:rknieuws
schoolnieuws
VAN KATOEN NAAR TABAK
ECONOMIE EN FINANCIEN
)ENSDAG 13 NOVEMBER 1935
EERSTE BLAD PAG. 3
herv. kerk
roepen: Te Hoogmade (toez.), cand.
Vrielink, hulppred. te Harlingen. Te
rijk, P. Kuylman, em. pred. te Hilver-
JP. KERKEN
roepen: Te Haren (GronJ, D. Zwart
S BAPT. GEM.
ngenomen: Naar Almelo, J. van
»n te Amsterdam.
IELATEN TOT DE EVANGELIE»
ENING
de Evangeliebediening in de Ned.
Kerk is door het provinciaal kerkbe-
van Noord-Holland toegelaten de heer
ij b r a n dij te Groningen, die zich ter-
beroepbaar stelt.
JEPINGEWERK TE AMSTERDAM
jure-Dr. De VrUer
'commissie van Advies ter voorziening
vacature-Dr. de Vrijer zal den Kerke-
de volgende voordracht aanbieden ter
Peering van een drietal: Ds. H. Dekker,
teldoorn; Ds. M. G. Gerritsen, te Amers-
[en Ds. A. de Voogd, van Delft.
HEID, BEVESTIGING, INTREDE
heer O. G. Bunjes, cand. te Amster-
hoopt Zondag 15 Dec. a.s. zijn intrede
en in de Ned. Herv. Kerk te 's-H eer
IrJansland (Duiveland), na 's mor-
tc zijn bevestigd door Ds. M. G. Wes-
van Nieuwerkerk.
'zondag j.l. heeft Ds. J. L. B r i nk e-
O.I. predikant met verlof, zijn intre-
daan als predikant der Ned. Herv. Kerk
»s op Ameland. Hij sprak daarbij over
1 11. Bevestiger was Ds. G. W. Goed-
van Hol werd, die tot tekst had 1 Cor.
De nieuwe leeraar werd toegesproken
Ds. de Jong van Hollum.
L J. BOS
,dag 24 Nov. hoopt Ds .C. J. Bos, predi-
fler Geref. Kerk van U i t h u i z e n, zijn
hg ambtsjubileum te herdenken. Ds.
s thans 69 jaar oud, werd in 1895 can-
t en aanvaardde in het zelfde jaar zijn
te Opeinde-Nijega. Voorts diende hij
(meenten van Tzum, Sliedrecht, Spijk,
irolde en sedert 18 Nov. 1923 Uithuizen,
ir den arbeid van Ds. Bos in Spijk
t de ineensmelting van de kerken A er
latsvinden. In Zuidwolde diende Ds
Ie Part. Synode van Groningen als de-
t ad art. 10 K. O. Jaren achtereen gaf
los catechetisch onderwijs in Gronin-
terwijl hij dit evenecfis deed in Bedum
luwerd. Vanwege de gemeente Bedum
)s. Bos vele jaren zitting in de com-
van toezicht op het L. O.
(hts driemaal is Ds. Bos in deze 40 jaar
iderd geweest te preeken en meerdere
«igen preekte hij driemaal. Weken aan
heeft hij na eerst tweemaal in eigen
ïnte te hebben gepreekt, bij ziekte van
ler predikanten de avonddienst in de
Kroningen geleid.
Bos is een man die zich nimmer op
oorgrond drong, maar wiens werk werd
(merkt door minutieuze plichtsbetrach-
»n wiens frissche prediking getuigt van
én nauwgezette Schriftstudie. Op zijn
lag mag hij nog in ongebroken kracht
temidden van zijn groote gemeente
meer dan 1309 zielen. Drie zoons van
jubilaris dienen op het oogenblik de
Kerken van Nederland eveneen» als
sant.
VAN DELLEN
Ig jaren predikant
fcort na het jubileum van Dr. Henry
tets heeft een andere predikant der
Ir. Geref. Kerk in N.-Amerika,
•eneens in ons land een goede be
nde, zijn 40-jarig ambtsjubileum
ogen herdenken. Dat was Ds. I. van,
ellen te Denver, die 29 October
l dat feit met zijn gemeente heeft
trdacht.
Kerken te Utrecht
of de Gen. Syno
de der Chr. Geref
Kerken te Zwolle
bijwoonden,
len zich dezen
eenvoudigen
slisten spreker
herinneren. In
dat jaar was het
22 jaren geleden,
dat hij ons land
bezocht. Niet al
leen te Utrecht
en te Zwolle, ook
voor de studenten
der TheoL School
te Apeldoorn
heeft Ds. v. Del
len het vorig jaar
gesproken.
emeritaat verleende, heeft gediend. Na zijn
emeritaat vestigde Ds. Hupkes zich eerst
metterwoon te Oosterbeek, later te Gorssel.
