KERK EN ZENDING
DONDERDAG 13 AUGUSTUS 1936
EERSTE BLAD PAG. 3
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Ooster N ij kerk. «-and. M.
\Vilschut te Rotterdam.
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te Amersfoort, A. Dubois te
Oud-Beijerland.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Kerkrade, J. B. Groene-
wegen te Welsum (O.).
HULPPREDIKER
De kerkeraad der Geref. Kerk te Oos
terend (Texel) heeft tegen 1 Sept. as. aan
cand. L. Berger, op zijn verzoek eervol
ontslag verleend als hulpprediker. Genoemde
kerkeraad is voornemens zoo mogelijk een
nieuwen hulpprediker voor het werk in de
wijk Den Burg te benoemen. Cand. L. Berger
is na 1 Sept. in de gelegenheid de Geref.
Kerken te dienen. Adres: Van Loostraat 44,
Den Haag.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Ds. W. Vroegindewey van Zeg
veld, hoopt 27 Sept. afscheid te nemen van
de Ned. Herv. Gemeente aldaar en 4 Oct.
zijn intrede te doen te Hoogeveen.
IN HET DUITSCH VERTAALD
Naar wij vernemen wordt het door Dr M.
H. A. v. d. Valk geschreven boek „Mozes'
boeken in Egyptisch licht" in het Duitsch
vertaald door Dr. A. Basedow, Oberpfar-
rer te Jena.
DE OUDE KERK TE VELP
De Oude Jan te V e 1 p, het historische
kerkgebouw der Ned. Herv. Gemeente aldaar,
één der oudste kerken in Romaanschen stijl,
welke ons land bezit, is zeer ernstig in ver
val. Reeds enkele jaren geleden stelde de
kerkvoogdij pogingen in het werk om tot een
afdoende restauratie te komen. In overleg
met Monumentenzorg werden er toen plannen
ontworpen die 20.000 gulden zouden vorde
ren. Het bleek toen niet mogelijk dit bedrag
jbijeen te krijgen, en het verval neemt der
mate toe, dat de kerkvoogdij geen verant
woordelijkheid meer aanvaardt voor de vei
ligheid in het gebouw. Het kerKgebouw
behoort aan de kerkvoogdij der Ned. Herv.
gemeente, de toren is het eigendom van de
gemeente te Rheden. Men vreest dat het
ten slotte wegens gebrek aan geld tot afbraak
zal moeten komen.
WETSGETROUWE JODEN
Wereldconferentie te Mariënbad
Ruim duizend afgevaardigden en belang
stellenden uit 15 landen namen deze week
deel aan de Wereldconferentie der wetsge-
trouwe Joden, samengebracht in de wereld
organisatie „Agoeda s-J i s r o i 1".
Dit te Mariënbad, de bekende Czechi-
Sche badplaats gehouden congres richt op
nieuw de aandacht op den anti-, althans on-
godsdienstigen koers, waarin de Zionistische
"Wereldorganisatie almeer zich' ontwikkelt.
Dit en ook de Arabische onlusten in Pales
tina, verklaren de felheid van belangstelling,
waarmee een der belangrijkste agendapunten
i gevolgd werd, n.l. de vraag, of de Agoedisti-
sche niet de Mizrachistische (wetsgetrouw-
iZionistische) arbeidersorganisaties zouden
samenwerken, zonder dat elk haar ideologie
opgaf, ten einde immigratie en tewerkstelling
van wetsgetrouw-Joodsche arbeidskrachten
te bevorderen.
Men heeft dit probleem opgelost,
j door te besluiten, dat, behoudens goed-
i keuring van den Oppersten Rabbijnen-
raad een gemeenschappelijk
arbeidsbemiddelingsbureau
voor Agoedistische en Mizrachistische
arbeiders in Palestina zal geschapen
worden.
Deze beslissing zal de Mizrachistische groep
ïllengs dringen naar een antwoord op de
vraag, of zij nog langer deel zal uitmaken
de Zionistische wereldorganisatie. Men
lerinnert zich, dat ook op haar laatste con
gres soortgelijke stemmen zich hooren lieten.
Over de onlusten in Palestina heeft de
voorzitter van het congres, opperrabbijn
o n L e w in de ruim 50 Joodsche slacht
offers herdacht en onder daverenden bijval
jezegd:
„Palestina was en blijft Joodsch,
en geen aardsche macht zal het Joden
dom kunnen beletten, voor het Jood
sche land te strijden en het op te
bouwen."
ITE MIDDERNACHT...
