NACHTELIJKE REDE VAN
MINISTER COLIJN
DONDERDAG 5 DECEMBER 1935
TWEEDE BLAD PAG. 5
Tweede Kamer
Bij de behandeling van de
begrooting van Defensie
In de middagvergadering is het
Verkeersfonds behandeld
Vergadering van 4 December 1935
Overzicht
Do middag was weinig boeiend. Om do-
iclfde onderwerpen eemgszins gevarieerd
twee- of driemaal achter elkaar te hooren
Kespreken biedt weinig bekoorlijks. Vooral
als het nieuwe er reeds lang af is en het
blijkt, dat men zich over en weer tot dc
inhoud der gewisselde stukken beperkt.
Geen enkel onderwerp kon ook. tengevolge
van de veelheid der ter sprake gebrachte
punten, a fond worden doorgepraat. He,l
debat kost dus betrekkelijk nog veel kost
baren tijd en niemand wordt er, goed be-
jien. iets wijzer van.
In de avond- en nachtvergadering werd
Defensie behandeld.
Verslag
Verkeersfonds
De beor EBELS (v.d.) waardeert hetgeen
reeds ie gedaan voor de vermindering der spoor-
uegtelsorten. Er moet echter meer gebeuren
duor reorganisatie van den dienst en beperking
van het relzlgersvervoer tot de verbindingen
tusscben de grootste plaatsen.
De scheepvaart wordt gedrukt door te taooge
cn te onregelmatig verdoelde heffingen. Men
moet ook dit verkeer als een eenheid
beschouwen.
De heer J. TER LAAN (s.d.) drong aan op
bespoediging van brugbouw over den Holland-
nchen IJssel. Mot bouwen van een brug op 60
JL hoogte te Rotterdam wordt daar onpractisch
geacht.
De heer v. DIS (s.g.p.) klaagde over den te
ïwaren druk der scheepvaartrechten en drong
san op meer Ingrijpende maatregelen om de
spoorwegtekorten te doen verdwijnen. Er loo-
pen nog teveel treinen op Zondag.
De heer KRIJGER (c.h.) noemde het uitzicht
voor het verdwUnen der spoorwegtekorten troos
teloos. Er ware een commissie van zakenlieden
ln te stellen om het zieke Spoorwegbedrijf te
onderzoeken en middelen tot saneering aan te
geven. Een Interdepartementale commissie zal
op dit punt n et veel verder brengen.
Of een Vaarbelastlng de scheepvaart uit
moeilijkheden zal helpen, werd betwijfeld
De heer v. KEMPEN (lib.) wees op de abnor
male kapltaallasten. die op het spoorwegbedrijf
rosten. Dit bedrUf Is bovendien aan allerlei
bindende voorschr ften onderworpen en wordt
verplicht tot exploitatie van verliesgevende lij
nen, b.v. de HJn GoudaBoskoopAlplien. Ver
der ls er nog de crisis en de chaos ln het ver
keer. Dit alles leidt tot slecht0 uitkomsten van
htt spoorwegbedrijf.
De spoorwegen zijn te laat met aanpassing
san de vervoersbehoeften begonnen. De elec-
trlflcatie moet versneld.
De heer SNEEVLIET (r.s.a.p.) betoogde dat
de wijzigingen In het vervoer op de spoorweg-
uitkomsten een zeer ongunstlgen Invloed heb
ben geoefend. De spoorwegen gaan gebukt on
der veel te hooge kapltaalslasten. De groote
tekorten zttn een bedreiging voor het personeel,
dat reeds in sterke mate de achtereenvolgende
bezuinigingen heeft ondergaan.
Gevraagd werd hoe de minister denkt te ko-
jmen tot verdere verlichting van lasten voor
het spoorwegbedrijf.
i D0 heer DE GEER (c.h.) wilde weten hoe
de interdepartementale commissie zal werken
om verminder.ng der spoorwegtekorten te ver
krijgen. Gevraagd werd of de Regeering alleen
denkt aan de verplichting tot dividend-garan
tie tegenover aandeelhouders of wel. dat zü de
obllgratiehouders daarin ook begrijpt- Het laat
ste is alleen juist al blijft de mogelijkhe d om
Idoor overleg tot vermindering van rente te
komen. Wanbetaling ls voor het crediet van
den staat erger dan devaluatie.
De heer DE VISSER (comm.) wraakte de per-
Boneelspollt ek der spoorwegen. Afschrijving
Van knpitaalslasten 13 noodig.
De MINISTER VAN WATERSTAAT wees er
.X dat voor beperking der spoorwegtekorten
Voortdurend wordt gestreefd. Maar het ls moei-
liik om spoedig tot goede daden te komen ln
dit moelltike vraagstuk. Ten aanzien van het
personenvervoer begint een oplossing te rijpen.
De kosten van wegens defensie-redenen in
Stand te houden spoorlijnen wil de minister
trachten ten laste van de Defensle-begTooting
te brengen.
Ten aanzien van de kapltaailasten en de ren
tegarantie stelde de minister voorop, dat dit
moeilijk onderwerp ln studie ls. B(j eventueele
Voorstellen zal voorzichtigheid en bedachtzaam
heid worden betracht ln verband met het staats
crediet. De weg van minnelijk overleg zal zeker
Worden ingeslagen.
Wat de scheepvaartbelangen betreft, wees de
taln ster er op, dat het voor de spoorwegen
tnoelltik Is om den kostprijs van het vervoer
van goederen uit te rekenen. Het Is derhalve
moeilijk om na te gaan of In bepaalde gevallen
een tarief beneden den kostprijs ligt.
