ROTTERDAMs GROOTSTE
ZAAL PLATGEBRAND
ZATERDAG 11 JULI 1936
EERSTE BLAD PAG. 2 z
Buitenland
DE AFTOCHT
Het is, na de sanctie-campagne, geen gl
rieus figuur dat de volkenbondepaladijnen
thans maken tegenover Italië. Men heeft
zóó lang het gemeenschappelijk élan volge
houden, als met de eigen veiligheid maar
eenigszins overeen te brengen was. Zejis
heeft men aan de collectieve actie een aantal
eigenbelangen ten offer gebracht, hetgeen
tot op heden een vrij zeldzaam schouwspel
in de wereldpolitiek mocht worden ge
noemd. Nu echter de mislukking van dit al
les als een „dies ater" over Europa is
komen, lijkt het er veel op, of deze tegenslag
gaat ontaarden in een beschamend sauve qui
peut. Polen heeft het voorbeeld gegeven door
nog vóór een officieele datum voor de s
tie-beëindiging was vastgesteld ambtelijk te
Rome te laten mededeelen, oat het de
sancties opheffen zou. Het had er veel van,
of men te Warsc-hau met deze geste niet
alleen beoogde, zich uit het beklemmende
Geneefsche kader eenigszins te bevrijden,
doch dat men er tevens op uit was, bij den
in aanzien gerezen Duce een wit voetje te
hehalen.
Sinds Warschau voorging zijn andere
Handen fnet gelijksoortige overleggingen ge-
(volgd, een waarlijk weinig verheffend
schouwspel. Opmerkelijk in dit verband is
een politieke stap, dezer dagen door Frank
rijk ondernomen. Men weet hoeveel moeite
en overleg het den Britschen politici heeft
gekost Frankrijk ertoe te bewegen, met zijn
Vloot en zijn zeehavens Groot-Brittannië te
gemoet te komen voor het geval dat er in
de Middellandsche wateren tengevolge van
lhet Abessijnsche geschil een conflict tus-
schen Engeland en Italië zou ontstaan. De
Fransche bereidverklaring tot hulpverlee-
ning werd zoo schoorvoetend gegeven, en
na zooveel vijven en zessen, dat Londen het
verstandig oordeelde, deze zekerheid door
andere te versterken. Zoo ontstonden do
maritieme afspraken met Zuid-Slavië, Grie
kenland en Turkije, die alle moesten dienen
om Groot-Brittannië, zoo het voor den vol
kenbond en tegen Italië de spits zou moeten
afbijten, een ruggesteun te verleenen. Dit
is gelukkig practisch niet noodzakelijk ge
bleken; Engeland heeft het bij een gepara-
deer ter zee gelaten, daar het erover in twij
fel was, of het tegen de strijdkrachten van
het vernieuwde Italië wel een voldoende
pvermacht zou kunnen ontbieden.
Thans trekt ook de Britsche Armada zich
uit de Oude Wereldzee terug, ondanks de
ivrij recente verklaring van Eden, dat zij al
daar op boven-normaal peil zou worden ge
handhaafd. Wie meenen zou, dat Rome zich
over deze geste verheugd toont, houdt geen
rekening met het trotsche zelfbewustzijn, dat
men daar aan den dag weet te leggen. Dank
brengt men Londen in het geheel niet, eer
het tegendeel. Men laat met klem den eisch
hooren, dat de maritieme afspraken, welke
men tegen Italië heeft gevormd, nu ook ten
spoedigste ongedaan zullen moeten worden
gemaakt. Zoo niet, dan blijft Italië zijn mede
werking aan de internationale politiek ont
houden, en zal met name de Zee-engten-con
ferentie en de a.s. bespreking der Locarno-
staten daarvan de funeste terugslag onder-
Vinden.
Frankrijk heeft daarop onmiddellijk bak
zeil gehaald en aan Londen zoowel als aan
Rome doen weten, dat het zijn medewerking
met de Britsche Middellandsche Zeevloot
als geëindigd beschouwt, omdat de sancties
nu immers tot het verleden behooren. De
Fransche politiek voelt zich blijkbaar van
een heelen druk bevrijd, nu zij deze verkla
ring heeft kunnen afgeven, zonder daardoor
van een tekort aan trouw te kunnen wor
den beschuldigd. Men hervat de oude koers,
het vriendelijk gebaren tegen de Latijnsche
zusternatie, in de hoop van deze steun te
erlangen bij een eventueel conflict met
Duitschland, dat eveneens op de Romeinsche
vriendschap blijkt prijs te stellen.
