briest
MAANDAG 15 'JUNI 1936
DERDE BL'AD PAG. 9
Binnenland
NED. CHR. VER. VAN
PADVINDERS
Algem. vergadering en week-end
op de Sillem-hoeve
De Wereld-jamboree 1937
Leiders en leidsters van tal van afdeelin-
gen van dc Ned. Chr. Vereeniging van Pad
vinders hielden Zaterdag en Zondag op de
Ernst Sillemhoeve te LageVuursche een
weekend, waaraan Zaterdagmiddag de alge-
meone vergadering voorafging.
De algemeene vergadering werd door Ds.
W. M. A. Kalkman van Amsterdam, voor
zitter der vereeniging, geopend met Schrift
lezing en gebed, waarna hij de openingsrede
uitsprak.
Ds. Kalkman ving aan met een woord van
welkom en wees er dan al dadelijk op, hoe
de beweging thans geheel staal in het teeken
van de komende Jamboree.
Een geweldige geestelijke taak is daar te
verrichten. De Ned. Vereeniging van Chr.
Padvinders moet hierbij een uitstekend fi
guur slaan. Wij moeten, zoo zeide Ds. Kalk
man, ons aangewezen voelen door Jezus
Christus.
De secretaris, de heer L. Questroo Jr.,
bracht het jaarverslag uit.
De nadruk werd hierin gelegd op de be
langrijke voorbereidingen voor de a.s. Jam
boree.
Met de Ned. Ver. v. Padvinders werd een
nieuwe overeenkomst gesloten.
De Vereeniging toonde in het afgeloopen
jaar verheugenden groei: het totaal aantal
leden steeg van 2364 tot 2672 in 37 afdeelin-
gen met 62 groepen en 273 leiders.
Het financieel verslag, uitgebracht door
den penningmeester, den heer J oh. J. Bui
tendijk, gaf aan ontvangsten te zien
658.37, aan uitgaven 432.42, met een batig
saldo dus van 225.95. Het totaal tegoed der
Vereeniging steeg hierdoor tot 729
De a.s. Jamboree
Ds. Kalkman, aan wien de geestelijke lei
ding van de Wereld-Jamboree is opgedragen,
deed hieromtrent eenige mededeelingen.
Tien predikanten van verschillende
kerkelijke richtingen zullen in de tien
sub-kampen aanwezig zijn om de gees
telijke verzorging op zich te nemen.
Predikanten, die reeds bekend zijn
met het werk van de Chr. Padvinders
beweging, zullen hiervoor aangezocht
worden.
Verder zullen noodig zijn een aantal voor
trekkers voor de Y.M.C.A.-tenten, waar de
padvinders uit de meer dan vijftig deelne
mende landen in gezellige sfeer zullen ver
blijven. Ook zijn eenige krachten noodig
voor het bureau van de geestelijke verzor
ging, daar alles natuurlijk op groote schaal
geschiedt.
Medegedeeld werd dat als assistent-i
missaris voor de godsdienstige verzorging
voor de buitenlandsche aangelegenheden is
aangewezen Mr. Z ij 1, voor de binnenland-
sche aangelegenheden de heer Questroo.
Ds. W. M. A. Kalkman, de heeren D. Ver
hoeven, uit Nijmegen en C. P. de Jongh uit
Middelburg werden bij de bestuursverkiezing
•herkozen. In de vacature S. C. Francken
werd gekozen de heer P. H. v. d. Bom van
Apeldoorn: in de vacature H. v. d. Hoeve de
heer J. van Zon van Hengelo.
De vergadering werd gesloten.
Het week-end
Het week-end werd des avonds geopend
met een samenkomst van alle deelnemers,
waarin Ds. Kalkman een. opwekkend woord
sprak voor de Wereldjamboree.
De afdeeling Haarlem bood hierna namens
alle afdeelingen aan de Vereeniging een vlag
aan, die door den voorzitter met een woord
van grooten dank werd aanvaard.
Aan het kampvuur, dat om der wille van
den regen in de groote zaal van de Hoeve
werd gehouden, beleefden de deelnemers
voorts eenige prettige oogenblikken.
De Zondag werd aangevangen met een
Aandacht, waarna voor een aantal kinderen
uit Utrecht een Westhill-Kinderdienst werd
gehouden.
Des middags refereerde hopman H. H. v.
