Chr. Geref. Jongelingen
te Leeuwarden bijeen
Chr. Arbeiders
industrie
in de Kleeding-
DAGERAAD
DINSDAG 4 AUGUSTUS 1936
Met een oude traditie gebroken
Ds. L. H. v. d. Meiden,
van S'Gravenhage houdt
de openingsrede
Toenemend aantal vereenigingen
Sinds jaren werd de Bondsdag van
den Bond van Chr. Geref. Jongelings-
Vereenigingen in Utrecht gehouden.
Met deze traditie is thans gebroken.
De Chr. Geref. jongeren zijn ditmaal
naar liet hooge Noorden geroepen en
Leeuwarden heeft vandaag de
poorten wijd opengesteld en hen gast
vrij ontvangen.
Ook de Voorzittershamer berustte
vandaag in andere handen dan vorige
jaren. De Bondsvoorzitter, Ds. H.
Janssen, leger- en vlootpredikant,
in algemeenen dienst, vertoeft in
Amerika en was bijaldien verhinderd
de Bondsdag bij te wonen. Ds. L. 1L
v. d. Meiden van 's-Gravenhage
nam zijn taak over.
Hedenmorgen om elf uur werd de Bonds
vergadering in de zalen Schaaf geopend. De
vice-voorzitter Ds. L. H. v. d. Meiden liet
zingen Ps. 119 5 en 53, ging voor in gebed
en las Spr. 22 1721 en 28 en 29.
Hierna richtte de Voorzitter der Rege-
lings-Commissie, de heer D. A. Broekema
een woord van welkom tot de aanwezigen.
Ds. v. d. Meiden sprak hierna de ope
ningsrede uit, die tot titel droeg:
„Ik roep de jeugd"
Spr. zegt, dat zijn onderwerp herinnert
aan het inschrift in de klok der Olympiade
te Berlijn, dat luidt „Ich rufe die Jugend
der Welt".
Ook heeft spr. gedacht aan de leidende
gedachte voor de
samenkomsten
van den wereld
bond van Chr.
Jonge Mannen-
ver. in 1937. Die
gedachte is: „Het
dringend beroep
van God op de
jeugd". De stad
van Borgerman
aldus spr., herin
nert ons de din
gen principieel te
zien en te zeggen.
De wereld en
de zonde roepen
de jeugd op voor
zich. Spr. legde
er vollen nadruk
op, dat tal van
geestelijke en politieke stroomingen de jeugd
roepen en het hart van de jeugd zoeken te
veroveren. Hier dreigen groote gevaren.
Daarbij moeten wij niet vergeten, dat de
jeugd met eigensoortige moeilijkheden heeft
te worstelen. Onze jeugd staat voor de toe
komst zonder perspectief en met tal van
moeilijke vragen. De jeugd laat ook eigen
,.ik" hooren. En wij moeten luisteren naar
de stem der jeugd. Wij moeten alles in het
werk stellen om onze jongeren aan bezig
heid te helpen. Wij moeten ons ook eens be
zinnen op de vraag: Hoe kunnen wij onze
jonge menschen doen arbeiden in de Kerk
en voor het Koninkrijk Gods?
Maar vooral moeten wij de jongeren erop
wijzen, dat de Heere de jeugd roept. Hij
vraagt den jongeling geheel in Zijn oproep:
Mijn zoon, geef Mij uw hart. Zullen de jon
geren deze roepstem verstaan en opvolgen,
dan is allereerst noodig, dat de Heere het
hart opent. En die wedergeborenen moeten
zich geheel en onverbasterd aan den Heere
en Zijn dienst geven.
Spr. maakte met een voorbeeld uit d
bloemenwereld de beteekenis van verbaste
ren duidelijk en deed de beteekenis van ver
basteren daarna zien in het licht van Jer.
2 21.
Tegen verbastering moeten wij waken m
betrekking tot ons persoonlijk leven. Wij
moeten onverbasterd volgen op ;het kerke
lijk terrein. Wij wijzen met heilige veront
waardiging af, aldus spr., de beschuldiging,
dat wij spelevaren met den naam Gerefor
meerd, dat wij oogen verblinden, dat wij
met leugenachtige middelen propaganda
voeren, dat wij verleiders zijn enz. Wij on
derschrijven met hart en hand, wat Ds. de
Cock in zijn „Toespraak" schreef, nl. om als
onverbasterde zonen te strijden voor het ge
loof, eenmaal den heiligen overgeleverd.
En naar welke beginselen moet het huis
van Staat geregeerd worden? Naar de over-
basterde beginselen in het Woord Gods
geopenbaard. Alleen de leus: „Er is geschre
ven", is, naar Groens woord, een beproefd
wapen tegen het geweld der dwaalbegrip
pen. Ook hier moeten wij waken tegen alle
kruisbestuiving der vreemde planten.
