Siroop fame!
DONDERDAG 16 JANUARI 1936
F DERDE BLAD PAG. 9
'KERKNIEUWS
IjTED. HERV. KERK
1 Beroepen: Te Numansdorp (toez.). F.
ÉG. H. Nicolaï te Jutphaas. Te Oldebroek,
IC. v. d. Wal te Dirksland.
icHR. GEREF. KERK
I B er o e p e n: Te Alphen a. d. Rijn, J. A.
iRiekel te Delft.
BEROEPBAAR VERKLAARD
De heer D. C. v. L o n k h u y z
n te
mersfoort, cand. aan de V. U., is door de
Tclassis Amersfoort der Geref. Kerken ge-
jjlëxamineerd en beroepbaar verklaard.
De heer v. Lonkhuyzen zal gaarne des
j. Zondags de kerken dienen en een e.v. beroep
literslond in overweging nemen. Zijn adres is:
'iSmallepad 40 te Amersfoort, tel. 880.
n o,CRITIE*
CRITIEK OP DE R.K. MISSIE
'a'lDs. L. Nieuwpoort ter verantwoording
V5geroepen
jjj. Het Alg. Prot. Kerkblad van 2
.je ij Januari j.l. deelt mede, dat ds. N.
2^ Nieuwpoort te M e n a d o in de Mina-
hassa naar Batavia geroepen is, om
zich aldaar te verantwoorden over zijn
optreden te Menado. Ds. Nieuwpoort
I heeft namelijk het Roomsch-Katholieke
j werk in de Minahassa zeer scherp be-
critiseerd en het Kerkblad zegt, dat
I ook zij, die van oordeel zijn dat de
I Protestantsche opinie geenszins onder
stoelen of banken behoeft te worden
gestoken, de critiek van ds. Nieuw
poort niet juist1 vinden. Ds. Nieuw
poort heeft aan den oproep (der Indi
sche regeering), gehoor gegeven en is
den 4en Januari te Batavia aangeko-
GEREF. GEMEENTEN
Part Synode van het Zuiden
De Part. Synode van het Zuiden der
iGeref. Gemeenten zal 28 en 29 Jan. a.s. te
Krabbendijke worden gehouden. In de
lire des gebeds die aan de Synode zal voor-
jafgaan. zal voorgaan Ds. A. Verhagen
Ivan Middelburg.
EERSTE-STEENLEGGING
i Hedenmiddag is te Aalsmeer de eerste
steen gelegd voor den bouw der nieuwe kerk
de Chr. Geref. Kerk te Aalsmeer,
kvelke plechtigheid verricht werd door Ds.
JIV. H ee r m a den pastor-loei.
De Vereeniging van kerkvoogdijen in de
[Nederl. Hervormde kerk houdt Woensdag 29
in Krasnapolsky te Amsterdam
»en streekvergadering, waar „Het reglement
'op de predikantstractementen" besproken
worden, sprekers de heeren D. B1 o e-
s, ir. C. W. E. van Voorst van
s t en H. E i s m a, allen leden van den
van Beheer, alsmede mr. dr. H. M. J.
JWagenaar, directeur van den Raad van Be-
ir. Mede zullen vóór 22 Januari ingedien-
i vragen van algemeenen aard behandeld
jlvorden. De vergadering is zoowel voor kerk
voogden en notabelen als voor predikanten
en andere kerkeraadsleden toegankelijk.
Vóór aanvang der vergadering, n.l. denzelf
den Woensdagmorgen van 1012 houdt
terzelfder plaatse mr. A. de Jong, secretaris
der vereeniging, met eenige andere heeren
zitting voor hel geven van adviezen aan
rerkvoogdijen.
STEUN VOOR OOSTENRIJK EN
k OEKRAÏNE
Het „Alg. Ned. Comité tot hulpverleening
het Protestantisme in Oostenrijk en
pekraïne", voorzitter prof. dr. J. A. Cramer
Bilthoven, heeft na onderzoek besloten
|cm de bij het comité ingekomen gelden te
jgebruiken voor steun aan de Gereformeerde
(Hervormde) kerk te Weenen-West, aan de
Svangelische kerk te Weenen-Favorieten,
den Evangelischen Centraalbond voor-
inwendige zending in Oostenrijk en aan de
[Gereformeerde (Hervormde) beweging in de
Oekraïne.
NED. VERG. VOOR ISRAëL
I Dinsdagavond 7 uur zal de Ned. Ver. voor
Qsraël haar 25e jaarvergadering houden in
j,.Elim" (Tulpstraat 14) te Rotterdam.
Als (herkiesbare) bestuursleden zijn aan de
an aftreding Mej. C. W. v. d. Bos te
[Rotterdam, Mej. .T. .T. de Jonge te Den Haag)
i de heer W. den Duik Jacz. te Scheve-
pringen.
