kerknieuws
ONDERWIJSRESULTATEN
zending
en philantropie
schoolnieuws
DINSDAG 26 NOVEMBER 1935
EEN IETWAT
VREEMD BOEK
„Wee mijn volk" door A. Ingwer-
sen Noord-HolL Uitg. Mij.,
Amsterdam-
De titel van dit boelc doet een boetpredi
katie vermoeden. Bn inderdaad kan gezegd,
dat oe titel een vlag is, welke hier de lading
dokL
Gaarne nemen wij aan, dat de schrijver,
de heer A. Ingwersen aangegrepen is door
het feit, dat in vele hoogere en lagere
regeeringslichamen mannen zitting hebben
die niet berekend zijn voor hun taak en het
ingevoerde algemeen kiesrecht op dit euvel
van grooten invloed is geweest.
Toch meenen we, dat deze Schrijver al te
veel generaliseert, als hij zegt, dat vele
geestelijke en natuurlijke zonen van onze
groote mannen in het verleden weinig of
niets over hebben voor het bereiken van het
ideaal der partij, ooch veeleer met criti&chen
1 blik de stoelen keuren, waarop ze zitting
'l nemen, om na te gaan, of die wel voldoende
j zijn bekleed.
nt Trouwens, het geheele boek wekt den in-
an| druk, dat de Schrijver wel wat hard door-
:n» draaft on niet voldoende motiveert
Het is o.i. niet waar, dat onze Anti-Revo
lutionairen niet begrepen zouden hebben c,e
bcteekenis van een Thorbecke, een Cort van
der Linden en een Troelstra en hun waarde
voor land en volk. Meermalen heeft onze
ni I pers op die beteekenis de aandacht geves-
j tigd, natuurlijk met handhaving van het
diepgaand principieel verschil tusschen die
mannen en de leiders onzer Christelijke
I partijen. En we kunnen wel zeggen, dat de
erkenning van hun verdiensten schier nim
mer eenige tegenspraak uitlokte, ofschoon
niet veraoezeld kon en mocht worden het
gevair van sommiger optredeui, b.v. dat van
Troelstra in 1903 en 1918.
Evenmin kunnen we toestemmen, dat de
meest bekwame en intelligente Jonge man
non zich niet meer wenden tot de studie
der theologie en der rechten.
Niet ten onrechte meenetn we van door-
dravn gesproken te hebben in dit boek
yan den heer Ingwersen.
Wanneer hij b.v. zegt, dat niet minder dan
drie complete Staatsuniversiteiten, ongeacht
dan nog ae andere bijzondere Universiteiten,
wei eenigszins de geestelijke en financieële
draagkracht van ons volk te boven gaan, is
dit zeker niet van waarheid ontbloot. Maar
dit geeft toch geen recht, om de Christelijke
Gereformeerden er een verwijt van te maken,
dat ze een eigen Theologische School hebiven.
Wij kunnon ons voorstellen, dat Hervorm
den en Gereformeerden op hun eigen Ker
kelijk standpunt het bestaansrecht van die
gf,Kerkengroep betwisten. Doch wij kunnen het
Weocos evenzeer irfdenken en ook billijken, dat
Kerkengroep, nu zij op verschillend ge-
weri bied een eigen standpunt inneemt, ook een
Tceigen inrichting begeert tot opleiding voor
tvenlden Dienst des Wóords. Dat is dam geen
Jwaan, maar plicht
iden ^oezeer de Schrijver volhoudt, dat hij den
t ej^eg van de N.S.B. niet op wil gaan, toch
-hO0.kunnen we ons niet ontworstelen aan den
[coen,toclruk, dat hij, misschien onbedoeld, in die
gejrichting drijft Zelfs de toon van schrijven
[herinnert aan de wijze van optreden van de
S. B.
Indien iemand als boetprediker wil op-
^treden, dan mag en moet hij spreken vol
en bezieling, maar hij streeft toch zijn
bedoel voorbij, indien hij hen, die hij vermanen
•dooftnl, aanspreekt als geestelijke hondenhou
ders, kipponfokkers, schunnige schavuiten
ta schelmen.
De auteur heeft groote hoogachting voor
inzen Minister Colijn. Daarin wenachen we
niets voor hem onder te doen. Maar wij
manen niet met hem meegaan, als hij zegt:
-Of een uitbreiding van een zaak door God
gewild wordt, heeft eigenlijk maar één be
wijs noodig, namelijk, of Hij er mannen
Foor geeft. Elke andere overweging is ijdel."
is een verleggen van het zwaartepumt,
Waarmee we onmogelijk kunnen instemmen.
In het begin der vorige eeuw, toen het
Modernisme hoogtij vierde, waren het juist
mees'al de eenvoudigén in den lande, die
ttiis Christelijk volksdeel bewaarden bij de
tuiverheid der leer, en nu vormen zij nog
Foor eer groot deel de kern.