Onze jonge menschen moeten trouw en
eerlijk worden voorgelicht en zij moeten
ijverig en biddend de onverbasterde begin
selen bestudeeren.
Met een opwekking om te hooren de roep
stem des Heeren en om, als onverbasterde
zonen te strijden in de wapenrusting des
Heeren, besloot spr. zijn openingsrede.
Jaarverslagen
Na dit openingswoord kwamen de jaar
verslagen aan de orde. Uit dat van den sec
retaris, den heer A. Al bias, van Den
Haag, bleek, dat het aantal aangesloten
vereenigingen met 3 vermeerderde en thans
91 bedraagt met 1498 leden. Nieuwe vereeni
gingen werden opgericht te Groningen, Ede,
Eemdijk, Ermelo en Nunspeet.
Uit het verslag" van den Bondspenning-
meester, den heer K. van Dongen, van
Utrecht, bleek dat er per 31 Dec. 1935 oen
nadeelig saldo was van f 51.52. De verslagen
werden goedgekeurd en vastgesteld onder
dank voor het verrichte werk.
Onder luid applaus werd besloten een te
legram van hulde en trouw te zenden aan
II. M. de Koningin.
De aftredende leden van het Bondsbe-
stuur Ds. L. H. v. d. Meiden en Ds. P. J. de
Bruin van Veenendaal werden herkozen.
Besloten werd de Bondsdag 1937 te Dor
drecht te houden.
Na behandeling van enkele voorstellen
werd de vergadering namens enkele be
vriende corporaties toegesproken. Hierna
werd de morgen\ergadering gesloten. In
„Irene" vereenigde men zich onder leiding
van Ds. W. K rem er aan een gemeen
schappelijke koffiemaaltijd.
MIDDAGVERGADERING
In de middagvergadering werd allereerst
aan den aftredenden secretaris, den heer
W. Vos Hzn., die om gezondheidsredenen
moest bedanken, een huldeblijk aangebo
den.
Vervolgens trad als referent op de heer H.
Vi ssch er van Apeldoorn, met het
onderwerp:
De volgende schets werd door den refe
rent toegelicht:
1. De aanvallen der critici uit vroeger
eeuwen op, en de in onzen tijd zich steeds
meer openbarende geest tot verwerping van
het O. T., roepen ons op ons te bezinnen op
de vraag: welke is de waarde van het O. T.?
2. Door de bezwaren tegen het O.T. inge
bracht is de weg gebaand tot de absolute
verwerping zoowel van het Goddelijk gezag,
als van de Goddelijke waarde van bet O.T.
(zie Duitsch Heidendom).
3. Staande op Schriftgeloovig standpunt
aanvaarden en handhaven wij het O.T. als
een organisch deel van de H.S. en mitsdien
daar de H.S. is het geïnspireerde Woord
Gods, als met Goddelijk gezag bekleed.
4. Het O.T. zijnde de sleutel tot het O.T.
heeft niet minder dan dit laatste een God
delijke waarde, mits niet op zichzelf, maar
als deel van het geheel beschouwd.
5. Het O.T. is het hechte fundament
waarop het N.T. is opgetrokken; zonder dat
fundement heeft het N.T. geen bestaans
grond en kan het ons derhalve God in
Christus niet do*n kennen.
6. De behandeling van het O.T. is noodig
daar het ons in rijke mate openbaart: a. wie
God is in zichzelf; b. wie de mensch was
en is geworden; c. wat God deed voor den
gevallen mensch.
7. De behandeling van het O.T. is nuttig
(indien ze geschiedt theo-christocentrisch,
en dat is vereischte) om ons te laten zien
de hand Gods in de historie van het oude
Bondsvolk, en kan er toe dienstbaar zijn ook
in het geschiedkundig verloop van onzen
tijd de leiding Gods meer op te merken.
8. Behandeling van het O.T. is vooral in
dezen tijd, niet alleen noodig. niet alleen nut
tig, maar strikt noodzakelijk.
Op dit referaat volgde een geanimeerde
discussie. Na rondvraag werd de middag
vergadering gesloten.
Hedenavond wordt in de Chr. Geref. Kerk
te Leeuwarden een openbare avondverga
dering gehouden, waarin de opwekkende
rede zal uitgesproken worden door Ds. P. J.
de Bruin van Veenendaal, getiteld: „De
lendenen omgord".
Vergadering van den Bond
te Utrecht
In het gebouw voor K. en W. te Utrecht,
hield gisteren cle Ned. Chr. Bond van Ar
beiders en Arbeidsters in de Kleeding-
industrie en Aanverwante V-akken, zijn
tweejaarlijksche algemeene^ vergadering.
