KERK EN ZENDING
G. VAN LEEUWEN ZONEN
RESA-VELP (G.)
DAGERAAD
MAANDAG 13 JULI 1936
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Scheveningen (Duinoord-
kerk), als hulppred., cand. F. Oberman te
Leiden. Te Emmer-Erfscheiderveen (als
hulppred.), cand. J. v. Eyzinga te Buitenpost.
Aangenomen: Naar Drachten (Herv.
Evang.), B. E. van Buuren te Angerlo.
Naar Wamel en Dreumel, D. J. Haspels,
cand. en hulppred. te Wijk aan Zee en Duin.
Bedankt: Voor Aal6um en Wetzens en
Engwierum (toez.), B. E. van Buuren te
Angerlo.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te Papendredht cand. J. P.
Geels te Apeldoorn en cand. J. Kampman te
Ommen.
EVANG. GEM.
Beroepen: Te Utrecht (als hulppred.),
G. P. de Jong te Doorn.
AFSCHEID. BEVESTIGING, INTREDE
Ds. M. N. W. Smit hoopt Zondag 11
October afscheid te nemen van de Ned. Her
vormde Gemeente te Kerkrade en Zon
dag 18 October zijn intrede te doen te
Zwolle, na bevestigd te zijn door Dr. G.
Smit van Est (Geld.).
Gister heeft prop. C. Ch. G. Visser
Jr. van Rotterdam zijn ambt aanvaard als
predikant van de Ev. Luth. Kerk te H a r-
lingen.
Ds. P. H. HEYMENS VISSER t
In den ouderdom van 71 jaar is te V e I p
overleden Ds. P. H. Heymens Visser, predi-
I kant bij de Ned. Herv. Gem. aldaar.
Ds. Heymens Visser, die dezer dagen met
i emeritaat zou gaan, werd in 1865 geboren en
in 1892 candidaat in Friesland om 9 Oct. van
dat jaar te Wapenveld het predikambt te
'aanvaarden. Vandaar vertrok hij in 1894
naar Ylst, waar hij heeft gearbeil tot 1908
toen hij zich aan de gemeente van Velp
verbond.
De overledene was assessor va*i Let classi-
'ccal bestuur van Arnhem, sec. kerkvisitator
in Gelderland en lid van het classicaal be
stuur van Arnhem.
Zijn stoffelijk overschot zal morgen (Dins
dagsmiddag op „Heiderust" worden teraarde-
besteld. Tevoren vindt om 1 uur een rouw
dienst plaats in de Ned. Herv. Kerk.
BUITENLANDERS TER SYNODE
VAN AMSTERDAM
Door de Gen. Synode der Chr. Geref. Kerk
van N. Amerika, vorige maand te Grand-
Rapid s gehouden, is tot afgevaardigde
naar de Gen. Synode der Geref. Kerken in
ons land (25 Aug. as. te Amsterdam te
openen) benoemd Ds. E. J. F. van Hals e-
m a, predikant der Chr. Geref. Kerk te Pas-
saiac (New Jersey). Hij is een zoon van Ds.
G. van Halsema, em. pred. der Geref. Kerk
van Nijeveen, die te Haren woont en pas 80
jaar is geworden. De Synode van Grand-
Rapids, hoewel betreurende, dat de Geref.
Kerken in Nederland geen afgevaardigde
baden gezonden, heeft nochtans een afge
vaardigde willen benoemen.
UIT DE CLASSIS APELDOORN
DER GEREF. KERKEN
De classis Apeldoorn der Geref. Kerken
heeft aan den kerkeraad van Beekbergen ge
adviseerd om aan zijn predikant, Ds. J.
Estië, wegens voortdurende ongesteldheid
een volledig ziekteverlof van een half jaar te
yerleenen.
Ter vergadering sprak Ds. E J. v. Voorst
als zijn meening uit dat de splitsing van de
kerken van K o o t w ij k en Kootwijker-
broek in het huidig stadium voorloopig
moet opgeschort worden. De classis benoem
de een commissie om deze zaak met de beide
kerken ernstig te bespreken.
CHR. GEREF. KERK TE NUNSPEET
De onlangs geïnstitueerde Chr. Geref. Kerk
ontstaan door het uittreden van Ds. J.
T y m e s met een groof aantal gemeente
leden uit de Geref. Kerk van Nunspeet zal
een kerkgebouw doen verrijzen aan den
Brinkersweg te Nunspeet.
GEREF. KERKEN IN INDIE
Te Solo begon Maandag 29 Juni de ker
kelijke vergadering der Geref Kerken in
Ned.-Indië (formeel „classis-Batavia", wel
ke de rechten eener particuliere synode
heeft).