Met alle waardeering voor onze groote
Bannen, moeten we toch altijd blijven be-
Wken, dat het uiteindelijk niet de man-
jiiQ» maar het geloof, dat de wereld
193 ivenvint.
Hoewel wij erkennen de ernstige bedoe-
pijpling van den Schrijver, om ons volk te wijzen
veriop de beteekenis van inderdaad groote
>n d%iannen, moeten we het niettemin ultspre-
onpn, lat dit boek ons teleurgesteld heeft.
Bij den forschon stijl is ae inhoud niet-
«mtn vaag en verward.
En allerminst worden in Anti-Revolutio-
hairen zin de richtlijnen aangegeven, waar
langs in staatkundig en politiek opzicht de
-hristelijke beginselen meer kunnen door
werken! in ons volksleven.
Juist, omdat wij het zoo inzien, geven wij
i e r aan deze boekbeschouwing een plaats.
Aard
*ed. herv. kerk.
Bedankt: Voor Rotterdam-Feijenoord
[vac. Edelkoort), G. Bos te Dedemsvaart.
dJVTtUE EVANG. GEM.
Bedankt: Voor Apeldoorn D. W. Veld-
te Leeuwarden.
x
'JfCLPPREDIKER
Tot hulpprediker bij de Ned. Herv. Kerk
Jan Rotterdam is benoemd de heer J.
e 1 s m a, cand. te Gouda.
W8CHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Db. J. W. v. Bameveld hoopt 5 Jan.
•s. afscheid te nemen van de Ned. Herv.
Jem. ïe Warns en 12 Jan. da.v. intrede te
oen in de Ned. Herv. Gem. te Zuid wol de
:Dr.), na bevestigd te zyn door Ds. D. Bou-
an van Nieuw-Vennep.
Zondag j.l. heeft Ds. W. H. Kelder Jr
1' fsche'd genomen van de Ned. Hen*. Gemeen-
te Breskens met een predikatie over
latth. 17:8. Toespraken werden gehouden
h^oor ouderling J. R. Wesdorp namens den
[erkeraad. die liet toezingen Ps. 121 4,- Ds
L Casteleyn namens den ring IJzendijke en
e predikantenkring r,Eucharistia"1 de consu
lent Ds. E. A. A. Sny'delaar, die Uet toezin
gen Gez. 224 1. Na afloop was er een druk
ke receptie.
Cand. W. Reeskamp van Utrecht Is
Zondag j.l. door Ds. B. Bouma van Noord-
wijk aan Zee bevestigd in de Geref. Kerk
van Roden met een predikatie over Matth.
13 39 en 18—23.
Ds. W. Reeskamp deed intrede met een
preek over 2 Cor. 4:5 en 8.
Hij werd toegesproken door den heer Been
namens de kerkeraad die de gemeente depd
zingen Ps. 134 3, door Ds. P. van Til na
mens de classis en door den heer Apotheker.
Ds. A. H. Volleweyder van J o u r e
die het beroep naar Nieuwerkerk a. d.
IJ s s e 1 aannam, hoopt a.s. Zondag 1 Decem
ber des namiddags om 2 uur zijn intrede te
doen na des morgens bevestigd te zyn door
Ds. van Dijken van Gouda.
Ds. P. MOERMAN
Woensdag 4 December hoopt Ds. P. Moer
man, predikant der Ned. Herv. Kerk 'ie Nieuw-
Loosdrecht zyn zilveren ambtsjubileum te
herdenken.
Ds. Moerman aanvaardde de Evangeliebe
diening in de Ned. Herv. Kerk 4 December
1910 te Cats in Zeeland, vanwaar hy in 1918
naar Moercapelle vertrok om vier jaren later
naar Stavenisse te gaan. Sedert 27 Januari
staat ds. Moerman te Nieuw-Loosdrecht.
Gedurende zyn verblijf te Stavenisse wse de
s. jubilaris vele jaren scriba-questor van
den ring Tholen en van 1927 tot 1935 lid van
het Classicaal Bestuur van Zierikzee.
Ds. J. H. KOERS
Zondagmorgen heeft Ds. J. H. Koers,
Geref. predikant te Oosterbeek, in hek kerk
gebouw te Oosterbeek, en in den namid-
dag^ienst te Doorwerth zyn herdenkings
preebcatie gehouden by zyn 40-jarig ambts
jubileum.
Spr. bepaalde zyn gehoor by de woorden
uit Handelingen 4 12, waarvan hy achter
eenvolgens sprak over a. een geweldig woord,
b. een heerlijk woord, c. een door de waar
heid bevestigd woord, en d. een troostrijk
woord.
