STADSNIEUWS
FIRMAF.VANLANSCHOT
WOENSDAG 1 APRIL 1936
TWEEDE BLAD PAG. 6
Gemeentezaken
Als gevolg van 'het bij de wet van 22 Fe
bruari jl. tot stand gekomen op 1 Maart
jl. in werking getreden reglement op de
voorloopigc pensionneering van onderwij
zers moet, behoudens in enkele uitzonde
ringsgevallen, op straffe van verlies van
Rijksvergoeding, ontslag worden verleend
aan hoofden en onderwijzers van lagere
scholen, die den leeftijd van zestig jaren
bereikt hebben.
Hoewel aan de gemeente geen verplich
ting is opgelegd tot ontslag van de 60-jarigen
meenen B. en W. dat daartoe, alleen reeds
ter wille van het behoud van het Rijkssub
sidie moet worden overgegaan. Mitsdien
geven B. en W. den Raad in overweging,
met ingang van een nader te bepalen da
tum, wegens het bereiken van den zestig-
jarigen leeftijd, eervol ontslag te verleenen
aan ae heeren:
lo. W. Koops, hoofd van de Leerschool.
2o. M. J. Krop, hoofd van de opleidings
school voor ulo. aan de Driftstraat; 3o. J.
J. Verhage, hoofd van de opleidingsschool
voor ulo. aan de Langebrug B; 4o. J. Huge,
onderwijzer aan de jongensschool voor ulo.;
5o. J. L. van Leeuwen, onderwijzer aan de
jongensschool voor ulo.; 6o. J. M. Mazurel,
onderwijzer aan de jongensschool voor ulo.
Tijdelijk leerares
Aangezien mevrouw Dra. M. E. Jonker—
"YVesterveld, leerares aan de Hoogere Burger
school voor Meisjes, door ziekte verhinderd
is haar betrekking waar te nemen, was het
noodig een voorloopige voorziening te tref
fen met betrekking tot het onderwijs in de
.Wis- en Natuurkunde aan die school.
In afwachting \an de raadsbeslissing heb
ben B. en W. goedgevonden, dat het onder
wijs in de Wis- en Natuurkunde aan ge
noemde school wordt gegeven door mej. Dra.
A. Hiemstra alhier.
B. en W. geven thans den Raad in over
weging mej. Dra. A. Hiemstra alsnog met
ingang van 9 Maart 1936 tot wederopzeggcns,
doch uiterlijk voor den verderen duur van
den cursus 1935—1936, te benoemen tot tij
delijk leerares in de Wis- en Natuurkunde
aan de Hoogere Burgerschool voor Meisjes.
In de vacatures van hoofd der school,
welke zullen ontstaan tengevolge van het
aan de heeren W. Koops, M. J. Krop en J.
J. Verhage, in verband met het. bereiken
van den GO-jarigen leeftijd te verleenen ont
slag, zal, naar de meening van B. en W.
kunnen worden voorzien door overplaatsing
,van reeds in onze gemeente werkzame hoof
den van scholen, terwijl in de tengevolge
van die overplaatsing openvallende plaat
sen moet worden voorzien door benoeming
van nieuwe leerkrachten.
In verband daannede geven B. en W. den
Raad in overweging:
a. den heer J. Voorwinden, hoofd van de
o. 1. school aan de Medusastraat B, te stel
ion aan het hoold van de Leerschool;
b. den heer A. van der Hoogt, hoofd van
'de o. 1. school aan den Zuidsingel B, te
stellen aan het hoofd van de opleidings
school voor ulo. aan de Langebrug B;
c. den heer F. J. Riks, hoofd van de o. 1.
school aan de Vrouwenkerksteeg, te stellen
aan het hoofd van de opleidingsschool voor
ulo. aan de Driftstraat.
Over te gaan tot benoeming van drie on
derwijzers, hoofden van scholen, in verband
waarmede B. en W. de volgende voordrach
ten aanbieden:
a. o. 1. school aan de Medusastraat B: 1
J. G. A. van Sluijs, hoofd eener o. 1. school
te Uitgeest; 2. J. Berkenbosch, hoofd eener
o. 1. school te Hoogersmilde; 3. J. P. Pan
lusse, hoofd eener o. 1« school te Zaltbommel:
b. o. 1. school aan den Zuidsingel B: 1. J.
Berkenbosch, hoofd eener o. 1. school te
Hoogersmilde; 2. J. P. Paulusse, hoofd eener
o 1. school te Zaltbommel; 3. J. Ringeling,
hoofd eener o. 1. school te Gouda;
c. o. L school aan de Vrouwenkerksteeg:
J. P. Paulusse, hoofd eener o. 1. school
te Zaltbommel; 2. J. Ringeling, hoofd eener
o. 1. school te Gouda; 3. J. Entrop, hoofd
eener o. 1. school te Silvolde.
De tol van het Leidsche hek
Bij raadsbesluit van 15 April 1935 wern
het recht tot heffing van den weg- en wa
ter tol tegenover den Rijnsburgschen Vliet,
bij het zgn. „Leidsche Hek" voor den tijd
van één iaar, ingaande 1 Mei 1935, verpacht
aan P. Ciggaar, te Oegstgeest, voor de soui
van f 1200 per jaar. De pacht eindigt der
halve op 30 April a.s.
