NATIONALE
~n)
'nam
Mieuwe regeling van de pacht
ZATERDAG 24 OCTOBER 1936
DERDE BLAD PAG. 9
Tweede Kamer
Te
ver gaande rechterlijke
bevoegdheid
)verzicht
Vergadering van 23 October 1936
.Minister v. Schaik kan a,s. Dinsdagmid-
lag beginnen de zestien sprekers over de
lieuwe Pachtwet to beantwoorden.
Nieuwe dingen zijn uit den aard der zaak
zn|ijet meer gezegd door het negental orators,
at we nog mochten beluisteren. Toch heb
ben we er Wel zooveel uit begrepen, dat de
jieeren de Geer en v. d. Heuvel met hun be
waken omtrent de te ver gaande bevoegd-
leid van den rechter bij het vaststellen van
ichtovereenkomsten en het om allerlei re-
lenen toekennen van vergoedingen aan
pachters, ook in den R. K. hoek instem-
ïing zullen vinden.
Wel heeft Mr. Donker, als goed soc. demo-
raat democratie en dictatuur gaan bij
ten gemakkelijk samen, omdat staat en
a maatschappij weinig worden onderscheiden
- gepoogd de exorbitante bevoegdheden
an den rechter te verdedigen, maar zijn
oorbeelden waren o.i. weinig ter zake die-
lende.
Het is een groot verschil of één man ort-
ler alle omstandigheden z ij n inzicht aan
wee heterogene partijen oplegt, dan wel
en publiekrechtelijk lichaam voorwaarden
(oor verleendng van diensten vaststelt of in
sieren wettoüjken weg bijv. een kleine
warsd rijvende minderheid onderworpen
rordt aan hetgeen de overgroot.e meerder-
leid in eenigen bedrijfskring wenscht in
iet algemeen belang.
De heer Truyen, die namens de R. K.
fractie de juridische zijde van hot pachts-
intwerp besprak en in het algemeen met de
/oorgestelde regeling instemde, heeft niet-
emin duidelijk uitgesproken, dat ook hij
aanzien van de beide genoemde „belang-
pjke
;iSeze kwalificatie
tAïns feuilleton
Qn«
Ta "Korte inhoud van het voorgaande
Voor onze nieuwe lezers
rtscl Verhaal vangt aan in de vijftiger jaren
pmJcr vorige eeuw.
Willem Waterman is met zesduizend gul-
en van zijn schoonvader naar Californië
ertrokken. Van t leven in de kleine stad
eeft hij genoeg: hij wil meer van de wereld
ien en rijk worden.
Op zijn tocht naar Califomië maakt hij
ennis met Beever, een Engelschman, die na
,en korte ziekte stervende is en Waterman
en bedrag van vierduizend dollar ter hand
vitjtelt. Dit geld belooft hij naar Engeland ie
lullen zenden.
Maar ook Willem Waterman blijkt niet
de groote vermoeienissen van de reis
Opgewassen en hij sterft; het aeld komt nu
eksdn 't bezit van de familie Bulders.
eata Twintig jaar later begeeft Huug, de eenigc
van Waterman, "sicfe naar Amcrikft. org
,et door zijn vader nagelaten geld te ónt
ingen. Hij krijgt 'f geld in bezit maai' te
rns een brief van zijn vader, waarin deze
keedeelt aan wie dit geld behoort.
Door een groote brand, die honderden
amJ,uizen verwoest, verliest ook Huug het geld
peer. Hij besluit echter in de nieuwe we-
teld te blijven, want hier bestaat de moge-
fikheid veel geld te verdienen.
Op zekeren dag is hij te Neu) York en
pacht daar op de aankomst van een Hol-
landsch schip. Er stappen menschen aan wal,
lie worden aangehouden door twee kerels,
lie eveneens zuiver Hollandsch spreken.
Huug komt vlak bij hen om te hooren
pat ze zeggen, maar een van de kerels keert
iich om en toont Huug met dreigende blik
ien kort puntig mes, dut hij vlug weer weg
bergt in zijn kleeding.
(Zie vervolg hieronder.)
tails niet met de ministers kan meegaan.
De door hem toegekende bevoegdheid gaat
te ver. Volstaan kan worden met een ont-
bindingsrecht, maar 'het decreteercn van
een bepaalden inhoud voor een pachtcon-
tract is juridisch moeilijk te verdedigen.
