het alcazar
toledo gevallen
het alcazar ontzet!
de toeneming der
werkloosheid
land- en tuinbouw
gemengd nieuws
I MAANDAG 28 SEPTEMBER 1936
EERSTE BEAD PAG. 3
^ZWOLSCHE
PAARDEN-EN VEE-
VERZEKERING
óGPAVENHAGE
Buitenland
ONTZET
Het toonecl van den Spaanschen burger-
jrlog vertoont thans zeer belangrijke as
tro [eten, waarop het de moeite waard is, de
mi indacht te vestigen. Het spel der krachten,
>elke elkander zoo langen tijd schenen in
renwioht te houden, 6chijnt thans te zullen
üd orden verbroken ten voordeele van de natio
ilistisohe beweging, wier generaals in toë-
emende mate successen kunnen boeken,
at de burgeroorlog tot op heden zulik een
aag verloop heeft genomen, was aller-
irstte wijten aan de omstandigheid, dat het
lnf paansche territoir niet in twee groote dee-
n was gespleten, welke vóór of tegen het
lidige Madrileensche bewind eich hadden
rklaard, dooh dat er een algemeene ver
is okkeling had plaats gevonden, zoodat het
jterst moeilijk viel voor de beide strijdende
'e 3[-tijen, uit al die losse brokstukken hun mi-
a' aire positie op te bouwen.
n Van meet af aan, zoodra het hun duide-
[J k werd, dat zij op een kamp van langen
e]j lem zich moesten instellen, zijn de reoht-
yc ;he generaals er op uit ge wees, de hoofd-
5ad des lands met een gordel van troepen
u omgeven, teneinde op deze manier een
m lorloopig isolement te kunnen bewerkslel-
[en, waarna zij de handen vrij hadden
or het consolideeren van hun overige
■d- pities.
liê Na de omgordeling van Madrid werd toen
aQ omamelij'k op twee fronten de strijd met
n„ acht aangepakt. Kolonnes uit Sevilla ver
erden het voorname steunpunt Badajoz,
na 1 stelden de Portugeesche grens veilig, 200-
er' t in den rug der rechtschen van dazen
nt niets meer te duchten was. Toen be-
e- 11 het stevige doortasten in het Noorden,
aar eerst Irun na een verbitterden strijd
t overgave werd gedwongen en vervolgens
in Sebastian tot capitulatie kwam, voor-
unelijk omdat de anarchistische verdedi-
irs het te kwaad kregen met hun Baskische
ndgenooten, die er voor bedankten een
hun mooiste steden aan den waanzin
n brandstichters ten offer te doen vallen.
en Santander zijn de voornaamste
Eunpunten, die hier de Madrileensche re-
ering nog resten, en naar het zich laat
nzien zal ook de eerstgenoemde stad haar
eerstand niet bijster lang meer kunnen
ilhouden.
kan de noord-oostzijde van Spanje is het
ffitonië, hetwelk het voornaamste bolwerk
ètt regeering vormt. De samenwerkende
plsche generaals hebben het tot op heden
«gemoeid gelaten. Zij bepaalden hun aan
dicht louter bij de defensie van Saragossa
Huesca, vermoedelijk in de overtuiging,
dat een krachtmeting hier alleen resultaat
ial kunnen hebben, zoo het overige Spanje
BI jrst onder één sterk nieuw regiem beslo-
n§ b is.
Inmiddels is de opmarsch" van generaal
s' ague naar Toledo onverminderd voortge-
E lan. Zijn bewegingen werden door een zeer
n not deel der wereld met belangstelling gade
'P® slagen, omdat de heroïsche strijd, door
n aantal cadetten om het behoud van het
'e cazar gestreden, de aandacht en de be-
mdcring gespannen hielden. Afgezien van
vraag, hoe men denkt over den opstand
rechtsche militairen kreeg men ontzag
>r deze jonge mannen, die ondanks een
'aar beleg, dat reeds twee maanden duur-
oude Moorsche burcht te Toledo met
Ik een hardnekkigheid in bun bezit wisten
houden. Honger, dorst, zware beschieting
«vel met artillerie als uit de lucht, ten-
itte zelfs explosie door ondermijning met
imiet kon dit hardnekkig verzet niet
ken. Ook de tegenstanders konden de tol
hun bewondering aan deze heldhaftig-
id niet meer onthouden. Thans is de be-
<x rde bezetting uit de klem geraakt. De stad
a ledo is gevallen; daarmede hebben de
n Shtsche strijdkrachten hun makkers uit
n druk van hun tegenstanders bevrijd,
positie van de regeering te Madrid
11 j jrdt thans zorgwekkend. Inwendig lijdt
meer aan anarchie, die haar de
mpathie der beschaafde wereld doet ver
zen, daar zij recht en leven der burgers
it meer weet te 'beschermen. Van buiten
'rdt de 'druk, door de nationalisten op
ar uitgeoefend, haar allengs te machtig,
hoofdstad raakt, zoowel geografisch als
litiek, geleidelijk meer in isolement. Het
11 ons niet verbazen eoo haar lot spediger
men zou verwachten wordt beslist,
aarmee echter geenszins gezegd is, dat
1 nieuw bewind, onder militaire dicta-
Ur, voor Spanje onverdeeld gunstig zou
leien blijken.
euwe arrestaties in Rusland?
