WH"t"0RSE
Ai
RIJNLANDS NIEUWE
DIESELGEMAAL
Whisky
LAURA EIERKOLEN
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1936
TWEEDE BLAD PAG. 5
Cofip; Stroocartonlabriek
„DE EENDRACHT"
Appingedam
RAchtcarTON
Qed. OpticiSns
Als een bedolven schat
schuilt a'ente talen kennis In Uw brein.
Wekt deze slapende vermogens tot nieuw leven
Raadpleegt
1 J SPUI€3-27 AMSTERDAM
De belangrijke
MARIS-
TENTOONSTELLING
is overgebracht naar het
Stedelijk Museum te Amsterdam
Geopend <w 15 Februar- -15 Maan. Dagalljka van
dus: van de 22 aangesloten organisaties had
den 13 verlies. Dit verlies bedroeg in totaal
263 leden. Daar staan tegenover organisa
ties, die over het vierde kwartaal winst kon
den boeken. Deze winst is groot 170 leden.
Het nadeelig verschil is dus 93.
In ledental gingen terug de Bouwarbeiders
met 40, de Diamantbewerkers met 2, de Gra
fische arbeiders met 4, de Houtbewerkers
met 24, de Kantoor- en Handelsbedienden
met 3, de Kleermakers met 11, de Land
arbeiders met 15, de Mijnwerkers met 30,
het Personeel in Publieken Dienst met 40, de
Politieambtenaren met 4, de Sigarenmakers
met 2S, het Spoor- en Tramwegpersoneel met
9 en de Textielarbeiders met 53 leden.
Daartegenover konden de Ambtenaren 28,
de Belastingambtenaren IS, de Fabrieks- en
Transportarbeiders 62, de Metaalbewerkers
33, het Postpersoneel 3, de Technici 4. de
Verzekeringsagenten 3, de Voedings- en Ge
notmiddelenarbeiders 15 en de Werkmees
ters 4 leden als winst boeken.
De geheele teruggang over 1935 bedroeg
4080 leden of 3.59 pet. Daarvan had het eer
ste kwartaal 1444, het tweede 1261 en het
derde 1282 leden voor ijn rekening.
Het vierde kwartaal, met een teruggang
van 93 leden of 0.08 pet., steekt hiertegen
wel heel gunstig al.
De bijzondere propaganda in de November-
maand en de daarbij aansluitende propagan-
da-actie van de verschillende houden heeft
er ongetwijfeld toe bijgedragen, dat het vier
de kwartaal zoo gunstig was.
-LIKEURE
VERKOOPT GROVE METWORST
(gerookt of ongerookt) en
GROVE S N IJ W 0 R S T van de
1V.DRENTSCHE EXPORTSLACHTERIJ
Vraagt 'o f f e
Kent U ons nieuwe
servies IN E K E P
U ziet het_o.a. tn onze
Permanente Toonzaal met
v r ij e n toegangft'fttncR»u»c
ROKIN 15. AMSTERDAM f Maastricht
't Gaat de laatste dagen vooral in Madrid er zeer „SpaoMsch" toe. Gedurig moest de politie gelijk op
bovenstaande foto de gevaarlijk opdringende menigte met geweld uiteen slaan.