Saat de heer Truyen in deze beschouwing
niet alleen en vermoeden, dat hij inder
daad medestanders zal hebben dan zien
we. aankomen, dat het amendement van
den heer de Geer en de voorstellen van den
heer v. d. Heuvel om Op de beide in geding
zijnde punten tot normale en rechtvaardige
juridische wegen terug te keeren, in de Ka
mer een meerderheid zullen vinden. Mis
schien zijn zelfs de ministers wel bereid in
die richting mede te werken en daardoor
hun voorstel voor velen aannemelijker te
maken. We zien dan de mogelijkheid dat do
nieuwe regeling van de pacht in de Kamer
met groote meerderheid zal worden aan
vaard. Daaraan is de voorkeur te geven bo
ven een legislatief succes, dat in breede
kringen van! den landbouw en van hen,
die daarbij in belangrijke mate betrokken
zijn, ontstemming zou wekken en in politi-
cis misschien tot zekere beroering. Daar
van zijn we in 1932 getuige geweest. En
éénmaal is genoeg, vooral ook om aan de
demagogie, die zich ook toen zeer liet gel
den, geen hernieuwde kans te geven.
De nieuwe Pachtwet, de hervorming van
ons pachtrecht, kan het best tot stand ko
men, in een sfeer van welwillend overleg en
op een vv 'ze, dat alle betrokkenen haar met
vertrouwen doet aanvaarden.
Volgende week zal wel blijken in welke
richting precies de oplossing zal worden ge
vonden.
Verslag
De behandeling van de
nieuwe regeling van de pacht
werd
der meest onaantastbare figuren ln ons bur
gerlijk recht geworden.
De eigenaar van den grond heeft weinig meer
te vertellen. HU mag nog grondbelasting beta
len. maar de beschikking over zijn grond wordt
uitgeoefend door den pachter ln samenwerking
met den rechter.
De pochtkamers zullen voor een hopeloo-
zo taak komen te staan. De kantonrech
ter moet tot oplossing brengen vraagstuk
ken, waarmee de rogeerlng zelf geen raad
weet en die ze achter allerlei vage formu-
leerlngcn verbergt. Deze wet brengt
geen recht en heft de rechtszekerheid ln
een gecompliceerd vraagstuk op noodlotti
ge wUze op.
Waarom moet do pachter bU btjzondere te
genvallers restitutie van pacht hebben? Op wie
kunnen anderen tegenvallers verhaJen?
Dit wetsontwerp Is een staal van wètgevlng
De heer VERVOORN (Plattel.) acht het ont
werp minder goed dan het vorige. Met de toe-
;andcn ten plattelande houdt het onvoldoende;
De verpachter moet vrUwel voor alles beta-
sn. Dat drukt de waarde van de eigendommen.
De regeling
Hot ontwerp kleedt den verpachter uit en
is in strUd met de rechtvaardigheid en het
algemeen belang. Kerkelijke instellingen.
De neiging van de plattelanders om hu'h
jaarpenningen ln land te beleggen, zal door
dit ontwerp verminderen. De verpachter wordt
ïr.voudlg onder cürateele gesteld.
Do regeering trekke het ontwerp ln.
De heer KOEVERDEN (r.k.) acht privaten
gendom noodzakelUk, maar daarbij zal het in-
ivldu zich beperkingen moeten laten opleggen
;r wille van .de gemeenschap. In dit licht moe-
m we de pachtverhoudlngen bezien.
Pachtvoorwaarden moeten tevoren vaststaan.
land in de laatste
Pachten zUn
laten den pachter
j.erderijen
behoorlijk bi
Evenwel zUn er, met name ln het noorden, be-
.ngröke uitzonderingen.
De omvang der bedrijven neemt ook af, waar-
>or door verhooging der productiviteit ge
reefd moet worden naar een loonend bedrijf
een kielno oppervlakte grond.
Het Is vrijwel niet mogelijk de belangen van
den pachter veilig te stellen en een der essen
tialia van het eigendomsrecht, nl. het beschik
kingsrecht, ongemoeid te laten. Het ontwerp
bemoeit er zich dan ook mee. al gaat het mis
schien te ver met betrokking tot het ingrijpen
van den rechter bü heffeerste sluiten van over
eenkomsten; ook moet deze niet achteraf kun
nen lugriipen 1>U veranderde omstandigheden
zelf bepalend. Overigens is het systeem van 't
wetsontwerp te aanvaarden. Vrije contraetslul-
tlng bestaat niet meer.