In den voorafgaanden bidstond ging ds.
P. Veenhuizen van Soerabaja voor. In
den ontmoetingsavond na afloop van den
bidstond, welke avond door dr. H. A. van
A n d e 1 geleid werd, spraken ds. P. J
Luyendijk over de zending op Soemba en
dr. K. P. G r o o t over het zendingssanatorium
Pakom; ds. E. d e J o n g van Pematang Sian-
tar sprak wegens vertrek met verlof naar
Nederland een afscheidswoord.
In de Dinsdagvergadering was ds. R. C.
a r d e r van Bandoeng praeses. Breed
werd gehandeld over het perswerk. De con
clusies van het deputatenrapport ter zake
werden in hoofdzaak aanvaard. Verworpen
werd een voorstel om voortaan om de twee
jaar samen te komen en ook de kerkvisitatie
om de twee jaar te houden. Beter werd ge
oordeeld de j aarlij les ch'. vergadering en de
jaarlijksche visitatie te handhaven
VEREENIGING TOT SAMENWERKING
Den 15en Juni is te Poerworedjo een
verpeniging opgericht, die de samenwerking
onder alle Protestantsche Christenen voor
diverse doeleinden bevorderen wil. Deelge-
en werd zoowel door predikanten van
de Indische Protestantsche kerk als van de
Geref. Kerken (o.a. uit Magelang, Djocja)
ook officieren van het Leger des Heils sloten
zich aan. Algemeene doeleinden, die men ge
zamenlijk bevorderen zal, zijn: bijbelbespre
kingen, armenzorg, ontspanningsavonden,
enz.
VAN DER HULSTS KINDERBIJBEL
Het destijds vermelde plan, om den be
kenden Kinderbijbel van Van der Hulst in
'het Bataksah te doen vertalen, is in zooverre
uitgevoerd, dat de vertaling van Zendeling
Rijnhoek gereed is. Voor de uitgave is 3000
noodig, waarvan de Zendelingen in Batak-
land zelf al 1650 verzameld hebben. Er
ontbreekt dus nog 1350 voor dit uitzonder
lijk mooie doel.
WERELD-ZONDAGSSCHOOL
CONGRES
Niet minder dan 3000 afgevaardigden uit
alle deelen der wereld zijn in de vorige
Week te Oslo bijeengekomen ter bijwoning
het wereldcongres voor Zondagsscholen.
Met groote voldoening is door hen waarge
nomen, met hoe warme belangstelling dit
congres in Noorwegen ontvangen is en ge
volgd werd. Koning Haakon VII gaf het il-
lustre voorbeeld, door zelf aanwezig te zijn
op den openingsavond, en bovendien, door
Deze week zal in geheel Nederland de Tlaringiueekworden gehouden. Een viertal
haringwagenséén uit Vlaardingen, twee uit Scheveningen en één uit Katwijk zullen
onder het motto: Elke Nederlander één haring per dag tot steun aan de Nederlandsche
haringvisschershet land doorkruisen. Deze wagens zijn versierd met vaten, breels, net
ten e'.a. visscherijbenoodigheden, en bemand met een omroeper in volle zeemansuit-
rusting en vier helpers. Een foto van de Vlaardingsche wagen.
op zijn fraaie buitenverblijf aan de Oslo-fjord
een receptie te geven.
Uit ons land waren daar tegenwoor
dig de heer H. J. de Jong Schou
wenburg, een der vice-presidenten
van de Worlds Council: ds. J. P. H.
E g g i n k, voorzitter van de Ned. Zon-
dagsschoolvereeniging en prof. dr. F.
W. Grosheide, voorzitter van de
Geref. Zondagsschool vereen. „Jachin".
Aan een brief van mevr. Dozyde Stop
pelaar in het Hbld. ontleenen wij indrukwek
kende mededeelingen over de beteekenis der
Zondagsschool in verschillende landen.
Zoo vertelde een Japannees, hoe in
Korea de Chr. kerk slechts vijftig jaar be
staat, maar reeds 400.000 zielen tel-t, waar
onder 44.000 Zondagschoolkinderen. Men
hoorde van Letland, waar het Zondagsschool
werk slechts zestien jaar oud is, maar nu
9440 leerlingen zyn van 200 Zondagsscholen.
Veel indruk maakte het sobere verhaal
van den Italiaanschen Waldens; met slechts
8000 leerlingen, over geheel Italië verspreid,
staan de Waldensisohe Zondagsscholen daar
te midden vain de R.K. bevolking.