De heer Ciggaar is na gevoerde bespre
kingen bereid bevonden den tol wederom
.voor een jaar te pachten.
Met het oog op de ongunstige tijdsom
standigheden wenscht hij de pachtsom ech
ter te zien verlaagd tot f 1050 per jaar.
B. en W. meenen met de Commissie van
Fabricage, dat met dit bedrag genoegen kan
worden genomen.
Aanvullende steun voor werkloozen
Op de gemeentebegrooting voor het loo-
pende dienstjaar is een bedrag van f 42.120
uitgetrokken ten behoeve van het verleenen
van aanvullenden steun aan werkloozen (z.g.
B-steun), tegenover welke uitgave een ont-
a ang is geraamd van f 33.274 als subsidie in
die steunverleening.
Zooals uit de toelichting op eerstgenoem
den post blijkt, is bij de raming van ge
noemde bedragen tot grondslag genomen de
regeling betreffende het verleenen van
aanvullenden steun voor 1935.
Volgens die regeling mocht over dat jaar
in totaal aan aanvullenden steun niet meer
wordén uitgegeven dan gemiddeld f 10 per
werklooze of f 33.090.
Behalve het niet uitgekeerde gedeelte van
öiet voor 1935 uitgetrokken bedrag, welk ge
deelte ruim f 3000 bedraagt, mag echter,
ingevolge de inmiddels van den Minister
van Sociale Zaken ontvangen circulaire,
over het kalenderjaar 1936 ten hoogste aan
aanvullenden steun worden uitgegeven een
bedrag van gemiddeld f 4.20 per werklooze
Het aantal werkloozen is bepaald op 4109.
zijnde het gemiddelde over de eerste tien
maanden van 1935, zoodat het ingevolge de
niinislerieele regeling ten hoogste uit te
keeren bedrag over 1936 bedraagt f 17.257.S0
Van dit bedrag komt f 9039.80 ten laste
van het Rijk.
Aanleg straatgedeelten
De N. V. Gemeenschappelijk Eigendom,
Maatschappij tot Exploitatie van Woon- en
.Winkelhuizen, gevestigd te 's Gravcnliage,
heeft de medewerking van de gemeente in
geroepen, om te geraken tot aanleg van een
gedeelte van de Lorentzkade, een gedeelte
van de De Sitterlaan en een gedeelte van
de Van der Waalsstraat.
Verzoekster heeft zich bereid verklaard,
om de voor straat v.a. bestemde strooken
grond kosteloos aan de gemeente in eigen-
om de voor straat c.a. bestemde strooken
nadere verrekening, in de gemeentekas ge
stort een bedrag van f 22.200.
B. en W. hebben tegen het verleenen van
de gevraagde medewerking'geen bedenking.
Verdere aanleg Sumatrastraat
In aansluiting aan de mededeeling van
den Wethouder van Fabricage in de raads
zitting van 10 Februari jl., naar aanleiding
van een adres van de N.V. Uitgebreid Be
zit, inzake verderen aanleg van het gedeelte
van de Sumatrastraat, tusschen de Atjeh-
straat en de .lavastraat, deelen B. en W.
het volgende mede.
Bedoeld gedeelte van de Sumatrastraat is
geprojecteerd op een breedte van 30 M., met
een straatbaan langs de Westzijde ter breed
te van 15 M. en een straatbaan langs de
Oostzijde ter breedte van 7 M. Tusschen
beide straatbanen is een plantsoenstrook
ontworpen.
Van het straatgedeelte, hetwelk over de
geheele breedte aan de gemeente in eigen
dom toebehoort, is thans slechts de Weste
lijke straatbaan tot een breede van S.50 M.
aangelegd. Het overige voor straat- en plant-
soenaanleg bestemde gedeelte is daarvan
afgescheiden.
Uitbreiding van den aanleg van het be
trokken straatgedeelte, b.v. tot op de halve
straatbreedte, zooals bij bebouwing aan één
zijde van een straat gebruikelijk is, is, boe
wel daarop eenige malen van de zijde van
belanghebbenden werd aangedrongen, nc
niet voorgesteld, omdat het er gedurc-
geruimen tijd naar beeft uitgezien, dat ook
de aan de Oostzijde van het straatgedeelte
gelegen terreinen zouden worden bebouwd
en, in verband daarmede, het straatgedeelte
over de volle breedte zou kunnen worden
aangelegd.
Nu echter de plannen tot bebouwing van
die terreinen nog steeds niet tot uitvoering
zijn gekomen, is er thans aanleiding om tot
uitbreiding van den aanleg van het be
trokken straatgedeelte over te gaan.
B. en W. zouden die uitbreiding in het
onderhavige geval niet tot de halve straat
breedte willen beperken, doch den straat-
aanleg willen uitbreiden tot over de ont
worpen plantsoenstrook.
Er behoeft dan slechts een strook van
7 M. van de aangelegde straat te worden
afgescheiden en deze strook zal, vermits zij
grootendeels kan worden gemaskeerd door
de beplanting van de voor plantsoen bestem
de strook, geen aanleiding tot klachten op
leveren.
De kosten van deze uitbreiding worden
geraamd op i 12.000.
