lliruiue geihsdfe (üourant DE TROONREDE Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken September 1936 Vuurwerk in de Residentie RIPOLIN abonnementsprijs Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevesligd is 235 Franco per post 2.35 4- portokosten Per week0.18 Voor hel Buitenland bij wekelijkscbe zending430 Bij dagelijksche zending530 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7ct Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 N°. 5884 DINSDAG 15 SEPTEMBER 1936 16e Jaargang iaWjertentitprij?en: Van 1 tot 5 regels 1.177» Elke regel meer022'/. Ingezonden Mededeelingen van 1-5 regels2.30 EJke regel meer 0.45 Voor het bevragen aan 't bureau v. wordt berekend 0.10 Een lichtrand om donkere wolken De derde Dinsdag van September Staat ditmaal in het stralende licht van de verloving van onze Prinses; een feit, dat ons volk even groote vreugde geeft als de verloofden en de wederzijdsche familie zelf. Het behoeft daarom geen betoog, dat de Koningin begon met deze blijde tijding, welke geheel haar hart vervult. Dat het in de Troonrede, welke allereerst een staatsstuk is, bij een sobere mededeeling bleef, spreekt vanzelf. Maar de eigen Vreugde kon niet verzwegen worden; evenmin als de reactie op de werkelijk voor ons volk ongewone sympathie-betui gingen; terwijl de aankondiging der nood zakelijke ontwerpen van wet eisch der constitutie is. Deze inleiding tot het eigenlijke deel van een Troonrede is reeds als een licht rand om donkere wolken. Het weer ontwaakte nationale besef 'EI heeft nu, beter en rijker dan voorheen, een onderwerp, waarop het zich richten kan. Het is echter niet de eenige lichtstreep, erv waarop de aandacht gevestigd wordt. Op de donkere zin. dat wij nog immer leven in een zorgelijke tijd, volgt onmiddellijk i ia de dankbare betuiging, dat ons volk moe dig bleef worstelen om de moeilijkheden te overwinnen, en dat de inspanning niet ongezegend bleef. De korte zin, van wat nu volgt, is dit; het laat zich aanzien dat we het diepte punt der crisis gepasseerd hebben en mo gen hopen op langzaam herstel. Dit zal lke' zich ook hieraan openbaren, dat het be drijfsleven langzamerhand van knellende banden wordt vrijgemaakt. Het abnor male moet op de duur weer wijken voor het normale en de crisis-overheids-bemoei- jng wordt langzamerhand onhoudbaar. Waar de staatshuishouding rust op het economisch leven der vrije maatschappij, spreekt het vanzelf, dat de toestand der openbare geldmiddelen pas genezen zal, wanneer het bedrijfsleven werkelijk op bloeit. De Troonrede zegt dat met zooveel lorden; maar ook hier komt de eerste heméring van licht: als het beter wordt de maatschappij, blijft de schatkist er liet buiten, 't Is alleen maar de vraag of ve hiervan iets in de millioenen nota zul len merken. De schrale schatkist staat natuurlijk in rechtstreeksch verband met de blijvende werkloosheid. De Troonrede laat zich niet over al- of niet-vermindering. maar zegt alleen, dat dit onderwerp de volle aandacht moet houden; thans in tweeërlei opzicht: een doelmatige aanwending der geldmiddelen (wat onmiddellijk terug slaat op het gebeuren der laatste dagen) en hulpverleening aan jeugdige werk- loozen: het pijnlijkste probleem van onze tijd. Hiermee sluit het algemeene gedeelte van de Troonrede, voorzoover het Bin nenland betreft. Aan het Buitenland wordt slechts één strofe besteed: ondanks de spanningen in de wereld, blijven de verhoudingen vriend schappelijk Over speldeprikken als de willekeurige uitzetting van vier Nederlanders spreekt de Troonrede natuurlijk niet; dat zijn klei nigheden, welke in het diplomatiek ver keer meer voorkomen, al is het dan niet op deze wijze. Op deze uiteenzetting van de toestand be volgt de mededeeling, dat het zittend ka binet nog enkele dingen op