L a e r over „Bijzondere eischen" en hopman
A. Kaajan over „Wat wij nog meer kun
nen doen", waarop een aangename discussie
gevolgd is.
Des avonds is het week-end op plechtige
Wijze gesloten.
CHR. TEXTIELARBEIDERS-
BOND „UNITAS"
Behandeling van de voorstellen
Zaterdagmorgen werd op „Woudschoten"
de algemeene vergadering van den Ned. Chr.
Texlielarbeidersbond „Unitas" voortgezet.
Aan de orde kwam de behandeling der
'oorstcllcn.
Het huishoudelijk reglement werd met
enkele bepalingen uitgebreid, waardoor het
voortaan mogelijk wordt bij staking en uit
sluiting met bijzondere omstandigheden re
kening te houden. Een voorstel van de afd.
Veenendaal, om elk jaar een algemeene ver
gadering te houden, werd na korte bespre-
ïng verworpen.
De algemeene vergadering 1933 van den
bond benoemde een commissie, die de moge
lijkheden onderzocht, om tot oprichting te
geraken van een pensioenfonds. Een rapport
deze commissie was in deze vergadering
ter tafel. De commissie was tot de conclusie
gekomen, dat de mogelijkheid om tot een
pensioenfonds te komen niet bestaat en dat
maatregelen, die in deze richting gaan, al-
in dezen tijd, niet moeten worden ge
nomen. Het prae-advies van het hoofdbestuur
deze conclusie te aanvaarden, werd zon
der bespreking aanvaard.
Aan het einde van de morgenzitting werd
de vergadering toegesproken door den heer
Steenblok, directeur van drukkerij
Edecea te Hoorn.
Bij den aanvang van de middagvergadering
deed de voorzitter voorlezing van nog enkele
gekomen telegrammen van gelukwensch,
aarna rondvraag werd gehouden.
Even voor de sluiting van het congres
kwam nog een telegram van gelukwensch
binnen van den minister-president Dr. H.
C o 1 ij n.
Daarna volgde sluiting.
Fa. H. J. Phaff - Winschoten
(Adv.,
constateerd. Daarop werd een door hem ont
worpen concept-reglement, behoudens ge
ringe wijziging aangenomen.
Het voormalige Gouwbesluur werd ont
bonden verklaard. Aan de hand van de
aangenomen statuten werd door de verga
dering met overgroote meerderheid van
stemmen tot Gouw-Voorzitter benoemd, de
•lieer TI. v. d. Berg, die deze benoeming
heeft aanvaard.
Namens de Gouw werd de Voorzitter door
den hcer B. C. de Geus, voorzitter van
Strijen, waardeerend toegesproken, hem
dank gebracht voor alles, wat hij reeds in
de Hoeksche Waard voor de Arja heeft ge
daan en de wcnsch uitgesproken, dat oe
Gouw nog lang van hem profitceren mag.
Elke club wijst voor de rest van de Gouw-
raad twee harcr leden aan. Als Gouw-secre
taris fungeert voorloopig de heer P. C.
V ij f v i n k e 1, onderwijzer aan de Chr.
School te Strijen.
Vastgelegd werd dat minstens twee Gouw-
vergaderingen per jaar worden gehouden,
waarvan de eerste D.V. 15 Oct. a.s. te s
Gravendeel, waarop door Strijen een studie
onderwerp wordt ingeleid.
Verder zal de Gouwraad, als deze geheel
samengesteld, vóór de winter trachten
nieuw leven te brengen in een paar kwijnen
de of slapenoe clubs, terwijl op plaatsen,
waar er nog geen bestaat, getracht zal wor
den er één in het leven te roepen. De anti-
rev. jongeren in de Hoeksche Waard be
lmoren schouder aan schouder komen te
taan, vooral met het oog op de tijd, die
wij beleven, en de toekomst, die we tegen
lan.
De uitnemend geslaagde vergadering, die
tic aanwezigen heeft begeesterd, werd door
den lieer B. C. de Geus, met dankzeg
ging beëindigd.
Dc B.V.L'. in het Noorden
Eerste landdag te Winschoten
Voor het eerst sinds het bestaan van
het instituut is in het Noorden des
lands een landdaggehouden van de
Bijz. Vrijw. Landstorm. Men had daar
voor Winschoten gekozen. Niet minder
dan 20.000 bezoekers woonden deze
landdag, die op het gemeentelijk' sport
park gehouden werd, bij.