Devoorzitter, de heer W. Nieland was
wegens ziekte verhinderd de vergadering
te presideeren en werd daarom vervangen'
door den 2en voorzitter, den heer J. Groen,
die in zijn openingswoord den zieken voor
zitter herdacht. Spr. schetste vervolgens
de vele moeilijkheden waarmede de bond in
de afgeloopen twee jaar te kampen had.
De dreigende verslechteringen nemen
steeds nog vaster vormen aan.
De werkloosheid in ons bedrijf nam in
deze jaren nog toe en spr. gelooft wel, dat
de bond nog nooit zulk een zware tijd moels
beleven als nu. Daarbij komt nog de steeds
voortgaande ontwikkeling in de werk
methoden, welke de volwassen mannelijke
arbeidskrachten steeds minder noodig
maken. Hierdoor juist werden de moeilijk
heden vergroot.
De reorganisatie welke werd doorgevoerd,
trof in de groote bedrijven voornamelijk
het mannelijk personeel. Zoo deden zich
meerdere moeilijkheden voor. De Bonds
voorzitter moest zich reeds in 1935 onder
geneeskundige behandeling stellen. God gaf
de kracht om te blijven bouwen. Met een
kort welkomstwoord, speciaal tot den heer
Schipper, vertegenwoordiger van het C.N.V.,
verklaarde de voorzitter de vergadering
voor geopend.
Besloten werd als antwoord op een brief
ven den heer Nieuwland, den zieken voor
zitter een telegram te z-enden.
Jaarverslagen
Aan het verslag van den toestand van
den Bond in de jaren 1934 en 1935, ont-
leenen wij, dat geen nieuwe afdeelingen in
deze jaren konden worden opgericht. De
achteruitgang van het ledental was voor
een zeer "belangrijk deel te wijten aan de
vermindering van het aantal vrouwelijke
leden. Het totaal aantal leden bedroeg (per
31 Dec. 1935 672. (In 1934 753 leden).
De organisatie bracht in de afgeloopen
twee jaren belangrijke offers om de werk
loosheidsverzekering in stand te houden.
Het Bondsorgaan „Onze Klaroen" ver
scheen regelmatig. Met het jeugdwerk in de
organisatie wil het nog niet vlotten. Het
ledental van do Bedrijfsvereniging tot uit
voering der Ziektewet, ging in de beide
jaren nog irn stijgende lijn. De uitkeeringen
bedroegen in 1934 in totaal ƒ73.775.73; in
1935 was dit ƒ96.546.54.
Het Compensatiefonds" in. de kleeding
industrie ging een samenwerking aan met
do bedrijfsvereniging met het doel het
fonds in het belang der vakgenooten beter
aan zijn doel te doen beantwoorden. Deze
samenwerking heeft reeds goede resultaten
De secretaris-penningmeestér, de heer C.
Grashof f, toont in de verslagen verder
aan de gezonde financieele positie van den
Bond. Het overschot bedroeg in 1935 op de
gewone posten ƒ1100. In 1935 behoefde
slechts ƒ80 stakingsultkeering te worden
gegeven. Ook het Ziekenfonds gaf over b:'
jaren een overschot.
De ontwikkeling van het bedrijf in de
richting van mechanisatie plaatst de Bond
voor vele moeilijkheden.
De verslagen werden goedgekeurd, even
als het beleid van het hoofdbestuur.
In 1938 zal de Bond 25 jaar bestaan. In
verband daarmede werd besloten een twee-
daagsche jaarvergadering te houden in
Den Haag, de plaats waar de bond is
opgericht.
Voorstellen
De afd. Utrecht hed een voorstel inge
diend om de contributie voor de werklooze
leden met 2/3 te verminderen. De afgevaar
digde van. Utrecht deelde mede, dat
enkele werklooze leden in de afdeeling
gedreigd hadden met uittreden, als de
fleem Aklcei'Qes meej
als Ge mei vacaniie gaal, want dan
wordl Uw vacanlie-dag niet bedor
ven door 'n hoofdpijn of migraine,
als gevolg van de warmte of felle
zon. "AKlCERTJES" helpen U dan
snel en zeker I Vergeel ze dus niell
(Adv.)
Bruin, óók zonder zon,
door de snelle huidbruinende werking van
AMILDA-zonnebruincrême. welke ook zonder
zon, alleen reeds door den invloed van licht
en lucht do huid mooi egaal bruint.
Flacon 90 ct. Tube 60 ct. Doos 50 en 25 ct
tributie niet verlaagd zou worden. De Voor
zitter zette uiteen, dat verlaging financieel
te schadelijk geacht moet worden voor den
bond.
De afd. Utreoht trok het voorstel in.
Stichting Pensioenfonds
De afd. Leiden diende een voorstel in
luidende: .,De algemeene vergadering drage
aan het hoofdbestuur op in samenwerking
met het C.N.V. of daarbij aangesloten vak
bonden, die niet in het bezit zijn van een
pensioenfonds, pogingen te doen om een
pensioenfonds te stichten".