Inwendige Zending in 1935
Bij de jaaroverzichten van Kerk- en
ïhoolwereld zijn eenige gebeurtenissen,
liggende op het terrein der Inwendige Zen-
|öing, nog niet gememoreerd. Volledigheids-
herinneren wij dus: aan het 200-jarig
nrufjübileum der Suriname-Zending; aan
ütW uittreden van den heer P. van Wijk Jr. en
5251 het optreden van Dr. H. C. Rutgers als se-
cretaris van het Ned. Bijbelgenootschap; aan
het aftreden van Ds. A. W. Voors en het
l Nf optreden van Ds. Meijer als Directeur van
I de Marthastichting; aan den Reclasseerings-
dag van 18 Mei; aan het 10-jarig bestaan
van den Centraal Bond voor Inw. Zending;
aan het 25-jarig bestaan der Psych. Neurol.
Kliniek van de V.U. te Amsterdam; aan de
[oprichting van den Herv. Bond voor Inw.
[Zending op Geref. Grondslag; aan de ten
toonstelling van het Réveil-Archief in Fe
bruari; aan het aftreden van Dr. J. Ronda
als gen.-dir. van Wolfheze, het overlijden
van Ds. Smit en het optreden van Ds. Andree
als geestelijk verzorger van Vogelenzang;
aan de Evangelisten-Conferentie op Hem
men; aan de Interkerkelijke Conferentie voor
de Jodenzending te Rotterdam, en aan het
overlijden van Mevr. Barth-van Marle, se-
j cretaresse van „Licht lm Osten".
en a KORTE BERICHTEN
kendi ^jj ontvingen het Jaarboekje 1936 der
-.('Geref. Kerk van Haarlem, de kerk,
l-Mldie het nieuwe jaar binnenging met een gift
van f 25.000.zoodat het volgende jaar-
boekje in plaats van drie. vier predikanten
[jj 22I aangeven. In dit boekje treft men een
eel 1 adreslijst van alle gemeenteleden aan.
larei
- In druk verschenen is de radiopreek, op
.erkj mendaal. Dit is de 3e der door de Radio-
TENl Commissie van die kerk uitgegeven preeken.
istrit handelde over Luc. 2:16: „De gang naar
Bethlehem", 1 .vvw
J -
VERGADERING VAN „KERK-
HERSTEL" TE LEEUWARDEN
Gister vergaderde het Prov. Comité Fries
land van „Kerkherstel" met talrijke genoo-
digden in de groote zaal van het Vereeni-
gingsgebouw „Iréne" te Leeuwarden. Voor
deze vergadering bleek groote belangstelling
te bestaan, zoodat met het aantal geïntrodu-
ceerden de groote zaal geheel was bezet.
Om twee opent de voorzitter, Ds. G. v.
Veldhuizen van Hantum de vergadering
en zet in zijn openingsrede het doel van dit
samenzijn uiteeen nl. dat wij met elkander
de vraag onder oogen willen zien, hoe wij
Hervormden de Doleantie herdenken. Waar
het Comité, thans in buitengewone vergade
ring bijeen, van meening is geweest, dat het
jammer zou zijn, wanneer niet door meer
belangstellenden deze besprekingen werden
bijgewoond, heeft het besloten, tot een be-
iaald maximum introducties toe te staan,
n het is verblijdend, dat zoo velen van deze
ielegenheid gebruik gemaakt hebben.
Daarna wordt het woord gegeven aan Ds.
H. G. Groene woud van Balk om te
spreken over „De geschiedenis der Dolean
tie"
Referaat Ds. Groenewoud
Spreker merkt op, dat de Doleantie een
crisis is geweest, die evenwel de kerkelijke
kwestie niet tot een bevredigende oplossing
bracht. In deze crisis werken verschillende
beginselen. De strijd ging tussehen het be
ginsel van Kuyper, die een vrije Gerefor
meerde Kerk zocht, en dat der „synodalen".
die de bestaande organisatie zonder meer
handhaafden.
Hoedemaker verwierp de keus tus
sehen deze twee en achtte in zijn beginsel
derde mogelijkheid gegeven; hij wilde
herstel van de Gereformeerde Volkskerk als
belijdende Kerk.
Na een historisch overzicht merkte
spr. op, dat Hoedemaker pogingen
aanwendde om de kwestie in een
spoor te leiden, dat tot zuivere oplos
sing van het conflict zou voeren. Hoog
tepunt is de bekende vergadering in
Sneek: daar is niet tot een breken in
den geest van Kuyper aangespoord;
wel om heel de Kerk te bevrijden
van de huidige organisatie. Het con
gres van 1114 Januari te Amsterdam
gehouden maakte een eind aan de ver
wachtingen van Hoedemaker. Hierdoor
werd de scheiding voltrokken.
Daarn^ sprak Prof. Dr. Th. L. Haitje-
a a van Groningen over „Recht en onrecht
an de Doleantie".
Referaat Prof. Haltjema
De Doleantie-beweging, aldus spreker,
mag van Hervormd standpunt niet in staat
beschuldiging worden gesteld, wanneer
wij niet eerst bereid zijn het betrekkelijk
recht van dit kerkelijk conflict te laten gel
den.
