IHfnwr Cfottraiit Vrienden van. onze krant Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken waar 0 WERK abonnementsprijs: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 235 Franco per post 2.35 portokosten Per week0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending550 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j ct et afzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 NO. 5662 MAANDAG 23 DECEMBER 1935 15e Jaargana la&beruntieprijjm: Van 1 tot 5 regels !.177i Elke regel meer0.227» Ingezonden Mededeelingen van 1—5 regels2.30 Elke regel meer0.45 Handelsadvertenliën per regel 0.17'/» Bij contract belangrijke korting Voor het bevragen aan 't bureau v wordt berekend 0.10 GEEN TWEEëRLEI RECHT Een raak en afdoend bescheid heeft minister Slotemaker de Bruine gegeven den heer Lingbeek, die de kloosterlingen onderwijzers overal „met de haren bijslee.pt". Die moeten het steeds weer bij hem ont gelden. Volgens hem ontvangen zij onge veer tien millioen salaris en zeker de helft indien niet meer, komt aan Roomsche Ker ken en kloosters ten goede, omdat deze „religieuzen" in communiteit leven en dus heel weinig behoeften hebben. En ze sahdj- nen aan den heer Lingbeek verteld te heb ben (de heer Kersten is waarschijnlijk ook in vertrouwen genomen), dat ze het over schot van hun salaris in de kloosterkassen storten. De rechtsgrond, waarop de heer Lingbeek zijn vordering baseert, schijnt uitsluitend zijn anti-papisme te zijn, want als hij spreekt merkt men niets van gekrenkt rechts gevoel, maar men proeft alleen antipathie tegen Rome en zijn instellingen. Argumen ten worden nooit aangevoerd; de laatste keer bracht hij het niet verder dan tot dit kreupel rijm: „Bezuinigc-n mag op alle dingen, Behalve op de kloosterlingen". De. Kamer schaterde van lachen, dodh nam verder geen notitie van 's mans betoog. Dc Minister van Onderwijs echter gaf den rijmelaar het scherpe antwoord, dat van hem in dit opzicht niets te verwachten is, zoolang men de kwestie behandelt op een wijze als do heeren Lingbeek- en Kersten doen. Zper juist. Wat nu de zaak zelf betreft. Eigenlijk heeft niemand er iets mee te maken, wat een onderwijzer of onderwijzeres met itoet overschot van het salaris doet, ongeacht of die ambtenaar Protestant of Roomsch-Katho liek is Echter is 'sedert lang de behoefte-factor bij de salarieering ingeschakeld. Op grond daarvan wordt het salaris van jongeren en ongehuwden gekort. In die kor ting deelen natuurlijk ook de „religieuzen". Daarom is het op zich zelf ook niet on billijk vooral nü niet wanneer men bij de salarieering evenzeer rekening gaat houden mot andere levensomstandigheden. En een extraJkorting voor hen, die in com muniteit, in corporatief, gemeenschappelijk .verband leven, kan best verdedigd worden. Zoo oordeelt men ook van Roomsch- Katholieke rijde, doch men voegt er onmid dellijk en volkomen terecht direct aan toe: dit moet dan voor aljen, die onder gelijke omstandigheden leven, gelden en met het hakken op de kloosterlingen moest het uit zijn. Reeds geruime tijd geleden sprak de heer Möller (roomsch-katholiek) zich zóó in de Tweede Kamer uit. Zoek maar een acceptabele vorm, zei hij, dan doen wij mee. Doch geen tweeërlei recht voor roomsohen en niet-roomschen! In diezelfde geest werd het vraagstuk ook in de commissie-Weiter besproken en* met de grootst-mogelijke meerderheid aan vaard; slechts één lid was er tegen, maar 't was niet de roomsch-katholieke voorzitter, zooals men eerst meende. Waarom komt de heer Lingbeek nu niet met zoo'n voorstel? Dat heeft meer waarde dan het hatelijk gedoe, waaraan hij zich tot nu toe schuldig maakt. Men zou