Christelijke Stichtingen
van Barmhartigheid
No. 5
RUF-
REKKEN'
FIRMA GEBRS. SMILDE
D K W
DONDERDAG 27 FEBRUARI 1936
VIERDE BLAD PAG. II
„Zoekt het Verlorene!"
,Op het terrein der kinderbescherming in
Nederland neemt „Zoekt het Verlorene!" te
Rotterdam een bijzondere plaats in". Dit
1 de woorden van den Rotterdamschen
Kinderrechter, Mr. J. Overwater, gesproken
bij gelegenheid van de opening van het
nieuwe schooljongensinternaat der vereeni-
ging. ongeveer een half jaar geleden.
Inderdaad draagt de arbeid van „Zoekt
Jiet Verlorene!" een bijzonder karakter. Bij
zonder hierom, omdat zij in Nederland de
eenige instelling is, die in of onder den rook
eener groote stad een school en internaten
heeft voor de opvoeding en verpleging van
uitsluitend psychopathische jongens en meis
jes. De naam psychopaath wijst op zwakheid
van karakter, op afwijkingen in den vorm
an 6telen, zwerven, spijbelen, vagebon-
lagemisdaad.
Dit type kinderen bij gebrek aan ge-
wenschte leiding op te voeden in hun eigen
omgeving zoo mogelijk, door hun speciaal
daartoe ingericht onderwijs te geven, en in
dien dit niet voldoende is en zij tegen den
invloed van het gezin waarin zij leven,
dienen te worden beschermd, hun een vol
ledige opvoeding te geven in de internaten,
is het doel van „Zoekt het Verlorene!" Onder
Gods zegen tracht de vereeniging deze be
klagenswaardige kinderen voor de gevolgen
eener verwaarloosde opvoeding te bewaren.
D® School
Over de geschiedenis onzer vereeniging,
die dit jaar haar zilveren jubileum hoopt te
vieren, kunnen we kort zijn. Klein, zeer
klein was haar begin. Daniël Zwiep,
onderwijzer aan een volksschool te Rotter
dam, werd in 1911 haar stichter. Hij begon
met jongens van de straat, uit de echte
volksbuurten dus, een avondschool. En uit
deze school is gegroeid de August Hermann
Francke School, waar echter op den duur
slechts jongens werden geplaatst, die uitge
sproken psychopathe afwijkingen vertoon
den. Een psychiater oordeelde over de op
name. De school werd genoemd naar August
Hermann Francke, den bekenden kinder
vriend en paedagoog uit de 17e eeuw, wiens
inrichtingen te Halle groote bekendheid ver
worven hebben. Met slechts enkele leerlingen
werd de school, waarop kinderen van alle
gezindten kunnen worden geplaatst, in 1912
geopend en thans telt zij 130 leerlingen. In
1930 werd ook een nieisjesafdeeling ge
vormd. Dit was mogelijk, omdat door het
{emeentebestuur van Rotterdam aan den
Hofdijk ee_p grooter schoolgebouw ter be
schikking werd gesteld.
Sedert 1931 is de school ondergebracht bij
(iet buitengewoon onderwijs. De kinderen
krijgen individueel onderwijs. Daar het vak
handenarbeid uiteraard een belangrijke
plaats inneemt, vindt men er een tiimmer-
winkel en cartonnageafdeeling, terwijl de
neisjes huishoudonderwijs krijgen.
Consultatiebureau
In een gebouw naast de school ls geves-
igd een consultatiebureau voor moeilijke
kinderen. Dit bureau staat onder leiding
Van Dr. Joh. van der Spek, als psy-
:hiater en den heer K. de Bloois, het
loofd der A. H. Francke-school, als paedago-
risch leider. Op dit bureau kunnen kinde-
■en, die moeilijkheden geven in hun om
geving, gratis onderzocht worden.
