KERK EN ZENDING
HET GOUDEN JUBILEUM VAN S.S.R.
waar
WERK
WOENSDAG 12 FEBRUARI 1936
EERSTE BLAD PAG. 3
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Haarlem (4e pred. plaats),
E. Nawijn te Bergum en C. Veenhof te Hark
stede.
NED. HERV. KERK
Bedankt: Voor Middelharnls, H. A. de
Geus te De Bilt (U.).
GEREF. GEM.
Bedankt: Voor Benthuizen, A. Verha
gen te Middelburg.
Ds. M. VAN DUK
Naar wij vernemen, heeft Ds. M. van Dijk,
predikant der Geref. Kerk van Nieuwer-
oord (Dr.) Zaterdagavond j.l. een hevigen
griepaanval in het hoofd gehad, welke
Zondag voor zijn leven deed vreezen. Thans
is echter eenige verbetering ingetreden, zoo
dat de hoop op herstel herleefd is. Ds. van
Dijk is 42 jaar oud en staat sedert 1 Dec.
1929 te Nieuweroord.
AFSCHEID. BEVESTIGING, INTREDE
Cand. J. T. Doornenbal, van Doorn,
doet 8 Maart zijn intrede bij de Ned. Herv.
Kerk te Wou brugge. Hij wordt bevestigd
door Ds. Jï J. Poldervaart, van Nigtevecht
Zondag j.l. heeft cand. J. H. Kuijpers
van Rotterdam het ambt als prediker der
Ned. Herv Kerk van Wanswerd en
Jislum (Fr.) aanvaard, nadat hij beves
tigd was door ds F. H. van Oosten van
Feyenoord Rotterdam, die sprak naar aan
leiding van Handel 20 28 Aan de handop
legging namen deel de consulent, Ds. B.
Scholtens van Foudgum c.a. en Ds. H. Strijd
van Bliia. Zijn intrede deed de jonge leeraar
met een preek over 1 Tim 1 13. Hij werd
daarna toegesproken door den oudsten
ouderling, br Koopmans. Ds. G. Veldhuizen
van Hantum en Ds. SehoJlens In beide
diensten was de kerk geheel vol. Het was
sedert 100 jaren de eerste keer. dat de ge
mecnte van Wanswerd een candidaat ont
ving; tevoren had zij steeds prodikanten ge
had
WEST-LJSSELMONDE
De classis Barendrecht der Geref. Kerken
heeft in haar zitting van 5 Februari j.l. in
principe besloten tot kerk-institueering te
West-IJsselmonde. De verdere afwikkeling
van deze zaak werd in handen gesteld van
een commissie, welke in Mei haar rapport
zal uitbrengen.
INDISCHE GEREFORMEERDE KERK
Ds. J. H. Sillevls Smitt deelt in het Kerk
blad der Gereformeerde Kerken van Neder-
landsch-Indië mede dat de Gereformeerde
Kerken in Indië per 1 Januari j.L totaal 4651
zielen telde, 2287 belijdenden, 94 inwonende
leden en 2270 doopleden, tegen verleden jaar
4398 zielen.
Bedoeld zijn hier uitsluitend de Europee-
sche kerken.
DOLEANTIE-HERDENKING
De tentoonstelling
De kleine tentoonstelling van Doleantie-
litteratuur, die in het Bilderdijk-museum te
Amsterdam (gebouw Vrije Universiteit)
zal worden gehouden, zal worden geopend
Donderdag 13 Febr. des middags om 3 u'ir
en voorts geopend zijn 15, 17, 18 en 19 Fcbr.
telkens van 1012 en van 24 uur. De toe
gang is kosteloos.
DE LUTHERKAPEL TE UTRECHT
De Lutherkapel aan de Van Egmondkade
te Utrecht wijkgebouw van de Evange
lisch Luthersche gemeente voor het no'-raeo
der stad is Zondagavond met eenige pljch
tigheid officieel in gebruik genomen. Ds. J.
Stellwag en Dr. J. A. Rust, de beide predi
kanten der Luthersche gemeente, hebben
daarbij het woord gevoerd.
In een uit de British Weekly In het Alg.
WeekbL vertaald artikel van Stanley Jones
over de door hem begeerde eenheid „allor
Christenen op aarde" is in de oproep om
te worden leden van de Engelsche Kerk
van Christus het woord Engelsch vervan
gen door Nederlandsch. Hij, die dit godaan
heeft, moet wel een vreemdeling zijn in het
kerkelijk Jeruzalem van onzen tijd. Want
wat wil Stanley Jones? Dit: „Wij laten alle
etiketten, die ons scheiden, weg en worden
leden van de „Nederlandsche Kerk van
Christus". Omdat we allen leden zijn van
Christus, moeten we ook allen behooren
tot de kerk van Christus. Op deze wijze
zjjn we innerlijk en uiterlijk één.
