KERK EN ZENDING
donderdag 2 april' 1936
opvoeding en
onderwijs
waar,
WERK
De Kerkstrijd in Duitschland
weerbericht
schaakrubriek
9
I
i
i
Jfl
§j<^> j 1
lH lÉü
3
■i
81 ÉS
C
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Nieuwe Tonge, A. F. P.
Pop te Monster. Te Jorwerd. Drs. W. A.
Nell, cand. te Bodegraven. Te Oldebroek.
K. v. d. Pol te Hardinxveld. Te Wijnje-
terp, cand. C. I. Dijkhuis te Doetinchem.
EMERITAAT Ds. J. A. HOEK
In verband met zijn voortdurende onge
steldheid heeft Ds. J. A. Hoek, Ned. Herv.
predikant te N C e g a, bij het Prov. Kerkbe
stuur van Friesland zijn emeritaatsaanvrage
ingediend.
Ds. Hoek werd in 1873 geboren en in 1903
candidaat in Noord-Brabant, om 10 April
1904 te Oosterwierum het predikambt te
aanvaarden. Vandaar vertrok hij in 1905 naar
Goor, om zich 21 Mei 1911 aan zijn tegen
woordige gemeente te verbinden.
DOOPSGEZINDE PREDIKANTEN
De ALg. Ned. Doopsgez. Predikanten-Ver-
eeniging zal op 20 en 21 April in de Singel
kerk te Amsterdam haar vergadering
houden: o.m. zal Ds. A. Fast uit Emden
spreken over: „Die religiösen Strömungen im
heutigen Deutschland".
EEN ERNSTIG GETUIGENIS
De kerkeraad der Gereformeerde Kerk te
Zaandam heeft Zondag j.l. een „getuige
nis" van den kansel doen voorlezen, waarin
tegen ettelijke verschijnselen van verval ern
stig gewaarschuwd werd. Als zulke ver
schijnselen werden genoemd: het toenemend
verzuim van geregelde bijbellezing aan
tafel, het luisteren in de week en zelfs op
den dag des Heeren naar een soort radio
uitzendingen, die in elk Christelijk ge
zin contrabande behoorden te zijn. het ern
stig kerk verzuim van sommigen, die
zelfs niet eens iederen Zondag tot de ge
meente komen, wijl men den dag des Hee
ren in het gezin meer gebruikt tot genot dan
tot heiliging. Die verschijnselen openbaren
zich volgens den kerkeraad voorts wel in
zeer sterke mate in het karakter dat de
openbare vergaderingen van sommige Chris
telijke vereenigingen waarvan ook Gerefor
meerden lid zijn. allengs zijn gaan aanne
men. De wereldsohe sfeer die daar haar in
trede deed, blijkt uit het lawaai en het
geschater, die er heerschen, uit de stuk
ken die niet zelden worden opgevoerd, waar
bij de klucht op den voorgrond begint te
treden: ook op de luidruchtige manier waar
op men van feestvergaderingen die veel .te
laat eindigen diep in den nacht naar huis
keert. Men neemt die verschijnselen waar
in de weinige tucht over de kerkelijke
jeugd, waarvan sommigen na afloop van
de godsdienstoefening wel bij de kerk staan,
maar zonder dat hun ouders dit weten heel
niet in de kerk geweest zijn; voorts in
bezoek van plaatsen die gevaarlijk zijn
godsdienst en goede zeden. De kerkeraad
heeft de gemeente opgewekt tegen deze af
glijding een ernstig halt toe te roepen. Hij
heeft met een beroep op de jonge menschen
zelf en vooral hun ouders, op de vereenigin
gen en met name haar leiders tot meer
der zelftucht en tot verscherpt
toezicht opgewekt, maar ook tot God-
vruchtiger meeleven met de gemeente en tot
vuriger en vromer gebedsleven.
Besloten werd een afschrift van het voor
gelezen getuigenis aan de gemeenteleden uit
te reiken.
VEREENIGING
VAN KERKVOOGDIJEN
Op de gister aangekondigde vergadering
van de Ver. van Kerkvoogdijen in de Ned.
Herv. Kerk zullen als sprekers optreden:
mr. A. de Jong .burgemeester van Mijns-
heerenland, met het onderwerp: „De kerk
voogdij als beheersorgaan der gemeente", mr.
G. Vixseboxete Almelo met het onder
werp: „Bouwen en afbreken" en ds. mr. C.
J. B artels, predikant te Colmschate, met
het onderwerp: „Huidige vraagstukken in de
verhouding tusschen kerk en staat in Neder
land". De vergadering zal onder leiding staan
van den heer J. A. Bekker te Menaldum,
lid der Tweede Kamer.