Grondaankoop
Door mevr. de Wed. F. W. Thorbecke—
Boon is aan de gemeente te koop aange
boden de strook grond, groot pl.m. 310 M2.,
behoorende tot het perceel Nieuwsteeg no. 2.
Aankoop van deze terreinstrook is voor
de gemeente van belang, omdat zij grenst
aan het politiebureau.
De met mevr. de Wed. Thorbecke gevoer
de onderhandelingen hebben e? toe geleid
dat overeenstemming is bereikt over
prijs van f 3000, welk bedrag naar de moo
ning van B. en W. aanvaardbaar is.
„Nutrix" in handen der gemeente
De gemeente beeft in openbare veiling (Ie
hand kunnen leggen op het fabrieksgebouw
met kantoor van de N.V. Biscuitfabriek
„Nutrix" aan den Hoogewoerd nis. 2 en 4
voorde som van f 14.143.50. In den aankoop
zijn verschillende zich in het gebouw be
vindende machines begrepen.
Met de Commissie van Fabricage zijn B
en W. van meening, dat deze aankoop,
welke verruiming van het kruispunt Bree-
straaj Gangetje Hoogewoerd Kore-
vaarstraatSteenschuur o. m. mogelijk
maakt, voor de gemeente van belang is en
stellen voor tot aankoop over te gaan.
Aankoop bouwterreinen
De heer H. P. Jansen heeft aan de ge
meente te koop aangeboden eenige percee-
len bouwgrond, gelegen ten Zuiden van den
I-Ioogen Rijndijk, aan weerszijden van oe
Roomburgerwetering, groot 12.240 M2. De
terreinen, die ingevolge het uitbreidingsplan
bestemd zijn voor bebouwing met arbeiders-
en kleine middenstandswoningen, zijn gun
stig gelegen en sluiten aan op de in De
cember 1933 van E. M. Laman aangekochte
gronden. Bij aankoop wordt het dus moge
lijk deze gronden ook een verbinding te
geven naar den Roomburgenveg. Het is
daarom voor de gemeente, van belang eige
naresse te worden van de te koop aange
boden terreinen. Over den prijs zijn lang
durige onderhandelingen gevoerd. Ten
slotte is overeenstemming bereikt over een
koopsom van f 0.80 per M2.
ANNO 1799
's-Hertogenbosch
Alle Bankzaken
Twee gouden jubilea
I-Ieden werden bij de N.V. Scheepsbouw
en Reparatiewet*! de Hoop v.h. Gebrs. Boot
aan den Lage Rijndijk twee gouden jubilea
gevierd. De heeren M. van Dam en G. Hop
penbrouwer waren beide vijftig jaar in
dienst van deze firma, waarbij ze eerst als
klinker hebben gewerkt, terwijl ze tegen
woordig, nu hun leeftijd het zware werk
niet meer toelaat, als sjouwerman werk
zaam zijn. De jubilarissen werden beden-
morgen in tie eerste plaats door hun kame
raden gehuldigd, bij monde van den meester
knecht, den heer A. Kop, waarbij hun als
stoffelijke bewijzen van vriendschap eenige
mooie geschenken werden aangeboden.
Daarna werden ze door de directie ontvan
gen en hartelijk toegesproken door den heer
Ph. Boot Jacobsz., die hen een geschenk
onder couvert overhandigde. De jubilarissen
hebben den dag verder in den huiselijken
kring doorgebracht.
De Leidsche Spaarbank
Bij de Leidsche Spaarbank is in de vorige
maand f Maart 1936) ingelegd f 402.443 08 en
terugbetaald f 499.433,90; 121 nieuwe inleg
gers zijn ingeschreven en 127 boekjes wer
den geheel uitbetaa'd.
Het te goed der 1S516 inleggers, inclusief
1.461 deelnemers aan den Afhaaldienst, be
droeg eindo Maart 1936 f8.431.482.25.
In 4.748 posten is in deze maand door den
Afhaaldienst 114.286.75 ontvangen.
Midden-Europeesche elementen
in de Myceensche cultuur
Dr. F. C. Bursch heeft in het Rijksmuseum
van Oudheden te Leiden gisteravond een
voordracht gehouden over de Midden-Euro
peesche elementen in do Myceensche bescha
ving
De Myceensche 'beschaving is de eerste
uiting van den Eu rope each en geest, die in
liet licht der historie valt, aldus spr. Dit i'
het grootste belang van deze cultuur, die op
tal \an plaatsen op het Grieksohe vasteland
wordt aangetroffen. Wat haar kunst betreft
zij staat sterk onder Kretcnsischen invloed,
doch meer en meer geeft zij ons daartegen
over ook haar eigen karakter bloot. Dit toont
spr. nader met behulp van lichtbeelden aan.
Moet dus aangenomen worden, dat de My
ceensche beschaving een andere oorsprong
heeft dan de Kretensisohe. dan geldt het,
deze nu aan te suoren. In de vroeg-Helladr
sclie periode is nog duidelijk invloed uit
Klein-Azië zichtbaar, dreh dit verandert op
slag bij den aanvang van liet middel-Hella-
dLische tijdvak, omstreeks 2000 v. Chr. Uiter
aard treden deze verschillen het duidelijkst
aan het licht op die punten, waar de Kreten-
sische invloed ihet geringste was
Spr. ging verder na. waar in midden
Europa analoge verschijnselen optreden er
kwam tot de slotsom, dat er daar drie ver
schillende. doch deels samenhangende stroo
mingen zijn, die ten slotte in de Myceensche
cultuur uitmonden en die dus als componen
ten ervan zijn op te vatten.
