JHeuiur £riits é\t(üourant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
f-BÊSÊ
i t
DE OOGEN OPEN!
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agenlschap gevesligd is 235
Franco per post 2.35 4- portokosten
Per week0.18
Voor hel Buitenland bij wekelijkscbe
zending4.50
Bij dagelijksche zending530
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cl. met Zondagsblad 7'/i cL
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 5691 WOENSDAG 29 JANUARI 1936 15e Jaargang
abbrrtrntirpripm:
Van 1 tot 5 regels 1.17'/»
Elke regel meer 0.22'/-
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 230
Elke regel meer0.45
Handelsadverlentiën per regel 0.17 V»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
V wordt berekend 0.10
WAAKZAAM ZIJN
Een nieuw, onderwerp is binnen de gren
zen der publieke belangstelling getrokken:
de Bijbel op de openbare school. Het zal
zaak zijn de ontwikkeling dezer kwestie
scherp te volgen.
Op zich zelf is de vraag naar de Bijbel
en zijn waarheden natuurlijk verheugend.
Laten we op één factor, welke niet zoo
naar voren treedt, eens de aandacht ves
tigen.
Onze jonge menschen verkeeren niet zel
den door beroepsarbeid, militaire dienst of
anderszins in een milieu, waar weinig eer
bied leeft voor God en Zijn Woord. En het
gevaar is dan zoo heel groot, dat zij iets
overnemen van de laatdunkendheid, waar
mee anderen op de „achterlijkheid" van
Bijbellezen en godsdienstoefening neerzien.
Wanneer nu in steeds breeder kring,
wanneer onder vrijzinnigen in toenemende
mate de waardij van de Bijbel toegegeven
en zijn gebruik aanbevolen wordt, dan kén
dat er toe meewerken om ónze jonge men
schen gemakkelijker in 't goede spoor te
houden. Van valsche schaamte hebben ze.
misschien minder last dan vroeger.
Men ziet, we stellen het zoo vaag moge
lijk, maar God kan er Zijn zegen op geven.
Trouwens, reeds op zich zelf is die terug
keer naar de Bijbel verblijdend. Afgezien
van de praktische moeilijkheden, welke
waarschijnlijk grooter zijn, dan men denkt,
zou het brengen van de Bijbel op de open
bare school niet anders dan toegejuicht
moeten worden. Immers, Gods Woord keert
nooit ledig tot Hem weer; het doet al wat
Hem behaagt en Hij heeft meer dan één
zegen.
Naar onze meening moet men dan ook
heel weinig spreken over de resultaten
van dat onderwijs, doch handelen naar de
regel: het oog op God en blind in de toe
komst. Tot ons komt de roeping; de vrucht
hangt van Hem af.
Echter, aan ons is ook de taak om de
mogelijkheden en de .beteekenis der dingen
tc overwegen. En daarom, we schreven het
reeds, verheugen we ons met beving over
de toenemende aandrang om de Bijbel op
de openbare school te brengen. Het is zelfs
noodig om te Waarschuwen op de wijze,
zooals de N. Prov. Gron. Crt. deed in
zijn laatste kroniek:
Maar kan de Bijbel op 'de ypenbare
school?
O, zeker, zegt men, liet kan. Omdat,
Zooals een hoogleeraar in de theologie
aan de Leidsche universiteit een dezer
dagen beweerde, omdat wij los zijn ge
worden van de dogmatische gebonden
heid.
Dit beteekent: wij zijn niet meer ge
bonden aan de erkenning, dat de Bijbel
het Woord van God is. En nu kunnen
wij hem gerust laten spreken.
Ieder kan dat doen, geloovig of onge-
'loovig. Onverschillig hoe hij tegenover
den Bijbel staat. Hij weet toch: het is
een hoogverheven boek, vol met wijze
en schoone opmerkingen. Wij kunnen
dien Bijbel gebruiken. Wij laten hem
spreken zooals hij daar ligt.