Internaten
In tal van gevallen is plaatsing op de
:rancke-school voor een jongen of medsje
liet voldoende. Hoe dikwijls toch komt het
liet voor, dat de kinderen moeten worden
leschermd tegen zichzelf of tegen hun oin-
teving. En al is het ons streven hen zoo
ang mogelijk in het eigen gezin te laten,
vanneer voogdijraden of andere instanties
'erpleging buiten het gezin noodig achten,
dan aanvaardt „Zoekt het Verlorene!" de
voogdij en neemt hen op in één harer in-
ernaten. Nadrukkelijk zij er hierbij op ge
vezen, dat de vereeniging niet uitsluitend
lOtterdamsche kinderen ter verpleging op-
leemt; circa 35 pCt. onzer pupillen komt uit
ilaataen, verspreid over geheel Nederland.
)rle tehuizen
De vereeniging heeft momenteel drie te-
luizen, namelijk twee voor jongens en één
oor meisjes. De leerplichtige jongens, die
lus onze eigen school bezoeken, hebben hun
huis in het August Hermann Francke Huis
aan de Kleiweg te Hillegersberg. Het huis
BOEKHOUDING
Speciale voordeelen
voor de administratie
van ziekenhuizen, enz.
40% Arbeidsbesparing
Automatische contröle
Periodieke overzichten
Nooit achterstand
Geen overboekingen
Alle cijfers direct
ter beschikking
ZEER LAGE AANSCHAFFINGSPRIJS
Alle Inlichtingen vrijblijvend bij:
N.V. HANDELSVEREENIGING
DEN HAAG
1 v. Stolbergl. 95
Tcleloon 772705
AMSTERDAM
Rokin 65 - 67
Teleioon 49880
Meisjesafdeeling in de A. H. Franckenschool van de "Vereeniging „Zoekt het Verlorene"'.
heeft 47 plaatsen; elke jongen heeft een
eigen slaapkamertje. Er is een terrein van
rond 3000 M2, zoodat nog ruimte voor uit
breiding over blijft
In het gebouw aan de Westersingel werd,
nadat de schooljongens het verlaten hadden,
omdat het te klein werd, het August Her
mann Francke Huis II gevestigd. Dit is het
internaat voor de werkjongens, de jongens
dus, die bij een patroon en 14 tot 19 jaar
oud zijn. In 1930 werd dit internaat in een
gebouw naast de school gevestigd na split
sing van het jongensinternaat in afzonder
lijke tehuizen voor school- en werkjongens.
In het Francke Huis II is plaats voor 26
pupillen.
Tenslotte heeft „Zoekt het Verlorene!"
haar meisjesinternaat „Vredestein", even
eens in Hillegersberg gevestigd. In dit in
ternaat, geopend in 1930 en met ruimte voor
33 meisjes, die ook weer ieder een eigen
kamertje hebben, worden zoowel jongere als
oudere meisjes verpleegd. Wèl zijn er af
zonderlijke, groepen voor kleine en groote
meisjes mét eigen conversatiezalen en der
gelijke. De oudere meisjes leeren naaien,
koken, enz. Een deel van haar is in be
trekking.
In de internaten wordt er zooveel mogelijk
naar gestreefd een huiselijke, sfeer te be
waren. Een andere bijzonderheid is deze,
dat wij de kinderen in de sfeer van het
stadsleven houden. In dezen wordt nog
steeds gevolgd de lijn, ruim twintig jaar ge
leden aangegeven door oprichter Zwiep.
Groei en resultaten
De groei van het werk blijkt overduidelijk
uit het feit, dat momenteel alle plaatsen in
de internaten bezet zijn, hoewel het school
jongens- en het meisjesinternaat het vorige
jaar nog werden uitgebreid. Ruim 100 pupil
len zijn derhalve aan de zorgen van „Zoekt
het Verlorene!" toevertrouwd.
De resultaten van den arbeid zijn, Gode
zij dank, verblijdend. Een zeer groot deel
onzer jongens en meisjes weet zich staande
te houden in het maatschappelijk leven.
Hun aantal bedraagt circa 60 pCt. Aange
zien de nazorg een eigen plaats in het werk
der vereeniging inneemt en hiervoor een
speciale ambtenaar is aangesteld, is het
mogelijk van alle jongens en meisjes na het
verlaten van school of internaat het gedrag
in de maatschappij na te gaan. Enkele hon
derden bezoeken worden daartoe jaarlijks
gebracht in gezinnen en bij patroons.
