Haagsche Gem^entebegrooting
voor 1937
DINSDAG i SEPTEMBER 1936
TWEEDE BLAD PAG. 8
Onderwijs bezuinigt
bijna 500.000
Personeele Belasting met
10 opcenten verhoogd
Een millioen uit de reserve
van het Grondbedrijf
Onze Haagsche redacteur schrijft ons:
De begrooting voor 1937 is thans inge
diend. Zij sluit voor den gewonen dienst
met een bedrag van f 70.629.253.20.
Ten einde de begrooting sluitend te
krijgen, heeft men verscheidene bezui
nigingen aangebracht, o.a. op de on
derwijsuitgaven voor een bedrag van
ongeveer f 467.000. Voorts wordt 1
millioen uit het reservefonds van het
grondbedrijf genomen. Wat de belas
tingen betreft zullen de opcenten op
de personeele belasting met 10 ver
hoogd worden en wordt het tarief
voor de hondenbelasting met ongeveer
1/3 verhoogd.
Memorie 1
i toelichting
In den loop van 1936 is de economische
toestand nog steeds achteruit gegaan; de
begrooting van 1937 draagt daarvan de
sporen.
Ongetwijfeld zijn er zekere teekenen van
verbetering waar te nemen en daaruit mag
het vertrouwen geput worden, dat althans
de achteruitgang van het economisch leven
zal zijn tot staan gekomen en dat daarvan
ook de financiën van deze gemeente na
verloop van eenigen tijd den gunstigen weer
slag zullen ondervinden.
Belastingverhooging is bij het sluitend
maken van een begrooting uiteraard, bij
den reeds bestaanden zwaren belastingdruk,
een bedenkelijk middel, dat alleen in de
uiterste noodzakelijkheid mag worden toe
gepast.
B. en W. hebben derhalve bi] hun begroo-
tingsbeleid getracht de onvermijdelijk ge
bleken belastingverzwaring tot het uiterste
te beperken. Zij hebben hierbij ook het oog
gericht op de toekomst. Mocht de economi
sche toestand verbeteren en mochten de
financiën in beteren staat komen, dan
eischt het belang van 's-Gravenhage als
woonstad, dat zij door lagere belastingen
dan elders, haar aantrekkelijkheid als zoo
danig weet te bewaren en dat zij zooveel
mogelijk den voorsprong, dien zij in dit op
zicht nog heeft, behoudt.
Door talrijke maatregelen, die voor
een groot deel werkelijke bezuiniging
beteekenen, zijn B. en W. er in ge
slaagd een sluitende begrooting aan te
bieden, waarbij slechts is aanvaard
een verhooging van de opcenten op
de personeele belasting met 10.
Zij hebben hieraan boven andere belasting
plannen de voorkeur gegeven, omdat feite
lijk de druk dezer belasting, als gevolg
van de groote daling in de huurprijzen, in
de laatste jaren voor velen automatisch is
gedaald (hetgeen zich demonstreert in een
grooten teruggang van de opbrengst) en
reeds uit dien hoofde is een kleine verzwa
ring van deze belasting in de gegeven om
standigheden stellig verdedigbaar.
Of het overigens, naast deze verhoo
ging van de personeele belasting, nog
noodig zal zijn de opcenten op de ge
meentefondsbelasting tot 't maximum
te brengen, is thans nog niet te zeg
gen.
Bezuiniging
Indien de bovenbedoelde betrekkelijk fj
ringe belastingverhooging in aanmerking ge
nomen, de begrooting voor het overige
geheel door bezuiniging op de uitgaven
sluitend had moeten worden gemaakt,
zou dit beteekenen, dat de taak der ge
meente op velerlei gebied sterk zou moeten
worden ingekrompen.
Met verdere bezuinigingen op be
staande voorzieningen zou men er
dan niet komen. Immers er zou dan,
ongeacht de besparingen en de be
zuinigingen, die reeds thans in de
voorgedragen begrooting zijn aange
geven, nog ruim één millioen gulden
moeten worden bezuinigd. Dit zou be
teekenen het teniet doen van allerlei
voorzieningen van socialen en cultu-
reelen aard, die de gemeente in den
loop der tijden op zich genomen heeft
en daarmede zou zonder twijfel ge
paard gaan een groote verarming
van het geestelijke en stoffelijke be
zit der bevolking in haar geheel.
Reserves
De begrooting voor 1936 werd sluitend ge
maakt met een bijdrage uit de reserves van
de productieve bedrijven ad f 600.000. Deze
reserves zijn thans echter vrijwel opge
bruikt, zooals uit het volgende blijkt.
Op 1 Januari 1936 beliepen deze re
serves (thans tot een algemeene be-
drijfsreserve samengevoegd) een be
drag van f 2.306.683.04. Hiervan gaat
af bovenbedoeld bedrag van f 600.000,
alsmede het nadeelige slot van den
gewonen dienst 1935. Deze dienst
heeft nl. een nadeelig slot gelaten van
f 1.345.440.23.
Voorgesteld wordt, bij gebrek aan andere
dekkingsmiddelen, ook dit bedrag i
rond tot f 1.345.000 ten laste van
reserve te brengen. Dan resteert nog een
bedrag van f 361.6S3.04, hetwelk in geen ge
val voor het sluitend maken van den dienst
1937 kan worden aangewend.
De opstelling van de aangeboden begroo
ting leidde tot het resultaat, dat indien
gerekend werd met de genoemde verhooging
van de opcenten op de hoofdsom der per
soneele belasting en met een bedrag vaa
f 170.000 onder hoofdstuk 15 wegens nog
aan te wijzen besparingen voor nog een
bedrag van rond f 1.000.000 dekking .ou
moeten worden gevonden.
B. en W. achten het gerechtvaar
digd om dit bedrag te putten uit het
reservefonds van het grondbedrijf. Dit
reservefonds is vnl. gevormd door
winst op gronden, bij verkoop enz. be
haald, en bevat thans rond f 2y2 mil
lioen. De overige fondsen van dit be
drijf, in het bijzonder het erfpaohts-
fonds en het reservefonds voor de uit
gegeven terreinen, blijven uit den
aard der zaak onaangetast.