Kenmerkend is hoe Italië op dit alles rea
geert Het aanvaardt de terugtocht van de
leden van het sanctiefront als een vanzelf
sprekend feit, als een succes, waarvoor het
niemand dank heeft te weten dan de eigen
.welbewuste kracht Men voelt zich niet ver
plicht tegenover hen die nu enkele dagen
eerder dan hun genooten den sanctiedwang
opheffen, een vriendelijk gebaar te maken.
Hun overhaaste aftocht heeft geen ander ef
fect dan dat deze het Italiaansche zelfver
trouwen nog eens extra heeft versterkt!
Jtaliaansch bezoek aan Berlijn
Graaf V o 1 p i, de leider der industrieele
bearijfsorganisaties van Italië, is te Berlijn
aangekomen om besprekingen te voeren met
de leiders der Duitsche economische organi
satie. Graaf Volpi en zijn echtgenoote waren
gisteravond de gast van een rijksminister
van economische zaken en rijksbankpresi
dent Dr. Schacht en diens vrouw, terwijl de
Italiaansche ambassadeur en een aantal
leidende persoonlijkheden in het Duitsche
bedrijfsleven met hun dames eveneens aan
wezig waren.
Graaf Volpi zal in de komende dagen een
laantal besprekingen voeren en inspectiebe
zoeken afleggen.
Suiker* maakt dik,
SUKR1STOL NIET.
Enorme besparing op Uw suikerrekening.
Vooral bij bereiding van Rhabarber en
andere veel suiker vragende spijzen. Onmis
baar bij picnic. SUKRISTOL geeft geen
bijsmaak; het is een zuiver product. In
handige platte draaidoosjes 400 stuks,
slechts 25 cent
Bij APOTHEKEN en DROGISTEN
Import.: H. TEN HERKEL Hilversum.
(Adv.)
TEXEL
Kamphuis „DE PELIKAAN"
Bosch, duinen, zee en strand
80 prima bedden. Elcctrisch licht.
Volledig Pens. 1.75. Telef. Den Koog 27.
OOK KAMPEERTERREIN TE HUUR
HET FRANSCHE
VL1EGTU1GKANON
RUSLAND KRIJGT DE
MODELLEN
De rechtsche afgevaardigde De K e r i 1-
1 i s heeft gisteren in de Fransche Kamer
geïnterpelleerd over het feit, dat de minis
ter van Luchtvaart Cot, opdracht heeft
gegeven, de ontwerpen van een nieuw vlieg
tuigkanon aan de Sovjets uit te leveren.
De interpellant begon met op te merken
dat hij ervan overtuigd was, dat de minis
ter van Luchtvaart opdracht had gegeven,
een nieuw kanon, dat zijns gelijke niet
heeft op de wereld, uit te leveren aan een
vreemde mogendheid.
„Vliegtuigen", aldus De Kerillis, „kunnen
vaak door driehonderd kogels getroffen
worden en toch nog hun vlucht voortzetten
Het eenige doeltreffende bestrijdingsmiddel
is een vliegtuigkanon en het onderhavige
kanon kan zoodanig in een vliegtuig wor
den gemonteerd, dat het vijandelijk toestel
met de grootste zekerheid buiten gevecht
kan worden gesteld. Bovendien kan dit
kanon, in tegenstellin? tot andere, welke
slechts 400 schoten per minuut kunnen los
sen, S00 schoten per minuut afvuren".
De Kerillis besloot zijn interpellatie met
het verzoek, dat door de Kamercommissie
voor de luchtvaart een onderzoek zou wor
den ingesteld om te weten, of het nieuwe
kanon 23, een Fransch kanon moet blijven.
(Applaus bij rechts; rumoer bij links).
In zijn antwoord verklaarde minister
Cot, die vervolgens het woord nam,
dankbaar te zijn voor de interpellatie,
daar hem hierdoor de gelegenheid werd
geboden, uiteen te zetten, op welke wijze
Frankrijk samenwerkt met alle landen,
die streven naar collectieve veiligheid.
Tegenover de naties, welke de leer van
het geweld aanhangen en de verdragen
miskennen stellen genoemde landen
een onderlingen steun waartoe behoort
de uitwisseling van technische bijzon
derheden op militair gebied.