EVANGELISATIE IN DE WIERINGERMEER
Tot lid van het Comité tot Steun van de
Vereeniging voor Evangelisatie in den Wie-
ringermeerpolder is benoemd Ds. J. C
Dijkstra, Ned. Herv. Predikant te Opper
does, die zich tevens met het Secretariaat van
dat Comité zal belasten. Voornoemd Comité
bestaat thans uit de volgende personen: Ds.
J. Groeneweg, Hilversum, Voorzitter; Ds. J.
C. J. Dijkstra, Opperdoes, Secretaris; W. Wa
genaar. 's-Gravenhage, Penningmeester; Mr.
H. de Bie; Jhr. Mr. Dr. L. A. van den Bran-
deler; Prof. Dr. A. M. Brouwer; K. O. Fin-
kensieper; Prof. Dr. Th. L. Haitjema; Abr.
Hoogendoorn; Ds. A. G. H. van Hoogenhuyze;
Ir. S. F. Monhemius; Prof. Dr. H. Th. Obiynk;
Prof. Dr. M. van Rhijn; Mr. C. A. Star Nu-
man; Ds. E. Syperda.
Giften voor den Evangelisatie-arbeid
den Wieringermeerpolder worden gaarne in
gewacht op postrekening No. 109727 ten name
van „den Penningmeester van het Comité
tot Steun der Vereeniging voor Evangelisatie
in den Wieringermeerpolder" te 's-Graven-
HET EERSTE ORGEL IN DE
CHR. GEREF. KERK TE URK
Dinsdagavond is het eerste orgel in de Chr.
Geref. Kerk te Urk plechtig in gebruik ge
nomen, onder groote belangstelling. Zooals
reeds eerder gemeld, is dit orgel afkomstig
uit de Chr. Geref. Kerk te Kampen, waar het
door een grooter orgel vervangen is. Bij deze
gelegenheid ging Ds. W. Ramaker van
Kampen voor in den dienst des Woords
had tot tekst 1 Sam. 16 23. In zijn inleiding
wees Ds. Ramaker er op, dat thans op Urk
door Gods voorzienige leiding het eerste
kerkorgel was gekomen, nadat de gemeente
meer dan veertig jaar zonder orgel heeft ge
zongen en wees de schriftuurlijke plaats var
het orgel aan in de dienst des Woords. He
orgel moet niet heerschen maar dienen.
Hierna werd gezongen Ps. 33 1, met bege
leiding van het orgel, dat voor deze gelegen
heid werd bespeeld door een organist uit
Kampen. Aan het einde der predikatie bracht
Ds. Ramaker dank aan allen, die gevolg had
den gegeven aan de uitnoodiging om deze
avond tegenwoordig te willen zijn. Onder
meer waren aanwezig de burgemeester van
Urk, de heer Gravestein en wethouders,
de Ned. Herv. predikant Ds. Marsman.
Om dit orgel te kunnen plaatsen is
gaanderij aangebracht, waarop plaats is
ongeveer 60 personen. Het geheel kan een
aanwinst worden genoemd voor de kerk te
Urk, die als er een predikant optreedt meer
malen te klein is.
BOND VAN GEREF.
MANNENVEREENIGINGEN
De bondsdag 1936
De jaarlijksche bondsdag van den Bond
Geref. Mannenvereenigingen zal dit jaar op
5 Aug. a.s. te Groningen gehouden wor
den onder leiding van Ds. C. J. v. d. B o o m,
Geref. predikant te Oversohie.
De bondsdag zal plaats vinden in de groote
zaal van De Harmonie. In de morgenverga
dering komt o.m. aan de orde de verkiezing
4 leden van het bondsbestuur, wegens
periodieke aftreding van de heeren F. Brou
wer te Heerenveen, die voor Friesland-Zuid
zitting heeft; K. v. d. Wal te Huizum, idem
Friesland-Noord; W. O. de Graaf te
Ede, die voor Gelderland lid is van het
bondsbestuur en Ds. C. J. v. Arkel, Geref.
predikant te Utrecht, die niet aan een prov.
gebonden is.
In de middagvergadering zal als referent
optreden Ds. R. E. v. Arkel, Geref. predi
kant te Utrecht.
Uit de aangesloten vereenigingen te Gro
ningen heeft zich een regelingscommissie
oor dezen bondsdag gevormd onder leiding
an den heer D. Ekens, lid van het bonds
bestuur.
De ontvangende vereenigingen zullen
den vooravond een begroetingsbijeenkomst
organiseeren.
INTERN. VERBOND INWENDIGE
ZENDING
Mr. K. A. F. J. Pliester, secretaris van den
Intern. Bond voor Inwendige Zending,
zoekt ons mede te deelen, dat op 30 Maart
in het Evangelisch Vereinshaus te
Hannover een bestuursvergadering onder
oorzitterschap van professor dr. J. R. S1 o-
e maker de Bruine is gehouden. Op
deze vergadering werden de agenda en d<
sprekerslijst voor de tweejaarlijksche verga
dering van den bond te Podebrady in Tsje-
cho-Slowakije op 24 en 25 September 1936
vastgesteld. Verder werd de Baltische Rus-
landarbeid, die vanwege den bond geschiedt,
besproken. De voorzitter herdacht in een
korte rede den onlangs overleden leider dr.