Zoo meent spr. te kunnen aanfoonen. dat
dè dragers der Myceensche beschaving die in
onlangs te Bogasköi gevonden documenten
reeds Achaeers worden genoemd, en dus al
Grieken waren, oorspronkelijk uit middi
Europa stamden. Ook de verspreiding dor
voor-Grieksche plaatsnamen leert ons. dat
degenen, die omstreeks 2000 v. Chr. Midden-
Griekenland binnendrongen, reeds de eerste
Grieken genoemd mogen worden.
Ook in ons land worden vertegenwoordi
gers gevonden van deze stroomingen, even
als in vele andere landen van Europa. Wel
ke van deze drie samenstellende elementen
der Myceensche cultuur nu verantwoordelijk
te stellen is voor de verbreiding van het
Griekschdat is heden nog niet met volle
zekerheid te beslissen, ook al heeft men
daarover zijn vermoedens.
De niet-politieke zijde
van het Dietsche vraagstuk
Rede Prof. Dr. H. Burger
Prof. Dr. H. Burger uit Amsterdam heeft
gisteravond alhier voor de studiekring van
het N. J. V. een voordracht gehouden ovër
de niet-politieke zijde van het Dietsche
vraagstuk.
Na een inleiding over het nationaliteits-
vraagstuk behandelde spr. allereerst de
Vlaamsohe beweging; deze heeft ten doel
de verheffing van het Vlaamsohe volk, gees
telijk en maatschappelijk en het venverven
van volledige gelijkheid en recht voor het
Vlaamsch. Met tal van voorbeelden bewees
spr. de onderdrukking, de minachting
de vernedering, waaraan het Nederlandsche
volksdeel in België nog steeds is bloot
gesteld.
Hierna kwam spr. tot de Dietsche bewe
ging: deze is niet anti-Fransch en pro
Duitsch. zooals haar in den laatsten tijd
herhaaldelijk is verweten. „Niet Fransch,
niet Duitsch, maar Nederlandsch" is de leus
van den Dietschen Bond. Zijn doel is: de
verheffing van het Nederlandsch nationaal
bewustzijn, de strijd tegen nationale onver
schilligheid; het opwekken bij onze landge-
nooten van belangstelling voor Vlaanderen
en voor den Vlaamsch en rechtsstrijd; bet
ondersteunen van de Vlamingen met onze
sympathie, hun de ruggesteun te geven van
de Nederlandsche beschaving en hen te
helpen zich te ontworstelen aan het minder
waardigheidscomplex, dat hun werd opge
drongen door drie eeuwen van onderdruk
king.
De Vlamingen beklagen zich bitter over
het Noorden, aldus spr.: over de onver
schilligheid dor Hollanders, ook van de dui
zenden onzer landgenootcn, die thans in
België wonen, voor den Vlaamschen strijd,
verder over het Fransch spreken van Neder
landers, die België bezoeken, over bet co-
quetteeren met Frankrijk en met de Fran-
sche taal door onze hoogere standen, over
de anti-Vlaamsche houding van onze Bui-
tenlandsohe Zaken mi van onzen gezant te
Brussel.
Ons doel is niet ons te mengen in de bïn-
nenlandsche Belgische politiek, aldus spr.
Wij hebben dit nooit gedaan: maar waarom
zouden wij, historisch, wetenschappelijk, de
mogelijkheid niet onder oogen zien van een
hereenigd Dietschland? De haat tusschen
Walen en Vlamingen, de uitbreidingszuc'hl
der Fransche politiek, het verweer daar
tegen van andere volken, maken die moge
lijkheid veel waarschijnlijker dan bijv. die
'an een herboren Bourgondisch rijk.
voetbad
Gister zijn op de terreinen van de N.S.C.
te Leiden de interacademiale voetbalwed
strijden begonnen. In de eerste ronden was
het. spelpeil niet al ie hoog, aangezien het
krachtsverschil te groot was. Amsterdam
bleef thuis en bezorgde zoo Leiden een
buitenkansje zonder strijd in de tweede
ronde te komen.
De uitslagen waren: Eerste ronde: Delft
IILeiden II 1—2; Leiden IAmsterdam
w.n.o.; RotterdamLeiden III 112.
Tweede ronde: Delft IUtrecht II 80;
Leiden IIUtrecht I 01: RotterdamLei
den I 05; GroningenWageningen 16.
Gistermiddag speelde L.P.S.V. I tegen
Haarlem I en verloor met 41.
Donderdagmiddag 4.30 uur spelen op het
N.B.L.O.-terrein de L.P.S V.-veterancn tegen
de C.G.W.-veteranen.
Gisteren speelden dp bakkersgezellen een
'iendschanpelijkp wedstrijd tegen een ster-
1 combinatie van de Leidsche boys. De
bakkers boekten een verdiende 3—2 over
winning. Stand bij de rust 3—0.
De ontwikkeling van het geweten,
psychologisch beschouwd
Op uitnoodiging van de Faculteit van
theologische studenten heeft gistermiddag
Prof. E. A. D. E. Carp, hoogleeraar in de
psychiatrie aan de Leidsche Universiteit, een
voordracht gehouden over bovengenoemd on
derwerp.