Van het hoofdbestuur kwam het volgende
voorstel in: „De algemeene vergadering be
sluite de beslissing die inzake het oprichten
van een pensioenfonds in de algemeene
vergadering van 1934 genomen werd, voor
oulbepaalden tijd te verlengen en inmiddels
aan het hoofdbestuur op te dragen samen
werking met de andere vakbonden in ons
bedrijf (werkgevers- en werknemersbonden)
te zoeken om te komen tot opriohting van
een
bedrijfspensioenfonds.
Het hoofdbestuur is van meening, dat het
gewenscht i6, de mogelijkheid van oprich
ting van een bedrijfspensioenfonds te on
derzoeken. De kans voor een pensioenfonds
zooals Leiden bedoelt, achtte het hoofd
bestuur zeer gering.
De heer Schipper juicht de poging
van het hoofdbestuur toe en acht het ook
de beste weg.
Over beide voorstellen werd uitvoerig ge
discussieerd. Het voorstel van het hoofd
bestuur werd aanvaard, dat van Leiden
ver\\or-?!>
Na rondvraag werd de vergadering ge
sloten.
Onze Spoorwegen
Passen zich bi] de behoefte aan
Van nieuwe richtingen bij de Spoorwegen
verhaalt het maandblad Ned. Fabri
kaat. Aan het artikel ontleenen we het
volgende:
„Thans heeft de directie een contract af
gesloten met de Geldersch-Overijsselsche
Tramwegmaatschappij ten aanzien van het
goederenvervoer. Daarmee is een begin ge
maakt aan de uitvoering van de tweede
phase van een systeem van goederentrans
port in ons land, aan de voorbereiding waar
van in het gêbouw der directie van de Spoor
wegen sinds jaar en dag is gewerkt, en
waarvan men verwacht, dat het het trans
port over 'het algemeen economischer zal
maken. Hoe paradoxaal het oök klinken
moge, de Spoorwegen zullen voordeél beha
len door het afstaan vah een gedeelte van
het vervoer.
Door velerlei berekeningen Is men in
Utrecht wederom tot deze conclusie geko
men. Ir. van Ryckevorsel, de leider van de
afdeeling Vervoer en Handelszaken van de
Nederlandsche Spoorwegen is de vader van
het nieuwe systeeni, het, groepsstelsel. waar
bij het vervoer met Iramwegen, auto's, met
paard en kar desnoods, in samenwerking
met de Spoorwegen kan plaats vinden.
In dit stelstel past het terugbrengen van
het aantal goederenstations in Nederland
van 550 op 24. Naar deze 24 stations, die een
centrale functie vervullen, worden de goe
deren gebracht, die door de Spoorwegen
verder zullen worden vervoerd.
Men is nu bezig in de Achterhoek een
proef met dit nieuwe stelsel te nemen. Hier
komen vier van zulke groepsstations: Arn
hem, Winterswijk, Nijmegen, Zutphen. Het
transportgoed wordt nu per tram naar deze
vier groepsstations vervoerd. Slraks zullen
de particuliere vrachtautobedrijven ook met
de spoorwegen en de tramwegmaatschap
pijen samenwerken, hechter dan tot nu toe
het geval was.
Een andere overweging, die de Spoorwe
gen hebben laten gelden bij het necnen van
een beslissing is deze, dat de particulier
vrachtautobedrijven veel meer contact heb
ben met de menschen in een bepaalde
streek, dan de Spoorwegen ooit zouden kun
nen bereiken door het aanstellen van agen
ten of vertegenwoordigers".
De heer Aug. W e i s e, die zooals bekend
met de heer J. L. Blok de Ward-zangmethode
in ons land, pasklaar gemaakt voor protes-
tantsch gebruik, propageert, deelt ons mede,
dat recente uiteenzettingen en demonstraties
in de inspectievergaderingen Den Briel en Go-
rinchem en voor de vergadering van „de Groo
te" in Dordrecht, van goeden invloed zyn ge
weest voor de bekendwording van deze prach
tige en doeltreffende methode (waaraan wij
in ons blad van 23 Maart j.L een uitvoerige
beschouwing hebben gewijd).
De Inspecteur van het L.O. te Gorinchem
schrééf naar aanleiding van de in zyn in
spectie gehouden demonstratie aan den heer
SCHAKEN
DE BONDSWEDSTRIJDEN
TE UTRECHT
Flinke deelname
Maandagavond zijn te Utrecht in het
buitenrestaurant „Oog in Al" dc jaarlijksche
Bondswedstrijden begonnen, zooals wij leeds
in ons vorig blad hebben medegedeeld.