O. Schabert te Riga. Besloten werd om
ds. Ed. S t e i n w a n d te Tartu (Dorpat) uit
te noodigen als opvolger van dr. Schabert de
leiding van dezen arbeid op zich te nei
nadat door hem richtlijnen voor dit werk
zullen zijn opgesteld en door het dagelijksch
bestuur van den bond zullen zijn goedge
keurd.
VERSLAG BIJBELKIOSK
De Bijbelkiosk, die van 1931 tot en met
1934 te Amsterdam een plaats had, ei
1935 op de Wereldtentoonstelling te Brussel
gestaan heeft, is thans weer naar Amsterdam
overgebracht en aan den Amstelveensoheweg
naast no. 270, dat is links van het Haarlem
mermeerstation, geplaatst. Zaterdag 4 April
_.s. hoopt men om 3 uur 's middags de bijbel
kiosk aldaar te openen, bij welke gelegen
heid over den kiosk-arbeid zal warden ge
sproken.
UIT DE RUSSISCHE VERVOLGING
Naar het platteland verlegd
Uit Moskou wordt ons geschreven, dat al
hoewel aan de meeste processen minder
openbaarheid ward tgegeven dan tot dusver,
de kerkvervolging geenszins vermindert en
met name thans in de provincie verscherpt
is. Van de 38 in de laatste 6 maanden tegen
geestelijken gevelde doodvonnissen werden
er slechts 7 openbaar gemaakt. De invloed
der kerk is op het platteland het sterkste,
maar de Sovjets willen ook het platteland
zuiveren, met name omdat zij de kerk als
den grootsten vijand van het bolsjewisme be
schouwen.
Het Paaschfeest
Op Witten Donderdag, Goeden Vrijdag en
Stillen Zaterdag •wordt in Rusland in alle
fabrieken op de gewone wijze gewerkt. De
Paaschzonda-g valt dit jaar met een Sovjet
rustdag saimen en dus ligt het werk stil. De
regeering heeft echter verordend dat deze
rustdag aan de Stachanow-beweging ge
wijd moet zijn. Voorschrift is. dat de geheele
arbeidende bevolking aan deze huldiging der
weerbaarheid moet deelnemen.
Zuivering van het Koeznetz-bekken
In het nieuwe industriegebied van het
Koeznetz-bekken in Midd'en-Siberië vond op
initiatief der jong-communist en een zuive
ringsactie plaats, bij welke 112 geestelijken
werden opgejaagd en gevangen genomen en
1000-tal hunner aanhangers uit het ge
werden verdreven.
11.000 geestelijken minder
De centrale god'loozenraa-d publiceert, dat
de 18 jaren van het bestaan der Sovjet
unie 11.000 geestelijken der Russisch-Ortho-
doxe kerk hu-n ambt hebben neergelegd; 18
pet. zwoeren de kerk daarbij af en werd-en
propagandisten in dienst der Sovjets; een
groot deel legde het ambt neer wegens geld
nood, wijl de gemeenten niet meer in staat
zijn de priesters te onderhouden.
0l£deie torende
ItieAnin!
zoekt U redeloos naar een be
trouwbaar middel.
Ukunlookzonder vrees Uw kinde- Instantine
ren dit middel geven, dat betrouw
baar werkt en onschadelijk is:
INSTANTINE
Pril» par doo»j« slacht» 50 cl».
Prof. J. C. VAN EERDE t
In den ouderdom van 65 jaar is te Ar
sterdam na langdurige ongesteldheid ov
leden Prof. J. C. van Eerde, buitengewoon
hoogleeraar aan de Gemeente-Universiteit in
de koloniale volkenkunde en in de koloniale
landbeschrijving en bijzonder hoogleeraar
.•ege het Koloniaal Instituut in koloniale
land- en volkenkunde.
Prof. van Eerde, die te Workum (Fr.) is
geboren, heeft de Indologische studie gevolgd
aan het Indologisch Instituut te Delft, daar
na is hij werkzaam geweest als ambtenaar
van het binnenlandsch bestuur in Ned.-lDdië;
vervolgens, na gerepatrieerd te zijn, als refe
rendaris aan het Departement van Koloniën,
waarna zijn benoeming is gevolgd tot direc
teur van de afdeeling Volkenkunde van het
Koloniaal Instituut. In 1917 werd hij buiten
gewoon hoogleeraar en later ook bijzonder
hoogleeraar.