Volgens berichten uit Moskou zal Stalin
!s in de tweede helft van October van zijn
Nof naar Moskou terugkeeren. Voorts
)rd* gemeld, dat Ftadek sedert een week
gearresteerd en dat een onderzoek tegen
ni wordt ingesteld, evenals tegen den ge-
resteerden redacteur van het „Journal de
oscou", Rajewski.
0 officieele kringen weigert men elke
achting omtrent Radek en Rajewski.
Tenslotte wordt nog gemeld, dat Boecha-
hoewel hij van vacantie is terugge-
I en zijn naam nog in de „Izwestia"
eet genoemd, zijn functie als hoofdredac-
ur niet uitoefent.
om ontploft te Tanger
Gisternacht ls een bom ontploft op het
ornaarnste terras van het dagblad „El
penir" te Tanger. In de geheele buurt
rongen de ruiten en de scherven drongen
t vertrek van den directeur binnen, ech-
r zonder persoonlijke ongelukken te ver
baken. Men veronderstelt, dat de aanslag
gepleegd door rechtsche elementen*
De Spaansche burgeroorlog
CORDOVA UIT
OMSINGELING BEVRIJD
Zondagavond om kwart voor tien
heeft radio-Coruna het volgende bericht
uitgezonden:
De staf van de achtste divisie deelt
ons zoo juist mede, dat de stad Toledo
is ingenomen en dat zij, die in het
Alcazar werden belegerd, zijn bevrijd.
De vijand heeft 300 dooden en een
groole hoeveelheid oorlogsmateriaal
achtergelaten.
Om half twee Zondagmiddag had
radio-Sevilla reeds medegedeeld, dat de
kadetten van het Alcazar hun bevrij
ders met open armen hadden ontvangen.
Ongeveer zeventig dagen hebben de
belegerden in het Alcazar zich tegen de
verwoede aanvallen der regeeringstroe-
pen weten staande te houden.
De Spaansche treiler „Galerna" is Zon
dagmiddag de haven van Bayonne binnen
gekomen met 18 vluchtelingen uit Bilbao
aan boord. Zij verklaarden, dat bij het laat
ste bombardement 150 huizen in de stad
werden vernield.
Uit repressaille hebben de autoriteitefi'
90 gijzelaars laten doodschieten.
Zij hebben den staf van het leger der op
standelingen medegedeeld, dat indien de
bombardementen zouden worden hervat,
alle andere gijzelaars zouden worden terecht
gesteld.
De schipper van de „Galerna" heeft ver
klaard, dat de treiler „Li na" voor de haven
van Bilbao op een mijn is geloopen, waarbij
alle opvarenden om het leven zijn ge
komen.
Uit Teneriffe wordt inmiddels gemeld,
dat 't bombardement op Bilbao voortduurt.
Vele voorname gebouwen zijn vernield, o.a.
het huis van den burgerlijken gouverneur,
van de provinciale regeering en van de
noordelijke spoorwegmaatschappij. Andere
gebouwen zijn in brand geraakt. Er is een
betooging gehouden om de leiders te ver
zoeken zich aan de opstandelingen over te
geven. Zaterdagavond laat vlogen vliegtui
gen der rechtschen boven de stad en wier
pen biljetten omlaag, waarin de stad ver
zocht wordt zich over te geven, teneinde
een voortzetting van het bombardement te
voorkomen.
De regeeringsvloot, die zich ter hoogte
van Malaga bevond, begeeft zich in allerijl
naar Bilbao. De vloot bestaat uit de krui
sers „Libertad", „Cervantes", Jaime 1'' en
twee torpedojagers.
Cordova bevrijd
Havas meldt uit Burgos, dat de stad
Cordova, welke een maand lang door
de regeeringstroepen, is belegerd Zon
dagmorgen is bevrijd, doordat 2000 leden
der volksfrontmilitie op de vlucht zijn
gedreven naar Espejo, na te zijn aange-
vallen door een colonne van kolonel
Buruaga.
Tachtig miliciens werden gedood. De
regeeringstroepen zijn thans tot op 40
kilometer ten Zuiden .van Cordova
teruggeslagen.