De moeilijkheden voor de binnenvaart liggen
Biet -vooral in de tarieven der spoorwegen,
maar in te ruime capaciteit der schepen. Daar
tegen moeten maatregelen worden genomen.
Bij de kosten van Kanalen moeten niet alleen
onderhoudskosten worden berekend, maar o.a.
ook kosten van admln stratle en dan zUa de
scheepvaartrechten ln het algemeen niet zoo
heng. De minister is bereid hem voorgelegde
cijfers te onderzoeken en over de zaak ln over
leg te treden met zijn er eveneens bij betrok
ken ambtgenoot van Blnnenlanasche Zaken.
Bij de kwestie: brug of tunnel te Rotterdam
Was aanvankelijk omtrent de kosten vrijwel
nle'ta bekend. Daarin ls thans weer Inzicht ver
kregen. Ztjn do Juiste ctlfers bekend, dan zal
het moeilijk z(jn een keuze te doen.
De brug over de Hollandsclie IJssel zal nader
Worden bekeken bij het bruggenplan.
Bij de afdeelIng
„Spoorwegen"
drong de heer v. d. WEIJDEN (r.k.) aan op
vermindering der schuldverplichtingen en me
dewerking tot handhaving van de Haarlemmer-
meel lijnen.
De heer v. d. PUTT (r.k.) betoogde de wen-
schelijkhold van een bovenkrulslng voor de
spoorwegkrulslng te H ndhoven.
De heer J. TER LAAN' (s.d.) vroeg den minis-
te-r te willen bevorderen, dat de overbrugging
van het rangeerterrein IJsselmonde zoo spoe
dig mogelfik doo;r Rotterdam, kan worden tot
stand gebracht.
De heer KRIJGER (c.h.) Informeerde of niet
een proef kan worden genomen met het sys
teem Theunlssen voor afsluiting van onbewaak
te overwegen. Verder werd aangedrongen op
het zooveel mogelijk gebruiken van Inlandsch
hout bU de spoorwegen.
De heer v. KEMPEN (lib.) wilde weten of de
Dieseltrelnen absoluut goed hebben voldaan, af
gezien van de motorstor ngen.
Aangedrongen werd op meer weekend-retours
en op een proef, die afdoende zal zün. op de
onbewaakte oveiwegen.
De loonen moeten worden aangepast aan de
economische positie van het bedrllf.
De heer SNEEVLIET (r.s.a.p.) was van oor
deel. dat met de loonsverlagingen halt moet
worden gehouden.
De heer v. POLL (r.k.) vroeg nadere Inlich
tingen over de 3 millloen, d o door de spoor
wegen aan Werkspoor zlin geleend. Waarom ls
dat eeJaan aan deze onderneming, die ln 3 jaar
5 millioen verlies boekte? Kan Werkspoor niet
terugbetalen, dan wordt het verlies voor de
spoorwegen, d.w.z. verlies voor de staat. Met
staatsgeld Is dan een particuliere onderneming
geholpen. Is er vooruitzicht, dat het crediet op
31 Dec. 1938 zal zijn terugbetaald? En zal het
uitgesloten zijn. dat zulk een geval zich her
halen zal?
De heer v. DIS (ag.p.) besprak de onbewaak
te overwegen en vroeg een proef met liet sys-
teem-Theunlssen.
Het rilden van goedkoope treinen op Zondag
moot worden verboden.
De heer DE VISSER (comm.) verzette zich
tegen nieuwe loonsverlaging en wenschte be
waking van alle overwegen.
De MINISTER VAN WATERSTAAT kan den
dienst AalsmeerHnarlem niet herstellen, over
den dienst AmsterdamAalsmeerUithoorn
Nleuwersluls wil hU nog wel eens denken en
met de spoorwegen spreken.
Ophooging van de spoorbaan te E'ndhoven
zal 9 millioen kosten. Een toezegging ls niet te
doen.
De overbrugging van de spoorbaan bU Rot
terdam-Zuid zal nader onder het oog worden
gezien
Het voor onbewaakte overwegen te kiezen
mechanische beve'llglngssysteem. moet ter be-
oordeellng van den technischen dienst worden
gelaten.
Over te gebruiken Inlandsch spoorweg-hout
ca] met de spoorwegen worden gesproken.
Uit bedrijfsoogpunt hebben de Dieseltrelnen
goed voldaan: ze zijn zuln'g ln dP exploitatie.
Tarievenwenschen zullen met de directie der
spoorwegen worden besproken.
Overwogen za' worden of maatregelen kun
nen worden genomen om de positie van Stations
kruiers en -kellners te verbeteren.
De leening aan Werkspoor geschiedde om
dat deze onderneming steeds voor de spoorwe
gen bouwde. De rente van de leening wordt re
gelmatig betaald en de aflossing kan 'teeen
eind 1938 woiden tegemoet gezien. Met 's RUks
gelden za' de minister voorzichtig zün.
Bö de afdeeling
Tramwegen
vroeg de heer IJSSELMUTDEN (r.k.) de nog
bestaande vervoergelegenheld voor trams zoo
veel mogeltjk te behouden. De m nlster wake
zooveel mogelijk tegen loonsverlaging
De heer J. TER LAAN (s.d.) verzocht de be
trokken provinciale besturen te raadplegen b(j
de reorganisatie van de R.T.M. De veerdiensten
moeten losgemaakt worden van de consessles;
dan kan ook het instellen van nieuwe veerdien
sten worden voorkomen.
De heer v. KEMPEN' (lib.) achtte steun noo
dig voor de tramwegen wegens Inmenging der
Regeering ln de arbeidsvoorwaarden en wegens
de crisis. De steun worde bestendigd zoolang
er economische besiaansmogeltlkheld ls.