Roerend was het dankbare getuigenis van
de kleine donkere bewoners van de Philip-
pijnsche eilanden, waar in 38 jaar, vooral
door het werk van een bijzonder hoogstaand
Noorsch zendeling een kerk is ontstaan met
200.000 Prot. Christenen en 110.000 Zondags
schoolleerlingen.
Aan het Congres, dat als thema heeft
„Christus, de Hoop'der wereld", is een leer
zame tentoonstelling verbonden.
DE WACHTERBOND
Naar wij vernemen is het bestuur van het
moderamen van den Wachterbond thans als
volgt samengesteld: Ds. J. G. F eens tra,
Geref. predikant te Scheveningen, voorzitter,
Ds. D. S c h e e 1 e, idem te Assen, secretaris
en J. P. v. d. H a a g e n te den Haag, pen
ningmeester.
GIFTEN EN LEGATEN
De Duinoordkerk to Scheveningen
ontving van een overleden vriendin een le
gaat van duizend gulden.
LEIDERDORP
Ke rkorg e Ibouwers
STEMMEN <r- RESTAUREEREN
ELECTRISCHE WINDMACHINES
NED. FABRIKAAT
Opgericht 1903 Tel. Leiden 1790
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
RECTORES MAGNIFICI
Bij Kon. Besl. zijn voor het studiejaar
19361937 benoemd tot rector-magnificus
der Rijksuniversiteit te Leiden: Prof. Dr. J.
van der Hoeve; te Utrecht: Prof. Dr. W. E.
Ringer; te Groningen: Prof. Dr. G. F. Rochat.
De senaat is voor het cursusjaar 1936'37
samengesteld als volgt: J. L. Maria, Zwolle,
praetor; E. du Marchi van Voorthuizen, Hor-
tenselaan 1, Apeldoorn, ab-actis; J. M. Vis
ser, Sneek fiscus: H. Ruiter, Putten, assessor
I en J. G. v. Minnen, Apeldoorn, assessor H.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Berken woud e. School m. d. Bijbel,
tot onderwijzer: de heer G. J. van Roekei
te Ede.
Z u t p h e n. Chr. School-Leeuweriklaan.
Tot hoofd (vac. H. Hulleman): de heer G. K.
Dreijer, onderw. Prins Willemschool te
's-Gravenhage (beh. disp.).
AFSCHEID T. L. MELLEMA
De leden der examencommissie van het
Onderwijsfonds voor de Scheepvaart hebben
Zaterdag j.l. afscheid genomen van hun
voorzitter den heer T. L. M^lLema en van de
leden de heeren A. J. Faubel, A. Kruis, J. J.
van 'tHoff, J. Teeuwen en F. Vaas.
GEMEENTE-ADMINISTRATIE
Dit jaar zijn van de 659 candddaten voor
het examen gemeenteadministratie 272 tot
het mondeling gedeelte toegelaten: ook zijn
toegelaten 14 candidaten die van het schrif-
PRAKTIJKEXAMENS BOEKHOUDEN
BOEKHOUDEN M.0.
STAATSPRAKTIJKEXAMEN
Opleiding voor alle Onderwijzersakten
SCHRIFTELIJKE CURSUS <-
Prospectus en nadere inlichtingen gratis
(Adv)
n. (goeiC pension,,
tocA geen /beheer....
De luchl-verandering, de ongewoon
te voortdurend buiten in de felle zon
le zijn, bezorgen velen 'n vervelende
migraine, die hen belet te genieten
van hun vacanlie-verblijf. Daarvoor
helpen "AKKERTJES" goed en snel
(Ado.)
telijk gedeelte zijn vrijgesteld. Het diploma
is aan 219 candidaten uitgereikt
Van de 165 candidaten voor het examen
gemeentefinanciën zijn 42 tot het mondeling
gedeelte toegelaten, zoomede één candidaat
die van het schriftelijk gedeelte was vrijge
steld. Het diploma is aan 34 uitgereikt.
De heer U1 b o J. M ij s, oud-burgemeester
van Middelharnis en Gouda, sinds 1920 voor
zitter van de door de Ned. Ver. voor Ge
meentebelangen ingestelde examencommissie
voor Gemeenteadministratie, heeft deze func
tie neergelegd.
EXAMEN HANDTEEKENEN EN L.O.
De minister van onderwijs brengt ter ken
nis dat het examen akte handteekenen (lager
onderwijs) zal worden gehouden in het ge
bouw van de Rijkskweekschool aan de Ko
ningin Emmakade no. 36 te 's-G raven-
hage, op alle werkdagen gedurende het
tijdvak van 16 dezer tot en met 5 Augustus
aanvangende des voormiddags om 9 uur.