haast ver onderstellen, dat hij dit propaganda-beestje niet graag van de hand wil doen. Intusschen heeft thans de liberale heer Boon een motie ingediend, waarbij een bij zondere salarisregeling wordt verlangd voor ambtenaren en onderwijzers, die buiten ge zinsverband in communiteit leven- Deze motie komt later aan de orde. We zullen nu eens afwachten of het ernst is. Terwijl men hierbij nog moet bedenken, dat deze maatregel bijna niemand anders dan kloosterlingen zal treffen. Maar. bij gelijke rechtstoepassïng blijft dat buiten beschouwing. Mr. P. A. SCHWARTZ VAN MAASSLUIS Opvolger van Dr. A. A. L. Rutgers Als lid van de Tweede Kamer Zaterdag hebben wij gemeld, dat Dr. A. A. L. Rutgers benoemd is tot lid van den Raad van State. Dit houdt in, dat hij ontslag zal aanvragen als lid van de Tweede Kamer, Opvolger van den heer Rutgers is Mr P. A. S c h w ar t z, Burgemeester van Maassluis. Ned. Spoorwegen Geen loonsverlaging in 1936 De Personeelsraad van de Ned. Spoor wegen deelt mede, na gehouden bespre kingen, dat de Minister van Waterstaat Jieeft toegezegd het Reglement Dienst- voorwaarden 1926, dat 1 Januari a.s. zou afloopen, in 1936 ongewijzigd te laten en te verlengen tot 1 Januari 1937. Spoorboomen te laat gesloten Toen een met hout geladen vrachtauto van de N.V. Calcar en Penon te Groningen voor den spoorwegovergang te Hoogkerk aankwam, werd de verst verwijderde sluit boom plotseling gesloten, terwijl reeds op ongeveer 15 meter afstand een rangeerende trein naderde. De bestuurder van de auto kon tengevolge van het gladde wegdek zijn wagen niet meer tot stilstand brengen en had de tegenwoordigheid van geest de truck tot over de rails te rijden, waarbij de aan hangwagen dwars voor de trein kwam te staan. De aanhangwagen werd gegrepen en vernield evenals een groot gedeelte van de lading hout. De bestuurder kwam met de schrik vrij. Het ongeval is momenteel te wijten aan het te Iaat sluiten van de spoorboomen. LEGER DP" HËILS TE LUNTEREN Een inbra Op de landkolonie van het Leger des De heer Schwartz werd 31 Januari 1892 te Zaandam geboren. i het Geref. Gymnasium te Amsterdam bezocht te hebben, studeerde hij aan de Vrije Universiteit. Hij voltooide zijn studiën aan de Rijks-Universiteit te Leiden. Na eenigen tijd op de gemeente-secretarie van Waddinxveen werkzaam te zijn geweest, rolgde in 1919 zijn benoeming tot burgemees ter der gemeente RillandBath. De heer Schwartz is in de A. R. Partij n zeer bekende persoonlijkheid. Voor de A. R. Partij heeft de heer Schwartz in de jaren vóór 1933, toen hij bur gemeester was van Rillant—Bath (Ze,el.) veel gedaan. Hij was voorzitter van het ProvinciaalComité in Zeeland en voorzit ter van den Statenkieskring Goes. De belangen van het Chr. onderwijs von den in den heer Schwartz steeds een warm verdediger. In het Geref. kerkelijk leven nam hij een vooraanstaande plaats in en ook de Chr. sociale arbeid kon steeds op hem rekenen. De heer Schwartz maakte deel uit van verschillende commissies. In Anti-Rev. Staatkunde, het weekblad voor Gemeente belangen en ook in ons blad werden ver schillende artikelen van zijn hand opgeno men. Sedert 1933 is de heer Schwartz burge meester van Maassluis. 