Catalonië autonoom
De leden van den nieuwen raad der gene
raliteit Catalonië hebben Zaterdagavond
vergaderd. Zij verspreidden per radio een
manifest, waarin verklaard wordt, dat zij
voornemens zijn krachtig weerstand te bie
den aan de werkelijkheid, zooals deze door
het misdadige fascisme wordt opgelegd, den
oorlog spoedig te winnen en terstond op de
puinhoopen van het afgetakelde bewind een
rechtvaardiger volkshuishouding te stichten.
Het manifest merkt verder op. dat in het
nieuwe kabinet zijn vereenigd alle linksche
groepen, die tezamen strijden voor de uit
eindelijke zege.
Tenslotte meldt het manifest, dat alle po
litieke en sociale elementen, welke in den
raad zijn vertegenwoordigd, erkennen en
verkondigen het recht der volken om hun
leven te leiden volgens de beginselen der
autonomie en het besluit met de „anti-fas
cistische ministers te begroeten, die aan 't
front strijden.
Uit bevoegde bron wordt vernomen,
dat de regeering zou hebben besloten,
aan het parlement zoo spoedig mogelijk
een statuut voor te stellen, waarbij aan
liet Baskenland autonomie wordt ver
leend.
Geruchten om president Azana
De radiozender van Valladolid deelt mede
dat het bericht van het voorbijgaande af
treden van president Azana wordt beves
tigd. Nadat hij zijn ontslag had ingediend
zou de Sovjet-ambassadeur een telefoonge
sprek met minister-president Caballero heb
ben gevoerd, waarna Caballero bepaalde in
structies zou hebben gegeven, die tot in
trekking van het ontslag van Azana hebben
geleid.
Dezelfde zender meldt, dat tusschen 'de
anarchistische vakbonden besprekingen zijn
gevoerd over de voorbereiding van het over
nemen van de macht in Madrid door de
anarchisten, waartoe in anarchistische kfin-
zijn.
Heel dorp uitgebrand
Het dorp Bandon in den Amerikaanschen
staat Oregon, dat 1500 inwoners telde, is
geheet door brand verwoest. Vijf personen
zijn in de vlammen opgekomen, terwijl tal
rijke personen gewond werden.
De brand woedt over een oppervlakte van
honderden hectaren en bedreigt ook andere
steden in Oregon en Noord-Californië.
Nieuwe arrestaties in België
In verband met wapensmokkel
Met (betrekking tot de affaire van de
apenlading van de „Raymond" heeft het
parket te Brugge twee socialistische ge
meenteraadsleden van Oostende, Major en
Blonde, alsmede den secretaris van het
transportanbeiderssyndicaat te Antwerpen.
De Witte, opnieuw aan een lang verhoor
onderworpen en daarna opgesloten.
Te Antwerpen werd de secretaris van do
Vereeniging van Marine-officieren, Becu, ge
arresteerd,'
DELB0S SPREEKT TE GENEVE
Een pleidooi voor ontwapening
De Fransche minister van Buitenlandsche
Zaken, Del bos, heeft voor de Volken
bondsvergadering een rede gehouden, waar
in hij begon met uiting te geven aan het
vertrouwen van Frankrijk in den Volken
bond.
Wat wij willen, aldus Delbos, is met u
de vrijheid, gelijkheid en broederschap der
volkeren te verdedigen, omdat dit te voor
waarden zijn noodig voor de internationale
veiligheid en rechtvaardigheid.
Met betrekking tot de gebeurtenissen in
Spanje zeide Delbos:
„Wanneer de Fransche regeering gepleit
heeft voor niet-inmenging, is dit niet uit
onverschilligheid, doch met het oog op de
gevaren van rivaliteit in de levering van
wapens en de fatale gevolgen van inciden
ten, die niet hadden kunnen uitblijven".
Vervolgens behandelde Delbos de andere
Europeesche problemen. Met betrekking tot
het Locarno-pact, dat 7 Maart door Duitsch-
land is opgezegd, hoopt Frankrijk dit vraag
stuk voor den herfst te kunnen regelen in
een atmosfeer van ontspanning onder aus
piciën van den Volkenbond, teneinde den
Euoropeeschen vrede op hechte grondslagen
te vestigen. Spr. wees er op, dat de Fran
sche regeering zich heeft aangesloten hij
elk initiatief, dat in dit verband is onder
nomen en dat zij bereid blijft verdragen te
sluiten, die de veiligheid der betrokken
staten waarborgen, met uitsluiting van
iedere bijgedachte aan overheersching, om
singeling of doodverklaring en tot den
Europeeschen vrede moesten bijdragen.
Laten wij echter niet vergeten, aldus spr.,
dat het in de eerste plaats de taak van den
Volkenbond is, de veiligheid zijner leden
te waarborgen, zooals het pact dit heeft
gewild.
Delbos wees op de wenschelijkheid van
ontwapening en verlangde, dat het bureau
der ontwapeningsconferentie zijn taak zal
hervatten.