Het Is voor het oogenblik niet noodig
deze gedachte verder uit te werken. Wij
geven ze ter ernstige overweging door.
Slechts één conclusie trekken we er uit
Wanneer men zoo de Bijbel op de open
bare school brengt, dan is de School met
den Bijbel niet overbodig geworden.
DE BELASTING OP DE
DOODE HAND
In de Eerste Kamer wordt op
afschaffing aangedrongen
De accijnzen op bier en gedistilleerd
Blijkens het Voorloopig Verslag der
Eerste Kamer over de begrooting van
Financiën voor 1936 verklaarden eeni-
ge leden niet te kunnen instemmen 1
met de politiek, door de regeering ge
volgd ten aanzien van de accijnzen op
het bier en gedistilleerd. Ze spraken
de hoop uit, dat de minister ten spoe
digste gevolg zou geven aan zijn aan
vankelijke voornemens ten opzichte
van de verlaging der accijnzen op deze
artikelen.
Sommige léden wezen er op, dat de hef
fing van de belasting op goederen in de doo-
de hand in 1935 slechts 1.8 millioen heeftop-
gebracht bij een raming van 3 millioen, en
mitsdien in geenen deele aan de verwachtin
gen heeft beantwoord. Deswege bepleitten
zij. dat tot afschaffing van die voor hen on
verdedigbare belasting worde overgegaan in
stede van haar tot den afloop van den aan
vankelijk aanvaarden termijn te handhaven.
Aangedrongen werd ook op afschaffing
van de zakelijke bedrijfsbelasting.
Sommige leden bepleitten, aan de eigena-
:n van kleine boerderijen, welke krachtens
de Landarbeiderswet zijn gebouwd in de ja-
van hoogconjunctuur, opschorting of ver
lenging te verleenen van de aflossingster
mijnen, en wel zóó, dat die eigenaren gedu
rende eenige jaren geen aflossingen zouden
behoeven te doen.
Dc scheepstijdmeter van
Ghr. Huygens
Een ieder weet, dat onze landgenoot Chris-
tiaan Huygens het slingeruurwerk uitvond,
maar minder algemeen bekend is het, dat
hij ook de eerste was, die een specialen
scheepstijdmeter construeerde.
In 1657 voltooide Huygens zijn eerste slin
geruurwerk en reeds twee jaar later maak
te hij een aanvang met de vervaardiging
van een scheepstijdmeter, die in 1661 gereed
kwam.
Van Huygens' tijdmeter is geen enkel
exemplaar bewaard gebleven.
Daarom deed de heer Ernst Crone thans
aan de hand van Huygens' nagelaten gc-
schrifton een nauwkeurige reconstructie
van een der eerste „Horologion" vervaar
digen, welke door hem aan het Scheepvaart
Museum te Amsterdam werd ten geschenke
gegeven.
Het witte spatbord
Ook overdag verplicht
Onlangs heeft een rijkslderk te Groningen
zich laten verbaliseeren omdat, (hij overdag
geen wit achterspatbord op zijn fiets met
zich voerde. De ambtenaar van het O.M. te
Groningen meende dat alleen bij donker het
witte spatbord vereischt is. Do kantonrech
ter vereenigde zich met deze opvatting en
legde geen straf op.
De rechtbank te Groningen heeft, later
met vernietiging van (het mondelinge vonnis
van den kantonrechter, het te laste gelegde
bewezen verklaard en strafbaar geacht.
De rijksklerk ging hiervan in cassatie,
doch de Ilooge Raad heeft dit beroep ver
worpen.
Bijbellezen, mits met eerbied is goed en
nuttig, altijd en overal, maar als uit de
houding van den onderwijzer niet klaar
blijkt, dat hij onvoorwaardelijk de waar
heid der Schrift aanvaardt, dan, heeft men
geen Christelijke school.