De heer AMELIXK (a_r.) was van oordeel,
dat in het algemeen oneconomische tramwegen
niet ln stand moeten worden gehouden, maar
z(jn ze voor een streek onmisbaar, dan moeten
ze geholpen worden. Deze kwestie moet zoo
snel mogeltjk worden beslist.
Zoolang trams gehandhaafd worden, moet het
loon redelijk ztjn. Zeker moet het niet dalen
beneden werkverschaffingsloonen. zooals reeds
hier en daar het geval ls. De m nister houde er
rekening mee, dat er loonen zijn, waar niets
meer af kan.
Bij de Dedemsvaartsche tram krügrt het per
soneel maar 76% van het loon: het blUft recht
houden op het niet uitgekeerde deel.
De MINISTER VAN WATERSTAAT wil ten
aanzien van de Dedemsvaartsche tram doen wat
de heer Anielink vroeg en er op letten, dat loo
nen niet beneden zekere minima dalen.
Bö de reorganisatie van de R.T.M. za! de mi
nister voorzichtigheid betrachten. Komt er re
organisatie. dan zullen de betrokken prov. be
sturen en Rotterdam daarmee in kennis worden
gesteld. Het gaat echter niet de veren los te
maken van de consess'es: de veren moeten het
algemeen belang dienen.
Steun aan tramwegondernemingen zal van
allerlei omstandigheden moeten afhangen
Waterwegen
De heer DUYMAER v. TWIST (a.r.) besprak
de waterwegen in het Noorden des lands. De
toestand er van ls slecht: ze zijn smal en on
diep en de waterstand is vaak laag. Waarom
wordt hier zoo weinig gedaan in vergelijking
tot het Zuiden des lands.
Gevraagd werd hoe het komt. dat over op
heffing van het convenant betreffende de Gro
ninger veenkanalen nog geen oplossing Is ver
kregen.
De heer EBELS (v.d sloot zich bij deze laat
ste vraag aan.
De MINISTER VAN WATERSTAAT antwoord
de. dat het Friesch-Gron ngsche kanalenstelse!
In voorbereiding ls. Naar Veendam zal een tak
gaan. Over de financieele regeling dezer kana
len Is overeenstemming bereikt.
B|j de afdeeling
Landwegen
dringen de heeren v. d. BILT (r.k.) en LOCKE-
FEER (r.k.) aan op verbetering van de aanleg
plaats te Hansweert en Walsoordon.
De beer EBELS (v.d.) vroeg verbetering der
tertiaire wegen. Het Noorden des lands ls op
dit punt teleurgesteld.
Om 6.10 uur werd de vergadering verdaagd.
AVONDVERGADERING
In de avondvergadering was de.
begrooting van Defensie
aan de orde
De heer DUYMAER v. TWIST (a.r.) besprak
de vraag of gezien de bestaande verhoudin
gen ln de wereld onze weerwacht haar taak
naar behooren Jcan vervullen.
Wat het mater aal aangaat kon 't voor kwa
liteit den toets der critiek met glans doorstaan.
Maar er Is te weinig. De Regeering erkent dit.
Er is In de jaren na 1930 teveel bezuinigd, mi
nister Oud heeft dit ook erkend ln de jaarver
gadering van den vröz. dein. bond.
Er Is een achterstand van 25 millioen aar
nieuwen aanbouw voor de vloot: haar gevechts
kracht Is daardoor afgenomen.
Ook b(j de vliegtuigen ls achterstand.
Maar over de vloot ls nog overleg gaande met
Tndië. Het worde spoedig beëindigd, opdat tot
(laden k;in worden overgegaan. Aanvulling van
de luchtstrijdkrachten kan echter onverwijld
plaats hebben.
Ook bö de landmacht is er achterstand en
een Incompleet aan geschut.
De Instelling van het Weerfonds wekt dank
baarheid.
Ten aanzien van het personeel zegt de heer
Duymaer v. Twist, dat er wel toewlidlng Is bij
officieren en onderofficieren. Dat bleek bij de
in September gehouden legeroefenlngen en bü
de prestatie van de K XVIII.
Het korps offcleren en o.o. is te oud. De pro
motie ls te traag en ons kader 1h te oud. Voor
de o'nderoffcieren zal het capitulantenstelsel
verbetering brengen; maar er moet ook voor
de officieren nog wat gebeuren.
Uitbreiding van het contingent ls noodig. de
stekte Is nu zoo, dat gedurende 5 maanden des
Jaars geen geoefende manschappen aanwezig
zijn. Ook Is verlenging van den oefenlngstUd
noodig. Hier ztin echter financieele bezwaren.
Maar Is het niet mogelük de contingents-ult-
brelding te verwezenlijken door toepassing var
het stelsel-v Dijlc voor de opleiding buiten de
kazerne in oefeningskampen?
Het vooroefentngsinstltuut leverde goede
soldaten; wie het eenmaal kende, bleef er voor-
stander van. Meer dan een tegenstander uit
onbekendheid is voorstander geworden, nadat
hit er kennis mee had gemaakt. Het Instituut
is alleen om bezulniglngsredenen opgeheven.
Het is duur geworden, omdat men er overcom
plete officieren bfl opbergde. Zoo werd het een
luxe-instelling. Maar een eenvoudig Inst tuut
ls goedkooper dan opleiding ln de kazerne.
Gaat men over tot het stelsel-v. Dijk (oefen
kampen) dan wordt geld bespaard en kan het
contingent worden uitgebreid.