„Maar onder deze eenheid blijft een ge
lijkheid en een verscheidenheid. Hierin
wordt voorzien door het hebben van ver
schil lende Afdeelingen of Takken, bijvoor
beeld de Afdeeling Hervormden, de Afdee-
ling Gereformeerden, de Afdeeling Leger-
dcs-Hcils enzoovoort. Elke groep geeft den
haam „Kerk" op en daarmee haar recht
op superioriteit; wij zien onszelf en ande
ren als takken van den boom, die de Kerk
is. Dat geeft ons gelijkheid. Maar het geeft
ons ook verscheidenheid. Want elke Afdee
ling behoudt datgene wat ze oordeelde dat
noodzakelijk was om te behouden."
Ook al kan men gelijk wij met ver
langen uitzien naar den dag. waarop kork-
groepen, die bij eikander behooren,
elkander zullen gevonden hebben, de een
heidsidealen van Stanley Jones liggen toch
wej hpel ver verwijderd van de grens der
mogelijkheden.
STIJGENDE ZORGEN
Het Zendingsbureau te Oegstgeest (postre
kening no. 6074) vraagt ons plaats voor het
volgende.
Wat gevreesd werd is werkelijkheid ge
worden. De inkomsten der Samenwerkende
Zendingscorporaties gedurende d.o maand
Januari bedroegen slechts. 28.000.
"Als men bedenkt, .dat het jaar 1935 sloot
et een geraamd tekort van f 73.000 en dat
voor de maand Januari ruim f 50.000 te wei
nig werd ontvangen, dan begrijpt men hoe
de financieele zorgen weer stijgen. Het wordt
weer de vraag, hoe het voor Indië benoodig-
de geld op tijd kan worden uitgezonden,
REKKENSCHE INRICHTINGEN
De directeur van de Rekkensche Inrichtin
gen, Dr. W. L. Slot, heeft zich ora gezond
heidsredenen genoodzaakt gezien een be
langrijk gedeelte van zijn werk in andere
handen over te geven.
ZENDINGS-WEEKEND
Voor ontwikkelde jonge vrouwen
Van 14—16 Maart zal op het kasteel
Hemmen een weekend belegd worden
vóór leden van de Vereen- voor Academisch
gevomde Christenvrouwwen, het jonge
Vrouwengilde, de Jonge vrouwen-organisa
tie; leerlingen en oud-leerlingen van de C.
I.C.S.A., en verder voor allen, die zich wat
ontwikkeling en leeftijd betreft op deze Con
ferentie thuis zulleo voelen.
Als voorzitter treedt op: Ds. Joh. Rauws,
Sprekers zullen zijn-, dr H. Kraemer: „Wat iê
Zending?" Mej. H. C Gunning: ..Werk on
der vrouwen en meisjes in Indië"; Ds. S.
A. van Hoogstraten: „Onder de jongeren op
Kerk en Staat in Duitschland
Arrestaties van R. K. Jeugdleiders
Het vredespad, door Minister Kerrl met goe
den moed betreden, blijkt niet naar zóó grazige
weiden te loopen, als hij zich voorgesteld had.
Niet alleen blijft hjj, gelijk al z\jn \oorgangers
tevergeefs kloppen aan de poort van het meest
onverzettelijke deel der Belydeniskerken, maar
nu heeft ook de R. K. geestelijkheid ae hakken
in den wal gezet en laten merken, dat de Staat
wel machtig, maar niet almachtig mag zyn.
De reeds vermelde houding der R. K. bis
schoppen ta.v. de greep, welke Kerrl op de
R. K. jeugd-organisatles wilde doen, heeft niet
alleen geleid tot afbreking der besprekingen,
maar ook tot
arrestaties op groote schaal
Reuter spreekt zelfs van 150 geestelijken en
leeken, die in het Rynland zijn gearresteerd
door de geheime staatspolitie.
Zy worden beschuldigd van samenzwering te
gen de veiligheid van den staat.
Mgr. Hendrik Wolker ie gearresteerd als
de verantwoordelijke superieur van vicaris
Rosser. Hem wordt ten laste gelegd kennis
te hebben gedragen van de actie van den
De arrestaties hebben in r.k. kringen
groote beroering gewekt. Kardinaal Schulte
de aartsbisschop van Keulen, heeft aan
Hitier een proteettelegram gezonden.