In beide diensten werd den jubileerenden
prediker toegezongen Pis. 121 4.
Ds. C. B. SCHOEMAKERS
Ds. C. B. Schoemaker, die sedert zyn eme
ritaat, in 1930 verkregen als predikant der
Geref. Kerk van Katcndrecht, hulpdiensten
verrichtte te Wateringen, hoopt Zondag
1 December deze diensten te beëindigen en
afscheid te nemen van de gemeente van Wa
teringen. Ds. Schoemakers is op dien dag
juist 45 jaren in het ambt, evenals Ds. C. B.
B a v i n c k, em. predikant van de Geref.
Kerk van Rotterdam sedert 1930.
Ds. P. J. ROSCAM ABBING
Ds. P. J. Roscam Abbing, predikant dei
Ned. Herv. Gemeente van Amsterdam,
wiens gezondheidstoestand reeds gerulmen
tijd te wenschen liet, heeft, naar de Stand,
meldt, de vorige week te Driebergen, waar
hij sinds eenigen tijd vertoeft in verband met
de ziekte van zijn echtgenoote. opnieuw een
inzinking gehad. Dit is te meer te betreuren
omdat de gezondheidstoestand van den
leeraar in den laatsten tijd zoo was dat mis
schien van de voorgenomen emeritaatsaan-
vrage afgezien zou kunnen worden.
Ds. J. W. VAN STUYVENBERG
Zondag 1 Dec, a.a. zal het 40 jaar geleden
zyn dat Ds. J. W. v. Stuyvenberg, predikant
bjj de Doopsgez. Gemeenke te.A m s ter d a m
in zijn ambt werd bevestigd.
Aangezien de oudste zoon van den jubilaris
op 1 Dec. uit Indië in Holland arriveert, is de
viering van het jubileum een week uitgesteld.
v. Stuyvenberg zal zijn gedachtenisrede
dan ook uitspreken op Zondagmorgen 8
Dec. in de Singelkerk; na afloop is er gele
genheid tok gelukwenschen.
Ds. K. H. WALLIEN
Ds. K- H. Wallien, predikant der Ev. Luth.
Gemeente te W e e s p, van wiens aanvanke
lijk herstel wij destijds melding maakten, is
Zondag j.l. voor het eerst na ongeveer
een jaar te zijn verhinderd weer opgetre
den. Echter nog niet in de bediening des
Woords, doch in die van den H. Doop. Het
formulier werd voorgelezen door Ds.
Zwahler van Den Haag; Ds. Wallien heeft
toen de kinderen gedoopt.
JUBILEUM EN AFSCHEID
Na 40-jarige ambtsbediening heeft Ds. K.
Doornbos, predikant der Geref. Kerk
B o x u m. Zondag j.l. afscheid van zijn
gemeente genomen, om met emeritaat te
gaan. Hij sprak over Hand. 2032. Van zijn
40 dienstjaren heeft Ds. Doornbos er 33 in
Boxum doorgebracht; in 1895 candidaat ge
worden, deed hij in hetzelfde jaar intrede
te Wolvega. De tweede gemeente was
Boxum.
Tot „commissaris ter bestrijding van den
Godsdienst in het roode leger" in Rusland is
benoemd de heer Koerdjumow. Deze propagan
dachef voor het atheisme by het leger heeft
de taak er voor te zorgen, dat leder batal
jon minstens tweemaal 's maande een voor
dracht over een atheïstisch thema organi
seert. Alle manschappen zijn verplicht deze
lezingen by te wonen. Deee garnizoencom
mandanten moeten deze lezingen in het dienst
rooster invoegen.
Koerdjumow heet voor zyn taak uitermate
geschikt, daar hy een der beste leerlingen
van de academie der Godloozen geacht wordt.
HERDENKING DER
AFSCHEIDING
De Geref. Kerken van Almkerk en van
Nieuwendijk hebben gezamenlijk her
dacht dat deze kerken voor honderd jaar tot
openbaring kwamen. 24 Nov. 1835 werd Ds.
G. F. Gezelle Meerburg, die in Oct. '33 als
candidaat zijn intrede had gedaan bij de
Ned. Herv. Gem. als predikant der N. H.
Kerk afgezet. Tot aan zijn dood in 1855 is
hij als predikant bij de toenmalige Chr.
Geref. Kerk werkzaam geweest
De Afscheiding werd in de middagdienst
die gisteren om 2 .uur aanving herdacht in
de Geref. Kerk van Almkerk, waarbij voor
gingen de pastor-loci Ds. C. J. Hakman en
Ds. H. de Bruijn van Nieuwendijk. Gister
avond vond een herdenkingsdienst plaats ln
de Geref. Kerk van Nieuwendijk, die om 6
uur aanving. Hier spraken eveneens de pre
dikanten de Bruijn en Hakman.