Vraagt men, hoe het mogelijk was, dat een
werk, dat nog geen 25 jaar geleden zoo heel
klein begonnen werd, zoo gegroeid is, dan
luidt het antwoord dat dit, naast Gods zegen
aan den steun en de waardeering van auto
riteiten, maar vooral niet minder aan den
arbeid van het ondersteuningsfonds „Helpt
Elkander!" te danken is. Het is te betreuren,
dat de tijdsomstandigheden tal van bronnen
van inkomsten doen verminderen, maar on
der biddend opzien tot God hoopt „Zoekt het
Verlorene!" met Zijn hulp haar arbeid in het
belang van het psychopathische kind te blij
ven voortzetten.
G. J. VAN DER ROS.
Deze welbekende WATERVERF,
alsmede
VERNISSEN, LAKKEN en VERVEN
voor alle doeleinden, levert
KM DORSSERlCo's Verfhandel N.V.
ROTTERDAM (Nieuwe Haven 41)
Fabrikanten sinds 1892
Het Paedologisch
Instituut
Het Paedologisch Instituut te Amsterdam
is een stichting van de Vereeniging tot Op
voeding en Verpleging van Idioten en Ach
terlijke Kinderen. Deze Vereeniging, die zich
ten doel stelt de verzorging van achterlijke
en zwakzinnige kinderen, bezit naast het
Paedologisch Instituut de stichtingen 's-Hee.
ren Loo, Lozenoord en Groot Emaus te Er-
melo, en de Dr. Mr Willem van den Bergh-
Stichting te Noordwijk.
Het Paedologisch Instituut werd geopend
15 Januari 1931 in een gebouw aan het
Valeriusplein te Amsterdam. De betrekke
lijk kleine behuizing maakte dat alleen
jongens konden opgenomen worden. Al
spoedig bleek dat het niet mogelijk was aan
alle aanvragen voor observatie te voldoen,
zoodat moest omgezien worden naar een
grooter gebouw. Dit werd gevonden in het
voormalig Blindeninstituut aan de Vossius-
straat 56 te Amsterdam. Nadat dit geheel
was verbouwd en ingericht voor zijn nieuwe
bestemming werd het 26 Mei 1933 in tegen
woordigheid van H K.H. Prinses Juliana in
gebruik genomen.
Het bleek mogelijk ruim 80 kinderen tn
dit gebouw te huisvesten, zoowel jongens
als meisjes. De aanwezigheid van vele zalen,
die konden dienst doen als slaapzalen, re
creatiezalen, gymnastiekzaal enz., de ruime
speelplaats met grooten zandbak, de ligging
aangrenzend aan het Vondelpark maakt dit
gebouw bij uitstek voor dit doel geschikt
Het doel van het Paedologisch Instituut is
de wetenschappelijke observatie van het
kind, dat moeilijkheden geeft bij zijn geeste
lijke ontwikkeling. Het terrein van zijn
werkzaamheden omvat dus zoowel het ach
terlijke kind, als het moeilijk-opvoedbare
kind, het nerveuze kind. het crimineele kind
enz.
Om inzicht te verkrijgen in de oorzaak der
stoornissen van het kind en om te kunnen
aangeven welke middelen moeten aange
wend om de afwijkingen te corrigeeren is
dikwijls noodig dat het kind gedurende en
kele weken wordt geobserveerd.
Da observatie
De observatie ln het Paedologisch Insti
tuut omvat in hoofdzaak vier onderafdee-
lingen:
1. Psychologische observatie.
In het gebouw is ondergebracht het La
boratorium voor Experimenteele Psycholo
gie en Psychotechniek van de Vrije Univer
siteit. In dit laboratorium worden de kinde
ren onderzocht op hun verstandelijke pres
taties. hun handvaardigheid, hun geschikt
heid voor het onderwijs etc.
Voor oudere kinderen kan hier tevens
advies gegeven worden over een te kiezen
beroep.