Van andere zy'de wordt het getal R. K jeugd
leiders, die in het Rijnland zijn gearresteerd
op twee dozijn geschat. Een aantal jeugdver-
eerdgingen te Dusseldorp, te Keulen en in an
dere plaatsen aan den Rijn is als staatsgevaar
lijk ontbonden.
Een predikant veroordeeld.
Een bijzonder gerechtshof heeft den predi
kant Fritz Tielker veroordeeld tot een boete
van 100 mark, daar hij in een preek verklaard
had dat de tempel der militaire overwinningen
te Mtinchen geen geischikte plaats is ora te
bidden. Voorts werd hem ten laste gelegd er
op te hebben gewezen dat het christendom
de nationaal-scialistische leuze onvereenigbaar
OPVOEDING EN
ONDERWIJS
Prof. Dr. P. C. A. GEYL
Prof. dr. P. C. A. Geyl, benoemd tot ge
woon hoogleeraar in dc algemeene geschie
denis en de vaderlandsche geschiedenis van
den nieuwen tijd aan de Universiteit te
Utrecht, zal op Maandag 17 dezer des
namiddags te 2 uur, in de Senaatszaal zijn
ambt aanvaarden met het houden van een
redevoering.
ONDERWIJSBENOEMTNGEN
Den Ham. Chr. School. Tot tijdel. on
derwijzeres: Mej. M. Oldenhof te Apel-
UNIE VAN CHR. ONDERWIJZERS
De Unie van Chr. Onderwijzers zal
op 26 Mei a-s. 40 jaren bestaan hebben.
Het ledental is na de inzinking tot 735
van 1920—1927 weer gestegen tot 1578 in
1935.
Het jaarboekje bevat de gebruikelijke in
lichtingen en bijdragen, ook het jaarver-
CHR. FRÖBELSCHOOL
Te Maarssen is (lezer dagen geopend
het nieuwe eigen gebouw der in 1933 on
gerichte Chr Fröbelschool. De nieuwe
school bevat twee lokalen en een ruime
speelplaats.
WAT ééN VROUW VERMAG
In de Vlaamsche Torenwachter schrijft
iemand die de school te Ronse heeft bezocht.
Er z\jn daar 15 leerlingen, gerangschikt in
zes groepen. De leeftijd der kinderen va
rieert van vier tot dertien jaar.
De kinderen weten, wat zelfstandig wer
ken is. Vijf klassen zijn aan het rekenen,
terwijl de juffrouw met één klas leest, en
ondertusschen de zwakken helpt.
Achterlijke kinderen zitten er te midden
der normale. Hier zijn haast onoverkomen-
lijke moeilijkheden, en toch werkt de onder
wijzeres hier nu al vijf jaar met succes. Dat
bewees wel het dictee in de tweede klas,
haast zonder fouten
Dat werk is in vijf uren per dag niet te
doen; een groot deel van den avond moet er
aan opgeofferd worden. Bovendien hoort
een oude. 70-jarige vrouw de juffrouw thuis
nog zoo graag uit den Bijbel voorlezen; de
ouders moeten bezocht, en des Zondags is
de juffrouw organiste en houdt Zondags-
schooL
Dat ie het werk van een Christelijke on
derwijzeres in Vlaanderen, zegt de bezoek
ster. En zij ontvangt de helft van het sala
ris, dat ze in Holland zou krijgen.
Examens
AcariemJocbe Examen*. Amsterdam. Vrl3*
Universiteit. (real.: Theologie: doet. ex., de heer
N. H". Ridderbos te Kampen (cum laud
Lelden. GesL: Geneeskunde»! doot ex. mej.
M. E. G. BuerB en de heer P. Lopea Cardozo.
Wasenlngeri. LandlWuwhoog&sohooL
tnpvinioursexamen Kolon. landbouw, de heeren
J. de BrelJ. geb. te den Haag; W. van Domp-
seler. geb. te Bandoeng: M. M. H. Evers, gob
te Schiedam: J. C. Gerlach. greb. te Semarang:
J. G. de Geus. geb. te Bruchem: G. A. W. van
de Goor. geb. te Wijk bij Duurstede: G. b'
Haraer. geb. te Weenen: A. \V. Keijzer. geb.
te Parnmaribo: G W. vsji der L».an. geb. te
Groningen: A. L. W. Seyffardt. geb. te 's-Qra-
venhn.ge: W. M. G. Pietera, geb. te Batavia;
W. J. Weber. geb. te Padang; a van der Wijk
geb. te Batavia.
diploma A: de heeren J. H. van Engeisho'
Utrecht J C Veldhoen. Nleuwealuls; J. C. de
Groot Dordrecht en a C Swagera, Lelden.
l.lrhnm. Opvoeding. A m s t e r d am. Acade
mie voor llch. opvoeding. Tbeor. ex. lich- opv.