Dienstpl chtigen verliezen soms n,, herha
lingsoefeningen hun betrekking; dit bezwaar
moet töt de geringste proporties worden terug
gebracht.
Er is minstens één herhalingsoefening te
wein'g Echter kan de schietvaardigheid wor
den onderhouden door patronen besohlkhaar te
atellcn voor schietoefeningen. Dit denkbeeld
afwijzen ware zuinigheid, die de wijsheid be
driegt-
Ten slotte werd gevraagd of voor de oud-
gepenslonneerden nog niet Iets kan worden
gedaan.
De heer v. d. BILT (r.k.) wees op het tekort
aan bovenwatermaterleel bij de vloot B(J de
laatste manoeuvres Is dat duidellik gebleken.
Het kie ne materieel is door de opleiding
veel kostbaarder dan groot.
De marineluchtvaart moet zelfstandig blij
ven: door samenwerking met de landmacht
zb'n dp kosten te beperken.
De ..Sumatra", het smarteklnd der marine,
vaart thans weer behoorlijk.
Er moeten meer wachtgeldera worden aange
steld.
De heer K. TER LAAN (s.d.) bestreed de
voornemens der Regeering om de landsver
dediging te verbeteren en 's lands veiligheid
te verhoogen in dezen tijd van bezuiniging. Dat
accepteeren de soc.-dem. niet.
De eerste elsch, d en zij stellen ls: alle over
bodigheid eerst weg
Er is Indeidaad achterstand bö onze mate-
rleele verdediging. Maar de Regeering heeft
Pteeds kunnen kriigen. wat ztl vroeg, ook v
de vloot Als er te weinig is geweest. Is dat
de schuld van de Regeering en de Staten-
Generaal.
We Willen nu. met het oog op de wereldver
houdingen; achterstand gaan Inhalen Maar we
rullen altüd wel achterblijven. De Regeerlng
behoort toe te komen met de gewone begrooting
Wat overbodig is. moet worden opgeruimd.
We 7-ijn thans op weg naar versterkt m'll-
talrlsme: versterkte lichting, langer oefentijd.
de>-de herhalingsoefening.
Het vooroefeningsinstituut ls eigenlijk
tegen den zin van de meerderhe'd der Kamer
in bezweken onder drang der echte mlll-
talrlsten. niet vanwege de onvoldoende uitkom
sten. De heer D v. Twist heeft dat duidellilf
gezegd. Maar waarom steldp hjj niet voor op de
hesllss ng terug te komen? Als de heer Ter
Laan het doet, weidt het verworpen.
De bevorderingskansen der onderofficieren
behooren te worden verbeterd.
Daarna oefende de heer Ter Laan crltlek op
een artikeltje in het Landstoi mblad waarin
de soc.-dem. op één 1 tin werden gesteld met de
communisten, voorstanders van de dictatuur.
Verder drong hij nog aan op een andere hou
ding tegenover de m litalre bonden zulkp ln
het belang van den goeden geest In het leger.
Ten slotte besprak hii de bekende diefstal
len van een sergeant, die d't deed om de NSB
van dienst te zon. Deze man stond ln nauw
contact met den heer v. Geelkerken. Ook Mus-
sert wist er van wat deze sergeant deed Hier
was aanleiding geweest om ook op te treden
tegen anderen dan den sergeant.
Ondersteund werd de aandiang om voor de
oud-gepensionneerden nog iets te doen.
De heer LTNGBEEK (h.g.s achtte verster»
king van de weermacht noodig en juichte daar
om de Instelling van het Weermochtfonds toe.
De vredesgedaehte ls een Illusie.
De heer SCHAEFMAN (r.k.) was het eens
met den heer D. v Twist ten aanzien van het
voornefenUigsmstltuut Concentratie der lucht
macht is noodig in het belang van het mate
rieel en de geoefendheid van het personeel.
Echter hebben we meer vliegvelden noodig.
Ook moet gezorgd voor voldoende reserve-
motoren.
Voor hen, dtp hun dienstplicht vervutten,
moet deze pl'cht niet worden verzwaard door
verlies van hun betrekking. Er moet daarvoor
een regeling worden getroffen.
In dezen Internationaal voor ons zoo moei
lijken ttld moeten we van onze defensie het
beste maken, dat er van te maken Is.
Onze zeemacht beschikt voor mobilisatie over
te weinig Europeesch beroepspersoneel om ln
Indlë de vloot voldoende te bemannen. Ook
inlandsch beroepspersoneel ls er een tekort
Wat geschiedt daartegen?
De heer v ZADELHOFF (sd..) wilde geen
ontwapeningsdebat.
De veranderde Internationale omstandlg-
Z)e Theologische School te Kampen vierde fl. Dinsdag haar dies-natalis. Groepsfoto van de professoren (gekleed in toga met
baret) na afloop van de plechtigheid. Van links naar rechts de heeren Dr K. Dijk curator), Pr*f. Dr J. Ridderbos, Ds A. M.
Donner (algem. thesaurier). Prof. Dr A. G. Honig (oud-hoogleeraar), Prof. Dr R. Schilder, ProfJHoekstra, Prof. Dr S. Grey-
danus, Prof. Dr G. M. den Hartogh,
Dezer dagen had te Bodegraven een botsing plaats tusschen een treiler met opligger
(beladen met 10.000 K.G. kalk) en een vrachtauto. Tuiee huizen werden door de botsende
auto's geramd :n het verkeer op dezen drukken rijweg werd gedurende vijf uren
totaal gestremd. Onze foto geetf een indruk van de buitengewone situatie.
heden hebben de SDAP genoopt tot her-
orlënteerlng. De eenzijdige nationale ont
wapening ls door haar nooit vooropgesteld.