ROTTERDAM'S KAS-
GELDMOEILIJKHEDEN
Oplossing te elfder ure?-
Onze Rotterda/msohe redacteur schrijft.:
Naar het schijnt heeft het college van B.
B. en W. te elfder ure eieren voor zijn-geld
gekozen en is het thans bbreid
zelfstandig een aantal bezui
nig i n gs m a a t re'g e 1 en t e trcf-
die tot verbetering van den financiee-
Ien toestand der gemeente kunnen- leiden.
De wethouder voor de financiën heeft' Maan
dag nog in gezelschap van den administra
teur van rijn dienst een onderhoud gehad
met minister Oud en naar het schijnt heeft
heer De Zeeuw daarin mededeeling ge
daan van den wil van het college om op
korten termijn maatregelen aanhangig te
maken, die kunnen loiden tot een verbete
ring van de begrootingspositie met ongev
twee millioen gulden, hetgeen door de regee
ring was gevraagd als voorwaarde voor de
verdere verstrekking van rogeeringskasgeltl.
De commissie voor de financiën is te
gen de gewoonte in tegen Donderdag as.
bijeengeroepen ter behandeling van een
gebreide nota over den financieelen toestand
Hoezeer deze beslissing op het nippertje
is genomen, blijkt uit het feit, dat een groep
ambtenaren, die in den regel op den 28sten
van de maand hun salaris ontvangen, gister
niet kon worden uitbetaalt
Zonder de beslissing van B. en W,, welke
wel te elfder ure is afgekomen, zou, naar
uit ales blijkt, de uitbetaling va
het personeel op den eersten
Februari gestaakt moeten i
Op een zeer geforceerde wijze zal door het
optreden van het college de gemeenteraad
straks zijn beslissingen moeten nemen.
Naar wij vernamen heeft de regeering
voor een definitieve regeling, waarbij uit de
rijkskas groote bedragen zullen moeten wor
den bijgepast, o.m. ook. ter financiering van
de haventariefsverlaging, den eisch gesteld,
dat Rotterdams gemeentebestuur zelfstan
dig nog met drie millioen gulden de begroo
tingspositie verbetert.
Het schijnt, dat B en W ook in dit opzicht
de realiteit in het oog willen zien en bereid
zijn voornamelijk op Onderwijs en Plaat
selijke Werken nog. ingrijpend te bezuinigen.
Van de onderwijs-bezuinigingen worden
genoemd de opheffing van de Handelsschool
aan het Alkemadeplein, op wachtgeldstel
ling van 10 leeraren bij het M.O., ingrijpende
bezuiniging op het bijzonder voorbereidend
onderwijs.
Voorts loopen er geruchten over verdere
vermindering van het personeel in algemee
nen dienst, het aanbesteden van het schoon
maken van gemeentegebouwen en nog ver
der gaande beperking van het crediet voor
straatverbetering.
Ten aanzien van deze maatregelen staat
nog niets vast, omdat aller nog in de com
missies moet worden besproken.
DE VITA IN LIQUIDATIE
Saldo voor het L&ndbouwcrisisfonds
De minister van Landbouw en Visscherij
heeft de vereeniging VJ.T.A. (Vereeniging
voor Inheemsche Tarwe-Afnemers), geves
tigd te 's-Gravenhage, in liquidatie doen
treden, het besluit tot ontbondenverklaring
nadat de liquidatie zal zijn beëindigd.
Aan hen, die als bestuurslid enz. zijn op
getreden, is eervol ontslag verleend.
Benoemd is tot liquida'-eur van de veree
niging het bestuur van Stichting V.I.T.A.
Bepaald is, dat liaar liquidatie-saldo zal
worden gestort in het landbouw-crisisfonds.