't Auto-ongeluk onder Delft Een der slachtoffers overleden Naar we vernemen is een der slachtoffers van het auto-ongeval op den Nieuwen Rijks weg aan de bekomen verwondingen overle den. Het is mevr. Arkestein, die in het Zie kenhuis te Den Haag werd verpleegd. De toestand van een der getroffenen, die in het Delftsche Ziekenhuis is opgenomen, is zeer bedenkelijk. BOCHTAFSNIJDING IN DE MAAS Te Maastricht werd aanbesteed het maken van eon bochtafsnijding van de rivier de Maas bij Oyen en A p p e 1- tern met bijkomende werken. Laag ste inschrijver was de N.V. A. V o 1 k e r Lzn. te Sliedrecht voor f 699.500. AANBESTEDINGEN VAN DE GENIE De Genie heeft te Amersfoort aanbesteed het eenjarig onderhoud van de militaire ge bouwen en werken te Amersfoort. Raming f 37.950. Laagste inschrijver was A. v. d. Brink en G. v. d. Broek te Barneveld voor f 31.840. Verder werd aanbesteed het eenjarig on derhoud van de militaire gebouwen en wer ken te Naard?n, alsmede van de daarbij behoorende voormalige verdedigingswerken en terreinen. Raming f 14.190. Laagste in schrijver' was Van Dorssen en Groen te Weesp voor f 11.560. Tenslotte werd aanbesteed het eenjarig Onderhoud van de militaire gebouwen en werken te Soesterberg, en van het vlieger station met lierhuis op de Leusderheide. Raming f 20.950. Laagste inschrijver was P. Henzen te Eist voor f 17.450. GUNNINGEN De Rijkswaterstaat heeft bestek no. 14: het onderhoud van de werken behoorende tot het kanaal door Voorne, ged. de jaren 1936 en 1937, gegund aan B. M. v. Noorden nen te Giessendam voor f 23.249 per jaar. „Kvo^.*snel correctcoulant HANDELSVERDRAG MET DE V.S. Invoerrechten op tabak aanmerkelijk verlaagd Nog enkele belangrijke bijzonderheden Omtrent het handelsverdrag tusschen de V.S. eenerzijds en Nederland en Koloniën anderzijds, verneemt Aneta-Ilolland nog dt volgende bijzonderheden.: Het vrijdom van invoerrecht voor koffie is door dit. verdrag automaiisch verkregen krachtens de daarin opgenomen meestbc gunstigingsclausule, daar Brazilië reeds vrijdom heeft krachtens zijn handelsver drag met Amerika, en Nederland en kolo niën nu denzelfde.il status innemen. Voor liet product copra konden geen nieu we gunstige bepalingen worden bedongen daar de verhouding tusschen de V.S. en de Philippijnen meebrengt, dat onder alle om standigheden coprah en cocosolie, afkom stig van de Philippijnen, in de V.S. wor den beschermd. Het recht op tabak is verlaagd van 2.27% S per Amerikaansch pond tot 1.87% en zal met 1 Juli 1936 op nieuw worden verlaagd tot 1.50 S. Deze verlaging is uiterst belangrijk en opent de mogelijkheid tot uitbrei ding van de markt in Amerika voor Sumatra-tabak en ook voor Java- tabak, welke in den laatsten tijd vrij wel van de Amerikaansche markt was verdwenen. Het invoerrecht op pandan-hoeden (wel ke in Tangerang, West-Java, worden gefa briceerd) is verlaagd van 25% ad valorem tot 12% ad valorem. Het vrijdom van invoerrecht op palmolie is gefixeerd, terwijl de huidige zg. proces sing-tax voor dit product van drie dollar cent per Amerikaansch pond is geconsoli deerd. Vorder is vrijdom van invoerrechten geconsolideerd o.a. voor de volgende koloniale producten: tapioca, sisal, kina-bast, specerijen, aloë, slangenhui- den en'rottan. Nog enkele bijzonderheden Het „N. v. d. D." voegt hieraan toe, dat de verlaging van de Amerikaansche invoer rechten met 50 o.m. geldt voor jenever cacao, chocolade, touwwerk en bindtouw. 'Met 20 tot 50 worden verlaagd de in voerrechten op h 1 o e m b o 11 e n, groen ten en z a d e n. De verlaging-der monopolieheffing, waar toe Nederland zich zijnerzijws bereid heeft verklaard, geldt o.a. voor vele soorten Ame rikaansch fruit. De invoercontingenten in Nederland voor cement, kunstmatige stik stpf, bepaalde ijzer- en staahyaren, kleeren en schoeisel uit Amerika waren verhoogd Er zuiden door Nederland geen nieuwe rech ten worden ingevoerd, rechten worden ver hoogd of invoercontrole ingesteld op katoen koper, eenige graansoorten en andere pro ducten. Wat den invoer van Amerikaansch graan betreft, hebben Nederland en Ned. Indië e; iy toegestemd jaarlijks-een hoeveelheid