Als de laatste avondglimpen zijn gedoofd,
in als de eerste morgenschemer nog toeft,
Jan is het uur van het uitzichtlooze donker
jekomen. Dan is er geen licht meer van het
:rleden en geen zicht nog in de toekomst
- het uur der verlatenheid. De Vereeniging,
velker naam op dit uur geïnspireerd is, de
fed. Middernachtzen din g-V e r-
iging, heeft daarmee niet alleen aan-
[egeven het tijdstip, waarop zij haar arbeid
rerricht, maar ook de omvang en zwaarte
ran het levensleed, dat zij ontmoet en te
enigen beoogt. Inderdaad, de zonde van
middernacht maakt het haar verslagenen niet
gemakkelijk en in onze donkere dagen
zijn de wegen naar die zonde weer ver
meerderd en verbreed.
Op onderhoudende wijze toont een der ve
teranen in den strijd tegen de ontucht, de
heer J. N. van Munster, aan, hoe het in
1935 het 47e jaar der Vereeniging is
gegaan met ploegen en eggen, met zaaien en
oogsten op dezen akker van menschelijke
ellende. Een jaarverslag noemt men zulks,
maar de schrijver heeft er dien vorm aan
ontnomen, door zoo maar causeerend heen te
laten zien, welk een belangrijk liefdewerk
hier geschiedt. Hij vertelt ons van de nazorg
en de gezinsvoogden, het vrij-patronaat en de
consultatiebureaux, het doorgangshuis en de
reclasseering, het zendingswerk en de ge-
schriftverspreiding, het zeemanshuis en het
reddingswerk altemaal middelen, waarmee
de N.M.Z.V. haar bestaansdoel wil bereiken.
En in hoe verblijdend vele gevallen ook
bereikt heeft!
„Niet klagen, wèl vragen", zoo heet het
boekje, dat dit werk omschrijft en bepleit.
Het „niet klagen" heeft betrekking op den
zegen, tot op dit oogenblik ondervonden,
want al is de aard van het werk mèt der tij
den loop sterk veranderd, het wezen en het
uitgangspunt zijn dat niet, en de nood van
onzen tijd slaat hier vele en diepe wonden.
Maar nu dat „wèl vragen": wat is het anders
aan hei ons vlak voor oogen zetten van ge
brek aan middelen, om den arbeid te kunnen
voortze'ten. Meer dan vroeger staat de rnid-
cernachtzending thans in midden \an de
schaduwen, door den zelfkant van het leven
geworpen. Zij wil en kan helpen, maar zij
heeft daarvoor uw steun r.oodig. Steun van
hen. die staande zijn geb'tven.. En wien zij
nu om hun dankoffer vraagt.
Ziel g een uit zwakheid vallen....
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
Vereeniging voor
Ghr. Geref. Schoo' \rwijs
Jaarvergadering te Zwolle
In aansluiting op ons verslag van gister zij
nog vermeld, dat blijkens het jaarverslag de
werkzaamheden der vereeniging zich voor
een groot deel bepaalden tot het verleenen
van bemiddeling aan solliciteerende onder
wijskrachten en het geven van advies aan
plaatselijke schoolvereenigingen. Opgericht
werd een nieuwe vereeniging te Sliedrecht.
De voorzitter, Ds. S. van der Molen,
werd herkozen als bestuurslid.
Besloten werd de houding ten aanzien van
de Uniecollecte nader onder de aandacht van
de leden te brengen. In 1937 zal D.V. weer
te Zwolle worden vergaderd.
Op het referaat van Ds. J. H o v i u s,
waarvan wij reeds verslag gaven,
volgde een drukke bespreking. De heer
T. Visser, van Kemdijk (Bunscho
ten), besprak de mogelijkheid van op
richting van een vereeniging van Chr.
Geref. onderwijzers. De referent be
pleitte sterk de oprichting van een zoo
danige vereeniging.
Ds. L. de B r u ij n e van Zwolle vroeg hoe
te handelen, indien de mogelijkheid bestaat
om in een gemengd kerkelijke schoolvereeni-
ging Chr. Geref. kerkelijk toezicht kan wor
den uitgeoefend. De referent was van mee
ning, dat deze mogelijkheid met beide handen
dient te worden aangegrepen.
Besloten werd het bestuur op te dragen
na te gaan, welke punten uit de conclusiën
van het referaat van Ds. Hovius nader kun
nen worden uitgewerkt, waaromtrent aan de
aangesloten vereenigingen spoedig mededee-
lingen zullen bereiken. Hierop volgde het on
derwerp van Ds. Van der Meiden over
„Verbondsbeschouwing en opvoeding", waar
van we reeds verslag gaven.
