijksopvoedingsgesticht te Amere-
foort was uitbesteed, was ontvlucht De
jongeman, die bij familie onderdak had ge
vonden, wordt tevens van diefstal verdacht
Hij zal op transport naar Utrecht worden
gesteld.
het georganiseerd overleg voor de politic
er niet toe medegewerkt om de groote ge
zinnen te helpen.
De vertegenwoordigers van de alge-
meene bond waren „tegen", evenais die
van den A.N.P.B.
Onze organisatie heeft een dergelijke
houding zeer betreurt omdat zooals
te Rotterdam door allou zonder be
zwaar kan worden medegewerkt om deze
toeslag te verkrijgen, /turners kon van een
vermindering van het „grondloon" daar
ter stede geen sprake meer zijn, omdat de
Rotterdamsche normen reeds gelijk waren
aan of zelfs lagen onder die van
Amsterdam en Den Haag.
Zoo kan het thans gebeuren, dat Haag-
sche en Amsterdamsche collega's, met
dezelfde rang en met hetzeltdo aantal
kinderen, met 3 of 4 gulden per wei)
meer naar huis gaan.
Geen wonder, dat de collega's uit de al
getneene bond, die een groot gezin hebben,
en zich zooals te Rotterdam zien achter
gesteld hij de werklieden en 'de ambtena
ren. die wel kindertoeslag genieten, over
deze houding van hum bestuur niet steeds
tevreden zijn.
Naast de moderne vakorganisatie zijp
het de „politieke" lichamen, zooals ge
meenteraden, die de kindertoeslag al zeer
wonderlijk toepassen.
In tal van gemeenten, waar onze orga
nisatie haar leden telt, ondervinden onze
groote gezinnen daarvan de kwade ge
volgen.
Zoo hebben, om maar niet meerderen
te noemen, de linksche fracties in de ge
meenteraden te Rotterdam en Ensched"
hun stem tegen kindertoeslag voor d»-
politie-ambtenaren uitgebracht al6 gevoig
van hun politiek inzicht Het is zelfs de
vraag, of de rechtsche raadsleden in dezen
wel steeds de belangen van onze groot:
gezinnen voldoende dienen.
UIT DE A.R. PARTIJ
KRING „ZUID-VELUWE" VAN A.R. P.C.
Woensdag 11 Nov. a.s. hoopt voor de krimg
„Zuid-Veluwe" van A.R. Prop.clubs in het
Vereendgingsgebomv te Bennekom in
openbare vergadering op te treden Ds J.
Fokkeraa, Ned. Herv. Preddikamt te Am
stelveen, met het onderwerp: „Is Christe
lijke Politiek mogelijk?" Aanvang 8 uur. Er
zal gelegenheid zijla tot vragen steilten. Om
teleurstelling te voorkomen voorzie men
zich tijdig van kaartoen.
ASPEREN. Dinsdag 10 November zal de
ARJA alhier vergaderen des avonds om 8 u.
in het gebouw van den heer De Groot Een
onderwerp zal geleverd worden over „De
sociale kwestie".
BADHOEVEDORP. Maandag a.s. hopen de
kiesvereenigingen van Badhoevedorp en Slo
ten een groote openbare vergadering te hou
den te Sloten in café Modern, ingang serre,
aanvangende te S uur.
Als spreker hoopt op te treden de heer H.
Brouwer HJVI.zn van Amsterdam, met als
onderwerp: „Strijd naar beide zijden". Debat
vrij.
DE LIER. Donderdagavond werd In het
Vereenigingsgebouw een ledenvergadering
gehouden van de A.-R. kiesvereeniging.