Zaterdagavond vond in de consistorie van
de Geref. Kerk van Almkerk een intieme
plechtigheid plaats. De Geref. Mannenver-
eeniging „G. F. Gezelle Meerburg" bood aan
den kerkeraad van Almkerk een groot por
tret in fraaie lijst aan van wijlen Ds. Gezelle
Meerburg. Het portret dat in de consistorie
kamer een plaats zal ontvangen werd met
een enkel woord door Ds. Hakman
den kerkeraad aanvaard.
Vanwege de Chr. Ger. Gem. te Apeldoorn
zal a.s. Vrijdagavond te half 8 in een bijeen
komst in de Chr, Geref. Kerk aldaar worden
Afgelezen uit een grafiek,
welke geen vleiende ver
houdingen aanwijst
De fouten van het huidige
stelsel en bet streven der
Commissie-Bolkestein
De resultaten van het onderwijs! Ziedaar
een geliefd onderwerp vat? discussie tus
schen de talrijke ware en vermeende onder-
wijs-experts. Ongelooflijk veel Is over dit
onderwerp gesproken en geschreven. Zeer,
zeer weinig steunde op exacte waarneming.
Meestentijds bepaalde men zich tot subjec
tieve, onbewezen beweringen.
Men kan de resultaten van het onderwijs
op tweeërlei wijze nagaan.
In de eerste plaats door te onderzoeken,
hoe de oud-leerlingen van eep bepaalden
tak van onderwijs al of niet tot in de maat
schappij goed bruikbare krachten zijn ge
vormd. Een dergelijk onderzoek zou echter
nog afgezien van de vele practische be
zwaren, welke er aan in den weg staan
nimmer allesomvattend kunnen zijn; aan
een aldus verkregen oordeel zou dus slechts
zeer beperkte algemeene waarde kunnen
worden toegekend.
Daarnevens kan men onderzoeken hoe de
leerlingen de school doorloopen, of zij in
staat ziin de hen geboden leerstof vlot te
verwerken, dan wel eens of meermalen
moeten blijven zitten, of zelfs n8 1 of enkele
jaren, als mislukt, het onderwijs voorgoed
moeten verlaten.
Individueele waarneming
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
heeft reeds bij den eersten opzet van zijn
Statistiek van het Voorberei
dend Hooger en Middelbaar On
der w ij s ingezien, dat gegevens van bet
laatstbedoelde soort slechts door een stelsel
individueele waarneming zouden te ver-
krijgen zijn. Daarom heeft het reeds in 1930
voor alle leerlingen bij het v.h.m.o. een
kaartstelsel ingevoerd, met behulp waarvan
voor eiken leerling diens schoolloopbaan kan
worden nagegaan. De eerste resultaten van
de met deze kaarten uitgevoerde bewerkin
gen zijn thans gepubliceerd. Zij vormen een
belangrijk, afzonderlijk deel van de nieuw
ste editie der hierboven geciteerde statistiek.
welke handelt over de schooljaren 1931/32
t/m 1933/34.
Het ligt niet op onzen weg om uitvoerig
op het voortreffelijk materiaal, dat ons in
het hoofdstuk
de schoolloopbaan der leerlingen
geboden wordt, in te gaan. Wij volstaan met
een der treffende grafische voorstellingen
over te nemen en deze van een korte toelich
ting, eventueel ook aanvulling, te voorzien.
Dit is voldoende om de belangrijkste feiten
naar voren te brengen.
De grafiek, welke wij hierbij af
drukken, heeft betrekking op alle leer
lingen, die in het Schooljaar 1930/31
voor het eerst tot de eerste klasse der
gymnasia werden toegelaten (de zgn.
generatie 1930). Van deze groep
leerlingen is op 31 December van 4
opeenvolgende jaren (19301933) na
gegaan hoe zij gevorderd waren. Het
aanvangsgetal is daarbij op 1000 ge
steld.
Men kan nu op zeer eenvoudige wijze uit
de grafiek aflezen .hoeveel van hen in het
tweede jaar in de 2de klasse zitten (687),
boevelen in het 3de jaar in de 3de klasse
(462) en hoevelen in het 4de jaar in de 4de
klasse (347).
Alle andere leerlingen zijn óf achtergeble
ven, óf voorgoed vertrokken, óf naar een
andere schoolsoort overgegaan, gewoonlijk
n weinig hoopgevende redenen.
Al deze dingen kan men uit de grafiek
zien. Om een volledig inzicht in de teekening
te hebben, moet men nog de beteekenis van
het typenummer kennen. Dit is slechts
een vernuftig bedachte, verkorte schrijf-
ijz»- voor de schoolloopbaan van een leer
ling. Elk cijfer heeft op een klasse betrek-
j: het 1ste op de eerste klasse, het 2de
op de tweede klasse, enz. En 1 geeft aan, dat
de leerling 1 jaar in de betreffende klasse zit
of heeft gezeten; een 2, dat hij twee jaren in
een bepaalde klasse zit of zat; enz.