Des morgens had een korte plechtigheid
plaats. De talrijke militaire autoriteiten be
gaven zich naar Heiligerlee, waar door den
voorzitter der Gewestelijke Landstormcom-
missie, Burgemeester Buiskool van Delfzijl
een krans werd gelegd' aan den voet van
het monument van Graaf Adolf.
Men ging daarna weer naar Winschoten,
aar de gasten door het gemeentebestuur
officieel werden ontvangen. De burgemeester,
Mr. IT. I. Schonfeld hield bij deze plech
tigheid een rede waarin hij de betee-
kènis van het instituut van de B.V.L. schet
ste, die juist zoo groot is in deze moeilijke
dagen.
Generaal Duymaer van Twist heeft deze
rede met een kort woord beantwoord.
Des middags ving de landdag aan met
een toespraak van den heer Buiskool. Daar
na werden door een detachement zware mi
trailleurs van het 12e R. I. demonstraties
gegeven, evenals door een detachement van
oe Koloniale Reserve en van de Huzaren.
Als sprekers voerden het woord Generaal
Duymaer van Twist en Generaal Majoor
Si 11evis te Arnhem.
Tot slot defileerden de verschillende deta
chementen van het leger, gevolgd door de
Vrijwilligers van het Verband Groningen.
Circa 2000 leden van den Bijz. Vrijw. Land
storm liepen in deze stoet mee.
Het geheel vormde een bewijs dat ook in
het Noorden nog een mobiele garde is, die
„als 't moet" gereed is.
De Rijksweg Alkmaar
Den Helder
Blijkens mededceling van den Mi
nister van Waterstaat aan de K.N.A.C.
zal de aanleg van 'n rijwielpad langs
den Rijksweg Alkmaar—Den Heider
Ibinnenkort ter hand worden genomen.
ARJA-Gouw
„De Hoeksche Waard"
Dezer dagen had te Strijen in „Salva-
torie" een reorganisatie-vergadering plaats
van bovengenoemde Gouw. Er was flinke
belangstelling. De vergadering stond onder
leiding van den Gouw-Voorzitter, den heer
H. v. d. Berg te 's Gravendeel.
In zijn inleidend woord memoreerde hij de
mislukte pogingen van een paar leden van
de Gouwraad, om de Gouw aan haar doel te
doen beantwoorden, waarom hij de harte-
kreet van Strijen tot hem gericht ter harte
genomen heeft, om zoo spoedig mogelijk de
toestand onder de oogen te zien en te her
zien.
Het bestaan der Gouw werd allereerst ge
LUCHTVAART
HET CRITIEKE STADIUM
Bijdrage tot de economische betee-
kenis van de luchtvaart in Neder
land door Mf E. Rusman en
Leo van Breen. Uitg. Interna
tional Aero Press te 's-Gravenhage
In de hierboven geannonceerde brochure
stelden de schrijvers zich, near uit het
eerste hoofdstuk blijkt, ten doel een „ge
zond leeken-inzicht" in de economische
heteekenis van de luchtvaart te geven. In
dien slechts gesproken wave van een „lee-
keninzicht" zonder meer, zouden we dat be
ter gevonden hebben dan nu, waar men er
de toevoeging „gezond" voor gezet heeft.
De heeren Van Breen en Rusman hebben
namelijk naar onze bescheiden meening
hun stof lang niet objectief behandeld, of
sterker nog, hun heele brochure zou men
kunnen noemen een pleidooi voor meerdere
subsidie aan de K.L.M. Indien ze dat rond-
ui' erkend hadden en een zakelijke beschou
wing ten beste gaven, niemand zou hun dat
kwalijk genomen hebben. We leven in een
vrij land! Maar de manier waarop thans
dc zaait aangepakt is, kan ons allerminst
bekoren.
Men gaat ongemotiveerde vergelijkingen
maken met de Nederlandscha Spoorwegen
en met buitenlandsche luchtvaartmaat
schappijen, vergelijkingen, die ons inziens
kant noch wal raken, daarbij steeds de na
druk leggende op liet feit, dat die arme
K.L.M. tooh zoo stiefmoederlijk is bedeeld
met subsidie.
