DE REGENERATIE DER
GEREF. KERK VAN LEIDEN
MAANDAG 27 JANUARI 1936
TWEEDE BLAD PAG. 6
Stadnieuws
HET CONFLICT BIJ DE
STADHUISBOUW
HET WORDT WEER
INGEWIKKELDER
Het heiwerk is belangrijk
lichter geworden
De zaak van het conflict bij den Stadhuis
bouw, aldus meldt de r.k. L.Crt., schijnt
eerder nog uitbreiding te krijgen, dan dat
een volledige oplossing in het zicht zou zijn.
Het is ons n.l. bekend, dat eenige omwo
nenden aan de gemeente door deurwaarder
van der Woude een exploit hebben getee-
kend, waarin op het gevaar ook voor hun
perceelen wordt gewezen. Door het heien,
dat hun perceelen voortdurend doet dreunen
en schudden, vreezen zij ook gevaar voor
hun perceelen en zij verzoeken B. en W.
daartegen maatregelen te willen nemén.
Er is nog een andere kwestie, nml. die
van de zwaarte van het heiwerk. In de voor
waarden van den bouw van het nieuwe
Stadhuis staat het volgende betreffende het
heien, voorwaarden dus waarmede de aan
nemer rekening had te houden:
Het betreffende voorschrift luidde als
volgt: „30 slagen 3 c.M. stuit". Dat wil zeg
gen, dat, indien het inheien der palen zoover
gevorderd is, dat de paal bij 30 slagen
nog slechts 3 c.M. zakt het heien mag wor
den gestaakt, dat dus het fundament vol
doende stevig is.
Vast staat, dat dit een zeer zware stuit is,
welke niet weinig tot de schade aan de be
lendende perceelen heeft bijgedragen.
Toen nu door de veroorzaakte schade het
conflict uitbrak, heeft men schijnbaar inge
zien, dat deze stuit te zwaar en voor de be
lendende perceelen te gevaarlijk was, zoodat
het voorschrift werd teruggebracht tot: 30
slagen 12 c.M. stuit.
Hieruit blijkt reeds, dat ook degene, die
dit voorschrift veranderde, moet hebben be
grepen, dat een stuit van 3 c.M. bij-voort
gezet heien nog meer gevaar zou opleveren,
reden waarom de uitvoerder van het werk
nu de opdracht van 12 c.M. kreeg.
Of deze verandering in het heien voor het
nieuwe Stadhuis zelf later gevaarlijk kan
worden, doet hier nu eigenlijk niet ter zake,
maar wij mogen er toch wel op wijzen, dat
ook het gevaar voor het nieuwe Stadhuis,
dat hierdoor op een heiwerk komt te rusten,
waarin een onderling verschil van 9 e.M.
niet denkbeeldig is.
Wel heeft men dat gevaar willen onder
vangen door in het lichtere heiwerk honderd
palen meer te slaan dan men aanvankelijk
van plan was en het is heel goed mogelyk,
dat het gevaar voor scheuring of verzakking
hiermede volkomen ondervangen wordt. Wij
hopen het van harte.
In verband met al deze moeilijkheden en
dreigende schade, ook aan andere perceelen,
zouden wij, aldus de L. Crt., willen aanbeve
len om na afloop van het onderzoek, dat nu
gaande is, een bouwcommissie, speciaal voor
den Stadhousbouw in te stellen. Misschien
kan dan nog veel narigheid in de toekomst
[worden voorkomen.
Chr. onderwijzers
De afcL Leiden en Omstreken van de Ver.
Van Chr. Onderwijzers (es sen) in Nederland
en Overzeesche Gewesten hield Zaterdag
avond in het Nutsgebouw een bijeenkomst.
Bij opening las de voorzitter, de heer Ba-
kema 2 Tim. 3 en enkele verzen uit 2 Tim.
4, waarna hij een beknopt overzicht gaf van
het vereenigingsleven in 1935, waarin o.ra.
het zestigjarig bestaan der afdeeling werd
herdacht.
Spr. eindigde met de beste wenschen voor
het jaar 1936 uit te spreken. Dat nimmer de
liefde bij ons voor het kind verflauwe. Zij
er ook een ootmoedig gebed voor alle din
gen ons rakende bij de schoolpractijk.
De heer Kalsbeek, die tot bestuurslid was
gekozen, werd in het bestuur door den voor-
eitter nog welkom geheeten.
Do secretaris, de heer A. van Kapel, las
hierop de notulen, waarna enkele ingeko
men stukken werden afgedaan.
Enkele zakelijke mededeelingen aangaan
de de Vojo-actie werden door den heer Zijl
stra gedaan, waaraan deze nog een opwek
king vastknoopte aa n het Vejo-werk met
inspanning van alle krachten te steunen.
De peimingmeesteresse, me). Moene,
bracht hierop haar jaarverslag uit. De re
kening sloot met een hatig saldo van ruim
i 100. Haar werd décharge verleend.
Alsnu was het woord aan den heer A. v. d.
Baan om te spreken over: „De beteekenis
van Künkel voor ons werk in de Christe
lijke school".
Spr. begon met er op te wijzen, dat er
drie factoren zijn bij ons werk in de school,
It.w. do leerstof, de leerling en de onderwij
zer. Legde de eerste de objectieve methode
in les geven den nadruk op de leerstof, hier
op volgde de subjectieve methode die den
aiadruk vestigdie op den leerling.