Than^ staat de Internationale ontwapening
voorop met versterking van de Internatio
nale rechtsorde.
De partij bltjft op legaal standpunt en vor-
werpt elke Illegale actie
BU de bestrijding van oorlog en oorlogsge
vaar gaat het er vooral om de actie van den
Volkenbond tot een goed einde te brengen De
soc.-dem. willen de actie van den Volkenbond
effectlof doen zön. Daarom geen theoretische
beschouwingen over ontwapening. Het gaat om
tegenhouden van versterking van bewapening,
die den oorlog steeds aantrekt. Daarom Is de
Regeering met haar fonds op den verkeerden
weg en de Instelling er van zal ernstig worden
bestreden.
We hebben vertrouwen ln Genève en moeten
alles doen om het bewapenlngsstreven te be
strijden. We moeten afstand doen van een
weermacht als oorlogsinstrument, maar den
vrede voorbereiden.
Indien ln de Industrleele oorlogsvoorberel-
d ng de burgerlijke dienstplicht wordt opge
nomen. zullen dc soc.-dem. zich daartegen ver
zetten.
Dp heer JOEKES (v.d.) herinnerde er aan.
dat de vriJz.-dem. voorstandera van verminde
ring van bewapening zUn. Gestemd ls echter
voor de Defensiebegrootlng voor 1934 In af
wachting van ln u'tzlcht gestelde bezuinigin
gen. In 1935 werd weer tegengestemd, omdat
de bezuinigingen onvoldoende waren. De Re
geering wenscht thans verschillende voorzie
ningen te tieffen. Dat ls een wijziging van
beleid, dat gericht was op vermindering van
defensie-uitgaven. In dit verband wordt een
beroep gedaan op Internationale gebeurtenissen
Moeten die op onze houding Invloed hebben?
We zün verplicht het nondige te doen tot
internationale rechtshandhaving.
Met opdrtlvtng van bewapening en politieke
bondgenootschappen verkrijgen we geen bevei
lig ng. We hebben mee te werken tot Inter
nationale rechtshandhaving door middel van
den Volkenbond In 1935 Is daaraan ook door
Nederland volle medewerking verleend.
Er zUn omstandigheden, die er toe nopen om
de vraag onder de oogen te zien of verbete
ring van de weermacht niet noodig Is.
De ontwapeningsconferentie Is helaas mis
lukt Dultschland heeft zich opnieuw bewapend
nadat de andere landen niet tot de beloofde
ontwapening zfin overgegaan Deze daad ver-
pl'cht ons om met bepaalde mogelUkhedon
rekening te houden. Ook de ervaring In het
Afrlkaanachp conflict heeft ons iets geleerd en
wel. dat de Volkenhond niet over voldoende
preventieve middelen beschikt om een oorlos-s-
aanvnl te voorkomen Er verloopt een:ge tlld
eer de Volkenbond kan ingrijpen bij een gewa
pende aanval.
Onder deze omstandigheden moet worden
afgezien van een verdere vermindering van
bewapening en daarom zal een deel der
vrUs.-dem. hun stem niet aan de begrooting
onthouden.
Inzake het Weermachtfonds behouden ze zich
nog hun vrtlheld voor. al erkennen ztl. dat noo
dig Is een kleine, mts goed uitgeruste weer
macht om aan volkenbondsverpllchtingen te
voldoen Onnoodlge opvoering van de oorlogs
toerusting moet echter worden voorkomen.
De heer T1LANTTS (c.h.) zelde. dat boven
deze hegrootlng kon staan: de naakte waarheid.
De heeren Ter Laan en v. Zadelhoff sloten
de oogen voor de werkelflkhe'd.
De feiten van vandaag zfin door den heer
Joekea juist beoordeeld en lit) kwam tot een
logische conclusie, nl zal deze hem niet gemak
kelijk zön gevallen.
Toegejuicht werd. dat de bestaajide achter
stand voor leger en vloot zal worden Inge-
Verder werden enkele personeelkwestles be
handeld. O.a. met betrekking tot de verhoudin
gen In het vBegkamp Roesterberg. De plannen
der Regeerlng omtrent de luchtmacht hadden
niet de volle Instemr^ng.
Dat miliciens hun betrekking verliezen na 't
vervullen van hun dlenstpl'cht ls betreurens
waardig Door moreelen Invloed moeten mis
standen In dit opzicht worden bestreden.
Ten slotte verklaarde de heer Tllanus zich
er over te zullen verheugen als dr Ooitin bi'
Defensie bleef 's Lands weprmacht heeft aan
zijn bijzondere zorg behoefte.
De heer WENDELAAR (11b.) d'e begon
met het kalenderblaadje af te scheuren zag
dr dolifn gaarne aan Defensie. De defensie Is
de eerste plicht van den staat en zij moet op
peil worden gehouden.
De mooie „praatjes" van de soe.-dem. behoor
den gepaard te gaan met daden, opdat ook zU
meewerkten aan een behoorlijke materieele uit
rusting. Hoe eer die er komt. hoe beter.
Met de defensie van Indlë moet spoed wor
den gemaakt.
Over het personeel werd een aantal opmer
kingen. door anderen reeds gemaakt, herhaald
Vergeleken met andere landen vraagt de
defensie van ons volk geringer offers dan el
ders. Noodig is verhooging van contingent en
verlenging van eersten oefentüd.
Ten slotte werd krachtig op een goede mate
rieele verzorging van de weermacht aange
drongen.