Vooropstellend, dat de kiem van het gewe
ten reeds in het raenschzijn ligt opgesloten
en slechts op ontplooiing en ontwikkeling
waclit, wilde spr. de vraag behandelen, langs
welke wegen en op welke wijze deze ontwik
keling kan plaats vinden. De l>eantwoording
van deze vraag achtte spr. belangrijk, daar
in het antwoord noodwendig opgesloten lig
gen die gezichtspunten, welke mede ten
grondslag liggen aan het therapeutisch han
delen van den arts, terwijl zij ook den gees
telijken leidsman in zijn taak kunnen
helpen.
Wanneer reeds op zeer vroegen leeftijd het
bewustzijn eener geestelijke buitenwereld
zich heeft afgescheiden van het bewustzijn
eener geestelijke binnenwereld en beide ken-
werelden onderscheiden worden beleefd, dan
roept deze onderscheiding een drang tot
aanpassing op. Het zijn allereerst de leven
de objecten uit de onmiddellijke omgeving,
welke deze aanpassing vragen. Deze aan
passing kan worden verkregen in twee uiter
ste vormen, n.l. door overheersching en
door onderworpenheid. Het is aannemelijk,
dat in het leven van het jonge menschen-
kind wel in de eerste plaats aan de moe
der aanpassing zal worden gezocht en ge
vonden. Met de moeder leeft het zeer jonge
kind in een vorm van gemeenschap en elke
verstoring van dezen gemeenschapsband
pleegt als onlust te worden gevoeld.
Ongetwijfeld helpen de geboden en
verboden van de moeder in de persoon
lijkheid van het zeer jonge kind die bij
zondere functie opbouwen, welke in de
eerste plaats een remmenden invloed
uitoefent op den drang tot oogenblikke-
lijke voldoening aan de eischen van het
vitale en egoistische driftleven. Het „lee-
ren wachten"., de remmende macht, die
een aandrift tot handelen of tot bevredi
ging van lust doet uitstellen, verraadt
reeds de sporen eener primitieve gewe
tensfunctie. Lang voordat de invloed
van vader zich ten opzichte van het
kind doet gelden, heeft zich onder in
vloed van de moeder deze functie in de
zeer jonge persoonlijkheid ontwikkeld,
welke functie vooralsnog slechts rem
mend, later ook waarde-bepalend werk
zaam is.
Spr. gaat vervolgens de ontwikkeling vai
de primitieve gewetensfunctie na en betoogt,
dat een goed geleide ontwikkeling op oude
ren leeftijd aan de persoonlijkheid de ge
legenheid zal bieden tot nadenken en tot
het beluisteren van de stem van het gewe
ten, alvoren tot een overijlde handeling of
tot oen besluit wordt overgegaan.
Nader doet spr. dan uitkomen het verschil
tusschen dressuur en opvoeding en weidt
dan uit over de werkelijke zelf-critiek, welke
ontstaat door verinnerlijking van waarde
bepalingen welke zich hiervan grootendeels
hebben losgemaakt.
Naast de moeder- resp. vader-figuur zul
Ien ook andere Ik-vreemde persoonlijkheden
uit de naaste omgeving, op school en elders,
alle tot de verdere ontwikkeling der gewe
tensfunctie bij het jonge kind bijdragen. De
verinnerlijking, welke hierdoor ontstaat en
welke in zekeren zin tot een vorm van ver-
eenzelving wordt, vindt wel voornamelijk
plaats onder invloed van positieve gevoels-
betrekkingen. En hier is de grens van het
geen de dressuur vermag en hetgeen wer
kelijke opvoeding voor de verdere ontwik
keling van het geweten beteekent- Eerst
door vereenzelviging verandert de kern der
persoonlijkheid en vloeien Ik en geweten
ineen. Eerst dan wordt de uitwendige drang
der dressuur tot een inwendigen dwang,
tot iets Ik-eigens.
Spr. komt dan tot behandeling van den
vorm van phantasieleven, welke zich richt
naar het beleven van Ik-idealen en welke
van het grootste belang is voor de ontwik
keling der gewetensfunctie. Ik-idealen zijn
tijdens de ontwikkeling van het geestesle
ven van den mensch aan vele wisselingen
en veranderingen onderhevig, maar steeds
geven zij een zekere richtlijn aan de per-
In dit verband noemt spr. het emi
nente belang van het godsdienstonder
richt reeds voor jonge kinderen. Natuur
lijk behoort dit onderricht aangepast te
zijn aan den geestelijken ontwikke
lingsgraad van het kind en langzamer
hand zullen de verschillende figuren
voor het kind een richtsnoer zijn voor
zijn verhouding tot zijn omgeving.
Eerst wanneer het Gods-besef zich aan
het kind opdringt, wordt aan het Ik de
beteekenis van de gewetensfunctie dui-
lijk en komt hiermede deze funtie voor
het Ik tevens op een hooger plan.
Men kan zeggen, dat de mensch in de
stem van zijn geweten Gods wil beluistert.
En hierdoor wordt de gewetensfunctie clan
ook tevens een bedreiging voor het Ik, dat
in deze waarschuwende of veroordeelende
stem een verbreking van den gemeenschaps
band met God vreest.