Voor de ontwapening stelde hij drie étap
pes voor: controle, beperking en vermin
dering.
De bewapeningswedloop
Na den Franschen minister Delbos, sprak
de Noorsche minister van Buitenlandsche
Zaken, K o h t, die de bezorgdheid van de
kleine mogendheden ten aanzien van den
bewapeningswedloop van de wereld uitte.
Hij verklaarde, dat Noorwegen wcnschte,
dat de Volkenbond de bemoeiingen tot ont
wapening. waartoe de bond bij het pact van
1919 verplicht is, weer ter hand neemt. Dit
kan niet tot stand komen, als de landen,
die momenteel buiten den bond staan, niet
medewerken.
Hierna sprak nog de vertegenwoordiger
van Panama, waarna de vergadering werd
verdaagd tot Maandag.
De toestand in het verre Oosten
Maakt China oorlogstoebereidselen?
De correspondent te Sjanghai van de
„Nitsji Njtsji Sjimboen" maakt melding
van een groote activiteit in China tot
voorbereiding van militaire operaties
tegen Japan. Langs de beneden-Jangtse
worden troepen geconcentreerd.
De correspondent meldt voorts, dat
30.000 man troepen, welke te Soetsjou
in het noorden der provincie Kiangsoe
waren geconcentreerd, naar Woesji ten
noorden van Sjanghai zijn gedirigeerd,
hetwelk de eerste verdedigingslinie zal
worden in geval van Chineesch-Japan-
sche vijandelijkheden, terwijl China in
middels een versterkte zóne inricht tus
schen Tsjangtsjau en Kiangyin, welke
als tweede verdedigingslinie zou moe
ten dienst doen.
Materiaal, o.m. cement 'voor versterkte
stellingen, wordt aangevoerd langs de
Jangtse-rivier in Kiangyin, een district der
provincie Szetsjoean, waar de laatste dagen
een derde verdedigingslinie is gereed geko
men. Verscheiden Chineesche stoomschepen
met Chineesche troepen aan boord, zijn te
Nanking aangekomen ter versterking van
het garnizoen.
De correspondent bericht tenslotte, dat
China sinds 25 dezer ook luchtstrijdkrachten
heeft geconcentreerd te Hangtsau, 'n stad in
de provincie Tsjekiang en in andere steden
waar vliegvelden zijn. Deze luchtstrijdkrach
ten zijn uit Nanking aangekomen.
De chaos in Gore
Geen sprake van een Abessijnsch bewind!
De Britsche minister van Buitenlandsche
Zaken, Eden. heeft aan den Volkenbonds
raad mededeeling gedaan van een van den
Britschen consul te Gore, volgens den negus
den huidigen zetel der Abessinische regee
ring, ontvangen rapport. Hierin maakt de
Britsche consul melding van voortdurende
gevechten, die in de omgeving van Gore
plaats hebben tusschen Galla's en Amhari-
stammen.
Zoo werd een Galladorp tegen het
einde van de maand Juli van dit jaar
volkomen verwoest en de vrouwen en
kinderen uit de woningen verdreven.
Volgens het rapport hebben verschillen
de Gallo-hoofdcn zich tot den Britschen
consul gewend om bescherming, daar de
Abessinische autoriteiten daartoe, blij
kens de gebeurtenisen, niet in staat zijn.
Zij verzochten de Britsche regeering
Westelijk Abessinië onder haar hoede te
nemen en het in de toekomst als een
mandaat te (beheeren.
Eden voegde hieraan toe, dat dit document
opnieuw vaststelt, dat de Abessinische re
geering de Galla-bevolking nooit beschermd
heeft en ook nu niet beschermt- Hij achtte
den toestand, zooals die th,ans bestaat, on
bevredigend. Het rapport van den Britschen
consul meldt ten slotte, dat de Britsche
regeering het verzoek om een mandaat over
Westelijk Abessinië te aanvaarden, heeft af
gewezen, daar het voortdurend oogmerk van
de Britsche regeering in het Italiaansch-
Abessmisch conflict steeds er op gericht is,
haar verplichtingen als lid van den Volken
bond, stipt na te komen, zonder daarbij zich
zelf te bevoordeelen.
Een coalitie-kabinet in Zweden
Naar uit Stockholm wordt bericht is al
daar tusschen de sociaal-democraten en de
landbouw-partij overeenstemming bereikt
tot het vormen van een gezamenlijk coalitie
kabinet, waarin de landbouw-partij vier
zetels zal verkrijgen,
Binnenland
Sedert 1930 een stijging met
329.000 geheel en 55.000
gedeeltelijk werkloozen
Groot ere vraag naar
Nederlandsche dienstboden ?A
De Minister van Sociale Zaken heeft aan
de Tweede Kamer een nota doen toekomen
in verband met de toezegging, welke hij in
de Kamer gedaan had (ot het instellen van
een onderzoek naar de oorzaken van de
toeneming der werkloosheid in de laatste
jaren.