„Het nieuwe kanon van 23 m.m.", aldus
Cot, „is een uitvinding, maar was het
luchtvaartkanon, dat eenige jaren geleden
werd gemaakt, dan geen uitvinding? En
toch heeft een mijner voorgangers het ont
werp van dat kanon overhandigd aan dc
bevriende naties, die zulks vroegen. Ik zal
de technische samenwerking met de ge
allieerde staten voortzetten, want ik weiger
te gelooven, dat het wenschelijk zou zijn
deze samenwerking uit te stellen, totdat er
werkelijk een oorlog uitbreekt".
Het bewuste vliegtuigkanon is bovendien,
naar Cot verder verklaarde, geen gehpim
van enkele ingewijden, maar de uitvinding
van een Zwitsersche ingenieur, die in
Frankrijk werkt voor een firma, welke te
allen tijde het recht heeft, deze uitvinding
aan het buitenland te verkoopen.
De minister verweet De Kerillis tenslotte,
dat hij in het openbaar een interpellatie
over deze kwestie heeft aangevraagd, want
hij had in het ministerie van luchtvaart
alle gewenschte inlichtingen kunnen krij
gen. Deze interpellatie zal aatuurlijk in
Duitschland worden uitgebuit om te wijzen
op de samenwerking tusschen Frankrijk en
Rusland. Maar deze samenwerking is nog
lang geen militaire alliantie.
Aan het slot van Cot's rede heeft de
Kamer met 403 tegen 162 stemmen haar
vertrouwen in de Regeering uitgesproken,
waarmede ook het verzoek van De Kerillis
tot het instellen van een onderzoek ver
worpen werd.
Zee-engten-conferentie
op doode punt
De zee-engten-conferentie te Montreux is
thans op het doode punt aangeland, en ge
wacht dient thans te worden tot de betrok
ken mogendheden zich uitspreken over de
geconstateerde meeningsverschillen.
De Britsche gedelegeerde Randell is te
Londen nieuwe instructies gaan halen en
wordt Maandag terug venvacht. Paul Bon
cour is na een onoerhoud met lord Stanley
en Litwinoff naar Parijs vertrokken om
eveneens Maandag terug te keeren.
De Palestijnsche opstand
De ongeregeldheden in Palestina, welke
reeds bijna drie maanden duren, doen veel
schade aan het land. De ontvangsten der
regeering zijn aanzienlijk gedaald en de be
grooting welke gewoonlijk een voordeelig
saldo aanwijst, geeft ditmaal een belangrijk
tekort te zien.
De regeering neemt bezuinigingsmaatrege
len. De eerste besnoeiingen zullen worden
aangebracht op het openbare onderwijs en
de openbare werken, zoomede de volksge
zondheid.
Gisteren werden bij een aanval op een
autobus tusschen Jeruzalem en Nabloes twee
Engelsche soldaten gewond; een drietal jo
den liep blessuren op, waarvan er één doo-
delijk bleek.
Nankings positie versterkt
Kwantoeng-generaal loop* over
Nog voor de besprekingen van de centrale
executie der Kwomintang te Shanghai goed
en wel waren begonnen, bleek door een on
verwachte gebeurtenis de positie van Nan
king belangrijk te zijn versterkt.
Generaal Joe Han Moe, de commandant
van het eerste Krantoengleger heeft name
lijk aan Nanking medegedeeld, dat zijn
leger zou gehoorzamen aan de bevelen van
de centrale regeering.
Dit leger bezet een strategische stelling,
die van belang zou kunnen blijken, wan
neer het zich tegen Kwantoeng mocht kee
ren. Wanneer de Kantonneesche generaal
Tsjen Tsji Tang dus trouw mocht blijven
aan zijn met de Kwangsisten aangegane
overeenkomsten, zou zijn positie verzwakt
blijken.
In verband hiermede doet het gerucht de
ronde dat mevr. Tsjen Tsji Tang 350 kisten
met verschillende voorwerpen uit Kanton
naar Hongkong heeft gezonden.
DE HITTEPLAAG IN
DE VEREEN. STATEN
New York bereikt
recordtemperatuur
Hulpactie te platten lande
De hittegolf, welke de Vereenigde Sta
ten teis ert, schijnt voorloopig nog te
zullen aanhouden. Donderdag beleefde
NewYork den lieelsten dag in zijn ge
schiedenis.
Op Times Square werd nog in de
avonduren een temperatuur van 46 gr.
Celsius in de schaduw en 63 gr. in de
zon gemeten.
In de woonwijken der minder gegoede
bevolking bedroeg de temperatuur na
zonsondergang nog 47 gr.