Wié de moeite wil nemen de brochure te
lezen, zal heel wat holle phrasen te verwer
ken krijgen. Er wordt gesproken over het
feit. dat men de toekomstmogelijkheden
van de luchtvaart in Nederland niet ziet,
dat het belang van het luchtverkeer niet
op de juiste waarde wordt geschat. Aarze
lend en noodgedwongen zou men het kleine
beetje subsidie aan de K.L.M. verleencn,
terwijl men met groote blijmoedigheid
ieder jaar weer de noodigo millioenen voor
de Spoorwegen bijpast.Groot zijn de
gevaren die de K.L.M. bedreigen, indien
men al deze argumenten voor honderd
procent neemt.
Op blz. 9 beweren de schrijvers zelfs: „De
reactie der staatsbemoeiing is, eenerzijds de
poging, de ontwikkeling van het particuliere
autoverkeersbedrijf te belemmeren, ander
zijds de poging, alle steun, (aan de Spoor
wegen wel te verstaan) voor zover hij niet
wordt afgedwongen, te onthouden aan de
ontwikkeling van het luchtvaartverkeer'"
Een dergelijke argumentatie is niet slecht:
op effect berekend, maar bovendien geheel
ou'iuist en zeer subjectief.
Daarom hechte men niet al te veel waarde
aan de beweringen van de heeren Van Breen
en Rusman. Te meer. omdat naar onze opvat
ting de K.L.M. reeds een zeer hoog
sidie ontvangt van het Rijk. Een weinïgjc
tevredenheid had beter gestaan.
GEMENGD NIEUWS
KIND VERDRONKEN
Zondagmiddag is door onbekende oorzaak
het driejarig dochtertje van den landbouwer
J. C. Muilwijk te Brandwijk (Z.H.)
water geraakt en verdronken.
DINSDAG 16 JUNI
HILVERSUM I 1875 M. KRO-Ultzending.
4.00—5.10 H3RO. 8.00—9.15 en 10.00 Gr.pl.
11.30—12.00 Godsd. halfuur. Feestelijke
opening van dc nieuwe Waalbrug te Nij
megen. Redevoeringen o.a. van minister
van Lidth de Jeude. 2.00 Vrouwenuur. 4.00
HIRO. 4.45 „De leek en de Vivisectie'
door N. N. vander Hout. 5.10 KRO-
Melodisten. 5.45 Felicitatiebezoek. 6.00
KRO-Melodisten. 6.15 Zwemcursus. 6.30
KRO-Melodisten. 7.15 Slavernij en Chris
tendom. 8.00 Ber. ANP. 8.10 Kon. Milit,
Kapel. 8.50 KRO-orkest. 9.20 Kon. Milit.
Kapel. 9.50 KRO-orkest. 10.30 Ber. ANP.
11.00 Gram.pl.
HILVERSUM II 301 M. AVRO-Uitzending.
6.307.00 RVU. 9.00 Ensemble. 10.00 Mor
genwijding. 10.30 Ensemble Jetty Cantor.
11.00 Huish. wenken. 12.15 H.M. de Ko
ningin opent de Waalbrug bij Nijmegen.
1.45 Omroeporkest. 3.00 Knipcursus. 4.00
Zang en piano. 4.30 Kinderkoorzang.' 5.00
Kinderhalfuur. 6.30 Astronomische cause
rie door Mevr. Dr. J. C. P r o o s t-T h o-
den van Velzen over de zonsverduis
tering van 19 Juni. 8.00 Berichten ANP.
8.15 Gevar. programma. 10.15 Omroep
orkest. 11.00 Berichten ANP.
DROITWICH 1500 M. 11.20—11.50 Orgelspel.
12.10 Octet. 3.103.55 Kwintet. 4.20 Cau
serie „This and That". 4.40 Soliste en
strijkkwartet. 5.35 De Continentals. 6.50
Koorconcert. 7.50 Koloniale causerie. 8.50
Gevarieerd programma. 10.20 Scheep
vaartkundige causerie.
RADIO PARIS 1648 M. 11.20 Orkestconcert.
5.50 Orkestconcert.
KEULEN 456 M. 1.35 Omroeporkest. 2.35
Gram.pl. 4.20 Populair concert. 7.20 Om-
roepkleinorkest.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 Klein-
orkest. 1.30 Kleinorkest. 5.20 Salonorkest.
8.20 Omroeporkest.
484 M.: 12.50 Salon-orkest. 5.20 Klein
orkest. 8.20 Symphonieconcert.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 8.30 Em.