Op de hem gestelde vragen heeft de inlei
der uitvoerig geantwoord. Spr. was van mee
ning, dat ongedoopte kindeven niet van de
school moeten worden geweerd, doch dat het
zeer gewenscht is, om deze kinderen bij het
opgroeien afzonderlijk te wijzen op de be-
teekenis van het gedoopt zijn om hen daar
door jaloersch te maken op de weldaden
van het verbond.
Zeer belangrijk is het ook om, indien de
omstandigheden zich daartoe eigenen, met de
ouders of verzorgers van deze kinderen te
spreken. In de klas late men niet blijken van
het ongedoopt zijn van deze kinderen.
Samenwerking op schoolgebied
achtte spr. zeer goed mogelijk, mits
daarbij eigen beginsel ingedragen wordt in
den gemengd kerkelijken kring, hetgeen spr.
met voorbeelden illustreerde. Veel hangt hier
af van eigen persoonlijkheid. Men handhave
eigen beginsel.
Besloten werd het referaat in druk te doen
verschijnen.
In zijn slotwoord constateerde de voorzit
ter met dankbaarheid, dat de vergadering
bewezen heeft, dat de vereeniging, juist in
dezen tijd een bijzondere roeping heeft en
deed een beroep op aller medewerking.
Na dankgebed door Ds. Van der Mei
den werd de vergadering gesloten.
>e Vereeniging voor Chr. Geref. Schoolonderwijs hield gisteren te Zwolle haar jaarver
gadering. Een foto van de aanwezigen.
EERE-DOCTORAAT Prof. DE BLéCOURT
De Universiteit heeft eenige eere-doctora-
ten verleend, o.a. aan Prof. Mr. A. S. d e
Blécourt, hoogleeraar in het oud-vader-
landsche recht en zijn geschiedenis, rector-
magnificus der Rijksuniversiteit te Leiden.
31 Augustus5 September te Lunteren
„Leven in Christus", Drs R. van Deern-
ter; „Het Koninkrijk Gods", Ds S. G. d e
a f; „Het Nieuwe Verbond", Drs S. U.
dema; „Het Koninkrijk Gods en onze
huidige studentenwereld", Ds J. H. M u 1-
e r; „Verzoening", Pfarrer Paul Jacobs.
Theologische sectie: „De methode der evan
gelisatie onder intellectueelen", Ds J. Ver-
li u y 1.
Juridische sectie: „Ondernemersovereen
komsten", Mr P. Borst.
Natuurphilosophische sectie: „Nieuwere
stroomingen in de theoretische physica", Drs
C. C. Jonker.
Medische sectie: „De functioneele gedachte
de moderne geneeskunde", Dr G. A. L i n-
deboom.
Litterarische sectie: „De weg der gedachte
de kunst", de heer C. R ij n s d o r p.
Donderdagavond: „Enkele eenvoudige me-
dedeelingen uit het werk der medische zen
ding", Dr A. Th. Ketel.
Vrijdagmorgen: „Het Koninkrijk Gods en
het staatsleven", Prof. Mr. V. H. Rutgers.
Vrijdagavond: „De nieuwe toekomst", Ds.
H. A. Wiersin ga.
Aanmelding bij den kampcommandant: A.
van Schelven. Beeklaan 524, Den
Haag.
ONDER WIJSBENOEMINGEN
Stoutenberg. Herv. School. Tot onder
wijzeres: Mej. A. Brakman, wachtg. te
Krimpen a. d. IJssel.
P. DE VOS
Te Hilversum is ir. den ouderdom van
75 jaar overleden de heer P. d e V o s, oud
directeur van de 2de H.B.S. met 3-jarigen
cursus te Amsterdam.
C. J. SöHNGEN t
Te Doetinchem is in den ouderdom
van 66 jaar overleden dr C. J. Söhngen,
oud-rector van het stedelijk gymnasium
aldaar.
EXAMEN STAATSPRACTIJKDIPLOMA
VOOR HANDEL EN ADMINISTRATIE
IN 1936
De minister van Onderwijs brengt ter ken
nis dat het examen staatspractijkdiploma
voor handel en administratie, zal worden af
genomen op 13, 14 en 15 October te 's-G r a-
venhage, in de Grafelijke Zalen (Binnen
hof).
Zij, die zich aan dit examen wenschen te
onderwerpen, moeten zich vóór 1 September
a.s. aanmelden aan het adres van den heer
J. M. F 1 e u r b a a ij, Anemoonstraat 151, te
's-G ravenhage.
