J. A. BACZEWSKI
LAURA ANTHRACIET
LAURA EIERKOLEN
HANDp*p|HAND
voor het Christelijk Dagblad
ZATERDAG 28 DECEMBER 1933
TWEEDE BLAD PAG. 5
■HOTtL TEL 31660
KAMERS MET ONTBIJT-F-3.-MET BADKAMER -P-A-
Kummel Wodka
Established 1782 Lwów
Generaal Agent: ANDRÊ KERSTENS, Tilburg
VRAAGT-
VERKOOPT GROVE METWORST
(gerookt of ongerookt) en
GROVE S N IJ W 0 R S T van de
N.V.ORENTSCHE EXPORTSLACHTERU
Kent U ons nieuwe
servies I N E K E P
U ziet het o.a. In onze
Permanente Toonzaal met
v r ij e n toegang
ROKIN 15. AMSTERDAM
N.VDe Sphinx
"VFetrusRwout&C»
MAASTRICHT
PRIMA!
NATUUR HISTORISCH MUSEUM
Mathenesserlaan 7 Rotterdam
Tentoonstelling Tropische Vlinders
van 25 Dec tot en met 5 Januari
isldogen)
W. VAN DRIEL's Stoomboot- en
Transportondernemingen N.V. R'dam
Slaat
lun.
CHR. LETTERKUNDIGE
KRINGEN
Kerstvergadering van het Verbond
in Utrecht
De Literatuur en de
Cultuur-crisis
Men Bohrijft onst
Op Tweede Kerstdag kwam-het Verbond'
van Christelijk Letterkundige Kringen in
jaarvergadering bijeen in de comfortabele
bovenzaal van de Nieuwe Utrechtsolie. Cou
rant te Utrecht.
Met een geestig speeohje Van den voor
zitter, den heer J. de Die. werd de bijeen
komst geopend (ditmaal werd geput uit de
20.000 spreekwoorden van Margadant),
waarna het huishoudelijk gedeelte werd af
gewerkt. Een Hulpwerk-boekje, ten dienste
van de leden der aangesloten Kringen is in
voorbereiding en ontlokte een breedvoerige
discussie. Voorts werd nogmaals het boe
kenhalfuur der N. C. R' V. het onderwerp
van bespreking. Bij alle waardeering voor
het werk der commissie, welke bestaat uit
vertegenwoordigers der literaire organisa
ties, werd niettemin ernstig gepleit voor
noodzakelijke concentratie, waardoor een
soepeler werkwijze mogelijk zal zijn. Iedere
week een boekenhalfuur, is zeker een te
verwezenlijken ideaal. Dan zal de kwestie
der actualiteit tegelijk zijn opgelost
Waarom, zoo werd er terecht gevraagd,
moet de N. C. R. V. op dit terrein achter
blijven bij andere omroepen? De luisteraars
hebben rec.ht op een wekelijksche actueele
boekbespreking.
In de middagvergadering, welke door vele
belangstellenden werd bijgewoond, sprak
de 'lieer B. van Noort over:
„Vasthouden of loslaten"
Het is te begrijpen, aldus spr., dat in een
tikt waarin door velen een cultuur-crisis
wordt gesignaleerd, de vraag oprijst of het
niet aanbeveling verdient de cultuur, met
name literatuur, maar los te laten, omdat in
deze zakelijke tijd, de behoefte aan andere
dingen overheerscbend is.
Voor den Christen is de cultuur-crisis
iet hopeloos, omdat hij deze beziet in hpt
licht van Bethlehems stal, en ook voor de
toekomst van de cultuur dit heil alleshe
heerschend noemt.
Bovendien is ons „dichten", de literaire
kunst, als het eeuwige levenswonder on
losmakelijk met ons leven verbonden en Is
dus loslaten onmogelijk. Literatuur is geen
levensluxe, maar brengt lezer en schrijver
in de moeiten, in den strijd. Kunst is Gods-
gave, en vraagt daardoor gehoorzaamheid,
ze houdt een opdracht in. Onze literaire
kritiek zal niet moeten ontaarden in ket-
terjagerij; voor een waarlijk Christelijk
kunstwerk is gebroken zijn, de volledige
overgave, de eenige voorwaarde. Onze kri
tiek zij een eenheid geen spitsvondige
onderscheiding van waarde en waardeering.
Wij hebben een gemeenschapsroeping, dit
houdt in wegcijferen van eigen-ik, eigen
methode, manier, enz. We moeten komen
tot de anderen als de Gij, om samen het
W ij te beleven.