zijn program heeft. Veel is het niet. Het kabinet-Colijn houdt er niet van om veel te beloven en weinig te geven. Soberheid is steeds zijn kenmerk geweest. Zonder nadere toelichting valt over de aangekondigde wetsontwerpen niet veel te zeggen. Belangrijk is de aankondiging van het rechtsgeldig maken van collec tieve contracten. Dit hangt al lang in de lucht en de Grondwet was er reeds op berekend. De herziening van het burgerlijk kin- il derrecht zal waarschijnlijk in verband staan met de bekende kindermishandeling. Dat er eenige voorschriften omtrent stichtingen gegeven zullen worden, zal op Waarschijnlijk het gevolg zijn van de om standigheid, dat thans feitelijk niemand Weet, wat de staatsrechtelijke figuur van een stichting is; men houdt zich aan een onlangs genomen arrest van de Hooge Raad; maar wettelijke vastigheden zijn er niet. De Rekenkamer wees er in haar- ver slag over 1934 nog op. Terwijl vroeger onder stichtingen alleen verstaan werden liefdadige en wetenschappelijke instellin gen; kregen we in later tijd ook stichtin gen op economisch terrein: crisisdiensten. Dat is geen gelukkige keuze, zei de Reken kamer, want nu vallen b.v. ambtenaren bij deze bureaux niet onder de Ambtena renwet 1929. Wijziging is dus wel nood zakelijk. Onduidelijk is. wat ^-Joeld wordt met een wijziging der Lager Onderwijswet i!920. Men denkt onmiddellijk aan de looj fliuiiiiniiiiinniuiniiiDiiiiiiiiiniiiiciiniiiiiniiiiii H.M. de Koningin heeft heden de gewone zitting der Staterï-- Generaal met de volgende Troonrede geopend: LEDEN DER STATEN-GENERAAL, Mij wederom in Uw midden bevindend gevóel Ik allereerst behoefte uiting te geven aan Mijn innige vreugde over het, voor* genomen huwelijk Mijner Dochter. De in verband daarmee noodzakelijke ontwerpen van wet zulleif U binnenkort worden voorgelegd. De overstelpende bewijzen van belangstelling bij deze verloving door het gansche volk aan den dag gèlegd hebben Mij met warme erkentelijkheid vervuld. Nog altijd levend in een zorgelijken tijd erken Ik met dankbaarheid, dat Mijn Volk gedurende het afgeloopen jaar zijn geestkracht heeft weten te behouden en is blijven worstelen om de moeilijkheden, waaronder wij gebukt gaan, te overwinnen. Gelukkig kan worden getuigd, dat de betoonde inspanning niet zonder vrucht is gebleven. In sommige takken van nijverheid heeft het streven naar aan passing bij de sterk gewijzigde omstandigheden tot resultaten geleid, die de hoop wettigen, dat, bij verdere doorwerking, de ondervonden druk allengs zal afnemen. Zoolang de economische omstandigheden, ook in het buitenland, daartoe noodzaken, zal intusschen de bemoeienis der Overheid met het economisch leven in haar tegenwoordigen vorm en het ver- leenen van steun op menig gebied nog niet kunnen worden gemist. Wel zal worden zorg gedragen, dat in het bedrijfsleven onnoodig, knellende banden zullen worden verwijderd. De toestand der openbare geldmiddelen is nog altijd zorgelijk. Zoowel voor het Rijk als voor de gemeenten moet daarom de grootste voorzichtigheid het financieele beleid blijven beheerschen. Aan de verdere doorwerking van de aanpassing en een daaruit voortvloeiende opleving van het bedrijfsleven mag de hoop ver bonden worden, dat zij ook een gunstigen invloed op den stand der openbare geldmiddelen zal gaan oefenen, zoodat de financieele vooruitzichten langzamerhand minder donker zullen worden. Ook in het komende zittingjaar zal de bestrijding van de werk loosheid en van haar gevolgen de volle aandacht vragen. Op een zoo rechtvaardig en doelmatig mogelijke aanwending van de daarvoor bestemde geldmiddelen zal het streven der Regeering gericht blijven. De bestrijding van de werkloosheid onder de jeugd zal met onverminderde kracht worden voortgezet. De betrekkingen met andere Mogendheden