Dc beteekenis der cijfers
Men beschouwe nu nogmaals de grafiek en
lette eens nauwkeurig op de beteekenis van
de verhoudingscijfers. Na 1 jaar is nog
slechts 38.7 pet. der gymnasiumleerlingen
normaal geplaatst, na 2 jaar nog slechts 46,2
pet. en na 3 jaar 34,7 pet. De rest is óf ver
dwenen óf achtergebleven.
Men behoeft waarlijk niet bevreesd te zijn
van overdrijving beschuldigd te worden,
wanneer men een toelatings- en selectiestel
sel veroordeelt, waarbij 1/3 der leerlingen
zelfs niet in staat is het eerste jaar zonder
kleerscheuren door te komen, waarbij na
jaar reeds 2/3 gedeelte geheel of gedeelte
lijk gestruikeld Is.
Men denke niet, dat wij een ongunstige
schoolsoort uitkozen. Integendeel, de gym
nasia nemen ongeveer een gemiddelde plaats
in. Wij hopen later nog eens de gelegenheid
te hebben enkele belangrijke conclusies uit
deze nieuwe uitgave over te nemen.
Een conclusie
Voorshands bepalen wij er ons toe
vast te stellen, dat dit nieuwe mate
riaal een harde klap zal beteekenen
voor hen, die de voorstellen van de
Commissie-Bolkesteijn tegenstaan, om
dat het nö toch zoo goed gaat.
Deze cijfers wijzen op onbarmhartig-
nauwkeurige wijze de fouten van het
huidige stelsel aan.
Mogen allen, die met onze v.h.m.o.-organi-
satle belast zijn, er goede nota van nemen!
Dit materiaal is ons niet voor niets verschaft.
(TYP.-TYPENUMMEE
DE SCHOOLLOOPBAAN VAN DE LEEBLINGEN DELB GENERATI E 193 O
GYMNASIA
KLASSE KLASSE KLASSE
KLASSE KLASSE
EIND- A. VOOB6QED
EXAMEN B-NAAfiANDEBE
5CH00L500BT
herdacht hoe te Apeldoorn voor honderd jaar
de Afscheiding plaats vond. Als sprekers zul
len omreden de pastor-loci, Da. J. Jonge-
l a e n, die de geschiedenis van de Afscheiding
zal behandelen vanaf 1884 tot 1892, het jaar
van de vereenlging van de Geref. Kerken uit
de Scheiding met die uit de Dolewitie. De ge
schiedenis van 1892 af tot heden zal worden
behandeld door Prof. P. J. M. d e Bruin,
de oudste der hoopleeraren van de Theol.
School der Chr. Geref. Kerk daar ter plaatse.
De Geref. Kerk van Sneek herdenkt
Woensdag 27 Nov. a.s. den dag waarop zy
vóór honderd jaar tot openbaring kwsra. De
kerk van Sneek telt ongeveer 2600 leden,
waarvan ongeveer 1300 belijdende leden. Zij
werd in dien tijd gediend door 17 predikanten,
waarvan er nog vier in leven zyn, namelijk
Ds. H. M Dethmers, em.-predikant te Sneek,
Ds. D. P. Koopmans te Beetsterzwaag en Ds.
H- Veldkamp en Ds. H. Steenhuls, beidpn te
Sneek. In een herdenkingsbijeenkomst a.s.
Woensdagavond in de Zujderkerk te houden
zullen deze vier predikanten het woord voeren.
„Het officieele Christendom"
Dit soort Christendom Is niet het echte.
Het is ongeveer wat men in den kring, waar
het woord is uitgevonden, ook wel noemt
het traditioneele Christendom. Het onder
scheidt zich van het echte Christendom door
het ln waarde houden van de begrippen
„kerk" en „dogma", en daar deze woorden
niet in den Bijbel voorkomen, staat het al
leen daarom reeds minder gunstig aan ge
schreven. Maar bovendien is bet officieele
Christendom ook niet vriendelijk, niet nede
rig, niet oprecht En al verder is bet ook
niet sterk ln de naastenliefde; het is, om het
maar ronduit té zeggen: onverdraagzaam.
Stel daar nu eens tegenover het echte
Christendom: dat van de daden en niet van
de woorden. Hoe glanst het u tegemoet! Een
voorbeeld? Lees maar eens, wat het van het
officieele Christendom zegt in de Nieuwe
Rott. Crt., een der paladijnen van het echtp
Christendom Daar schreef een zekere jnen"
dat hy onlangs In dat blad eenige opmer
kingen had mogen maken (hoe gastvrij!)
over het tekort van het officieele christen
dom en o.a. wijzen op de tegenstelling tus
schen wat Christus laakt en hetgeen de of
ficieele christenen laken.