Officieele herdenkings
samenkomst in het Koloniaal
Instituut te Amsterdam
Tal van autoriteiten onder de
aanwezigen
Huishoudelijke vergadering
Gisteren heeft de S.S.R. in Krasnaposky
een huishoudelijke jaarvergadering gehou
den onder eiding van den Unie-praeses
den hoer H. van der Riessea
Hij heette de reOnisten hartelijk welkom
en hield hierna zijn jaarrede.
Hierop had een radio telefonisch kruls-
gesprek paats tusschen Unie-eden en
reünisten te Amsterdam en de reünisten
in Ned.-Indië, die te Djokjakarta bij
een waren om het lustrum van S.S.R. te
vieren.
Woordvoerder der Unieleden en reünisten
was Dr. J d e Lange en voor Indië sprak
Dr. J. C F lach.
Het slotwoord van den dag werd gespro
ken door Prof. Dr. A. Noordtzij.
's Avonds vercenigden reünisten en Unie
leden zich aan een gemeenschappelijke
maaltijd in Kras-napolski.
Onder luid applaus is aangenomen een
voorstel dal was ingediend door het
Unie bestuur, om aan dr Rijk Kramer, een
der oudste reünisten, die na beëindiging
van zijn studie zich voor de Unie. de Ara-
sterdamsche afdeeling en de reünisten-orga
nisatie, van welker moderarnen hij lid is.
steeds is blijven interesseeren, het eereliJ
maatschap van S S R. aan te bieden.
De officieele herdenking
Hedenmiddag is in het Koloniaal
Instituut te Amsterdam een officoiele opon-
bare herdenkingssamenkomst gehouden,
waarin vele autoriteiten van hun belang
stelling hebben blijk gegeven. De groote
zaal van de aula was geheel bezet. Onder
de sorekers waren Hunne Excellenties
mr J. A. de Wilde en prof. dr J. R.
Slotemaker de Bruïne.
Rede Dr. C. Tazelaar
Als eerste spreker trafi op Dr. C. T a z e-
laar te Amsmterdam, die een rede hield
over „Historie en beteekenis. van de S.S.R."
Na een korte inleiding over de bakermat
der S.S.R. (waarover ook mr Bouman eer
gisteren gesproken heeft), wees spr. op de
moeilijke en gevaarlijke positie van belij
dende studenten aan Openbare Universitei
ten in de dagen rond 1S86,
Dr C. Tazelaar
Moeilijk allereerst, omdat in de tachti
ger jaren der vorige eeuw allerlei verande
ring zich opdeed in wetenschap en kunst,
in wijsgeeng en godsdienstig denken. Hef
tige beroering bracht deze verandering te
weeg in het intellectueele leven. Ik herinner
II slechts aan de strijd om de vragen, van
teleologie en causaliteit, om het al of niet
bestaan van een mechanische wetmatigheid,
nan het ponceren eonerzijds van individual
[isme en verstandelijk optimisme, ander
zijds van geestelijk pessimisme en determi
nistische levenvisie.
En temlJden van die bewogenheid, waar
mee zelfs wetenschappelijke reputaties ge
moeid waren en die op het gebied van lite
ratuur en kunst leidde tot een gewelddadi
ge afbraak van het oude, moesten deze
jongemenschen hun koers vinden, overge
laten aan zichzelf.
Dat maakte hun positie moeilijk.
Maar behalve moeilijk ook gevaarlijk.
Want wat als nieuw en beter werd ver
kondigd beteckende de scherpe scheiding
tusschen geloof en wetenschap. Het plaatste
hen, die bij de christelijke beginselen waren
opgevoed voor een beslissing, die bijkans
een dilemma heeten mocht
Het is daarom geen wonder, dat in de
kring, uit welke zij voortkwamen, het
studeeren aan een Openbare Universi
teit een weinig minder dan roekelooze
onderneming geacht werd en dat men
niet dan met de grootste zorg de zonen
der Chr. Gereformeerde gezinnen naar
de collegezalen zag vertrokken. Er zijn
zelfs voorbeelden van, dat ouders des
wege kerkelijk werden vermaand.-
Onder al die moeilijke en gevaarlijke
situatie nu waren de vijf Leidsche studen
ten op elkaar aangewezen en zoo kwamen
ze tot de stichting van hun club.
Spr. gine dan na de uithouw der jonge
organisatie, gelijk men die ook In de rede
van mr P. B. Bouman, gisteren geplaatst,
kan lezen.
De beteekenis der S.S.R.