De minister heeft het contlnuatlerecht, waar
zes jaar geleden zoo groot bezwaar tegen was.
prijsgegeven. De geopende mogelUkheld om
eens in de tien jaar de overeenkomst op te zeg
gen, verzwakt onmiskenbaar de positie van den
pachter; maar de Weg 'néiar rustiger gebruik
Is ln leder geval geopende
Politieke omstandigheden verhinderen verder
te gaan. Dat ls te betreuren. Want het parle
ment staat zichzelf ln den weg als het noodlgo
sociale hervormingen onmogelijk maakt.
De heer v. Poll zal alleen kunnen steunen
datgene, wat het eigendomsrecht van den
verpachter wil beschermen, zonder dat
<laa;tdoor 't gebruiksrecht van defv 'p^hter il
lusoir. wordt gfeniaaict.
Dé héér SCHALKER (comm.) beweerde, dat
teveel grond in handen van het groot-kapitaal
zit. Dat maakt de pachters rechteloos.
Het gebrek aan grond doet de grondprijzen
abnormaal stijgen.
•-•••• - Vwerp belangrijke
De ministér heeft i
tweede verwerping vatt pachtvoorstellen niet
tè riskeeren.
Ten aanzien van het contlnuatlerecht gaat
de-minister minder ver dan in 1900 „Patrimo
nium" in zUn program vroeg. De Kamer moet
fljjBMHlMajjMiBZ"'* ig te ver-
..ESTERMAN zegt. t
doen hebben i
it alles op 1
j,n pach tover--
Het eigendomsrecht is bö ons onderworpen
aan het algemeen belang. De vraag is maar
waar de grens ligt ln het wetsontwerp is die
zeer onzuiver bepaald. Van het eigendomsrecht
is voor een bepaalde categorie vrijwel niets
overgebleven. Daartegenover is de pachter een
gen met een eisch tot vermindering van
pacht, omdat men meent op zijn grond geen
redelijk bestaan meer te kunnen vinden,
vernietigingsrecht van den rechter.
;en van voorwaarden doe. -
vil van althans een der partijen, dlo bU i
achtcontract betrokken zUn.
Er heeft op die manier een wettel like verk<
an knollen voor citroenen plaats In een vo:
ie op de Westermarkt te Amsterdam niet n
es zou worden genoemd.
De heer DONKER (s.d.) bestrlidt, dat
.atscl
nietigverklare
iljfk verkeer leiden
king van de contractsvrijheid.
BU monopolistische gemeente-bedröven
bijv. is de contracted wan g volledig. Afne
mers hebben zich slechts te onderwerpen
aan bestaande bepalingen. Er zijn ln de
wetgeving nog wel meer voorbeelden van.
'Böv. bij de blndendr en onverbindendver-
klarlng van ondernemersovereenkomsten.
BHBH .ppelUk
verkeer wanneer de "rechter een overeenkomst
kan opleggen.
B(j nietigverklaring kunnen groote moeilijk
heden ontstaan. De einduitspraak kan b(jv. ver
liggen van het tijdstip, waarop de bestaande
otojreenkomst eindigt.
De heer v. DIS (s.g.p.) zag de verpachters de
dupe worden van de nieuwe bepalingen, de
pachters worden bevoorrecht en de pachtgele-
genheid zal verminderen.
De rechter krijgt exorbitante bevoegdheden.
Dat de rechter overeenkomsten beoordeelt, kan
ztjn nut hebben, maar bö moet hoogstens nietig
kunnen Verklaren.
Wordt aan dit bezwaar niet tegemoet geko
men, dan za] tegengestemd worden.
Tegen de verplichting om alleen schriftelü-
Ontwerp-rijtijdenwet
Adres van arbeidersorganisaties
De Ned'erl. Unie van Chauffeurs, de Ned.
R.K. Rond van Transportarbeiders „St. Bo-
ciiifacius". do Ned. Bond van Chr. Fabriek6-
en Transportarbeiders en de Ned. Bond
ia Particuliere Chauffeurs verzoeken in
n adres aan de Tweede Kamer
Ihet ontwerp van wet, houdende be
palingen tot het tegengaan van over
vermoeidheid van bestuurders vani
motorrijtuigen (ontwerp Rijtijdtenwet),
wed te willen aanvaardlen.