Hij noemde ook een paar voorbeelden:
„Het „oordeelt niet!" Is een woord, dat ge
drukt staat op een der bladzijden van den
Bijbel, maar dat allerminst gegrift is in Je
harten van hen, die deze bladen als heilige
schriftuur beschouwen. Het ,,mij aangaande
mijn voeten waren bijna uitgegleden", welt
heel wat minder in de harten op dan het
prettige gevoelens gevende „ik dank u, dat
ik niet ben als deze".
Nadat deze verdraagzame gedachte geven
tileerd is, kleedt de schrijver nog een andere
aan. Deze betreft de philantropie. Een breed
terrein ligt hier voor allen open. maar he
laas: zooveel kracht wordt aan die taak ont
trokken en besteed aan 't begluren en „af
maken" van anderen. Aldus de schrijver, die
blijkbaar nog nimmer gehoord heeft, dat
juist op dit gebied de~ Christenen van al
lerlei sohakeering samonwerken.
Maar nu zal de lezer, ongeduldig worden
de, vragen, waarom wij toch niet zulk een
laster met verachtelijk stilzwijgen voorbij
gaan? Wel, omdat in hetzelfde nummer van
dezelfde courant op dezelfde bladzij, een
meditatie voorkomt, welke aldus eindigt:
„Eens gevraagd zijnde van de Farizeeën
wanneer het Koninkrijk Gods komen zou.
antwoordt de Christus hun: „Het Koninkrijk
Gods komt niet met uiterlijk gelaat en men
zal niet zeggen: Zie hier of zie daar. want
zie. het Koninkrijk Gods is binnen ulieden."
„Niet met uiterlijk gelaat, maar binnen
ulieden."
„Rembrandt, Christen of niet, heeft daar
iets van verstaan."
Nu weten we, wat echt Christendom is.
Het is verstopt Christendom.
DE RUSLAND-HULPACTIE
De practische werkers hier te lande voor
den Baltischen Ruslandarbeid deelen hier
bij mede aan de vrienden van dit werk, dat
zij weer geheel teruggekeerd zijn tot de oude
wijze van werken, waarbij zij de ver
zamelde gelden rechtstreeks zon
den aan de hoofdleiding in Riga
en DorpaL
Niettegenstaande de bezwaren der leiders
Dr. O Schabert te Riga en Dr Ed. Stein
wand te Dorpat, hebben zij tijdelijk de gel
den overgedragen aan een comité van sa
menwerking tusschen het z.g. Schabert co
mité uit den Centraal Bond en het Neder-
landsche comité voor „Licht im Osten" welk
vereenigd comité optrad onder den naam
„Necorus" De moe.ilijkheden die zich in de
practijk voordeden en die de bezwaren der
leiders als juist deden uitkomen, brachten
hen tot het besluit tot do oude methode te
rug te keeren.
Al de. eerst zelfstandig werkende, arbei
ders voor den Baltischen Ruslandarbeid
hehhen zich nu vereenigd in één verband,
dat zij noemden: „L a n d e 1 ij k Werkco
mité voor den Baltischen Rus-
la n d a r b e i d", welk comité, steunend op
den arbeid van vele plaatselijke en provin
dale comlté's, voortgaat met het inzamelen
der giften en den arbeid der voorlichting,
volgens de methode van den Baltischen
Ruslandarbeid.
Nu kan deze arbeid van voorlichting niet
geschieden, zonder een systematisch georga
niseerd colportagewerk, dat door de vrien
den en medewerkers met geestdrift wordt
verricht. Dit colportagewerk. waarvan de
noodzakelijkheid is gebleken, meer dan ooit.
sinds de stoffeliike zoowel als de geestelijke
nood door de Sovjet propaganda wordt ge-
Ioochend. staat evenals de geheele admini
stratie. onder toezicht van den heer J Duy
verman te Rotterdam, lid v. h. Ned. Tnrii
tuut van Accountants, die aan het einde van
lier hockiaar een volledig verslag hoopt uit
te brengen.
vVan het werk in Nederland kan nog ge
zegd worden, dat tot aan de oprichting van
het Landelijk Werkcomité, door den len
voorzitter Dr. F. J. Krop aan den pening-
meester van het Schahert-comité G. J. K.
Baron van Lynden v. Horstwaerde, kon wor
den afgedragen een bedrag, groot f 45.167 99,
welke gelden bij hem en zijn medewerkers
waren binnengekomen. Hierbij niet gere
kend de aanzienlijke bedragen die boven
dien door hun actie loskwamen, doch langs
een anderen wég dan hun giro het doel be
reikten.