De heer ROEST AM (Comm.) noemde zijn
partij de eenlge, die voor do onafhankelijk
heid van Nederland ln den zin van de ar
beiders kan opkomen; zij strijdt tegen alle
onderdrukking. Maar ook verzet zij zich tegen
de bourgeoisie, die met haar bewapening on
derdrukking bedoelt. Alles wat den wereld
vrede bevorderen kan. zal worden gesteund
Maar deze Regeering laat net fascisme door
dringen In het leger. N.S.B. en Nat Herstel be
hooren onmlddolUlk te worden ontbonden. D'-
verdediging van Indië ls zuiver Imperialistisch.
De heer WESTERMAN (N.H.) verheugde er
zich over, dat zelfs bij de soc.-democratle de
gedachte levendig Is geworden, dat een onver
dedigd Nederland een verloren Nederland Is.
Toch Is hun frontverandering weer niet zoo
groot, dat ze thans voor de begrooting stemmen.
De weg van Mnrx naar Colljn ls voor hen met
moeilijkheden bezaaid.
Onze materieele weermachtsultrustlng heeft
dringend aanvulling noodig en zij moet snel
geschieden. De Regeering toont dat te beseffen
en een deel van den achterstand te willen in
halen. Wat gevraagd wordt is echter nog on
voldoende.
Verschillende aangekondigde voornemens der
Regeering werden met instemming begroet
Noodig zijn algemeene dienstplicht, verlenging
van eersten oefentijd en een Weerbelastlng
Wij geven in procenten het minste uit voor
onze weermacht, zelfs nog minder dan Zwitser
land en Denemarken.
Onze vloot ls ln een toestand geraakt, dat
krachtig en snel ingegrepen moet worden. We
moeten uit de noodlottige onzekerheid.
De heer KETELAAR (V.D.) legde een
verklaring af dat hfl met enkele leden
van zijn fractie onverkort op het stand
punt der nationale ontwapening blijft
staan. ZIJ vertrouwen meer dan vroeger
op den Volkenbond en zien geen voldoen
de veranderingen om thans van stand
punt te veranderen en dingen te aan
vaarden, die boven onze krachten gaan.
zooals met het Weermachtfonds het ge
val ls.
ZIJ zullen uit volle overtuiging tegen de
Defensiebegrootlng stemmen.
De heer SCHILTHUIS (V.D.) slaakte een
klacht over uitsluiting van een fabriek van
werk voor Defensie en steunde den aandrang
om voor de oud-gepensionneerden Iets te doen.
De heer SNEEVLIET (R.S.A.R), 14e spreker,
verkreeg te 5 minuten over tweeën het woord
om clementie it pleiten voor de gestraften van
de „Zeven Provinciën".
De defensieplannen van de Regeering werden
verwerpelijk geacht. Uitvoerig werd betoogd,
dat er geen reden ls voor deze koerswijziging.
Soc.-dem. ei communisten, lijdende aan
geestelijke aderverkalking, zijn vanavond
zoover van huls, dat niemand iets meer
van hun standpunt begrijpt. Ze zijn ln
den wervelstorm van nationalistische ge
voelens zoo ter weggewaaid, dat ze hun
huls niet meer kunnen vinden. De mi
nister heeft hen al half ln zijn porte
feuille.
Minister Colijns nachtrede
Te 10 minuten over half 3 was het woord aar
MINISTER COL-JN. Er waren nog 14 Kamer
leden aanwezig.
Hij dankte op het vroege morgenuur de
genen, die zijn auditorium uitmaakten.
Veel ging om buiten het eigenlijke onder
werp van bit debut
De wereldoorlog Is een voorbeeld, dat een
klc-ln land /ellstandlgheidspolltlek kan voeren.
Het VVeerma: ïis' H.ds behoeft niet voor 4 Jaar
te duren. Worden de sapnnlngen te sterk, dan
Van het sneller Maar zullen we de gelden zoo
veel mogelUk In eigen lanc besteden, dan kun
nen we er 4 jai- over doen
In de rede van a«*n heer v. Zadelhoff is ge
zegd. dat de 9.D.-VI*. al'e il.egale actie ver
werpt. zoowel vh hatr leien a (zonden:jk ais
van de partij <n ï&ar geheel lie minister neemt
daarvan acte.
Er Ls ook aanleiding tot medelijden over
<1eze rede. Hij zelde. dat er geen aanleiding Ls
tot vermindering van bewapening. Dat Ls een
.5'uk werke'i'l.neld. Kennis van de feiten had
hem nog een stap verder moeten brengen.
Als alle landen er toe overgaan om hun be
wapening te verminderen, staan wij ln de voor
ste r(j.
De doelstelling der weermacht is handhaving
van het gezag binnen de grenzen en vervulling
van verplichtingen, als lid van de volkeren
gemeenschap tegenover andere volken.
Het verlies van betrekkingen door miliciens
"bij opkomst voor herhalingsoefeningen, betreur
de de minister. Niet altijd zljr. klachten daar
over gegrond. Het nemen van bepaalde maat
regelen tegen het euvel Is moeilijk, niemand
heeft nog een richting er voor aangewezen.
Behoud van marsch- en sohietvaardlgheid
door beschikbaarstelling van patronen wil de
minister overwegen.
Tegemoetkoming aan oud-marinemannen Is
al van 1922 af aan de orde. Ware gelijkstelling
met gelukkiger gepensionneerden mogelijk,
dan zou de minister anders tegenover de vaag
staan. nL als de financieele mogeltlkhetd
was. HIJ zou dan egallseeriag willen. Van
hooge pensioenen van na 1922 moest dan v. at
af. Maar de minister ziet dat nog niet aanvaard
door de Kamer.