Ter toeliidhltMig van hun verzoefk hebben
de besturen in een memorie uitvoerig be
streden de adressen ingediend door de be
trokken ondernemers- en automobilisten-
LEVENSVERZEKERING-BANK Rotterdam
I_^ Voor 124,80 V-Jaars I
NATIONAAL-TARIEF I
(MET OPVOEOINOSRENTO S ƒ600.- opvoedlngirenU
verder dan het al-
e aanvaarden.
Het contlnuatlerecht wordt gemotiveerd
door het feit, dat de bewerker van den bo
dem een kapitaal aan arbeid in dien bo
dem brengt, die een stuk van hemzelf
wordt. Zoo'n pachter moet niet zoo maar
van zijn grond kunnen worden verwijderd.
Gehoopt wordt, dat de wet de verhoudingen
al verbeteren, vooral daar, waar men zich
nog op het standpunt stelt; zaken zlju zaken.
neer TRUIEN (r.k) heeft geen bezwaar,
de pachtmaterio uit het Burg. Wetboek
gaat naar een afzonderlijke wet, waardoor
ilt de sfeer van het privaat belang wordt
okken. Het algemeen belamg kan dan in
grooter mate op de regeling invloed uitoefenen.
Hot eigendomsrecht mag aan bepaalde voort
waarden worden gebonden en dus de coi
vrijheid beperkt. Maar nle
gemeen belang vordert.
Dat pachtovereenkomsten schriftelijk moeten
wórden aangegaan Is een verbetering.
Het. aangaan et' van Voor "cmbepaa-lden _tö.d -r-i
voor eeri proef kan men één jaar nemen -j-J
heeft geen bezwaar, Evenmin bet! ver! oe
nen van de bevoegdheid aan den rechter om-
zich in te laten met een aangegaan contract
wegens buitensporigheden ln de voorwaarden.
Maar men kan hier volstaan mét een
recht tot vernietiging; het is niet noodlg
den rechter te machtigen den verpachter te
dwingen tot dingen, die htj niet wil. Wils
overeenstemming is er dan niet. Met de
bezwaren van den heer De Geer op dit
punt is de heer Truyen het eens.
Vergoeding aan den pachter voor aange
brachte verbeteringen ls redelijk. Het remissie-
recht ls thans beter geregeld.
Vermindering van den pachtpTÜs anders
dan wegens buitengewone omstandigheden
heeft bezwaren. Dat brengt onrust in de
paehtverhoudingen. Men moet niet ieder
oogenblik den verpachter kunnen beeprin-
ke pachten aan te gaan, bestaat
Wie de pachters wil helpen, moet ze onthef
fen van allerlei zwaar drukkende lasten.
Het woord was daarna aan den MINISTER
VAN JUSTITIE.
Hij zal gaarne over het gesprokene nog eens
zijn gedachten laten gaan en zal dan Dinsdag
De Regeering is niet bereid het i
n te trekken, gelijk de heer Vervoorn ge-
rraagd heeft.
Te 5.10 uur wordt de vergadering verdaagd
;ot Dinsdag l uur.
Bijzonder poststempel
Tijdens de Rotterdamsche Philatelisten-
■eëk zal van 24 tAn 28 October a.s. een
tijdelijk bijpostkantoor gevestigd worden in
bet cajé-restaurant Het Gouden lïoofd te
^otterdatii.
1 De aldaar Ter. post bezorgde corresponden
tie zal van een afdrük van cén speciaal
stempel worden voorzien.
DAVO
HAARDEN EN
HAARDKACHELS
Gegarandeerd
KOLENDAMPVRIJ
Zeer voordeellgl
leverancier ol rechtstreek* bij de
N.V. „Davo" Haardenfabriek
De werknemers-organisaties betoogen al-
leroerst, diat het van de Regeeriing juist
geaien is oan aan bet wetsontwerp een drie-
karakter te geven; a. van arbeids
bescherming, b. van beveiliging van het
verkeer en c. van coördinatie van het ver-
Ikeer. Deed men zulks niet, dan zou een
ongewenschte concurnentieverbouding ont
staan tusschen de grootere ondernemingen
en diiie der kleine zelfstandigen.
Het tweede bezwaar, dat de Regeering
door deze „Madhtigimgswe" teveel bevoegd
heid krijgt, wordt erkend, maar ook over
dreven geacht.