Reeds geruimen tijd voor den aanvang der
wedstrijden, waarvoor het tijdstip op 7 uur
was gesteld, was er een voortdurend beweeg
in de wedstrijdlokaliteit van officials, die
de noodige voorbereidende maatregelen
moesten treffen, en van spelers, die wat
eerder waren gekomen en zich alle tusschen
5 en 6 uur bij de wedstrijdleiding dienden
aan te melden.
Om klokslag 7 uur werd de bijeenkomst
geopend met een inleidend woord door den
voorzitter der Schaakvercen. Utrecht,
die er zijn blijdschap over uitsprak, dat zijn
vereniging ter gelegenheid van haar 50-jarig
bestaan in de gelegenheid was gesteld de
voorbereiding der bondswedstrijden op zich
te nemen.
Vervolgens sprak de heer van Trotsen-
b \i r g, voorzitter van den Kon. Ned. Schaak
bond, terwijl na dezen de Burgemeester van
Utrecht, Mr. Dr. G. W. t e r P e 1 kw ij k. een
kort woord van welkom sprak.
Tenslotte sprak nog de heer Jungman,
secretaris van den Stichtsch-Gooisclien
Schaakbond, die de gelegenheid, dat de heer
Van Doesburgh ook aan de bondswedstrijden
deelneemt, aangreep, om dezen speler met
zijn successen, behaald in den wedstrijd om
het kampioenschap van Nederland en ir. het
tournooi te Zandvoort, geluk te wenschen
en hem, namens den Stichtsch-Gooischen
Schaakbond, bloemen te overhandigen.
Een en ander had een welgemeend applaus
der talrijke aanwezigen ten gevolge.
De indeeling der spelers in groepen heeft
ditmaal meer dan gewone moeite gekost.
Zoo deed zich bij het samenstellen der
sterkste groep het moeilijke geval voor, dat
er 9 candidaten waren voor 8 beschikbare
plaatsen. Het was uiterst lastig en tevens
pijnlijk om hier een beslissing te nemen. Het
was aan bet sportieve aanbod van den heer
Stumpers uit Eindhoven te danken, dat de
groep tenslotte tot 8 spelers kon worden
teruggebracht.
De hoofdgroep bestaat thans uit de heeren
Van Doesburgh. Knoppers, Belinfante, Mul
der. Van Scheltinga, Prins, Koomen en Van
Steenis. Het is-niet te veel gezegd, wanneer
wij beweren, dat deze groep van gelijke
kracht is als de groep, welke verleden
maand om het kampioenschap van Neder
land heeft gespeeld. Naar wij meenen is nog
nimmer de hoofdgroep in de Bondswedstrij
den zoo sterk bezet geweest.
Ook de tweede groep, waarin zijn onder
gebracht de heeren Stumpers, Van Mindeno,
Boersma, Frik, Polak, Bosscha, de Hartoog
en Boekdrukker, mag er wezen.
Er zijn in totaal 11 heerengroepen van 3
spelers ,1 damesgroep van 8, 2 heerengroe
pen van 6 en 1 groep van 4 deelnemers. Het
totaal aantal deelnemers bedraagt zoodoen
de 112.
In de damesgroep speelt, o.a. mede mevr.
C. Roodzant uit,, Rotterdam, die nog onlangs
in èen damesweclstrijd op dep Semniering in
Oostenrijk een zeer eervolle 3e tot'4e prijs
wist te behalen. De bekende Duitsche schaak
ster Sönja Graf won daar den eersten prijs.
Er zijn nog diverse fraaie extraprijzen uit
geloofd. Wij memoreren in het bijzónder
de fraaie massief zilveren schaakfiguren
van groot formaat, welke door het schaak
weekblad „De.Schaakwereld" zijn uitgeloofd.
Het, late uur belet ons de eerste ronde
zal eerst te half 12 eindigen in dit verslag
reeds de voornaamste resultaten van de
eerste ronde te vermelden.
Weiss, dat de wyze waarop hy aan honderden
collega's aan de hand van de door hem bereik
te resultaten had getoond hoe het verlangen
naar vernieuwing van ons onderwijs in daden
kan worden omgezet, zoo interessant en over
tuigend was, dat hij gaarne nog eens schrifte
lijk aller erkentelijkheid tot uitdrukking
bracht. Men was door het getoonde resultaat
ervan „overtuigd geworden, dat de Ward-me-
thode inderdaad een geniaal middel is om aar
ons zangonderwijs een geheel nieuwen grond
slag te geven en daarmede onzen volkszang
op hooger plan te brengen".