Waar mogelijk worden wachtgelders aan
gesteld.
De minister ls bereid alles mede te deelen
omtrent de zgn. wa.penfabrlcage. zoodra hij de
noodlge inlichtingen heeft. Het zal echter niet
veel zijn.
Ten aanzien van den geest en de betrouw
baarheid van leger en vloot is men diligent.
Dat de tijd kan komen om de straffen van
de muiters van de Zeven Provinciën te verzach
ten. Is Inderdaad een mogelijkheid. Maar het
optreden van den heer Sneevliet leidt er niet
toe om de kom t van dit oogenblik te bespoe
digen. eer het tegendeel.
Een Weerbelastlng is meermalen ontworpen,
maar reeds onder de ministers Treub en De
Geer moeilijk iltvoerbaar gebleken. Ook zelr
heeft de minister dit ervaren.
Werklooze dienstplichtig met verlof onder
de wapenen d.>en komen Is eer maatregel, die
vrij veel geld kost. Maar er is zooveel, dat geld
kost En dan moet een keuze worden gedaan.
De minister geeft dan de voorkeur aan ver
grooting van contingent en uitbreiding van
oefentijd. Afschaffing van de loting speelt hier
geen rol. omdat daardoor weinig voordeel zaJ
worden verkregen.
De menschen, die In 1912 vrijwillig de Marine
werf verlaten hebben, deelen naar de minister
meent In dezelfde pensioenregeling, die In 1915
gold voor d-egranen, die na 1912 gedwongen
moesten heengaan.
De vraag van den heer Schllthuls omtrent een
fabriek wil de minister nog eens nagaan.
Komende tot meer algemeene punten, betoog
de de minister, dat de begrooting voor 1936 la
ger ls dan die voor 1935. Wel zitten er o.a. nog
de niet verlaagde salarissen In. Defensie is
jaren achtereen verlaagd, toer alle andere
hoofdstukken voortdurend de hoogte Ingingen.
Het kabinet heeft bezuiniging voor defensie
nagestreefd, maar bij verandering van omstan
digheden behoort het roer te worden omgegooid.
De Regeering Is daartoe ovei gegaan, toen zij
conclusies trok uit de gebeurtenissen in
Europa Bovendien geven wij naai verhouding
weinig uit voor Defensie; wU 8.69 en b.v.
Denemarken 16.3
WIJ zullen waar voor ons geld krijgen. We
hebben dat altlld gehad als men ons materieel
vergelijkt met gelijksoortig materiaal elders.
Er ls geen aanleiding de luchtvaartorganisa
tie nu te vera.ideren: bij ultbreidnng kan de
zaak echter veranderen.
Er is een werkplan voor de economische oor
logsvoorbereiding
De promoties zUn traag. Middelen tot verbe
tering zijn niet eenvoudig, tenzij door ponslon-
neerlng op groote schaal. Door het capitulanten
stelsel bedoelen we de onderofficieren te hel
pen: voor de officieren zal ook nog wat moeten
gevonden.
Op een nieuw stelsel van oefening ging de
minister Diet diep In. Hij ls sterk voorstarder
van opleiding ln de kazerne, gedurende een aan
tal maanden. r>al brengt eenheid ln de opleiding
en geeft voor oefening ln grooter verband 2J
aand. teg«n anders, bij vooropleiding. 1 maand
Onze pensioenen zijn zoo hoog dat we thans
met groote moeilijkheden zitten. Een Neder-
landsch onderofficier heeft belangrük meer
pensioen dan een onderofficier, die 30 Jaar ln
de tropen heeft gediend.
De rest van de gehouden redevoeringen zou
de minister In de Handelingen nalezen.
De algemeene beschouwingen werden gesloten
te kwart voor 4.
Bij de artik-ilcn werden de
Vestingbegrooting
en de begrooting voor de
Artillerie-inrichtingen
goedgekeurd.
De heer TER LA.AN (S.D.) dieed nog eens een
goed woord voor de mobillsatioslachtoffers.
De MINISTER meende, dat de bestaande wet
telijke regeling naar het oordeel der Kamer
een billijke oplossing ls geweest
De 4 uur was het wetsontwerp afgehandeld.
De stemming zal worden gehouden ln de ver
gadering, welke oen 1 uur zou aanvangen.
De vergadering werd verdaagd en de nacht
ploeg kon gaan elapen.
ROFFELRIJ MEN
ZIE DE MAAN.
den avond
Zie de maan schijnt door de hoornen
Lout je, staak je ivüd geraas!
't Heerlijk avondje is gekomen.
Mussert wordt hier nooit de baas.
Vol verwachting klopt ons hart
Naar het eind der crisissmart.
O wat pret zal 't zijn te spélen
Op de roode tamboerijn.
Eerlijk zullen w' alles deelen
Planmiljoenen, schoone schijn.
Maar o ivee wat bittre smart
't Gaat in België ook niet hard.
Maar ik vrees niet dat wij klagen,
De Regeering weet hoe 't moet
Waren w' ook niet alle dagen
Allen even welgemoed.
Ban dan vrij de vrees van 't hart,
leder krijgt hier nog zijn part.
(Nadruk verboden.)
LEO LENS
«mm
VRIJDAG, 6 DECEMBER
HILVERSUM I 1875 M. Algemeen program
ma, verzorgd door de NCRV. 8.00 Schrift
lezing. 8.159.30 Gram.pl. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Gram.pl., 11.5012.00 Piano
recital. 12.15 Gram.pl. 1.30 Orgelconcert.