Ia d'e derde plaats betoogen die or
ganisaties, dat het ongevalilenipercen-
tage tengevolge van oververmoeid
heid veel grooter is, dan uit de offi-
oieele statistiek blijkt, omdat daarin
alleen die direct aanwijsbare oorzaak
■wordt genoemd. „Fouten van be-
ötiuurders" zijn zeer dikwijls gevolg
van oververmoeidheid, maar tegen
over verzekeringsmaatschapoijen kan
men dat niet erkennen.
De organisaties zijn in de vierde plaats
van meteniing, dat het overdreven is te be-
dat het bedrijf de nieuwe lasten niet
kan dragen. De praktijk leert 't anders en
in de weg van overleg zal veefl gedaan
kunnen worden. De Regeeriing zal heusch
niet overdrijven.
De drinkwaterleidingkwestie
in Dalfsen
Vragen v.an den heer Duymaer van Twist
In verband met het feit, dat' een aantal
inwoners van Dalfsen tot geldboeten zijn
veroordeeld, wegens hun weigering tot aan
sluiting bij de waterleiding, heeft de heer
Duymaer van Twist eenige schrifte
lijke vragen gesteld aan de ministers van
Justitie, van Binnenl. Zaken en van Sociale
Zaken.
O.m. wordt door hem gevraagd, of het
den Ministers bekend is, dat in onderschei
dene gemeenten van de prov. Overijssel en
vooral in die gemeenten, die op de hooge
droge zandgronden liggen, bijna alle inwo
ners in het bezit zijn van installaties, welke
goed bronwater opleveren en dat vele inge
zetenen dier gemeenten financieel niet bij
machte zijn, .zonder zich in schulden te
steken,zich bij de waterleidingmaatschap
pij aan te sluiten.
Voorts of de Ministens bereid zijn onver
wijld maatregelen te nemen, Om aan de
onhoudbare toestand, waarin vele gemeen
ten in de prov. Overijssel ten opzichte van
dé drinkwaterkwestie verkeeren, een einde
te maken, opdat rustige, gezag- en orde
lievende burgers niet meer met processen-
verbaal worden lastig gevallen.
LEGER EN VLOOT
De luitenant ter zee 2e klasse K. G. Tiel,
dienende bij de marinekazerne te Willems
oord, is ter beschikking gesteld; idem öe
luit. ter zee der 2e kl. J. A. F. H. Douw van
der Krap, diénende a.b. Hr. Ms, wachtschip
te Willemsoord.
ZONDAG 25 OCTOBER
BLOEMENDAAL 245,9 M. Uitzending van,
Kerkdiensten uit de Gereformeerde Kerk.
Voorganger: Ds Joh. Brussaard.
10.00 v.m. Tekst Daniël 6 11b „Open ven
sters tegen Jeruzalem". Heilig Avond
maal.
5.00 n.m. Heilig Avondmaal en nabetrach
ting. Tekst: Daniël 6 22 en 23. „De muil
der leeuwen toegesloten".
MAANDAG 26 OCTOBER
HILVERSUM I 1875 M. NCRV-Uitzending.
8.00 Schriftlezing. 8.159.30 Gram.pl.
10.30 Morgendienst -te leiden door Ds G.
A. den Hertog, Ned. Herv. predikant te
Amsterdam. 11.00 Chr. Lectuur. 11.30
12.00 en 12.15 Cram.pl. 12.30 Orgelconcert.
2.00 Voor de scholen. 2.35 Causerie over
kamerplanten. 3.153.45 Gram.pl. 4.00
Bijbellezing door Ds S. D. Lamkhuyzen,
Geref. predikant te Zoutkamp. 5.00 Am-
steadamsch Salonorkest. 6.30 Vragenhalf-
uur. 7.00 Berichten. 7.15 Verkeerspraatje.
7.45 Reportage. 8.00 Berichten ANP. 8.15
Oecumenische Kerkdienst uit de Nieuwe
Kerk te Amsterdam. 10.00 Berichten ANP.
10.05 Alt-mezzo en piano. 10.5011.30
Gram.pl. Hierna: Schriftlezing.