Toegegeven moet worden, dat het pijnlijk-
ernstige van het Hervormd-kerkelijk vraag
stuk in de decenniën, vóórdat de Doleantie
uitbrak, in steeds schriller licht was komen
te staan.
Dr. A. Kuypers eigen geestelijke ontwik
keling weerspiegelt hoezeer hem de nood dei-
kerk al meer bewust is geworden.
In de Confidentie (1873) ligt een
ontroerend stuk autobiografie voor
ons, waarin een menschenziel den nood
zijner Kerk oprecht uitschreit. Innig
en diep was Kuypers heimwee naar
een Kerk, die echt weer „Moeder" kon
zijn en leiding kon geven aan haar
kinderen. De Hervormde Kerk zeide
op beslissende oogenblikken niets, of
ze zei ja of neen, tegelijk.
De menschen van besliste Geref. overtui
ging waren naar den achtergrond v
kerkelijk leven gedrongen, naar de sfeer der
.g.n. keldervroomheid. Op den voorgrond
vochten de verschillende theologische stroo
mingen om de kansels. Terwijl de Synode
de officieele kerkelijke besturen de volstrek
te tegenstellingen in de Christendomsopvat-
tingen trachtten te verbloemen en iedere uit
barsting van fel conflict trachtten te voorko
men door al maar weer reglementswijzigin
gen, die er op uit waren den status quo te
handhaven, doch tegelijkertijd het wezen der
kerk als Christus-belijdende Kerk in steeds
dichter nestelen hulden.
Spr. wees op de wijzigingen van Artt. 38
en 39 van het Reglement op het Godsdienst
onderwijs, welke in 1879'80 hun beslag
kregen, en ook mannen als Bronsveld deden
uitroepen: non possumus! Op de wijziging
ook van Art. 40 van het Reglement op het
Godsdienstonderwijs (1885'86). En op die
van de proponentsformule in 1883, zoodat
men ook met dit nieuwe onderteekeningsfor-
mulier vrijwel alle kanten, althans twee te
genovergestelde kanten, uit kon!
Hier kan en mag niet gesust wor
den met de opmerking: allemaal
dwarsdrijverij en politieke strategie
van mannen als Kuyper en Rutgers.
Hier prangt de nood van de handha
ving der belijdenis, die aan de Kerk
van Christus is toevertrouwd, maar
dan om ze zuiver te houden ter wille
van de klankvolle ondubbelzinnigheid
van de verkondiging des Evangelies.
Het onrecht der Doleantie
Om te beginnen heeft de geschiedenis na
1886 eigenlijk reeds bewezen, dat de Dolean
tie niet de oplossing van het kerkelijk
vraagstuk wezen kan. Spr. wees op twee on
miskenbare feiten: 1. op de wederopleving der
Waarheid Gods in de Hervormde Kerk juist
na 1886. Kuypers voorzegging, dat de Volks
kerk onder de Synodale organisatie als een
dood geraamte zou ineenzakken, is niet uit
gekomen. 2e. Op de moeilijk onder woorden
te brengen verstarring, verwereldlijking en
wording van het Gereformeerde leven in
de „doleerende" gemeenten. Dat is niet al
leen op rekening te stellen van den tand des
tijds, maar vooral mede van het „stelsel",
meet af achter deze proeve van .re
formatie der Kerk" werkte.
Spr. wees in verband hiermede uitvoerig
j een vijftal zeer principieele fouten, die de
Doleantie aangekleefd hebben, en steeds nog
nawerken.
a. De onheilzwangere fout van de over
schatting der autonomie van de plaatselijke
Kerken. Voetius begon reeds met deze fout te
maken in zijn beschrijving van het kerkver
band. De idee der algemeene Kerk wordt er
door ontadeld. De beteekenis van het geeste
lijk ambt wordt er door verkort.
b. De overspanning van de tegen
stelling tussehen Kerk der reglementen
kerk, naar Gods Woord ingericht. Alle waar
achtige Kerkkenmerken heeft Kuyper succes
sievelijk aan de reglementaire Hervormde
Kerk ontzegd. Het ging gepaard met een op
verbijsterende wijze toenemende vrijmoedig
heid om „de revolutie te Xcglementeeren"
mer een schets „Carnaval"; de redacteur
opent een reeks artikelen over de opvoe-
dings-idealen van het fascisme; G. C. van
Mourik schrijft over „Het kind en de dood";
een rubriek „De Vrouw", wordt door Ida
Heyermans verzorgd.