Examens
Amsterdam. Vrije Universiteit. Gesl.:
Wis- en Natuurkunde (A): ca.nd.ex., de 1
H. J. van Alphen te Voorst: Wis- en Natui
doet. ex., do heer J. van Andcl Jr. Den B
Leiden. Ges!.: Rechten: doet. ex.. de ds
D. Simons, Rotterdam, en M. Lycklema
Nöeholt; cand.ex., de heer H. J. M. Cokart.
ged. de dames S. Kruyt
n S. D. C. C. M. Küller; de heeren G. P. M.
Jeekers. J. H. Versteeg en J. G. Voerman.
Veeartsenijkunde: cand.ex., de heer J. Doe-
Eindexamens Gymnnsta, Lycei
C. H. Nivo.
i Rotterdam. Chr. Henegouwer
plein. Lltt. Bcon. a.fd. Gesl. A. Baas, W. Breed*
veld, R. BrUring, C. G. v. Dijk, J. P. Dijkman,
Hiele, Chr. Hoek. K. Lemmers, K. Robers, P.
v. Stevinck, L Doornbos en J. Ravelll.
Voorschoten. Tn-tltuut Wulling. H.B.S.
Gesl. voor B: A. R. Blijdorp. R. A. Dekker, A.
C. Knape, O. Ivoetse, J. Koopmans. L. E. La-
rive. H. A. Reddingius. H. J. v. Renesse. W. de
Sitter. F. Stumpff J. W. Cavlët. H. J E. C
J. v. d. Ende, L. J. W. v. Hoogenhuyzi
s. J. Th. Kore - - -
Lichamelijke oefening M.O. Amsterd
Gesl. de heeren J. D. Kemme en G. J. J. Cas-
beltln. Den Haas: J. G. R. Grootewal en P"
Meijer, Amsterdam: P. v. Barneveld. Wt
naar; A P. J. v. Eijvatte, Glnneken.
Groningen. Akte l.o. Gesl. de heeren R.
H. Aiking. Haren; J. Allersma. Ulthuizermee-
Flapper. Franeker: D.
Huizum: D. Tjalsma, Bolsward. De
afsreloopen. Van de 29 cand. werden 3 afgew.
Rotterdam. Koningin Wilhelmlna Kweek
school. Nutt. handw. Gesl. de dames J. M.
Kruidenier. M. A. Kruithof. B. Schrier en H.
Roilker. Rotterdam: P. Groenendijk. Hoogvliet:
H. v. Weelden. Rotterdam: S. Zlilstra. Nleuwer-
kerk a. d. IJsel. De ex. zlin afgeloopen. Voor
de akte l.o. werden 2 cand. afgew.. voor handen
arbeid 1. voor nutt. handw. geen.
Schoonhoven Rijkskweekschool. Gesl.
de heeren W. Hekker. Gouda: C. Kamer en J.
Kamer. Bergambacht; J. Oskam, Lange Ruige
Weide.
Tlewaarachoolonderwija. Ex. der Ver. van Chr
Bewaarschool ond. essen in Nederland. Gesl.
voor de hulpakte de dames D. P W. v. d. Bent.
A P. C. Haak. J. Wagenaar. M. C. G. RaveTll
en G. Kruit. Rotterdam: S. Broekhuizen. Hil-
Pelt, M. v. Wiingaa
jer, G. Versluis. M.
N. Nobel. Rotterdam: C. E.
M. Bouma, Dordrecht: C. Noor-
jk; B. Tieleman, Papendrecht: M.
G. Groen, J. AL v. d. Weyden en M. Bosboom.
Vlaardingen: J AL Weysenfeldt, Delft: D. E.
Mens, Ph. M. P. v. d. Plas. G. A Pothuis en
F. Eikerbout. Leiden; M. C. v. d. Wolf en M.
-. d. Meulen, Lisse; M. C. Kieniwl&nd, A J. Goos,
C. E, J. v. _Beek. Den Haag: E. M. Appelaar.
i, Apeldoorn: Th. Kappers. Er-
lo; G. Kuiper. Harderwijk: D. G. Wesselo.
-nend&al; A. S. Ligthart Schenk, Oudewater;
I. v. Rietschoten, Zuilen: A. Leeuw. Zwolle:
H. Hagenbeek. Arnhem: J. G. Goslinga. Gronin
gen- G. C. A. Gaemers. J. G. E. Kopmela, M.
J. tfupker en P. Wlllems, Utrecht; H. Rose-
man c-n J. Dambrink, De Bilt; G. Schuitema
ker. Haarlem: G. Danhof. Groningen: A. Byma
en C. v. d. Laar. Apeldoorn: W. J Remmellnk.