2. Geneeskundig- psychiatrisch- neurolo
gisch onderzoek.
Aangezien aan geestelijke stoornissen nu
en dan lichamelijke afwijkingen ten grond
slag liggen, worden de kinderen ook lichar
melijk onderzocht Dit onderzoek is uit den
aard der zaak gespecialiseerd in de richting
van het constateeren van afwijkingen
het zenuwstelsel.
Het Instituut beschikt over een volledige
Röntgen-installatie, zoodat zoo noodig door
middel van Röntgenfoto's het geneeskundig
onderzoek gecompleteerd kan worden.
In een Laboratorium voor Neuropatholo-
gie kunnen speciale onderzoekingen verricht
worden als bloedonderzoek, analyse van an
dere weefselvochten enz.
S. Schoolobservatie.
In het gebouw ls een school voor Buiten
gewoon I.ager Onderwijs. Hierdoor wordt
het mogelijk het kind te observeeren in de
schoolklas en zijn praestaties op het gebied
der schoolontwikkeling aan de praktijk te
toetsen. Men verkrijgt zoo dieper inzicht in
de factoren, die b.v. verhinderen dat het
kind op school niet kan meekomen, dan
wanneer men alleen op de resultaten van
het psychologisch onderzoek moet afgaan.
Wanneer de lezer van dit artikel de moei
te wil nemen bijgaande luchtfoto van de
Rekkensche Inrichtingen te bezien, zal hij
misschien bij een eerste blik tot de uitspraak
komen: Wat een kleine Inrichting is datl
Toch is deze uitspraak onjuist. Het werk
te Rekken, begonnen met den aankoop van
100 H.A. heide in 1912, is in de jaren, die
vallen na den grooten wereldoorlog wel
zeer snel gegroeid, zoodat wij, wanneer Gij
ons het genoegen deedt ons een bezoek te
-- -
.-.V
1LL.M.-Luchtfoto van de Rekkensche Inrichtingen ts Rekken Ether gen (Gld.%
ROTTERDAM: Pootstraat 78 - HEERENVEEN: Heerenwal A144
SPECIAAL ADRES voor STICHTINGEN en
ZIEKENHUIZEN etc. voor de levering van
PRIMA EIGEN GESMOLTEN RUND VET EN REUZEL
in bussen van 25 Kilogram
BAKOVENBOUW
VOORHEEN
H. P. DEN BOER N.V.
DORDRECHT
POSTBUS 72 TEL 5241 (2 LUNEN)
zijn uitermate geschikt voor: ZIEKENHUIZEN, SANATORIA, GESTICHTEN
en KLOOSTERS. VRAAGT PROSPECTUS
HET BRANDSTOFVERBRUIK BIJ EEN OLIE-OVEN IS ZEER GERING
SPOORs gestampte
j muisjes
N.V. GLAS- EXP0RTHANDEL
voorheen J. B. DELIUS Co.
Leveranciers aan ZIEKENHUIZEN en
SANATORIA vu: GLASWERK
•n andere Artikelen voor Apotheek,
Laboratorium en Ziekenverpleging.
VRAAGT OFFERTE
brengen, niet meer in staat zijn U heideper-
ceelen te laten zien. Alle heide is, op een
stukje van 40 M. bij 30 M. na, dat blijft
liggen als herinnering aan het verleden,
herschapen in vruchtbare akkers, malsche
weiden, moestuinen, plantsoenen, terwijl op
een ander gedeelte elf paviljoenen, dienst
gebouwen, werkplaatsen, een ambachts
school, een nijverheidsschool, een kerk, een
boerderij met schuren, woningen voor de
medewerkers zijn verrezen, terwijl een
natuurbad in bewerking is. Terecht kan ge
zegd worden, dat de woestijn geworden is
tot een gaarde.
Do verpleegden.
In de Rekkensche Inrichtingen worden
verpleegd zwakzinnigen en psychopathen.