Künkel echter laat ons nadruk leggen op
tie derde factor, de onderwijzer. Künkel ziet
de verhouding in den vorm van een drie
hoek, waarbij eerst de verhouding onder
wijzer—leerling dient in orde te zijn. De
persoonlijkheid van den onderwijzer bepaalt
het karakter van het onderwijs. Künkel
zegt: niet hervorming van het schoolwezen,
maar hervorming van den onderwijzer.
Als de twee hoofdbegrippen van Künkels
gedaohtengang teekende spr. do zakelijk
heid of open staan voor het leven en ten
tweede de ik-zucht of -dienst
Daar spr. reeds bij een vorige lezing bij
beide stelsels had stilgestaan, werden deze
alleen volledigheidshalve ia 't kort geme
moreerd.
Voortgaande werd er op gewezen dat
Künkel de raad geeft om indien wij in do
school niet weten of wij met zwakzinnige
kinderen dan wel met kinderen, die lijden
aan neurotische domheid te doen hebben,
iets dat bij elk kind in beginsel aanwezig
is, wij dezen niet als zwakzinnig zullen be
handelen, maar als geremd. Een kind met
een neurotische denkstoornis zulftn wij niet
naar een school voor buitengewoon onder
wijs sturen, daar dit voor een dergelijk kind
een doodvonnis beteekent Wij houden der
gelijke kinderen bij ons op school, maar
zullen er steeds voor waken, dat wij ze niet
meer ontmoedigen dan dat zij al ontmoe
digd zijn.
Wij zullen het kind er van overtuigen,
'dat het niet dom en minderwaardig is. Het
kind moet weten dat het geen onbruikbaar
mcnsch is, al zijn zijn schoolvorderingen niet
zoo uitstekend. Een dergelijk kind moet
zich ook in de school omringd weten door
belangstellende vrienden. Voor een praesta
tie zullen wij een waardeerend woord la
ten hooren.
Aan de hand van een citaat uit een van
HERDENKING IN DRIE
KERKGEBOUWEN
In de geschiedenis der
Afscheiding nam Leiden
een belangrijke plaats in
Morgen, Dinsdag 28 Januari, zal het hon
derd jaar geleden zijn dat het in Leiden
kwam tot de reformatie, die onder den
naam van de Afscheiding in de geschiedenis
staat geboekstaafd. Dit feit is in de drie
gebouwen der Geref Kerk van Leiden, door
haar drie predikanten, in den gewonen
dienst des Woords herdacht. In de Heeron-
gracht werd de dienst geleid door Ds W
Bouwman. Tot het woord van zijn tekst had
Ds. Bouwman gekozen Ps. 77 12: „Ik zal
de daden des Heeren gedenken: ik zal ge
denken Uwe wonderen van oudsher"
In zijn inleiding herinnerde Ds Bouwman
er aan. dat op li Oct. 1931. dus ruim 15
maanden geleden herdacht werd, ook in
Leiden, dat vóór honderd jaar de. Afschei
ding plaats had te Ulrum, aanvang van de
Afscheiding door heel ons vaderland. Pc
Afscheiding in onze stad staat niet nn zich
zelf. Ze staat met die reformatorische actie
in heel ons vaderland, in 't nauwste ver
band. is er een der uitloopers van. Maar
toch neemt Leiden in die heele Afscheidings-
Iveweeing een zeer eigenaardige plaats in.
Het is niet spr.'s bedoeling de geschiedenis
der Afscheiding in Leiden te vertellen, en
nog minder om in dezen herdenkingsdienst
den inensch od den voorgrond te stallen.
Neen. vvii willen, aldus spr., met den dich
ter van Ps. 77 Gods daden gedenken, de da
den van den getrouwen God des verbonds
en gedenken Zijne wonderen van oudsher.
Ps. 77 .een lied van een nakomeling uit
de zangersfamilie van Asaf, is niet een
doorloopend loflied.
I. Neen. het is in zijn eerste helft inist
een roerende klaagzang. De dichter geeft
hier de voorstelling van een bange worste
ling. de worsteling met een benauwend pro
bleem. waarin hem alle steun onder den
voet dreigt te ontzinken.
II. Maar dan zoekt hij zijn steunpunt in
het. verleden, in de wonderdaden, wplke de
trouwe Verbondsgod van oudsher aan zijn
volk heeft gedaan.
III. En zoo komt hij weer tot een ropmen
in zijn God.
Bij de ontwikkeling van zijn eerste punt
wijst spr. er dan op, dat de dichter gesteld is
voor een bang raadsel, dat zijn zielevrede
rooft. En dat spitst zich toe in deze benau
wende vraag: hoe kan de Heere, die eertijds
toch aan Israël zijn reddende macht zoo
wonderbaar openbaarde, nu toch gedoogen,
dat de vijand zoo oneerlijk zijn macht ont
plooit. Gods volk verdrukt en ten eenenmale
dreigt te vertreden onder den voet Met die
vraag "worstelt de dichter. Hij is er dag en
nacht mee bezig. Hij wordt er moe van Zijn
geest raakt uitgeput en machteloos. Wat
moet hij nu toch van zijn Verbondsgod den
ken? Valt er dan op Israëls God geen staat
te maken?
Benauwende vragen
Zulke benauwende vragen zijn ook aan
Gods kinderen van latere eeuwen niet
vreemd, zoowel wat betreft de leiding" die
God met ons persoonlijk houdt, alsook wat
aangaat Gods gangen in de historie en in
't wereldbeleid. Letten we alleen maar od
onze dagen. In Rusland zit de Satan oo de
troon en wordt de Christus vreeselijk legm
gestaan. In Duitschland is het Germaansche
heidendom weer uitgeroepen en tracht men
de kerk te knechten. Ook in ons eigen land
treedt de Godsverzaking, het ongeloof, de
Christus-verwcrning met driestheid od. Er
rijzen voor de naaste toekomst beangstigen
de vragen op.