Het staatsierijtuig, waarin Koningin Mary
dochter in den begrafenisstoet meere d.
haar dochter en schoon-
Arbeid door vreemdelingen
Verdere beperkende bepalingen
Bij K. B. van 24 Januari is het aantal be
drijven, waarin werkgevers, zonder in het
bezit te zijn van een schriftelijke vergunning
van den Directeur van dén Rijksdienst der
Werkloosheidsverzekering, geen ..rheid
gen doen verrichten door vreemdelingen,
belangrijk uitgebreid.
Men vestigt er de aandacht op, dat.
na dit laatste K. B. vrijwel het geheele
bedrijfsleven onder de desbetreffende
regeling valt, uitgezonderd de zeevaart,
de Rijnvaart en het dienstbodenbedrijf.
Bij de zeevaart speelt het vraagstuk van
het gebruik van Aziatische arbeidskrachten,
weik vraagstuk een afzonderlijke materie be
treft, een rol. Met betrekking tot de Rijn
vaart wordt onderzocht, of de Rijnvaart-acte
«n beletsel zou kunnen blijken voor de toe
passing van de regeling op dit bedrijf.
Ten aanzien van de dienstboden wordt,
gelijk de Regcering destijds heeft verklac.ru,
in den loop van dit jaar een regeling ver
dacht.
De ziektewet-uitkeeringen
De Centrale Raad van Beroep deed op 19
December 1935 een uitspraak, waarbij be
paald is,- dat bij de berekening van het loon
van gelijksoortige arbeiders, als bedoeld
art. 6, 3e lid van de Ziektewet, het door
zoodanige arbeiders in de 13 kalender- of
loonweken, aan de ongeschiktheid tot wer
ken voorafgaande, gemiddeld per dag ver
diende loon, moet worden gedeeld door het
volle aantal werkdagen in deze periode, ook
als op die dagen niet is gewerkt.
Het Eerste Kamerlid de la Bella heeft
thans den Minister van Sociale Zaken
vraagd, of deze intrepretatie in strijd is met
de bedoeling van den wetgever. Immers zij
zal tot gevolg hebben, dat, vooral in dezen
tijd van groote werkloosheid, het dagloon,
waarop het ziekengeld gebaseerd wordt, in
vele gevallen beneden een redelijk minimum
zou dalen.
Is de Minister bereid, aldus de heer de la
Bella, op korten termijn de indiening
een wetsontwerp te bevorderen, waarbij het
3de lid van artikel 6 der Ziektewet zoodanig
geredigeerd wordt, dat aan het vermelde be
zwaar wordt tegemoetgekomen?
z L
d-ie het
stoffelijk overschot van Koning George V, naar. zijn laatste rustplaats leidt
Zes bommenwerpers
voor de Marine
Ter aanvulling van het bestaande
materiaal in Indië
Te Schellingwoude rijn dezer dagen
de px-oefvluchten begonnen met Fokker
T IV vliegtuigen, van welk type een
serie van zes stuks bij de Ned. Vlieg-
tuigenfabriek in aanbouw is en haar
voltooiing nadert. Deze machines zijn
bestemd voor den Marine-Luchtvaart
dienst in Ned. Indië, ter aanvulling van
het bestaande materiaal. Enkele jaren
geleden werden reeds 12 vliegtuigen
van hetzelfde type geleverd, welke in
de practijk uitstekend hebben voldaan,
zoodat tot nabestelling werd besloten.
De Fokker T TV is een tweemotorige hoog
dekker op drijvers, welke als zware zee-
verkenner, bommenwexper of torpedovlieg
tuig gebezigd wordt. De nieuwe uitvoering
wijkt eenigszins af van de vroegere gele
verde machines. Inplaats van de waterge-
koelde Lorraine-motoren zijn luchtgekoel-
de Wright-„Cyclone" met schroefvertra-
ging en bestuurbare schroeven gemonteerd
terwijl verder velschillende aërodynamische
verfijningen zijn aangebracht, waardoor ia
verwachten is dat de snelheid in verge
lijking met de oox-sprcukebjke uitvoering
ongeveer 35 km/u grooter zal zijn. Ook dè
practische hoogtegrens van het gemoderni
seerde type is belangrijk beter geworden
Het ligt in hét voornemen, de T. IV-
vliegtuigen na afloop van proefvluchten in
den loop van de eerstvolgende maanden
naar Ned. Indië te verschepen.