Prof. van Eerde is ook leermeester geweest
van Prinses Juliana, op het gebied van Vol
kenkunde en Koloniaal Staatsrecht. Na het
volbrengen van zijn taak zag hij zich be
noemd tot commandeur in de Huisorde van
Oranje-Nassau. Ook was hij ridder in de
Orde van den Nederlandschen Leeuw.
Van de belangrijke werken, die van zijn
hand het licht zagen, noemen wij dat over
„Koloniale Volkenkunde", waarvan het eer
ste deel: „Omgang met Inlanders" in 1928 een
vijfden druk beleefde; voorts „Inleiding tot
de Volkenkunde van Nederlandsch-Indië" in
1920, en 'De Volken van Nederlandsch-In
dië", 1920—'21.
ACADEMISCHE LEERGANG
Voor afgestudeerden
Aan de Int. School voor Wijsbegeerte te
Amersfoort zal ih het najaar (15 Sept.'—
15 Nov.) een academische leergang voor at-
gestudeerden en andere belangstellenden wor
den gehouden. Men wil gedurende 2 maan
den een werkgemeenschap vormen, waarin
onder bevoegde leiding alle belangrijke vraag
stukken, in verband met de academische
studie, worden behandeld. Aan de orde ko
men onderwerpen als menschkunde, natuur
kunde, sociologie, ethica, cultuur, Gods
dienst, psychologie en paedagogie. Het adres
is: Dodenweg B 20, Amersfoort.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Ame (gem. Gramsbergen). Geref. School.
Tot hoofd: de heer J. Kenemans te Utrecht.
SCHOOLJUBILEUM
De eerste Chr. school te Apeldoorn, de
Julianaschool aan de Piet Joubertstraat,
voorheen Zandpad aldaar, viert op Vrijdag
1 Mei a.s. haar 75-jarig bestaan. Leerlingen
en oud-leeringen bieden een huldeblijk aan.
J. V .d. ESCH f
Te Santpoort is overleden de heer J. v. d.
het Ned. Schoolmu-
n.
SCHOOLRAAD
Examen Schoolraad-Diploma
Het voorjaarsexamen voor het Schoolraad-
Diploma is bepaald op 8, 12, 13, 14 en 15 Mei
te Utrecht.
Verkiezingen
Er zijn door het overlijden van Prof. Hoek
stra en van Ds. J. Gispen en door het ver
trek van den heer J. Stiikwerda naar Zeist,
drie vacatures te vervullen. Het Moderamen
beveelt aan: voor het le district: Mr. D. N.
Breukelaar, te Groningen; voor het 2e
district: Ds. W. H. d e n H o u t i n g te Huizum
bij Leeuwarden; voor het 3e district: Prof.
Dr. G. M. den H a r t o g h te Kampen.
Examens
Academische F.xi
Leiden: Geel.: In-
s heer H. M. Oudraad.
;n: cand.ex.. mej. O. Veenstra en de
S. Brom; doet. ex.. de heeren F. van
C. E. de Rooy, Rotterdam en mej. H.
c h t. Gesl.: Godgeleerdheid: cand.ex..
leppel: R. J. Hoi
ged.. de heer F.
Geneeskunde:
Haarlem; G.
Hoogevi
terdam.
iitelt. Gesl.: Rech-
de heer H. M. L Wils,
Delft Gesl.: Civiel ing.: lng.'
J. P. A. Berben. C. A. Doets, J. v
met lof), A. Oosters, J. Stenger
Teijke.
Apothekersn*»i<ifcnt. Amsterda
de heeren
de Kerk
N. J. C.
VAN ONZE ADVERTEERDERS
Een prettig bericht
Het spijt ons, dat wij ons blad niet altijd
van begin tot eind met aangename berich
ten kunnen vullen! Daarom doet het ons
zooveel genoegen, dat wij nu prettig nieuws
hebben voor onze lezeressen.
Want al is het feit dat de schoonmaak
weer in het land is, geen onverdeeld prettig
nieuws, wij kunnen de verbruiksters van
Sunlight Zeep er op wijzen dat zij thans,
behalve de fraaie cadeaux, die de moeite van
het sparen der bons dubbel en dwars waard
zijn, voor de omslagen waar de Sunlight
Zeep ingewikkeld zit, bovendien nog een
fraai, modern ontbijtservies ten geschenke
kunnen bekomen!
Een terugblik op drie
donkere jaren
i
Efrie jaren wordt nu reeds men mag
wel zeggen: met troffel en zwaard ge
werkt aan den opbouw van den Kerkvrede
in Duitschland. En ofschoon de besluiten
dei Synode van Oeynhausen, hoezeer ook
bedoeld als een poging tot consolideering
van het kerkelijk leven in verhouding tot.
den Staat, nog allerminst te beschouwen
zijn als de afsluiting van den Kerkstrijd,
zij vormen toch in zekeren zin een mijlpaal
op den langen weg, die in 1933 bij het
optreden van Hitier en het nat.-socialistiscli
regime zijn beginpunt heeft.