Zijn stoffelijk overschot zal morgen (Don
derdag) middag om 2 uur te Menaldum wor
den bjj gezet.
NAAR DIEPPE
Naar we vernemen zyn Ds. B. D. Hagen
beek en Dr. E. D. Kraan te Vlaardingen bei
den verhinderd in dienst van de Bethsaida,
de vereeniging van Geref. Kerken, een
week naar Dieppe te gaan ter geestelyke
verzorging van de aldaar verblijfhoudende
Geref. visschers. In hun plaats zal nu gaan
Ds. C. Stam, Geref. predikant te Pernis, die
Zondag 15 Dec. a.s. te Dieppe het Woord zal
bedienen.
JEUGDDIENSTEN
By den kerkeraad der Ned. Herv. Gem. te
msterdam werd een voorstel aanhan
gig gemaakt strekkende tot het instellen
van speciale kerkdiensten voor de jeugd
tusschen 14 en 18 jaar. Deze diensten zouden
dan vallen tusschen de kinderkerk en de hui
dige jeugddiensten en zouden zoo mogelyk
gehouden worden in de aula van het Herv.
Lyceum.
Het ministerie van predikanten adviseerde
den kerkeraad dat deze diensten zuljen wor
de ingesteld door de wijkcommissie, zulks in
nauw contact met de commissie voor de
Jeugddiensten en wel zoo, dat alleen ge-
dende predikanten der Ned.Herv.
Kerk daarin zullen voorgaan.
Op voorstel van Ds. H. E. Gravemeijer
werd het advies geamendeerd in dien zin
dat in plaats van „alleen geordende predi
kanten" gelezen wordt „by voorkeur
dende predikante n". Aldus ge
amendeerd werd het voorstel met zeven
stemmen tegen aangenomen.
GEREF. GEM. TE TERNEUZEN
vernieuwde kerkgebouw van de
Geref. Gem .te Terneuzen zal Woensdag 20
Nov. a.s. plechtig in gebruik worden geno
men.
DE BIJBEL EN DE NIEUWE
SPELLING
Adres van het Ned. Bybelgenootschap
Het hoofdbestuur van het Ned. Bybelge-
nootschap heeft zich dezer dagen by
nieuwing met een schrijven over de s
lingkwestie gewend tot den Minister
Onderwys, K. en W. Het heeft daarin den
minister verzocht maatregelen te nemen,
waardoor de thans dreigende taalverarming
wordt voorkomen en de oude spelling,
ver slechts mogelijk is, wordt hersteld. Reeds
een paar jaar geleden had het bijbelgenoot
schap zich tot de regeering gewend met
bezwaarschrift, waarin het zyn bedenkingen
tegen de sedert ingevoerde spelling uiteen
zette. Thans heeft het weder gewezen op de
nadeelen, die het werk van het bijbelgenoot
schap door deze spelling ondervindt.
Dat is wel in de eerste en voornaam
ste plaats de taalverarming door de
verwaarloozing van het grammatisch
geslacht, die van deze spellingen ge
volg is en waardoor de taal van den
godsdienst zou lyden en met name
ook het verstaan van den bijbel be-
moeiiykt wordt. Daarnaast staat dan
ook nog het financieel bezwaar, waar
handhaving van deze spelling op den
duur een uitgaaf van den bybel in elk
der beide spellingen noodzakelijk zou
maken en alzoo hooge extra uitgaven
zou meebrengen, die in dezen tijd zeer
moeilyk te dragen zyn en daar zoo
eenigszins mogelijk vermeden moeten,
worden.
VAN ONZE
ADVERTEERDERS
Een waardevolle wedstrijd
Nu de lange winter-avonden er weer zijn,
is het vaak een aardige ontspanning eens
iets te doen wat geheel valt buiten de dage-
lyksche bezigheden. Voor zooiets zorgt thans
de Pharmaceutische Fabriek A. Mijnhardt
te Zeist, de welbekende fabrikante van ta
bletten, poeders, Ivorol tandpasta, Dampo,
enz., enz. Deze firma heeft een wedstrijd
uit geschreven voor Purol. Voor welke ver
schillende doeleinden gebruikt men het toch
wel? Ziedaar wat de firma Mynhardt van
haar Purol-verbruikers nu eens gaarne wil
vernemen. Elders in de advertentie-rubriek
van dit blad vindt U de voorwaarden aan
gegeven om aan de Purolwedstrijd te kunnen
meedoen en aldus mede te dingen naar één
of meerdere van de mooie 1000 pryzen met
een totale waarde van f 15000.