Spr. besloot met enkele bemerkingen
over de invloed van den verstandelijken
aanleg op de ontwikkeling van het geweten.
Als redelijk wezen draagt de mensch niet
slechts het vermogen, maar tevens den
drang in zich cle redelijkheid van het zede
lijk goede in te zien. Wij weten voorts, dat
het intellect eenerzijds remmend, ander
zijds richting-gevend en reguleerend het
driftleven, het temperament en het karakter
kan beïnvloeden.
Zoo zijn het wel verschillende facetten
an de vecl-eenheid, welke de psycholoog
tezamen vat onder de benaming van de
mensehelijke persoonlijkheid en welke alle
medehelpen aan de ontwikkeling van het
geweten. Een antwoord op de vraag naai
den oorsprong van het geweten, moet de
psycholoog echter schuldig blijven niet als
psycholoog, maar als geloovig mensch er
kent hij hij het stellen van deze vraag liet
bestaan |n een Hoogere Macht, van welke
hij de weerklank in het eigen geweten be
luistert.
Agenda
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 30 Maart tot
en met Zondag 5 April a.s. waargenomen
door de apotheken: G. H. Blanken. Hooge
woerd 171. telef. 502; D. J. van Driessutn
Mare 110, telef. 406 en C. van Zijp, Wilhei-
minapark 8, Oegstgeest, telef. 274,
Accountantskantoor
DrJ.WIJNANDS
I3ÓEKHOUDINCEN
BELASTINGZAKEN
Rnftorrlnm Telefoon 31620
OlTGl OQiTl Mothenesserloan 341
Wielrenner tegen den
grond gesmakt
Ernstig gewond
Op de Marosingel is gistermorgen de 22-
jange A. v. E., die daar vergezeld van
eenige kameraden op een race-fiets reed, ui»
de bocht gevlogen en tegen den grond ge
smakt Hij werd in het gebouw van de gas
fabriek binnengedragen, waar dr. Rcnaud
die toevallig in de buurt was de eerste hulp
verleende. Door den E H. D. is do jonge
man, die een gecompliceerde schedelbreuk
had bekomen en eenige ribben en de linker
schouder had gekneusd, in ernstigen toe
stand naar het Academisch Ziekenhuis ge
bracht.
Hedenmorgen was de toestand redelijk
wel.
Schaken
Eindelijk dan zijn nu ook de laatste par
tijen van de voorwedstrijden afgespeeld. Ir.
J. J. G. van Hoek die fn groep IV gelijk uit
was gekomen met Zitman won twee be
slissingspartijen, waarmede ook hij in de
eindgroep kwam. In groep III speelden Mr.
A. G. de Blécourt en W. H. van der Nat
een spannende partij. Van den uitslag van
deze ééne partij hing af, wie van beiden in
de eindgroep zou komen. Van der Nat, die
reeds aan remise genoeg had, liet zich
echter verleiden om verwikkelingen in het
leven te roepen. Plotseling overzag hij stuk
verlies, en iraehtte nu door eeuwig schaak
zich te redden. Tot op den laatsten zet van
dezen langen, hardnekkigen kamp bleef de
'uitslag ongewis. De Blecourt speelde echter
zonder fouten en tenslotte waren de zwarte
tegenkansen verdwenen en gaf Van der
Nat op.
In cle eindgroep spelen nu:
1. G. Bosscha; 2. M. M. Segaar; 3. Joh.
van Veen; 4. W. Demmendal; 5. Mr. A. G.
de Blecourt; 6. W. v. d. Broek; 7. L. J. Rut
ten en 8. Ir J. J. G. van Hoek.
De eerste ronde is vastgesteld op Dinsdag
a.s. in het L.S.G.
De vondsten in het
Ethnografisch museum
Naar aanleiding van hetgeen wij schreven
over belangrijke oudheidkundige vondsten,
welke zouden zijn gedaan in het gebouw
van het voormalige Ethnografisch Museum
aan cle Breestraat meldt men ons het vol
gende:
ITet gaat hier om een ontvanglokaal, dat
izich aan de achterzijde van het bewuste
pand bevond en dat vele jaren heeft dienst
gedaan als pakkamer van het Rijks Ethno
grafisch Museum. Eenige jaren geleden is de
aandacht op deze kamer gevestigd door een
der leden van de véreeniging „Oud-Leiden".
Iwelke vereeniging vooral in den laatsten tijd
een verhoogde activiteit vertoont. Toen er
sprake van was, dat het gebouw in kwestie
zou worden gesloopt, heeft cle secretaris van
deze vereeniging, de heer A. Bicker Caarten
opnieuw de aandacht op deze kamer geves
tigd. In een bestuursvergadering van „Oud-
Leiden" is toen besloten een brief te richten
tot den Minister van Financiën met het ver
zoek om den inhoud van deze oudheidkun
dige kamer te willen afstaan hetzij in eigen
dom, hetzij in bruikleen aan het stedelijk
museum de Lakenhal, nadat „Oud-Leiden"
er zich van had vergewist, dat de commissie
van dit museum op het bezit van deze ka
mer eveneens prijs stelde. Hoewel voor zoo
ver wij kunnen nagaan 't officieel schrifte
lijk bescheid op dit verzoek nog niet is bin
nen gekomen, is de kamer op het oogenblik
grootendeels leeg gebaald en zijn de inder
daad waardevolle stukken naar de Laken
hal overgebracht. Namens den minister was
vooraf een onderzoek ter plaatse ingesteld.