zijn vriendschappelijk. Waar nu hier dan daar de internationale verhoudingen onder zoo zwaren druk zijn gesteld, stemt zulks tot bijzondere voldoening. Aan de gedragslijn, die de Regeering bij het bestuur der buiten- landsche betrekkingen pleegt te volgen, zal onveranderd worden vastgehouden. Naast de behandeling van de reeds aanhangige ontwerpen van wet zal Uw medewerking worden gevraagd voor de totstandkoming van wetten strekkende tot het openen van de mogelijkheid tot het verbindend en onverbindend verklaren van bepalingen uit collec tieve arbeidsovereenkomsten, tot herziening van het burgerlijk kinderrecht en tot het geven van eenige voorschriften omtrent stichtingen. Voorts zullen U worden voorgelegd ontwerpen tot wijziging van eenige bepalingen van de Lager Onderwijswet 1920 en van de Dienstplichtwet; tot bestrijding van de lintbebouwing; tot verbetering der tertiaire wegen; tot overneming van een bedrag van 25 millioen aan Nederlandsch-Indische schuld, zoomede een ontwerp inzake de electriciteitsvoorziening. Met uitzondering van Curagao, waar de toestand bevredigend is te achten, vordert de economische en financieele toestand in de overzeesche gewesten nog de voortdurende zorg der Regeering. Bij sommige Europeesche bedrijven in Nederlandsch-Indië valt eenige verbetering in den toestand waar te nemen, doch onder de inheem- sche bevolking van Java zijn, ondanks alle inspanning der Indische Regeering, de omstandigheden nog onbevredigend. Onafgebroken wordt gezocht naar bruikbare middelén om de economische samenwerking tusschen de verschillende deelen van het Koninkrijk te bevorderen. De begrootingstoestand in Nederlandsch-Indië geeft hoop, dat ook voor het jaar 1937 vermeerdering van schuld zal kunnen worden voorkomen. Met erkentelijkheid maak Ik gewag van de toewijding waarmede Leger en Vloot zoomede de ambtenaren in burgerlijken dienst van elke geleding in het geheele Koninkrijk hun taak blijven vervullen. Het komende zittingjaar zal ook thans weer veel van de krachten van Kamers en Regeering vergen. Al is er veel, dat ernstige zorg blijft baren, een hartelijke samenwerking tusschen Volksvertegen woordiging en Regeering, steunend op een eensgezinden volksgeest, zal ons onder de hulpe van den Almachtigen God, Die ons sterkte en wijsheid moge schenken, het volbrengen der taak, die voor ons ligt, mogelijk maken. En hiermede verklaar Ik de gewone zitting der Staten-Generaal geopend. verworpen paragraaf 12 en de voorgeno men concentratie; maar deze aankondiging kan daarop moeilijk slaan, omdat de Staatscommissie nog geen rapport heeft uitgebracht. Het tegengaan der lintbebouwing is wel van zeer ondergeschikte beteekenis; de wijziging der Dienstplichtwet zal hopelijk geen verlenging beteekenen; en dat de tertiaire wegen verbetering behoeven, zal niemand, die er wel eens over voorthob- belde. ontkennen. Ook blijft in het onzekere, wat het ontwerp inzake de electriciteitsvoorzienin- gen inhoudt. Dat de Minister van Nijver heid thans met een groot plan van con centratie zou komen, gelijk gedurig ter sprake komt, is toch niet te verwachten. Al met al wordt zoo goed als niets meer in het vooruitzicht gesteld; de 25 millioen, welke de Regeering aan Indië toezegde, zijn reeds verdeeld. In de vol gende alinea wordt alleen geargumen teerd, dat ze hard noodig zijn. Hier en daar is de toestand wel iets beter, maar wanneer men opnieuw met halve centen gaat rekenen, dan bewijst dit voldoende, hoe hoog de nood nog gaat. Als de schuld van Indië maar niet meer vermeerdert, mogen we al dankbaar zijn. Hiermee is het zakelijk gedeelte van de Troonrede uit. De laatste paragrafen zijn gewijd aan de trouwe plichtsbetrachting van leger, vloot en burgerlijke ambtena- H. K. H. PRINSES JULIANA EN PRINS BERNHARD VAN L1PPE- BIESTERFELD. 