Het aandachtig lezen van deze Purol-wed-
strijd-annonce is, gezien de pryzen, inder
daad dus de moeite waard.
t 1. van Dellen
van Dellen is geboren te Sassenheim,
iertrok in 1892, toen zyn vader predi-
te Nieuwe Pekela was, naar N. Ame-
Hy diende daar de gemeente van Max-
j City tot 1902, van Luctor tot 1903, van
ije City tot 1907 en van Denver sedert
De gemeente Denver is de eenige ge-
»te in de Chr. Geref. Kerk in Amerika,
je 2 predikanten bezit. Een eigenaardig-
van Denver is dat het getal belijdende
l dat der doopleden ver overtreft. Dit
omdat in Denver vele belijdende onge-
3e leden worden verpleegd in het
Ide Sanatorium voor T.B.C.-lyders, t
i herstel zoeken en van die vreeseUjke
ie geen hinder hebben zoolang ze
en. Inplaats van het Zwitsersche, zou-
jwy Denver het Amerikaansche Davos
len noemen. Aldus Prof. de Bruin des-
in de Wekker, die in 1934 Ds. van Del-
(edert zyn vertrek uit Holland niet meer
to had.
likens de (Amerik.) Wachter is het ju-
im van Ds. van Dellen onder harteiyk
eleven zyner gemeente herdacht.
F. DRESSELHUIS
I door zijn onverdroten arbeid voor
if. Oekraïne welbekende predikant der
if. Kerk van Oldeboom, Dr. F. Dressel-
die langen tyd aan zyn ambtswerk was
rokken en aan bed gebonden door ern-
i krankheid, is thans genezen verklaard
loopt spoedig weer geheel voor zyn ar-
geschikt te zijn.
H. W. M. HUPKES t
den ouderdom van ruim 74 jaar is te
r s s e 1 overleden Ds. H. W. M. Hupkes,
predikant van de Ned. Herv. Gem. van
naldum (Fr.),
ïndrik Willem Marius Hupkes werd 19
1860 geboren en in 1886 candidaat
Kissel, om 8 Mei 1887 te Garrelsweer het
likambt te aanvaarden. Vandaar vertrok
23 Maart 1890 naar Menaldum (Fr.),
re gemeente hij tot 1 Oct. 1929, toen het
f. Kerkbestuur van Friesland hem eervol
Koningin Emma-Kinderhuis
Eerste steenlegging te Hoensbroek
Zaterdagmorgen heeft het dodhtertje van
den secretaris der stichting Koningin-Em-
ma-Kinderhuis te Hoensbroek, de heer
Donse laar, den eersten steen gek w
voor dit Protestantsch tehuis. (Wij hebben
destijds van doel en inrichting een en an
der vermeld). De plechtigheid ondervond
veel belangstelling, ook van officieele zijde.
Da W. .T. Kan heeft een toespraak gehou
den, ook de burgemeester van Hoensbroek
en de architect, de heer Ingwersen van
Amsterdam. De gevel van het gebouw wordt
opgetrokken van Limburgsche natuursteen.
Aan de totstandkoming van deze instelling
is veel steun verleend door de Federatie van
Ned. Herv. Diaconieën en door haar voor
zitter, Minister Slotemaker de Bruine.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Zegveld. Chr. School (hoofd C. Blok-
KLEUTERSCHOLEN TE HAARLEM
Zaterdagmiddag is de eerste steen gelegd
voor de tweede school der Ver. voor Voor-
ber. L.O. op Geref. Grondslag te Haarlem
door den heer Joh. J. van Schuylenburg,
voorzitter der Vereeniging. De school, die
120 kinderen kan opnemen, zal onder den
architect Han Smits gebouwd en 1 April a.s,
geopend worden.
DE KOMENDE VERSOBERING
In het Maandblad van het Geref. School
verband schrijft J. v. d. Wa al s over de na
derende bezuiniging bij het onderwijs en
merkt daarbU op:
„Het onmogelijke stelsel van vlen kweeke-
llng-met-acte als erkende leerkracht moest
plaats ruimen. Daarvoor komt dan de jonge
onderwijzer met een salaris, waarvan hij al
leen leven kan als hij bij zijn ouders in huis
blijven kan. Dat is ook erg. Een „jeugd-af-
trek" in anderen en scherper vorm. En het
beteekent bovendien vermoedelijk voor alle
onderwijzers van de toekomst een ernstige
salarisverlaging daar de „dienstjaren" eerst
later gaan tellen. Ook deze maatregel is een
kwaad ding. Maar 't zal moeten, 't Zal goed
zijn, als het onderwijs daarbij niet in een
uitzonderingspositie komt, maar 't een regel
wordt ook voor anderen, die van overheids
wege betaald worden. De wensch daarnaar
behoeft nog geen „schadenfreude" te betee-
kenen.
