Springer wint ook de laatste partij
EEN BEZOEK AAN HET LAND
VAN PRINS BERNARD
WOENSDAG 14 OCTOBER 1936
DERDE BLAD PAG.
Dammen
Groote belangstelling
Huldiging der spelers
De eindstand 173
Gisteravond werd in „De Galerij" te
Den Haag, onder groote belangstel
ling de tiende en laatste partij gespeeld
van de match SpringerVaessen.
Na 51 zetten werd ook deze partij door
Springer gewonnen, zoodat de einduit
slag luidt: Springer 17 punten en Vaes
sen 3 punten.
Deze laatste avond heerschte er een bij
zondere en eenigszins plechtige sfeer. Het
podium was versierd met. palmen en de na
tionale kleuren van België en Nederland.
Het publiek was in grooten getale opge
komen, om de laatste partij mede te maken.
Algemeen hoopte men, dat Vaessen, die ge
durende zijn kort verblijf in ons land, door
zijn sportieve houding, aller harten gewon
nen heeft, er dezen keer in zou slagen een
beter resultaat te behalen dan in de voor
afgaande partijen.. Deze hoop is ijdel ge
bleken. Na een dapperen strijd heeft hij ook
nu weer in Springer zijn meerdere moeten
erkennen.
De hnldiglng
Voor den aanvang der partij vond de hul
diging der spelers plaats.
Bij monde van den heer J. B. de Haas
bracht het comité Vaessen hulde voor zijn
kranige houding. Hem werd een bloemen
mand overhandigd. Nauwelijks was het
hartelijk applaus, dat hierop volgde, ver
storven, of de plechtige tonen van de Bra-
bangonne weerklonken. Zichtbaar onder den
indruk hoorde de Belg zijn volkslied staan
de aan.
Hierna hing men den overwinnaar Sprin
ger een lauwerkrans om, waarbij het Wil
helmus" ten gehoore werd gebracht, dat
door het publiek spontaan werd meege
zongen.
Door het Residentie-Damgenootschap wer
den vervolgens Vaessen eenige souvenirs
ter hand gesteld, waaronder een fraai, in
parelmoer uitgevoerd klokje.
De heer De Haas, weer aan het woord
komend, heette in de eerste plaats prof. dr
G. A. van Poelje en den heer R. Baert, ver
tegenwoordiger van het Belgische Gezant
schap,' welkom. Hij zeide voorts, dat de Bel
gische kampioen Vaessen wel voor een zeer
moeilijke taak heeft gestaan. In België is
het damspel nog niet zoover tot ontwikke
ling gekomen als in ons land, waar 45 jaren
Springer in actie
van intensieve propaganda het hunne heb
ben bijgedragen tot 't tegenwoordige hooge
spelpeil. Het was dus te voorzien, dat de
Belg niet zou kunnen winnen, en het is dan
ook geen schande van een Springer te heb
ben verloren. Toch was deze serie neder
lagen wel wat ontmoedigend voor dezen
jongen man, dien spreker heeft leeren ken
nén als een goed sportsman.
Spr. acht Springer een speler van bij
zondere kwaliteiten, een genie, zooals
elke" generatie er maar één oplevert-
Zooals Beethoven den menschen zijn
Negende Symphonie, Rembrandt zijn
Nachtwacht, Phidias zijn Acropolis
bracht, zoo brengt Springer de mensch-
heid „het" damspel. Wij hebben van
Springer de zeven magere jaren mede
gemaakt, aldus dg heer De Haas, wij
hopen, dat nu de zeven vette jaren zul
len aanbreken, zoodat wij nog veel van
zijn spel zullen kunnen genieten.