De uitkomsten van dit onderzoek zijn in
de nota samengevat in een staat, waaruit
blijkt, dat het aantal geheel werkloozen
(zonder landarbeiders) in den zomer 1930
bedroeg 60.000 en in den zomer 1935 geste
gen was tot 368.000. In den winter 1930-1931
bedroeg dit aantal 102.000, dat in den win
ter 1935-1936 gestegen was tot 435.000.
In den winter 1930-1931 waren bovendien
10S.000 landarbeiders werkloos, welk aan
tal in 1935-1936 vermeerderd was tot 128.000.
Uit de verzamelde gegevens blijkt voorts
een gemiddelde seizoenwerkloosheid van
57.400 geheel en 10.000 gedeeltelijk werkloo
zen. Rekening houdende met den bevol
kingsaanwas, zou men kunnen zeggen, dat,
de seizoenwerkloosheid onder hen, die niet
landarbeider zijn, ruim 60.000 geheel en
11.500 gedeeltelijk werkloozen omvat. De
seizoenwerkloosheid heeft blijkbaar gerin-
geren omvang dan in den tijd, toen de al
gemeene werkloosheid minder groot was.
De vermeerdering van het aantal niet
tengevolge van seizoeninvloed werkloo
zen is te stellen op 329.000 geheel en
55.000 gedeeltelijk werkloozen.
Tiet is een sinds jaren waargenomen ver
schijnsel, dat het percentage der bevolking
in den productievcn leeftijd stijgt en er dus
vergelijkenderwijze in die leeftijdsgroep een
teveel ontstaat, waarin een oorzaak van
werkloosheid kan schuilen. Aan wijziging
in den bevolkingsopbouw kan oen vermeer
dering van het aantal werkloozen met 50 000
mannen en 14.000 vrouwen, tezamen uit
makende een aantal van 64.000 geheel werk
loozen, geweten worden.
Neemt men aan, dat deze 64.000 werk
loozen zijn begrepen in de eerstgenoem
de 329.000, dan zouden de overblijvende
265.000 geheel en 55.000 gedeeltelijk
werkloozen het gevolg van andere oor
zaken moeten zijn.
Een factor, welke van invloed is op den
omtrek der werkloosheid, is de vestiging in
ons land en het vertrek uit ons land. Uit de
beschikbare cijfers blijkt, dat een aanzien
lijk aantal personen meer ons land is bin
nengekomen dan er uit is vertrokken. Ook
hieraan moet een gedeelte van de stijging
van het aantal werkloozen worden toege
schreven.
Bij deze cijfers is o.m. huiten beschouwing
.gelaten het personeel in huishoudelijke
j diensten.
Indien de maatregelen, welke den laatst en
tijd ten aanzien van het werken van vreem
delingen zijn genomen en die thans ook van
toepassing zijn op dienstboden e.'d., er toe
zouden leiden, dat het aantal personen van
vreemde nationaliteit in huishoudelijke
diensten zou afnemen, zou dit dus niet
rechtstreeks van invloed zijn op de werk
loosheid, waarvan tot nu toe een beeld is
gegeven. Het is echter mogelijk, dat een
grootere vraag naar Nederlandsche dienst
boden leidt tot vermindering van het aan
tal vrouwen, die een bestaan hebben of
zoeken in anderen werkkring, en dus tot
vermindering van de werkloosheid. Ook
doordat daarin tot nu toe door vrouwen in
genomen plaatsen zouden kunnen worden
bezet door mannen.
Draagt Elkanders Lasten
De bloemen- of collectedagen
Zoowel in de C.N.V.-radiokwartiertjes
als in het laatstverschenen jaarverslag van
„D.E.L." en in circulaires aan de plaatse
lijke commissies is er op gewezen, dat de
inkomsten van ons T.b.c.-fonds, verkregen
uit z.g. bloemen- of collectedagen" niet on
belangrijk zouden kunnen worden opge
voerd, indien alle plaatselijke commis
sies, instede van een 70-tal zich zouden be
ijveren om hieruit een bate voor het fonds
te halen.
Tevens zijn gegevens verzameld, die een
schat van materiaal bevatten voor de plaat
selijke commissies, omtrent de meest ge-
wenschif.e organisatie eener deur- en (of)
straatcollecte ten bate van het fonds.
Een groot aantal plaatselijke commissies
heeft als antwoord op deze dringende op
roep een prijzenswaardige activiteit ont-
wikeld: in meer dan 100 gemeenten heeft
men de organisatie van collectedagen ten
bate van het t.b.c.-bestrijdingsfonds ter
hand genomen. Deze krachtige opwaking
onder de werkers van „Draagt Elkanders
Lasten" spreekt op overtuigende wijze uit
de opbrengst cijfers.