Allereerst kwam aan de orde het bestuurs
voorstel om zyn college met twee leden uit
breiden, welk voorstel met algeraeene
stemmen werd aangenomen. Vervolgens
tan de orde een inleiding van den heer Jb.
d. Wal over „Natuur en genade". Spreker
vees op de tegenstelling welke tusschen
beide begeripj>en openbaar wordt onder de
menschen, op de onjuiste verhoudingen, welke
sommige Christenen speciaal voor het staat
kundig leven hiervan maken, om ten slotte te
wijzen op de Calvinistische beschouwing. Op
deze beknopte zakelijke inleiding volgde
drukke bespreking, waarin bleek hoe moeilijk
het vaak is om verschillende begrippen niet
te verwarren, doch waarin toch ook verschil
lende punten duidelijker werden. Nadat de
voorzitter nog iets had medegedeeld van
gehouden vergadering der Staten-sectie
nadat nog enkele opmerkingen gedaan wa
verband met de candidaatstelling voor de
verkiezingen, werd de vergadering door
den voorzitter gesloten, waarna de heer Jb.
d. Wal in dankgebed voorging.
EINDHOVEN. Maandag 9 November a.s.,
des avonds 8 uur zal in het gebouw „filial",
Leenderweg 13S, een belangrijke ledenverga
dering van de kiesvereeniging worden gehou
den. Besproken zullen worden de voorstellen
van het Centraal Comité inzake verkiezings
manifest en candidaatstelling. Hierbij zullen
enkele bestuursvoorstellen aan de orde komen.
GRAVENZANDE. De onlangs opgerichte
Arja-club heeft haar eerste vergadering ge
houden/ waarin besprekirgen werden gevoerd
over de samenstelling van 't bestuur. Deze zal
nader nog worden .geregeld. Door den heer A.
van Oosten werd ingeleid het onderwerp:
„Heeft de anti-rev. party recht van bestaan?"
Ér volgde een uitvoerige bespreking.
KERKWIJK. Woensdagavond hield de Ar ja
alhier een propagandavergadering, waar de
heer G. van Klaveren uit Asperen sprak
over: „Ten strijde toegerust". De voorzitter,
de heer W. Achterberg, opende op gebruike
lijke wyze. Inzijn openingswoord bezigde
hij het beeld van denzaaier, van waaruit hij
'ergelijkende lijnen trok, diametraal het doel
van dezen avond. Vervolgens kwam de spreker
aan het woord, die begon met op te merken
dat beginselpropaganda hem in deze omgeving
wel noodig leek. Vandaar een woord tot op
wekking en bemoediging. In allerlei vormen
openbaart zich de strijd hier op aarde.
Verschillende feiten schetste spreker die in
hun gevolgen onberekenbaar zyn. Voorberei
dende beginselstudie is noodig om niet uit 't
lood geslagen te worden door een vloed van
giftig demagogisch vuil. De man van de
straat praat na. Wij moeten hem van ant
woord kunnen dienen. Noodig is: kennis van
beginselen en zaken. Waar onkunde heerscKt
tiert kettery. Er moet beseft worden dat de
jeugd van heden het volk der toekomst zyn
zal en dat de oogst zal zyn gelijk het zaad is.
Gebed om wijsheid en verstand, kennis van
Gods Woord en beginselen voor het staat
kundig leven en de band der organisatie, dat
zullen de wapenen moeten zyn in de strijd
die ons wacht. Nadat referent verschillende
vragen beantwoord had, sloot de voorzitter de
vergadering en ging de heer van Klaveren
voor in dankgebed.
MONSTER. Voor de A.-R. kiesvereeniging
heeft Ds. Bik uit Enkhuizen in gebouw
Odeon een rede gehouden, waarvoor veel be
langstelling bleek te bestaan. De vergadering
werd geleid door den heer C. v. d. Boom, die
een welkomstwoord Bprak, waarna Ds. Bik
schetste de beteekenis der A.-K. party en
haar opvattingen omtrent verschillende vraag
stukken. Van de gelegenheid tot debat werd
gebruik gemaakt door een S.D.A.P.-er, een
C.D.U.-er en een N.S.B.-er. De vergadering
had een ordelijk verloop, hoewel enkele opge
schoten jonge N.S.B.-ers probeerden de
orde te verstoren. Het was een goed geslaagde
vergadering.