Vervolgens sprak de heer R. Baert en
kele woorden namens zijn landgenoot Vaes
sen. Spr. bracht het comité en speciaal den
heer W. Hoekstra, hulde en dank voor het
mooie werk, dat het heeft verricht, door
deze match tot stand te brengen. Men heeft
Vaessen in Nederland een aangename ont
vangst bereid, waarvoor spreker zeer erken
telijk is. Uit naam van het Belgische volk
dakte hij het Nederlandsche publiek voor
zijn belangstelling, welke het getoond heeft
voor het kordate verweer van den „kleinen
David" tegen den „reus Goliath".
Na zijn uitvoerige rede ter gelegenheid
van den openingsavond, meende prof. Van
Poelje met een kort woord te kunnen
volstaan. Hij zeidc nogmaals een bewonde
raar te zijn van het damspel en hoopte, dat
dit spel in ons land een schoone toekomst
tegemoet zal gaan.
De heer Baert verrichtte voorts de ge
bruikelijke plechtigheid van den eersten zet
Een 31—26-opening van Springer werd
door Vaessen goed behandeld, met het ge
volg, dat hij een sterke centrum-stelling
verkreeg. Het scheen aanvankelijk, dat hij
ditmaal de beste kansen had, vooral ook.
omdat Springer zich een opsluiting aan den
langen vleugel moest laten welgevallen. In
het middenspel wist onze landgenoot zich
echter, via de „Kerkhof-ruit, te bevrijden,
waarna de spelers het verdere gedeelte met
gelijken stand ingingen. Langen tijd kon (le
Belg toen stand houden, doch een plotse
linge uitval van den oud-wereldkampioen
werd hem weer noodlottig. Vaessen slaagde
er ook ditmaal niet in het juiste verweer
te vinden en langzaam maar zeker kwam
hij in het nadeel. Springer toonde zich weer
op zijn sterkst cn dreef den Belg steeds
meer in het nauw. Een zwakke zet in tijd
nood bracht tenslotte liet einde.
Het spelverloop
1. 3126 (de in deze match nog niet toe
gepaste opening, waarvan de oud-wereld
kampioen een studie heeft gemaakt): 1
18—23; 2. 36—31, 12—18; 3. 41—36, 7—12; 4.
4641, 17; 5. 3127 (wit moet zich het
eerst verklaren): 52024: 6. 3430
(op wit 33—28 speelt zwart 17—21, 11X33 en
15x24 met gunstig spel. Verder gaat de ge
liefkoosde voortzetting van Raichenbach nu
niet op, omdat na wit 2721 en 32x21,
zwart een stuk wint door 2328 enz.);
62429 (wel de aangewezen weg voor
zwart om de formatie aan den korten vleu-
geld te handhaven. Op zwart 1420 speelt
wit 3025 en zwart moet vervolgen met
1721 of 1722, tenzij hij een opsluiting aan
den langen vleugel accepteert door 1014);
7. 33x24, 23—28; 8. 32X23, 18X20; 9. 37—31,
1721 (zwart ruilt de witte randschijf 26
uit, omdat dan tevens een wit centrumstuk
verdwijnt): 10. 26x17, 12X32; 11. 38X27,
20—25: 12. 41—37, 25X34; 13. 39X30 (in
tegenstelling met alle vorige partijen geeft
wit zijn centrum-positie voorloopig prijs. Het
heeft echter niet zooveel te beteekenen, hoe
wel zwart de kans krijgt een behoorlijke stel
ling op te bouwen); 131923; 14.
4439. 14—19: 15. 39—33, 10—14; 16. 42—38,
712 (het bezetten van veld 24 kan nog wel
even wachten); 17. 50—44, 12—17; 18. 44—39
(wit 3732 wordt belet door zwart 2328
enz. Langzamerhand krijgt de stand weer een
normaal aanzien, hoewel wits lange vleugel
niet gemakkelijk staat): 18. 1721; 19. 3832
(vrijwel gedwongen, want op wit 3732
volgt zwart 2126 en wit heeft geen goed
Snipverkouden?
Dan wat Dampo diep opsnuiven.
Doos 30, Pot 50 ct. Bij Apoth. én Drogisten.