VISSCHERIJ-CENTRALE
De heer S. de Hoo geen secretaris meer
De heer S. de Hoo, secretaris van
Visscherij-Centrale, heeft aan de ministers
van Landbouw en van Handel verzocht, zijn
detacheering bij de Visscherij-Centrale in
trekken, teneinde weder op het departe
ment van Handel te worden geplaatst. De
mor asters hebben dit verzoek ingewilligd.
VOORNAAMSTE
NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
Nadere mededeelingen over Rotterdamx
kasgeldmoeilijkheden.
Verschenen is het Voorloopig Verslag der
Eerste Kamer over de Bcgrooting van Bui-
tenlandsche Zaken.
Een nabeschouwing over de match ont
het wereldkampioenschap Dammen.
De Nederlandsch-Poolsche onderhande
lingen.
De weekstaat van de Nederlandsche Bank
laat opnieuw een kleine vermeerdering van
de goudvoorraad zien.
Met de Nederlandsche 'Ambulance naar
Abessynië, door P. van den Honing.
Brieven uit Bulgarije V (slot).
Volgens berichten uit Addis Abeba zijn
Abcssijnsche troepen cr in geslaagd een deel
van den straatweg Adoca—Makalle defini
tief te bezetten.
De hoofdmacht van Graziemi rukt thans
jolgens Abessijnschc mededeelingen langs
een ouden karavaanweg op in de nchting
Addis Abeba.
Kent gij uw land?
Brengt uw vacantie ln eigen land door
Naar wij vernemen is in voorberei
ding een comité, dat zich ten doel stelt
door het doen geven van filmvoorstel
lingen propaganda te maken voor het
doorbrengen der vacanties in den aan
staanden zomer in het' eigen land.
In ongeveer zestig verschillende gemeen
ten zullen gedurende de maanden Maart
April en Mei filmvoorstellingen georga
niseerd worden, met dien verstande, dat
in het Zuiden films uit het Noorden, Wes
ten en Oosten van het land, in het Noor
den films der andere pi*ovincies enz., zullön
worden vertoond teneinde op deze wijze
door het geheele land de aandacht te vesti
gen op het natuurschoon en de attracties
van het eigen land. De tot dit doel vex-vaar-
digde film draagt tot titel: „Kent gij uw
land?"
Voor het organiseeren van deze groots
opgezette pi-opaganda verleenen de Alg
Ned. Ver. voor Vreemdelingenverkeer en
ele plaatselijke vereenigingen voor vreem
delingenverkeer haar medewerking. Met
eenige andei-e organisaties wordt nog over
leg gepleegd.
Het secretariaat van het Comité is ge
vestigd bij den heer W. Beets Jr., Valerius-
straat 160, Amsterdam-Zuid,
De eerste aardbeien
te Amsterdam
Gekweekt door bestraling met Néonlicht,
Door het Laboratorium van Tuinbouw
en Plantenteelt te Wageningen werden
op de Centrale Markt alhier, de eerste
aardbeien aangevoerd. Deze waren ge
kweekt door bestraling met Néonlicht,
waardoor deze cultuur met behulp der
wetenschap circa drie weken is ver
vroegd.
GOEDERENLOODS TE IERSEKE
Op 28 Januari is de openbare aanbeste
ding gehouden betreffende het afbreken er
opruimen van de goederenloods met een
bergplaats en het maken van een goede
renloods met bijkomende werken op het
stationsemplacement KruiningenIerseke.
Laagste inschrijver was TI. J. H. Linker
hof te Den Haag voor f 4250.