Dieren: W. Middendorp. Zwolle; E. Bookmaker.
WagenlngenH. A. Maatjes. Den Bosch: G. P.
Burgers, Nijmegen; G. J. Mensink, Brunsum;
■T. P. AL v Altena, Bussum; C. Davelaar en J.
A. v. Baaien. Utrecht: A H. Brokke. A. v. Hei
ningen en D. Jansma, Den Haag: H. C. Berg
hout. Bloemendaal; A. S. Delhaas. C. P. Hart-
"loorn. J. W. v. Oosteiom en P. J. v. d. Kooy.
Rotterdam: H. A. Rystorborgh. Zwijndrecht;
J. Teygeler, Vlaardingen: A. H. Krommenhout.
Vlaardipger-Ambacht; .T. W. M. Kunst, Am-
hem: F. J. de Vries, Neerbosch: N. v. Oyen.
Soes ter berg; M. Bleyerveld. Ze-ist: M. Schoon-
heim en M. v. Breen, Utrecht: W. F. G. v. Duin,
Beverwijk: A. v. Dijk, Heemstede; AL Hane-
maayer, M. G. P. Visser en A. v. d. Velden.
Delft: C. H. Klop en J. C. M. Boudestein. Den
Haag: M. Pronk. Scheveningen: D. Lans, H. J.
Schenderling, E. Teeuw en G. A de Haan.
Rotterdam: H. C. v. Buuren. Dordrecht; M.
Gleze en E. Hopman Vlaardingen; voor de
hoofdakte slaagden de dames M. C. le Grand.
J. H. ICooderlngs Clemens. Th. v. Kempen. H.
Segaar. E. C. v. Marion en C. E. v. d. Warde.
Rotterdam: G. v. d. Sluis, Schlebroek; I. Krab
bendam, Schiedam: A. W. Boerkoel, Delft: A.
M, Kleywegt, Hoek van Holland: L. C. v. Gel
der, IJmulden; H. A. Hoogenmart. Schevenin
gen; A Schouten, F. D. Eilers. E. P. L. Ruyeha-
ver en E. P. Reynhout Den Haag; K. E. v. d.
Star. 's-Gravenzande: J. Oosterling, W. J. Th.
Bogaard en D. Vrij, Haarlem; I. de Valk.
Arnhem; G. J. H. Jollnk. Bussum; G. J. van
d. Zee. Breukelen; M. van Beek. Hilversum;
D. J. Roschar. H. J. Veldman, G. H. Kleyn.
G. Rozenboom en AI. Kastelün. Utrecht: AI. J.
Af. v. d. Wege, Scheveningen; A. Af. v. d.
Ende, Delft: C. v. d. Pas, IJssèlmonde: Z Al
Lajos, Dordrecht: J. J. E. Plooy Schiedam;
A Trommel, Sommelsdijk: A. C. v. d. Veen.
Utrecht: C. A Kleywegt. Rotterdam: E J. v.
Dorp, Delft; A v. Gurp en At. W. v. A Hoogen
Den Haag: I. E. Baudet, Haarlem en Af. de
De examens zijn afgeloopen.
UIT DE PERS
Werkloosheid en mechanisatie
In een prae-advies. opgenomen in de Ba
nier van Ned.-Indië schrijft de heer G. J.
van Lonkhuyzen over het verband tusschen
mechanisatie en werkloosheid als volgt:
Lucien Aurat bespreekt in een artikel
in „le Peuple" de economische verhouding
in een vijf-tal landen voor zoover het de
jaren 1930-1935 betreft, met name Enge
land, Japan, Denemarken, Noorwegen en
Zweden.
Zijn conclusie is. dat de productie in
deze landen in 1935 grooter was dan in
1929, doch het aantal werkloozen ook.
Laat men Japan buiten beschouwing,
dan valt te constateeren, dat in de 4 over
blijvende met name genoemde landen het
aantal werkloozen in 1935 700.000 grooter
was dan in 1929.
„Wat een wereld", schreef Henri Polak
in h e t V o lk van Juli 1930. „De mensche-
lijke vinding schept machines, die groote
aantallen geschoolde arbeiders berooven
van de gelegenheid tot werken en die
worden dan, omdat men er niets mede
weet aan te vangen, uit wanhoop naar af
gelegen heiden en moerassen gezonden,
om die tot ontginning te brengen en daar
dus 3e rangs akkers te maken, aan welker
productie de wereld geen behoefte heeft".
Zoo is het.
Men bedenke eens, welk een ontzaglijke
uitbreiding de mechanisatie ondergaan
heeft in de jaren 1921 tot 1929.