Ds. A. POS
Ds. A. Pos, 'docent aan de Theol. Oplei
dingsschool te Djokja, komt inJulia.s. met
'erlof in Holland. In October 1928 is hij
oor de tweede maal uitgegaan naar Java,
zoodat hij bijna acht jaar in Indië zal zijn
geweest, eer hij voor de tweede maal verlof
ontvangt.
c. De opbouw van het Kerkbegrip van uit
de bewuste belijdenis der enkelingen, in
ts van uit de erkenning van Gods Ver
bond. Kuyper heeft altijd op een karikatuur
voorstelling van de Volkskerk zijn aanvullen
gericht.
d. De al te menschelijke, politieke
„berekening", die in dit werk der re
formatie uitkomt. Het schijnt in Am
sterdam in de laatste weken van 1885
een schaakspel tussehen Kerkeraad van
Amsterdam en Classicaal Bestuur. Bo
vendien was er in- Kuypers actie een
dooreenstrengeling van motieven,
eenerzijds tot handhaving in den ker-
k e 1 ij k e n, anderzijds tot machtsont
plooiing in den politieken strijd.
e. Achter dit alles woelde de diepste prin
cipieele fout, waarvan de meeste andere
eigenlijk gevolgen waren, n.l. een verkeerde
theologie, waarbij fundeering gezocht werd
in het 17e eeuwsche Geref. Protestantisme,
doch deze „theologie van Dordt" tevens ge
moderniseerd en gedenatureerd werd met
behulp van begripstegenstellingen der nieu
were idealistische wijsbegeerte.
Discussie In besloten kring
Na dit tweede referaat wordt een oogen-
blik gepauzeerd, waarna men tot bespreking
van de onderwerpen overgaat. Opdat ieder
zich vrij zal kunnen uitspreken wordt be
sloten, van de discussie geen persverslag te
maken. In overweging wordt genomen, de
beide referaten in druk te doen verschijnen
met een kort resumé van het besprokene
tijds de gedachtenwisseling.
Na een zeer levendige bespreking wordt
deze vergadering, die ook door den Voor
zitter met gebed is geopend, door dezen met
dankzegging gesloten.
De conclusie van het Comité is, dat wij
mogen terugzien op een zeer vruchtbare
werkvergadering voor Kerkherstel.
De arbeid in Dieppe
Naast den in ons blad van 6 Januari op
genomen brief van cand. Spier over de
geestelijke verzorging onzer visschers in, de
Fransche havenplaats Dieppe zal onzen le
zers welkom zijn een en ander uit het ons
gezonden verhaal van een der jonge vis
schers. die zelf samenkomsten bijwoonde en
zijn dankbaarheid voor de aan hem en zijn
kameraads bestede zorg te boek stelde.
Men moet zich maar eens de realiteit in
denken van visschers, die ver van huis de
jaarwisseling tegemoetgaan en dat onder
den druk van ,4e vangst in de laatste
dagen teruggeloopen tot niets". Niettemin
wilden zij den Oudejaarsdag tezamen op z'n
Hollandsch doorbrengen: er zouden olie
bollen gebakken worden! En niet zoo zui
nig: de productie bleek 650 stuks te bevat
ten! Voor een 120 personen trouwens niet
eens te veel.
Nu, daar waren dan cand. van 't Riet en
mej. Heiaa en Zr. Verheul en die zouden 't
met elkaar wel gezellig maken. Olie, kren
ten en rozijnen, en gist werden van de ver
schillende schepen samengelezen en twee
visschers hakten oliebollen, als maar olie
bollen.
Om half 8 was de zaal keurig in orde
gemaakt en wc-rd eerst dienst gehouden.
Cand. van 't Riet ging voor; er werden
psalmen gezongen, er werd gepredikt over
Christus' zoendood en tezamen vereenigde
men zich in 't gebed, ook voor degenen die
in 't. vaderland waren en wier gebed ook
op dien Oudejaarsavond tot den troon der
genarje is opgestegen voor de verre jongens.
Toen de dienst geëindigd was, stond de
koffie al bruin en een berglandschap van
oliebollen voorspelde een prettige avond.
Daarbij kwamen de lichtbeelden, 't boeiend
verbaal van Ben-Hur. waarbij verteld werd
door mej. Heida, die nog wel haar vacantie
had opgeofferd voor de visschers in den
vreemde! „Dat hebben wij reusachtig op
prijs gesteld", .vertelt onze briefschrijver.
Geen wonder!
Verder ging de avond: 't Wilhelmus
zongen, voordrachten beluisterd, bij sigaar
of pijp gezellig gekout tot dat precies 12
uur de wekker ging en het „Uren, dairen.
maanden, jaren" plechtig opklonk. Men
drukte elkander de hand en allen kwamen
Mej. Heida met een warme handdruk bewij
zen hoezeer zij liaar hier komen waardeer
den, terwijl zuster Verheul voor haar ge
neeskundige hulp werd dank gezegd. „Die
dank, schrijft onze visscher, was nog veel
te klein voor de diensten die zij voor ons
heeft gedaan, diat is niet onder woorden te
brengen". En dan cand. van 't Riet, die de
geestelijke belangen verzorgd had, en de
Verg. Bctsaï'da, die den arbeid in Dieppe
beheert en regelt, allen werden van harte
bedankt voor hun trouwe hulp. Psalm 134
vers 3 is wel eens met minder warmte go-
zongen dan door deze visscherslui, voor wie
deze Oudejaarsavond zulk een heerlijke ver
goeding was geweest voor het gemis dat
ver van huis zijn meebrengt. In een hoog
gestemd dankgebed vereenigden allen zich
ten slotte, licht en kracht aan den Almach
tige smeekend voor het nieuwe j.aar.