ZWOLLE. De Staten oentrale „Zwolle'
hoopt a-s. Dinsdag, 10 Nov., om 7 uur, te
veng„aeren in „Eigen Gebouw". De heer J.
van VVestenbrugge hoopt een openingswoord
te spreken over „Geen druimhreed". Bespro
ken zullen worden de rapporten der kiee-
veroenigingen over de plannen voor de a.s.
verkiezingscampagne enz. en die over hei-
bezoek door de bezoek-cora missies aan de
kiesvereenigingen gebracht.
ZWOLLERKERS PEL. Op de vergadering
der kiksvereen. „Nederland en Oracuje" te
ZwolQerkerspel, buiten de Diezerpoort, werd
door dien heer G. J. Visser ecu inleiding
gehouden over „Onze Naam en onze Roe
•ping". Verschillende verslagen werden uit
gebracht en afgevaardigden benoemd. Op de
volgende vergadering hoopt te heer A. Wa
penaar te Berkum oen „Politieke Rondblik"
te houden.
AMERIKAANSCHE
HANDELSBERICHTEN
NEW-YORK. 6 NOVEMBER
Sint Vor «lot
TARWE. No. 1 Manitoba 115% 116%
No. 2Harde w nter 131% 132%
No. 2 Roode winter 127% 128%
MAIS. No. 2 Mixed Weet 138% 126%
ROGGE. Can. W. no 2 79% 79%
MEEL. Springclear 6.10 6.10
KOFFIE. De termtjnmarkt opende prüs. steeg:
daarna op aankoopen door coramleslehulzen, op
liooper kost- en vrachtaanbod en wegens de
prijshoudende locovraag. Slot was prUsh.
Rio. no. 7 loco 8% 8%
Santos no. 4 loco 10l'j
December 4.12 4.06
Maart 4.12 4.06
•••s no. 4 contract!
December 9.41 9.37
Maart 9.43 g.37
KATOEN. De tormiJnmarkt opende prösn. en
2 p. lager tot 2 p. booger en handhaafde zich
aanvankelijk waarbij de aankoopen door net
buitenland en den handel den Invloed van de
lagere markt te Liverpool neutraliseerden, <-ea-
i'.ot was nauwelijks prijshoudend.
Middling Upland 12.27 12.:
November i.S2 11.;
SUIKER. Slot nauwelijks prijshoudend.
November 2.74 2.'
December 2.69 2.
RUBER Slot naupweljjks prijshoudend.
CHICAGO, 6 NOVEMBER
TARWE. De tarwemarkt opende prjjsh en
e. lager, daalde op verkoopen per Juli. die t
MAIS. De termijncnarkt opende prtjsh. en c
booger. steeg daarna op overbiedlngen van out
side belangen op aanduidingen van grooto bals.
-belangen, wegens onbestendig weer en vaste
HAVER Slot prijshoudend.
December 42%
42%
lei S3— 83—
PROVXSfEN. Slot prijshoudend,
teuzel: Prima W Steam loco 11.22% 11.15
11.82% 11.77%
9.10 9.—
9.45 9.35
WINNIPEG, 6 NOVEMBER
TARWE. De markt daalde wegens geringe
exportvraag en toenemend aanbod van nieuwe
Argentijnsmie tarwe, herstelde zich ten deele op
aankoopen. door commissiehuizon. Slot traag.