Was het vorig jaar (1935) de totaal-op
brengst vergeleken met 1934, f 1800 terug-
geloopen, thans kan worden medegedeeld,
dat de uit dezen hoofde verkregen bate tot
op 23 September, de totaal-opbrengst van
1935, zijnde f 11.686.99 reeds ver overtreft.
Op 23 September j.l. beliep de opbrengst
van de in 98 plaatsen gehouden bloemen
dagen een bedrag van f 15.026.39^.
Kort Nieuws
Tass meldt, dat bij besluit van het bureau
van het centraal uitvoerend comité der
Sowjet-Unie, Rykow, ontheven is van zijn
ambt van volkscommissaris voor P.T.T.
In de haven van Alicante is het Sovjet-
Russische s.s. „Neva" aangekomen, dat van
Odessa uit levensmiddelen heeft aange
bracht, gekocht met geld dat door vrouwen
n kinderen der Sovjet-Unie was ingezameld
oor de vrouwen en kinderen van het
Spaansche volk.
Ter gelegenheid van de ingebruikne
ming van een nieuw 91 K.M. lang traject
BreslauBunzlau. heeft rijkskanselier Hitier
verklaard:
rer IS maanden zal Duitschland niet
r gedwongen zijn benzine in te voeren
en over vier jaap zullen alle vraagstukken,
welke betrekking hebben op het automobi
lisme en de rubberfabricatie zijn opgelost*
Wijziging van de
Landbouwuitvoerwet 1929
Geen wijziging der crisiswetten
De Regeeringspersdienst deelt naar aan
leiding van het in sommige bladen versche
nen bericht over de voorbereiding van een
nieuwe landbouwuitvoerwet 1929 het vol
gende mede:
De Landbouwuitvoerwet 1929 is niet een
z.g. crisiswet. Wijziging van haar kan dan
ook bezwaarlijk vereenvoudiging, ja zelfs
vervanging van een zevental bestaande cri
siswetten tengevolge hebben. De landbouw
uitvoerwet 1929 heeft tot doel de kwaliteit
van bepaalde landbouwproducten bij uit
voer te waarborgen en is van kracht, oefent
haar heilzamen invloed naast en onafhan
kelijk van de sedert 1931 krachtens de
crisisuitvoerwet 1931 of de landbouwcrisis-
wet 1933 uitgevaardigde crisisvoorschriften
terzake van den uitvoer van sommige land
bouwproducten.
Wel zijn er ter directie van den landbouw
plannen gerezen een meer eenvoudig en
homogeen systeem dan het thans geldende
aan de landbouwuitvoerwet 1929 ten grond
slag te leggen. Hieraan wordt meer behoef
te gevoeld, naarmate er meer landbouw
producten onder de regeling der landbouw
uitvoerwet 1929 worden gebracht. Bij die
beraamde wijziging der landbouwuitvoerwet
1929 ligt het echter in de bedoeling, de
daarbij thans geldende en juist bevonden
wijze van uitvoering te laten voortbestaan,
behoudens enkele, niet wezenlijke verande
ringen. Dezer dagen is een voor-ontwerp
tot wijziging der landbouwuitvoerwet 1929
ter advies gezonden aan eenige belangheb
bende organisaties,
Vereeniging van
Modevakscholen
Wij verzuimden Woensdag in ons stukj.
over het zilveren jubileum van de Ver. van
Modevakscholen mede te deelen, dat het
systeem volgens hetwelk in al de bij deze
vereeniging aangesloten scholen wordt ge
werkt, dat is van Mevrouw S. A. Van
Amij dePors, te Rotterdam, de beken
de directrice van verschillende modevak
scholen te Rotterdam en omgeving.
De Huisarbeidwet 1933
Treedt 1 October a.s. in werking
Op 1 October a.s. zullen de Huis
arbeidwet 1933 en het daarop gegron
de Huisarbeidsbesluit 1936 in werking
In verband hiermede geven we hier een
beknopt overzicht van eenige bepalingen,
waarmede werkgevers en huisarbeiders
reeds direct rekening hebben te houden.
Als huisarbeid worden voorshands alleen
beschouwd de navolgende werkzaamheden,
welke geen deel uitmaken van die onder
neming, te weten.
Het plaken van gummi-artikelen en het
bewerken, sorteeren en verpakken van cel-
luloid-waren; het vervaardigen, herstellen
en afwerken van onder- en bovenkleeding,
daaronder begrepen schoeisel en hoofdbe
dekking; het vervaardigen, herstellen en
afwerken van huishoudgoed, zooals lakens,
sloopen, servetten en dgl.; het vervaardi
gen en afwerken van lampekappen en van
vormen voor lampekappen; het schoenstik-
ken; het op kaartjes naaien of op andere
wijze bevestigen van knoopen; het strijken
en opmaken van waschgoedoren; het be
handelen van vuil wasohgoed; het behan
delen van lompen en anderen afval; het
schoonmaken van fruit en het lezen Van
peulvruchten en koffieboonen.