EXAMENS
ker. C. J. Stip. Afgeweaen 13 cand. Geslaagd
voor diploma B: B. A. Fibbers, R. Lijdsman,
J. W. Scheffer, J. Stocker.
Hollander. Hardrwijfc.
Breda. Gesl.: de dames A. G. M. Frije. M.
C. Haaker en G. A. A. M. Schippers, allen Den
Bosch; C. A. M. Grooten, Breda: C. M. Laarak
ker. Ginoefcen, en de heeren J. K. Teins. Wouw
en L A. "Wterings, Hank.
Groningen. Gesl.: ae heeren H. J. Kraal.
Winschoten: R A. Korfage. Ter Apelkanaal;
R. Turksma, Winsum en W. Stel, Oosterwtjt-
Geslaagd de heer H. W. Engel-
Ges!.: mej. "Westmb'se. Pu
rt. Den Haag.
aëSüi
I J.
A. C. Mooy, den Helder: IC. W. Vegter, Haar
lem en D. H. Schuitemaker. Andijk.
Leeuwarden. Geslaagd de heer R. Ha
verkamp, Ee (Fr.)
Roermond. Gestaagd; de dames: M. E. A.
Clement. Vegürel; M. J. H. Huster. Maastricht;
H. C. Th. ICral. Sittard: J. M. Pau,lussen. Ge
leen; M. H. J. van Rooy. Veghel; H. H. Sche-
res, Schinveld.
Rotterdam. Commissie I. Gesl.: A. Groe-
neveld, H. Huisman, beiden Dordrecht: H. v.
- -- - Putterahoelc; H. C. W. Goossens. W.
:ndi>ke
recht
v. d. Zee, Utrecht.
istricht: M. G. P. Knops. Stevt
heren L. H. de Boon. A. J. Eschbach, bei-
Rotterdam: J. Kleijn. den Haag; J. L
•is. Rotterdam; W. H. van Parreren, Am-
dam: J. L. v. d. Wyer, Amsterdam; W.
Grtlndilehner, Zwbndrecht: B. H. Perels, Am
sterdam: J. Touwen. Hilversum: W. Vink.
Rotterdam: H. v d Wey, Vlaardingen; T. Fol-
'--s, Steenwük: A Na,p. Alkmaar; S. H. "Woerd-
ia, Faterawolde; H. P. van der Poel. Laras-
Larde: L. G. de Rouw. Brunssum; D. G.
harrenberg, Havelte en E. F. Lagrouw, Am-
irdaim.
Frnnsch I,.0. Utr cht. Gesl.: de daimes
W. M. P. Mateman, Lochem: M. A_ Nadenau,
Maastricht: H. M. Nuyten, Groningen: G G W
Lottum: H. E. M. "Wassenbrg. Gro-
de 1
i H.
nan, Schiedam; G. Jacobs, Apeldoorn: G. Jan-
en. Zwole; H. Jansen. Naardon: A. de Jonge,
imsterdam: D. de Jongh, Hedel: G. Janssen,
lygelshoven: H. F. Jonkers. Eindhoven: J.
orrltsma. Eindhoven; G. J. Kempers, Voorst
bij Zutphen); W. Klerks. Nijmegen; G. J. van
l®r Kolk, De Krim en H. F. J. Kónig, Maas-
dij heeren RH
pen. Nederweert: A. Kos. De Bilt: A.' J. Muller,
St. Oedenrode: B. J. Rejjer, Wlnsum (Gr.)
Akte NE. de heeren J. Brouwer. Brummen:
J. Dekker, Heiloo; H. van Dille. 7.etst: D Huls-
-nah. Bolsward; ,T. H. Sollle. K
Voor de akte NF de heeren
Strasters. belden Rotterdam.
de akte N XI mej. J. Schotel, Amster-
de «-ikte NU, de heeren L W. Plalsler,
dam (zonder aant. voor voldoend paeda-
rogisoh inzicht), A. Roodenburg, Rotterdam *>n
Rot1
in Ringelesteln, Voorburg.
,.->r de akte NW de heeren J. G. Bresser.
Hoorn (zonder aant. voor voldoend paedag. Inï
JS- V- «oldschmldt, Apeldoorn; J. Peters.
a BerS"e" op Zoom. R. Venekamp.
Utrecht en A. W. Verhappen. Eindhoven (zon-
er aant. voor voldoend paedag. inzicht).