De dichter neemt een heroïek besluit. Hij
wil die raadselen eens met rust laten. Hij
wil zich eens verdiepen in 't verleden. Hij
wil alles nu eens bezien in 't licht der his
torie, in 't licht van de daden Gods van
voorheen. En hoe meer hij dat doet, des te
meer daalt er vrede in zijn gemoed, 't Ge
loof in Gods trouwverbond richt zich weer
op. En 't wordt hem tot ontwijfelbare zeker
heid, dat God de zijnen niet zal verlaten.
Zoo mogen ook wij gedenken de daden
I des Heeren aan Zijn volk en erfdeel in ons
vaderland en in onze stad, nu een eeuw
geleden. Het was ook toen een bange tijd.
j Na de heerlijke periode der groote Reforma-
i tie van de 16c eeuw, was er allengs een
droeve inzinking gekomen. En in de groote
Revolutie was 't met dc kerk in Eüropa
droef gesteld. Totdat in het jaar 1816 in ons
l vaderland de kerk werd geknecht onder een
synodale organisatie, die als een juk op
haar drukte. Christus' Koningschap was
terzijde gesteld. Een menschelijk hiërar-
l chisch bestuur werd oppermachtig en zou al
meer de (belijdenis ter zijde stellen en
j de meest Godonteerende prediking op de
kansels toelaten.
Maar zie nu dc daden des Heeren. De
God des Verbonds hield nog een overblijf-
isel naar de verkiezing der genade in stand.
Hoe wonderbaar werkte Gods genade daar-
I in. dat Hij mannen verwekte als De
Cork en v. Velzen. Gezelle Meerburg en
Scholte. Brummelkamp on van Raalte, die
'weer het zuivere Evangelie \erkondigdcn,
dat hij aan een groeiende schare van man
nen en vrouwen de geloofskracht en -moed
verleende, de Kerk tot reformatie te bren
gen, het juk af te 6chudden. zich te laten
afzetten, uitbannen, vervolging en smaad,
boete en gevangenisstraf en berooving te
verdragen, en in den kerker nog psalmen te
zingen.
Leiden en de Afscheiding
Ook in Leiden was de kerk ingezonken.
Aan Leidens hoogeschool was in dc 17e
eeuw verbonden de Remonstrantsche hoog
leeraar Arminius, die de verderfelijke Re
monstrantsche leeringen- aan zijn studenten
en aan 't volk onderwees. Maar aan dezelfde
hoogeschool arbeidde Gomarus. die voor de
Geref. Belijdenis streed. In de 19e eeuw, in
en om de geschiedenis der afscheiding,
neemt Leiden een belangrijke plaats in.
Hier vooral werd een kring van studenten
gevormd ,die door Gods Geest herboren, zich
mot lichaam en ziel gegeven hebben voor
de belijdenis van Gods Naam en den heili
gen strijd voor Zijn kerk
Het was hier, dat reeds in Mei 1819 Nico-
laas Schotsman, predikant van Leiden, in
druk deed verschijnen zijn „Eerezuil ter na
gedachtenis van de nationale synode van
Dordrecht", en dat hij moedig bleef getui
gen, ondanks smaad en hoon, die hij te
verduren had. En onder de studenten, die
les van Ds. Schotsman ontvingen, was de
latere Afgescheiden predikant, Ds Tamme
Foppens de Haan, een der eerste docenten
van de latere Theologische School te Kam
pen.
Te Leiden woonde sinds 1817 de geleerde
dichter Mr Willem Bilderdijk, die met woord
en pen streed tegen' den geest der eeuw en
zoo machtigen invloed oefende op een kring
van jonge mannen.
Te Leiden is Mr Isaac da Costa, de be
keerde Jood. leerling van Bilderdijk, in 1822
door Ds Eigeling in de Pieterskerk gedoopt.
Hier heeft God verwekt den godzaligen
oefenaar Le Féburé, die het middel in Gods
Künkels boeken toonde de heer v. d. Baan
de tegenstelling KünkelAdler aan t.o.v.
het minderwaardigheidsgevoel bij kinderen.
Adviseert Adler om van het minderwaardig
heidsgevoel van het kind te profiteeren,
Künkel daarentegen •wil het eene kind niet
boven of onder het andere doen staan, maar
ze allen naast elkander plaatsen.
Künkels kritiek op het klassikaal onder
wijs, aldus spr. voortgaande bestaat in
hoofdzaak hierin, dat er te veel ge
ïndividualiseerd. Volgens Künkel zullen wij
op moeten houden met het opvoeden tot in
dividueële prestaties.- W;ij zullen in de
school trachten groepswerk tè vinden, waar
bij kinderen met elkander kunnen samen
werken.
Aan het einde van zijn referaat, dat de
volle belangstelling had, wees de heer Van
der Baan er met nadruk op, dat wij in de
klas een geest van trouw en kameraad
schap bij de leerlingen zullen aankweeken
en wel speciaal tegenover de zwakkeren.
Dan zal geen naijver voor eikaars werk
ontstaan, maar veeleer belangstelling.
Uitgesloten acht spr. een groote klas
klassikaal aan het denken te zetten. Beter
lijk», hét hem een dergelijke klas te specia
liseeren in kleine groepen.