Slot Vor. slot
LEEUWARDEN: Willem. Dupre
DUITSCHLAND: Fluvlale 24. Vermeulen; Moer
iart, Govaert; Ariadne. Hublnger. Siegfried,
4. Eifler; Infatlgable 1. v d Kloos
Mai
Monsieur; Edelw
s; Sahara, de Bock; Phllaletes
de Koninck; Lotty Stelle;
December
Mei
ROGGE per December
GERST pe rDecember
Mei
LIJNZAAD per December
106%
107%
70—
7-3%
43%
58%
161%
174%
BUENOS-AYRES. 6 NOVEMBER
TARWE per November
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
RbeJnfelden 2.33 2.03
Hreleach 1.34 1.42
Kehl
Maxan
Man heim
Lohr
Hingen
Caub
Coblenz
Trier
Keulen
Dasseldorf
Kuhrort
Weasel
Emmerik
2.52 2.f 6
4.18 4.V8
3.31 3J9
2.1U 2.34
1.32 1.38
2.26 2.31
2.59 2.63
*64 2.70
0.89 0.94
2.67 2.70
2.10 2.16
1.33 1.42
1.27 1.36
2J}6 2.64
Heden Vorlp
Keulen 38.61 38.64
Looitn 11.53 11.61
Nijmegen 9.07 9.16
8t Amiriea 3.74 0.01
Arnhem 9.J4 9.11
Vreeewtjb w 1.03 1.05
Weetervoort 9.6"
Deventer
Kampen
Maastricht
Belfeid
Venlo
Gmveeluifl
Llth
8.47 3.55
022 0.20
41.95 41.95
11.87 11.72
00.ÖO 00.00
6.30 6.62
1.23 1.32
UlIVMSiVLANDSLHlt) WATERSTANDEN
6 NOVEMBER
Alle waterstanden waren beden voldoende.
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
Delfzöl
TersfchelHng
Harlingen
Den Helder
Hoek van Holland
Scheveningei
Hellevoetslui
Willemstad
10.11 22.40
11.41
10.33 23.07
11.27
9.45 22.19
9.57 22.45
10.27 23.08
8.54 21.42
9 Nov.
742 20.07
4.SO 17.18
0.14 12.36
10.06 22.45
10.40 23.15
11.03 2348
Zaai;
Gerlach: Lemai
Vrachtco; Licbe; Yvonne. Ueer; Waesland. Jans
sens; Nautilus 3. Dhondt; Van Lcrlus, Van Look
Arbcdo. Hammei: Frederic, Willem: Siecnjac 2.
Klomp; Verandering. Rijkers; Freiburg. Engol-
hardt. Rival, van Kaam; Gullan, Decker; Nautl
lus 10. Veenstra: Braunschweig 1. Schade; Sassa
Reynlcrs; Hera. Foppen: Ferdinand v d Horst;
jessamlneBill. Joosten; Borda. Michlels.
BELGIE: Trio. Hooglander; Elisabeth, Pascal;
jadi. Wilson:! Spes Cazemlr: Luctor. vnn Mssei
dijk; Edelweiss 7. Zoman; Gustaf. Moens; Nep-
tun 1. Dubboldam; Rousseau. Blattner; Fenelon.
Hcrra; Neptun 83. KuVmle; Marinus. Verbergbt:
Confiance. Verberght: Emerance. Costers; Ernes
tine, Boellcn: Rhenus 37. Kunr.; Maria. Schouw-
stra; Paul. Passmann; Josephine, de Souter: 51a
ria. d» Roeck; Avenir. do Volder; Albert, Bolld
Roland. Sehmitt; Juliana, de Jong; Cosmopollct
Koster; Willemina, Verwijs; Phentx. Oct; Petro-
tiella. Bouwens; Elisabeth, Lucas; Louis, Lock»-
feer: VerPouwen, Otjens; Hoop op welvaart;
Slottje; Excelsior. Kwantus; Furka. Stobbelalr;
Bruning, Andnes; Albatros. Molenaar; Rival,
Goudriaans, Zeelar.ds luister 1 en 2. v d Kloos
ter; Maria 2. do Wils; Jaco, Keyzer; Gerjo, van
Meel; Spes. Feenstra; Cis Rhenan. v d Bussche;
Martha Blom; Adcama Janssen; Spes. van Don
deren; Clemence. van Reemortel; Julienne, van
Ourtie: SleipnL, de Jonge; Hispania, Emans;
Zwaluw, Sandifort Schelde. Borger; Rhelnunlon
3. Stobbelalr; Bram, Kempeneers; Anjo. JGuyt;
Maria. Smit; Belgl.i, Schroot; Suzanna, de Pauw
Espru. v d Donk: Martha, Bondewel; Transport
63. Anstatt; Terneuzen 1. Dooms: Op hoop van
zegen. Bergsma: Familietrouw, Bokhoven; On
rust. Wormsbecker.