te koopen, welke gelijk staat, aan minstens 5 van het binnenlandsche verbruik, mits de prijzen van Amerika concurreerend zijn In de afgeloopen twee jaar heeft de invoer ran Amerikaansch graan slechts 2 he dragen. Op 1 Februari in werking De Rijkspersdienst deelt mede,, dat het verdrag voorloopig op 1 Februari 1936 in werking treedt en niet op 1 Januari a.s. zooals Zaterdag gemeld. ITALIË EN ENGELAND Als Italië een Etiropeesche oorlog begint De Middellandsche Zeemogend heden zullen toeslaan! De buifenlandsche redacteur van de Daily Herald zegt te weten dat de betreffende Volkenbondsstaten bevredigende verklarin gen hebben pegeven nopens een eventueel vereischte bijstand ter zee en te land in bet Middellandsche Zeegebied. Dc medewerker acht het waarschijnlijk, dat de ambassa deurs en gezanten der bedoelde naties te genover Mussolini overeenkomstige mede deelingen bullen doen. Aan Griekenland is verzocht in geval van nood niet alleen oorlogsschepen te zenden, doch het de Britsche vloot ook mogelijk te maken gebruik te maken van de haven van Navarino en van Kreta. De Britsche gezant te Athene heeft ver scheidene besprekingen gevoerd met de Grieksche minister-president. Deze heeft verklaard, vastbesloten te zijn zich nauw keurig te houden aan de Volkcnbondsver- plichtingen. Turkije en Joego-SIavië zijn bereid hun beloften na te komen door oorlogsschepen en soldaten te zenden. Tsjecho Slavië heeft toegezegd zich bereid te houden evenals Roemenië. Turkije heeft de kwestie de>- gedemilita riseerde zóne aan de Dardanellen ter spra ke gebracht, doch geen voorbehouden ge maakt t.a.v. de hulpverleening. Tusschen de Britsche en de Fransche admirale staven zijn reeds besprekingen gevoerd over Fransche hulpverleening in de Middellandsche Zee en het ge bruikmaken van Fransche vlootbascs door Britsche oorlogsschepen. Autodieven veroorzaken wederom ernstig auto-ongeluk Voortvluchtige daders gearresteerd. Nog versch in het geheugen ligt het tragisch ongeluk, dat een dag of tien geleden te Heemstede plaats vond, waarbij vijf jeugdige autodieven uit Amsterdam slachtoffer werden van hun roekelooze avonturen. Thans heeft zich te Amsterdam een soortgelijk gebeuren afgespeeld, waarbij echter thans gelukkig geen menschenlevens te betreuren zijn. Op den Amsteldijk bij de Amstelkade vond gisteravondte kwart over zeven een 'hevige botsing plaats tusschen twee personen auto's, die ernstig werden beschadigd. De chauffeur van den aangereden wagen liep een hoofdwonde en ontvellingen op. die door een in de buurt wonenden dokter ver bonden werden. De inzittenden van de andere wagen drie jongelieden waren er na de botsing in een oogwenk uitgesprongen en trachtten zich uit de voeten ie maken. Slechts een van het drietal is dit gelukt; de beide an deren werden door een agent van de ver keerspolitie aangehouden en toen bleek al spoedig, dat de wagen, die de botsing ver oorzaakt had, door het drietal onbeheerd in de Linnaeusstraat aangetroffen en gesto len was. De twee aangehoudenen jon gens van 17 jaar zijn aan het bureau Linnaueusstraat, waar de eigenaar van clen wagen reeds aangifte had gedaan, overge bracht. Zij weigerden bij hun verhoor den naam van hun medeplichtige te noemen: de politie gelooft echter, dat zij ook deze in handen zal hebben. EEN LUCHTAANVAL OP DORDT Door zeer goede verduistering mislukt Zeer geslaagde luchtbeschermlngsoefenlnO. Zaterdagmiddag en -avond is te Dor drecht en omgeving een oefening gehouden in het beschermen van de burgerbevolking tegen luchtaanvallen. Daartoe was heel de dezer dagen georganiseerdee luchtbescher mingsdienst in actie. Bij deze dienst zijn in geschakeld alle daarvoor in aanmerking komende gemeentediensten, E.H.B.O.. transport-colonne Roode Kruis, en de Bur gerwacht, ter assisteering van de Politie. Van 14.49 tot 14.55 werd door vijf „vijan delijke" vliegtuigen een aanval op Dordt en omgeving ondernomen. Een bom werd geworpen op Papemlrecht, een op Zwijn- diiecht., en vier „bommen" kwamen neer in Dordt, bij dë Buiten Kalkhavën, niet ver van de Spoorbrug. Ze stelden voor drie brisantbommen en een gasbom. De verschil lende ploegen van de luchtbeschermings dienst fucntioneerden uitnemend. 