De gloeiend heete straten waren geheel
veria en. Ruim een millioen inwoners van
New-York hebben den nacht doorgebrachi
op Coney Island op het strand van den
Oceaan of in Central Park, waar versterkte
afdeelingen politie voor de handhaving van
de orde zorgden.
Tot dusverre heeft de hitte in het geheele
land reeds bijna 300 dooden geëischt, terwijl
dit getal nog van uur tot uur stijgt
In de Zuidelijke sta'en richten bovendien
zwermen sprinkhanen weer groote verwoes
tingen aan. Vooral Arkansas wordt door
deze plaag geteisterd. Een zwerm va
millioenen dezer insecten heeft de gehee
omgeving van een der steden vernield. Geen
grassprietje bleef over en zelfs de wasch
die Ie drogen hing, werd door het ongedierte
totaal verslonden.
De bondsautoriteiten hebben haar hulp
actie nog meer uitgebreid. Voor alle leenin
gen der bondsregeering aan boerengezinnen
in de door droogte geteisterde gebieden, is
een mora orium voor den duur van een jaar
afgekondigd.
De spoorwegtarieven voor de vee-transpor
ten zijn in bepaalde streken verlaagd, om
het vervoer van het vee uit de dorre gebie
den naar vruchtbare weidegronden te verge
makkelijken.
Bovendien heeft de regeering de hulp
actie, welke op de eerste plaats daarin
bestaat, dat noodlijdende farmers bij
openbare v erken te werk worden ge
steld, uitgebreid tot de door de droogte
getroffen Zuidelijke s'aten als Noord- en
Zuid-Carolina, Tennessee, Kentucky, Vir
ginia en Alabama.
Tot nog toe werden in totaal 75.000 far
mers bij wegenbouw en het aanleggen
van irrigatie-werken, aan werk gehol
pen.
De leider van de steunbureaux, Ickes, ver
klaarde, dat een grootsch. zich over een
tijdsduur van 20 iaar ui strekkend program
tegen het uitdrogen van den bodem nood
zakelijk is, om te v-mdwn.en. du' de prai-
riestraten in een woestijn veranderen.
Regen, maar nog geen afkoeling
In sommige van de door de hitte en droog
te ge'eistcrde gebieden is eenige regen ge
vallen, ech'er niet genoeg om den oogst te
kunnen redden. f
Té Harrisburg, in Pennsylvanië. zijn t'2
brievenbestellers tijdens hun ronde, door de
warmte bevangen, ineengezakt
Nebraska en Pennsylvanië melden tempe
raturen van 120 en 125 graden Fahrenhei'
In de nationale bosschen van Michigan
worden groote verwoestingen aangericht
door branden.
Langer diensttijd in België?
De chef van den Belgischen generalen staf
generaal Van den Bergen, heeft verklaard,
dat men het best aan een onverwachten
vijandelijken inval het hoofd kan bieden
door voortdurend een voldoend aantal goed
geoefende effec:ieven op de been te houden.
Dit zou een verlenging van den militairen
diensttijd medebrengen, welke voor de in
fanterie, artillerie en de gemotoriseerde af
deelingen op 18 maanden en voor de ves
tingsartillerie op 16 maanden zal worden
gesteld.
Politiek consult op Berchtesgaden
Von Papen, de Duitsche gezant te
Weenen, is naar Duitschland vertrokken.
Men veronderstelt dat hij zich naarBerchtes
gaden begeeft en dat zijn reis in verband
staat met het te verwachten accoord tot re
geling van de Duitsch Oosienrijksche be
trekkingen.
Von Neurath, de Duitsche minister van
buitenlandsche zaken, heeft een onderhoud
gehad met Lip ski, den Poolschen dlplo-
matieken vertegenwoordiger, waarna hij
eveneens naar Berchtesgaden is vertrokken
Ook G reiser, de senaatspresident van
Danzig, is daarheen afgereisd. Blijkbaar
heeft in Hi tiers buitenverblijf aldaar
een algemeen politiek consult plaats!
Twaalf Italiaansche dooden
in Abessinië
Bij den overval op de Italiaansche lucht
vaartmissie in Lekemti zijn, naar het agent
schap Stefani meldt, in totaal twaalf man
van de Italiaansche luchtmacht om het le
ven gekomen, Bovendien zijn twee inheem-
sche tolken gedood,
Bij oezen overval gaat het, naar het „Gior-
nale d' Italia" in een kort commentaar op
het officieele Stefani-bericht nogmaals on
derstreept, om een van die incidenten, die
zich zoo dikwijls bij koloniale veroveringen
na beëindiging van een campagne voordoen.