De heer Van der Baan, die om des tijds
wille zijn lezing moest bekorten, besprak
ten slotte nog in 't kort de orde- en rust
verstorende elementen.
Bij monde van den voorzitter werd de
inleider bedankt voor zijn interessante le
zing, waarna er gelegenheid was tot vragen
stellen.
Nog enkele zken van ondergeschikt be
lang werden afgedaan, waarna sluiting op
gebruikelijke wijze volgde.
De Leidsche winkelstand
„Haison de Blanc"
De bekende zaak in babyartikelen „Mai-
son de Blanc" is met ingang van Zaterdag
overgeplaatst naar Nieuwe Rijn 36. Dit per
ceel heeft onder leiding van den heer L.
Menken een grondige restauratie ondergaan
en ziet er thans keurig uit. Het is een mooie,
ruime en lichte zaak geworden met een
groote verkoopruimte. De uitgebreide collec
tie artikelen k#n zeer overzichtelijk worden
gerangschikt. Deze collectie is uitgebreid met
tafelgoederen en verschillende wolsoorten
ten behoe\e van de dames die zelf de baby
goederen willem vervaardigen.
Zoo is al met al, ook wat de etalage be
treft, een fraai geheel verkregen. Het schil
derwerk werd ui (gevoerd door den heer F.
van Kleef, de electrisclie verlichting door de
N.V. „Icmco" en het stoffeenverk dóór den
heer B. L. v. d. Klugt.
BURGERLIJKE STAND
ONDERTROUWDP Fakkel 22 jr en W C G
Peu-se 23 jr F Zwart 20 Jr en J E Slinger
land 20 Jr.
GEBOREN: Johanna d v C J Zwetsloot en A
Ronian Johan Wilem z v P Grootendorst en
I Boevé
OVERLEDEN; P A Schoondeigar.g. wed:., 6fi
Ir J anscnArnoldus vr., 51 Jr C v d
Hoogtv IJzendoorn. vr.. 66 jr. H v Leeu
wen. ongem. man 61 Jr J J Pijpers, ongeh m
60 jaren
C. G. W.-nieuws
Woensdagmiddag speelt op t U.V.S.-ter-
rein aan de Nieuwe Vaart C-G.W. I tegen
U.V.S. I (2e klasse K.N.V.B.) Donderdag
middag half drie speelt een C.G.W.-combi-
natie tegen een Fabrieksarbeiders-Valken
combinatie op het terrein der fabrieksarbei
ders.
Zaterdagmiddag speelde een CG.W. com
binatie tegen leerlingen van de Zendings
school te Oegstgeeat. C.GAV. won met 6—5.
KAMER VAN KOOPHANDEL
VAN RIJNLAND
Wijziging. 23 Jan. N.V. Kalkfabriek „Rijn
land". Katwijk a. Zee, Hornerpolder, Noord
wijkscheweg. De procuratie van H. Schaap
is ingetrokken. Procuratie verleend aan: A.
Ouwehand, Katwijk a. Zee (B.P.).
N.V. A. Dorsman's Boekhandel en
Stoomdrukkerij, Noordwijk, Voorstraat 51/
53. Uittr. Dir.: A. Dorsman, Noordwijk.
Uittr. Comm. L. Graaf van Limburg Stirum
van Noordwijk, W. L. Benschop en J. N.
Dorsman. N.Dir.: J. Chr. Schmidt. Noord-
wijk-Binnen. N.Comm.: A. Dorsman, Noord
wijk.
24 Jan.: Rijnlandsche Delicatessenhan
del firma Grobbe. Alphen a. d. Rijn, van
Mandersloostraat 13, comestibles enz. Bo
vengenoemde zaak is omgezet in een ven
nootschap onder firma onder den naam:
wed. J. Hazebroek en Zoon. Venn.: Wed. T.
Hazebrpek—Spruyt en C. Hazebroek, Al
phen a. d. Rijn.
24 Jan. van der Helm's Goedkoope
Bazar. Katwijk a. Zee, Sluisweg 3. Galan-
teriën, ijzerwaren enz. Overl. E.: C. A. van
der Helm, d.d. 12 Jan. 1936. Wijz. han
delen. in: City Magazijn. De zaak te Oegst-
geest, Geversstraat 47a, is thans hoofdzaak.
Het filiaal te Leiden, Haarlemmerstraat 79
is opgeheven. De zaak te Katwijk a. Zee,
Sluisweg 3 is thans filiaal. Nieuwe eigen.:
G. H. van der Helm, Oegstgeest.
Nieuwe inschrijving. 23 Jan. Firma Lang
kamp (B.P.), handel en reparatie-inrich
ting van motor- en andere rijwielen enz.
Noordwijk, Molcnstr. 20. Venn.: J. Camp
huis en J. W. de Lange, Noordwijk.
De wedstrijden om het damkampioenschap
zullen begin Februari aanvangen. Door de
damvereenigingen L.D.V. en D.C.L. is hier
voor de bovenzaal van Maison Bernsen,
Breestraat 157 gehuurd, waar alle wedstrij
den op Vrijdagavond gespeeld zullen worden
UIT DEN OMTREK
ALPHEN AAN DEN RIJN
hand was, dat ecu kring van studenten aan
eigen zonde werden ontdekt en tot het ge
loof In Jezus Christus kwamen en be
kwaamd werden tot trouwe getuigen en
strijders voor de Gereformeerde waarheid.