DAMPO daar lucht je van op.
fAttv. i
antwoord); 192126 (wits lange vleu
gel staat thans opgesloten, zoodat het te
voorzien is, dat een verdere ontwikkeling
over veld 22 zal moeten geschieden); 20.
43—38; 14—20; 21. 47—42, 5—10 (zwart
speelt uitstekend. Ook schijf 5 wordt actief
gemaakt); 22. 33—28, 10—14; 23. 39—33,
20-^24 (wit dreigt n.l. met schijfwinst door
30—24 enz.); 24. 30—25, 13—18 (op zwart
14—20 en 9x20 kan wit .33—29 en 27X29
laten volgen, hetgeen zwart niet wil toelaten.
Inplaats van den tekstzet is natuurlijk 812
niet mogelijk, wegens wit 3329 en 27x7);
25. 27—22, 18X27; 26. 31x22 (wit acht hét
oogenblik gekomen zich aan den langen
vleugel, via veld 22, te bevrijden); 26.
1117 (wel de beste voortzetting, welke
zwart tevens tempo-winst verschaft. Het
witte stuk 22 kon toch niet aangevallen wor
den, terwijl zwart rekening moest houden
met wit 4034, waarna wit 3329 enz.
dreigt); 27. 22X11, 16x7; 28. 40—34, 8x13;
29. 3430 (anders kan zwart na 1420 en
9X20 sterk naar 25 spelen; 29. 1420;
30. 25X14, 9x20; 31. 49—44, 4—9; 32. 30—25
28; 33. 25X14, 9X20 (zwart houdt zich heel
goed. De kansen staan nog steeds gelijk);
34. 36—31, 8—12; 35. 31—27, 7—11 (thans zit
de coup-royal er in. Als wit bijv. 4439
speelt, kan zwart voortzetten met 34^30,
19X30 en 11—31. Deze afwikkeling is echter
niet juist, omdat wit vervolgt met 4843,
zwart 3136; wit 3227, waarna zwart
2631, 3641 niet gaat, wegens wit 4237
enz.); 36. 37—31, 26X37; 37. 42X31, 3—9
(vermoedelijk is zwart 38 sterker); 38.
2822 (weer dat forsche oprukken, waardoor
wit zich plotseling aanvalskansen verschaft);
38. 1218 (ongetwijfeld verdient zwart
1217 de aandacht. Wit moet dan 3328 en
nu zwart 2329 en dreigt 2933, zoodat wit
38—33 en 32X43 wel verplicht is); 39. 31—26
2429 (opgemerkt zij, dat, indien zwart als
37e zet 3—8 had gespeeld, nu 812 had kun
nen volgen, waardoor wit 26'21: belet
wordt); 40 33X24, 20X29 (de situatie wordt
uiterst moeilijk, doch tevens zeer belangwek
kend); 41. 2621, 1117 (overweging ver
dient ook zwart 11—16); 42. 21:12, 18:7;
43. 44—39, 15—20; 44. 27—21 (op wit 22—17
volgt zwart -'933 en 13 11); 44
20—24; 45. 39—33, 9—14 (zwart krijgt het
weer te kwaad met de klok): 46. 4832
(niet wit 4843, wegens zwart 2328, 2429
en 19 48. De tekstzet is zeer sterk); 46.
1318 (fout. Beter is zwart 711, waarna
wij de winst voor wit nog niet zien. Wit
besluit nu de partij met een serie krach tzet-
ten); 47. 22 13, 19 8, 48. 35—30, 24 35; 49.
33:23, 8—13: 50. 22—17, 13—18; 51. 24—19.
Zwart geeft het op.