Wat nu de beteekenis der jubilaresse be
treft, merkt spr op. dat zij bouwend èn be
warend werk heeft geleverd Daardoor heb
ben de SS R. en de organisatie van Retlnis
ten groote beteekenis gehad voor de ont
wikkeling van het Gereformeerde leven. En
dat is het. wat we als de kern van de histo
rie. als de beteekenis der SS.R in dit mo
ment op de voorgrond wilden brengen.
S.SR. is geweest en is altijd nog de
Vereeniging, waarin zeer velen van hen
die in dat Goreformeerde leven een
plaats en een taak vervullen, tijdens
hun studie-jaren mot geestelijke winst
voor zichzelf en anderen hebben ver
keerd en verkeeren.
Met de gewaardeerde hulp van den Reü
nist ir B. W. Kok, hebben we eenige be
trouwbare gegevens kunnen verzamelen, die
dat, wat ik noemde als de kern van histo
rie en beteekenis der S.S.R. met bewijzen
staven.
Uit de vijftig jaren, welke verliepen zijn
de namen van 2125 leden bekend; van dezen
zijn momenteel 535 ingeschreven als stu
dent en 508 als lid van de Reünisten-organi
satie.
Sprekends cijfers
Van de Christelijke art,sen in Neder
land zijn 490 S S.R lid geweest, van de
ingenieurs 130, van de advocaten 110
En ook in de gelederen der Ned. Herv.
Predikanten, leeraren, tandartsen, vee
artsen zijn de oud-leden van S.S.R in
vele tientallen aanwezig.
Van het Bestuursambtenarencorps in
de koloniën hebben er 102 in hun stu
dententijd het S.S R.-lint gedragen, van
de 47 zendingsartsen, die de geheele
Protestantsche zending in Ned.-lDdië
telt, zijn er veertig lid van S.S.R. ge-
Naast deze groofere getallen staan enkele
kleinere, maa>- die in den gouden glans van
ons Jubileum in 't bijzonder ons oog boelen,
Twee oud-leden zijn tot de hoogste waardig
heid in den lande geroepen, tot het Minis
terambt.
In den Hoogen Rand zoowel al9 in den
Raad van State heeft op 't oogenblik eo:i
Reünist van S.S.R. zitting; in de hoogcre
functies van marine, militaire geneeskun
dise dienst en onderwijsinspectie samen een
een 6-tal. terwijl 10 Professoren bij de Orga
nisatie zijn aangesloten. Voor deze allen
heeft de S S.R beteekenis gehad, juist in de
jaren van hun vorming en zoer velen van
hen doelen thans als lid of bestuurslid in
hot werk der Organisatie. Daarom mogen
we bet zeggen, dat SS.R. een belangrijk
element is geweest in de ontwikkeling van
hot Gereformeerde leven, daarin danken
de gunst Gods. die, ondanks tekortkoming
aan S S R is verleend.
En. in die bewustheid van genoten rijK
zegeningen is er de plicht tot een dankend
gedenken, als waartoe we thans zijn sa:
gekomen.
Want het is Gods goedheid, die in ons
Gouden festijn schittert
Rede minister De Wilde
Na de rede van dr G Tazelaar hield
de Minister van Binneniandsche Zaken
mr J. A. de Wilde, oen rede over „De be
teekenis van het Gereformeerd beginsel in
verhand met studie en tijdstroomingon".
Aanstonds bij de aanvang van mijn rede
aldus spr. moge i.k een tweetal opmer
kingen op de voorgrond schuiven.
De eerste is deze, dat ik deze middag niet
spreek als Minister. Ik voel mij hier uit
sluitend reünist van N D.D.D. Ik heb dan
ook de tot mij gerichte ultnoodieing begre
pen als de uitnoodiging aan een oud-student
die misschien een enkele gedachte aan zijn
geestverwante commilitones ten beste zou
bunnen geven.
De tweede opmerking is, dat het niet in
mijn bedoeling ligt, een wetenschappelijke
verhandeling te geven over de vraag, wat
men onder „het. gereformeerd beginsel" ver
staan moet: noch U bezig te houden met een
analyse van de tijdstroomingen.
Het werken en kampen In het drukke en
telkens varieerend gewoel van het practi-
sche leven heeft mij steeds meer het oog
geopend voor de allesheheerschende betee
kenis van het Gereformeerd beginsel.
Ik heb niet alleen gezien, dat het deel
van ons volk, dat oprecht uit dat be
ginsel leeft, in kracht, in invloed, in be
slistheid, in constructief vermogen voor
geen ander volksdeel behoeft onder te
doen, maar door Gods genade heb ik zelf
bij herhaling mogen ervaren, dat een in
eenvoud aanvaarden van dat beginsel
voor eigen levenshouding, voor oriëntee
ring temidden van de problemen, die
land en volk beroeren, voor volharding
in soms bange strijd, voor het vinden
van de rechte weg, voor bet kiezen tus
schen een lafhartig j a en een eerlijk
Minister de Wilde
neen van onberekenbare waarde en
nuttigheid is.