Van de leerlingen van Le Féburé noemt spr.
slechts de later zoo bekende voormannen in
de afscheiding; Scholte. Brummelkamp, van
Velzen, Gezelle Meerburg, de Ilaen, van
Raai te, mannen die mét de Cock voor dc
Gereformeerde Kerken van blijvende betee
kenis zouden worden.
Ook wilde spr. niet onvermeld laten, rint
onze sleutelstad aan de kerken der Schei
ding, een drietal vrouwen heeft gegeven, die
een krachtigen steun zouden zijn, namelijk
de drie gezusters de Haen. De eene zuster
is gehuwd mot Ds. v. Velzen, heeft met haar
man veel smaad gedragen en is onder al
het leed reeds vroegtijdig bezweken. De
andere zuster is gehuwd met den latere»
Ds Brummelkamp en is een reeks van jaren
voor haar man een heerlijke steun, voor de
gemeente een troost en voor de stud,uiten
een moeder geweest. De derde is gehuwd
met Ds. van Raai te en met dezen in 1S46 ver
trokken naar Noord-Amerika, waar zij met
haar man ontzaglijke ontberingen heeft ver
dragen, maar ook als een moeder in de
Hollandsche kolonie in Michigan heeft ge
leefd en gearbeid.
God heeft aan de Geref. Kerk van Leiden
rijke genade verleend. Hier hebben mogen
arbeiden mannen als Donner en v. d. Lin
den, v. d. Huis en Beuker, v. Proostdij en
Kouwenhoven. Holster en Rudolph, Roordn.
Leenmans en de With, Wiersma en Roobol,
van de levenden maar niet te spreken,
mannen die korter of langer voor de kerk
van Lelden en grootendeels voor de kerken
in ons vaderland, van groote beteekenis zijn
geweest en in dankbare gedachtenis worden
gehouden.
Wij willen niet roemen in menschen,
laar gedenken de daden des Heeren, Zijn
wonderen van oudsher.
Na den middenzang weeg spr. er op, dat
het onder de Afgescheidenen in den loop der
jaren, helaas, ook aan twisten, verdeeldheid
en scheuringen niet heeft ontbroken.
Van grooten zegen ter bevordering van de
eenheid en saambinding der Afgescheiden
Gemeenten is geweest de oprichting en ar
beid der Theol. School te Kampen sinds
1854; en van heerlijke beteekenis was in I860
de vereeniging van ,4e Christelijk AJge-
scheiden Gemeente" en de „Gereformeerde
Kerken onder 't Kruis", onder den gemeen-
schappelijken naam van „de Christelijke
Gereformeerde Kerk".
En toen in 1S86 er een nieuwe reformatie
tot stand kwam, die 't meest onder den
naam van de Doleantie bekend is en op
eenigszins anderen leest was geschoeid,
maar plaats had op den bodem van dezelfde
beginselen en Belijdenis als de Afscheiding,
zoodat er wéér een belangrijke groep van
Kerken uit de Synodale banden werd be
vrijd en optrad onder den naam van „Ne-
derduitsch Gereformeerde Kerken", toen
was er door de rijke gunst onzes Gods maar
een zestal jaren noodig, tot 1892, om te ko
men tot een vereeniging van de Chr. Geref
Kerk en de Nederl. Geref. Kerken onder den
naam van: „de Gereformeerde Kerken in
Nederland".
Maar nu legt dat alles aan ons, de naza
ten, j,a de erfgenamen van de rijke zegenin
gen dier strijdende vaderen, ook zoo dure
verplichtingen op.
Allereerst de verplichting om te zoeken
en "to bewaren de eenheid met allen, die
met ons op den bodem van dezelfde Belijde
nis staan en naar het zuivere Woord van
God Hem willen dienen.
Neen, onze vaderen scheidden zich niet
af van de Kerk, maar van het door allerlei
banden gebonden en bindende Genootschap,
omdat daarin aa.n menschelijke inzettingen
meer macht en autoriteit weid toegekend
dan aan het Woord Gods, en omdat zij daar
in den Heere niet naar Zijn Woord in al
les konden dienen.
Daarom doet het ons. aldus spr., dan ook
zoo innig leed, dat de Chr. Geref.
Kerk zoo weinig de roeping gevoelt om
met de Geref. Kerken weer tot eenheid te
komen, terwijl toch naar onze heilige over
tuiging de gerlecldheid en gescheurdheid op
geen enkelen wettigen grond volgens
Gods Woord steunt en voor den Koning dor
Kerk niet te verantwoorden is.
Daarom smart het ons, dat cr thans
nog zooyelen, die met ons de Gereformeerde
Belijdenis liefhebben, in de zondige ge
meenschap van het Hervormde Genootschap
volharden en nog maar niet komen tot de
daad der kloeke gehoorzaamheid aan den
Koning dor Kerk.
En daarom gaat o.ns hart er hunkerend
naar uit en gaat ons gebed op tot den God
onzer vaderen, dat toch eens alle Gerefor
meerden op den grondslag der zuivere Be
lijdenis overeenkomstig Gods onfeilbaar
Woord in één kerkelijke gemeenschap mo
gen samenleven.
De vrijheid en zelfstandigheid der Kerk
wordt weer op gevaarlijke wijze belaagd.
Zie naar onze Oosterburen. En ook in ons
eigen land worden diezelfde tendenzen
•aargenomen.
Moge de Heere God aan ons en onze kin
deren genade geven om pal tc staan voor
dc handhaving van de vrijheid der Kerk, om
God naar Zijn Woord te dienen; om trouw
te blijven aan de banier der zuivere Belij
denis, ons van de vaderen overgeleverd.