Iedere werkgever, die werk in huisarbeid
doet verrichten, is verplicht zich te voorzien
van een huisarbeidersregister, een loonlijst
en een loonregister.
De werkgever moet voorts zorgen, dat de
huisarbeider voorzien is van een loonboek-
je. Deze loonboekjes worden door of van
wege den burgemeester uitgereikt. Voor
personen beneden 18 jaar worden geen
loonboekjes uitgegeven.
Gelden bovenstaande bepalingen alleen
voor huisarbeid, de in art. 3 der wet neer
gelegde bepalingen ten aanzien van de be
strijding van gevaar voor de gezonaheid,
de zedelijkheid of het leven gelden niet al
leen voor huisarbeiders maar voor alle on
dernemingen, waar bovenvermelde werk
zaamheden worden verricht
Deze bepalingen zijn nader uitgewerkt in
le art. 3 tot en met 10 van het Huisarbeids
besluit. Daarin worden allerlei eischen ge
steld ten aanzien van de ruimten, waarin
de werkzaamheden worden verricht. Door
of namens den minister van Sociale Zaken
kan van de hierbovengenoemde verbodsbe
palingen vrijstelling worden verleend.
In de Ridderzaal i
De plechtigheid der Kameropening r
Ziehier een aardig stukje uit De Wek
ker, het orgaan der C'hr. Geref. Kerk in
Nederland, blijkens de initialen onoer het
artikel, van de hand van Prof. van dei-
Schuit te Apeldoorn:
Ik ben in de Ridderzaal geweest
Door de vriendelijke bemiddeling van
Ds. v. d. Zaal, lia der Tweede Kamer,
was ik daartoe in de gelegenheid ge
steld. Wat een grootsch moment, als de
Koningin daar binnen treedt, voorafge
gaan door haar Hofstatie, en allen
staande onze vorstin een stille hulde
brengen. Daar staat onze stoere Colijn,
Saevis tranquillus in undis. Daar
zie ik de altijd vriendelijke verschijning
van Slotemaker óe Bruine. Daar verrijst
in generaalsuniform onze Duymaer van
Twist. Daar tel ik onze drie staatkundig
Gereformeerde Afgevaardigden, heel dicht
bij elkander geschaard. Wat was dat een
vriendelijk oogenblik, toen Colijn op dit
drietal toetrad, en ze vriendelijk de
hand reikte, die even vriendelijk werd
aanvaard. Ach, dacht ik, was dit altijd
maar zoo, wat zou er een kracht van
deze actie kunnen uitgaan! Daar zie ik
ook het kamerlid Duys, en werkelijk
heb ik het goed een oranje-strikje op
de borst. Het kan verkeeren. Gelukkig
hoor! „Beter ten halve gekeerd dan hee-
lemaal gedwaald" heeft deze afgevaar
digde nog verleoen jaar tot mij gezegd,
toen wij elkander in Oberstdorf hebben
ontmoet en gesproken.
VISCH VOOR HET OPSCHEPPEN!
Vermoedelijk tengevolge van een over het
water hangende damp, z.g. honingdauw,
raakten de visschen in de Wetering te Zoe-
termeer bedwelmd en dreven bij duizenden
aan de oppervlakte. Toen de zon de damp
verdreef, ontwaakten de visschen allengs
weer uit hun verdooving. Doch inmiddels
waren ettelijke honderden ponden buitge
maakt,
Nos Jungunt Rosae
Algemeene ledenvergadering
De Vereeniging ter bevordering der ro
zenteelt „Nos Jungunt Rosae" hield haar
60e leoenvergadering te DriebergenRijsen-
burg.
De voorzitter, Jhr. P. P. de Beaufort wees
op de moeilijkheden, waarin de culturen
en ook de cultuurvereenigingen door de
crisis zijn gekomen, maar dat het toch tot
verheugenis stemt, dat N.J.R. dit jaar
mocht medewerken aan de stichting van
twee openbare rozentuinen, n.l. te Drieber-
gen-Rijsenburg en te Amsterdam (Vondel
park), waarmede de culturen gediend wor
den en den rozenliefhebbers leerzame ob
jecten geboden worden.
Uit de rekening en verantwoording van
den penningmeester, den heer E. J. Lud-
ding, blijkt, dat de exploitatierekening
>iuit met een nadeelig saldo van f 87.05V2
bij een toaal aan ontvangsten van f 1.443.53
cn aan uitgaven van f 1.531.055. De begroo
ting voor het vereenigingsja^r 1936/1937
werd na eenige bespreking voorloopig vast
gesteld op T 1.373.30 in uitgaaf en f 1.183.30
aan ontvangst, alzoo f 190 verlies aanwij
zend, als gevolg van nog steeds doorwer
kend ledenverlies, hoewel eenige buiten
gewone uitgaven waren te begrooten tot
een bedrag van f90.