LOBITH, 6 November 1936.
Gepasseerd voor 's middags 12 uur en bestemd
ROTTERDAM: st Baden XI; st Fiat Vol. 15;
st La Place; st Sund; st/ Arjo; st K. Vaart
14- st. Vulcan; st Hollandia; st Ewina; st
Ad'rlana 3; st Palatia; st. Heinrich; st Edmornl;
st Kronos 2; st. Garula; Mannheim 246, Heck;
Atlas 12, Harnm; Windhorst 2. Becker; Etnllle,
Weinman; Friesland, v. d. Meer; Comptolr 2,
Wingerden; Schedir, Karelse; Lento, de Bot;
Seam 16, Seite; Peruvia, Busker; Rijnland 2,
Hagoort; Friede, v. Dort; Frogres, v. Dort;
Krabbebank, Kommies; Montan 20, Meisier; Zem-
bla, den Boer; La Rochefoucould, Ertel; Batavier
Plomp; Agatha Karl, Bracht; Theodor, Theu-
nisse; Thejo, den Brouwer; Elise, Bruckerscheldt;
Elisabeth, Vos; Maja, Taltema; Mannheim 218,
Ostertag; RheiDfahrt S7. Schwarz; Borussia, Ver
sluis; Britttania, Anstat; Uri, Fuchs.
AMSTERDAM: st Rijswijk; Alcyon, Wortel;
Wijkdienst 19, Heitbrink; Spes. Stoter; DOR
DRECHT: st Vergennes; st. Oberal; VREES
WIJK: st. Teuna 2; MAASBRACHT: Katharina,
Maas; BERGEN ÖP ZOOM: Johanna, Weit;
ALPHEN a.d. RIJN: Gerpetro. Ketelaar: ZWOL
LERKERSPEL: Rival. Wubbeling: WEURT;
Medusa, Bechtel; DOORNENBURG: Johanna,
v. Bon; VLIEREEDE: Prinses Juliana, Klugkist;
Dora, Knudsen; VONDELINGENPLAAT: Zeven
Gebroeders, Theunissen; UTRECHT: Rlka, de
Bie; Emja, Smits; Vertrouwen, Wagemakers;
ALKMAAR: Vertrouwen, Gombert; DEN HAAG:
Cor, Zijlmans; SLIKKERVEER: Macte Animo,
Prins; SPIERINGSLUISNeeltje, Ruitenberg;
HEEREWAARDEN- Frederika, v. Gent; DEN
HAAG: Nomade, Westerhof; WOERDEN: Fran-
ciska. Tromp; APELDOORN: St. Antonius,
Bonnlnk; WOUDRICHEM: Vischaak, Backs;
AALST: Maria, Schreuders; ZALTBOMMEL:
Hmice, v. CappelleveenOUD BEIJERLAND;
Hillegonda Catha.. v. Hasselt; OUDERKERK:
Jacoba, Vogel; ZETSKESVEER: Gerrltje Hen-
drika, Derksen.
BELGIë: 6t. Pro et Contra; st. Taurus; et
Herdi 2; Rhenus 74. Engler; Philip Jacob, Muno;
Elisabeth, Scholwerth; Hestia, Bosch; Coletta.
Caemans; Naptha 10, Pavericke; Nautilus I,
Stoop; Bonafide. Tanis; Gertha, Herzberger;
Simone, Wiltens; Amelia, Verbeek; Ludovica
Maria, v. Cauteren; Pliarailda, Willaert; Erft
Reljckaart; Esperance, Bloemberg; Main 71»
ROTTERDAM: st Industrie XI; st Johan; st
Mosel; st. Beta; st. Marle;
Klingel - - -
Gulicher; "Dina, Bliz; Anna, Fe'enstra; Unilever
XI, Wilting; Olst, Maas; Jo.h de Gruijter 34, Top-
hoven; Jos. Schurmann, Tepper; Logi, Duson; S-
H. V. 94, Stuvcnberg; Daubigny, v. d. Zanden;
Willem, Steenhuis; Express 5, Wilbert; Aljina 2,
Holthuis; Dusseldorf, Wranche; Gallia, de Groot;
Onderneming, Veldman.