't Zijn tragische dagen voor Engeland's luchtvloot. Behalve 't toestel, dat in Engeland verongelukte, ging
nog 'n toestel verlorendat bij Le Havre in zee storttebij deze ongevallen verloren zes personen het leven
In Utrecht is men druk bezig met het treffen der voorbereidingen voor de komende voorjaarsbeurs, welke van 9 tot 19 Maart Nabij Hatfield (Engeland) werd een der grootste Engelsche meisjeskostscholen door een feilen brand
a.8. zal worden gehouden en waarvoor naar gemeld wordt, alle expositie-ruimte werd verhuurd» geheel verwoest, alle leerlingen konden in veiligheid worden gebracht. Een luchtfoto van den brand*
HEDENMIDDAG IN
GEBRUIK GESTELD
De bemalingscapaciteit
drie maal vergroot
Een lang gekoesterde wensch
is in vervulling gegaan
Hedenmiddag heeft de officieele inge
bruikstelling plaats gehad van Rijn
lands nieuwste aanwinst: het Dieselge-
maal „Mr P. A. Pijnacker Hordijk" ten
Westen van Gouda,
Voor het uitmalen van het overtollige
water van Rijnlands boezem beschikt
het Hoogheemraadschap over vier be
malingsinrichtingen, n-L te Spaarndam,
Halfweg, Katwijk en Gouda. Al deze ge
malen zijn schepradgemalen, aangedre
ven door stoommachines. (Volledig
heidshalve zij opgemerkt, dat de stoom
machine te Spaarndam nog dit jaar zal
worden vervangen door twee dieselmo
toren). Van de vier bovengenoemde ge
malen wordt dat te Gouda gesticht
in 1856-'57 thans vervangen door het
nieuwe op 2 K-M. bewesten Gouda ge
bouwde gemaal.
Rijnland heeft reeds jaren de wensch ge
koesterd, om zijn installatie te Gouda te ver
beteren. Toen de provincie Zuid-Holland de
verbetering der scheepvaartverbinding Am
sterdamGouda—Rotterdam ter hand nam,
werd deze gelegenheid door Rijnland aan
gegrepen, om tot versterking der bemalings-
en inlaatgelegenheid te Gouda over te gaan.
De door do provincie Zuid-Holland en
door Rijnland in de laatste jaren in de om
geving van Gouda aangelegde werken zijn
dan ook in onderlinge samenwerking tot
stand gekomen en vormen tot op zekere
hoogte één onverbrekelijk geheel.
De provincie Zuid-Holland is bezig aan
de uitvoering van werken, ten doel hebben
de de vaarweg AmsterdamGoudaRotter
dam in te richten voor het verkeer met
schepen van 2000 ton. In verband daarmede
is tusschen de oude Gouwe en de IJsel een
nieuwe, breede vaarweg gegraven buiten de
stad Gouda om, en is de oude Gouwe ver
diept en waar noodig verbreed. In dit
kanaal is een nieuwe, groote schutsluis ge
bouwd en men is momenteel doende, de
bruggen te Boskoop en Waddlnxveen te ver
nieuwen.
In een afzonderlijk stoomkanaal. tusschen
de bovengenoemde nieuw gemaakte vaar
weg en de IJsel, is nu door Rijnland een
nieuw gemaal gebouwd, hetwelk de naam
draagt van den huidigen dijkgraaf van Rijn-
Dit gemaal heeft niet slechts een belang
rijk grooter vermogen dan het oude door
een stoommachine aangedreven scheprad
gemaal, het is ook van een geheel ander,
moderner type.
Technische bijzonderheden
Het nieuwe gemaal bevat drie afzonder
Iijke aggregaten, elk bestaande uit een cen
trifugaal pomp, aangedreven door een zes-
cylinder dieselmotor van 460 P.K. Bij een
opvoerhoogte van 2.15 fa kunnen de pompen
tezamen 1800 M3 water per minuut ver
plaatsen. De maximale opbrengst bij klei
nere opvoerhoogte bedraagt circa 2300 M3
per minuut- Daar bij een IJselvloed van
2.40 M plus N.A.P- nog 1260 M3 water Uan
worden uitgemalen, zal men thans in staat
zijn, onder nagenoeg alle omstandigheden
de Gouweboezem te beheerschen.
Verwacht wordt dan ook, dat de
Gouwe voortaan nog slechts in zeer bui
tengewone weersomstandigheden en dus
bij hooge uitzondering het „maalpeil"
zal bereiken en dat het wellicht moge
lijk zal zijn. in de naaste toekomst de
in Rijnlands Algemeene Keur voorko
mende bepalingen betreffende het maal
peil op de Gouwe af te schaffen, hetgeen
zoowel voor de scheepvaart als voor de
op de Gouwe uitslaande polders een
groot voordeel zal zijn.