's Avonds werd wel liet belangrijkste deel .li dc oefening gehouden. De kern (och n de zelfbescherming der bevolking tegen luchtaanvallen bestaat in de algeheele ver duistering van een plaats. Reeds eerder zijn hiervoor elders in ons land oefeningen ge houden. Met de ervaring daarbij opgedaan, deed men in Dordt z'n winst, wat tot ge volg heeft gehad, dat kapitein J. H. v. R i e s e n van Den Haag, de technisch ad viseur voor deze oefening, bij zijn avond vlucht boven de stad kon constateeren, dat de totale verduistering zeer goed is ge weest. zoodat de trefkans van een vijande lijke nachtaanval vrijwel tot het hereik- bare minimum was gereduceerd. De gedeel telijke verduistering echter (voorbereiding voor de algeheele) was nog al te gedeelte lijk, d.w.z. er brandde nog te veel licht. Zaterdag zijn te Dordrecht groote lucht beschermingsoefeningen gehouden. Burge meester P. L. de Gaay Fortman (met hoed) Volgt met belangstelling de hulp aan een der slachioffers De medewerking der bevolking is uitne mend geweest Vrijwel ieder zorgde dat geen licht straalde uit huizen, winkels, fabrieken enz. Auto's, rijwielen enz. reden met door blauw papier afgeschermde lich ten. Daar Dordrechtt's burgemeester, de heer P. L. de Gaay Fortman, voorzitter is van de landelijke studiecommissie voor de lucht bescherming, moet het voor hem bijzonder aangenaam zijn geweest, dat deze oefening in Dordrecht zoo goed slaagde. De verduistering duurde van 6.15 tot 6.40 's avonds. MACHINIST EN STOKER IN VLAMMEN Angstige oogenblikken op een locomotief Een ongewoon ongeluk Vrijdagmorgen heeft zich op de locomo tief van een trein Almelo-Zwolle een voorval afgespeeld, dat in sensatie bij de spoorwegen zijns gelijke niet gemakkelijk zal vinden. De trein, die 's morgens omstreeks acht uur van Almelo te Zwolle moet aankomen, had Vrijdagmorgen twintig minuten vertraging. I)e oorzaak hiervan was, naar het „O.D." meldt, een zeer ongewoon ongeluk, dal bet locomotiefpersdneel was overkomen. Onder weg namelijk, toen de trein met volle snel hei cl reed was door het terugslaan van den regulateur, plotseling een felle steekvlam uit den vuurmond gescholen, welke de klee- Ciing van machinist en stoker aantastte. Ge lukkig verloren beiden geen oogenblik hun tegenwoordigheid van geest en brachten zij terstond den trein tot stilstand. In vlammen gehuld sprongen zij van de machine en slaagden er in het vuur met sneeuw te doo en. Beiden hadden niettemin tal van brand vonden opgeloopen, welke intusschen niet van ernstigen aard bleken. Zij konden dan ook hun plaats op oe locomotief weer inne- en den trein naar Zwolle brengen, waar zij, gelijk gezegd met twintig minuten ver traging aankwamen. Hier hebben zij zich echter direct onder behandeling van een medicus gesteld, rna zij naar hun woonplaats Hengelo zijn teruggekeerd. Brand op de staatsmijn Maurits Omstreeks half zes brak gisteravond brand uit in een tweetal villa's van de Staatsmijn Maurits, welke worden be woond door de ingenieurs Ex en Berg- stein. De villa's zijn gelegen in Lu t te- rade, op enkele honderden meters van dèn staatsmijn- De