UIT DE TIJDSCHRIFTEN
In het Ned. Zendingsblad van Januari
1936 wordt een en ander verhaald va
institueering der Moluksche Kerk en van de
sluiting der Kweekschool Koeranga, waar
reeds in 1851 de eerste leerlingen versche
nen en die nu tengevolge der bezuinigingen
voor het Gouvernement aangebracht, moet
gesloten worden. In dit nummer is ook op
genomen de radio-rede, door Ds. Joh. Rauws
op 30 Oct. 1935 gehouden over Kerk en
Zending.
Het destijds door Prof. Gunning e:
door den heer D. L. Daalder geredigeerde
14-daagsche blad voor ouders en opvoeders
„Het Kind" gaat den 37en jaargang
eenigszins veranderd binnen, in zooverre het
nu illustraties geeft. Er is in 't eerste num-
-fa
ns nu verlaagd tot f1950 (verminderd met
10 pCt. pensioen On dan les sterke tegenstand
van het Gemeentebestuur, dat moreele ver
plichtingen op zich genomen had, was er
niets aan te veranderen. Zeer ten onrechte
beschouwt men aan 't departement Schoon
hoven als een plattelandsgemeente met
veldwachters, doch die zijn hier niet en
Schoonhoven is druk en duur als een flin
ke stad.
In dit blad is reeds meermalen betoogd
dat de Minister bij de salarieering van het
politiepersoneel wel eens wat veel afdaalt
tot in do finesses; in Schoonhoven is dat
zeker her geval.
SCHOOLNIEUWS
PROF. S. P. HAM t
Te Wageningen is op 72-jarigen leef
tijd overleden Prof. S. P. Ham, oud-hoog
leeraar in de houtteelt aan de Landbouw-
hoogeschool.
Als zoodanig werd hem in 1933, wegens
het bereiken van den zeventig-jarigen leef
tijd, eervol ontslag verleend.
Van 1885 tot 1912 was hij werkzaam bij
het Boschwezen in Nederlandsch Indië, het
laatst als inspecteur. Van zijn hand ver
schenen enkele publicaties het vak zijner
studie betreffende.
De ter aarde bestelling zal Zaterdag a.s. te
elf uur te Wageningen plaats hebben.
INTELLECTUEELE TOENADERING
Beurzen voor studiën in België
De Nederlandsche afdeeling van de com
missie ter uitvoering van het verdrag be
treffende intellectueele toenadering tussehen
Nederland en België maakt bekend, dat ten
behoeve van een of meer afgestudeerden,
studenten, geleerden of kunstenaars van
naam, die hun studiën in 1936 aan een uni
versiteit of hoogeschool in België wenschen
voort te zetten of aldaar onderzoekingen of
andere werkzaamheden wenschen te verrich
ten, beschikbaar is een bedrag aan beurzen
tezamen groot f 1200.
Gegadigden kunnen zich, uitsluitend
schriftelijk, voor 1 Maart 1936 aanmelden
bij den secretaris van de Nederlandsche af
deeling, mr. H. J. S m i d t. Departement van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen te
'i-Gravenhage.
Examens
Academ. Examens. Kampen. TheoL
School. Cand. ex. theologie: de heer J. Rook
te Zwolle.
Leiden. Cand. geneeskunde: mej. A. M.
Speelman en de heeren W. Putters, D. Ak
kerhuis, H. W. Hoets, Th. L. Mulder, C. J. v.
d. Bas Lie Djing Pino, J. C. de Wit, F. van
Gent, B. S. Polak en C. H. Flim.
Cand. wis- en natuurkunde letter L.: de
heer H. L. J. Bech; candidaats geschiedenis
mej. H. Mock.
BINNENLAND
Om de vlag
Uit de Vrijheidsbond getreden
In een korte brochure zet ir. J o n k e r
C.zn. te Rotterdam uiteen, dat hij zijn lid
maatschap van de „Vrijheidsbond heeft
opgezegd, omdat mr. Wendelaar
woordvoerder dezer partij onlangs in
de Tweede Kamer het pleit heeft gevoerd
voor een rood-wit-blauwe vlag en de Prin-
sevlag heeft afgekeurd.
Ir. Jonker is bezig met een studio over
de nationale vlag, doch merkt nu reeds
op, dat nog in 1784 de Oranje Blanje Bleu-
vlag voor leger en vloot gold en bij de
Scheepvaart in eere was; al geeft hij toe,
dat bij gebrek aan geschikte verfstoffen
het oranje langzamerhand en ongewild
naar rood overging. Terugkeer tot oranje
is dus nationale zuivering en demonstreert
onze liefde en eex-bied voor den grooten
Prins uit het Huis van Oranje.
Jong Holland snakt naar werk!
Het kamp In Limburg
De Limburgsche pers bevatte gister een
bericht, dat de Kerstvacantie in de werk
kampen van de R.K. en Prot. Chr. groepen
nog gedwongen voortduurt
Deze mededeeling is niet geheel juist,
althans wat het kamp van de „Centrale"
aangaat.