B. en W. zijn er zich zeer wel van be
wust, dat een dergelijke begrootingsopzet
slechts bij wijze van crisismaatregel en voor
enkele jaren kan worden aanvaard. Uit den
aard der zaak geeft een dergelijke dek
kingsmethode, welke trouwens principieel
ook in de laatste jaren gevolgd is, geen
vasten grondslag voor de toekomst. Met
groote oplettendheid zal dan ook de ont
wikkeling van den financieelen toestand der
gemeente moeten worden gevolgd, en, zoo
geen verbetering van eenigszins duurzamen
aard intreedt, zullen op den duur nog meer
ingrijpende maatregelen dan thans reeds
zijn voorgesteld, moeten worden genomen.
In de huidige positie echter achten B. en
W. deze wijze van dekking gemotiveerd.
den. Die regeling zal voorloopig worden toe
gepast op het Spui, hoek Groote Marktstraat
hoek Gedempte Gracht en bij den Hofweg
en in de Wagenstraat, hoek Groote Markt
straat.
Voor asfalteeringswerken zijn geen gelden
aangevraagd.
De straatbelasting is f 50.000 hooger ge
raamd. Daarbij is er van uitgegaan, dat
de Raad het verhoudingscijfer voor 1937,
evenals voor 1936 is geschied, op 2y2 zal
bepalen, waartoe B. en W. den Raad een
afzonderlijk voorstel zullen doen.
B. en W. achten den tijd voor een derge
lijk ernstig ingrijpen thans niet gekomen.
Ten eerste zijn er enkele teekenen, die er
op wijzen, dat de verslechtering in den
algemeenen economischen toestand tot staan
is gekomen. Er zou als de teekenen niet
bedriegen zelfs van een lichte verbete
ring gesproken kunnen worden. Mocht deze
verbetering zich, al is het maar in geringe
mate, voortzetten, dan zal daarvan reeds
terstond een gunstig gevolg voor de ge-
meentefinanciën te verwachten zijn.
Het zou. naar B. en W. stellig oordee-
len, niet verantwoord zijn, in deze omstan
digheden maatregelen te treffen, leidende
tot groote schade van het sociale en cultu-
reele leven, die waarschijnlijk uiterst moei
lijk te herstellen zou zijn. Daarvoor is te
minder aanleiding en dit is de tweede
der. zooeven bedoelde gronden omdat de
gemeente nog over reserves beschikt, welke
kunnen dienen om, in afwachting van de
verdere ontwikkeling van zaken, de
meente door de moeilijke jaren heen te
helpen.
Inmiddels is het streven van B. en W. er
op gericht om door voortdurende bezuini
ging, op voorzichtige wijze voorbereid en
toegepast, daarbij zoo min mogelijk schade
aan de gemeentelijke belangen toebrengen
de, de uitgaven te verlagen.
Ten einde een indruk te geven van wat
door het gemeentebestuur op het gebied
der bezuiniging in de laatste jaren, is ge-
Met betrekking tot het onderwijs stellen
B. en W. voor verdere bezuinigingen in te
voeren, waarvan de uitgavenvermindering
per saldo op f 467.355 wordt geschat. Zij
hebben betrekking op: het lager onderwijs
voor f 117.800; het voorbereidend lager on
derwijs voor f 157.000; het middelbaar en
voorbereidend hooger onderwijs voor
.500; verschillende andere onderdeelen
f 133.055, te zamen f 467.355.
Voorts wordt als gevolg van den voor te
stellen maatregel om ambtenaren en werk
lieden, die den 60-jarigen leeftijd bereikt
hebben, ontslag te verleenen, een besparing
•an rond f 50.000 verwacht
Vermindering van afschrijvingen
In den raad van beheer van de Haagsche
Tramweg Maatschappij is thans de vraag
in overweging, of de afschrijvingen bij dit
bedrijf kunnen worden verlaagd. Indien dit,
naar vertrouwd wordt, zijn beslag krijgt,
resulteert daaruit voor de gemeente een
minder verlies van naar schatting f 70.000.
Voor de gemeentelijke bedrijven moeten
ingaande 1937 opnieuw, voor een tijdvak
van 5 jaren, de afschrijvingspercentages wor
den vastgesteld. Een voorstel dienaangaan
de zal den Raad nader bereiken, en het
is te verwachten, dat ook daarvan eenige
verlaging van lasten voor de gemeente het
gevolg zal zijn.
Verlaging van de storting van premiën
Voorts is geen korting van premiën meer
opgenomen in het gemeentelijke brandver
zekeringsfonds.
Voorgesteld wordt voorloopig de premiën
aan het ongevallenfonds der gemeente met
ongeveer f 50.000 te verlagen.
Verschillende maatregelen
Voorts is, in verband met de verdere aan
passing aan de rijksloonregeling, erop ge
rekend, dat de kinderbijslag zal worden
voortgezet (waaromtrent een nader voor
stel aan den Raad zal worden gedaan), dat
de reserveeringen, bestaande uit stortingen
in het erfpachtsfonds en het reservefonds
voor de uitgegeven terreinen bij het grond
bedrijf, ook voor 1937 achterwege zullen wor
den gelaten en ook in dat jaar de wacht
gelden (geraamd op f 258.450) uit het fonds
voor ambtenaarspensioenen zullen worden
gedekt.
Ook is gerekend op een verhooging van
het tarief voor de hondenbelasting met on
geveer 1/3 gedeelte.
Het is te verwachten, dat zich bij het rijks-
hypotheek fonds en het noodhypotheken-
fonds niet onbeteekende verliezen zullen
voordoen, die niet door eigen exploitatie
overschotten kunnen worden gedekt.
B. en W. zijn voornemens den raad in
overweging te geven de reserve van de
meentelijke hypotheekbank voorshands voer
deze verliezen aan te spreken, waarbij het
echter niet in de bedoeling ligt deze reserve
groot rond f 936.000 daarvoor geheel
te bestemmen.
Voorts is nog gerekend op de
bezuinigingen: f 25.000 bij den dienst voor
Kunsten en Wetenschappen, door het ach
terwege laten van de storting van de op
brengst van toegangsbewijzen en catalogi
in het fonds voor de verzamelingen van
kunst en wetenschap en door verdere be
sparing op do uitgaven van dezen dienst.
f 5000 bij het museum voor het onderwijs
en een gelijk bedrag door opheffing van
den gemeentelijken schoolbioscoop.
f 10.000 door opheffing van den R.K
schoolbioscoop.
f 10.000 op het subsidie aan de Vereeni-
ging Openb. Leeszaal en Bibliotheek.
f 15.000 op de exploitatie van de stich
ting Haagsche sport- en speelterreinen.