„Van de concentratie bij het bijzonder on
derwijs in den vorm, zooals die eerst werd
nagestreefd, is niets gekomen. Kon ook niets
komen, omdat 't bijzonder onderwijs zoo ge
heel anders is dan 't openbaar. Maar de
leerlingenschaal zal nu zeker in die rich
ting gaan werken. De omstandigheden zul
len wel gaan dwingen tot combinatie en
zullen dringen tot „elkaar" vinden". Daarin
kan ook iets goeds liegen."
FILM „DE VRIJE
UNIVERSITEIT"
Het geloofswerk van
Dr. AKtiyper in beeld
Wy maakten vroeger reeds melding
van de film voor de Vrije Universiteit,
die deze zomer is opgenomen te Leeuwar
den en te Amsterdam. Thans is deze
film gereed. De eerste vertooning is
Maandagmiddag voor pers-vertegenwoor
digers en voor genoodigden gegeven in
het Paedalogisch Instituut te Amster
dam.
De film is vervaardigd naar het ont
werp en de plannen van een speciale
Commissie, bestaande uit prof. dr F. W.
Grosheide, mr H. B ij 1 e v e 1 d, B.
Faber, Ds A. C v. Nood, Ds C. J.
Sikkel, prof. dr G. J. S i z o o, prof. dr
J. Water ink en mej. J. M. A. Bar-
ger. Medewerking verleenden de Ned.
Chr. Filmcentrale en de N.V. Multifilm.
Bij do vertooning voor de pers heeft de
voorzitter dezer commissie, prof. dr F. W.
Grosheide, cr de aandacht op gevestigd,
dat de Vrije Universiteit per Jaar slechts
f 4000 subsidie van Rijkswege geniet, om
dat zij geen gebruik maakt van Rijksge
bouwen. Zij moet dus leven van contribu
tion en collegegelden en het kan deswege
niet verwonderen, dat de V.U. in ihaar finan-
cieele actie ook deze propagandafilm be
trekt. Dit propagandistisch karakter komt
in de film tot uiting. Zij geeft een gevarieerd
beeld van het veelomvattend werk der Vrije
Universiteit-
Aanvangende met de beeltenissen van
Calvyn, Groen van Prinsterer en Kuyper,
geeft de film een aantrekkelijke indruk van
de Friesche jaarvergadering van de Vereen.
H.O. op Geref. grondslag, waarvan
Vrije uitgaat. Stellig is dit eerste deel zeer
geslaagd, omdat het de algemeene beteeke-
nis van de V.U. weergeeft. Ook de actie der
Calvinistische vrouwen met de busjes voor
1937 komt goed tot haar recht
Verder zagen wy het eigenlijk© Univer-
siteitswerk in beeld gebracht Prof. Gros
heide geeft college in de theologische facul
teit; prof- dr A. Sizoo doceert bij de litera
toren en prof. Anema staat op de katheder
voor de a.s. juristen.
Een eerste-jaars student, kersversch in
de hoofdstad aankomend, wordt door een
kennis van het Centraal Station gehaald,
wandelt over Damrak en Dam en passeert
zoo ook de Nieuwe Kerk, waar dr A. Kuyper
op 20 October 1880 het geloofsstuk met de
Vrije bestond. Door den rector-magnificus,
Prof. D r. L. van der Horst, worden
ze ingeschreven als student. Rector E.
D i e m e r schrijft hen in als lid van het
corps en brengt de eerste jaars onder de in
druk van dit onvergetelijk gebeuren. Ge
slaagd mag ook heeten het examen in de
Senaatszaal met wat daaromheen gebeurt,
alsook de weergave der overdracht van het
rectoraat
Voorts geeft de film bijzonderheden over
de laboratoria der Vrije in de De Lairesse-
straat, Valeriusplein en Vossiusstraat Ten
slotte maakten wij een promotie mee en
verkrijgt de toeschouwer een inzicht in de
propagandawerkzaaxnheden van de Vereeni
ging met haar 42.000 leden en begunstigers-
Ook vermelden wij hier gaarne de kijk in
de bibliotheek der V.U. met haar 45 000
boeken.
Door deze film komen de vele vrienden
der Vrije onder den indruk van hetgeen in
het Universiteitsgebouw en in de laborato
ria omgaat. De film is zeer geschikt om als
propagandamiddel dienst te doen en zoo 't
aantal leden en begunstigers te vergrooten.