Rechtzaken
„DE MOP" WEER VOOR
HET HOF
In verband met moord in de
IJ-polder
Een duistere zaak, die reeds
drie jaar sleept
Bezwarende getuigenverklaringen
Weer zit'de arbeiderC.'S. in het ver
dachtenbankje. I-Ict Gerechtshof te Am
sterdam zal het onderzoek voortzetten
in de duistere strafzaak, die nu reeds
ruim drie jaar de politie en justitie
bezig houdt De man, een kleine, breed
geschouderde figuur, met harde, ver
beten mond, die in donker Amsterdam
de' teekencn'de naam „de Mop" draagt,
wordt er van beschuldigd, in den herfst
nacht van 28 op 29 September 1933 op
het erf van een eenzame boerderij den
arbeider Gerrit Verhoeven "te hebben
doodgeschoten.
In verband daarmee werd „de Mop"
eenige dagen later gearresteerd, doch hij
moest enkele dagen later wegens gebrek aan
bewijs weer op vrije voeten worden gesteld.
Het onderzoek liep dood en geruimentijd
hoorde men niets meer van de moord in de
IJ-polder, tot een tweetal gedetineerden uit
het Huis van Bewaring te Amsterdam zeer
bezwarende verklaringen tegen S. aflegde;
op grond waarvan hij weer werd gearre
teerd. Verd. had n.l. beweerd, dat hij nooit
een revolver had bezeten, welke bewering
door de verklaringen van de zooeven ge
noemde getuigen in een twijfelachtig dag
licht kwam te staan.
Verd. bleef evenwel ontkennen, doch de
officier van Justitie eischte vijftien jaar
gevangenisstraf. De verdediger, mr H. G.
Stibbe, pleitte vrijspraak en de recht
bank sprak verd. conform de conclusies van
den verdediger vrij.
In hooger beroep het O.M. ging in
appèl requireerde de procureur-generaal
mr D. R e i 1 i n gh een gevangenisstraf van
twaalf jaar. Het Hof wees na een uitvoerige
behandeling een interlocutoir arrest, waar
bij een nieuw onderzoek naar den revolver
werd gelast. Verd. n.l. had steeds volgehou
den, dat hij nooit een revolver had bezeten.
Nu is echter wel duidelijk gebleken, dat
verdachte indertijd wel twee revolvers be
zeten heeft, wat hij ook toegeeft.
De eerste getuige, De Jong, herhaalt zijn
vroeger afgelegde verklaring: „de Mop" had
hem verteld, dat hij in den IJ-polder op
iemand had geschölm. „Ik hoop maar, dat
ik eens goed geraakt heb, dan vertelt hij
het tenminste niet na", had verd. er nog
bijgevoegd.
Getuige vult zijn verklaringen nog aan:
„Ik ben er bij geweest, dat hij de revi
vers, die hij van mij had gekocht, bij Pi
merend beeft geprobeerd. Een koe maal
een luchtsprong van schrik
De getuige, die thans zulke bezwaren
'erklaringen tegen verd. aflefrf, was vn
ger met hem bevriend en. daardoor is t
niet onaannemelijk, dat verd. hem den vi
penden ochtend het heele verhaal van 1
gebeurde in den IJ-polder vertelde
Verdachte ontkent alles: „Getuige lie
hij haat me
Requisitoir
De procureur-generaal, mr dr D. R(
1 i n g h, zegt, dat het thans vast staat,
verd. in het bezit van een revolver is j
weest. De patronen daarvan, zijn geyond
in de Prinsengracht, en die patronen war I
bovendien gelijksoortig aan de kogel, wa
mee Verhoeven gedood is.
Het meisje van Verhoeven heeft ve
aanvankelijk herkend aan de gestalte. Lat
is zij onzekerder in haar verklaringen j
worden.
Dan schildert de procureur-generaal d
de gebeurtenissen op het érf in den IJ k
polder, de gebeurtenissen, waarin
zijn meening slechts deze verdachte di'1
hoofdrol heeft gespeeld. Geheel naa
zijn aard heeft hij geschoten toen hij zielp
ontdekt zag bij zijn poging om een fiets1
weg te nemen.
Spr. persisteerde bij zijn eïsch: Ver»
oordeeling wegens doodslag tot twaalf
jaar gevangenisstraf.