Laten we ons dan alleen maar tot Ne
derland bepalen. In Nederland verbeterde
het primaire vermogen der machine-in
stallaties van 1921—1929 van 350 000 P.K
tot 566.000 P.K. en het gebruik van elec-
trïschen stroom steeg in die jaren van 80
millioen kilowattuur tot 220 millioen ki-
wattuur.
„Nat. Herstel" in Indië
De pogingen om in Indië een afdeeling
van „Nat-Herstel" te planten werden daar
niet gum tig ontvangen. De redactie van
De Banier verwacht er ook geen natio
naal herstel van en schrijft:
Ook wij achten dat er alleen maar ge
volg van kan zijn een nóg grootere ver
splintering van de Nederlandsche gemeen
schap.
Daaronder zoekt de Bond toch in de
eerste plaats zijn aanhangers. Wel is in
de „toelichtings-vergadering" op een ge
stelde vraag geantwoord, dat zeker ook
Fa. H. J. Phaff Winschoten
(Adv.)
Een bruine zomerteint en
de kleur Uwer tanden.
Bij 'n bruine zomerteint valt de kleur Uwer
tanden bijzonder op. Poets ze dus met wat
goeds. Poets met IVOROL. Deze tandpasta
maakt Uw tanden blank en geeft ze tevens
een mooie ivoorglans. In tuben van 60 en
40 cent Doos 20 cent
(Adv.)
DINSDAG 14 JULI
HILVERSUM I 1875 M. AVRO. 11.00 en 6.30
R.V.U. 8.00 Gramofoonmuziek. 10.00
Morgenwyding. 10.15 Gramofoonmuziek.
10.30 Ensemble Lismonde. 11.00 Lezing.
11.30 Ensemble Lismonde. 12.30 Het Om
roeporkest. 2.30 Gramof.pl. 3.00 Kovacs
Lajos. 3.45 Het Lyra-trio. 4.30 Kinder
koorzang. 5.00 Voor de kinderen. 5.30
Gramofoonpl. 6.30 Politiek overzicht. 7.00
Gramofoonpl. 7.15 Per fiets door Neder
land. 7.30 Piano-recital. 8.00 Berichten,
A.N.P. '8.15 Gevarieerd programma. 10.30
Gramofoonpl. 11.00 Berichten A.N.P.
11.1012.00 AVRO-Aeolian-orkest.
HILVERSUM H 301 M. KRO. 8.00—9.15 en
11.00 Gramofoonmuz. 11.3012.00 Gods
diensthalfuur. 12.15 Gramof.pl. en KRO-
orkest 2.00 Vrouwenuur. 3.00 KRO-Me-
lodisten en gramofoonpl. 5.15 Kinder
koorzang. 6.00 Gramofoonpl. 6.15 „Eind
examen! Kleine man wat nu?" 6.30 Gra
mofoonpl. 7.15 De ontwikkeling van het
Middeleeuwsch liturgisch drama. 7.35
Sporthalfuur. 8.00 Berichten A.N.P. 8.10
„Verhuisprogramma," bonte avond. (Om
10.30 berichten A.N.P.)
DROITWICH 1500 M. Orgelspel. 12.35 Het
BBC-Northern-ork., en solist. 1.50 Hon-
gaarsch orkest. 3.20 Jean Selders orkest.
4.35 Strijkkwartet en solist. 5.35 Blaas-
kwintet. 6.50 Balalaika-orkest en solis
ten. 8.20 The Savoy-Hotel Orpheans en
solisten. 9.20 Piano-recital. 10.20 Het
BBC-orkest en solist.
RADIO PARIS 1648 M. 11.20 Orkestconcert
4.20 Populair concert. 5.50 Orkestconcert.
7.50 Zang. 9.05 Orkestconcert.
KEULEN 456 M. 6.50 en 12.20 Orkestcon
cert. 1.35 Het Omroeporkest en solisten.
5.20 Omroepkleinorkest. 7.20 Omroep
orkest, -koor en solisten. 8.30 Omroep
orkest. 9.2010.20 Lersch-herdenking.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322: 12.50 Omroep
orkest. 1.30 Kleinorkest. 5.20 Salonoricest.
8.20 Symphonie-eoncert.
484 M.: 12.50 Kleinorkest. 1.30 Omroep
orkest. 8.20 Omroeporkest.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 10.50
Viool en piano. 11.2012.20 Poolsche
muziek.
Eén
is
geen
Oud nieuws? Ja, maar dan toch
niet voor die tallooze automobilisten,
die 's avonds „rustig" met maar één
koplamp aan rijden I En toch Is
het kleinste ongeval altijd nog duur
der dan een nieuw gloeilampje I
inheemschen welkom zouden zijn, maar
het feit dat vóór tot de beantwoording
kon worden overgegaan eerst de promo
tors de hoofden bij elkaar moesten ste
ken, wijst erop dat men op toeloop van
die zijde allerminst rekende.