Het werkkamp „Ouverberg" te Rumpen
(L.) is op 6 Januari j.l. geheel volgens hel
vooraf opgemaakt plan. weer voor de deel
nemers opengesteld, zoodat de onderbre
king alleen heeft plaats gehad voor zoover
noodig in verband met de feestdagen.
De Prot. Chr. groep werkt op volle
kracht voort.
Politie en Kindertoeslag
De salarisregeling te Schoonhoven
Men schrijft ons:
Dezer dagen lazen wij in De Rotter
dammer een klacht van een Rotterdam-
schen politieagent over het ontbreken van
een kindertoeslag voor het politiepersoneel
aldaar.
Deze onbillijkheid bestaat ook elders, b.v.
hier in Schoonhoven en ze wordt dubbel
ernstig gevoeld, omdat de salarissen hier
ook aan de lage kant zijn, gezien de druk
ke en zware dienst in dit levendige stadje.
Ondanks het feit, dat de Chr. Bond van
Politieambtenaren een stevige actie ge
voerd heeft om het salaris in Schoonhoven
eenigszins op peil te houden en hoewel de
Raad zich slechts onder protest bij de lage
salarissen heeft neergelegd, moest deze op
last van de Regeering worden ingevoerd.
Terwijl in vele gemeenten op het platte
land, althans met mindor zware diensten
dan in Schoonhoven het 6alaris der agenten
althans op f 1750 bepaald werd, mocht men
hier niet verder gaan dan tot f 1700. In som
mige gemeenten geeft men bovendien ver
goeding van huishuur en in vele kindertoe
slag.
Dat dit laatste hier onbekend is, schrijnt
en velen begrijpen niet. waarom de Minis
ter het verzoek afwees om het salaris op
f 1820 te brengen (dus feitelijk f 120 kinder-
roeslag), of waarom deze rechtsche gemeen
te niet tot invoering van kindertoeslag (el
ders vaak 3 pCt. per kind) overging.
Vreest men misschien, dat dan het salaris
nogmaals verlaagd zal worden? Wij kunnen
dat niet gelooven.
Erg is het ook gesteld met de salariee
ring van den chef van Politie hier ter
plaatse. Vroeger was hij agent 1ste klasse in
Schoonhoven cn genoot toen een salaris vac
f 1976 plus vrij pensioen. Een paar jaar ge
leden vertrok hij naar Bedum, doch op
verzoek kwam hij weer naa; Schoonhoven,
feitelijk als inspecteur van politie, doch
met den rang van chef van politie Hem
werd een salaris van f 2300 tot f 2500 aan
geboden (f 200 minder clan zijn \oorganger)
doch op last yan den minister is het sala-
"goéd HOPEND
r.OFD SMAKEND
35 ct. per doosje.
GEMENGD
NIEUWS
Doodelijke auto-ongelukken
Te Amsterdam is de 15-jarige De
Bruin, die door een auto op den BuiksJoter-
weg werd aangereden en levensgevaarlijk
werd gewond, in den loop van den nacht
in het Binnengasthuis overleden.
Te Den Bosch is de wielrijder J. van
Dinter uit Nistelrode, die op den straatweg
bij Heesch werd overreden, in het Groot
Ziekengasthuis overleden-
HET AUTO-ONGELUK BIJ WIE RINGEN
Oude vrouw overleden
In het ziekenhuis te Den Helder is
overleden de 72-jarige wed. J. Schuringa,
die op 10 Jan. bij liet ernstig auto-ongeluk,
dat op den afsluitdijk onder Wieringen
plaats had, ernstig werd gewond-
Vijf jeugdige inbrekers gevat
Verschillende inbraken op hun geweten
Te Enschedé zijn de laatste tijd ver
schillende inbrakei gepleegd; wat voor de
politie aanleiding is geweest de surveillan
ce gedurende dien nacht aanzienlijk te ver
scherpen.
Dit heeft tot resultant gehad dat thans
een vijftal inbrekers, jeugdige personen
van 19 tot 23 jaar, door de politie werden
aangehouden, kort nadat zij een inbraak in
een villa hadden gepleegd.
De aangehoudenen hebben reeds bekend
verschillende inbraken te hebben gepleegd;
o.m. in een fabriek waar zij de brandkast
naar buiten sleepten maar er niet in slaag
den deze te openen.
De moord te Eindhoven
Daderes aangezet door een vriend
Het nader verhoor van de 23-jarige
Ansx<a Szaibo die. Zaterdagavond haar man
A. de Baar, in de omgeving van het Eind-
hovensch kanaal met een automatisch
pistool heeft doodgeschoten, heeft thans uit
gewezen, dat zij tot deze daad is aangezet
door haar 19-jarigen vriend A. van den
Kerkhof die tijdens het plegen van de mis
daad op eenige afstand in de Poeiersche-
straat heeft staan wachten.