Pleidooi
De verdediger, mr H. G. Stibbe achl
bewijs thans evenmin geleverd als voor
rechtbank. Hij gaat de verklaringen; i
verschillende getuigen na en merkt op,
de hoofdgetuigen pas na een jaar met I
verklaringen zijn gekomen. Zij hadden
zwegen zoo beweren ze omdat ze bi
voor „de Mop" waren. Hun verklarini
zijn niet slechts onaannemelijk, doch 2
op verschillende punten ook met elkaar
tegenspraak. De kroongetuige staat ui
mate ongunstig bekend, zooals o.a. t'
uit een schriftelijke verklaring van
hoofdcommissaris. Het is zeer goed m<
lijk, dat de kroongetuige een complot te)
den verd. had gesmeed en hem een hak
de zetten.
Deze verd., zoo vervolgde spr., is niet
staat tot een doodslag of een moord. N
wijst daarop. Dat past niet in zijn mei
litcit en in zijn karakter, noch blijkt
uit zijn verleden. Wat ook zou het mo
voor een doodslag geweest zijn? Deze i
dachte kent de gevangenis en hij weet. i
er op een doodslag staat.
Een veroordeeling zal onmogelijk
door de groote leemten en de vele twij
punten. Er is in deze zaak een offer
vallen, ik hoop, dat er geen tweede zal';
len en ik concludeer tot bevestiging van
vrijsprekend vonnis, aldus eindigt
Stibbe zijn pleidooi.
Na re- en dupliek stelt het Gerechts
de uitspraak, vast op 27 October.
Detmold, de Residentiestad
Een omgeving
vol oud-Germaansche herinneringen
Na den langen, bont geschakcerden auto
tocht van Bentheim naar Detmold, waarover
wij in een vorig artikel het een en ander
vertelden, was het reeds vallende avond
toen onze met oranjedoek en vlaggetjes ver
sierde reiswagen de hoofdstad van het voor
malige vorstendom Lippe binnenreed. Van
de donkere en vrij eenzame, heboschte land
wegen gekomen was het een prettig con
trast, hier de gezellige beweeglijkheid van
stadsverkeer langs verlichte winkelruiten
te ontwaren. Het zag er naar uit of Det
mold, met zijn negentien duizend inwoners
iets als Den Haag in 't klein was, echt een
residentie, met welverzorgde straten en
openbare gebouwen, en méér allure dan
waarop het volgens zijn grootte recht had.
Prachtig zijn, in het bijzonder in de oude
re wijken, de typische gevelhuizen, met hun
hoogoploopende daken en het vakwerk, dat
de huiswanden zoo gemoedelijk en gezellig
maakt. Vooral wanneer deze, zooals veelal
,het geval is, gepleisterd en in een lichte
kleur geverfd zijn, zacht groen of crème of
ook wel heel licht blauw. Die oude huizen,
die er zoo goedig en zoo frisch uitzien, daar
op raak je niet spoedig uitgekeken. Telkens
ontwaar je er weer een, dat weer andere
charmes dan zijn voorgangers heeft, en het
zou een moeilijke keus zijn, zoo men er één
voor woning zou mogen uitzoeken.
Detmold heeft een aardig raadhuis, met
een hoog bordes, waarlangs men terzijde op
klimt, doch wat natuurlijk in het bijzonder
Dë graf nis bij de Externsteine die her
inneren moest aan het graf van Christus.
onze belangstelling had, dat was het vorste
lijk slot, dat met zijn koketten toren ën
rustiek begroeide gevels temidden van een
fraai park is gelegen. Betreedt men den
binnenhof, dan ziet men links de woonver
trekken der vorstelijke familie, die ook
thans nog in gebruik zijn, en waartoe bet
publiek derhalve geen toegang heeft. Rechts
liggen ae statige zalen, waarin eertijds de
oficieele ontvangsten en festiviteiten plaats
haden. Over wei-onderhouden parketvloe
ren wandelt men er o.a. langs de Ahnen-
galleriei, alwaar in lange rij de geschilderde
portretten prijken van een schier onafzien
bare reeks van voorouders en verwanten van
het Lippische huis. Een interessante ver
zameling, omdat al die vrouwen en mannen
door hun tijdgenooten werden afgebeeld in
het volle ornaat, hetwelk hun positie mee
bracht. Liefhebbers van historie en histori
sche kleeding kunnen hier dan ook het oog
te gast laten gaan.