GIFTEN EN LEGATEN
De Harst. Evang. Luth. Gem. te Am
sterdam ontving van wijlen Mevr. de
Wed. W. M. K., geb. L. te Utrecht een legaat
groot f 1500.
TROPISCHE HYGIENE
Dr. S. L. Brug bijzonder hoogleeraar
Naar wy vernemen heef); de Raad van Be
heer der Kon. Ver. „Koloniaal Iretituut", den
heer Dr. S. L. Brug. conservator by de afdee-
ling Tropische Hygiëne van dit Instituut, be
noemd tot by zonder Hoogleeraar aan de Uni
versiteit van Amsterdam voor de bezet
ting van den tweeden bijzonderen leerstoel ln
de Tropische Hygiëne, tot de oprichting waar
van de vereischte machtiging is verleend.
Dr. J. H. WILMINK f
Te Deventer is ln den ouderdom
89 jaar overleden dr. J. H. Wilmink, oud-
ieeraar aan het gymnasium aldaar en oud
rector van het gymnasium van Den Briei.
INAUGURATIE Prof. Dr. L. H. GRONDIJS
Gisterenmiddag heeft Dr. L. H. Grondys in
het Universiteitsgebouw te Utrecht een
openbare rede over „Asceten, Hellenen, Bar
baren" gehouden ter aanvaarding van den
leerstoel over „de geschiedenis der Byzantrin-
eche cultuur", welke het Utrechtsch Uni
versiteitsfonds by de faculteit van Letteren en
Wijsbegeerten was opgericht
Examens
Promotie*. Utrecht Bevorderd tot doctor
in de wia- en natuurkunde, de heer W. H. v a
D o b b e n. greboren te Weidum. op prootaehrlf
Uebcr den Kleferniochanlsmus der Knochet
fische.
Acad. Examen*. Amsterdam, Vrije Uni
versiteit, de hoor H. G. Vlgeveno, don Haag.
Utrecht. Doet wi.s- en naturk, hoofdvak
scheikunde: do hoer J. VV. Vaatstra. Doet wi.v
en natuurkunde, hoordvak natuurkunde, le heer
Cand. wis- en natuurk. D. de hoe
Geslaagd de heer J. Ennik. Rotterdam
Aardrljküknnde M.O. Amsterdam. Goal.:
MeJ. M. A. Mallens Alpben (NBr.)
A»"1'
Dam
belden Amsterdam.
Utrecht. Geel. mej. J. H. Jansen, Utrecht
en mej. J. E. van deT Horst, Culembors.
Bevoegdhedenbesluit
Nijverheidsonderwijs
Bij Koninklijk Besluit van 16 November
1935 is een technische wijziging tot stand
;omen van het Koninklijk besluit van 30
Maart 1935 het zoogenaamde Bevoegdheden-
besluit voor het Nijverheidsonderwijs.
Overgangsmaatregelen uitgebreid
Teneinde nog wat meer tegemoet te ko
men aan de bezwaren van degenen, van wie
kan worden vastgesteld, dat zij vóór de af
kondiging van dat besluit de opleiding voor
eon akte hadden aangevangen, om te vol-
'doen aan de nieuwe eischen van algemeene
ontwikkeling en van leeftijd, zijn de over
gangsmaatregelen op deze punten «enigs
zins uitgebreid. Wat de eischen van leeftijd
betreft, golden de bezwaren voornamelijk
de akten voor het nijverheidsonderwijs
•oor meisjes. Van deze peloeonheid is te-
'ens gebruik gemaakt oru nog eenige re-
dacticneele verbeteringen aan te brengen
en enkele onduidelijkheden en onbïllijkhe-
ïn het besluit en in de bijlagen weg ta
nemen.
De voornaamste wijzigingen zijn de vol
gende*
Artikel 10, tweede lid, is in dier
voege gewijzigd, dat onder lc een be
wijs van toelating tot de 4de klasse
(in plaats van de 5de klasse) van eeD
erkende middelbare schooi voor meis
jes voldoende zal zijn voor de toela
ting tot de examens van de onder I
genoemde akten en aanteekeningen.
Artikel 16
De strekking van de wijziging van de eer
ste twee leden is, dat de daar bedoelde voor
rechten met betrekking tot den eisch van
algemeene onwikkeling ook zullen gelden,
voor gegadigden voor de akte N XX.
Het. gewijzigde derde lid maakt een
algemepne ontheffing van den eisch
van algemeene ontwikkeling ook nog
in 1937 mogelijk.
Een nieuw vierde lid ls tngelascht,
volgens hetwelk voor de akten Na,
N VII, N VIII. N XIX en N XX in
1936 en 1937 nog ontheffing zal kun
nen worden verleend van den lecf-
tijdselsch.