AMSTERDAM: Spes, de Boer; st Obl; Gretel,
Bakker; Glatt, Odenwald; VREESWIJK: st
Harmonie 3 en 4; DORDRECH8: Oberalb, Fet
ters; st Rbin; st. d'Alembert; WESTERVOÖRTJ
Oatharina, Wiggers; VLIEREEDE: Helmut,
)reier; APELDOORN: Energie I, Miggelbrink;
RNHEM: id. 2, v. Bon; DEN HAAG: Torvi,
■dor: THOLEN: Janna. K'°'on-. LOCHEM:
Result, Wijnen; VOORBURG: Carpe Diem, V5
Veen; MAASBRACHT: Necarthol, Peter;
WEURT: st Beta; LEIDEN: Nahe. Becber; NIJ
MEGEN: Noorster, Rijksen; OPHEUSDEN: De
tijd leert alles, Furmann; ALKMAAR: Cornelia
Hendriks, v. Buuren.
BELGIë: st. Martin; st Maf ra; st. Stella
Maris; Elisabeth, Buitendijk; Meteor, Janssen;
Merkur, Gottert; Willebrorda, Peulen; Stokhorn,
Fetrie; Louise, Kwik; Renee, Saerens; Judo,
Maas; Damco 5, Timmermans; Hontestxoom,
Bouterse; Sainte Simon, Masset; Caiypso, Sieg-
mund; Roland, Engel; Noordster, de Vries; Roel-
fina, Belstra; Sancta Maria, Romeinders; S. H<
V. 4, Dekkers; Hilda, v. Damme; EUza, Ouwens;
van Lerius, Soetewejj; st. Cama, Cools; Luclen,
v. Steeen; Sani 8, Boelen; Edelmeiss 3. Lech-
stelner; Henri, de Rooij: Isis. Visscher; Pharallda
de Meijer; Augustina, Verheijen; Rijn Schelde 10,
Camerman; Toekomst v. d. Bogaert; Charle3
ReijniersHori-
Reibel, Jongen; August Ther
RIVIERBERICHTEN
HANS WEERT, 5 NOVEMBER
Gepasseerd en bestemd naar:
ROTTERDAM: Wllcor. van Meel; Cornelia,
Snliders: Vios. Onstwedder; Triton, Both; Baden
7. Hermann; Hoopop zegen. Waardenburg: Jama
Fluyt; Pernis. Dijkema: Johanna, Verhoeven.
ZWIJNDRECHT: Unilever 5. Roodlng
SCHORE: Ophoop. Verschore
WORMERVEER: Viod. Smedeman
ZIERIKZEE: Pieternella. do Bock
ZAANDAM: Cornelia Mulder
GAARN: Scheldestad. Govaert
AMSTERDAM: St Amsterdam 12. et; Amstel 7
OUDE TONGE: Energie, v d Vliet
NIJMEGEN: Zeehond. Kombrink
IJMUIDTN: Gema van Dijk
de MiL
1 bestemi
DUITSCHLAND: Sebaja st; Elsa Jansen;
Linquenda Blok; Myriam, Hoornick; Wipi, Jls«
kaat Rio, Ruitenberg; Rijnland, Carson; Ideaal,
st; Urania Kranendonk; Madonna Engelaar;
El jadi, de Vries; Risico, v. Dorsten; Embla fit;
Sieglinde, Stolk; Isto, Houtjesdijk; Piombo v«
d. Geer; Asselljn, Scllot; Risico, Bruinslot; Spes,
st; Maran, Rutjes; Alphons, Severyns; Aleida
Maria Meter; Corma, Verhoeven; Catharina, v.