Rambour en Carl Woitschach met hun
orkesten. 10.50 Piano en hobo.
Autobus te water
Alle inzittenden gered
reed een autobus van den dienst Schoonho-1
iUtrecht, ondernemer A. van Iperen te
Schoonoven ,op den Lopikerweg in de
richting Ut re ch ttoen onder de gemeente
W i 11 i g e-L a n g e r a k het linker achtcr-
■\viel van den wagen afliep. De chauffeur
verloor hierdoor de macht over zijn stuur en
de bus reed over de rechterberm van don
eg, sloeg om en kwam in de naast den weg
stroomende wetering terecht, die daar ter
plaatse gelukkig zeer ondiep is. Het gelukte
den chauffeur, den heer J. Noorlander het
eerst uit het voertuig te komen en de hulp
in te roepen van eenige omwonenden, die
met een bootje assistentie verleenden.
Daar de bus gekanteld was, was het nood-
luik grootendeels onder water gekomen,
doch de achterdeur stak geheel boven het
ater uit. Hierdoor konden alle passagiers,
acht in getal, den wagen verlaten en onge
deerd de wal bereiken.
Maandagmorgen heeft men de bus op het
droge gesleept.
ERNSTIGE BOTSING TE LAREN
Zondagavond had op den nieuwen rijksweg
te L a r e n ter hoogte van H o e f 1 o o een
ernstige botsing plaats tusschen een taxi, be
stuurd door den Amsterdamschen chauffeur
A. E. Wouters en den motorrijder J. Land
stra uit Laren. De taxi, die in de richting
Amsterdam reed, wilde twee voor hem rij
dende auto's passeeren. Toen hij de tweede
auto voorbij was, versperde hij den motorrij
der, dien hij niet had zien aankomen, den
weg. Het gevolg was, dat de motorrijder te
gen de auto botste, over den kop sloeg en te
gen den grond werd gesmakt. Hij bleek ern
stige kneuzingen en een gecompliceerde dij
beenbreuk opgeloopen te hebben. In zeer
ernstigen toestand is hij naar het St. Jan
(Ziekenhuis te Laren overgebracht.
Eenige tijd geleden verzocht de K.N.A.C in
het belang van de algemeene verkeersveilig
heid aan den Minister van Waterstaat voor
at betreft de Rijkswegen de speciale over
steekplaatsen voor wielrijders waar een
rijwielpad begint of eindigt c.q. verspringt
te doen aanduiden door algemeene cn
eenvormige voorzieningen, in den vorm van
fAd'O
waarschuwingen, zoowel voor het wielrijders
erkeer als voor het snelverkeer. De Minis
ter besliste hierop dat voor aanduiding van
bedoelde oversteekplaatsen voor wielrij*
ders langs Rijkswegen zal worden zorg ge
dragen. Een verplichting voor wielrijders
om af te stappen schijnt in het belang van
de veiligheid van het verkeer niet gewenscht
zoo deelde de Minister .voorts aan de
K.N.A.C. mede.
BLOEDVERGIFTIGING
De heer W. Oskam te Langeruige*
weide kreeg een wondje bij het scheren.
Bloedvergiftiging ontstond, waaraan de heer
O. overleden is.
MIJNHEER PIMPELMANS GAAT „EN PENSION"
59. Enkele minuten later zaten mijnheer
Pimpelmans en z'n vrouw met stralen-ie
blikken naar hun heerlijke ijs te kijken,
waar een kers op lag en een waaiervormig
kaakje in 6tak. Het was een ongewone trac-
tatie, want in Epscheuten bestonden geen
ijssalons, en aan een wagentje een ijswafel
koopen stond te gek voor de buren. „Wat
zullen we daar van opknappen, vrouw!" zei
mijnheel Pimpelmans.
60. Op ditzelfde oogenblik' zat beneden
onder het balkon Mevrouw De Bull van
Ribbenspek te „tea-en" met Mevrouw Droog
lijn, allebei hoofdbestuursleden van de ver
eeniging „Het Vredesduif je". Ze hadden het
er juist over, hoe betreurenswaardig het
toch was. dat de mcnschen zooveel ruzie
onder elkaar maken en wilden daarover een
stukje in alle kranten zetten.
(Wordt Woensdag vervolgd)!