Het manco-vraagstuk heeft in onze krin
gen andere aspecten dan vroeger, maar er
is een behoefte aan een gemeensdhap: on
Een labiel evenwicht
Een klein stootje en 't gaat naar de eene of
naar de andere kant. Zoo is het thans bij
menig lezer van de neutrale krant.
Lezer van ons blad, geef gij dat stootje.
Zorg dat hij „omvalt" naar onze kant!
een wortelen in 't verleden om het heden
te kunnen ervaren. Het geliefhebber in onze
kringen is uit den booze, de literaire kunst
is levenwekkend. Natuurlijk moet de vorm
van 't kunstwerk ook in onze kringen be
studeerd worden, maar wanneer ons lezen
geen schok in ons leven brengt, is het ver
oordeeld.
In 't licht van Bethlehem's stal stoot
alles op het plan der voorloopigheid ook
de cultuur-crisis. Dan valt ook alle ik-dienst
weg, en is plaats voor 'tware gemeenschaps
gevoel, de communis sanctorum.
Discussie
Na de pauze ontspon zich een discussie
rondom de door inleider gesignaleerde „ket
terjagerij".
Gevraagd werd ook in hoeverre de be
staande Chr. literaire organisaties kunnen
komen tot een instantie, door welke daad
werkelijk het gemeenschapsideaal kan wor
den nagestreefd.
Dat ten slotte de vraag van het „mede
arbeider-Gods zijn" ook nu weer wees op
een Barthiaansche inslag in het verloop der
discussie, bewijst, hoezeer ook op de lite
raire beweging de dialectische theologie in
werkt.
Dat de discussie op hoog peil bleef is in
de kringen van het Verbond een verblij
dend verschijnsel, dat men ook telkenmale
op de Pinksterconferentie kan waarnemen.
Wanneer men geregeld de vergaderingen
van het Verbond bijwoont, bemerkt men
wel, dat literatuur en leven onder één ge
zichtspunt worden gezien. Dat kan niet
anders dan gunstig inwerken op het Chris
telijk lezerspubliek, dat, in tegenstelling met
eejT twintig jaar geleden, hoe langer hoe
meer gaat inzien dat literatuur maar niet
een soort „franje"' is, doch dat met name
onze eigen Christelijke literatuur een rue-
ping heeft te vervullen.
Voor belangstellenden deelen wij nog eens
mede, dat het secretariaat van het Ver
bond gevestigd is bij den heer J. Allon,
Rembrandtlaan 43, Heemstede.
Het Verbondshestuur heeft het ideaal dat
in elke plaats van ons land een kring ge
vormd worde van menschen, die belang
stellen in de literatuur. Men wende zich
voor inlichtingen tot bovengenoemd adres
Besluiten wij onze indruk van deze ge
slaagde bijeenkomst met de vraag of liet
niet mogelijk is, evenals vroeger, ook op de
Kerstvergadering enkele auteurs uit te
noodigen tot het geven van een voor
dracht uit eigen werk. In dit verband her
inneren wij ons eén der eerste Kerst verga
deringen van het Verbond, omstreeks 1922,
toen mevr. Sevensma (destijd nog Gé
Themmen) haar schets „Het Moeilijke Be
gin" voorlas in het Jaarbeursgebouw.
Officieele Berichten
Int. Instituut voor
Sociale Geschiedenis
Het toenemende belang van de sociale ge
schiedenis stelde reeds geruimen tijd het lot
stand komen van een wetenschappelijk
lichaam, dat zich met de bestudeering van
dit gebied zou belasten, aan de orde. Door de
inwerking van de Centrale Arbeiders-
Verzekerings- en Deposito-Bank te 's-Gra-
venhage en het Ned. Economisch-Historisch
Archief is het thans mogelijk geworden de
Stichting het „Internationaal Instituut voor
Sociale Geschiedenis" op te richten, waar
voor de gemeente Amsterdam een ruim
bouw aan de Keizersgracht ter beschikking
heeft gesteld.
Het doel van het Instituut is het bevorde
ren van de kennis en de wetenschappelijke
studie van de nationale en internationale
sociale geschiedenis.
Om dit doel te bereiken wil de Stichting,
in het kort samengevat, de tallooze thans ge-
isoleerde en zwervende gegevens op het
groote gebied der sociale geschiedenis
zamelen en dit materiaal ordenen en toegan
kelijk maken. Daartoe zal een bibliotheek
opgericht, zullen archieven van nationale en
internationale beteekenis bijeengebracht
worden en wetenschappelijke publicaties
uitgegeven worden.