En de heer P. van Duyvendyk, de be
kende opvoedkunde leeraar in Dordrecht,
schreef:
„Nu voor het zangonderwijs de metho
diek met een 6 p r o n g vooruitgaat
door de werkwijze van Dr. Justine Ward,
is het te hopen, dat in onze Christelijke
scholen dit onderwijs zoo spoedig mogelijk
opgevoerd wordt tot de nu te bereiken
Wij gelooven, dat ieder, die van de resulta
ten van deze methode met aandacht heeft ken
nis genomen, het met den heer Van Duyven
dijk eens moet zijn.
Vermelden we ten slotte nog, dat als resul
taat Van de demonstratie in Gorinchem zich
tot nu toe 43 dames en heeren opgaven
het volgen van een cursus in die plaats en dat
23 personen dit in Schoonhoven wilden doen.
WOENSDAG 5 AUGUSTUS
HILVERSUM I 1875 M. VARA-Uitzendlar,
11.00—11.30 v.m. en 6.30—7.00 n.m. RVU.
8.00 Gram.pl. 9.30 Kookpraatje. 10.00 Mor
genwijding VPRO. 10.15 Voordracht en
gram.pl. 11.00 Tuinbouwpraatje. 11.30
Orgelspel. 12.45 De Bohemians. 2.00 „De
Flierefluiters". 2.30 Voor de vrouw. 6.30
Cyclus „Zomergenot". 7.03 Sportuitzen»
ding. 7.15 VARA-Orkest. 8.00 Berichten,
8.03 Nieuwsber. ANP. 8.15 De Fliereflui
ters.. 8.35 Voordracht. 9.00 „Fantr.sia",
lOlOO Nieuwsber, ANP. 10.05 VARA»
Orkest.
HILVERSUM H 301 M. NCRV-Uitrmdinjr,
8.00 Schriftlezing. 8.159.30 Gram.pl,
10.30 Morgendienst door Ds. J.
kuyl, Geref. Pred. te Laren. 11.3012.00
Chr. Meisjeskoor „Oefening en Stichting".
12.15 Ensemble v. d; Horst. 2.00 Orgel
spel. 3.00 Chr. Lectuur. 4.00 Sopraan en
piano. 5.00 Kinderuur. 7.45 Reportage.
8.00 Berichten ANP. 8.15 De Accordeon
Harmonists en een ensemble. (Om 9.00
Causerie over de Ind. Prot. Kerk door Ds.
H o f k e r, O.I. Pred. met verlof en om
10.00 Berichten ANP). 10.30—11.30 Gr.pl.
Na afloop: Schriftlezing.
DROITWICH 1500 RL 11.05 Orkest. 12.03
Orgelspel. 1.20 BBC-Empire-orkest. 3.03
Pianorecital. 3.35 Orkest. 4.20 Vesper,
6.50 BBC-Militair Orkest. 7.35 Populair
concert. 8.20 Joodsche mannenkoorzang,
8.50 Variété-programma. 10.10 Reportage,
10.25 Sopraan.
RADIO PARIS 1648 M. 11.20 Orkestccncert
2.50 Symphonieconcert. 4.20 Gram.pl. 5.5(
Orkestconcert. 8.20 Spaansche muziek
9.05 Voordracht,
KEULEN 456 RI. 8.2Ó Populair concert. 9.2d
Vroolijk concert. 10.50 Orkestconcert. 1.2f
Blaasconcert. 8.401.10 Ge var. concert.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.r 1.302.2(
J. Schnijders orkest. 6.20 Pianoduetten
8.20 J. Schnijders orkest. 9.20 Symphonie
concert.
484 M.r 12.20 J. Schnijders orkest. 6.35 J,
Schnijders orkest. 8.20 Gram.pl. 9.2(
Symphonieconcert.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 RI. 8.30 Mili
tair concert en Olymp. reportage. 10.3:
Olympiade-Echo. 11.20 Gram.pl. 11.50 So
listenconcert.
LAND- EN TUINBOUW
GOEDE VRAAG NAAR TOMATEN!
Ook België neemt veel af
Het valt tot nu toe met 'den 'afzet vai
tomaten niet tegen; er blijkt vooral in Bel
gië en Duitschland vrij groote vraag voo
dit product te bestaan.
Duitschland heeft de Genefimïgunge!
voor de maand Augustus Verstrekt, zooda
de export thans weer wat ruimer is gewon
den, hetgeen de prijzen voor dit product tel
goede kwam. Ook naar België worden noga'
belanigrijke hoeveelheden tomaten verzon
den, als gevolg van de vraag, welke daa
bestaat.
Daar de invoer van tomaten tiaar da
land echter gecontingenteerd is, was doe
de. importeur-s in België reeds ceu ruim
contingent aangevraagd.