Notarieel. Den Haag. Gesl: voor deel I:
g. J. Ha.rmsen, Amsterdam en voor deel IT- A
J. W. Kropman, Nljmecen.
WEGENNET OP DE
ZUID-H0LL. EILANDEN
Belangrijke verbeteringen in
de laatste jaren
Wat er nog op het
verlanglijstje staat
Betere veerverbindingen
De laatste 10 jaren is veel gedaan ten
behoeve van wegenaanleg en verbete
ring van wegen op de Zuid-Hollandsche
eilanden. Nagenoeg alle hoofd- en be
langrijke verkeerswegen zijn voorloo-
pig aangepast aan het moderne verkeer
door verbetering van het wegdek met
name door het aanbrengen van geslo
ten stofvrije wegdekken. Een geleidelij
ke definitieve verbetering van alle we
gen van Rijks- en provinciale wegen
plan blijft op het program staan, zoo
schrijft ons de K.N.A.C., juist om de con
currentiemogelijkheden te vergrooten.
De verbindingen over Rozenburg—Den
Brie]Hellevoetsluis en RotterdamBaren-
drechtNumansdorp geven geen aanslui
ting op andere hoofdverbindingen voor door
gaand verkeer, zoodat hun beteekenis bedui
dend achterstaat bij de verbinding Rotter
damDordrechtMoerdijkbrug. Vandaar
dat de verbetering van deze wegen in lang
zaïrer tempo gos-hiedt.
De nieuwe weg IJsselmonde naar den
ouden weg bij Zwijndreeht heeft de bedoe
ling in het Noorden aansluiting te geven op
de te houwen brug beoosten Rotter J tm
(Stormpolder) en ten Zuiden aan den toe
gangsweg iet de in 1938 gereed komende
brug bij Dordrecht. Helaas is in dit ver
band met den bouw van een tunnel of bvug
in Rotterdam zelve in de lijn Parkhaven
Charlois, welke als een noodoplossing, als
een spijtig crisiscompromis dient te worden
aangemerkt, de bouw van de brug beoosten
Rotterdam voor onbepaalden tijcl uitgesteld.
Of liever voor een bepaalden tijd, n.l. tot het
doorgaande verkeer dat zich vooralsnog
door een ietwat te verbeteren traverse en
via tunnel of brug door Rotterdam zal moe
ten blijven „persen", zulks „noodzakelijk"
maakt. Indien hiermede beduidend minder
lang wordt gewacht dan met de ten lange
leste onderhanden genomen verbetering van
den Kreekweg, de aansluiting van IJssel
monde met Rotterdam, dan zal men met dit
compromis, hoe onelegant en betreurens
waardig ook, wel vrede moeten hebben.
Wat aangaat de brug bij Dordrecht
zijn reeds thans velen bevreesd, dat bij vlot
ten afbouw van de brug tie toegangswegen
niet gereed zullen zijn op het moment, dat
dit met de brug wel het geval zal zijn. Aan
genomen moet worden, dat de Rijkswater
staat ook in dit opzicht waakzaam zal zijn,
gezien de ervaringen met den weg Arnhem
Nijmegen en zij het in mindere mate don
zuidelijken toegangsweg naar de Moerdijk-
brug. De nieuwe weg van Dordrecht naar
Willemsdorp staat, evenals zijn verlengde
tot Princenhage (richting Antwerpen en
Brussel) op het plan voor versnelden brug
genbouw (de halve cent bruggen), zoodat
niets een zeer spoedigen aanleg meer in den
den weg schijnt te staan. De brug bij Moer
dijk, welke in een bewonderswaardig snel
tempo wordt gebouwd, zal zooals bekend,
waarschijnlijk voor het einde van het jaar
voor het verkeer worden opengesteld.
Verwacht mag worden, dat aan de
brug over de Noord in de nieuwe route
RotterdamArnhemNijmegen door de
Betuwe spoedig zal worden begonnen,
zoodat over 2 a 2Yz jaar van Rotterdam
over Gorinchcm en de bruggen bij Zalt-
Bommel en Hedel een geheel nieuwe ca
fraaie verbinding met 's-Hertogcnbosch
en Brabants groot-industriegebied be
schikbaar zal zijn.
Secundaire Wegen
Een van de belangrijkste secundaire ver
bindingen is die van Rotterdam naar den
Briel en verder naar de Voornsche badplaat
sen. Deze weg is grootendeels nieuw aan
gelegd en voldoet onder normale omstan
digheden aan de behoefte van het verkeer.
Wel zou aanleg van een tweede rijwielpad
wenschelijk zijn doch in verband met de
daaraan verbonden hooge kosten van onge
veer U/2 ton is het begrijpelijk, dat men
door dwingende politioneele maatregelen
het rijwiel- en voetgangersverkeer in bel ere
banen wil leiden. Jammer is, dat de aan
sluiting van dozen weg op Rotterdam nog
zeer veel te wenschen overlaat.