De post voor subsidies ter tegemoetko
ming in de betaling van belasting op de
tooneelvertooningen ten behoeve van voor
stellingen met kunstwaarde (zg. kunstsub
sidies) is op een gelijk bedrag als voor
1936 (f 158.000) uitgetrokken in afwachting
van een nader voorstel ter zake, dat den
Raad eerlang zal bereiken.
De bedrijven
Voor het gasbedrijf wordt een batig saldo
erwacht van f 676.550, tegen f 866.790 voor
1936.
Het saldo van het electrisch bedrijf wordt
jraamd op f 5.32S.624 tegen f 5.049.695
het vorige jaar, dat van de telefoon
1.143.300 tegen f 932.000 in 1936,terwijl voor
de waterleiding op een batig saldo van
691.800 wordt gerekend (v. j. f 672.900).
Verder wordt geraamd een batig saldo
van f 151.700 voor het slachthuis, een nadee
lig saldo van f 55.400 voor den Kon. Schouw
burg, een nadeelig saldo van f 587.410 voor
de ziekenhuizen en een nadeelig saldo van
6400 voor de gemeentebank van leening.
Voor den dienst voor Maatschappelijk
Hulpbetoon wordt gerekend op f 15.604.450
tegen f 13.797.200 in 1936.
De commissie voor de gemeentefinanciën
kon in hoofdlijnen zich met de voorstellen
van B. en W. vereenigen, hoewel eenige le
den zich hun eindoordeel voorbehielden,
ten aanzien van bepaalde bezuinigingsmaat
regelen. Wat de belastingheffing betreft, .va
ren de meeningen verdeeld. Een deel der
commissie kon in de gegeven omstandighe
den meegaan met de voorgestelde verhoo
ging van het aantal opcenten op de perso
neele belasting met 10. Andere leden spra
ken zich uit tegen elke belastingverhooging
Zij waren van meening, dat 't tekort moest
gevonden worden door verdere bezuinigin
gen, zoo noodig door inkrimping van de
gemeentelijke bemoeiingen.
Aan de toelichting bij de onderdeelen der
begrooting wordt nog het volgende ont
leend:
Er is op gerekend, dat door reorganisatie
van de bereden politie, een meer economi
sche indeeling der agenten en invoering van
een ontworpen plan tot uitbreiding van de
motorsurveillance, in 46 vacatures
agent van politie niet zal worden voorzien.
f 10.000 is aangevraagd voor invoering
van het z.g. drempelsysteem, een verkeers
regeling door lampen in verschillende kleur,
die automatisch in- en uitgeschakeld wor-
wordt, dat leden der Staten-Generaal en
andere openbare lichamen, die „een
streven tot uitdrukking brengen, gericht
op verandering van de bestaande rechts
orde met toepassing of bevordering van on
wettige middelen", van hun lidmaatschap
vervallen kunnen worden verklaard.
de „N. Rott Crt." verzet Mr. J. van
Leeuwen van Winschoten zich tegen deze
voorstellen en hij betoogt, dat in het verle
den reeds meermalen bepalingen om de
vrijheid van spreken te beknotten, in over
weging zijn gegeven, doch nooit tot wets
artikelen zijn verheven. Zoo deelt hij mee;
In 1842 had iemand zich zelfs verzet
tegen opneming in het reglement van
orde van de mogelijkheid een lid tot de
orde te roepen, omdat... in de onder
stelling dier mogelijkheid alleen reeds
een beleediging voor de leden zou lig
gen. In 1888 schrijft mr. G. W. van der
Feltz in een dissertatie over artikel 98
der Grondwet: „omdat de leden der Ka
mer tot de ontwikkelde en beschaafde
klasse behooren, zullen zij voor het tot
de orde roepen en het ontnemen van het
woord des te gevoeliger zijn, vooral ook,
omdat zij weten, dat de volgende dag het
feit door het gansche land kan worden
besproken".
„Deze tijden zijn voorbij. Het laatste
citaat moge er ook aan herinneren, welk
een groote plaats de publiciteit en al
les behalve gevreesd in onze tijd in
neemt."
Zeer juist. Stel u een lid van een open
baar college voor, die vreest dat zijn
n in de krant komtl Het is ondenkbaar.
appelen f1.502.20
30—70 ct: uien6090 ct; wortelen f2.10—7.30:
>arber 2050 ct; perziken f 510 alles per
i stuks; kroten f 1—1.90; snllboonen f3—14:
kb f—1; pronlcb f2—S; stamb f10; poste-
n f2spinazie f26; tomaten A f24; B
-4.40: C f3—3.40; CC f2—2.80;
0: wortelen f3
alles per 100 kg
EUMEREND, 1 Sept. Gemeentel Kaasbeurs
Verhandeld 18 partilen. wepende 51000 kg. Hai
;1 matig. Hoogste prijs f 17.50
Kaas, 13 partijen kleine boerenkaas f 19
Dlvette f 22 per 50 kg. Handel goed
Boter. Aanvoer 1181 kg. Priizen f 1.38—1.46
eiboter f 1.141.36 belde per kg.
Vee. Runderen, totaal 779 stuks, w.v.: 3'J
vette koelen 3462 ct p kg; 210
f80—145. stug; 110 melkkoeien f'
ik; 94 stieren 38—44 ct p kg;
f 60—136 p stuk: 119 vette kalvere:
p kg; 260 nuchti
-atig; 35 n
6—12; 847 schapen
558 lammeren f 59
jn, voor de slacht f 5
fok f10—15 p stuk, vlug; 242
j voor de slacht 3841 ct p kg,
.gere varkens f 14—26; 237 biggen
f 10—22; 54 bokken f3—13;
3n f3.103.60 eendcleron
s 50—55 c: o
t per kg;
c.; Jonge hai
per pi
tide kip
m "so—
f2.30; 1380 kip
en hanen 22%—32%
f 0,25—1.40. eenden 1545
c. per stuk; duiven 40
Eieren. 216 eendeneiei
eren A f3.404.10; 206 kipeieren B f2.302.6U
(Coop. Centr. Eierveillng Purmerend G.A.)
60.000 eendeieron f 1.95—2.50; 55000 kipeleren.