't Is vandaag een week geleden, dat de blijmare van de ver loving door 't land gingTienduizenden hebben sinds het Verloofde Paar toegejuicht. En vandaag, op den historischen Prinsjesdag, zal de geestdrift een toppunt bereiken. We hopen hartelijk, dat vooral ook de bezoekers van den A. R. Landdag in de gelegenheid zijn „het van blijdschap stralend verloofd paar" het bewijs te geven van hun groote verknochtheid aan ons Oude Vorstenhuis. TIENDUIZENDEN OP HET MALIEVELD BIJEEN Geestdriftige ovaties aan de Vorstelijk Verloofden Op het Malieveld te s-Graven- ha g e is gisteravond vanwege het Haagsche Comité voor volksfeesten een groot vuurwerk afgestoken. De be langstelling voor dit pyrotechnisch schouwspel was overweldigend. Tien duizenden hadden zich op en rond het groene veld opgesteld. Onder de aanwezigen. die op het gereser- eerde gedeelte hadden plaats genomen be vonden zich o.m. de Minister-president Dr H. Colijn, de Ministers Deckers, Oud, Van Schaick, de Wilde, Slotemaker de Bruine en van Lidth de Jeude, voorts de commissaris der Koningin in Zuid-Holland Jhr. Mr. Dr. van Karnebeek, de burgemeester van Den Haag Mr. de Monchy en vele anderen. Een half tien kwamen de Vorstelijke per sonen aan. Onder stormachtige toejuichingen reden zij het veld op. In de eerst© open hofauto had het Verloofde Paar plaats genomen. De Koningin heeft wegens een lichte ver koudheid, het vuurwerk niet bijge woond. De moeder van Prins Bern hard diens broeder waren in de tweede auto gezeten. Drie auto's met leden van de hofhouding sloten den stoet Toen de auto's het veld opreden, speelde de muziek het Wilhelmus, dat door velen werd meegezongen. De beide Prinsessen kre gen bloemen aangeboden. Nadat de toejuichingen waren verstomd, nam het vuurwerk, dat ruim een half uur geduurd heeft, een aanvang. Er had iets meer wind moeten zijn, opdat de rook vlugger zou zijn weggetrokken. Maar gelukkig trok de rook naar den kant van het Haagsche Bosch, zoodat men de stukken duidelijk heeft kunnen zien. Toen de woorden: „Welkom Prins Benno", in. bloklettere van diamant- ren en dan vólgt ten slotte 'n beroep op de Staten Generaal; terwijl het geheel sluit met de bede, dat de Almachtige God ons volk moge sterken in deze moeilijke tijden. Onder 's Heeren zegen bestaat er hoop, dat de lichtrand, welke niet zonder schroom geconstateerd werd, zich zal verbreeden, en dat een nieuwe, gelukkiger toekomst zal aanlichten. Deze mag niet verwacht worden van grootsche plannen en ijdele beloften, maar van volhardende arbeid en Goddelijke hulp. vuur, te lezen waren, kwam aan do bijvalsbetuigingen van de tienduizen den schier geen einde. Dit geldt ook voor de slotdecoratie bestaande uit de woorden „Leve Het Jonge Paar" in blokletters van Oranjevuur, geflankeerd door de let ters J. en B. in blauw diamantvuur, omringd door een nimbus van vurige stralen. Dank zij een voorbeeldige afzetting, heeft de menigte na afloop geen kans gezien bet jonge paar in een veiligen aftocht te belem meren. Eerst werd nog het Wilhelmus en de Lippe-Detmold-marsch gespeeld en toen ver trok de Koninklijke stoet in langzaam tempo, onder ovationeele bejubelingen, om naar Paleis Noordeinde terug te keeren. Duizenden hadden zich in de omgeving van het Paleis opgesteld, maar zij kregen het vorstelijk paar dien avond niet meer te zien. De stoet is nl. door een achteringang bin nengekomen. opgewacht door een vijftigtal belangstellenden, die het Paar hartelijk heb- hen toegejuicht. DE VERLOVING VAN DE PRINSES Ontvangst van het corps diplomatique H.M. de Koningin heeft gistermiddag om half zes ten paleize Noordeinde de ledeu var het corps diplomatique ontvangen, ter aan bieding van de gelukwenschen bij gelegen heid van de verloving van Priqses Juliana. Geschenk van de burgerij