In de andere kerken
Ds. H. Thomas, die in de Oude Vest
kerk voorging, bepaalde zijn gehoor bij
Hosea 6:1: „Komt en laat ons wederkee-
ren tot den Heere, want Hij heeft ver
srheurd en Hij zal ons genezen, Hij heeft
geslagen en Hij zal ons verhinden."
Bij de ontvouwing van dit tekstwoord
zette spr. uiteen, dat Hosea, de onvervalsch-
te boetprediker, de zonden van Israël brand
merkt als overspel. God. de Getrouwe,
kastiidt Zün volk en doet het wederkeenen
Dit zien wij ook uit den tekst: komt en
laat. ons wederkeeren tot den Heere. In
dachtig aan dit woord zullen wij het best
de afscheiding berdenken, die ons van
zondige, kerkelijke banden verlaste. H.«t
was een opzeggen van gehoorzaamheid aan
een Synode, dlic reglementen stelde boven
tiods Woord. Het was tevens een terugkeer
tot leer. dienst en tucht naar Gods Woord.
Spr. zette dan het onderscheid tusschen in
stituut en organisme der kerk uiteen,
waarbij hij waarschuwde togen kerkehik
chauvinisme. Ken instituut moet zijn de
bedding waardoor Jezus Christus Zijn over
vloedig leven stuwt
In dit licht moeten wij ook het werk
Gods van de Afscheiding zien. Daarom ging
het bij d« vromen. Hier ligt de kern van d
Afscheiding.
Nadat Ds. Thomas er op gewezen had.
dat het ook in dezen tijd vaak ontbreekt
aan 't vaste geloof, zondekennis en ge
meenschap met den Heiland, wekte hfi op
zich geheel en al over te geven aan Jezus
Christus.
In de Hooigracht kerk ging Ds. H. A.
W i e r s i n g a in de dienst des Woords
Als overdenkingswoord voor deze ure koos
spr. 2 Kron. 29 10 en 30: „Nu is het in mijn
hart een verhond te maken met den Heere
den God Israëls. opdat de hitte Zijns toorns
zich van ons afkeere. Jehizkia nu en al het
volk verblijdde zich over hetgeen God voor
het volk bereid had; want deze zaak
schiedde haastelijk."
Ook Ds. Wiersinga herinnerde in het be
gin van zijn prediking aan de voormal
der Afscheiding tc dezer stede. De eerste
samenkomsten werden gehouden in het
huis van Kaatje Paaimv, turfverkoopster
aan de Langegracht. Ook kwam men bijeen
in de pakhuizen van Tieleman en Dro;
Naar aanleiding van een vast besluit in
het reformeeren van het Huis Gods door
Hiskia sprak spr. over: hoe hij tot dit be
sluit gekomen was en hoe dit uitgevoerd
werd. Uitvoerig weidde spr. uit over deze
refprmatie, waarbij hij tevens gelegenheid
vond de doleantie hierbij te behandelen.
trale Alphen a. d. Rijn in „Concordia". Het
was feitelijk een vragenmiddag, waarvan
we in overleg met den w.n. voorzitter en
den heer Van den Heuvel hier de hoofd
zaken weer geven.
Daar de voorzitter de heer J. G. Baart,
ernstig ongesteld is, stond de vergadering
onder leiding van den heer C. B. Batelaan,
van Bodegraven. Deze las Lucas 9 en ging
voor in gebed. Inzonderheid werd welkom
geheeten de lieer Chr. van den Heuvel,
lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal.
Eerst was het woord aan de aanwezigen
tot het stellen van vragen, waarvoor, om
de lijn van den spreker te kunnen volgen,
een schets was uitgereikt. Van deze gele
genheid maakten velen gebruik. Vragen
werden gesteld over de groote versplinte
ring van het partijwezen, binnen- en bui-
tenlandsche politiek, publieke huishouding,
de genomen maatregelen voor landbouw en
industrie, vrouwenarbeid, sociale maatrege
len en S.D.A.P. bezuiniging bij het onder
wijs en concentratie van scholen, geloofs
vrijheid, geestelijke vrijheden en rechten,
kapitaal vlucht, crisispol itiek etc.
Na de pauze gaf de heer Van den Heu
vel een duidelijke, leerzame en tot het ein
de boeiende beantwoording en uiteenzet
ting van het A.-R. beginsel op het breede
terrein van het leven.
Aangaande de financleele politiek merk
te Spr. op, dat zeker bij de e.v. grondwets
herziening de vergoeding Kamerleden aan
de orde zal komen. Voor sluitende begroo
ting is maar één manier: besparing uitga
ven. Uitgesloten is vermeerdering van in
komsten. Verzwaring van belasting is naar
Spr.'s oordeel reeds ver genoeg gegaan, het
welk met voorbeelden werd verduidelijkt.
Bezuinigen is moeilijk. Als een postkan
toor wordt opgeheven of treindiensten ver
minderd zijn dc adressen vele. Hoofdzaak
is: we moeten kleiner gaan wonen en af
schaffing van diensten. Bij opheffing van
het bankgeheim zou dit alleen effect sor-
teeren. wanneer dit gedaan werd over dc
wereld. Men heeft toch immers veelal ook
geld in het buitenland cn voor hen die
weinig bezitten, is de opheffing niet aange
naam, d.w.z. men wil liever niet dat zijn
naaste bekend is met zijn toestand.