1 Feuilleton
DAGERAAD
p2
door H. KINGMANS
Roelf Ketel had meegedeeld, dat burgemeester Hillebrands en
Pompejus Ufkes, de luitenant der Hoofdmannenkamer, die
mede een vooraanstaande plaats in 'de Gereformeerde gemeente
innam, slechts matig tevreden waren over de vreemde houding,
die hennenburg had aangenomen. Het was jnist een tijd, om
precies te weten wat men wilde, vooral omdat Spaanschgezinde
I' riezen telkens bij Parma op het zenden van een leger naar
liet Noorden aandrongen, teneinde die gewesten voor Spanje te
Heroveren, wat zij zeer gemakkelijk achttien. Gelukkig had
Spanje geldgebrek. Beloften werden genoeg gegeven, maar
soldaten werden niet gezonden. Echter, men kon nooit weten,
wat er gebeuren zou. Waarom het noodig was, dat er in het
Noorden een krachtige eensgezindheid was. En die werd niet
bevorderd door de houding van de Stad Groningen en ook niet
door die van Hennenburg.
1-Iilligje had altijd nauwkeurig geluisterd, als cr over al die
zaken gesproken werd, hoewel de eene verwarring op de andere
volgde.
Want de Graaf Van Hennenburg kreeg groote ruzie met de
Stad, omdat hij een Landdag te Visvliet liad beschreven voor
de Stad en de Ommelanden, waar de Stad niet verscheen, om
dat een Landdag, volgens haar rechten, in de stad moest
worden belegd. Daarop had dc Stadhouder, bevreesd voor het
geweld van de stad, in de Ommelanden door de Staten van de
Unie van Utrecht gezonden vendels soldaten gebracht onder
aanvoering van den aartsvijand van Groningen, Earthold
Entens, wat hem zeer kwalijk genomen werd.
Hennenburg had zich daaraan evenwel niet gestoord en had de
stad Verlaten, om in de Ommelanden te vertoeven, waar hij
dorspgewijze ontvangers aanstelde, teneinde gelden te ver
krijgen.
De Ommelanden wanen zeer in hun schik geweest met het
feit, dat Renneiuburg toen openlijk aan hun zijde stond, doch in
Groningen voelde men, dat er iets broeide, waarom last werd
gegeven, de wachten te versterken, opdat geen ongewenschte
vreemdelingen zouden binnenkomen, terwijl hopman Vinken-
borch naar Arnhem werd gezonden, om daar in de omgeving
krijgsvolk voor de stad Groningen te werven. Wat evenwel niet
gelukte, want Remienburg kwam er achter en schreef naar
Arnhem, waar de hopman gevangen genomen werd en onver-
richterzakc naar Groningen kon terugkeeren.
Op een avond was Roelf Ketel verontwaardigd in Öe
Gelkingestraat binnen komen loopen met de mededeeling, dat
het met Groningen ver gekomen was. Men had Graaf Rennen-
burg gesmeekt, weer in de stad te komen en beloofd, hem meer
gehoorzaam te zijn. Als gevolg daarvan zou Groningen bij de
Unie komen, want Renncnburg had opdracht, zich van de stad
te verzekeren. Daartegen had Ketel geen bezwaar; integendeel,
hij laakte het, dat de Stad nog niet bij de Unie van Utrecht
was aan gesloten. Maar dat de Stad een knieval deed voor
Rennenburg, wat in wezen een knieval voor de Ommelanden
was, dat kon Ketel moeilijk dragen.
Later was de verbazend aan stemmingen onderhevige man
weer wat opgewekter geweest, toen Renncnburg had geant
woord, dat hij aan het verzoek niet zou kunnen voldoen,
wanneer hij geen bezetting mocht meebrengen of de stad hem
genoegzaam verzekerde door het stellen van gijzelaars, wat de
Stad beide had geweigerd.
Intusschen ging dc Graaf Van Rennenburg steeds verder,
schorste de Hoofdmannenkamer en gebood de Ommelanders
naar geen enkel bevel meer te luisteren dan alleen naar het
zijne. Hij stelde, met voorkennis van de Staten der Unie,
nieuwe hoofdlieden en bezette Delfzijl, Winsum en andere
plaaitsen.