Bij haar tournee door het land mogen onze
goede wenschen voor de V.U. met haar 23
hoogleeraren en honderden studenten de
film vergezellen.
Sledhts een tweetal opmerkingen mogen
ons veroorloofd zijn: de film is wat lang
en vervalt nu en dan in herhalingen. Moge
lijk is dit lichte euvel nog te verhelpen- En
ten tweede dunkt hét ons een fout, de toe
schouwers in de waan te brengen, alsof
slechts één A.R. dagblad de belangen ook
van de V.U. behartigt.
Examens
Promotie*. TJ t r e e h t. Bevorderd tot doctor
ln de Gonoeskundo do h«er TC v n
Tjoeklr-DJombang (Ja'
Een kijkje in de Panter-sigaren-
fabrieken te Veenendaal
Particulier initiatiefdat
toejuiching verdient
Het jaarverslag over 193 i vap de Ka
mer van Koophandel voor de Geldersche
Vallei bevatte eenige veelzeggende zin
nen nl.:
„De handmatige productie liep terug,
de mechanische nam de overhand, die
vooral in dit gewest vele handen werk
verschaft."
„Katoenindustrie bleef zwaar gedrukt
onder de crisis. Een groote fabriek als
die van de N.V. Roessingh te Veenen
daal moest gesloten worden."
Op.-' eerste gezicht lijkt de eerste zin erg
onduidclyk. 't Gaat over sigaren, dat zal de
lezer misschien begrijpen. Maar hoe kan de
handmatige industrie terugloopen en de me
chanisatie aan vele handen werk verschaf
fen?
In Veenendaal zyn we ons licht eens gaan
opsteken. Wat we daar zagen maakte aan
vankelijk de zaak nog onbegrijpelijker. Op
het terrein van Roessingh was het een en al
bedrijvigheid. Er werd getimmera en ge
metseld en in enkele fabriekszalen waxen
zelfs tientellen menschen aan het werk.
Een groot deel van de gebouwen bleek aan
gekocht te zijn door de G e b r. H. J. v a n
Schuppen, wier bedrijf reeds lang ont
groeid is aan de fabrieken waariD zij tot nog
toe hun Pantertjes fabriceerden. Door oor
deelkundige verbouwing kon men van de
voormalige weverij een model-sigarenfabriek
maken, met groote, Lichte zalen en rustige
kantoorlokalen.
Onder leiding van een der bedrijfschefs
mochten we bewonderen wat hier tot stand
gekomen was.
Dat was niet gering! Een kleine tabaks-
kerverij was 19 jaar geleden het begin. Nu
verschaft dc onderneming aan 300 menschen
werk en breidt zich nog steeds uit De
menschen werken hier graag, zeide onze
leidsman. Dat bleek- Er werd gezongen, dat
het een lieve lust was en ondertusschen
•olde door de vlugge handen van de mannen
het eene rookertje na het andere. Duiaelyk
bleek hier de waarde van een juiste arbeids
sfeer.
Men beweert, dat de handenarbeid hier
wordt verdrongen, vroegen wij. Hoe zit
dat nu?
U ziet, zoo luidde het antwoord, wy
werken hier ook met machines. Die zyn na-
tuurlyk het meest economisch. Daar staat
tegenover dat andwerk ook nog veel ge-
vraaga wordt Nu doet zich hier een merk
waardig feit voor. De machines maken het
mogelijk een aantal werkloozen de kans te
bieden m als sigarenmaker aan den slag
te komen.
Ziet U diu tafels daar aan 't eind? Daar
in ritten 20 werkloozen meest wevers. Op
kosten van dc heeren v. Schuppen volgen
die een avondcursus in 't sigarenmaken. Drie
ren sigarenn akers geven belangeloos
;n overdag kunnen ze zich hier oefenen,
't Is natuurlijk een proef en 't is niet gezegd
dat ze 't allemaal kunnen loeren. Vooral
voor de ouaeren valt het niet mee. Er is een
tijd gesteld van zes weken. Dat is tekort ora
het heele vak te loeren, maar in dien tijd
leeren ze het afdekken. Als de bosjesmachi-
nu het binn .ver! maken, kunnen zij
het dekblad erom rollen.