Kaam; Anjoni, Koenen; Theïsme, Prins; Alpha
st; Proan, v. d. Bosch; Adonis, Voswinkel; Taxa
st, Richeliu, st.; Diane, M. Mach; Grauol, v. d,
Kaa; Floras, MauthaanHandel 6, Haferkamp;
Harmonie, St.; Cassia, Zljlmans; Wijkdienst 13,
v. d. Meer; Bego, st.Nico. Klaunaar; Ougree
1, Maas; K. Vaart 5, st.; Darham, v. d. Bosch;
Beta Mooy; Hendrika Wtngaarden; Julier,
GhtBels Tonale, v. d. Bossche; Trade, Kosters;
Pelikaan, Klein; Orest st.; Fortuna, Toben; Veld
wijk, st Karlsruhe 9, st.; Valkenburg, v. Dam;
Rhenus 41, Schmitz; Unilever 10, Dolk; Gronin
gen st; Express XI, Staal: Anton, st; Fulla
st.; Ida Kornet; Funlsla Michiels; Brangaene,
de Jong; Sleipnler, Gaemaat; Dusseldorf, Bauer;
Chamis3D, Sohns; D. A. P. G- 13, Leutner; Elda
Hazewindis; Gutenfela, Fucks; Erllnde, Geils;
Saarstein, Madert; Neuss, st; Katerveer, st;
Mtn Verlangen, Wegh; Meteor, Snyder; Linus,
Gommers; K. Vaart 12, st.; Elise, Nissing.
Gepasseerd na 's middags 12 uur en bestemd
DUITSCHLAND: Frederik st; Westerbouwing
St.; Pauline, Meiner; Maria Iyouisa Jonkman;
Hillegonda 2, Baars; Wllma Geurs; Mentor, v.
Zevener; Jolea, Witjes; wykdienst 25, Scholing;
Dina, st; Binnenvaart 12, Oberman; Richard 8,
v. Laack; Emjo, v. Eek; Walsum 2. st.; Jor-
daens, Tenhaaf; Adele, Smits; Credo, st.; Rival,
Botter; Walsum 31, Durinek; Harry, Derksen;
Flat VoL 14, st.; Elisa, Hollenberg; Nederland,
v. d. Zee; Addio. Pols; Joan, Vermeere; Mann
heim 163, Weber; Tema, st; Machiensteen 24,
Openeer; Anjo, Tromp; Rtnschelde 10, Camer
man; Adriana, Ruitenberg; Hendrika, Rijkers;
Express I, Kerle; Jega, st.; Ceylon, Tendels; An
na, SéegersJoanne, De Roeck; Emma, Janssen;
Augustine, Verhoeven; Hendrika, v. d. Adel;
Sijalude, v. Zucthem; Rival, Rooseboom;; Sassa,
Reljmers; Fiat. Vol. 8, st; Margarethe, Merse-
burg; Sigamber, Graneberg; Zhemania, Baan;
Theodora st; Graf v. Haseler, Adler; Hoenera,
Hoenderop; Fiat 10, at.; Trinitas, Bretsel; An
dromeda, Bodde; Zeldenrast, Trouwborst; Alsatia
st; 's Bosch st; Union 19, Lellman; Schuer-
mann 66, Luelsdorf; Fiat Vol. 9. st.; Liane,
Heiderich; W. v. Drlel 51, Jonker; Dameo 3,
Joosten; Petronella, st.; Beethoven, Kompel;
Oldenzaal, Bockslag; 2 Gebroeders, Bakker; Paul,
st; Bellona 2, Wanders; Everdlna Wijnen; Rhein-
fahrt 96, Rapp; Isere, st.; Somme, stSpes,
Mooren; Johann 2. Vehring; Merope, Staal; Ko
rea, st.; Edelweiss 16, Rossum; Keltia, Regoort;
Poelwijk st; Rob. Houtstra; Express 4, Eifer;
Freiburg. Engelhard; Overschie, Kaat; Moselle,
st; Buffon, st; St Nabor, VerweUs; Marcel
tie st; Marienfels, Kaufer; Zeeland, Barreveld;
Netto, at.; Aschaffenburg, Gortoi/; .Brada, Andre.