Zij had hem al eerder gevraagd baar
man in het kanaal te werpen, waartoe zij
hem op een afgelegen plaats zou lokken,
doch het jongmensch had dit geweigerd,
daar hij vreesde, dat het slachtoffer sterker
zou blijken te zijn dan hij. Hij heeft haar
toen geadviseerd haar man met de revol
ver van haar kostbaas dood te schieten, het
geen inderdaad is gebeurd.
De jongeman heeft thans bekend dat het
plan aldus was ontworpen.
Beide werden heden naar Den Bosch over
gebracht, waar zij ter beschikking van den
Officier van Justitie zullen worden gesteld.
EEN DIEVENBENDE GESNAPT
Door nachtwacht overrompeld
Een dezer nachten is ingebroken in de
melkfabriek J. E. Schaap, gelegen aan den
Elburgerstraatweg te Nunspeet
De nachtwacht van het dorp overrompelde
de dieven drie mannen en een vrouw
toen deze bezig vva.ren, in het gelijkvloers
gelegen kantoortje van de melkfabriek, de
brandkast te openen. De dieven, zich be
trapt ziende, haastten zich naar buiten,
waar zij met een auto vluchtten. Een van
de mannen wie via een der ramen de fa
briek verliet, geraakte in een handgemeen
met den nachtwacht, waarbij deze laatste
zijn revolver kwijt raakte en op den grond
bleef liggen.
De dieven, die slechts eenige kleinigheden
o.a. een hoed en een vulpen, buitmaakten,
hebben niet lang meer van hun vrijheid ge
noten. In den nanacht is de auto door de
politie, tussehen Zwolle en Nunspeet, aan-
gahouden.
EEN WARENHUISDIEF GESNAPT
In een warenhuis te Haarlem heeft efen
winkel chef een 32-jarige metselaar, die eeni
ge goederen gestolen had, op heeterdaad
betrapt. Hij is aan de politie ovengeleverc!.
Thans blijkt, dat de man zich in 1935 en in
het begin van dit jaar verscheidene malen
heeft schuldig gemaakt aan diefstal in wa
renhuizen. Bij een huiszoeking zij-.i japon
nen, regenjassen en schoenen gevonden t?r
waarde van ruim ƒ90. Verder heeft hij te
Haarlem enkele fietsen gestolen en andera
goederen te Bloemcndaal cn in Haarlemmer
De scheepsbotslng op de
Wester-Schelde
De West Camak naar Antwerpen gesleept
Het Amerikaansche s.s. „West Camak",
dat bij een botsing op de Wester Schelde
met een Duitsch schip op de dijkglooiing bij
Terneuzen geraakte, is bekist en leegge
pompt, waarna vijf slcepbooten het vaartuig
naar Antwerpen hebben gesleept, om daar
gedokt te worden.
De schade aan de dijkglooiing wordt op 5
a f 6000 geschat-
FELLE BOERDERIJBRAND
Vee ln vlammen
Te Nistelrode (N.-Br.) brak door on
bekende oorzaak brand uit in de groote
schuur van rle landbouwer S. Smits, aldaar.
Dc schnur handde tot den, grond toe af.
VRIJDAG 17 JANUARI
HILVERSUM I 1875 M. 8.00 VARA. 12.00
AVRO. 4.00 VARA. 8.00 VPRO. 11.00—
12.00 VARA. 8.00 OrgelspeL 1.00 Morgen
wijding VPRO. 10.15 Voordracht. 10.35
Gram.pl. Hierna: Voordracht. 12.30 Ko-
vacs Lajos. 2.00 Voordracht en kamer
muziek. 4.00 De Zonnekloppers. 5.00
Voor de kinderen. 5.30 Orvitropia. 7.00
Lezing. 7.20 Gram.pl. 7.50 Berichten. 8.00
Vrijz. Godsd. Persbureau. 8.05 Causerie.
8.30 Zang en piano. 9.00 Lezing. 10.45
Berichten.
HILVERSUM n 301 M. Algem. Programma,
verzorgd door de NCRV. 8.00 Schriftle
zing. 8.159.30 Gram.pl. 10.30 Morgen
dienst door Ds. D. J. P e t e r s e, Ned.
Herv. pred. te De Meern. 11.00 Gram.pl.
11.1512.00 Piano-recital. 12.45 Ensemble
Van der Horst. 2.30 Chr. lectuur. 3.15
Tenor en piano. 5.00 Solistenconcert. 6.30
Causerie. 7.00 Berichten. 7.15 Reportage.
7.30 Literaire causerie. 8.00 Berichten.
8.05 Arnhemsche Orkestvereeniging. 8.55
Gram.pL 9.25 Vervolg concert. Om 9.55
Berichten. 10.2011.30 Gram.pl. In de
pauzes: Reportage Damwedstrijd.
DROITWICH 1500 M. 11.20 Orgelspel. 11.50
Populair concert. 1.35 Kamermuziek. 2.50
Orkestconcert. 3.50 BBC-Midland-orkest.
5.05 Gram.pL 6.50 Zang. 8.20 Concert.
10.20 Nieuws uit Amerika. 10.40 BBC«
orkest en soliste.