,,'t Valt nog niet mee, meeneer," zei een
van de leerlingen, een jonge kerel nog,
heb tie iaar in weverii gewerkt en dan
is dit heel wat anders. Maar *t is fijn dat
we deze kan® rijgen. Eer- jaar lang heb ik
thuis eeloonen. Daar word jt. communist
van. Mijn vader heeft ook al geen werk, die
probeert het met petroleum. Maar je kunt
toch niet allemaal met een petroleumkarre-
tje gaan loopen. Als ik dit nou maar leeren
kan. Maar dat we de elegenheid krijgen,
dat is in elk geval mooL"
Intusschen moet afgewacht worden of de
proef slaagt Daaro is echter een zeer goede
kans. Gelukkig maar! Want alle pogingen
van overheidswege zullen lapmiddelen büj-
ven indien de werkgevers niet op practische
wijze blijk geven van hun verantwooraelyk-
heids-bcsef tegenover de werkers die snak
ken naar gelegenheid om door eigen arbeid
aan den kost te komen.
WEERBERICHT
BAROMETERSTAN D
Hoogste stand te Weenen 766.3.
Laagste stand te Vestmanör 739.3.
Stand vanmorgen halftwaalf 755.7,
WEERVERWACHTING
Meest matige Z. tot Z.W. wind, gedeelte
lijk bewolkt, aanvankelijk nog kans op
regen, weinig verandering in temperatuur,
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
De depressie kreeg thans eenige verster
king uit het Z.W. en trekt thans weer naar
IJsland. In het Z.O. is de hooge drukking
toegenomen, in het N.O. afgenomen.
In de hoogere luchtlagen in het O. blijft
het warm. zoodat de zeer krachtige Z. win-
sn in de bovenlucht aanhouden.
In W. Frankrijk zijn weer zware regens
gevallen en uit Z. Eneeland nadert opnieuw
een regengebied Marseille, dat gister twee
maal onweer meldde ,had 47 mM.
In Ierland en Schotland is tydelijke op
klaring te wachten.
Scandinavië heeft grootendeels zwaar be
wolkte lucht met regen in het N. en het
Z.W.
In Duïtschland is het kalm met veel och
tendmist. De temperatuur is er gestegen.
Er zijn geen belangrijke veranderingen ia
het zicht.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 10.0 C.
14 NOVEMBER
Zonsopgang 7,19 uur zonsondergang 4,09 uur
Maan op nam. 7,25 uur, onder van. 11,29 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN
LICHTEN OP HERBEN
14 NOVEMBER
Van 's avonds 4,39 uur tot 's morgens 6.51 uuï
Dezer dagen voerden door B. en TV. van Veenendaal de Pant er-sigarenfabrieken geopend
in de vroegere gebouwen van de fa Roessingh, Hierboven lindes de Burgemeester van
Veenendaal, rechts de heeren v. Schuppen, directeur der Panterfabrieken, bij een der
moderne ciganllos-machines.
chrlft: .Het h&rtwóelen
inteele studie)".
influ«ncee.ring
geneesmiddelen (een experl*
leaileniUche Examen*. Lelden. Os<d.:Ge-
üskunde: doet. ex, de heer J. M. C. Nuyt en
Trap.
Gesl.: Wis
t. ex.. de he>.
Ge»sl Kunstgeschiedenis-
e heer H. L. Jaffé (cum laude).
•gr. R.K. Handelehoogeschool. Gesl.:
tenschappen:
Handel:
kens, Dommelei
Verhagen, Eindhoven.
i F. B. A. M
Stuurlieden. Den Haag. Gesl. voor 8er
stuurman gr. etoo-mv. de heeren R. D. ter Heu
len. W. Kramer en T. Pala.
de heeren U Telle, Dordt;
Apothekei
dames M. T
Enschedé en U W Steen blik, Doch.
Utrecht. Gesl. de dames J. W. v. d. Veer
Gouda: E. A. H. M. Schmeink en M. H. v. d.
IN PALESTINA
GAAT HET GOED!
Aandeel van den Ned. import
met 78 gestegen
Aantal immigranten verdubbeld
Palestina is een van de weinige lan
den, die zich, trots de crisis, in de laat
ste jaren snel ontwikkeld hebben. Het
land is voor zyn ontwikkeling grooten-
deels op het buitenland aangewezen.
Herhaaldelijk wordt er dan ook op aan
gedrongen, dat Nederland zyn kansen
zal weten te grijpen door het nauwer
aanhalen van de handelsbetrekkingen
met Palestina.
Deze adviezen zijn niet in den wind ge
slagen. De Nederlandsche export naar Pa
lestina is met 78 pet. toegenomen Toch zyn
we er nog lang niet. Er liggen groote toe
komstmogelijkheden. Vooral voor het Neder-
landsche bedrijfsleven zijn in Palestina zeer
behoorlijke afzetmogelykheden te vinden.