Artikel 17.
In een aanvulling van artikel 17 is be
paald. dat aan degenen, die in of voor 1935
1936 of 1937 een akte of aanteekening vol
gens de oude programma's hebben behaald,
doch niet de daarbij behoorende verklaring
ex. artikel 38 der Nijverheidsonderwijswet
voor schoolonderwijs uit paedagogisch oog
punt, deze verklaring in 1936 en 1937 nog
Kan worden uitgereikt op de voorwaarden,
welke daarvoor golden vóór 1 September
1935.
Examen-programma's
In de programma's voor de akten Na, Ns,
Nt, NI, Nlla, Nllb, NVI1, NVIII. NXI
NXIX, N XX zijn de bepalingen omtrent
den leeftijd van toelating bovendien nog
zoodanig ve-anderd, dat gegadigden, die
ten tijde van het examen den vereischtcn
leeftijd van 21 jaar (resp. 20 jaar) voor het
eerste gedeelte van het examen nog niet
hebben bereikt, doch die in den loop van
het jaar dien leeftijd zouden bereiken, aan
de In dat jaar af te nemen examens mogen
deelnemen.
In de programma's voor de akten Nh. Ni,
Nk. Nu. Nw en Nz is een nieuwe bepaling
opgenomen, volgens welke de minister, in
dien daartoe aanleiding bestaat, verminde
ring kan toestaan van den door de toela
ting tot de examens voor de nieuwe akten
Nw en Nz geëischlen bijzonderen praktijk-
tijd van zes jaar.
De redactie van bet hoofdstuk „Toela
ting" van de nrogramma's voor de akten
Nt. N ITa. N Tib en N XT is zoodanig gewij
zigd. dat. ook bezitters van andere akten
dan de akte handteekenen L.O. en de akte
M A. ter beoordeeling van den Minister, tot
de examens kunnen worden toegelaten.
ONPERWIJSBENOEMINGEN
Amersfoort: Chr. Nat. School. Tot tij
de!. onderwijzeres: Mej. M. van Dijk te
Amsterdam.
Ingezonden Stukken
(But:«n verantwoordelUkheld van de Radactie)
NIEUWE ARBEIDSKRACHT IN DEN
ZUID-OOSTHOEK VAN FRIESLAND
De Kerkeraden der Geref. Kerken van Don
kerbroek en Oudehorne hebben, dank zij den
steun van het „Comité Overvloed van Werk
en Werkkrachten in de Geref. Kerken", tot
hulpprediker voor den Evangeüsatiearbeid
in Nijeberkoop en omgeving benoemd cand.
W. C Huismans, Valeriusstraat 175, te
Amsterdam-Z.
Ter voorkoming van misverstand zij opge
merkt. dat het Evangelisatiewerk te Nijeber
koop uitgaat van de plaatselijke Kerken van
Donkerbroek en Oudehorne. dus niet van oa
Deputaten der classis Heerenveen voor den
Evangeüsatiearbeid in den Z.O.hoek van
Friesland, wier arbeid geconcentreerd Is tn
Hoornsterzwaag. Wel verleende de classis
Heerenveen der Geref. Kerken rnoreelen
steun om te komen tot de benoeming van
dezen hulpprediker, waardoor de verkondi
ging van het Evangelie onder neze aan Gods
Woord haast ontzonken hevolking met meer
kracht kan worden aangevat.
Cand. Huismans. die in de gelegenheid
blijft de Kerken te dienen, hoopt begin
December zijn arbeid ann te vangen, dus
tijdig genoog om de viering van de Kerst
feesten voor ouderen en jongeren te leiden.
Het zou onder den zegen des Heeren een
schoone introductie voor hein zijn bil d®
veelszins arme bewoners, indien op het
Kerstfeest veel uitgedeeld kon worden ann
de bezoekers. Wij doen daarom een beroep
op de lezers: Zendt ons s.v n gebruikte hlo®
ding Alles is welkom! Werk! mee tot het
welslagen van het Kerstfeest en den arbeid
fn Niieberkoop!
Goederen en gaven worden gaarne Inge
wacht door: Cand. W. C. Huisman?, pa. F.
Hieinstra. Nijeberkoop (Fr.); G. Hoekstra,
voor», Kerkeraad Donkerbroek; J. Deelstra,
scriba Kerkeraad Donkerhroek; M Apperloo.
PI,. C I1 -1-
INBRAAK IN EEN BIOSCOOP
VUf mille gestolen
Te A in s t e r d a m Is 's nachts ingebroken
in het Rembrandt-bioscoop-thester. Twee
brandkasten waarin zich de recette van
eenige dagen bevond zijn opengebroken en
een bedrag van ongeveer f 5000 is gestolen.
De daders zijn tot nu toe onbekend.