In eenige buitenlandsche bladen heeft
men dit op zichzelf staande geval voor de
gebruikelijke speculaties benut In werke
lijkheid ging het om een actie van Abes
sijnsche rooverhenden.
Stakingsonlusten te Avignon
De arbeiders van Avignon (Z.-Frankrijk)
hebben besloten uit solidariteit met de plaat
lijke bouwvakarbeiders, die reeds 23 dagen
in staking zijn, 22 uur het werk te doen
rusten.
Gisteren hebben zich dientengevolge ver
schillende incidenten voorgedaan voor win
kelzaken en de groote magazijnen, waarvan
het personeel geen gevolg had gegeven aan
de slakingsorder.
Bij botsingen heeft de politie van de
vuurwapenen gebruik gemaakt, doch nie
mand werd ernstig gewond.
Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen door het vuur verwoest
Gevaar voor uitbreiding
van de brand bezworen.
In een uur fijds was
alles gebeurd.
Rotterdam, 11 Juli
Het „Gebouw voor Kunsten en
Wetenschappen", de plaats waar
alle groote meetings en uitvoerin
gen van Rotterdam werden ge
houden en waaraan tallooze Rot
terdammers goede herinneringen
bewaren, is in den afgeloopen
nacht tot <fen grond toe af
gebrand.
Kort na 2 uur werd de brand
in „K. en W." ontdekt en binnen
enkele oogenblikken brandde het
gevaarlijk gelegen gebouw als
een toorts. De dichtst bij het
Gebouw liggende huizen van het
oude hofje „Lammetje Groen"
moesten in allerijl door de bewo
ners worden ontruimd en de
machinistenschool van de M.T.S.,
een belendend pand, had reeds
vlam gevat, toen de spoedig aan
wezige brandweer met klein en
groot materiaal het geweldige
vuur kon bestrijden. Met behulp
van 24 stralen is men er in ge
slaagd uitbreiding van de brand
te voorkomen. Van 't „Gebouw"
zelf zijn alleen enkele brokstuk
ken muur en verkoolde balken
overgebleven.
Groot alarm
De stem van de ambtenaren der alarm
centrale die voor brand waarschuwen is in
den' regel onbewogen, doch de agitatie, die
er sprak uit de nachtelijke aankondiging
„Groot alarrn voor den Schiedamschen Sin
gel: hei gebouw voor K. en W. staat in lich
terlaaien" was toch ditmaal wel zeer dui
delijk.
De fantastische roode gloed en de fel-
belichte brandwolkénopstapeling boven het
eentrim- van de binnenstad, welke tot in
deri verren omtrek zichtbaar was, gaf wel
de overtuiging dat er een zeer gevaarlijke
brand woedde.
Een dubbel gevaarlijke brand in verband
met de ligging van het gebouw.
Dit is immers geheel ingebouwd tusschen
andere panden aan den Schiedamschen
Singel en de Keerweerlaan.
Het ontstaan
Omstreeks 2 uur hebben verschillende
nachtelijke wandelaars in de omgeving van
het Van I-Iogendorpsplein een brandlucht
opgemerkt
Aanvankelijk dacht men, dat de Bijenkorf
in brand stond, doch dit transparante bouw
werk vertoonde geen rookontwikkeling of
vuurgloed.
Binnen weinige oogenblikken had men
echter de zekerheid, dat het Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen in brand stond,
want plotseling schoot een felle vuurgloed
boven de huizen aan den Schiedamschen
Singel uit, kort achter elkaar volgden een
aantal doffe knallen en spoedig wist men
het groote gebouw in lichter laaien.
Zooals bijna altijd in Rotterdam waren
ook nu de slangenwagens van de vrijwil
lige brandweer vrijwel direct na de ontdek
king bij de brand en spoedig werd met het
blusschingswerk begonnen.
Hoe snel de brand zich heeft ontwikkeld
blijkt wel uit
de verklaringen van den nachtwaker
De nachtwaker W. C. W u y s t e r ver
telde ons, dat er gisteravond geen uitvoe
ring of bijeenkomst in het Gebouw was ge
weest. Om 4 uur had het personeel het ge
bouw verlaten en om 6 uur had hij de
wacht van zijn maat v. d. Ende overgeno
men.