Ook in anaer opzicht bergt het slot van
Detmold zeer bezienswaardige kunstschatten.
Er zijn o.a. enkele bijzonder fraaie gobelins,
die zeker wel drie eeuwen oud zijn, en op
zeer levendige wijze tafereelen uitbeelden
uit de geschiedenis van Alexander den
Groote. Bewonderenswaardig is het, hoe de
kunstenaars erin zijn geslaagd in deze
enorme coeken zoo velerlei gestalten van
menschen en dieren tot een bedrieglijk
leven te wekken. Men zegt, dat over de
voornaamste gobelins niet minder dan veer
tig jaren gearbeid is, en wie dit weet kan
zich er gemakkelijk een denkbeeld van vor
men, weLk een waarde deze weefsels voor
den liefhebber moeten vertegenwoordigen.
Detmold moge niet groot zijn, het is een
opgewekt, bekoorlijk stadje, sierlijk van
aanleg, en ingebed in een omgeving van
prachtig oud' bosch, dat langs de berghellin
gen allerwegen omhoog klimt. Het ligt bo
vendien temidden van een streek, die ook
in historisch opzicht zeer belangwekkend is
te noemen. We bevinden ons hier in het
oude land der Cheruskers, wier hoofdman
Hermann of Arminius in het jaar 9 van onze
jaartelling in het Teutoburgerwoud aan de
Romeinen zulk een verpletterende nederlaag
toebracht, dat de keizer te Rome moest uit
roepen: „Varus, Varus, geef mij mijn legioe
nen weder 1"
Ter eere van dezen Germaanschen held is
op een der uitloopers van het Teutoburger
woud, op de Hermannshöhe, een grootscn
monument opgericht, dat den overwinnaar
voorstelt met hoog opgeheven zwaard, uit
ziende over de door hem bevrijde Duitsche
landen. Bevindt men zich aan den voet van
dit monument, dan doet het naar Neder
landsche smaak wat kolossaal aan, ietwat
te „grossartig", doch men moet niet vergeten
dat het allereerst tot taak heeft, vanuit den
wijden omtrek den blik te vestigen op dezen
top, alwaar de allereerste bevrijding van
Germanie door een onversaagd aanvoerder
uit den voortijd werd volbracht.
Dat wij in Detmold en Lippe op oer-Ger-
maanschen bodem staan, blijkt ook uit nog
andere dingen. Bij Theotmalli zie hier de
naam waaruit Detmold zijn oorsprong nam
versloeg Karei de Groote in het jaar 7S3
de Saksen op zulk een vernietigende wijze,
De groep die onder leiding van het reisbureau „Libertas"
maakte, gekiekt voor het slot te Detmold
Lippe
dat slechts weinigen hunner krijgslieden aan
de scherpte van zijn zwaard wisten te ont
komen. Theotmalli was toen zeker nog niet
een bewoonde plaats, doch veeleer een plek
in een gewijd woud gelegen, waar aan de
goden geofferd en recht gesproken werd, ge
lijk dit op voorvaderlijke manier buiten de
dorpen placht te geschieden. Wellicht ver
zamelden de Saksische krijgslieden zich
juist hier, om aan de Franken van Karei
het hoofd te bieden, omdat zij zich zoo meer
van. de steun hunner goden verzekerd acht
ten. De God der Christenen echter bleek
sterker, en derhalve bouwde men te Zijner
eer op de plaats van den beslissendon strijd
een kerk, want als kerkdorp treffen wij
later, in het begin der elfde eeuw, Detmold
in de historie weder aan.