Zal „Brastagi" heeten
Naar wij vernemen zal het nieuwe mo-
torvi-achtschip van de Rotterdamsche Lloyd
dat in aanbouw is bij de Kon. Mij. „De
Schelde", te Vlissingen, den naam Brastagi
ontvangen. Brastagi is een vacantieoord
nabij Medan.
^ehedec&wdsche^aadfiasia
1 POOS 20 CT.- TUBE 40 en 60 CT. 1
Twee personen te Oss
gearresteerd
In verband met een roofoverval van 1933
Door de Marechaussee van de brigade
Oss werden gearresteerd de ongeveer 50-ja
rige F. de H. en J. TI. Deze laatste, bijge
naamd J. de Soep, is de vader van den reeds
gedetineerden Toon de Soep. De arrestaties
staan in verband met den in November 1933
gepleegden straatroof op den caféhouder en
varkenshandelaar Van der Camp uit Her
pen. Van der Camp werd op den avond van
14 November 1933. na de Ossche markt te
hebben bezocht, toen hij zich per fiets naar
huis wilde begeven, op den Berghemschcxi
weg te Oss door eenige personen overvaller*
en van zijn jas behoofd, waarin zich een
portefeuille met f 750 aan bankbiljetten!
bevond.
Een direct ingesteld onderzoek had tot
resultaat, dat de jas werd teruggevonden,
doch de portefeuille met geld had men niet
kunnen bemachtigen.
Thans schijnt in deze zaak door een der
reeds gedetineerde Ossenarem, die in het
huis van bewaring te Den Bosch vertoeven,
ruader licht te zijn gebracht.
Het gearresteerde tweetal blijft tot nu tod
ontkennen, i
Een 27-jarige dame is te Amsterdam
met haar auto, komende van het Konings
plein en op den Singel in de richting van
de Munt rijdende, tegen een boom gebotst.
Zij sloeg met het hoofd tegen de voorruit
en liep door glasscheiwen kleine vei'wondin-
gen aan het gelaat op, welke ter plaats©
konden worden gehecht Het ongeval was
veroorzaakt, doordat de dame, al rijdende,
een sigaret had aangestoken, welke daarbij
op haar kleeren viel, Toen zij de sigaret
wilde grijpen, werd haar aandacht afgeleid,
met het vermelde gevolg.
EEN BELANGRIJKE ARRESTATIE
Met de arrestatie van een wei'klooze inl
de Houtrijkstraat te Amsterdam, die in
den nacht van Vrijdag op Zaterdag j.L in
de Planciussti'aat o.m. twee schrijfmachines
stal. heeft de politie van 't bureau Spaarn-
dammerstraat een goeden slag geslagen. Da
man heeft bekend aan niet minder dan
vijf inbraken schuldig te zijn. Een aantal
goederen van deze, over het algemeen klei-
no inbi-aken, is reeds achterhaald. Ook zijn
een aantal sleutels en andere inbrekers-
wenk tuigen in beslag genomen.
Velen knijpen hun oogen stijf dicht, wanneer het betreft een Christelijke
krant, hun eigen pers. die in stuggen strijd de hoogte bereikte, waarop
ze zich thans mag bevinden.
Ze willen er het goede, het vele goede, niet van zien.
Dat meenen ze wel te ontdekken in een „neutrale" krant. Dan sluiten
ze hun oogen voor het gevaarlijke, dat daaraan dagelijks is verbonden.
Van de „neutrale" krant willen ze het verkeerde niet zien, en van
him eigen krant het goede niet.
Vrienden van onze krant, roep dezulken toet
DE OOGEN OPEN!
Open voor de wereldsche sfeer van de „neutrale" krant.
Open voor het feit, dat Nederland een Christelijke dagbladpers bezit.
die er wezen mag
Als de oogen daarvoor open gaan. gaat ook het huis open voor de
Christelijke krant.
Stuur ons het invulformulier, elders in dit nummer, en den volgenden
dag glijdt de krant in de bus.