70-80 kg. f 3;S04.30; 65-66 kg. f 3.253.35; 63-
64 kg. f 3.20—3.30; 60-62 kg. f3.10—3.25; 58-59
3.10—3.20: 56-57 kg. f 3—3.10: 53-55 kg.
f2.803; 50-52 kg. f 2.70—2.80; 45-49 kg. f2.30—
2.70.
Prüzi
i of
kilo: Vette koelen le kw tot 0.6
3.56, 3e kw 0.42—0.48. vette osse
54. 2e kw tot 0.50, 3e kw
ECONOMIE
EN FINANCIEN
DE LEIPZIGER NAJAARSMESSE
Het aantal deelnemers neemt toe
Volgens berichten uit Leipzig neemt het
aantal deelnemers aan de Leipziger Na-
jaaramesse van jaar tot jaar toe. De cijfers
bewegen zioh in stijgende lijn, nadat het
jaar 1933 een laagterecord te zien gegeven
had. De deelname aan de thans geopende
beurs is bijna gelijk aaa die van 1932.
Duisohe exposanten zijn er zelfs meer
(toen 4870 en nu 4905). Buitenlandsche deel
nemers blijven terughoudend. Hun cijfer
bedraagt 243 (tegen 432 in 1932). Het zijn
15 nationaliteten, in hoofdzaak Tsjecho-
Slowakije en Oostenrijk, waarop Engeland
en Italië volgen. Nederlandsah eexposanten
ontbreken bijna geheel.
Zeer flink bezet is de afdeeling voor
textüelgoederen en confectie, die zich ge
stadig blijft ontwikkelen.
Ook de groep voor muziekinstrumenten
gaat goed vooruit, hetgeen o.a komt door
dat verschillende pianofabrikanten na een
omderbreking weer zijn toegetreden. In on
geveer gelijken, gunstigen zin luiden de be
richten over de af deelingen: sportartikelen,
speelgoed, reisbenoodigdheden en lederwa
ren, alsmede over de Me6se voor heit bouw
bedrijf, die een uitstekend figuur maakt.
0.58, 2e kw tot 0.1
"5.
0.38-
i 0.27-
i 0.30—0.36—0.1
Schapen tl
2e k\.
0.42—0.
50. 3e kw
le kw tot 0.85, 2e kw
tot 0.75, 3e kw 0.500.55, graskal-
0.50. schapen 0.28—0.37—0.4"
0.33—0.39, nucht. slachtkaP
siachtpaarden 0.380.400.
Prijzen per stuk van mag...
1621. lammeren 8101nucht. slacht
kalveren 7912, nucht. fokkalveren 12—
14—16. siachtpaarden 95—140—180. werk
paarden 110—150—250. hitten f 70—110—145
veulens 50—80—115. stieren 115—215—280.
kulfkoelen 125—185—225. melkkoeien 140—
200235, varekoeien i 100135155, vaa
76—95—135. pinken 70—85—110, gras
veren 253550, bokken en gelten f 2
Vette koeien en ossen: aanvoer korter,
gen handel, p:
64 ct.
en 2e 1m
derd. Een pril
os tot 58 ct.
Iets minder aanv
del. Iets hoogere prijzen
Vette kalveren: matis®
handel, prijzen als glsti
lêlijken haa-
prijzi
BINNENLAND
Chr. land- en tuinbouw-
onderwijzers
Vergadering te Zwolle
Zaterdag vergaderde in Hotel „Van Geiten
beek", de oostelijke afd. van de vereeniging
Chr. Land en Tuinbouwonderwy zers in
Nederland, onder leiding van den heer G. van
Vulpen, hoofd eener school te Zwolle.
Na de opening op de gebruikelijke wijze,
verwelkomde de voorzitter de aanwezigen en
deed hij mededeeling vau eenige ingekomen
stukken. De voorzitter deed verslag van de
jaarvergadering van de landelijke vereeni
ging en sprak daarna de afgevaardigden toe
van de afd. Overijssel van den Chr. Boexen.
en Tuindersbond.
Naemns het hoofdbestuur deed de heer Hof-
stra, vereenigingesecretaris eenige mededee—
lingen betrffende het uit te geven correspon
dentieblad. De voorztiter verwelkomde daarna
Prof. Sizoo, hoogleeraar in de natuurkunde
aan de Vrije Universiteit, die een referaat
hield over „Radio-activiteit van bodem en wa
ter." Spr. begm met een verklaring te geven
van het verschijnsel van de radio-activiteit
zelf. Uit de 92 grondstoffen, waaruit de na
tuur is opgbouwd, is uranium of uraan het
zwaarste. Uranium heeft met protactinium en
thorium het verschijnsel van radio-activiteit.
Spr. zette uiteen hoe radium uit uraan ont
staat en van hoe groot belang het radium is.
Behalve uit het uraniumerts, waaruit voor
al in de Congo het radium grootendeels wordt
verkregen, treedt riado-activiteit overal op,
ook in de lucht. Spr stond uitvoerig stil bij
de w\jze, waarop men van niet uraniumhou
dende stoffen, de radio-activiteit kan aantoo-
nen. In de laboratoria van de Vrije Universi
teit werden onderzoekingen gedaan over de
radio-activiteit van sommige stoffen uit Ne
derland. Daarbij bleek o.a., dat de onlangs
drooggelegde Zuiderzeegronden een derde van
de radio-activiteit van de Dollardgronden be
zitten en dat de jongere Dollardpolders min
der activiteit hebben dan de oudere. Spr.
vertelde daarna hoe groot de radio-activiteit
van de geheele aarde is. Men heeft gedacht
door de radio-activiteit de ouderdom der aar
de te kunnen bepalen, doch dit is door ver
schillende tegenwerkende invloeden niet mo
gelijk gebleken.
Het referaat van Prof. Dr. Sizoo werd met
groote aandacht beluisterd en met applaus
beloond. De voorzitter dankte den Spr. namens
de vergadering.
Aan de discussie, die op het referat volgde,
namen deel de heeren Schaafsma, Van der
Woude, Rink, Hofstra en Van de* Veen.
Na het referaat sloot de voorzitter de goed
geslaagde vergadering en ging de "neer Bouma
van Apeldoorn, voor in dankgebed.
Vervolgens werd nog een bespreking gehou
den tusschen de leden der Vereeniging uit
Overijssel en het bestuur der afd. Overijssel
van den C.B.T.B.