Een oud-Germaansch heiligdom
Merkwaardige sporen van een oud-Ger
maansch heiligdom vindt men op niet zeer
grooten afstand van de Lippische hoofdstad,
en wel nabij Horn, waar te midden van de
fraaie, boschrijke omgeving, een aantal gril
lig gevormde rotsblokken steil overeind
staan, als waggelende reuzen, die in elkan
ders gezelschap steun schijnen te zoeken.
Het is een merkwaardige groep, die de aan
dacht boeit, en tevens de nieuwsgierigheid
gaande maakt. Met trappen, en zich steu
nende met behulp van behendig aange
brachte leuningen, kan men tientallen me
ters hooge blokken beklimmen, die zeer dui
delijke sporen vertoonen, in oerouden tijd
aan den dienst der Germaansche goden te
zijn gewijd geweest. Geheel in overeenstem
ming daarmede zijn de overblijfselen van
vroeg-middeleeuwsche beeldhouwkunst, die
men aan den voet van een dier rotsentorens
kan bezichtigen. Monniken uit het naburi
ge Paderborn, hebben, gelijk dit eertijds ge
bruikelijk was, dit heidensch heiligdom'wil
len kerstenen, door er de teekenen en de
symbolen van hun geloof op aan te brengen.
Zoo ziet men dan hier, in steen uitgehou
wen, een voorstelling van de Kruisafname,
terwijl aan een andere zijde in de rots een
grafruimte is gemaakt, met een holte in den
vorm van een menschenlichaam, hetwelk
vermoedelijk aan den dood en de verrijzenis
van den Heer moest herinneren.
Het is te begrijpen, dat deze „Extern
steine", zooals ze thans heeten, een oord
zijn, waarheen vooral in onze dagen, met
hun herleefde belangstelling voor oud-Ger
maansche religie en cultuur, zeer velen trek
ken, die den band met het verre verleden
der Duitsche voorvaderen willen vernieu
wen.
Zoo biedt dit land van Lippe voor elk wat
wilsv stedenschoon, een rijk-gevarieerde" na
tuur en geschiedkundige monumenten, ter
wijl hét leven er rustig en gemoedelijk voort
gaat, niet hinderlijk ter zijde gedrongen door
den drukken stroom van modern verkeer.
Het zou ons geenszins verbazen zoo in den
volgenden zomer zeer vele touristen uit
Nederland denzelfden weg gingen volgen,
die het reisbureau „Libertas" in dezen herfst
voor ons gezelschap zoo prettig had ge-
effen d.
Ook de terugreis was de moeite waard.
Wederom bood de gevolgde route ditmaal
ging het over Bielefeld en Warendorf op
Munster aan schitterende uitzichteu en
panorama's, die men niet licht zal vergeten.
Het is hier niet de plaats, daar breedvoerig
op in te gaan; alleen voor Munster, do stad
waar in 1648 de vrede werd gesloten, die
den Tachtigjarigen Oorlog beëindigae, willen
wij een kleine uitzondering maken.
Ofschoon wij niet al te veel tijd haiden,
om ér te vertoeven, werden wij door de bij
zonder voorkomende wijze, waarop ons ge
zelschap door het Verkehrsamt tegemoet
getreden werd, toch nog in staat gesteld, van
de merkwaardigheden van deze aloude bis
schopsstad veel te genieten.
Do stad Munster
Allereerst dan begeleidde men ons naar
het oude raadhuis, dat zulk een bijzonder
fraaien ouden gothischen gevel heeft, doch
hetwelk ons speciaal boeide, omdat het de
Vredeszaal herbergt, alwaar de historische
zittingen en tenslotte de plechtige bezwering
van den „Vrede van Munster" plaats had
den.