Men wil niet een nieuwe partij, doch
een beweging, een overkapping s-
vereeniging die de aanhangers van alle
loyale vereenigingen zou omvatten moeten
Wat miskennen deze promotors het In
dische publiek.
De bond zal niet aan politiek doen.
Alleen versterking van het Nationaal
besef.
Dat wilde de Vad. Club aanvankelijk
ookmaar binnen 2 jaren of nóg
korter? was zij een doodgewone poli
tieke partij. Het bestuur werd door de
geestdriftige aanhangers eenvoudig in die
richting gedreven!
Zoo zal het hier óók gaan.
Of er is groote geestdrift voor de Bond,
maar dan is hij binnenkort de zooveelste
politieke vereeniging;
ófer is geen belangstelling maar
dan komt de atdeeling niet tot stand, of
zoo al sterft ze binnen enkele jaren.
Feuilleton
(56
door H. KINGMANS
„De tijd is er alleszins gunstig voor, Maurits", zeide de
Friesche Stadhouder op een toon vol ingehouden hartstocht.
«Waarom zien zij het niet?"
Graaf Maurits knikte. Hij moest volkomen toestemmen, dat
ln den aanstaanden zomer het tijdstip gunstig was, zelfs a'
mislukte de voorgenomen verrassing van Breda.
Nog geen twee jaar geleden was de „Onoverwinnelijke vloot",
'die Engeland en Nederland voor Spanje had moeten veroveren,
deerlijk te niet gegaan. Een groot deel van de beste Spaansche
troepen was in Frankrijk en het leek er op, of Parma, zeer tegen
zijn zin, nog méér troepen er heen zou moeten zenden, daar de
burgeroorlog in Frankrijk zich voortsleepte. Bovendien legde
het Spaansche krijgsvolk, evenals ten tijde van Requesena,
neigingen aan den dag, tot muiterij over te slaan, daar dc
betaling der soldij uitbleef. Het was ook een publiek geheim,
dat Parma herhaaldelijk in onmin leefde met zijn Zuid-Neder'
landsche raadslieden en dat de haat tegen de Spanjaarden la
de Zuidelijke Nederlanden hand overhand toenam.
„Je kunt je best doea bij de Staten, Wilhelm. Ik zal je
pogingen krachtig ondersteunen. En het is wel icker, dat wij
den Raadpensionaris aan onze zijde vinden. Maar ik vrees,
dat de Staten aan dat oor doof zullen blijken te zijn. Het had
heel wat voeten in de aarde, om het plan van Breda door
gezet te krijgen."
„Maurits, hoe hoop ik, dat je slagen zult!" zeide Willem
Lodewijk van Nassau, die de onbaatzuchtigheid zelf was en het
met blijdschap dragen kon, dat Maurits succes had en hij in hot
Koorden werkloos moest toezien*
„Ik hoop het ook. En God geve het. En dan hoop ik, dat
we samen kunnen werken, hetzij in het Noorden, hetzij in
het Oosten des land. Want je moet niet vergeten, dat Gelderland
er op aandringen zal, dat Zutfen en Deventer worden veroverd,
wannéeu eenmaal,'en die tijd zal toch wel eens komen, tot een
veldtocht besloten zal worden. Ook yormt Steenwijk nog steeds
de bedreiging voor Friesland."
„Ja, ja, er is nog zooveel te doen. En dan te weten, dat bij
zulke gunstige omstandigheden de Staten aarzelen!"
„Ik heb er ook last genoeg van", meende Maurits van Nassau.
„Maar ik heb goede hoop, dat men eenmaal zal gaan inzien,
hoe alleen door aanvallend optreden een betere toestand kan
worden verkregen. En dan moeten wij aan den slag, Wilhelm.
Ik haak naar dat oogenblik. Maar, mijn waarde neef, het zal
tijd worden, dat je je verfrischt van de lange reis, om ver
volgens aan den maaltijd te gaan."
Wat Willem Lodewijk had gevreesd en Prins Maurits zeker
wist: de Staten, speciaal de Raad van State, die in het
bizonder met de leiding van den krijg belast was, voelde
niets voor de plannen van den Stadhouder van Friesland. Zij
hoorden geduldig naar zijn warme pleidooien, waarin liij
wees op den gunstigen toestand, om slag te kunnen slaan. Hij
putte zich uit in argumenten, bezigde er nog méér dan den
vorigen dag tegenover zijn neef Maurits, doch het was
tevergeefs: de Staten wilden blijven bij hun oude defensieve
plannen en wilden van geen aanvallen weten. Zij dachtten de
macht van Spanje nog te geducht, om daartegen anders dan
verdedigenderwijs te werk te gaan.