van Batavia Gisteravond te kwart over zeven werd na mens de burgerij van Batavia een zending orchideeën, alsmede een schilderij van Ernst Dezentje. namens den burgemeester van Ba tavia, welke geschenken gistermiddag op Schiphol per vliegtuig „Djalak", (gezagvoer der J. J. Mol) arriveerden, aan het Daleis in het Noordeinde bezorgd. Amsterdamsch huldeblijk De Burgemeester van Amsterdam, Dr. W de Vlugt, heeft aan de onlangs door hem ingestelde commissie voor de huldiging van H.M. de Koningin ter gelegenheid van haar 40-jarig regee- ringsjubileura in 1938, verzocht tevens het initiatief te nemen tot het aanbie den van een Amsterdamsch huldeblijk aan Prinses Juliana en Prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld bij hun a.s. huwelijk. Deze commissie heeft zich tot dit initiatief gaarne bereid verklaard. Zooals reeds gemeld Iets te schilderen?...Kiest de beste lakverf voon binnen-en buitenwerk VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen De tekst van de Troonrede, die H. M. de Koningin heden bij de opening van de zitting der Staten-Generaal heeft uitge-? sproken. Een artikel naar aanleiding van de Landdag, die de Antirev. Partij heden in Den Haag houdt. De voorstellen voor de verkiezingen 1937 vanwege het Centraal Comité der Antirev. Partij. Het Verband van Antirev. Gemeente bestuurders heeft gister te Utrecht de eerste algemeene vergadering gehouden. Op het Noordstation in Brussel is een koffer met documenten aan het Tweede Kamerlid Kupers ontstolen. Gisteravond is in Den Haag een groot vuurwerk gegeven. De „Sirenes" zal waarschijnlijk nog deze week vlot komen. Van de Spaansche fronten is niets nieuws te vermelden. De Staten der Kleine Entente hebben besloten eenheid in hun gezamenlijke be wapening te brengen. De pleger van den aanslag op Koning Edward is tot één jaar dwangarbeid ver oordeeld. Octrooibureau Battels behandelt octrooi- zaken, deponeert handelsmerken. Dessins Gebrauchsmuster etc. in alle landen. BezuU denhout 43. Den Haag. Telef. 720011—720012. (Adv.) bestaat uit de navolgende heeren: Mr L. J .A. Trip, voorzitter, A. Asscher, Gottfr. H. Crone, H. L. van Eeghen. Dr. H. P. Heineken, Jf. van Hengel, Jhr F. J. E. van Lennpp, Paul May. Prof. Mr C. P. M. Romme, Prof. Mr V. H. Rutgers en C G. Vattier Kraane. De verloving in West Indië PARAMARIBO, 14 Sept. (Aneta) Het telegrafisch bericht van de verloving en de diverse redevoeringen door de radio zijn al om hier zeer geestdriftig ontvangen. Overal zag men onmiddellijk de Nederlandsche vlag. Ten paleize van den gouverneur werd een receptie gehouden waarbij de voorzitter van den kolonialen raad en de gouverneur redevoeringen hielden. Op Zaterdag, den nationalen feestdag, was de handel gesloten. Er hadden optochten plaats van versierde auto's en rijwielen, waar aan zeer velen in nationale kleederdracht deelnamen. In den middag hadden volksspelen nlaats. De belangstelling en het enthousiasme was allerwege buitengewoon groot De huwelijksplechtigheid Het schijnt vrijwel vast te staan, dat het huwelijk van H.K.H. Prinses Ju liana met Prins Bernhard van Lippe- Biesterfeld zal worden ingezegend door den Hofprediker Prof. D r. H. Th. Obhink. De tweelingen Bernhard en Juliana Gister meldden we, dat te Zevenbergen een tweeling genoemd is naar Prinses Ju liana en Prins Bernhard. Alles rondom deze tweeling is merkwaardig, want niet alleen vond de geboorteplaats op den nationalen feestdag, doch zij werden óók nog gedoopt door een kapelaan, die geboren is op 30 April 1909. den dag waarop H.K.H. Prin ses Juliana het levenslicht aanschouwde. Alzoo: een echte Oranje-gebeurtenisl NED. BRANDWAARBORG GENOOTSCHAP Ao-|821 AMSTERDAM HOGESTIJN A Co. VRAGEN «- ACTIEVE AGENTEN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1936 | | pagina 1