Terugziende op dien weg „waar heel
wat kruisen staan" bemerken wij, on
danks de vele schakeeringen van strijd
middelen en defensie-pogingen, steeds
dezelfde hoofdlijn: hoe Kerk en Staat in
evenwicht te brengen in een land, waar de
Regeering haar beginsel van absolutisme
niet prijsgeven wil en ook niet kan
en waar de Kerk, voorzoover zij Belijdenis-
kerk is, haar stichtingsoorkonde van abso
lute souvereiniteit in eigen kring niet ver
loochenen wil en ook niet ka.
De eerste phase
Toen op 23 April 1933 de Duitsch-Evan-
gelische Kerkenbondsraad de leiding van
den in Mei 1922 opgerichten Duitschen
Evang. Kerkenbond het ontwerp van
één Duitsche Evangelische Kerk gesmeed,
en twee dagen later Hitier er zijn sanctie
aan gegeven had, werd als „onaantastbare
grondslag" geproclameerd: de belijdenis.
Opmerkelijk was in de publicatie van dit
feit, dat de Duitsch-Evang. Kerk nu ver-
eenigd was in „een plechtige bond van
gelijkberechtigde belijdenissen." Misschien
hebben we reeds hier de kiem te vinden
van de, op (ten duur onafwendbare schei
ding tusschen de Luthersche en de Gerefor
meerde groep, welke na de Synode van
Oeynhausen, op 21 Majart j.l. voltrokken
door de stichting der Luthersche Kerk in
Duitschland.
Aan het hoofd der creatie van 1933
stond een Nationale Synode als besturend
lichaam en een Rijksbisschop (Dr.
Bodelschwingh) als hoogste autoriteit. Het
eerste stadium van den Kerkstrijd is al
spoedig na 23 April 1933 aangevangen: zelfs
heel spoedig, want op 25 April werd Dr.
Ludwig Miiller de vertrouwensman in ker
kelijke zaken van Hitier, hetgeen tevens
beschouwd kan worden als de officieels:
erkenning van de „Geloofsbeweging der
Duitsche Christenen", die op 6 Mei haar
eischen voor den opbouw eener Rijkskerk
indiende. Hoewel Dr. Muller als Rijksbis
schop, vooral door zijn persoonlijke hoe
danigheden, niet een gelukkige greep is
geweest en hij langzaam maar zeker -uit
het gezicht is verdwenen, was zijn positie
de belichaming v^n een beginsel, dat tot
op dezen dag zou blijken, d e slagboom te
zijn voor een werkelijken vrede tusschen
Kerk en Staat. De nieuwe Grondwet der
Duitsch-Evang. Kerk, die op 14 Juli door
een Rijkswet werd erkend, kon daar niets
meer aan veranderen, want op 24 Juni had
de Rijksoverheid de perken reeds over
schreden door de benoeming van een
„Staatscommissaris over de Kerk" (Jaeger)
die opdracht had „de orde te herstellen".
Dr. Badelscliwingh was toen reeds terzijde
geschoven.
Verzet en slachtoffers
Weinige dagen na 14 Juli werden de
nieuwe (kerkelijke) verkiezingen gehouden,
door welke de groepeeringen al terstond
waren afgeteekend: 75 pCt. der stemmen
voor de Duitsche Christenen, 25 pCt. voor
„Evangelium und Kirche". En toen
24 Aug. 1933 de Brandenburger Synode de
z.g. Ariër-paragraaf accepteerde, had het
verzet al spoedig vorm aangenomen, o.m. in
de oprichting van den .Tarrer-Notbund,
waarbij zich ruim 180Q predikanten aan
sloten. Nog in November van het eerste
strijdjaar werden de eerste slachtoffers ge
boekt: Niemöller, Von Rabenau en Scharf
werden als predikant geschorst door den
(op 27 Sept. gekozen) Rijksbisschop
Müller, op grond van hun openlijk critiek
oefenen op de leeringen der Duitsche
Christenen. Feitelijk was hiermede de wor
steling begonnen, welke tot op heden toe
den militanten Niemöller deed standhouden
voor de poort der Belijdeniskerk in haar
alleen aan de Schrift onderworpen open
baring.