In Groningen werd begrepen, waarvan dit alles het begin
was; van een berennen der stad, wat de regeering trachtte te
voorkomen, door opnieuw met Renincnburg te gaan onder
handelen. Deze stemde er in toe, de stad binnen te komen, mits
hij tweehonderd haakschutters mocht meebrengen, gijzelaars
gesteld werden, zeshonderd burgers hem een afzonderlijken eed
aflegden en de aanneming van de Unie van Utrecht.
Dit laatste wilde de Stad doen, doch het andere niet. Vel
wilde men een schriftelijke belofte van gehoorzaamheid geven
en het bevel over de acht burgervendels, wat Remienburg, die
inmiddels met zijn troepen vlakbij de stad was gekomen,
afsloeg.
In de stad rees dc spanniug geweldig, vooral toen het in de
onmiddellijke nabijheid grazende vee door de Rennenburgers
werd geroofd.. De onderhoorige Oldambsters werden ontboden
en burgervendels deden een uitval. ETeze laatste mislukte,
terwijl de Oldambsters, ten getale van meer dan twee duizend,
het niet tot vechten lieten komen, maar alleen reeds op het
gezicht van Renncnburgs soldaten de vlucht namen.
Toen was gekomen de dag, waarop de oud-burgemeester,
Hoofdman Hillebrands, burgemeester Ubbena en hopman Vinke-
borch naar Rennenburg te Winsum togen, waar eindelijk de
zoen gesloten werd, wat beteekendc, dat de stad het hoofd in
de schoot legde. De Unie wqrd aangenomen; gijzelaars werden
gesteld; de vijandelijkheden werdon gestaakt; de troepen werden
wederzijds afgedankt; de enkele nog gevangen Ommelanders
werden vrij gelaten; langs den weg in rechten zou het geschil
met de Ommelanden worden opgelost; Renncnburg zou de stad
beschermen, als de Ommelanders iets vijandigs in den zin
mochten hebben.
Burgemeester Ubbena, de Raadsheeren Van Deest en Van
Ballen, oud-Raadsheer Simons, de Gezworen Ileynens en de
geheimschrijver dor Hoofdmannenkamer Everhardi, werden door
Rennenburg tot gijzelaars aangewezen. Zij vervoegden zich bij
hem te Winsum, waarna zij naar Kampen werden vervoerd, daf,
evenals Deventer, in handen van Rennenburg gevallen was.
Toen hij de namen der gijzelaars vernam, was Roelf Ketel weer
tevreden, want allen stonden bekend als ijverige Roomschen en
Koningsgezind. En die kon men in Groningen missen. Rennen
burg rees weer in de achting der Gereformeerden.
Evenals vóór drie jaren had de Stadhouder zijn intocht ge
houden en was hij met veel statie ontvangen. Er scheen een
goede tijd te zullen aanbreken, want twee dagen na den intocht
werd de zoo lang begeerde godsdienstvrede afgekondigd.
Hierbij werd in hoofdzaak bepaald, dat ieder vrij zou rijn,
om te gelooven, wat hij voor God zou kunnen verantwoorden;
dat de Gereformeerden vrijheid van Godsdienst zouden hebben,
terwijl de regeling van plaats en wijze daarvan aan den Stad
houder en den Raad was opgedragen; dat men van weerszijden
stoornis en ergernis zou vermijden; dat de predikanten daarom
niet in het openbaar van den Roomschen godsdienst mochten
spreken en dat ieder, aan de overheid onderdanig zijnde, alle
aanleiding tot haat en oproer behoorde te vermijden.
Roelf Ketel en Munco en vele tientallen Gereformeerden,
hadden op de Groote Markt schouder aan schouder geslaan,
toen dat besluit werd afgekondigd, ten aanhoorc van den Stad
houder, de burgemeesters en den geheelen Raad.
Opgewekt, dat was nu twee dagen geleden, waren zij he£
thuis komen vertellen, terwijl des avonds de vreugde nog
grooter was, toen bekend werd, dat de Broerkerk en do
Walburgskerk aan de Gereformeerden was afgestaan pa
burgemeester Hillebrands aan de ijlings verzamelden mco-
deelde, dat naar Appingedam was gezonden om dominé
MyUus, terwijl Assuerus Munsterus reeds op weg naar de stal
was.
En nu waren zij dien morgen in drommen ter kerk getogen,
wat door vele Roomschen met verbeten woede werd gezien,
maar waaraan niets te veranderen viel.
(Wordt vervolgd)!