Bang voor de krant
De immuniteit van Kamerleden
In artikel 98 der Grondwet lezen wij:
„De leden der Staten-Generaal, alsmede de
Ministers, enz., zijn niet gerechtelijk vervolg
baar voor hetgeen zij in de vergadering
hebben gezegd of aan haar schriftelijk
hebben overgelegd".
De thans voorgestelde Grondwetsherzie
ning wil een uitzondering op deze regel
maken ter zake van opruiing en schending
vau geheimen, terwijl ook voorgesteld
AMERIKAANSCHE
HANDELSBERICHTEN
NEW-T.ORK, 81 AUGUSTUS
Slot iVor. slot
TARWE. No. I Manitoba 102%1 102%
No. 2 Harde winter 123% 123%
No. 2 Roode winter 119% 119%
MAIS. No. 2 Mixed West 122— 121%
ROGGE. Csn. W. no^ 2 73%' 74%
MEEL Sprlngclear 6.10 6.10
KOFFIE. De termijn markt opende nauw. prsh
i daaldedaama op llkwidaties op verkoopen
door den handel wegens lager Ssoet. en vraciit
aanbod alsmede op berichten, dat de Sacrifice-
quota mogelijk in strijd mot de Grondwet ver
klaard aal wordenj op de verlaging vonder
dekkingen plaats en het slot .waa traag.
Rio No. 7 loco 8— S—
Santos No. 4 lopfl 9% 9%
Rlo contractl él
September rdftw B.7I t.88
December 0.82 fi.94
itos no. S tfentracf c
September i 8.88 B.97,
December 8.86 8.98
KATOEN. De teimtjnamrkt opende nauw. prsh
4 p. hooger en was aanvankelijk aarzelend
gestemd, steeg vervolgens op matige specula
tieve aa/nkoopen, op verwachting van lagere
Bureauramingen, uitblijven van voldoenden re
genval In de droge atere&en en te veel regen
ln Zuid Texas, reageerde ten deele optoegeno-
men hedgeverkoopen, terwöl de locovraag traag
was; laber herstelde de markt zich op aankoo-
pen door Wallstreet en den handel en sloot prsh
Middling Upland 11.76 11
September 11.43 11
en pinken
handel, prijzen stabiel
Graskalveren: ruimer
lim prijshoudend
Varekoelen: aanvi
ts hooger ln prjjs
Bokken en geiten: onveranderde
vlugge handel, prijzen als vorige week
ROTTERDAM, 1 Sept. Melk. De lndustrle-
prüs bedraagt voor de week van 30 Aug. t.e.m.
6 Sept. f 4 per 100 L. (als vorige week),
RIJNSBURG, 31 Aug. (Tuinbouwveiling) PrU-
in; aardappelen 3555 ct; bonken 3540 ct p
25 kg; bloemkool le kw f 3.508-50; 2e art fl.50
2.75per 100 stuks; uien f 0.95—1.05 per 50 kg
bospeen f 3.754.50 per 100 bos
Tl, AARD IN GEN, 1 Sept. Binnen van de ha-
ringvisscherlj KW 160 P v d Oever cnet 27 last
van 5 schepen. Heden werd betaald Voor volle
haring f 8.409.50; maatjesharing f7.109.70;
l)le haring f 8.50 alles per kantje.
ZOETERWOUDE, 31 Aug. Eieren. Aanvoer:
3000 stuks. Prijzen per 100 stuks: kipeieren
f3.40iS.70; eandeieren f3; kaas 1222 ct p.p.
snden 20 ct; konijnen f 0.401.15 p stuk.
ZWIJNDRECHT, 1 Sept. (Exportvelllng^ Prlj-
jn: le srt bloemkool f 2.30—5.50; 2e srt fl.50
1.60; witte komk f 1.201.50; le srt groene
fl.101.90; 2e srt f 1—1.10; kropsla 5060 ct;
ieloenen f7.12ataaksnljboonen f56;
per 100 pond fl.501.80;
KATOEN. (Ver. v. d. Katoenhandel). Amerlk.
katoen. Loco middling universal standard 28
staple f0.-22% (vor. not. f0.22%) p kg
MARKTBERICHTEN
DEGRAVEX, 1 Sept.. K a a s. Aangevoerd
part, met R.M., tot 15975 St., wegende
143.775 kg. Pro's met R.M. le srt 21—23. 2e
srt met R.M. 18—20, zwaardere tot 25, per
50 kg. Handel matig.
f 120—140: kalf vaarzen le srt f 170—190:
2e srt f 130150; vroegm. koelen le srt f170—
180; 2e srt f120140: varekoelen le srt f130
140; 2e srt f 100110; stierenle srt 4650
2e srt 4(r—44 ct p kg slachtgewicht; slachtvee
le srt 5658 ct. 2e srt 48—50 ct: 3e srt 34—36
ct- vette kalveren le srt 6266 ct. 2e srt 52
58 c, p kg slachgewich; melkschapen f 12
weideschapen f 14—17; vette lammeren f9
vette schapen f 18—22: biggen f 6—9. idem f 1
Aanvoer: 780 runderen, 442 kalveren, li
chapen. 124 varkens. 247 biggen
Handel in kalf- en melkvee minder vlug
ouwelijks prijshoudend. Slachtvee en stle
-. Vette\kalveren bij minder vlugge
iwelijks prijshoudend. Nucht. kak
iets hooger. Vette\kalv<
handel nat
ren hooger
zware kalveren nog
de handel in alle
ten°0bür'groo'
weRjks pi
ijshoudi
bl kleiu.
^.achten boven de notee
eveneens iets hooger. Biggen
55—75
f 3.20—3.