Deze zaal, met donker eikenhout bescho
ten, heeft aan de eene zijde een rij van kleu
rige glas-in-lood-ramen, waardoor een getem
perd, maar prettig licht in het inwendige
valt. Een oude muurbank toont de rijen an
tieke kussens, eertijds door aanzienlijke
Munstersche dames geborduurd voor de vre-
desgedelegeerden. Zij liggen nog, thans eer
biedwaardig door ouderdom en herinnering
beide, op dezelfde plaatsen van weleer, ter
wijl aan den tegenovergcstelden wand een
rij van olieverf portretten, alle van de hand
van denzelfden meester, de trekken in her
innering houdt van hen, die hier over bet
wel en wee van de Nederlanden, en van de
andere in het groote conflict betrokken sta
ten hadden te beraadslagen.
In het midden der zaal hangt de antieke
kaarsenkroon, waaronder, drie eeuwen gele
den, de met documenten beladen tafel stond,
en waar rond, gelijk oude afbeeldingen aan-
toonen, de gevolmachtigden hun eed op het
nieuwe tractaat zwoéren. Dit is voor eiken
Nederlander een plek geheiligde grond.
Ook andere herinneringen bergt dit kost
bare raadhuis, en wel van geheel verschil
lenden aard. Men ziet er o.a. het harnas van
Jan van Leyden, den geduchten wederdoo-
per, wiens dweperij en wanbeheer in ver
vlogen eeuwen Munster aan groote ver
schrikkingen hebben prijs gegeven, totdat
hij en zijn beide voornaamste medestanders
aan den beul overgeleverd', doodgemarteld
en in de drie groote metalen kooien aan den
St, Lamberti-toren ten tooi gehangen wer
den, ten teeken dat zij met lijf en leven hun
uitspattingen en misdrijven hadden geboet.
De St. Lambertitoren siert ook thans nog
het stadsbeeld, en de merkwaardige ,4ns
menten van justitie" verkondigen hoog
ven de huizenzee i.og immer hun oude
telling met een scherpte van barbaar
detail, waarvoor men als zachtigmoedi
twintigst'eeuwer terughuivert.
Hoe mooi echter is 'iét huidige Muns
dat van zijn oude bezoekingen glorierijk
hersteld, en dat uit zijn verleden, behalv
curiosa, welke wij zooeven vermelden, I
nog zulk een rijkdom van oude gevels
schoone kerken heeft gered! Een vluch
bezoek aan den Dom bracht ons onder
indruk van de majesteit en de pracht 1
dit interieur, met zijn statige gewelven,
kunstschatten en zijn zuiveren lichtin
Wat wij nooit vermoed hadden drong et
klaps tot ons door: dat we hier dicht bij
Nederlandsche grenzen een stad hebb
niet alleen uit het verleden vermaard, d<
bovendien ook thans voor den tourist
zeer belangrijk, om haar steaebouwkun
en historisch schoon, een stad, die boi
dien zulk een gezellig verkeer heeft en i
een keur van mooie winkelstraten, dat
wandelen er een genot is.
Zoo heeft deze „vierdaagsche" van
Reisbureau „Libertas" aan de deelnem
dank'zij de goede zorgen, waarmede r
dit uitnemend sluitenoe rijke program
had voorbereid, zeer veel genot versch
Ook de leiding onderweg heeft er in bela
rijke mate toe bijgedragen, het genooi
van dezen tocht te verhoogen. Men gevoe
zich in vertrouwde handen en had zich
geen enkel ding te bekommeren: voor a
werd gezorgd'.
De reis naar het Land van Prins Bern
is op deze wijze voor de deelnemers een'
verdeeld genoegen, en voor het Reisburi
„Libertas", hetwelk het initiatief daar
nam, een uitgesproken succes ge word
Het herinneringsmonument op de
mannshöhe, dat heel de omgeving met z
Ger manenfiguur beheerscht.
Het eerste artikel stond in ons bl
van 6 October j.l.