Toen Spr. behandelde de muntpolitiek,
merkte hij op, dat er grond is voor optimis
tische verwachtingen van devaluatie. De
Regeering is paraat, als bijv. andere lanjien
afvallen van den gouden standaard. Er zij
vertrouwen in de Regeering, die geen enkel
ding zal nalaten in het belang van de wel
vaart
Bij de behandeling van de werkloozen-
zorg, zei Spr., dat eenig verschil in norm
van stad en platteland wel noodig is, doch
het verschil moet niet groot zijn. Wat aan
gaat de arbeid der vrouw is er verschil in
overheidsdienst en vrij bedrijf. Aij wat mo
gelijk is moet gedaan worden om mannen
aan arbeid te helpen, maar een groote
groep jonge mannen die een goed in
komen hebben, huwen niet.
Aan de hand van den Bijbel ging Spr.
na het sociale leven in het gemeen. Vast
houden aan het bestaande is niet altijd
■noodig, maar hot streven zij naar recht cn
gerechtigheid. De Chr. Vakorganisatie heeft
veel goeds gedaan. Hét bezwaar is i^u ech
ter, dat de Staat alles moet doen en het
Maatschappelijk leven zich niet behoorlijk
ontwikkelt. Bij de economische politiek is
het doel van alle maatregelen ons inge-
schrompeld bedrijfsleven voor wegzinken
te behoeden. Zoowel bij landbouw als in
dustrie kan dan veel werkloosheid worden
voorkomen. Thans is er een langzaam te
rugtrekken van steun. Bij de richtprijs
de tarwe moeten we er aan denken dat het
gaat ten koste van de landarbeiders. Weet
men wel dat de richtprijs tarwe is 75 pCt.
van vóór de oorlog, terwijl de levensstan
daard 140 pCt. is. Van f 12.50 is het nu
f9.en daar de loonfactor 4/5 is zijn het
de arbeiders die helaas getroffen worden.
Landarbeiders in Zeeland verdienen genüd
deld 2123 cent en bij het Werkfonds is
het loon 5456 cent. Uit het Nederlandsche
volk moet grooter bedrag komen voor de
agrarische producten, want letten we
genoemde loonen, dan is dit geen sociale
rechtvaardigheid. Men spreekt van boeren-
steun maar het is prijsregelen.
Voor den Middenstand zijn dc moeilijk
heden voor de Overheid groot. Bij eredict-
verlecning is hot moeilijk om de juiste lijn
te vindon. Op dit terrein komt ook nog de
moeilijkheid van de toeneming van zaken.
De laatste twee jaar nam de bevolking toe
met 3 pCt. maar de kapperszaken bijv. met
30 pCt. Vóór- en nadeel van den Volken-
bond, binnenlandsche politiek. Nederland
als Chr. Staat passeerden de revue. Wordt
niet veelal voorbij gezien dat Dr. Colijn
vóór de verkiezingen door de radio wees
op: „De Heer is mij tot hulp en sterkte"
Menschelijk kunnen schiet te kort. Worden
ook de zegeningen die we hebben niet
voorbij gezien?
Aangaande het kicsrechtstelscl worden
veel plannen geopperd. Evenredige verte
genwoordiging is goed, hoewel het stelsel
van België, nl. verdeeling in prov., zeker
overweging verdient. Uitvoerig werd nage
gaan de onderwijspolitiek, houding van
Kamerfractie enz.
Besprekende art. 36, merkte Spr. op, dat
men veelal let op het middengedeelte, maar
dat soms liet. slot wel eens wordt vergeten:
te bidden voor de Overheid.
Met groote ernst wees de lieer Van den
Heuvel er tot slot op, dat we vooral nil
zeer getrouw moeten zijn. Het geloof in
Gods Voorzienigheid moeten wo toonen in
ons leven. Niets, maar dan ook niets is er
bij geval. Hetzij rijkdom of armoede, het
komt ons toe van onzen Vader in
hemel.
Zeer dankbaar betoonden zich de aanwe
zigen voor de wijze •waarop de heer Van
den Heuvel dc politieke toestand had be
licht. Van een uitnemend geslaagde ver
gadering gewaagde de voorzitter. Metter
daad!!
KNAPENVEREEN. SPR. 8 17b.
In het Vereenigingsgebomv hebben de
gecombineerde afdeelingen van de Knapen-
vereeniging Spreuken 8 17b, hun jaarver
gadering gehouden. De heer J. Zonneveld
opende inet Schriftlezing en gebed. De heer
J. G. Hoogtevling sprak daarna de jongens
over het zoeken van God naar den zon
daar, het zoeken van den verslagen zon
daar naar God, het vinden van God, het
N.V.l EFFECTEN-*. BANKIERSKANTOOÏ
REMKEU
Z7Z05
j gaarne op aanvraag toe.
N
L~"k
RADIO
DISTRIBUTIE
MAANDAG 27 JANUARI
Programma 3: 8 Brussel VI: 9.20 Keulen:
11.20 Kalundborg; pl.m 12.15 Brussol VI: 14 21
Parijs Radio; 17.20 Keulen; 10.10 Berorruinster.
21.20 Rome of div; 22 Berlijn; 23.20 Woonet
of dive-sen
gramma 4: 8.05 Parijs Radio; 10.35 Lon-
leg; 17.05 Droitwlch: 18.20 Diversen: 18.30
fclh: 19.10 London Reg; 20.20 Droitwlch;.
Londen Re-g; 22.20 Brussel VI; 22.30 LonJZ.
den Regr. W
DINSDAG 28 JANUARI I.