De kamer was geheel gebouwd in stijl Lo-
dewijk XIVXV; de drie wanden waren be
zet met zeer mooi beschilderd behang, land-
schapstaferee'len voorstellende. De schouw
heeft ter hoogte van 1 M. fraai houten
beeldhouwwerk; het plafond was prachtig
bewerkt, terwijl er voorts eenige „witjes" in
de kamer gevonden werden.
In cle bestckvoorwaarden, welke den sloo-
per, den heer Kraan waren gesteld, moest
deze kamer geheel buiten de overigens ge
troffen regelingen blijven. Het afbreken van
de kamer geschiedt onder leiding van den
directeur van de Lakenhal, den heer A.
Coert.
Behalve deze kamer heeft „Oud-Leiden"
ook den Minister verzocht aan de gemeente
af te staan het antieke behang thans nog
aanwezig in pand Rapenburg no 69, dat ook
als Ethnografisch museum heeft dienst ge
daan en thans bij het Academiegebouw ge
trokken zal worden.
Excursie
van adspirant-typografen
Ten besluite v,an den wintercursus 1935-
1936 hebben de adspirant-typografen onder
leiding van hun leeraren een excursie ge
maakt naar de papierfabriek Van Gelder te
Renkum.
Begunstigd door prachtig lenteweer wera
de reis per touringcar gemaakt. De heen
reis werd onderbroken door een pauze Lu
het Jagershuis te Zeist.
Nadat de prachtige Rijnbrug en een nieu
we woningwijk achter Sonsbeek waren be
zichtigd, ging de tocht verder naar Renkum.
naar de papierfabriek.
Met een vriendelijke verontschuldiging,
dat het bedrijf niet ingericht is voor de ont
vangst van gasten, werden de deelnemers
in vier groepen verdeeld en hun vier gelei
ders toegewezen.
Het groot e bedrijf te Renkum fabriceert
hoofdzakelijk courantenpapier. De leerlingen
konden onder deskundige, voorlichting het
gansche proces vanaf het hout tot het eind
product volgen. De papiermachines van 70
meter lengte maakten zichtbaar indruk op
de jongelui.
De heer Wijngaard dankte namens allen
de directie voor haar gastvrijheid en Je
geleiders voor hun uitnemende explicatie.
Om halfvijf werd de terugreis aanvaard
Nadat onderweg nog even gepauzeerd was,
werd te Utrecht gezamenlijk gedineerd. Tij
dens den maaltijd dankte de heer Van Doorn
de leeraren Wijngaard en Buitendijk voor
de vele moeiten, die zij zich getroost had
den, om deze prachtige excursie voor te be-
reiden. Tevens stak hij den examinandi een
riem onder het hart. Onder vroolijk gezang
werd de laatste étappe afgelegd, waarbij de
wensch werd geuit om meerdere „leertoch-
ten" to ondernemen.
RADIO
DISTRIBUTIE
WOENSDAG 1 APRTL
Programma 3: 8 Brussel VI: 9.2 R. Norman-
dfë: 11.20 Kalundhore; pl.m 12.15 Brussel VI;
14.20 Kalundbore; 14.50 Parils R; 17.20 Keulen
19.05 Beromunster: 20.30 Leipzig; 21.20 Londen
Reg; 21.35 Praag of div; 22.35 Keulen; 23.20
i of
Programma 4. 8.05 Parijs R: 8.20—9.20 R.
Normanië; 9.30 Gram.-muz GRD: 10.35 Londen
Reg; 11.35 Droitwlch; 13.05 Londen Reg: 15.10
leh; 18.20 F' ----- «---
DONDERDAG 2 APRIL
Programma 3. 8 Brussel VI: 9.20—10.35 Keu
len: 9.50 Parijs R; 13.05 Brussel VI; 14.20 Lon
den Reg; 15.20 Deutschl-sender: 16.20 Keulen;
17.2o Brussel VI; 18.50 Brussel Fr; 19.20 Bero
munster; 19.55 Rome of div.
Programma 4; 8.05 Parijs R; 8.20 Diversen;
10.35 Londen Reg; 13.35 Droitwicli; 16.10 Lon
den Rog; 17.35 Droitwioh; 1S.20 Diversen; 18.50
Londen Reg; 19.30 Sportprafv1:je J G A Janssen
(journalist):; 20 Londen Reg; 20.20 Droitwicli;
21.10 Londen Reg: 22.20 Droitwlch; 22.40 Ber
lijn; 23.20 Londen lteg.
Afscheid van den heer
M. P. van Hooidonk
Gistel-middag had op eenigszins plechtige
wijze het afscheid plaats van den heer M.
P. v. Hooidonk bij zijn vertrek als onderwij
zer aan de Geref. School aan de Lusthoflaan,
wegens vervroegde pensionneering.
Toen de scheidende met zijn vrouw en
kinderen voor deze gelegenheid per auto
van huis gehaald hun plaatsen achter
de met bloemen versierde tafel hadden in
genomen, zongen de kinderen staande hun
meester twee verzen van Ps. 121 toe.