Een tweede secundaire verbinding, welke
volledig is gereconstrueerd, is die van
Blaaksche Dijk over Maasdam naar 's-Gra-
vendeel, waar een zeer goede, door de ge
meente Dordrecht geëxploiteerde vePrv er-
binding over de Dordtsehe Kil aanwezig is.
Deze weg, als onderdeel van de verbinding
RotterdamBarendrechtsche brug's-Gra-
vendeel kan als een waardevolle „bypass"
worden beschouwd van den weg Rotterdam
(IJsselmonde)DordrechtMoerdijk brug,
zoolang de weg en brugtoestanden om Dor
drecht nog niet zijn geperfectionneerd.
Veerverbindingen
Een complex goede veerverbindingen is
voor de Zuid-Hollandsche eilanden van het
grootste belang. Een paar veren zullen door
vaste communicatiemiddelen worden ver
vangen.
Het winstgevende veer van Middelharnis
naar Hellevoetsluis voldoet geenszins aan de
hedendaagsehe behoeften. In 1934 werd
reeds op verbetering van deze overzetgele-
genheid aangedrongen en wel door middel
van een betere veerboot, een frequentere
vaste vaargelegenlieid en vermindering van
de inderdaad nog altijd hooge tarieven.
Het is le hopen, dat in deze richting spoe
dig een oplossing zal worden gevonden.
Een proef welke werd genomen op dit
veer met een der binnenkort overcom
pleet gerakende booten van het Moer-
dijkveer, wettigt het vermoeden, dat
men ook in dit opzicht, diligent is. Naar
verluidt zou een definitieve beslissing
reeds zijn gevallen.
Ook voor het veer NumansdorpWillem
stad blijft nog een en ander o.m. een fre
quentere dienstregeling op vaste tijden b.
geopende verbindingen van de Galatheesche
haven naar Dintelsas voorziet in een be
paalde behoefte. Vooral waar hier met „re
delijke" tarieven wordt gewerkt en met een
voor alle vervoer geschikte boot wordt ge
varen, wordt deze veerverbinding op Goeree
en Overflakkee gewaardeerd.
Economie en Financiën
N.V. SUMATRA'S GOUDMIJN
„Alles gaat van een leien dakje"
De N.V. Sumatra's Goudmijn heeft aan de
aandeelhouders eenige mededeelingen doen
toekomen, welke zij van haar directeur, den
heer J. van der Haas, uit het terrein ontving.
De heer van der Haas schrijft o.a., dat het
buitenwerk goed vordert, de cementen fun
damenten gelegd zijn en het etablissement
zoo goed als gereed is en dat hij verwacht,
dat in Augustus de machines op volle capa
citeit zullen werken. Er is een overvloed van
goed werkvolk, zoodat alles als van een
leien dakje gaat.
Verder ontving zij nog een schrijven van
den heer George Z. Bertschy, een Ameri-
kaansch goudmijnbouw-deskundige, die den
heer van der Haas tijdens zijn laatste bezoek
aan Amerika werd aanbevolen als deskun
dige. De heer Bertschy is nu sinds ongeveer
een maand op het terrein werkzaam en heeft
blijkens zijn schrijven 'een vast vertrouwen
in het welslagen van de onderneming.
CONVERSIELEENING DEN BOSCH
Bij de inschrijving op de 4>/2 pet leening
1936 ad f 2.500.000, ten laste der gemeente
Den Bosch, ter conversie van de 5 pet lee
ning 1931, is van het voorkeursrecht der
mate gebruik gemaakt, dat op de vrije in
schrijvingen slechts een geringe toewijzing
zal kunnen plaatsvinden.
AMERIK. RESULTATEN
Over de eerste zes maanden van 1936 boekte
de U. S. Rubber een netto winst van
S 3.188.000, of 3.36 per aandeel op de 8
pref. aandeelen (v. j. 7G7.000 en 1.18 per
pref. aandeel). De kasmiddelen bellepen per 30
Juni 11.504.000 (11.348.000); de voorraden
33.318.000 (30.287.000).
De Philips Petroleum behaalde ln
het eerste half jaar van 1936 een nettowinst
van 7.336.000 5 020.000) hetgeen overeen-
f°in)met 1-77 Per gewoon ann(Jeel (v. J.
ln de eerste zeven maanden van 1936
namen de binnenlandsche verbruikers der
General Motors 1.127.910 automobielen af
tegen 757.4S0 vorig jaar in denzelfden tijd. Aan
handelaren in de V. S. werden 1.155.710 (v. j.