HILVERSUM II 301 M. Algem. Programma,
verzorgd door de VARA. 8.00 Gram.pL
10.00 Morgenwijding VPRO. 10.15 Voor
dracht. 10.35 Gram.pl. 11.00 Vervolg voor
dracht. 11.20 Vervolg orgelspel. 12.00
Gram.pl. 12.30 Orkest. 1.00 Gram.pl. 1.15»
1.40 Vervolg orkestooncert. 2.00 Paeda-
gogisehe causerie. 2.15 Voordracht. 2.30
Gram.pl. 3.00 Gram.pl. en causerie over
woninginrichting. 4.05 Gram.pl. 4.30 Kin
deruurtje. 5.00 „Melody Circle5'. 5.30 Or
gelspel. 6.00 Vervolg concert. 6.30 Muzi
kale causerie. 7.10 „Doe het Veilig". 7.30
„De Krekeltjes". 8.0Ö Berichten ANP. 8.25
Residentie-orkest. 9.10 Voordradh-t. 9.30
Vervolg concert. 10.00 Berichten ANP.
10.05 Gram.pl. 10.15 „De Flierefluiters",
en zang. 11.00 GTam.pl. 11.4512.00
Gram.pl.
DROITWICH 1500 M. 11.05 OrgelspeL 12.20
Relig. causerie. 12.45 BBC-Orkest en
piano. 7.352.20 Orgelconcert. 4.20 Cello
en piano. 5.35 Septet. 7.00 BBC-oorkest.
7.40 Orkest. 8.20 Causerie „School and
College". 8.50 Gevar. programma. 9.55
Strijkkwartet en mezzo-sopraan.
RADIO PARIS 1648 M. 11.20 Orkestconcert.
4.20 Symphonieconcert. 5.50 Orkestcon
cert. 8.20 Zang. 9.05 Kamermuziek. 11.05
Populair concert.
KEULEN 456 M. 5.50 Orkestconcert. 12.35
Omroepkleinorkest. 3.20 Populair concert.
5.20 Omroeporkest. 8.40 Omroepkoor en
solisten. 10.2011.20 Populair concert.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 Om
roeporkest. 1.30 Salonorkest. 5.20 Salon
orkest. 8.20 Symphonieconcert.
484 M.: 12.50 Salonorkest. 1.30 Omroep
orkest. 5.20 Omroeporkest.
DEUTSCHL AND SENDER 1571 M. 7.30 „Eïn
Lied geht urn.gevar. concert. 8.20
Omroeporkest. 9.50 Piano-duetten. 10.20—
11.20 Gevar. concert.
WALDORP RADIO
het toestel met haarscherpe
selectiviteit.
N.V. WALDORP RADIO
DEN HAAG
^A[]W
B B 16-
t FEUILLETON
0
GESCHIEDENIS VAN EEN HOLIANDSOH -
AMERIKAANSCHEN MILLIONAIR
DOOR K. JONKHEID
(40
Huug verwijdert zich en zoekt een politieman.
„Daar kunnen we weinig tegen doen", antwoordt deze.
>,Die Hollanders zijn schurken en gaan zeer geraffineerd te
werk. Ze hebben hun connecties in Holland, die hen van te
voren op de hoogte stellen met de namen en omstandigheden
Van Hollandsche families, die hierheen komen. Zoodoende
Weten ze ook iets van hun plannen, soms zijn ze volledig op
de hoogte. Daarmee winnen ze het vertrouwen van de men
schen, die zich soms geheel aan hun leiding overgeven tot
groote schade en verlies van geld. Maar ze weten het zoo
aan te leggen, dat wij geen vat op hen krijgen. Is u ook
Hollander?"
„Ja".
„Wees dan op uw hoede".
„Staat mijn ras hier zoo slecht aangeschreven?"
„Volstrekt niet. De Hollanders zijn brave menschen, zóó
braaf, dat. ze hun slechte elementen wegwerken naar
Amerika". De agent loopt lachend verder.
Huug gaat naar zijn hotel. Morgen zal hij xnformeeren
aan de Bank, of de boot iets voor hem meebracht.
Maar de volgende morgen is er reeds een schrijven van de
Bank. Er is iets gekomen.
Wat zal het wezen?
Een brief en een remise groot duizend gulden.
Het geld wordt hem uitbetaald in vier biljetten van hon
derd. dollar.
Dan gaat hij naar zijn hotelkamer, om rustig de brief te
lezen.