Het koele weer remt voorts "den groote
aanvoer vam tomaten sterk, waardoor he
doordraaien van dit product sterk wordt n
geperkt
GIDS OUWEHAND'S DIERENPARK
Een keurig, practisch werkje
De directie van het bekende „Ouwehand
Dierenpark" te R h e n e n heeft een keurigl
gids met een wandelkaart van het park uitga
geven. d
Op leuke wijze voert de samensteller zjj
lezers door het park en vertelt hun tal v
bijzonderheden over de tallooze dieren die
te zien zijn, zoodat de bezoekers nu een lei c
draad hebben op hun tocht door het uitge
strekte dierenpark. Ter vergemakkelijking i
bovendien een duidelijke wandelkaart opgeno
Het geheel is royaal uitgevoerd, terwijl e< 0
zeer groot aantal illustraties de uitgave ve: t
lucht.
DE ZAKTELEFOON
In „Telephony" wordt melding gemaakt v«
een aardig nieuwtje op telefoongebied:
zaktelefoon.
De Hongaarsche Postadministratie venstrel
in Boedapest kleine telefoontoestellen, well
men in de jaszak bij zich kan dragen. Stoj
contacten, waarop deze toestelletjes kunne
worden aangesloten, zijn overal in de stad
gebracht: men heeft maar even in te steke
en krijgt meteen verbinding met de centra
De telefonen zyn echter niet automatisch, he
geen natuurlijk aan de beknoptheid v;
apparaat ten goede komt, maar daarentege
weer bediening in de centrale vereiischt. H
aantal gesprekken^ wordt automatisch op h
toestel geregistreerd. Deze zaktelefonen wq
den uiteraard alleen verstrekt aan geregel*
en solvente telefoongebruikers.
Feuilleton
(75
'door H. KINGMANS
Met ontelbaar vele anderen haakte Aart naar het einde van
het beleg. Dag in dag uit was hij tot werkloosheid gedoemd,
daar hij niet tot de verdediging werd geprest. Niet minder
siaklc Hilligje naar de overgave, vurig verlangend naar Munco,
am wiens zwervend leven dan een eind komen zou. Maar
zoolang de minderheid in de stad door de kracht harer wapens
dc meerderheid het zwijgen wist op te leggen zouden met
Helpen geen onderhandelingen worden gevoerd. Hoelang, hoa-
lang zou het nog duren?
Instantelijk kreeg Aart Sebensz, met de vrouwen sprekend
over den duur van het beleg, het antwoord. Want Menno
stormde binnen met den uitroep: „Nu moet moeder eens
licoren! De geestelijken willen de stad overgeven!"
„Wat zeg je, jongen?"
Als had een wesp hem gestoken, sprong Aart van zijn stoel
met rieten zitting, om dan echter onmiddellijk op te merken:
„Geloof het praatje niet, Hilligje. De geestelijkheid zal toch
wel dc laatste zijn, om van overgave te spreken."
,,'t Is toch heusch waar, oom"', hield Menno vol. „In de heelo
stad praten ze er over en ik heb zelf gezien, dat de geestelijken
naar het Stadhuis gingen, om met Burgemeesters te praten."
,,'t Is haast niet te gelooven", schudde Aart het hoofd. „Maar
als het wóar is, dan is het een mooie daad. Een daad van
zelfopoffering. Want overgave der stad: beteekent .voor de
geestelijken enkel verlies."
,,'t I s waar", betoogde Menno nogmaals. s.Së gillen niet, 'dat
er meer bloed vergoten wordt"
„Een mooi besluit", prees Aart, ^YerdedigejL Helpt toch niet,
daar de stad eenmaal yalt. Want ontzet komt in elk geval niet
Hij was evenwel nog niet zeker van zijn zaak en ging daarom,
Vergezeld van Menno, op kondschap uit. Om weldra tot de
ontdekking te komen, dat zijn neef geen woord te veel had
gezegd.
Alom in de stad was het optreden der geestelijken, 'dat zeer
geprezen werd, het onderwerp van het gesprek. Men wist te
vertellen, dat den volgenden dag ten Stadhuize een breede
vergadering zou worden gehouden, waartoe ook waTen uitge-
noodigd zij, die sinds het oproer waren buitengesloten, om over
den gang van zaken mee te spreken. Het werd een gunstig
leeken geacht, dat zij weer werden geraadpleegd.
Dat er nog sterke machten waren o.a. burgemeester Jargesr
commandant Liauckema en de abt van Selwerd bleek dan
volgenden dag overduidelijk. Men kon tot geen besluit komen.
En het scheen, ook na een bijeenkomst een week later, dat men
van onderhandelen niet wilde weten.
En steeds maar door donderde het geschut, huizen vernielend
en beschadigend. Endooden en gewonden veroorzakend.
En steeds maar door men zag ze niet, maar wist het wel
terdege wroetten de sappeurs en mineurs van Maurits en
Lodewijk onder den grond, gangen makend tot onder de wallen,
om die te ondermijnen en uiteen te laten springen. En dan?