motorbrandspuiten van den „Maurits" en die van Geleen waren onmiddellijk ter plaatse. Zij tastten de enorme vuurzee met een achttal stralen aan en na drie uur blusschen had men den brand onder de knie. De bovenverdiepingen van beide villas' waren toen geheel uitgebrand. Omtrent de oorzaak kan nog worden gemeld, dat het spelen van kinderen met lucifers nabij een kerstboom, niet geheel onschuldig moet worden geacht aan den brand. Evenwel is nog niets met zekerheid te zgggen. De alarmsirenes van den Staatsmijn Mau rits brachten duizenden mcnschen op de heen. Veroorzaken van dood door schuld Een zware straf Het gerechtshof te Amsterdam ver oordeelde den 27-jarigen chauffeur N. J. B., wonende te Leiden, wegens ver oorzaken van dood door schuld tot drie maanden hechtenis. Op 19 November van het vorige jaar reed verd. met zijn vrachtwagen in den Haarlem mermeer bij plotseling uitwijken overreed hij een wielrijder die kort na het ongeluk overleed. De rechtbank te Haarlem had den man eveneenstot drie maanden hechtenis ver- veroórdeëld, doch tevens de intrekking van het rijbewijs, voor den tijd van een jaar gelast. Het Hof. paste deze maatregel echter niet toe, daarbij overwegende, dat verd. daar door zijn broodwinning zou verliezen. VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen Dc Britsche minister voor Volkenbonds- aangelegenlieden Anthony Eden is benoemd, tot minister van builenlandsche zaken. Voor de leiding der Volkenbondsaangelegenheden zal geen nieuwe minister worden benoemd. Berichten van het noorderfront melden, dat de Abessiniërs bij de jongste gevechten aan de Takazze een belangrijke oorlogsbuit zouden hebben behaald, w.o. een groot aan tal machinegeweren en tanks. Onze agrarische bedrijven in 1935. Financieel Jaaroverzicht 1935. Economisch Jaaroverzicht 1935. JAAROVERZICHTEN 1935 Onze lezers zijn gewend, dat wij aan liet eind van 't jaar voor verschillende rubrieken overzichten geven, waarin in groote lijnen wordt weergegeven, wat op dat bepaalde terrein in het afgeloo pen tijdperk is gebeurd. In dit nummer treft men de eerste overzichten-1935 aan. We beginnen met die rubrieken, waarvoor het zoo goed als zeker is dat er in de week die ons nog vóór Nieuwjaar rest, geen wijzi gingen van belang meer zullen optre den. De lezers die deze artikelen be waren kunnen er dus op rekenen, dat vanaf heden tot begin Januari de jaar overzichten een plaats vinden. RAADSLID TE WATER Een ongeval, dat nog goed is afgeloopen, heeft Vrijdagavond te Maasland plaats gehad. Het raadslid de heer J. Boudestein liep n.I» toen hy van de gemeentevergadering kwam, even voorbij het raadhuis door de duisternis misleid, in de Vliet. Gelukkig bleef het hoofd boven water, en kon de heer Boudestein dus om hulp roepen. Door omwonenden werd dit gehoord, terwyll ook raadsleden die het ge meentehuis verlieten, kwamen toegesneld. Men kon den heer Boudeistein door hand reiking op het droge trekken, waarna hij door veldwachter Groenedyk van droge klee ding werd voorzien, terwijl een collega-raads lid den heer Boudestein per auto naar huis bracht. Alle scholen voorloopig gesloten De diphtheritis-epidemie t.e Ge leen heeft een zóódanig karakter aangenomen dat op advies van clen inspecteur voor de Volks- gezondheid het gemeentebestuur heeft be sloten alle lagere scholen on de bewaar scholen tot 2 Januari te sluiten. Een nader onderzoek zal dan uitmaken of zij weer geopend kunnen worden. nu is het Uw tijd. Slraks begint met het nieuwe jaar ook een nieuw kwartaal. Nu kunt gij bij Uw kennissen de neutrale" krant ver vangen door de christelijke.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1935 | | pagina 1