65—75 ct;
en hooger. Enkeli
H VZERSWOUDE, 31 Aug. E i
4471 stuk. Priizen: kipeieren f 3.253.80; eend
eieren f 2 "—3 25 perlOO stuks; kippen 50
per stuk
KATWIJK r il RIJN, 31 Aug. (GroentenyeiL)
Prijzen per kist ^an 25 kg: eigenhelr---
ct- drielingen 4560 ct; bospeen
bloemkool f5.10—7.20: peen p kist
uien p 100 kg f2.20—2.60
KRALINGSCHEVEER, 1 Sept. Aangevoerd 1
groote zomerzalm f 1.60 per pond
LEIDEN. 1 Sept. Vette Varkens. A
voer en prijzen: 216 zware 38—39 ct: 14 ll<
37 ct belde p kg levend gewicht. Handel
kalm. Enkelen tegen f0.40
i O)
f 11.30
kómk'f 1—2.50; bloemkool fl.50—7.2i
f 1 502.70; witte kool f3.10;; roode kool fl.50
4.30; sav-kool f3; groenekool f 12.10; v-
loenen f321; pieterselie f 0.30;prei 8090
radijs f 0.50—1.10; kropsla f 0.50—2.10; celderlc
Schapen en lammeren: lets m
kalmen handel, prijzen als gister.
Nuchtere slacht- en fokkalve:
ts ruimer, matige handel, prjjz
week
Paarden: aanvoer iets korter, redelijken han
del, prijzen slacht- en werkpaarden gemakke
lijk te handhaven, hitten hooger in prijs
Veulens: mindi v
i als
Iets korter,
imelljk, stillen
goede handel,
ir flink, kalmen handel.
VLIEREEDE: Katne, Öërdou; DELFZIJL; Twsca
iga; MARKELO: st. Vitesse 2; Maria 4,
.akers; DORDT: st. Somme; st. Creuse; Si.
Albatros; st. Oberaip: ZWOLLE: Hoop op wel-
DOESBURG: Kehr Wieder.
DEN: St. Antonlus, Rutjes; SAS VAN GENT:
esta, SchouwstraDELFZIJL: Geeszlna, Tun-
:ler;TERNEUZEN: Maria Henrlette. v. Ooyen
STEIN: Comptoir 12, Weber; SST I
SCHORE: Virgo
Fidelis, Spitslag; ARNHEM: Hebee, Harten-
bach; WORMERVEERó. Gomar, Borge.
BELGIë: Hoof zoon 1, Smits; Francois, 1
Ranto, Teeuw; st. Pro et contra; Golgot
gelen; Sylvaln, Stolk; Drie Gezs., Ruyseveld;
Sago, HoógeveenGotho. Hensen; Vertrouwen,
Roger; Essex, Haantjes; Rijn Schelde 16, v. d*
Camp; Cecilia, v. d. Voorde; st. Constance; st.
Bona Spes; st. Wiljo; Alpaula. de Weyer; St.
Hubert, Buschens; Deux Freres, de Haeck; Ca
rolina, Bal; Albert, Verstraten; Solo, Spruijt;
Flandria, Everaert; Tanagra, Klein.
DUITSCHLAND: Voorburg. Paulissen; Maria,
:oere; Rijn Schelde, Wassenaar; Rotterdam,
Stolk.
ROTTERDAM: stoomschepen: Vulcan, Ceres,
Teuna 4, Bragi, Johanna. Fiat Vol. 10, Hollamlia,
Johanna 2, Theodorus, Vigila, Nlobe, Flat Vol.
47, Fiat Vol. 4, Karlsruhe 9; Mercurius, v. Suy-
dam; Louisa, Spel; Cem 4. Hutflies; Totila, Jans
sen; Talpl, Bonis; Johann Joseph, Kaufcr; Neel-
tje, Brouwer; Constant, Joosten; Cuba, de Bot;
Bertha Johanna, Hollink; W. v. Driel 49, Stout;
Raab Karcher 9, Scheier; Terschelling, Zoolink;
Altda. I. Draver; Rhenus 45, Coers; AMSTER
DAM: st. Rijswijk; st. Vreeswijk; st. Noordwljk;
Wijkdienst 4, Grunefeld; Wijkdienst 17. Tempo
laars; Babette, Fendel; DORDRECHT: st.
d'Alembert; st. Mazaim; st. Richelieu; VLIE
REEDE: Jupiter, Wiltens: DEEST: Koral. Ta-
lens; VELSEN: Schweifurt
(liTIEL:
Theodora, Werkhoven; HAARLEM: Climax, de
Jonge; MAASBRACHT: st. Dina; Osterfeld,
Bosch; ZUTPHEN: st. Eendracht: Tunisie,
Phato; VREESWIJK; st. Gretha; DEN OEVER
Greta, Joosten; GOUDA: Bonte, Hellings; REU
VER: W. v. Driel 61, Bronkhorgt;
BELGIë: Westfalia, v. d. Werken; Industrie,
Westhoven; Masan, Joly; Viatrix, Wirtz; St.
Anna 2, de l'Or; Hans, de Geus; Fluviale 9.
PoppelierMathllde, Vervliet; Rheinland, Zijl-
mans; Hessen, Schick; Elisabeth, Gorisscn; Dam-
co 7, Ronge; Lecrihen, v. Maaren; Concordia,
Alpine 4, Kauder;
•UITSCHIOm
I,
ROTTERDAM: st. Willem; st. Marie; st. Dus-
seldorfst. Phaedra; st. Asa; Main 71, Wester
man; Johanna, Stevens; Emanuel. Mooren;
Stella Maris, Tempelaars: Westschiffahrt 5,
Meiz; Siegfried, Klee; Calonia, Bodinglus; Ura
nia, Cranendonk; An ja, v. Vijven; WEURT: st.
Seine; VREESWIJK: st. Harmonie; BERGENT-
HEIM: Ora et Labora, SchuilenburgHANS-
WEERT4 Helena, Laroo«; DE WERKEN: Avon
tuur, Versluis; HANSWEERT: Nceltje, v. d.
Clooster; ARNHEM: Rench, Maler; VLIEREE
DE: Lelie, Westers; DORDRECHT: st. Isere;
VLIEREEDE: Vertrouwen, Karssies;
BELGIë: Transport 66, Pauwels; Antonio,
Thiel; Dankbaarheid, Harder.
Franclska Maria; Hestla,
DUITSCHLAND: i.