Onder het gemaal door zijn drie ruime
inlaatsluizen gebouwd, waardoor in droge
perioden meer zoet water dan tot nu toe 't
geval geweest is, op Rijnlands boezem zal
kunnen worden ingelaten, hetgeen de hand
having van het meest gewenschte zomer-
peil, de verversching van het boezemwater
alsook de vermindering van het zoutgehal
te zeer ten goede zal komen.
De krooshekken en de schuiven der in
laatsluizen en perskanalen worden elec-
trisch bewogen.
Het machtige bouwwerk rust op een ko
lossale „doos" van gewapend beton, gedra
gen door 812 in de bekende Goudsche veen
en slappe klei geslagen gewapend betonnen
palen. De vloer van de machinekamer ligt
9 meter boven de onderkant van de op de
palen rustende betonnen plaats en de palen
reiken tot 11.50 m. beneden de onderkant
van die plaat
Tot slot zij nog vermeld, dat het gemaal
onder de directie van het ingenieurs-bureau
Dwars, Heederik en Verhey te Amersfoort,
is gebouwd, de motoren en pompen gele
zijn door Werkspoor en het architectonische
gedeelte door den Leidschen architect B.
Buurman werd verzorgd.
Rede mr P. A. Pijnacker Hordijk
Bij de officieele opening werd hedenmid
dag allereerst het woord gevoerd door den
Dijkgraaf van Rijnland, mr P. A. Pijn
acker Hordijk-
Spr. begon met een herinnering op te
halen uit het midden der 19e eeuw, toen
wegens de niet sterke kaden langs de Gou
we het zeilen in de Gouwe anders dan met
fok was verboden, welke toestand verander
de, toen in 1850 de eerste concessio voor
een stoombootdienst tusschen Amsterdam
en Rotterdam werd verleend, spoedig door
andere concessies gevolgd. Van de talrijke
klachten hierover haalde spr. or een aan,
welke in 1860 door een hoofdingeland van
Rijnland in dichtvorm bij Rijnland werd
ingediend.
Thans, aldus spr., zijn het weer scheep
vaanbelangen geweest, die de aanleiding
werden voor het stichten van dit gemaal,
n.l. de verbetering van de scheepvaartweg
RotterdamGoudaAmsterdam. In het kert
memoreerde spr. de geschiedenis van de
totstandkoming.
Thans heeft Rijnland zijn gelegenheid tot
natuurlijke loozing, zijn water-inlating en
zijn bemaling aanzienlijk versterkt Ook bij
langdurige droogte mag men nu verwach
ten. dat de boezem op peil blijft en dat nog
in Katwijk natuurlijk kan worden gelooso.
Het polderland, dat op de Gouwe loost,
groot 6330 h.a., zal niet meer worden ge
hinderd door het maalpeil, waarbij de loo
zing moest worden gestaakt Terwijl bet
oude stoomgemaal te Gouda onder gunstige
omstandigheden slechts 1 millioen m3 wa
ter per etmaal verplaatste, zal het Diesel
gemaal onder gelijke omstandigheden 3 mil
lioen m3 water per etmaal verplaatsen, een
vermeerdering dus met 2 millioen m3.
Deze dag der opening is in de geschiede
nis van Rijnland dan ook een mooie en ge
lukkige dag, waarvoor wij dankbaar zijn.
Dit geldt ook voor de Ingelanden, want de
problemen van water-in lating en van boe
zembemaling zijn voor de naasto toekomst
Namens Dijkgraaf en Hoogheemraden en
namens de Vereenigde Vergadering van
Rijnland, dankte spr. allereerst het provin
ciaal bestuur van Zuid-Holland voor de
vlotte samenwerking en de tegemoetkomen
de houding steeds jegens Rijnland getoond,
wat ook geldt voor de provinciale water
staat dier provincie. Tevens bracht spreker
dank aan het College van Schieland, in
welk hoogheemraadschap het gemaal is ge
legen, voor de betoonde medewerking.