2.30 Chr. Lectuur, 3.15 Sopraan en piano.
4.00 Gram.pl., 5.00 Ensemble Van der
Horst. 6.30 Causerie. 7.00 Berichten, 7.15
Reportage. 7.30 Literaire causerie. 8.00
Berichten. 8.05 Militair concert. 9.00 Cau
serie. 9.30 vervolg voncert (om 1.00 Be
richten). 10.3011.30 Gram.pl.
HILVERSUM H 301 M. 8.00 VARA. 12.00
AVRO. 4.00 VARA. 8.00 VPRO. 11.00
12.00 VARA. 10.00 Morgenwijding. 10.15
Declamatie. 10.35 De Zonnekloppers. 11.00
Declamatie. 11.20 vervolg concert. 11.45
en 12.00 Gram.pl. 12.30 Kovacs Lajos. 2.10
Piano-recital. 2.30 causerie. 3.00 gram.pL
4.00 gram.pl., 5.00 kinderuur, 5.30 gram.-
pl., 5.45 zang. 6.00 Orvitropia. 7-.00 Lezing,
gram.pl. en declamatie. 7.50 Berichten.
8.00 causerie. 8.05 religieuse causerie. 8.30
zang en piano. 9.00 Religieuse causerie.
9.30 vervolg zang en piano. 10.00 Inter-
vieuw. 11.00 voordracht.
DROmVICH. 1500 RL 11.20—11.50 orgelspel
12.10 Trocaderio Cinema-orkest. 1.35—
2.20 Orkestconcert, 4.20 BBC-Midland-
orkest. 6.20 Berichten. 6.50 Schütz-con-
cert. 7.10 Lezingen. 8.20 BBC-orkest. 10.20
causerie. 11.10 Kwintetconcert.
RADIO-PARIS 1648 M. 12.35 Orkestconcert,
4.20 en 5.50 dito; 9.05 Operettemuziek.
KEULEN 456 M. 11.20 Fr. Hauck's orkest.
3.30 concert 4.20 Leipziger Symphonie-
orkest, koor en solisten. 6.20 Mannenkoor.
7.35 Schumann-concert. 8.05 concert,
10.2011.20 populaire muziek.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50
salon-orkest 1.502.20 en 5.20 gram.pL
5.50 St. Nicolaas-programma. 8.20 Om
roeporkest en zang. 10.3011.20 St. Nico
laas-programma. 484 M.: 12.50 Omroep
orkest 1.40 zang. 1.502.20 gram.pl. 5.20
Symphonieconcert. 7.35 zang. 8.20 Sym-
phonieconcert en zang. 10.3011.20 gram.
platen.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 RL 8.05 vo
caalconcert. 8.35 Radio-tooneel. 9.40 cau
serie, 9.50 concert,
Jaarvergadering Prov. Comité
Noord-Holland
Het Bestuur van het Prov. Comité vaa
A.R. Kiesvereenigingeu in Noord-Holland
verzoekt ons de aandacht onzer lezers te»
vestigen op de jaarvergadering, die Zater
dagmiddag a.s. te Amsterdam in Krasna-
polsky, Yvarmoesstraat bij den Dam, vvurdt
gehouden.
De huishoudelijke zaken worden afge
daan in een vóórvergadering, die te half
twee aanvangt Te drie uur begint de open
bare bijeenkomst, waar de heer Cbr. van
den Heuvel, lid van de Tweede Kamer
en afgetreden voorzitter van het Prov. -Co«
mité, een politieke rede zal houden.
Deze vergadering is toegankelijk voor alle
leden der Noordhollandsche Kiesvereni
gingen. Voor introductie van geestverwan
ten vervoege men zich tot den secretaris,
den heer H. R. Zijlstra, Talmastraat 13, Am
sterdam-Zuid.
In de huishoudelijke vergadering hebben
alleen de 27 leden van het Provinciaal Be
stuur stemrecht. De overige afgevaardigden
van Statencentrales en Kiesvereenigingeu
hebben een adviseerende stem.
POLITIEKE LECTUUR
„ANTI-REV. STAATKUNDE
In het Novembernummer van deze maan-
delijksche uitgave van de Dr. Abraham
Kuyperstichting vinden we een practisch
leerzaam artikel over „De nieuwe Duitsrhe
Gemeentewet" door P. A. Colijn; vervolgens
een „Politieke Rondblik in November 1935'*
door Dr. J. YV. Noteboom en eindelijk van
denzelfden redacteur de altoos boeiende
Adviezenrubriek, welke laatste we niet ge
noeg bij onze raadsleden kunnen aanbeve-
en. Gewapend met de argumenten, welke
hierin maandelijks worden verwerkt, be
hoeft men niet giet een mond vol tanden
te staan als er belangrijke zaken aan Je
orde komen.
„FEITEN EN CIJFERS"
De nummers 1 en 2 van de 15e laargang
van deze „Knip-periodiek" (uitgave van „l»e
Graafschap" te Aalten) geven als steeds
belangrijke citaten over onderwerpen van
de dag uit diverse bladen. Soms een beetje
eenzijdig georiënteerd, meestal rijk gesoi>
teerd.
„NEDERLAND EN ORANJE"
Het orgaan van de anti-rev. propaganda-i
clubs wint o.i. aan actueelheid en belang,
rijkheid. In 't laatste nummer (November
1935) leidinggevende Studieschetsen, de
oriënteerende stellingen van Dr. G. Brilien-
burg YVurth over „De dialectische theologie
in haar beteekenis voor de politiek", on
langs uiteengezet in een vergadering vaD le
Kring Rotterdam van A.R P.C.; en voorts
vervolgstukken en Stembuscüfers.
Alles op peil.