Spoedig na den, ook tactisch verkeerden
stap van Müller, volgden nog andere ge
beurtenissen, die het bewijs leverden dat
ver strekkende en diep ingrijpende belangen
in 't gedrang kwamen; zoo de rede van
Dr. Krause in 't Sportpalast te Berlijn, de
annexeering der Evangelische jeugd in de
Hitler-jeugd (tot nu toe ook een der zwaar
ste slagboomen op den weg naar vrede
tusschen Berlijn en Rome), de noodverorde
ning van 4 Januari 1934, e.d. Reeds toen
bleek de weinig vaste houding van
Miiller, want vier dagen na de schorsing
van Niemöller c.s. ontzette hij Dr. Krause
hun felste tegenstander ook uit het
ambt. Uit de 2S thesen, waarin de Uuitsche
Christenen hun beginselverklaring samen
vatten, was duidelijk af te leiden, dat het
scheppen van een in werkelijkheid ééne
Döitsche Kerk een onmogelijkheid zou
zijn. Gelijk de verdere geschiedenis bewezen
heeft. Al spoedig hebben trouwens de
Duitsche Christenen, die in mannen als
Hauer, Rcvenflow en Ludendorff hun uiter
sten vonden, kleur bekend. De heidensch'
beweging (waarvan Reventlow zich onlangs
weer heeft losgemaakt) ging eigen wegen.
Steeds breeder kloof
Daarmee was echter noch in principe noch
in de praktijk de Kerkvrede naderbij ge
komen. Toen Hitier op 25 Jan. 1934 de
kerkelijke leiders ontving en hij hen bezwoer
vrede te maken, hebben zij tot Maart zich
daarvoor ingespannen; tevergeefs echter,
zoodat op dien datum aan Hitier moest
medegedeeld worden: wij kunnen den vrede
niet vinden. En een week later sloeg Jaeger
(wiens gelijkschakelingspolitiek al heel wat
spanning teweeggebracht had) de laatste
hoop op vréde den bodem in, door de een
heid der (28) landskerken af te willen
dwingen door een van boven (d.i. van Regee-
ringswege) opgelegd stel bestuursregle
menten.
Er kwam nu een „geestelijk ministerie"
met Dr. Jaeger als „Rechtswalter", de titel,
waaraan een reeks pijnlijke herinneringen
verbonden zijn, en in de toepassing waar
van Jaeger ongetwijfeld de kiemen heelt
gelegd voor de volgende phase van den
Kerkstrijd, ingeluid door de Westfaalsche
Belijdenissynode (te Dortmund op 16 Maart
1934 geopend) en haar consequenties: de
stichting der Belijdenisbeweging, die van
dat oogenblik af soms met, soms zonder
de Luthersche Kerkgroepen de belicha
ming van het verzet tegen de Staats-over-
macht werd.
Op 22 April ontving dit verzet ook zijn
kerkelijken vorm in de Duitsche Evang.
Belijdeniskerk, door de Ulmer verklaring
aangekondigd. Daar deze kerk bovendien de
pretentie voerde, de Duitsche Evang. Kerk
te zijn, gelijk haar kerkregeering ook hand
haafde in de terzijdestelling van de kerk
wetten van Müller, aanvaardde zij het
risico van een moeizame worsteling met
den Staat. Op 2 Mei 1934 kreeg genoemde
pretentie vorm in de Berlijner verklarine.
waarmee zij zich aan d^ Rijksregeerin-'
(Minister Frick) presenteerde. De eerste
Belijdenissynode (Barmen 29—31 Mei) pro
clameerde een Bond van Belüdeniskerken;
zij gaf een theologische, maar ook een
rechtskundige verklaring af en stelde een
Broederraad in. Hierbij zij nog eens opge
merkt, dat deze Bond volstrekt niet epn
afzonderlijke kerkgrnep bedoelde te zijn
rna&r de pretentie van te zijn de Evangeli
sche Kerk in Duitschland handhaafde.
BOOGBRUG OVER HET
NOORDERKANAAL
Op Woensdag 22 April zullen B.
en W. van Rotterdam in het Stads-
timraerhuis aanbesteden het maken
van een boogbrug van gewapend
beton over het Noorderkanaal in het
verlengde van de Schieweg, genaamd
Vlaggemansbrug, met bijkomende
werken.
GUNNING NED. SPOORWEGEN
Door de N.V. Maatschappij tot exploitatie
van Staatsspoorwegen te Utrecht, is het
maken van een ploegbaaswoning met bij
komende werken te Utrecht C.S. omschre
ven in Bestek no. 1676 S.S. gegund aan de
heeren A. A. van Kleef Zonen, Aanne
mers te Benschop, voor een bedrag van
3774.-.
MUNITIEMAGAZIJN TE HALFWEG
De genie heeft vandaag aanbesteed het
bouwen van een munitiemagazijn te Half
weg. Raining 20,000. Ingekomen waren 53
biljetten. Laagste inschrijver was de heer
N. A. Burg, Amsterdam met 17,993.
NIEUWE BETONBRUG OVER
RINGVAART
De gemeenteraad van Zuid en Noord
schermer zal binnenkort aanbesteden de
bouw van een nieuwe betonbrug over de
Ringvaart, ter vervanging van de bestaan
de brug. Raming 11.000.