Vervolgens dankte spr. ir B. A. Verhey
van het ingenieursbureau Dwars, Heederik
en Verhey, waaraan de bouw werd toever
trouwd, ir L. Monhemius, die de adviseur
was op werktuigkundig gebied, den archi
tect B. A. Buurman te Leiden, die de advi
seur was voor het architectonisch gedeelte
en het gebouw ontwierp, den heer C. de
Kluiver, technische ambtenaar van Rijn
land te Gouda voor zijn medewerking en
ten slotte de aannemers, zijnde de Zuid-
Nederlandscho Betonmaatschappij te 's-Her-
togenbosch voor de onderbouw, de firma
Gebrs den Ouden voor de bovenbouw en
de fabriek Werkspoor voor de motoren en
pompen.
Ten slotte uitte spr. zijn diepgevoelde
dank aan de Hoogheemraden en Hoofdinge
landen voor het met algemeene stemmen
genomen besluit der Vereenigde Vergade
ring om het nieuwe gemaal naar hem te
noemen.
„Het stemt ons tot groote vreugde al
dus besloot spr., dat wij den Commissaris
der Koningin in de prov. Zuid-Hol land in
ons midden mogen zien en wij stellen het
op hooge prijs, dat Uwe Excellentie zich
bereid heeft verklaard het nieuwe gemaal
officieel te willen openen".
Wij komen op het verdere verloopder
plechtigheid nog nader terug.
ROFFELR1JMEN
GOED NIEUWS
Een vernikkélijk goed nieuwtje
Waarlijk zonder wederga,
Komt van onze stamverwanten
In het schoon Zuid-Afrika:
Daar is een partij geboren
Met het heerlijk ideaal
De belasting af te schaffen,
Absoluut, voor allemaal.
Laat ons onbesproken laten
Dat zij ook haar best zal doen
Ieder op zijn tijd te helpen
Aan een vorstelijk pensioen.
Is dat. machtige programpunt:
Geen belastingheffing meer!,
Niet een eisch die alle burgers
Onderteekenen, meneert
Is dat voor de Dietsche landen
Niet een vast beginselpunt
Waar je alle volksgenooten
Prachtig op vereenen kunt?
Is dat, mijne volksgenooten,
Niet alleen reeds van waardij
Als een algemeene grondslag
Voor één gróóts Volkspartij?
Is 't niet de miljoenennota
Die, direct en indirect.
Onze welvaart, onze eenheid,
Onze rust en vrede nekt?
Is het niet de harde Fiscus
Die ons volk classificeert
En otis Hollanders tot nummers
Der kohieren degradeert?
Op dan, mijne volksgenooten!
Streven ivij de eenheid na
Door een Volkspartij te stichten
Net als in Zuid-Afrika!
Niemand kan daar tegen wezen
Ieder heeft er voordeel van
De belasting af te schaffen,
Resoluut, zoo snel het kan!
(Nadruk verboden.) LEO LENS.
UIT HET
SOCIALE LEVEN
Het ledental van het C.N.V.
Over het vierde kwartaal 1935
Het verloop van het ledental van het
C.N.V. is, naar „De Gids" meldt, zeer bemoe
digend. Wel is het nog niet gelukt den terug
gang geheel tot «taan te brengen, maar in
vergelijking met de vorige drie kwartalen
van 1935 is het verlies toch wel heel gering.
Het bedraagt in totaal 93 leden.
Op 1 Januari 1936 telde het C.N.V. 109.486
leden.
Gerekend per organisatie is het verlies al-
UOTtl TCL 31660
Generaa' Agent: ANDRE KERSTENS, Tilburg
PRIMA)
De Groninger Brandwaarborg-Maatschappij
Opgericht 1890
VASTE PREMIE ONDERLINGE WAARBORG
SLUIT BRAND- INBRAAK en
BEDRIJFSVERZEKERING
Directie M. BROUWER - Mr G A. DIEPENHORST
Kantoren Groningen O. Boteringeitr. 7 ZelP Statlonalaan 8
ACTIEVE VER TEGEN WOORDIGERS GEVRAAGD
W. VAN ORIEL'S Stoomboot- en
rransportondernemingen N.V. R'dam
laanhmlp 127 Tele.onn 2I1MVS tS lünei
REEDERS - CARGADOORS
TRANSPORTONDERNEMERS