Het Gerei, beginsel
Wie spreekt van het „Gereformeerd be
ginsel" duidt daarmede aan een historisch
vaststaand begrip.
De term: „Chr. beginsel" zegt niet genoeg.
Dat moest wel zoo zijn maar het is zoo
niet. Er zijn er die zeggen van het Chr. be
ginsel uit te gaan, en niettemin de Chris
tus als de Zoon van God en de Verlosser
der wereld loochenen; niot de ganschn
Schrift in Oud en Nieuw Testament als t
onfeilbare Woord Gods aanvaarden endoor
ongeloof tot leerineen komen, die feitelijk
dwars tegen de goddelijke openbaring in
Wie daarentegen zegt zijn ultgangsnun»
te nemen in het Geref beginsel, gppft daar
mede te kennen, dat hl| de autoriteit der
H. Schrift aanvaardt en dat bil zich een
voorstelling maakt omtrent den mensch. de
natuur en de wereld, die uit de Schrift L
gepuf en waarin God de Souverein is, de
alles beheerschende en alles leidende Schep.
per en Onderhouder. Maar er ligt nog meer
in. Voor ons land is bet Geref. beginsel van
nationale invloed geweest. Die er uit leven,
zoo zeide dr Kuypor, „vormen in bun eigen
leven een voortzetting van het leven hun
ner vaderen, sluiten zich in hun belijdenis
aan de eigenaardige karaktertrekken van
hun volk aan en geraken zoodoende tot een
voorstelling omtrent de heilige dingen, die
aangepast is aan hun nationale existentie".
Op de grondslag van dat beginsel staat
ook Uw societas.
In artikel 3 van Uw statuten wordt het
in deze woorden vermeld: „De grondslag
der vereeniging is de Bijbel, opgevat over
eenkomstig dc drie formulieren van eenig-
heid".
Het Geref. beginsel is de samenvatting van
de erkentenis van Gods souvereiniteit, die
in al'es uitkomt, in Zijn recht, maar niet
minder in Zijn genade.
Daardoor vordert de aanvaarding van dat
beginsel de erkentenis, dat leven moet
zijn: God dienen. Daarop is geen exceptie
toelaatbaar
Wat nu deze wereld noodig heeft, dat is
de maatstaf, die in staat stelt te beoordee-
len, wat goed is en wat kwaad. Wat deze
wereld van leugen en bedrog, van valsche
schijn en klatergoud, van ellende en wan
hoop, noodig heeft, dat is genade en
waarheid, dat is een toetssteen ter o n-
derscheiding, dat is het aflaten van
mensch. en Staatsvergoding. dat is het kin
derlijk en eenvoudig aanvaarden van de
geopenbaarde waarheid Gods.
Het Geref. beginsel biedt een maatstaf,
die geijkt is. Ik zeg niet, dat er ook geen
andere zijn. die God in Zijn genade ga'.
Maar wie uit een Geref. gezin komt en zijn
belijdenis kent en lief heeft, die heeft een
maatstaf meeeekregen, om daarnaar te oor-
deelcn, wat hij in zijn particulier leven. In
zijn studie, in zijn omgeving, op zijn weg
tegenkomt
De toekomst van het Geref. beginsel
Wat is nu de beteekenis van het Geref.
beginsel in verband met de tijdstroomin
gen?
Wat moeten wij onder tijdstroomingen
verstaan?
Dat zijn de stroomingen, die het leven
van de tijd beheerschen, en die zich open
baren in wat Christus noemde d e teeke-
nen der t ij don (Matth. 16 3).
Hier ligt voor wie uit het Geref. beginsal
leeft een taak. Wij moeten de tijdstroomin
gen onderkennen. God heeft ons midden in
deze wereld, in de wereld van deze tijd ge
plaatst En z"ker, on9 leven is. individueel
genomen, om met Bunyan te spreken, voor
ieder onzer een reis naar de eeuwigheid.
Maar op die reis ontmoeten we heel veel,
dat op onze weg geplaatst is, heel veel.
waar we op te letten hebben. En zoo zien
wij dan ook de stroomingen, die het volks
leven beroeren, en die ons de teekenen der
tijden kunnen doen verstaan.
Dc kracht van het Geref. beginsel
Daartegenover kunnen en mogen wij geen
neutraal standpunt innemen. Als we dat
doen zijn we reeds half verloren. We moe
ten er in volle activiteit tegenover staan
Het is onze roepincr de geesten te beproe
ven. of ze uit God zijn.