Voor mogelijke wijziging van de exploita
tie van het tijdschrift „Rosarium", als or-
Taan der vereeniging, werd een studiecom
missie benoemd, bestaande uit de heerenr
F. J. Abbing, Jhr. P. P. de Beaufort, E. J,
Ludding en C. M. F. van Rossum.
Inzake de mogelijkheid van het houden
van een rozententoonstelling of alleen een
keuring van nieuwe rozen in 1937, hoopte
het bestuur spoedig met eenig plan te kun
nen komen. Met het oog op den nog heer-
schenden nood in de culturen en het finan-
cieele risico aan een groote tentoonstelling
verbonden, is een beslissing nu nog niet
mogelijk.
BIGGEN TOT DIERMEEL
Begint het weer?
Het Alg, Handelsblad verneemt 'dat de
Veehouderijcentrale zéér ernstig overweegt
cm binnenkort (in November of December)
z !•-?■duizend biggen hun bestaan:
voortijdig te doen beëindigen in den destruc
torketel, waarin zij verwekt worden tot var
kensvoer (diermeel) en tot technisch veL
De groote kans bestaat dus, zegt het blad,
dat wederom het beeld van Kronos zal
gaan herleven, die zijn eigen kroost veror
berde.
Doodelijke aanrijding
Chauffeur door de voorruit
Zondagmorgen is mej". Claessens, wonende
te Strabeekhouthem, toen zij zich ter
kerke wilde begeven, door een luxe-auto uit
de richting Valkenburg aangereden. De chauf
feur is door het krachtige remmen door \ie
voorruit geslagen en werd aan hoofd en hals
gewond.
Dr. Kettler, uit Valkenburg, die spoedig
ter plaatse was, verbond den chauffeur. Mej.
Cl. is zonder tot bewustzijn te zijn gekomen
aan de bekomen verwondingen overleden.
De auto is waarschijnlijk tengevolge van
de gladheid van den weg geslipt, met het be
kende gevolg. De zwaar beschadigde auto is
door een wagen van de fa. Fissette te Maas
tricht naar een garage gesleept.
Engelsch jacht in aanvaring
Lichte schade
Zaterdagmiddag is het Engelsche motor
jacht „Rosaura" van lord Moyne op het IJ te
Amsterdam in aanvaring gekomen met
het kust-motorschip „Henca". Ter hoogte
van den Westerdoksdijk kwam het jacht.dat
op de boeien gemeerd zou worden, binnen.
Bij het meuren liep het schip achteruit en
kwam in uanvaring met de motorboot, die
onder water een lek kreeg. Door een sleep
boot is het schip naar de „Kromhout" moto-
ï-enL abriek gesleept, waar het aan den grond
is gezet. De lading zemelen zal zoo spoedig
mogelijk gelost worden, waarna de „Henca"
naar het dok zal worden gesleept. Het jacht
heeft lichte schade aan het achterschip.
De benzinerekening werd
te hoog
Vijf aanhoudingen
De politie te Haarlem heeft drie mon
teurs aangehouden, die benzine, olie en auto-
busonderdeelen ten nadeele van de N.Z.
H.T.M. hebben ontvreemd.
Het was de directie van deze maatschappij
opgevallen, dat het benzine- en olieverbruik
der autobussen in den laatsten tijd een stij
ging vertoonde, waarvoor geen oorzaak was
aan te wijzen. Een onderzoek leverde geen
resultaat op, waarna da politie in de zaak
werd gemengd. Eenige rechercheurs stelden
zich verdekt op in de garage aan de Leid-
schevaart en zagen nog in den nacht van
Zaterdag op Zondag twee monteurs benzine
uit de tanks der autobussen in benzineblikken
overhevelen. Toen de mannen de gevulde
blikken naar een gereedstaande auto wilden
brengen, werden zij gearresteerd. De benzine
en een klein partijtje onderdeelen, dat was
klaar gezet om eveneens mede te nemen,
werden in beslag genomen.
Zondag is nog een monteur gearresteerd,
die eveneens bij de diefstallen betrokken,
was. De aangehoudenen hebben verklaard,
dat zij het gestolene naar twee vra_.itrijders
brachten, resp. wonende te Santpoort en te
Zandvoort. Deze vrachtrijders zijn Zondag
eveneens aangehouden, verdacht van heling.
Het staat nog niet va>st, voor welk
bedrag de Noord-Zuid-Hollandsche Tram
weg Mij. door deze diefstallen is benadeeld,