Daarom heeft het hier te lande gevestigde
„Comité ter bevordering van den handel tus
schen Nederland en Palestina" (Kneuterdijk
8, 's-Gravenhage) het initiatief genomen tot
vorming eener Nederlandsche sectie op de
jaarbeurs te Tel-Aviv, welke in de maand
Mei 1936 wordt gehouden.
Op deze nieuwe wereldmarkt in het Oos
ten mogen Nederland en Ned.-Indië niet ont
breken.
Het .ornemen is de Nederlandsche sectie
te huisvesten in een afzondorlijk, gunstig ge
legen, paviljoen, dat circa 200 M2. exposi
tieruimte biedt en in eenvoudigen, smaakvol
len stijl zal worden ingericht.. Dezer dagen
heeft het Comité zich tot het Nederlandsche
bedrijfsleven gericht om op deze plannen,
waarvoor ook in regeeringskringen groote
belangstelling bestaat, de aandacht te ves
tigen.
Hoe gaat het momenteel ln Palestina?
Op deze vraag geeft „Handelsberichten"
deze weck een antwoord, dat niet ongun
stig luidt. We ontleenen aan het over
zichtje betreffende de economische toestand
van het land het volgende:
Het optimisme hield aan. In de tweede
helft van Mei trad de jaarlijksche seizoen
inzinking in. die deze keer iets sterker was
dan in 1934, hetgeen merkbaar was aan de
vermincering van de laadtransacties en
van de activiteit van het bouwbedryf. Niet
temin kon het aantal immigranten gemak
kelijk worden geabsorbeerd.
De immigratie bracht gedurende het eer
ste kwartaal 1935 17.625 zielen in het land
(v. j. 8704). Het percentage van hen, die
kapitaal medebrachten, alsmede het gemid-
,delde bedrag dat per immigrant het land
Stijgende groothandelsprijzen
Een nieuw indexcijfer
Sedert kort wordt cfcoor het Centraal
Bureau voor de Statistiek een nieuw
indeixcijfer van groothandelsprijzen
berekend.
Het oude indexcijfer, dat ook thans nog
berekend wordt, was betrekkelijk ccnzydig,
het omvatte in hoodzaak weinig bewerkte
goederen (grondstoffen en voedingsmiddelen)
en slechts een klein aantal fabrikaten. Het
ga.f dan ook in het algemeen wel de rich
ting van de prijsbeweging goed aa»n, duch!
was minder bruikbaar om den omvang van
stijgingen en dalingen in het algemeen prijs
niveau te meten. Om dLz.e reden aam ook is
er in den loop van den tijd van afgezien
in deze kwartaeloverzichten m:?t behulp
van het indexcijfer herleidingen dier waarde
cijfers te geven.
Het thans berekende indexcijfer edited
wordt samengesteld uit drie sub-indexci-
fers, nl. één voor grondstoffen, één voor vu
dingsmid'delen en éón voor eindproducten
van de nijverheid, waarbij met de belang-
rijkhioid der betrokken categorieën rekening
is gehouden. Als basisperiode zijn de jaren
1925 t.e.m. 1927 genomen en voor de jaren
1927 t.e.m. 1934 zijp alleen jaar indexcijfers
berekend, die resp. 102.S, 102.2, 99.7, 89.6,
76.3, 64.6, 62.9 en 63.0 bedragen.
Voor dit jaar zijn echter ook maand
cijfers berekend, waarvan het verloop
vour Januari tot en met October ais
volgt is: 61.7, 61.6, 60.6, 60.9, 60.9, 60.9,
60.6, 60.6, 61.6 en 62.8.
Het oude aJgemecne fcidexdjfer
(basis 1913 100) was in October 78
(tegen 75 in September), dat voor voe-
dingmiddrien alleen, 82 tegen 77 in de
vorige maand.
binnen vloeide, was niet onbelangrijk ge
ringer.
Hettotale importcijfer in het eerste
kwartaal 1935 bedroeg £P 4.352.39S v. j.
£P 3.247.791 en £P 2.392.427 in 1933.
Het aandeel van Nederland ln dezen
export bedroeg £P 71.981 (1.65 pet.) te
gen £P 40.596 (1.25 pcL) in de over
eenkomstige periode van 1934 ver
meerdering 78 pet.)
Slechts in enkele gevallen (cn wol om
trent den import van conserven, glaswaren,
pv'- blrx en nlantcn) kwamen klach
ten voor omtrent moeilijkheden ondervon
den tengevolge van de depreciatie van den
Belgische.1 franc.
De waarde van den Belgischen import in
het eerste kwartaal steeg slechts met 40
pet., duf- weinig mner dan de stijging van
den totalen import en belangrijk minder
dan die van den Nederlandse-hen import.