Tegenover de teekenen der tilden, die zoo
geheel andere zijn dan in 1886. heeft het
Geref. beginsel een niet l eng genoeg te
waardeeren beteekenis. Vooreerst, omdat
het ons van meet af aan plaatst op het
vaste fundament van het Woord dei Hee
ren.-dat de eeuwen door heeft stand g(
houden.
Maar ook. omdat het op Staatkundig
gebied de dag van het heden ziet in het
licht van het verleden en daarom aan
sluit aan ons nationaal bestaan. Daar
door kon het, al vormen de belijders
van dit beginsel nog geen zesde deel der
bevolking, een Staatkundige richting in
bet leven roepen, die de grondtoon van
ons volkskarakter vertegenwoordigt
Door dat deel der waarheid, waardoor
duizenden zich op een doolweg laten leiden,
laat, wie uit het Geref. beginsel leeft, zich
niet van het spoor brengen.
Ook op maatschappelijk gebied is
er een groot verschil tusschen 18S6 en 1936.
De liberale economische school was toen
nog oppermachtig.
Het was Kuvper. die toen krachtig gepleit
heeft voor nieuwe vormen in het sociale
leven, die op 9 Nov. 1891 ter opening van
het Sociaal Congres zijn rede hield over:
„Het Sociale vraagstuk en de Christelijke
religie" en kort daarop een brochure deed
verschijnen onder de titel: De Christus en
de sociale nooden. En bij zijn pleiten voor
hreedere volksinvloed kwam hij niet op het
revolutionaire spoor, maar waarschuwde hij
tegen de „democratische klippen".
De waarde van het Geref. beginsel
Zoo mag dan gezegd worden, dat de'
de van het Gereformeerde beginsel tegen
over dit alles uitkomt Het eischt voor nu
en altijd volkomen onderwerping aan Gods
Woord. Het verwerpt alle humanistische ge
dachte en elke humanistische waan. 't Doet
mensch en wereld zien in het ware licht.
Daarom staat het Gereformeerde volk
als het trouw blijft en in gehoorzaam
heid aan God zijn weg vervolgt, posi
tief en negatief zoo sterk. Positief in t
medehelpen bouwen op religieus, staat
kundig en maatschappelijk gebied. Ne
gatief in zijn critiek op de hedendaag-
sche stroomingon, die zich openbaren
als teekenen der tijden in de dialecti
sche theologie, in het fascisme en het
communisme.
Student en beginsel
Als het, naar Gereformeerde opvatting
zoo staat met de wetenschap, zou dan hc'
Gereformeerde beginsel, waarin gij reed
als kind door uw vader en moeder zijt on
denvezen, niet van allesbeheerschende be
teekenis zijn in verband met uw studie
Dat principe moet gij laten heerschen ii.
ai uw werk en het moet zelf bil de voort-
duur een voorwerp van uw studie zijn.
student, die uit het Gereformeerde heginsei
loeft. is niet enghartig. Hij sluit zleh niet
op in een broeikas. Onkundigen hebben ons
dat wel eens venveten Er is niets van aan
Om op mijn eigen terrein te blijven, durf ik
op grond van ervaring volhnudon, dat de
Gereformeerde student in doorenee veel
meer weet van de Ideeën van Thorhecke.
Buys en TroPlstra, dan de liberale of soein-
Hstlsche student van de ideeën van Groen.
Knyper en De Savornin Lohman. Maar dc
Gereformeerde student staat critisch tegen
over alles wat met zijn beginsel in strijd is.
Dienen van God en volk
In onze studententijd moeten ons altijd
twee dingen voor oogen staan:
Ie. dat wij God moeten dienen; 2. dat wij
het volk moeten dienen. Ook het laatste.
Dat ons volk universiteiten en hoogescho-
len bekostigt, doet het niet uit weelde.
Maar als volk van hoogere cultuur beseft
het. die Instituten voor zijn bestaan en
voortbestaan noodig te hebben.
Dat gij studeeren kunt aan goed ge
outilleerde hoogescholen, dat gij de we
tenschap beoefenen moogt, onder veels
zins voortreffelijke leiding, dat gij
al is het op nog zoo bescheiden voet
de edele staat van student kunt voeren,
dat dankt gij aan het Nederlandsche
Daarom heeft dat volk er recht op, 'dat
gij reeds in uw studententijd u bewust zijt
uw roeping tegenover de volksgemeen
schap. Geldt dit voor ons volk in het alge-
i, In bijzondero zin hebt gij e e n
plicht tegenover het Gerefor
meerde volk, dat met u uit hetzelfde
principe leeft
Laat daarom in de jaren van uw acade
mische studie de band, die u aan uw volk
verbindt, nooit los en zie vooral op dat volk
nooit uit de hoogte neer, maar richt u er
naar. Door de arbeid van uw volksgenoo-
ten kunt gij leven en studeeren.