GUNNINGEN
De Rijkswaterstaat heeft de volgende
werken gegund:
het vernieuwen zuidelijke binnenremmmg
van de Oranjesluizen te Schellingwoude,
het aanbrengen van een beschoeiing voor
den rijksloswal benoorden deze sluizen en
bet maken van een houten aanlegsteiger
aldaar met bijkomende werken aan de N.V.
Christian) en Nielsen's ge\v>. beton Mij., Den
Haag voor 43.740;
het veiieggen van weg no. 4* van het
rijkswegenplan 1932 ZutphenDierenArn
hem (werkverruiming) in de haven te Zut
phen met bijk. werken aan de N.V. Bitu-
menweg te Utrecht voor 45.385;
het maken van een rijbaan van cemer.t-
beton met bijkomende werken op den noor
delijken kanaaldijk langs de Zuid-Willems
vaart tusschen sluis 4 en de Erpsche brug
in de gemeente Veghel en Erp, aan W. Ra
senberg te Breda voor 60.237.
NIEUWE BRUGGEN
TE 's-HERTOGENBOSCH
De gemeenteraad van 's-Hertogenbosch
heeft gisteravond besloten tot den bQuw
van twee nieuwe bruggen, één over den
Dommel, waarvan de kosten op 47.500 zijn
geraamd en één over de Aa, die 32.000 zal
vragen. Voor de verbouwing der brand
weerkazerne werd 24.000 toegestaan. Uit
het Werkfonds werd aanvaard een voor-
schot van 566.300 ten behoeve van het ge
deeltelijk bouwrijp maken van het uitbrei
dingsplan De Vliert.
DE WATERLEIDING TE WIERDEN
Het maken van een pompenkelder, een
ontijzering- en snelfiltergebouw, een rein-
waterkelder, een hoofdriool met 7 bijbehoo-
rende rioolputten. De levering en het leg
gen van verschillende gegoten ijzeren buis
leidingen, uitvoeren grondwerken, maken
oprit en bijkomende werkzaamheden op
terrein der N.V. Alg. Waterleiding Mij. in
de gemeente Wierden, is door den Raad
van Beheer der N.V. gegund aan H.
Schipper Zn., Wierden, voor 72775.
BAROMETERSTAND
Hoogste stand te Thorshavn 768.6.
Laagste stand te Haparanda 742.8.
Stand vanmorgen halftwaalf 757.0.
WEER VER WACHTING
Matige, tijdelijk toenemende W. tot N.W.
wind, zwaar bewolkt, met regen of hagel*
buien, kouder.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
Het geheele depressiesysteem van Lapland
tot het Kanaal trekt O.-waarts en aan de
achterzijde ontwikkelde zich de hooge druk
king onverwacht snel, zoodat het ernaar uit
ziet, dat de hooge druk in het N.W. zioh
met die over Frankrijk zal vereenigen en de
depressie op de oceaan voorloopig niet kan
doordringen.
In Scandinavië waaien vooral in Noor
wegen krachtige N.W. winden, die ween
matige vprst deden invallen. Bij IJsland
nam de vorst nog iets toe en de koude
drong reeds tot Schotland door waar de
lucht begint op te klaren, maar af en toe
sneeuw zal vallen. In Engeland valt nog
eel regen. N. Frankrijk heeft W. storm
met regen. In het Z. heerscht windstilte mte
bedekte lucht. In Z. Duitschland waait het
krachtig uti We6t; het overige Duitschland
heeft weinig wind .maar vrij veel regen.
In de bovenlucht is de afkoeling rcedg
merkbaar en bij het invallen van N.W,
winden zal ook in onze omgeving de tem*
peratwren flink dalen en zijn er regen- en
hagelbuien te wachten, waarbij later opkla*
ring kan volgen.
THERMOMETERSTAND:
Stand vanmorgen halftwaalf Ï0.S C.
3 APRIL
Zonsopgang 5.31 u., zonsondergang 6.36 Vi
Maan op nam .3.21 u., onder 3.58 u.
VOERTUIGEN MOETEN HUN
LICHTEN OP HEBBEN:
3 APRIL
Van 's avonds 7.06 u. tot 's morgens 4.59 ifc
UW HUIS IS VEEL MEERWAARD!
met een beter BEHANGSEL
VRAAGT ONZE STAALBOEKEN
U SLAAGT VAST, EN
NIET DUUR.
Behangselmagazijn „M 0 D E R l\T
Nw. Binnenweg; 355b - Tel. 34521
Huiseigenaren speciale condities
LICHAMELIJKE
OEFENING
VOETBAL
C.N.V.B. Bondsdag Wageningen
Zeer veel inschrijvingen
De belangstelling voor de C.N.V.B. Bonds
dag is nog steeds groeiende. Ofschoon 2e
Pinksterdag pas op 1 Juni valt achtte de
organisatiecomm. van de Bondsdag te Wa
geningen het wenschelijk de inschrijving
per 1 April te sluiten. Voor dien datum was
evenwel de inschrijving reeds zoodanig
overschreden, dat waarschijnlijk nog een
gedeelte afgewezen zal moeten worden. De
ruimte is momenteel geschikt voor 40 elf
tallen, terwijl niet minder dan 56 elftallen
hebben ingeschreven; 32 vereenigingen zul
len te Wageningen vertegenwoordigd zijn.