„Omstreeks tien minuten over twee", al
dus de nachtwaker, „hoorde ik rumoer in
de omgeving van het kantoor der directie
aan de achterzijde van het gebouw, aan de
Keerweerlaan. Het was een gegrom en ge
raas of er katten bezig waren. De laatste
maand hebben wij geen sleutels meer van
het gebouw zelf, zoodat we alleen buitenom
kunnen controleeren. De directie opent en
sluit en wij kunnen er niet inkomen. Toen
ik eens ging kijken zag ik een lichtje boven
de galerij heen en weer gaan. Ik dacht „Er
zitten er een paar in!", want ik dacht dat
het licht afkomstig was van de zaklantaarn
van een of meer inbrekers. Ik liep daarom
naar buiten en begon op mijn alarmfluit
te blazen, want ik dacht: „Er zal toch wel
een agent in de buurt zijn". Toen onze zegs
man ecliter bij het Lammetje Groen was
gekomen zag hij al met brandspuiten loo-
pen en toen hij een minuut later bij de
Keerweerlaan was teruggekeerd stond het
geheele gebouw van voor tot achter in
brand.
De strijd tusschen vuur en water
Het feit, dat de nachtwaker aanvankelijk
slechts eon klein lichtje zag aan de achter
zijde van het gebouw bevestigt de conclu
sie, waartoe men op grond van allerlei ge
gevens is gekomen, dat de brand is ont
staan in de nieuwe zaal, die een half jaar
geleden is geopend; via de hall en de gar
derobe en foyer is het vuur daarna door
getrokken naar do. groote zaal en toen het
deze eenmaal had bereikt, was er geen
houden meer aan.
De groote zaal is een oud gebouw, waar
van de muren in vakwerk van hout er
steen zijn opgetrokken. De kap is echter ge
heel van hout evenals de galerijen en de
betimmering. Zoodra het vuur deze ruimte
van 60 bij 35 M. had bereikt was de brand
niet meer te houden.
Toen de eerste slangenwagens bij de
brand verschenen stond men voor een vrij
hopelooze strijd. Sl.w. 21 was het eerst aan
de zijde van de Keerweerlaan, de hoofdtoe-
gang voor de brandweer, verschenen onder
leiding van onderbrandmeester J. W. van
Putten en brandmeester J. M. van Putten.
De brandmeester bleef hier de leiding
houden van zijn slangenwagen., waarvan
het personeel spoedig mét twee slangen op
de waterleiding de bïussching kon aanvan
gen en zond zijn zoon naar de zijde van den
Schiedamschen Singel, waar de brand op
dat oogenblik nog het hevigst woedde.
De toegangspoort was nog gesloten en
men kon hier niet zoo spoedig binnenko
men. Het feit, dat juist de dochter van den
directeur, dep heer Monnikendam, gister
avond een verlovingsfeest vierde, leidde er
toe, dat de laatste vrij spoedig tpr plaatse
was en deh toegang kon ontsluiten.
Hoofdman Bakker, die de opperleiding
had overgenomen, hield toezicht op het
blusschingswerk aan de zijde van den Schie
damschen Singel.
Direct was door de alarm-centrale reeds
groot alarm gemaakt en daarop waren tal
van slangenwagens en ook verschillende
motorspuiten uitgerukt
Na sl.w. 21 konden de sl.w. 27 en 24 spoe
dig water geven en heel snel volgde ook
het groote materiaal.
De vijf motorspuiten
die in het vuur werden gebracht, werden
op verschillende strategische punten gepos
teerd. De II stond op den Binnenweg en
van daaruit werden slangen geleid naar de
Keerweerlaan en door het Lammetje Groen;
de IV werd geposteerd op den Schiedam
schen Singel en gaf met 3 stralen water,
waarvan één via den vóór den hoofdingang
opgestelden machinalen ladder; de VII,
staande op de hoek van de Witte de Witli-
straat, had een mondstuk uitleggen in het
open water van den Schiedamschen Singel;
de III was in de Hartmanstraat neergezet
en via enkele panden werden twee slangen
naar de achterzijde van het brandende ge
bouw geleid, terwijl de VI in de Crispijn-
laan stond en daar ook met twee slangen
water gaf.
Hoofdman Bakker, die de opperleiding
had, werd aan de zijde van den Schiedam
schen Singel geassisteerd/door de hoofdlie
den Poortman en Kruis, terwijl hoofdman
Keeman de leiding nam aan de zijde van
de Keerweerlaan en hoofdman Van Gunste-
BEGRAFENIS
ONDERNEMING
N.7. BEGRAFENIS ONDERNEMING
van
W. J. INNEMEE ZONEN
De Duitsche koloniën in Afrika
Geen kans op teruggave?