Zij hebben het voor u over, omdat zé
van u verwachten, dat gij straks de fak
kel der wetenschap zult dragen om
land en volk te dienen. Vergeet dat
nooit Ook hierin moet voor u de betee
kenis van het Gereformeerde beginsel
uitkomen.
In de halve eeuw. die achter "ons ligt heeft
de Societas Studiosorum Reformatorum het
hare gedaan om het Gereformeerde begin
sel ook in het studentenleven tot gelding,
te brengen S S R. heeft een werk verricht,
dat in waardij niet licht te hoog kan wor
den aangeslagen
Dankbaarheid vervult ons hart. Maar de
toekomst wenkt. De toekomst met haar wol
ken en donkerheid, met haar moeiten en
problemen. Zwaar zullen de eischen zijn,
die aan u gesteld worden. Maar versaagt
Diet Houdt moedig vol. Leeft uw studen
tenleven Geniet ervan, maar toont ook als
studenten, dat gij kracht put uit het begin
sel uwer vaderen.
De spoorwegplannen
Gistermiddag vond in het hoofd-admini-
stratiegebouw der Ned. Spoorwegen te
Utrecht de aanbesteding plaats van: het ver-
hoogen van een gedeelte spoorweg Utrecht
Arnhem's-Hertogenbosch en aansluitend
gedeelte emplacement Utrecht C. S.. Raming
f 234.000.
Laagste Inschrijver was de fa. J. G. Steen-
sma te Lemmer met f 182.800 en f 185.200.
Station Muiderpoort
Vervolgens had de aanbesteding
plaats van het maken tweede gedeelte
van den onderdoorgang ter verbinding
van het voorplein voor het toekomsti
ge station Muiderpoort met de Ponta-
nustraat L o. de Donselaarstraat te
Amsterdam met bijbehoorendé wer
ken.
Raming f 52.000.
Er waren 25 biljetten Ingekomen.
De vervoersclausule is vervallen.
Onderbouw viaduct
Tenslotte werd aanbesteed het maken on
derbouw voor viaduct Rotterdam naar Bode
graven over de spoorwegen GoudaDen
Haag en GoudaAlphen a. d. Rijn nabij km.
0.870 van den spoorweg GoudaDen Haag.
Raming f 39.000.
Er waren 56 biljetten.
Laagste inschrijver was de Holl. Beton
Mij. te 's-Gravenhage a. f 31.900 en b.
f 31.700. Met schokbetonpalen f 30.900; met
vleugelpalen f 30.400: met schokbetonpalen
en schokbeton-vleugelpalen f 29.300.
RAADHUIS TE BOXTEL
Na gehouden aanbesteding van bet bouwen
van een raadhuis voor rekening van de ge
meente Boxtel, waren laagste inschrijvers de
gebr. Struycken, aannemers te Tilburg-
Utrecht, aan wie het werk is gegund.
BRANDWEERKAZERNE TE LEIDEN
B. en W. van Lelden hebben aanbesteed
den bouw van een brandweerkazerne op bet
terrein van de voormalige Sint Petruskerk.
Van de 37 inschrijvingen was de laagste die
van den heer F. J. de Vries le Bilthoven
met f 33.275.
Op Woensdag 11 Maart zal door de Rijks
waterstaat te Maastricht worden aanbesteed
het onderhoud van het kanaal van Luik
naar Maastricht, voor zoover dit op Neder
landsch grondgebied is gelegen, gedurende
De Indische bedrijven en de
contingenteering
Blijkens het verslag van de Commissie
voor Indische Zaken uit de Tweede Kamer
.s de invloed, die ie verschillende contin
genten-! ngen op de Indische bedrijven uit
oefenen, in het algemeen gunstig.
l>e Indische regeering gaat ti.ans nauw
keurig na, welke de weerslag is van de
contingonteeringen in de inheemsche maat
schappij.
Omtrent de kolonisatie op Nieuw-Gulnea
•vrrdt medegedeeld, dat het totaal aantal
zielen van de kolonisatie der africhting
Immigratie en Kolonisalie Nieuw-Guine»
ongeveer 300 bedraagt Afgescheidcu van
individueele gevallen zijn de resultaten tot
dusver niet zeer gunstig. Tot nog toe kun.
nen slechts enkele kolonisten gpldelijkea
steun of werkverschaffing ontberen.