De volgende elftallen zullen aan de boven
genoemde Bondsdag deelnemen:
Eerste elftallen: EDO Utrecht, ODO Zeist,
Rood Wit Veenendaal, Desto Utrecht, Blauw
Wit Amsterdam, Vriendenschaar Rhenen,
Juliana Wageningen, WAC Den Haag, Ex
celsior Utrecht, TOG Rotterdam, W1A Rot
terdam, Zwaluwen Rotterdam, Rival IJsel-
muiden, Groen Wit Rotterdam, ONA Eind
hoven, PVV Pernis, ZW Rotterdam, SH
Rotterdam, SKV Wageningen, UVS Benne*
kom, ES Arnhem, Steeds Hooger Oud-Beijef
land, DTS Ede, Oranje Wit Dordrecht, DVS
Ermelo, Zwart Wit Rotterdam, Vitesse
Delft, DVV Amsterdam, Unitas Kloetinge,
DOS Rotterdam, SOS Amsterdam, DVV,
Rotterdam.
Tweede elftallen: EDO Utrecht, Rood Wit
Veenendaal, Desto Utrecht-, Juliana Wage*
ningen, TOG Rotterdam, WIA Rotterdam,
Zwaluwen Rotterdam, Groen Wit Rotter*
dam, PVV Pernis, SH Rotterdam, SKV Wa
geningen, Oranje Wit Dordrecht, Zwart Wi{
Rotterdam, DOS Rotterdam.
Junioren-elftallen; EDO Utrecht, Destd
Utrecht, Blauw Wit Amsterdam, Juliana
Wageningen, WAC Den Haag, TOG Rotter*
dam, Oranje Wit a en b Dordreoht, DVS
Ermelo, DVV Amsterdam.
De inschrijving voor de Bondsdag te
Zwolle sluit eerst 15 April. Te Zwolle is
eveneens plaats voor 50 elftallen. Het i3
evenwel nu reeds te voorzien, dat ook hiel!
dit aantal ruim overschreden zal worden,
Het C.N.V.B.-bestuur zal zich dan ook moe*
ten beraden een volgend jaar de Bondsdag
op 3 plaatsen te houden als deze tenminste
niet plaats kan vinden in een stad, waa*
men een grooter terreinencomplex heeft dan
5 of 6 velden,
WANDELSPORT
DE VIERDAAGSCHE VAN 21—24 JULI
Naar wij vernemen worden de vierdaag*
sohe afstandsmarschen die de Nederland-
sche Bond voor Lichamelijke Opvoeding
ieder jaar organiseert, dezen zomer yajj
2124 Juli te Nijmegen gehouden.
Oplossingen van de i-April-
opgaven
I. Mat in één zetl
Opgave no. 1 Eenige oplossing: d7—d8
Paard mat.
O p g a v e no. 2a: Eenige oplossing: e2—e3
mat.
Opgave no. 2b: Eenige oplossing: Pa2-#
b4 mat.
Opgave no. 3 Uit de stelfing kan wor
den afgeleid, dat zwart's
laatste zet moet geweest
zijn: d7—d5. De oplossing
luidt nu: e5Xd6 en pas
sant, mat.
II. Kan dat? En zoo ja, hoe?
a. Gelijktijdig schaak door 2 dames. Men
beschouwe onderstaande stelling.
m
wmm
m
Wit beeft zoo juist
Speelt zwart nu d7—dó, dan veroor
zaakt wit's zet: e5Xd6 en passant,
schaak door beide dames!
b. Een overeenkomstige stelling voor
schaak door 2 torens is niet te vinden.
III. Beproef Uw scherpzinnigheidI
a. De partij verliep als volgt: 1. f2f3
e7e6 (e5); 2. Kei—f2 Dd8—f6; 3. Kf2—
g3 Df6Xf3t; 4. Kg3—h4 Lf8-e7 matl
b. Hier is meer dan één oplossing moge
lijk. Ik geef er twee.
1. 1. ai b5 2. aXb5 La6 3. TXa6 c6 4.
TXc6 Dc8 5. TXc8 mat.
2. 1. ai d6 2. a5 Kd7 3. e4 Kc6 4. Ta3
Ld7 5. Tc3 mat.
De opgaven onder I en II zijn ontleend
aan het Tijdschrift „Chess", die onder III
zijn afkomstig van Dr. Dyckhoff uit Mün-
cheru