Reeds is dank zij de financieele medewer
king der Centrale Arbeiders-Verzekerings-
en Deposito-Bank een uitgebreide bi
bliotheek samengebracht, die üit meer dan
honderd duizend deelen bestaat.
Deze bibliotheek zal vermoedelijk 1 April
1936 geopend kunnen worden.
Zweefvliegtuigbouw
in Nederland
Door leden van de Twentsche Zweefvlieg-
club is een zweefvliegtuig gebouwd. Dit ii
het eerste in Nederland gebouwde prestatie
toestel. Het toestel is gedoopt „Grunan Baby
II" en maakte een uitstekend geslaagde
proefvlucht.
ROFFELRIJMEN
VERLEDEN
Op veel verschillende manieren
Kan men in Holland Kerstfeest vieren.
Als je diverse bladen leest
Is zeer uiteenloopend gefeest.
Van 't Kerstfeestvieren in de kerken
Is buitenaf niet veel te merken;
Wat klokgelui, luat psalmgezang.
Geen drukte, neen, niet van belang
Veel drukker doen de bioscopen
Waar allerhande „kerst"films loopen;
De gevels staan in laaie gloed;
Hier viert men feest op groote voet
De radio doet ook het zijne
Om breed het kerstlicht te doen schij-
Een schoone chaos is 't almee[nen.
Behalve de N.C.R.V
Op politiek terrein daarneven
JFas ook loeer heel wat te beleven.
De roode arbeiderspartij
Hield feest van eigen makelij:
Er werd wel fel om vree geroepen
Maar tevens zijn de roode troepen
Gespoord tot heftiger verweer;
Men lust Colijn allang niet meer
De N.S.B. had uitgevonden
Dat nu haar weermacht moest ontbon-
Eerst toonde men aan Amsterdam [den.
Nog eens de knokploeg, stug en stramt
Toen is men juichend saamgekomen
En zijn de vaandels ingenomen:
Ze gaan zoolang Tiaar 't hoofdkwartier
Tot Mussert is dictator hier
Zoo is het Kerstfeest weer verleden.
De kerstboomen worden vertreden.
Het orgel zwijgt, de klok verstomt.
Een film gaat weg, een andre komt,
Door d'aether trillen nieuwe klanken,
De redenaars zijn van de planken
Voor weinigen, ben ik bevreesd
Is 't Kerstfeest Christusfeest geweest.
LEO LENS.
(Nadruk verboden.)
Kon. Holl. Lloyd
Gistermorgen vond te Amsterdam de con
ferentie plaats, welke Maandag j.l. door den.
heer M. H. de Beaufort, directeur van den
Koninklijken Hollandschen Lloyd, was toe
gezegd aan de vrouwendelegatie, benoemd
in de vergadering van de ontslagenen met
hun vrouwen, welke vergadering door het
Vrouwencomité was belegd.
Er werd de nadruk op gelegd, dat de thans
In nood verkeerende gezinnen na een zóó
langdurig dienstverband, meer dan ooit aan
spraak blijven maken op hun recht op uit-
keering en op uitbetaling van het spaar- en
pensioenfonds, zooals reeds vanaf het begin
door de ontslagenen geëischt is.
De presidente van het Vrouwencomité stel
de den heer de Beaufort ermede in kennis,
dat de actie tot Dinsdag 31 Dec. a.s. zal rus
ten, doch dat bij niet-vervulling van deze
redelijke eischen, het Vrouwencomité teza-
met de personeelscommissie de aetia
buiten versterkt zal voortzetten.
Politieke heethoofden hebben, het Brimid-momiment te Pucy-sur-Eure, besmeurd terwijl zij voorts trachtten Print Èduard van Kent, hrt zoontje van der. Een kalkoen, die kampioen werd op de pluimvee4entoonstelling in de
het omver te werpen. Aan den voet van het.monument schreven zij: „Weg met den Volkenbond". hertog en de hertogin van Kent, op reis gekiekt gemeente-eierhal te Apeldoorn.
De Fransche vliegeniers Klein en Pharabod, die willen trachten 't record van
Genin-Robert voor de afstand Parijs-Tananarive op hun naam te brengen.
Burgemeester Droogleever Fortuyn rechts) aanvaardt, namens het gemeentebestuur van Rotterdam, het door
Herman Mees vervaardigde schilderij van H. M. de Koningin.