849 2451 wagens verkocht en aan handelaren
In de V. S.. Canada en overige tezamen In de
leven maanden 1.374.801 .(v. j. 1.056.350)
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
Patiënt door W. L. Br us se.
Uitgave van W. L. en J. Brusse's
uitgeversmaatschappij, Rotterdam.
Het boek van Brusse handelt over het le
ven in een groot gemeente-ziekenhuis,
het Bergweg-ziekenhuis te Rotterdam.
De patient kan over verpleging en ver
pleeghuizen meepraten, want vóór dat hij
opgenomen werd tot driemaal toe in tien
jaren tijd had hij verpleging genoten iD
een „weelderig sanatorium voor zenuw
zieken", in een oud diaconessehuis en in
een wijdsch modern particulier gasthuis.
In dit boek vertelt deze ervaringrijke
verpleegde over zijn driemaal herhaald.,
langdurig verblijf in het Bergwegzieken
huis te Rotterdam al wordt deze naam
niet genoemd, het blijkt tooh uit alles, dat
dit bedoeld wordt
Wij, die ook eenigszins met ziekenhuis-
verpleging kennis hebben gemaakt, zij het
dan gelukkig niet als verpleegde, maar
durende meerdere maanden als dagelijkse!)
bezoeker, hebben dit boek met veel genoe
gen gelezen. Want al kennen wij niet het
dagelijksch leven van de zaalpatiënten en
de zaalzusters. omdat alles zoo eenvoudig
beschreven is (haast te eenvoudig, zoodat
het dreigt eentonig te worden) gaan we ge
heel meeleven.
Als de patiënt het ziekenhuis voor hel
eerst binnengaat, schrijft hij: „de vraag
kwam in hem op of hij vóór, of achter dn
huis weer zou verlaten. Hij wist het niet
Kon het ook niet gissen. Bodemloos was
de-ze gewaarwording".
En don volgt de ontvangst op de zaal
Zaal 18, waar nieuwsgierige mede-patiënten
de hoofden naar hem richten, wat niet zoo
erg vroolijk was, omdat er echte lijdens
koppen bij waren.
Het boek geeft, zooals we reeds schreven,
het leven in een ziekenhuis weer. Ziek zijn.
zwaar ziek zijn, behandeld worden door de
zusters, waar de patiënt een bijzonder groot
respect voor heeft (hoe kan het ook anders,)
behandeld worden door den geneesheer en
de assistenten, anderen zien lijden, zien
beteren, zien heengaan hersteld of ook heen
gaan uit dit leven. De humeuren der pa
tiënten, die op een ziekbed vaak zoo sterk
Hoogste stand te Biarritz 766.0.
Laagste stand te Isafjord 743.5.
Stand vanmorgen halltwaalf 761.0.
WEER VERWACHTING
Zwakke wind uit Westelijke richtingen,
half tot zwaar bewolkt, of betrokken, aan
vankelijk weinig of geen regen, later kans
op regenbuien, iets warmer.
BUITENLANDSCH WEEROVERZICHT
In de toestand komt weinig verandering.
De depressie in het Noordwesten nam in
diepte toe en vertoont een secundaire voor
de Westkust van Ierland. Die in het Oosten
werd eveneens dieper en de strook van lage
luchtdruk tusschen de gebieden van hoogs
luchtdruk in het Noordoosten en Zuidwesten
blijft stationnair.
Zuidelijk van de 50ste hreedtegraad drin
gen bij voortduring vochtige en koele luclit-
massa's in het continent die in Zuid-Duitsch-
land en in de Alpen zware regens veroor
zaken. In het Oostzee-gebied ligt nog een
scheiding van de warme continentale lucht
stroom uit het Oosten en de maritieme stroo
ming uit het Westen, die in het gebied van
de Duitsche bocht tot de Noordelijke Middel
gebergten nevelig weer met lichte regen ver
oorzaken. In Engeland en Schotland is liet
weer tijdelijk mooi.
De secundaire depressie bij Ierland kan
het weer aldaar wederom ongunstig be
ïnvloeden en wellicht dat deze ook bij
ons in een verdere toekomst weer wat
regen, brengen zal. Voorloopig is ech
ter mooi weer zonder regen van betee
kenis te wachten.