Als een vloedgolf stormden de Staatschen dan binnen en in da
straten van Groningen zou een verbitterd gevecht van man
tegen man worden gestreden. Kon dat wreede lot de burgerij ntet
worden bespaard?
Er werd allerwege veel en breed over geredeneerd, zoodat
tenslotte zelfs de meest heftige tegenstanders milder gestemd
werden en het hoofd bogen, uitgezonderd burgemeester Jarges.
Twee dagen nadat men nog onverrichter zake uiteen was
gegaan viel het besluit, eerstdaags tot het sluiten van een
verdrag met den vijand te zullen overgaan,
j Met yreugde zag men, hoe commandant .Vah Liauckema Het
stuk, vermeldende het besluit, teekende. En hij niet alleen.
Alle hovelingen en oldermans van alle gilden, zelfs van het
schuutenschuuversgilde, schreven hun naam. Aan alle soldaten
werd het besluit meegedeeld en hun werd vrijheid gegeven, zoo
zij zich er niet mee konden vereenigen, zich te begeven tot den
onverzoenlijken kolonel Jarges. Maar niemand ging.
Wel verscheen Johan ten Buer, die zich, om de woede des
Volks te ontgaan, schuil gehouden had, weer voor het voetlicht
en werd door de Magistraat aangewezen, de onderhandelingen
te gaan aanknoopen.
Zuchten van verlichting werden in de stad gesmaakt. F.n
toen Aart Sebensz., vóór men zich ter ruste begaf, den Heere
dankte voor de uitkomst, biggelden de tranen van blijdschap
over het oude, van zorgen diep doorploegde gelaat van de
weduwe Ketel, dankbaar, dat zij de dageraad voor Groningen
nog meemaken zou en zij haar zoon nog zou zien.
„En dan mag de Heere mij wel opnemen in Zijn heerlijkheid",
zeide zij, voor wie het leven één aaneenschakeling van leed en
kommer was geweest.
Het liep op een eind met het fieleg.
In de straten riep men het elkaar toe. En niemand sprak
het tegen. Omdat het de waarheid was. Den volgenden dag
zou Johan ten Buer naar het kamp vertrekken. En al zouden de
onderhandelingen nog wel eenige dagen in beslag nemen, aan
den uitslag werd niet getwijfeld. Ook het Staatsche leger ver-»
langde naar liet eind.
Het beleg liep op een eind.
En de verhouding werd milder. Meermalen, als het schieten
even bedaarde, voerden de soldaten en burgers op de wallen
gesprekken met de zeer dicht genaderde Staatsche soldaten en
werd vanuit de stad meegedeeld, dat onderhandelingen zouden
worden gevraagd.
Hopman Ketel hoorde van die gesprekken. En hij haastte zich
naar het dichtsthij rijnde payelijn, 05- de .wallen spoedig op
merkend een burger, die hem bekend voorkwam.
„Ben jij-niet Meerten Meertensz.?" riep bij met een stem vi
vreugde.
De aangesprokene zag verbaasd op.
„Die ben ik", antwoordde hij. „En wie is de hopman?"
„Munco Ketel!"
„Wel natuurlijk, man! Ketel uit de Gelkingestraat. Neen, I
moeder en je vrouw wonen er nu niet. Te gevaarlijk, ma
Jullie met je vermaledijde bommen en keien. Maar 't zal gau
afgeloopen zijn. We geven er de brui aan."
„Heel verstandig!" schalde Munco's stem terug. u
Toen moest hij even wachten, want met sissend geluid vlo*
hem een kogel over het hoofd. En meerdere stukken gesch
van het Staatsche leger werden afgeschoten.
„Waarom vuren jullie nu nog?" riep de burger.
„Kom dan onderhandelen. Dan is het afloopen", lachte Mun(
„Kunnen wij niet onderhandelen? 'k Heb verbazend trek 'i
haring. En die hebben jullie wel."
„Accoord", zei Munco.
En onder luid gelach werden haringen aangerukt en di
belegerden overgereikt. Als ruil liet men van uit de stad aj
een touw een wittebrood en een kan Bremer bier zakken.
„Op onze gezondheid, maat", zei Munco. „Zou je de groe'
aan mijn familie willen doen? Ik hoop, dat zij het goed make
Zeg, dat ik gauw in de stad zal zijn."
„Het komt in orde, hopman."
Munco zag om zich heen. Van allen kant waren soldaten
voorschijn gekomen, een roep-gesprek voerend met die op
wallen, als was er niet weken met groote verbittering gevochte v
vooral na de handelwijze van de stad, die in Helpen als
de gek houderij" was gezien.
De gesprekken verstomden. Het kanon sprak weer hevi f,
Maar dat kon toch niet lang meer duren. De stad verlang*
naar het einde,
ÏWordt vervolgd),