RADIO PARIS 1648 M. 7.20, 8.35 en 11.85
Gram.pl. 12.35 Orkestconcert. 4.20 Kwar
tetconcert. 5.50 Orkestconcert. 9.05 Ope
rette-uitzending.
KEULEN 456 M. 11.20 Weragkamer-orke4.
5.20 Dresdens Philh. orkest en solisten,
7.30 Voor soldaten. 8.30 Omroepklein-
orkest. 10.2011.20 Populair concert.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 m.: 12.20 eu
1.302.20 Orkest. 5.50 Kamermuziek. 7.35
Gram.pl. 8.20 Concert uit Leipzig. 9.20
Salonorkest.
484 M.: 12.20 Gram.pL 12.50 Salon-orkest
1.50 Zang. 2.002.20 Gram.pL 5.20 Sym*
phonieconcert en zang. 6.50 Piano-recital,
7.35 Zang. 8.20 Symphonieconcert efl.
zang.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 7.30 Om
roeporkest. 9.40 Causerie. 9.50 Zang erii
piano.
Veel gereedschap, tarwe, voorraden stroa
en hooi, alsmede 26 varkens kwamen ini
de vlammen om.
Op het oogenblik dat de brand uitbrak
waren de bewoners niet thuis.
Verzekering dekt de schade.
BLOEDWRAAK EN
ADAT-BARBARISME
Hoe het op Nieuw-Guinea toegaat
Een kind door zes Papoea's
geroofd en vermoord
Avontuur van een pastoor
In de Indische bladen worden uitvoe
rige mededeelingen verstrekt over den
toestand in de Ninati-streek op Nieuvr-
Guinea, die er in den laatsten tijd niet
op verbeterd is. De militaire brigade,
die er nu sinds begin November pa
trouilleert vond de toestand veel ernsti
ger dan aanvankelijk was voorgewend.
Vele kampongs waren verlaten en de be
woners waren in de bosschen gevlucht,
uit vrees voor bloedwraak en de komst
van de militairen, terwijl uit bloed
wraak vele moorden bleken te zijn ge
pleegd en nog gepleegd worden.
De patrouille arriveerde 9 November te NI-
nati waar inmiddels de rust was weergekeerd,
In de nabijheid van de Moejoe-rivier en de
Koah-rivier bleken vele kampongs verlaten te
zijn. Er werden echter 6 Papoea's gearresteerd
die vroeger te Tanah Merah hadden gewerkt,
Eenige maanden geleden was n.l. uit het in»
terneeringskamp te Tanah Merah een papoea
kind verdwenen; denzelfden nacht vertrok
plotseling zonder eenige mededeeling een aan
tal mannen uit het verblijf van de aldaar wer
kende Papoea's. De door luitenant Berghuia
ontvangen berichten deden ten sterkste ver
moeden dat zes van de bewoners van een
kampong aan de Kaoh de schuldigen warerij
waarop hij deze menschen arresteerde.
Op 30 November ontmoette de patrouille op
de Moejoerivier pastoor Hoeboer, die mede»
deelde dat hij den vorigen dag toen hij Kg.
Oemap wilde betreden, bedreigd werd en een
man met gespannen boog klaar stond om bent
te pijlen.
Ongeveer 40 mannen, geheel in oor
logski eeding met de oorlogsteekens op
de lichamen geschilderd, bevonden zich
aan den ingang van den kampong. Het
verwonderde den pastoor ten zeerste
zoo in den kampong ontvangen te wor
den, daar hij er vroeger altijd welkom
geweest was.
Hy vermoedde dat de bevolking hem er van
verdacht de militairen op hem afgestuurd te
hebben en daarover nu gebelgd was. Hij
vluchtte onmiddellijk en werd niet vervolgd.
Nadat luitenant Berghuis de motorboot uit
Tanah Merah ontmoet en daaraan den man-
tri-politie en de gevangenen overgegeven had,
begaf hy zich met de brigade en den pastoor
naar Kg. Oemap. Het bleek hem, dat deza
kampong niets tegen den pastoor had, doch
het herinneringsfeest van een ouden moord
vierde, waarby de kampong zoogenaamd „pe-
mali" is en volgens de adat in geen geval
door vreemden betreden mag worden.
De gevangenen bekenden by nader onder
zoek dat ze het kind werkelijk vermoord had
den en wezen ook de plek aan waar ze het ge
raamte begraven hadden. Op deze plek werd
het kindergeraamte opgegraven.
De gewestelijke militair commandant der
Molukken, die medio December Tanah Merah
bezocht, besloot voorloopig de militaire actie
in de Ninati-streek voort te zetten tot aldaar
de rust geheel zal zijn wedergekeerd.
Het plan bestaat dat in Maart of April a.s.
resident Haga en de gewestelijke militair
commandant der Molukken, overste Siereveldt
met een schip der gouvernementsmarine een
verkenningstocht naar de Mappistreek zullen
maken om de daar te voeren actie en bestuurs
bevestiging te bepalen,