IRoth; Via Media, Schlebach; Syaluda,
hem; Geschwlsterllebe, Schepers; Ruja, Fekkes;
s. Roelfina; Brouwer, Braber; Risico, Nooltge-
dacht; Poul, Oomens; Irene, v. Dongen; Maria,
v. Eersel; Dorothea, Zoll; Dame 25, Schelling;
Labor, Sander; Porfiel 29, Bezemer; s. Johanna;
Jean Baptists, Haems; Julienne, v. Ourti; Edi
son, Specht; Anna, Duut; Vertrouwen, de Korte;
Roca, Korte; s. Vingnir; D.A.P.G. 5, Snijder;
D.A.P.G. 13, Leuthner; Cornelia Maria, v. Schijn-
del; Die Zukunft, Krelseler; s. Mathllde; Minna,
Wlnecke; Anna Erna, Eichelmann; Noel, do
Groene; Philomene, v. d. Eede; Gerwi, Stoop;
Johanna Becker, Becker; Ems, Schepers; Emma
Irene, Ahrens; s. Korea; Trinitas 3, Kumpf; s.
Pasteur; Arnoldus, Gerrits; Hansen Neuerburg
Co., Volkner; Fritz, Backfisch; Venus, Heln; s.
Ludwig; Cor, Grabelen; Walsum, Kremp; Corne
lls, From; s. Lavoisier; Flat, Neljenhof; Repo,
isens; Alida 2, Draayen; Llnquenda, Heijs-
n; Panama, v. Steen; s. Teuna 2; Rhenania
Peters; Bertha, Booy; s. 's-Hertogenbosch 2;
Adrianus, Geurs.
RIVIERBERICHTEN
HANSWEERT, 31 AUGUSTUS
Gepasseerd en bestemd naar:
RO TTERDAM: Wilcor, van Meel; Vertrou-
en. Larooy; Vita Pugna, Koudenburg.
DORDRECHT:Damco 1. Bokslag; Gerdl. de Bo
ALBLASSERDAM: Riva: -
UTRECHT: Cornelia, V<
JUTFAAS: Junior 12, d<
PERNIS: Standaart 6. Waterschoot
STEYL: Excelsior, Barsema
UTRECHT: Bertha, Broekaart
BROUWERSHAVEN: Eliza Maria, Kreeft
DUITSCHLAND: Berensina, Strumpf; Holfel
Heylen; Celina, Slootmans; Cesarina, de Soutei
Valorosa. van Dessel; Arberto. van Dessel; Bor
da, Mlchiels Pajemal, de Cleene; Stad Luik, Kri<
ger. Catalonia, Schoolmeester; Esperance, Blom
berg; Dusseldorf, Bauer; Pegase, Schneider; He
ra, Sturm; Circe, de Jong; Minna Met, Werasted
BELGIE: Amstl 4. st; Telegraf 12. st; Stad
Amsterdam 6 en 8. st; RijnScheldelé. st; Onder
neming, van Blezen: Eljada, de Vries; Jacoba
Cornelia, v d Heuvel; Dola. Romeyn; Johanna,
Kik; Johanna, de Haas; Catharina, Eleveld; St
Antonlus, v d Horst, Vertrouwen. Roger, Ter-
neuzen 1. Dooms; Constn, van Overloop: Corne
lia. Vendevllle; Hendrlka, Loois; Ferdinand,
Horst; Rhenania 13, Beekmans; Angelina, MuUs
Mannheim 172, Leutz; Rheinfahrt 136. Jung; Gol
gotha. Engelen; 3 Gezusters, van Ruyssevelt;
Sylvaln, Stolk; Adriana, Okker: Albert, Achter
gaal; Renee, Saerens; Rephl, Willems; Francoh
Donk, Angele, Quagebuur; Westfalia, v d Wer-
LOBITH, SO Augustus 1936.
Gepasseerd en bestemd voor:
ROTTERDAM: st. Petronella; st. Ex
Vili; st. Maipo; st. Atla; st. Dula st. Gonda; st.
3; st. Wolga;
Prins Hendrik;
Vaart 14'; st. Fiat Vol. 15 en 13; st. Pallas; st.
Johanna; sta Stormvogel; Greta, Geenen; Wie-
dersehn, Furman; Adalgath, de Jong; Baden
15, Jaspers; Slavonia, Bartels; Sardina, Hutjes;
Chur, Fuchs; Selebes, Breur; Harpen 81, Hcl-
wich; Schubert, Duchenne; Woglinde, Verbaas;
Wotan, Brink; Jacob Cats, Nederveen; Jupiter,
Aden; Heinrich. v. Essen; Wolfahrt, Tepper;
Edelweiss 17, Schladt; Emma, Brands; J. Schur-
raann 9, Thelen; H. Stinnes 27, Doppenbecker
Obo, Mainen; Columbia, Busker; W. v. Driel 55.
v. Geffen; Cor. Zljlmans; Aberon, Reits; Weser,
Illegens; Seam 15, Gast; Klaslna, Breyaert;
Cresco, Lauter; Trinitas 4, Helbert; Johannes,
Rutten; Hakuson, Rupp; Emma 2, Mostertdijk;
Batoer, Bernd.
AMSTERDAM: Fraternite, Hoenderop; Corna.
Dingia, Hofman; Maria, Lieven; VREESWIJK:
st. K Vaart 13; st. Noord; LEEUWEN: Jansje,
Breevoort; WAMEL: Johanna. Vermaas; TIEL:
de Hoop, Maasbach; UTRECHT: St Petersburg
v. Haren; HAARLEM: Tagila. v. Oosten; IJMU:
DEN: Wachis, Klaasen; WEURT: st. Harmoni
2; LEIDEN: Josephina, v. Westen; ERLECOM:
Hoop op zegen, Smit; DORDT: Gulier, Ghljsels
LOCHEM: Gelria, Veldman; HUIS TER HEIDE
Antonla Vergina, Ksterhuls; LOCHEM: Maria
Serena. Hartman; GOUDA: Puccini, v. d. Berg;
VLISSINGEN: Long Ft
BREDA
Mouthaan" STEENBERGEN: Johanna,
ZU.THHEN Hg
Klara JklSiia.-.Lansen;
Gepasseerd ha 'a middags 12
i bestemij"-
DUITSCHLAND: s. Taurus II; J. Schurmann
2, Optenhorster; Altwarke, Rosskamp; s. Tau-
us I; Winoc, Pauwels; Carnegie, Verberght; s.
K. Vaart 17; Durham, v. d. Bosch; Pro e*
bert Ropf; Maas, Ulses; Basel, Friedman; Her
mine, MooyeAnita, Bartels; Marlelies, Sche-
Flora, Burosse; Infatigable, v. d. Kloos-
Freiburg, Engelhard; Rijn Schelde 2. Ca-
pelle; Neckar, Verberght; Vlissingen, le Sage;
s. Rival 2; Deux Soeurs, v. d. Velde; Christina,
Voet; Ougree 3, Muller; s. Rein; Haniel 92, Don-
ner; a. Aisne; Jean Aicard, Hofman; Emma,
Lehman; Immaculata, Fell; Lloyd 12, Nehls; s.