De correspondent van de „Times'' te Nai
robi heeft een onderhoud gehad met den
Zuid-Afrikaanschen minister van Defensie,
die daar op den terugweg naar Zuid-Afrika
Woensdag j.l. arriveerde.
Ten aanzien van Tanganyika ver
klaarde hij, dat dit gebied van vitaal
belang was voor Zuid-Afrika en Rho
desia*
Voorts heeft hij een toespraak gehou
den tot de officieren en manschappen
van den Duitschen kruiser „Emden",
waarin hij o.m. zeide geen mogelijkheid
van een terugkeer van Tanganyika tot
Duitschland te zien. Wel was spreker
van meening, dat het doelloos was, zich
voor te stellen, dat Duitschland voor
goed uit Afrika zou worden gehouden.
Waar en hoe Duitschland compensatie
moet krijgen, zoo zeide hij, is een kwes
tie, die door de betrokken regeeringen
later zal moeten worden uitgemaakt.
Britsch-Afrika zal, naar de meening van
Pirow in de toekomst in drie hoofdgroepen
worden verdeeld: 1. de Unie van Zuid-Afri
ka; 2. Rhodesia en Nyassaland en 3. Kenya,
Oeganda en Tanganyika.
Een gemeenschappelijke politiek voor
defensie-, inboorlingen- en douanezaken is
van belang. Eén der na te streven doel
einden moet zijn een commercieele Monroe-
leer voor Britsch-Afrika in combinatie met
Brittannië.
Pirow is voorstander van een nauw con
tact tusschen Noord en Zuid. In de Unie be
gint men waardeering te gevoelen voorden
aard van het Kenya-probleem en gevoelt
men een toenemende sympathie met de pio
niers, die thans doen, wat de Zuid-Afrikaan-
ders vijf jaar geleden gedaan hebben.
Ten aanzien van de uitbreiding der Zuid-
Afrikaansche luchtstrijdkrachten verklaar
de Pirow o.a. nog. dat hij de mogelijkheid
voorzag van sbeun in defensiezaken aan
andere Britsche gebieden.
Een sterke macht, als die in Zuid-Afrika
zal zichzelf een heel eind verder noordelijk
dan de grenzen van de Unie doen gevoelen.
GERARD ADRIAAN VAN SWIETEN
TE FREDERIKSOORD
OPLEIDING IN ALLE RICHTINGEN VAN
DEN TUINBOUW M.O.
7 H.A. SCHOOLTUIN MET 13 KASSEN
Vraagt prospectus.
DE DIRECTEUR
(Adv.)
hierbij geassisteerd,.
Gevaar bedwongen
Direct bij aankomst had de brand
weerleiding reeds geconstateerd, dat
het Gebouw niet zou zijn te houden en
dat alle aandacht moest worden be
steed aan de bescherming van de be
lendende perceelen. Niet alleen daalde
een vonkenregen op do omgeving neer,
maar het vuur had rechtstreeks reeds
een aanval gewaagd op het pand van
de Machinistenschool der M.T.S., het ge
bouw waarin vroeger een openbare
school gevestigd is geweest Van dit
schoolgebouw was reeds het houtwerk
van vier groote ramen en twee zolder
ramen zoomede de daklijst in brand.
Verschillende stralen werden op dit
pand gericht en het gelukte aan deze
zijde het vuur terug te dringen. De
slang over de machinale ladder hield de
daken van de panden aan den Schie
damschen Singel nat, zoodat de vonken
regen hier geen gevaar kon veroorzaken
Successievelijk werd het vuur aan alle
kanten ingesloten en ten slotte met 11
stralen van motorspüiten, 10 van slan
genwagens en 3 op de brandleiding van
de M.T.S., dus in totaal met 24 stralen
bestreden.
Vallende muren
Hoewel hier het vuur aanvankelijk het
hevigst had gewoed zijn de muren van da'
nieuwe zaal nog vrijwel in tact gebleven] t
Alleen was de brandweer genoodzaakt ge-! j
deelten van de rondom loopende ballustra]
de omver te halen omdat deze gevaar op- c
leverde. r
Aan de zijde van den Keerweerlaan wa-; a
ren de muren minder hecht en vertoonden'
kort na drie uur teekenen van doorbui-
half vier het grootste gedeelte van
muur met dof gedreun naar omlaag.