Na de opening met gebed sprak allereerst
het hoofd der school, de heer Pothuis, een
woord van afscheid. In welgekozen woorden
gaf hij een overzicht van de loopbaan van
den heer Van Hooidonk. Achtereenvolgens
was deze werkzaam te Leiderdorp en Lei.
den.
In het geheel heeft hij het Chr. Onderwijs
meer dan 40 j,aren gediend, waarvan bijna
30 bij de Geref. Schoolvereeniging alhier en
dit nagenoeg onafgebroken, met lust en op
gewektheid. Spr. dankte den heer Van Hooi
donk voor al zijn werk en wenschte hem
Gods zegen toe op zijn verderen levensweg.
Daarna werd het woord gevoerd door den
heer Buurman, voorzitter van het bestuur,
door de drie inspecteurs hij liet lager onder
wijs hier ter stede, door het vroegere hoofd
den heer Bakema en door een der collega's.
Mooie cadeaux werden als blijk van waar
deering en dankbaarheid aangeboden. De
kinderen zongen bij het hunne een toepas
selijk lied.
Ten slotte sprak de scheidende meester
zijn afscheidswoord. Hij dankte voor de
vriendelijke woorden en voor de vele goede
wenschen. Na zijn loopbaan gememoreerd
te hebben, gewaagde hij van blijdschap en
dankbaarheid aan den Heere, dat hij in
onderscheiding van zoovele collega's zoo
lange jaren het Christelijk onderwijs mocht
dienen, maar ook van den weemoed, die
zijn hart vervult bij het scheiden van zijn
schoolwerk, dat. hem zoo lief is; van de kin
doren met wie hij het altijd goed heeft kun
nen vinden; van het hoofd der school, per
soneel en bestuur, die hij dankte voor de
prettige samenwerking en vriendschap. Spr.
besloot zijn afseheidswensch met den'
wensch, dat God hem nog vele jaren mocht -
sparen voor zijn gezin en dat de Heere hem
mocht sterken voor allerlei werk, inzonder
heid in den Wijngaard des Heeren.
De gezellige samenkomst werd door dert
scheidenden onderwijzer gesloten met dank
gebed.
Na een kleine tractatie vertrokken de kin
deren. Genoodigden en personeel bleven nog
geruimen tijd onder het gebruik van thee
bijeen om persoonlijk afscheid te nemen.
Moge de heer Van Hooidonk nog lange
jaren van de welverdiende rust genieten.
De Leidsche Winkelstand
Fa. L. C. Heynen
De goud- en zilverhandcl van den heer
L. C. Heynen is verplaatst van Hooigracht
33 naar Hooigracht 6 op de hoek van de
Nieuwstraal. Het pand is inwendig geheel
gerestaureerd en ziet er thans keurig uit.
Men vindt m den winkel een ruime sortee-
ring zilveren en gouden voorwerpen, ter.
wijl de heer Heynen bovendien verkooper
is van de bekende Anker en Junghans uur
werken. Aan de zaak is ook een reparatie-
inrichting verhonden.
4
UIT DEN OMTREK
alkemade
RAADSAGENDA
De Raad dezer gemeente zal vergaderen
op Donderdag 2 April a.s., des namiddags
7 uur.
Onderwerpen ter behandeling:
Ingekomen stukken.
Voorstel tot uitbesteding reconstructie
dorpsweg te Kaag.
Wijziging verordening, als bcdoeI3 bij ar
tikel 10 der Drankwet.
Voorstel tot continuatie huur woning 508
aan J. Geluk.
Voorstel tot onbewoonbaarverklaring van
een drietal woningen te Roelofarendsveer»
Vaststelling kohier Hondenbelasting, be»
lastingjaar 1936.
Wijziging leges verordening.
Bespreking exploitatie voormalige spoor
brug te Oude-Wetering.
Vooorstel om over te gaan tot verbetoring
van den dorpsweg te Oude-Wetering.
Bespreking aanleg van een nieuwen pro
vincialen weg.
STEUNREGELING EN WERK-
VERSCHAFFING
Naar wij vernemen is do steuntrekkende
arbeider K. alhier, die verzuimd had om de
wekelijksche verdiensten van zijn dochter
bij het orgaan der steunverleening op te
geven, door den Politierechter te 's-Graven-
hage veroordeeld tot een hechtenis van 10
dagen subs, f 10 boete en tot een voor
waardelijke gevangenisstraf van een maand
met een proeftijd van 2 jaar.
Voorts is door B. en W. de arbeider W.
v. L., die weigerde te voldoen aan het voor
schrift om op de zgn. „werkvrije dagen" te
komen stempelen, uitgesloten.
Dit geldt zoowel voor de steunregeling als
de werkverschaffing.
alphen aan den rijn
DE ZENDINGSTENTOONSTELLING
In het Vereenigingsgebouw aan de Ju
liauastraat wordt tot en met 3 April een
Zendingstcntoonstelling gehouden op initia
tief van de Federatie van Alphensche Chr.
Jeugdvereenigingen.
Deze tentoonstelling is een bezoek alles
zins waard. Men zal meer opmerken de
groot e moeilijkheden van de zendelingen en
beter de berichten uit de zen dings wereld
kunnen volgen, en daardoor beter kunnen