Louvois; Harloff 8, Schuhmacher; Hamal, Gut
sen; Sinco 5, Vervliet; s. Rhenlfahrt 9; Wilma-
jo, Reljmer; Mannheim 233, Nolbach; Mannheim
219, Leuthner; Mannheim 205, Seibertf Mannheim
201, Gerny; De Hoop, Schouwstra; Fortuna,
Coeli, Moray; Alpha, Velvdr; Rheinpreussen,
BalksteinYvonne, Wljnacker; Invincible, v. d.
Beeken; Friese, D. Karsten; s. Ranee; Maine,
Fahnenbruck; s. Harmonie 5; Titalitium, Sie-
bert; Drachenfels, Kickel; Onderneming, v. Bo-
s. Sebaja; .WUlibrorda, peulen.
voor:
DUITSCHLAND: s. Kara; Wijkdienst 28,
Elmer; Wijkdienst 29, Kerle; s. Energie; Robert,
Joos; Frangols Celina, Blljweert; Liso, Wanders;
s. Joja; Alfons, Zeverljns; Maria, Schroers; s.
August; Phllomena, Ceulemans; Maria, Clou-
waert; Ludevica Maria 2, v. Couteren; Jega,
Carron; Maria Lenl, Boos; Astoria, Kahlbofen;
s. Frits; Robert, de Bot; Rival, de Ronde; s.
Excelsior; Albomer, Willaert; Clazina, Jonker;
Hendrlka Johanna, Visser; Jomar, Onink; Re
sultaat Bonink; Adriana, Tak; Jaap, Nelis; s.
zen; A. Nova, Bogers; Gean, v. d. Tuck; s. Hein-
Brons; Anjorl, Koenen; St. Antonius, Nljenhulj-
rlch; Catharina 2, Hubens; Jacobus, Gouverneur;
Augusta, Vlemminkx; Wijkdienst 10, Sasse; Ba-
denia, Conrad; Simplon, v. d. Putte; Cormoran,
Wijnhold; Charlotte Grappendorf, Grappendorf;
Minna, v. Reith; Nisce, Rusch; Neerlandia, de
Groot; Christina, Held; Thyra, Diercks;; Quo
Vadis, v. Lintei; Mathilde, Behrens; 2 Gebroe
ders, Damhof; Jantina, Kruidhof; Wlpl, Jiskoot;
s. Poelwljk; s. Troostwijk; Express 3, Michaells;
2 Gebroeders, Meunkes; s. Fulla; Algeria, Zwit-
tink; Ampetco I, Timmerman; Wijkdienst 8,
Staal; s. Rinda; S. H. V. 12, Jumelet; Wilhelm,
Baumer; Hildegis, v. d. Hoek; s. Ajax; Water
weg, Wetzel; s. Arnhem; D.A.P.G. XI, Maas;
D.A.P.G. 12, Lauber; D.A.P.G. 14, Balelr; Tar
ragona, Luiks; s. Fiat Vol. XI; Raab Karcher
25, KirchgaesserRaab Karcher 30, Melleln; s.
Janna; Christina, Wilhelm; s. Janna Gerdiena;
Baden 17, Wlttman; s. Fiat Vol. 14; Hlldegard,
Bierhaus; Seam 12, Straus; s. Walsum I; Wal
sum 2, v. Hove; s. Tjoba; Matt. Stinnes 69,
Dietz; Frapina, Crucq; s. Vatna; D.A.P.G. 3,
Fritsch; D.A.P.G. 7, Ernst; s. Actief; Scheder-
hof, CaldenhvenRhenania 40, Gerhardt; s. Kro-
nos 5; Mariette, v. Winsen; Rheinfahrt 129,
Berlenbach; s. K. Vaart 14; Dlna Maria, Kore-
man; D.A.P.G. 10, Relnmuth; D.A.P.G. 9. Meijer;
s. Harmonie 2; R.W. 6, Urmetzer; a. Moselle;
Neptun 72, Wijnand; Emma Herman, Ander-
nach; Hendrika, Knegting; s. Henny; Grejo,
Hietbrink; Herman, Nollert; Wijkdienst 21,
Staal.
Gepasseerd na 's middags 12 uur en bestemd
DUITSCHLAND: Eendracht, Speksnijder;
Schwalbe, Hoeve; Neeltje, Cornet; Onderneming,
Sngder; Johanna, Brelder; Niets Standvastig,
Heuvelman; Johanna, Eifers; Moeite, Kalkman;
s. Crescendo 3; Nebraska, Vermeulen; Edel
weiss 3, Lichtstelner; s. Trois Frères; Ludger,
Ortmann; s. Mimir; Teja, Klasmans; Numberg,
WeinshelmerNaphta 6, Hommel; Antonla Mag-
dalena, v. Alen; s. Vergennes; Mannheim 171,
Trapp; Lloyd 20, Kelk; Gomeiza, de Boeck; s.
Loire; Plcardle, Lacer; Hagendange, Scherrer;
Le^s, Kramer; s. Johanna 2; Joan, Vermeeren;
Horl, Siebenlist; Alfredshof, Wacker; s. Thema;
Joma, v. Komen; Amsterdam 6, v. d. Boom;
Winreede, Lercke; Rika, Nout; Rival. Haan;
Risico, Vermeulen; s. Badenla 21; s. Firmine;
Marlea, v. d. Poel; Ougree 6, Claessens; Ougree
7, Peters; s. M. Stinnes 4; Hugo Stinnes 21,
Pfaff; Hugo Stinnes 19, Nillman; Hugo Stinues
XI, Raab; Zeelandia, Mulder; Brabandia, van
Deursens; Lindavla, Witte; Imanuel, Lelnlnga;
s. Saint Odile; Fluviale 31, de Koster; Fluviale
7, Pols; s. Marne; Octant, Gunster; Pasteur, Vj
d. Berg; Baden 2, Kraft; s. Johanna; Paul,
Passman; Henrlca, Arlëns; Benda, Wagner; Jo
hanna, Heeren; AJchrls, Koops.