Programma 3: 8 Brussel VI: 9.20 Keulen;
.05—10.35 Deutschl-sender; 11.20 Kalundborg
.-n 12.15 Brussel VI; 14 20 Kalundborg; 1.5.»
i of dlv; 22.20 Brussel VI
liv.
l 4: 8.05 Parijs R.adio: 10.35 Lon
den Reg; pl.m 12.50 Droitwlch: 14.20 Londen
17.35 Droitwich: 18.20 Diversen; 18.50 Droitw.
19.10 Londen Reg; 22.20 Droitwlch.
De begrafenis van den Engelschen Konlntf
Agenda
tot en met Zondag 2 Februari a.s. waargejlf
nomen door de Apotheken M. BoekwijU
Vischmarkt 4. telef. 552. en C. van Z
Wilhelminapark 8,
wandelen met God en belijden van God if
dit leven en daarna de eeuwige heerlijkheid»
bij God. De heer L. Spreij vertelde
boeiend verhaal aan de hand van lichtbeeld
den, vertoond door den heer Visser. Yerdel
werd de avond gevuld met samensprakea
en voordrachten, waarvan de jongens veel
werk hadden gemaakt- 't Was een gezelligi
avond, die door den heer L. Spreij
dankgebed gesloten werd.
DAMMEN
In de competitie „Dc Rijnstreek"
A.D.C. I nu op de eerste plaats met 48
voor en 12 tegen; A.D.C. II staat np
tweede plaats en H.D.C. I op de vijfde. Iijti
afd. II staat H.D.C. II op de vierde ej_
A.D.C. III op de vijfde plaats.
HAZERSWOUDE f
R
RAADSAGENDA
De Raad dezer gemeente zal vergadereta
op Woensdag 29 Januari 1936, des voormidf
dags 10 uur. Ri
Onderwerpen ter behandeling: wi
1. Ingekomen stukken.
2. Voorstel van B. en W. tot intrekking
van het raadsbesluit betreffende maxiinunT
snelheid. Tj
3. Voorstel van B. en W. tot wijziging
van de nieuwe verordening op de hondenke
belasting. fca
4. Voorste] van B. en W. tot het aangaatfrö
van een nieuwe rekening-courant-ovoreensc
komst met de Bank voor Ned. Gemeentewc
5. Voorstel tot wijziging van hot ruadsge
besluit inzake het ventverbock P<
verbinding van den Loeteweg met
piere kade. po
7. Bespreking van de loonbijslagregelinP8
gen voor 1936. p
8. Voorstel van B. en W. tot publieke vejf18
pachting van -het grasgewas en do tuinP
grond langs den toegangsweg naar heP
station.
NED. HERV. KIESVER. „CALVUN"
De Ned. Herv. Kiesvereen. „Calvijn" hielC'
in het Oude Raadhuis een ledcnvergaderinr1
welke goed was bezocht. De voorzitter. dP
lieer J a c. v. Beek S.zn, opende 't samcre]
zijn op gebruikelijke wijze, waarna de secife
taris. de heer L. Noor dam. de notulet
las, welke onveranderd werden goed pc1
keurd en vastgesteld. De rekening van derj(
penningmeester, den heer C W O p p e 1 a aj?.e
sloot met een batig saldo van f 6.77.
Zoowel secretaris als penningmeester werft1
den dank gezegd voor hun accuraat beheeE
Door den heer A. van Staveren J.»?
werd een Bijbelonderwerp op keurige el?
duidelijke wijze behandeld, hetgeen va??
ernstig onderzoek getuigde. Het werd mei'
belangstelling gevolgd.
Bij de daarop gehouden bestuursverkm.
zing werd de heer Jac. v Beek S.zn met of
één na algemeene stemmen als voorzitt^
hei'kozen. Een nieuw lid werd ev
met algemeene stemmen tot de vereeniging
toegelaten.
Na de gehouden rondvraag, waaraan eeit
paar leden deelnamen, werd de vergaderinC!
met dankgebed gesloten.
DE WERKLOOSHEID
Bij het correspondentschap voor Arbeit®
bemiddeling staan als werkloos ingeschrr
ven 215 personen, waarvan 61 steuntrel
kend.
HILLEGOM
CHR. KINDERKOOR kc
Morgenavond half acht hoopt het Chtï«
Kinderkoor „Lenteklokjes" haar eerste uitfa
voering te geven in het Nutsgebouw. Med«ge
werking verleent mej. Corry van Dokkum*e
van Hazerswoude (sopraan), terwijl
'lieer Han Zirkzee, van Leiden, voor de
geleiding zorgt, yet koor staat onder lei^
ding van mej. Riek Meijering, van Katwijc8
aan den Rijn. Daar het ongetwijfeld eet
avond van genieten zal worden, wek kei
wij ieder op deze uitvoering bij te w
ONGEWENSCHT BEZOEK.
Van Vrijdag op Zaterdagnacht hebbefk
inbrekers een bezoek gebracht bij verschif
lende bewoners van de Leidschestraat. Yeifle
schillende schuurtjes werden opengebrokeic
men mist belastingplaatjes, een rijwjefe
lantaarn enz., terwijl bij den heer Bog(
hout een geldkistje met f 40 werd mede«r
genomen. Tot. nog toe van de daders geen
spoor. p
KATWIJK AAN DEN RIJN0
GEREF. MANNENVEREENIGING
De Geref. Mannenvereeniging „Schrift eJi(
Belijdenis" vergadert Woensdag 29 Jnnuarioi
in de kleine zaal. Door don heer P. Aco
Schonoveld zal worden ingeleid een ondefoi
werp Schriftstudie over Rom. 8 18—3flKv
Aanvang 8 uur. Tt