Zoo spraken de bedachtzame regenten in Den Haag tegenover
den aandrang van den voortvarenden Willem Lodewijk, die
Maurits aan zijn zijde had, doch niet Van Oldenbarnevelt, al
hadden zij dat vermoed.
De Raadpensionaris zag niet in, hoe de velo benoodigde
gelden bij elkaar gebracht moesten worden, te meer, daar hij
vreesde, dat Gelderland yoor een ondernemitj in het Noorden
niets zou gevoelen, zoolang de Oostergrenzen niet van Span
jaarden waren gezuiverd.
Het baatte niet, of Willem Lodewijk er al op wees, dat hij,
die maar altijd verdedigde zonder ooit zijn vijand, waar die zich
bloot gaf, te durven aanvallen, op den duur wel moest verliezen,
zijn vertoogen stuitten af op den onwil of het gemis aan .ver
trouwen der Staten.
„Moed houden, Wilhelm", zeide Graaf Maurits van Nassau,
toen hij een week later afscheid nam van den teleurgesteld
naar Friesland vertrekkenden neef, „moed lioaden. Eenmaal
komt de dag, waarop wij gezamenlijk optrekken en met Gad
zullen overwinnen of ondergaan."
HOOFDSTUK II
In de herberg van Norg dezelfde waar Barthold Enter:s
zich in '81 zóó had bedronken, dat hij in zijn beneveldheid
met slechts eenige manschappen Groningen berende, om in
de voorstad Schuutendeep den dood te vinden zat een
havelooze zwerver, etend van een stuk droog brood, dat hij
uit zijn zak had gehaald en drinkend een kroes bier, die de
waard hem verstrekt had, nadat die eerst was betaald.
„De tij der zijn slecht", had de waard gezegd. „Ik kan
onmogelijk aan eiken zwerver een kroes bier vsrstrekken."
Maar de zwerver had betaald, zij h°t dan onder de opmerking,
dat het benoodigde het grootste deel was Aan wat hij nog
bezat.
Dat gebaar had den herbergier wat mildei gestemd en hij
was vertrouwelijk tegenover zijn gast gaan zitten, om een
praatje te maken.
..Waarheen gaat de reis, maat?"
„Naar Groningen", antwoordde 3e ander, een teug tier
drinkend.
Door de in lood geyatte ruitjes van de herberg wierp 'de April
zon haar reeds warme stralen. De ijzige winter van 1590 was
voorbij en de lente had intrede gedaan.
De waard zag den bezoeker opmerkzaam aan, wat deze zeer
wel in de gaten had.
,,'k Moet zien, of er iets te verdienen valt. Zoo gaat het niet
langer", voegde hij er bij.
„Moet je in Groningen zijn, om wat te verdienen!" lachte de
waard schamper.
„Wordt hier dan verdiend?" vroeg de zwerver.
„Neen, hier ook niet. 't Is een ellendige tijd."
„Voor den waard van Norg niet", meende de ander. „Do
soldaten van de schans weten toch zeker de herberg wel te
vinden?"
„Dat geboefte! Zij betalen, als zij er zin in hebben, en dat is
zoo goed als nooit Een extra rozenkrans, als die vermaledijde
Spanjaarden uit Groningen verdwijnen!"
Weer keek de waard met een schuinen blik naar den gast,
om de uitwerking van zijn woorden op diens gelaat te zien.
Doch deze wa3 op zijn hoede.
„De Spanjaarden? Och, dan krijgen we toch weer last van
de Staatsche troepen. Daarmee heb ik ook kennis gemaakt
Zij doen geen haar onder voor de Spanjaardea Het is precies
gelijk, of je van de kat of den kater gebeten wordt."
„Nu, dat ben ik niet met je eens. 'k Hoop, dat spoedig de
Spanjaarden verdreven worden en er vrede in het Noorden
komt. Zoo goed als heel Drente is ontvolkt, platgebrand, utt-
gemoord voor een deel. De rest van de menschep zijn naar
Groningen gevlucht Ze zien ze daar ook liever gaan dan komen.
Je doet verstandig, met er weg te blijven, maat Er is niets te
verdienen."
„•'k Wil het toch probeeren. Bij da sledemenners of schuutea-
schuuvere."
„Mijn goeie man, er is niets te mennen of ke schuuven. Alld
handel en vertier is uit de stad verdwenen!"
ml. {Wordt .vervolgd)1.