14 AUGUSTUS
Zonsopgang 5.42 uur, zonsondergang S.26 uur
Maan op vm. 2.31 uur, onder nam. 6.54 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN
LICHTEN OP HEEREN
14 AUGUSTUS
Van 's avonds 8.56 uur tot 's morgens 5.14 uur
tot uiting komen, de wijze waarop de ver
schillende gasten het lijden aanvaarden en
doorstaan, het interessante bezoekuur. Alles
alles laat de schrijver ons mee- en in leven,
Een roraaai is het n "t, ook geen beschrij
ving, een verhaal of een verzameling ver
halen ook niet; nog minder een dagboek.
Wat dan? Dat is niet zoo gemakkelijk te
zeggen. De patiënt vertelt zoo los weg, maar
heel onderhoudend ons wat er in een groot
ziekenhuis zich regelmatig afspeelt. Men
zal hoe langer hoe meer, dit boek waardee-
ren. Juist ook om de kennelijke bedoeling,
een heel nobele bedoeling, de vrees, die
velen nog voor een ziekenhuis hebben, te
doen verdwijnen. En daarnaast niet het
minst een lofrede af te steken op de zus
ters, die met groot e toewijding zich geheel
geven, en jaar uit jaar in, eike dag weer
ongeveer negen uren lang onder streng
regiem, zwaar en enerveerend werk ver
richten, zonder pruderie en zonder tegen
zin, aan zieke en invalide menschen, ook
vaak in zoo afstootelijke gevallen.
Het leven in het ziekenhuis wordt er echt
in geteekend. Het heerlijk werk der zusters
komt er duidelijk in tot uiting.
De Paradijsplantage door Ferreira
de Castro, vertaald door A. Gerzon
Caffé. Uitgave van P. N. van
Kampen en Zn. N.V, te Amster-^
dam.
De Portugeesche roman van de rubber
tappers in de wildernissen ver de Amazone
rivier op, geeft een beeld van het ruwe,
zware leven der arbeiders, die vrij in naam,
doch slaaf in wezen zijn. De ontberingen,
de gevaren, de slechte behandeling die de
tappers ondergaan. Hun verlangen om te
kunnen gaan, doch ook hun wanhopen aan
de mogelijkheid nu ze steeds zoo diep bij
hun heer in de schuld blijven, wordt duide
lijk geschilderd in dit verhaal. Maar ook de
trouwe vriendschap, die. er tusschen de
schijnbaar /oo ruwe kerels vaak bestaat.
't Is geen boek voor dames, de geschetste
tafereelen zijn te ruw. Maar de beschrijving
is zóó, dat men graag doorleest als men een
maal begon.
WIJ VLIEGEN, door Piet Mare o
en Bert Prinsen Geerlig6. Uitg. H.
P. Leopolds Uitgevers Maatschap
pij N.V. Den Haag.
Spreek een Hollandsche jongien over vlie
gen, en hij is dadelijk een en al oor! In
onze moderne tijd, waarin het vliegwezen
zich meer en meer uitbreidt, behoeft dat
ook in het geheel geen verwondering te wek
ken. Toch is het niet slechts de avontuur
lijke kant van de vliegerij, die de aandacht
van de jeugd trekt. Men moet de leden van
de Jeugdluchtvaart-clubs, zooals er tegen
woordig zoovele zijn, maar eens over de
techniek hooren!
Daarom is het een goede gedachte ge
weest van Pitt Maree on Bert Prinsen
Geerligs, ten gerieve van die jongens een
bock samen te stellen, dat hen wegwijs kan
maken in het moeilijk doordriugbare ge
bied der vliegtuigtechniek. Deze opzet van
liet werk wil echter heelemaal niet zeggen,
dat het droog is. Integendeel. De samen,
stellers zijn niet vergeten een paar heel
leuke verhaten, onder andere van de hand
van Viruly, op te nemen. Op populaire
wijze worden de jonge lezers omtrent tal
van interessante zaken ingelicht. Ze bren
gen een bezoek aan dc Soesterbergsdie
vlieghei, aan de Fokkerfabrieken, er is
een aardig artikel over de luchtvaart in
Amerika, die zoo heel anders is dan hier
in Europa. Achter in liet boek vindt men
een verklaring van vliegtermen enz. Ta]
van toestellen worden besproken, terwijl er
van een viertal machines losse werkteeke-
ningen bijgevoegd zijn, aan de hand waar-
"an zoo'n model vervaardigd kan worden.
Tevens zijn in het boek een zestal wed-
si rijden en prijsvragen uitgeschreven,
waarvoor mooie prijzen beschikbaar ge
steld zijn.
De naam van Piet Mare© is er vanzelf
sprekend borg voor dat de illustraties en
de verzorging tip-top zijn.