Op dat oogenblik was het gevaar vooi
uitbreiding van de brand reeds geweken,
rant om ruim drie uur, dus een uur na défO
ontdekking, kon men zeggen het vuur onin
der controle te hebben en meester te zijn Jeu
Een paniekje
was bij het uitbreken van de brand onfc]
staan onder de bewoners van het hofje£-e
Lammetje Groen, dat uitkomt op den Binf,e
weg.
Dit eeuwenoude hofje met zijn drie rijend
woninkjes was slechts door tuintjes van 5
M. diepte van het brandende gebouw ge-_
scheiden. Van een zestal woningen hebben^,
de bewoners op last der politie tijdelijk dej^e:
wijk genomen. jtv
Angstig werden zuigelingen en kleineen
hummels in dekens gewikkeld wei
gen en ook van de schamele inboedel were
zooveel mogelijk buiten het bereik van}
het vuur gebracht Na een paar
men echter reeds in eigen home terug kee-
Tijdens de consternatie is de 23-jarig«l
Ouwerkerk, bewoner van het hofje door
den schrik bevangen in elkaar gezakt. Met
van de twee auto's van den Genees
kundigen Dienst, die onder leiding van dei
hoofdverpleger den heer Beetstra, aanwezig
waren, werd de man naar het ziekenhuis
gebracht, waar hij spoedig bijkwam
Het mag wel een wonder heeten, dat vai
de belendende perceelen
alleen de school in geringe mate is aange-_
tast Het groote fabriekspand waarin Har-I
tog's Confectiefabriek, de Gimanex papier,}!
carton en reclamemateriaal-handel en en-L
kele andere bedrijven zijn gevestigd, heeft int:'
■nj*
Het „Gebouw" L
Het „Gebouw voor Kunsten en Weten-,.,
schappen", waarvan alleen de verkoolde res-D|
ten zijn overgebleven, is ongeveer 35 jaar
oud. Het werd als semi-permanent gebou\vBe
opgetrokken ter plaatse waar vroeger het1^1
hofje „Uit liefde en voorzorg" had gestaaani
en werd in de eerste jaren als feest- en con-"'
certgebouw van George W. van Bienen ge-jto
exploiteerd; de Engelschman Hitching gingS»
het gebouw daarna als rolschaatsenibaan in-"
richten en in dien tijd had het geen gun-j|)|
stige naam; Bongers en Goeman probeerden
het met een variété toen de rolschaatsen-or
animo was verflauwd en de laatste 7 jaar^-
hadden de heeren Monnikendam het Ge-Üj
bouw na restauratie weer voor zijn ooi>|
spronkelijke bestemming ingericht F
Talloos zijn de groote meetings, die er inf
zijn gehouden. We denken slechts terug aanCT
de grootsche samenkomst in 1933, toen Co-'Vi
lijn er sprak en er bij wijze van sprekenjQ
geen muis meer in de zaal kon. Na de Doe^ei
len-debacle zijn in het Gebouw ook verschil-U
lende groote concerten gegeven en in dienj}
tijd was K. en W. geen avond onbezet
Het thans afgebrande gebouw was bij deri
fa. Chabot Co. tegen brandschade verze
kerd, terwijl de directie ook een bedrijfs
schadeverzekering had gesloten.
Omtrent eventueele herbouw staat nogj,
niets vast.
In elk geval is Rotterdam voorloopig een]
zeer populaire vergadergelegenheid kwijt
Belangstelling
Het spreekt vanzelf, dat op het gerucht]
„Het Gebouw staat in brand" velen, die er
van in kennis werden gesteld, naar den
Schiedamschen Singel zijn getrokken.
De politie heeft onder leiding van hoofd
inspecteur W. Bontenbal voor een uitste-j
kende afzetting zorg gedragen. Onder hen,
die van hun belangstelling in 't blusschings
werk blijk kwamen geven behoorden de!
hoofdcommissaris van politie, Mr. L. Eint-
hoven, de directeur van den Geneesk Dienst.
Dr. F. E. Feisser en de directeur van den
Gemeentelijken Vervoerdienst Dr. Ir. del
Bruyne.
Het feit, dat de brand tot op verren af
stand was te zien wordt geïllus'reerd door!
het feit, dat enkele Hillegersbergsche brand
weerlieden naar Rotterdam waren getrokken)
Tal van leden van de E.H.BO. hebben
zich ter beschikking van de leiding gesteld
om zoo noodig hulp te verleenen; er heb
ben zich echter geen ongevallen voorgedaan.