De import van Groot-Britannië steeg met
22 pet., die van Duitschland met 50 pet
en die van de V. S. van Amerika met
44 pet
De import van Polen steeg met 70 pet.,
die van Roemenië met 73 pet
Verschillende Oost-Europeesche landen voe
ren in Palestina een actieve handelspropa-
ganda. Zij worden daarbij geholpen door
de vele immigranten uit die landen. Het
aandeel dezer 'landen in den import van
Palestina wordt steeds belangrijker en ook
de artikelen, welke aan de markt gebracht
worden steeds meer gevarieerd.
Onder deze artikelen nemen land
bouwproducten een belangrijke plaats
in; zij treden niet zelden in concur
rentie op met Nederlandsche produc
ten, De uitvoerpremies, welke vele de
zer landen verleenen, maken deze con
currentie nog scherper.
Het aandeel van Nederlandsch-Tndië in
den import bedroeg £P 7.160 tegen £P 9.970
in de overeenkomstige verslagperiode van
1934, een achteruitgang met 28 pet.
Deze ontwikkeling is vermoedelijk een
gevolg van de concurrentie uit Egypte (sui
ker). Voor andere artikelen verovert Oost-
Azië (grondnoten) steeds meer een plaats
op de markt. Bij het artikel rijst veroor
zaakt de verhooging van den gemiddelden
levensstandaard toenemende vraag naar het
uit Europa ingevoerde gepelde artikel.
De export bedroeg £P 2.507.510 (vorig jaar
£P 1.867.959). De export naar Nederland be
droeg £P 139.733 of 5.6 pcL Hierbij is ech
ter in aanmerking te nemen, dat het eer
ste kwartaal van het jaar het belangrijk
ste is voor den sinaasappel-export. Daar
Nederland een belangrijke afnemer is van
sinaasappelen, zal in de andere kwartalen
het Neuerlandsche percentage vermoedelijk
lager zijn.
Wat de industrie betreft klaagden echter
verschillende bedrijven over dumping-con-
currentie (o.a. zijde- en textiel-industrie) er
Kon. Vereen. Tapijtfabrieken
Bescheiden winstsaldo over 1934.35.
Omzet iets gedaald.
Even voor het ünr perse gaan van 'dit
nummer ontvingen wij het 17e jaarverslag
van de N.V. Kon. Ver. Tapijtfabrieken (e
Rotterdam. De'directie is er ui geslaagd over
1934/35, na zeer voldoende afsohrij ving eri
reserveering, een balans over te Irggen, die
een zy' het bescheiden winstsaldo vertoont,
döt aan de bedryfsreserve wordt toege
voegd. De liquiditeit der N.V. is bevredi
gend. De omzetten bleven iets ten aohtx r
bij verleden jaar. NadeeJige invloed werd
ondervonden vaai de Belga-devaJuatie en de
ex portoeslagen welke Duitsche tapytfabrie-
ken ontvangen bij export naar Nuderlond.
Het winstsaldo bedraagt ƒ30.234.13 (v. jaar
29.296.89).
Omtrent het loopende boekjaar wordt me
degedeeld dat de omzetten niet bij verleden
jaar ben echter blijven.
Simplex Machine- en
Rijwielfabriek
Bedrijfswinst 1934/35 fG6.R80 (v. J. 70.950),
Dividend 2V2 (v. j. nihil)
Het verslag
Machine- en
klaagt ook de
omstandigheden, welke t
Ie credletverleenlng dwl
■ergrootlng van den omz<
le abnormaal lage prifzei
>ver 1934--35 oer N.V. Simplex
Rijwielfabriek te Amsterdam
de slechte tijds-
•oh aruif rzi jus
n. t-r.clnd* bij
snondo exploi-
Overtoom 263 tot
ding van het m
goed fabrikaat 1
In Febr. 1935
gatf«leening afg«
De bedrljfswln^
70.950).
1 voldoende hoeveelheid to
rerd ƒ100.000 extra der obll»
bedraagt 66 880 (vorig Jaar
JAN JAARSMA N.V.
Bedrijf wordt verplaatst naar Ullt
De haardenfabriek N.V. Jan Jaarsma t9
's-Gravenhage wordt in December verplaatst
naar Ulft in Gelderland. De tegenwoordigs
directie treedt af en wordt vervangen door
die van de emaillefabriek en gieterij der la
Diepenbrock en Reigers. Het bedrijf zal on-
der denzelfden naam worden voortgezet.
Het oude fabrieksgebouw te Den Haaiz is
verkocht aan hit Rijk. Er zal een hulppost
kantoor in worden gevestigd.
Van Nabij en Ver
wordt uit