De leeftijdsgrenzen zijn 16 en 45 jaar. Man
nen en vrouwen, van verschillende gezindten
vinden hier verpleging. Zij worden er opge
nomen op advies van een psychiater. Wan
neer zij meerderjarig zijn, wordt onder cura-
teele-stelling gevraagd.
Het aantal verpleegden kan 250 bedragen.
Er is eeo voortdurende afvloeiing naar de
Maatschappij. In den loop der jaren passeer
den een kleine zeven honderd verpleegden
de Inrichting. Zij komen uit alle oorden van
het land. De verpleegskosten worden door
particulieren, door gemeentebesturen, door
voogdijvereenigingen enz., betaald.
De Inrichtingen gaan uit van de Vereeni
ging tot stichting van Christelijke inrich
tingen voor verpleging van zwakzinnigen,
gevestigd te Amsterdam.
Dagelijks wordt in een Morgenwijding aan
de verpleegden een woord van den Hemel-
schen Vader op hun weg meegegeven, terwijl
zij des Zondags de Inrichtingskerk bezoe
ken. Er wordt veel gedaan om het de
patiënten zoo vriendelijk mogelijk te maken.
Gods Zegen heeft wel zeer bijzonder op
dezen arbeid gerust In het vertrouwen, dat
God weet waar wij wonen, gaan wij in deze
moeilijke tijden voort
Dr. W. 1. SLOT.
Vraagt
SPOORs SPECERIJEN
in strooi busies
Pensioen - Centrale
EEN GOEDE OUDENDAG-VOORZIENING
voor het Personeel van Ziekenhuizen,
Inrichtingen en Instellingen is boven
al een kwestie van Organisatie.
DE REGELING moet zóó zijn, dat ach
tereenvolgende werkgevers de verze
kering van elkaar overnemen.
DIT WORDT VERKREGEN door aan
sluiting bij de PENSIOEN-CENTRALE
DE PENSIOEN-CENTRALE IS DE EIGEN
ADVISEUR DER INSTELLINGEN
EN HET CENTRALE PUNT VOOR
DE PENSIONEERING.
WERKT SAMEN IN DE
PENSIOEN.CENTRALE I
450 aangesloten Instellingen --
Vondelstraat 19 - AMSTERDAM
TELEFOON 80925
ELECTRISCHE VOL-AUTOMATISCHE
KOELINSTALLATIES
DE OUDSTE EUROPEESCHE FABRIEK
OP DIT GEBIED
STALEN KOELKASTEN IN ELKE GEWENSCHTE MAAT
LAAG STROOMVERBRUIK GERUISCHLOOZE WERKING
Vert. voor Nederland:
KOELRAD NV kloveniersburgwal 47
amsterdam
Terras bij een ilékenzaaXtje van het
Paedologisch Instituut.
4. Observatie door verplegend personeel.
Dit onderdeel omvat niet alleen de obser
vatie van het kind in de groep met andere
kinderen zijn gedrag ten opzichte van zijn
kameraadjes, zijn verhouding tot degenen,
die boven hem zijn gesteld, maar tevens de
beoordeeling van de geschiktheid van het
kind om practisch werkzaam te zijn.
In een lokaal voor arbeid stherapie ontvan
gen de verpleegden onderricht in kartonna-
ge-werk, figuurzagen, houtbewerking, we
ven, vlechten etc. De resultaten vau dit
onderwijs zijn weer van beteekenis voor de
beoordeeling van handvaardigheid, pr&c*
tische intelligentie enz. en daarmee eventu
eel voor de keuze yan een toekomstig
beroep.
De gegevens, die de genoemde observatie
mogelijkheden verstrekken, maken het
meest mogelijk om bij het afwijkende kind
aan te geven op welk terrein van htt gees
telijk leven de stoornis zich afspeelt welke
oorzaken tot die afwijking hebben geleid en
tevens om aan te geven noe in de toekomst
met het kind gehandeld moet worden.
Zie volgende pagina
G. W. KOPPEN
FABRIEK van TRANSPORT-,
MAGAZIJN-, WASSCHERU-
en ZIEKENHUIS WAGENS
UTRECHT
Telef. 15523 Cath^lngel 115