De inhoud is nog al gepeperd. Grootvader gebruikt zware
woorden. Maar de groote afstand veroorzaakt heel wat ge
wichtsverlies. Dat loopt wel los. Dadelijk naar Holland
komen? Geen denken aan nu hij de eerste duizend gulden
binnen heeft. De tweede duizend moeten er ook bij.
Hij peinst een paar dagen over zijn antwoord.
Dan gaat de brief weg. Ook gepeperd. Als de tweede dui
zend gulden niet komen, zullen ze in Holland nooit meer eenig
taal of teeken van hem vernemen. Nu moeten ze 't maar
weten.
Wat nu?
Het kan wel drie maanden duren, voor hij antwoord heeft.
De grootste zuinigheid is noodig. Zoo lang in 't hotel blijven?
Veel te duur. Terug naar Bulders? Ook te duur. En te gek
bovendien. Werk zoeken. Juist! Maar waar en wat? Dat komt
er niet op aan. Nemen, wat zich voordoet. Zoo is zijn
moeder ook.
't Is nu eind October. Straks komt de winter.
Een paar dagen later loopt hij weer langs de walkant. Zijn
aandacht wordt getrokken door een mooie tweemaster. Hel
derwit geschilderd, 'de boegspriet boven de gespitste voor
steven ver uitstekend over het water, ligt het vaartuig rank
en luchtig als een lichte zwaan op het gladde watervlak,
waarin elk onderdeel prachtig weerspiegeld wordt. Op de
boeg staat in keurige letters de naam geschilderd: „Marie
Celeste".
Aan de wal bij de loopplank" staan twee mannen te twisten.
Ze spreken een mengsel van Fransch en Engelsch en telkens
hoort hij de woorden: ,,Le jour des morts", de dag der dooden.
Zoo noeml»i de Fransche zeelieden de Allerzielendag, de
tweede November. Zij gelooven, dat op die dag de schimmen
van vergane schepen en verdronken zeelieden verschijnen
kunnen en rampen aankondigen.
Tenslotte gaat een van de twee de havenwijk jn en de
ander, blijkbaar de kapitein, kijkt hem na.
Dan valt zijn oog op Huug, die nog steeds het mooie schip
bewondert Hij drentelt langzaam in zijn richting en vraagt:
„Hebt u lust mee te varen?"
„Waarheen gaat de reis?"
„Naar Spanje en weer terug".
„Hoe lang duurt dat?"
„Twee en een halve maand".
„Daar heb ik wel zin in",
„Kun je koken?"
Dot is een gekke vraag.
„Als het niet te ingewikkeld iswaagt Huug voor
zichtig.
„Ik heb mijn vrouw aan boord, die zal je de eerste dagen
wel op gang helpen. Mijn Fransche kok is weggegaan. Die
bijgeloovige kerel durft vandaag niet uitvaren, omdat het
Allerzielen is en ik kan niet tot morgen wachten".
„Dus vandaag vaart u af?"
„Over anderhalf uur. Woon je hier?"
>,In een logement hier dicht bij. Ik kan gauw gereed zijn"*
„Goed. Haal de boel en kom hier, dan krijg je handgeld"*
Binnen een uur is Huug terug.
Ze bepalen de gage. De kapitein schrijft hem op de mon
sterrol. verschaft hem de vereischte papieren en betaalt hem
handgeld.
Huug heeft zijn vierhonderd dollar bij zich. Hij dacht er
over, het geld weer op de Bank te deponeeren, doch de tijd
was te kort. Den hotelhouder heeft hij verzocht, de brieven
die voor hem komen, te bewaren tot zijn terugkomst.
XXXI
Er zijn twee terreinen op onze aardbol, wier geheimzinnig
heid alle eeuwen door de menschheid heeft doen huiveren.
Het zijn de woestijn en de zee, vooral de zee, de onbewoon
bare wereld van het water, die driekwart van ons aardopper
vlak overdekt.
De volksfantasie mag die verhalen hebben opgesierd, de
wetenschap van het Zeewezen sommige verschijnselen ver
klaard hebben, de onvermurwbaarste vraagteekens handhaven
zich nog altijd.
Sprookjes? Bangmakerij? Bakerpraat? Wie op de hoogte
is, weet beter. Er zijn feiten. Feiten, die onloochenbaar en
tevens onverklaarbaar zijn.
Het meest bestreden verhaal is dat van het spookschip „De
Vliegende Holander". Daar gelooft niemand aan.
En toch, ondanks dit
(Wordt vervolgd)j
