WELKE TACTIEK VOERT
ABESSINIË?
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1935
EERSTE BLAD PAG. 3
Onzekerheid op
het Noorderfront
De Italianen trekken verder
Het 38ste oorlogscommuniqué, dat
generaal De Bono naar Rome heeft
geseind, luidt als volgt:
„Over het gelieele front is onze
voorhoede opgerukt. In het Dankali-
gebied zijn onze detachementen opge
rukt tot voorbij Gabala in de richting
van Data
Het eerste legercorps heeft Agoula
bezet en zijn patrouilles vooruitge
zonden tot ten Zuiden van Aulalo.
Het inlandsche legercorps rukt op
langs de Sallo-rivier.
Het tweede legercorps bezet ver
der Abiado en Chire; de bevolking
ontvangt de troepen met het aanbie
den van onderwerping.
Aan het Zuidelijk front wordt de
actie in Ogadcn voortgezet.
De luchtmacht maakt uitgestrekte
verkenningsvluchten".
De marschpauze verlengd
Volgens de Italiaansche bladen zal de
pauze in den Italiaanschen opuiarsch aan
het Noordelijk front waarschijnlijk niet een
dag verl ngd worden.'De Abessijnen leveren
zoo eoed als tegenstand en ontwijken
elk geve-ht, wat aan Italiaansche zijde
groote ongerusfhe" wekt ten aanzien var»
de vijandelijke bedoelingen.
Oi: 'ank= den opmarsch, die
gebruikt worot voor den aanvoor van nieuw
oorlo^"^''"-,:aal cn v*- "ng van de L>e
zette stellingen. 1 bt in de onmiddellijke
nabijheid van Makallé een groote activiteit
van patrouilles. Ook deze patrouilles, die
door vliegtuigen van levensmiddelen cn
munitie worden voorzien, schijnen tot_ nog
toe niet in groote gevechten gewikkeld te
^Daarentegen wordt van den rechtervleugel
van liet Italiaansche front mededeeling ge
daan van oen Ah"- en aanval bij ver
rassing, oie men echter zou hebben kunnen
terugslaan.
De Italianen trekken verder
De speciale correspondent van het Duit-
sche Nieuwsbureau meldt, dat de Italiaan
sche opmarsch naar Makalle wordt voort-
Ten Zuiden van Hausien is het tot gevech
ten gekomen, waarbij twee inboorlingen-
onderofficieren gevallen zijn. Twee Itali
aansche officieren en verscheidene Askari's
werden gewond.
Het corps Maravigna heeft Selaklaka ten
[Westen van Aksoem bezet
Met behulp van vliegtuigverkenningen is
geconstateerd, dat Makalle bezet is door
Abessijnsche strijdkrachten.
Wat Addis Abeba meldt
Volgens, berichten uit Addis Abeba is het
niet onmogelijk, dat de Italianen heden
Makalle zullen bezetten. Er zal dan een
gebied van een diepte van ongeveer 175
De Italiaansche troepen, die gister hij
De taliaansche troepen, die gister bij
Makalle aankwamen, zouden Eritreesche
manschappen geweest zijn, onder bevel
van Ras Nadsj Zagave.
's Nachts zijn Abessijnsche krijgere de
stad binnengedrongen en hebben uit de
hutten op deze troepen vuur gegeven, zoo
dat er groote verwarring ontstond. Na een
gevecht van een half uur zouden de Ita
liaansche detachementen verdreven zijn,
waarbij zij tien dooden en vier gewonden
achterlieten. De Abessijnen hadden twee
dooden en twee gewonden.
Makalle bevindt zich dan ook nog in
handen der Abessijnen, doch de bezetting
is zoo gering, dat zij het terrein zullen ont
ruimen, wanneer een nieuwe Italiaansche
aanval met een grooter aantal strijdkrach
ten zal worden ingezet.
Volgens met het bovenstaande strijdige
berichten, eveneens uit Addis Abeba afkom
stig, bestond liet detachement, dat Makalle
heeft ingenomen en er vervolgens weer uit
verdreven is, uit troepen van Ras Koeksa,
die naar Italiaansche zijde is ovcrgeloopen.
In een uitgegeven oorlogsbulletin wordt
er melding van gemaakt, dat een afdee-
ling Abessijnen, toen deze door een groote
groep Italianen werd aangevallen, één man
hebben achtergelaten, die gewapend met
een machinegeweer, zijn geheele voorraad,
bestaande uit -100 patronen verschoot, het
wapen vervolgens brak en erin slaagde te
ontkomen. Deze man zal wegens zijn dap
perheid door den Negus worden gedeco
reerd. De heldendaad werd bedreven bij de
[Webbe Sjebelli.
Tijdens een luchtaanval op 2 November
zijn 45 vrouwen en kinderen gedood en vijf
Abessijnsche krijgers gewond.
Bij verschillende niet nader aangeduide
gevechten zouden ook twee Italiaansche
vliegtuigen zijn neergeschoten. De vier in
zittenden van een dezer toestellen zouden
om het leven zijn gekomen.
Deze berichten zijn zeer vaag en worden
nergens bevestigd, zoodat men voorloopig
niet veel waarde eraan hechten kan.
De schat van Menelik
De Abessijnsche correspondent van de In-
Iransigeant telefoneert aan zijn blad dat do
kelder is geopend, waar de beroemde schat
van keizer Menelik verborgen ligt.
Op zijn sterfbed heeft Menelik nauwkeu
rige aanwijzingen gegeven omtrent dezen
schat.
Deze moest verborgen worden onder zijn
mausoleum en mocht slechts worden
aangeraakt, indien werkelijk gevaar bestond
voor het land.
De beide deuren van 40 cm. dik ijzer voor
zien van prikkels, moesten met behulp van
dynamiet worden geopend.
Volgens officieele mededeelingen bevat
'deze schat acht millioen Maria Theresia
daalders, en voorts baren van goud, zilver
en platina. - r*
De Italiaansche sanctie-afweer
In den strijd tegen de sancties, die in
Italië in alle scherpte is begonnen, is door
de bevoegde organen en bonden een aan
tal nieuwe maatregelen tot vermindering
van het gebruik van buitenlandsche pro
ducten genomen.
Zoo is de bepaling, dat alle hotels, res
taurants enz. Dinsdag slechts één vleesch-
of vischgerecht kunnen aanbieden, tot alle
dagen der week uitgebreid. Bovendien is
aan alle bedrijven van dezen aard .verzocht
het verbruik van buitenlandsche speciali
teiten en producten direct drastisch te be
perken.
Likeuren, wijnen en levensmiddelen van
huitenlandschen oorsprong dienen niet
meer nieuw te worden besteld en de nog
aanwezige voorraden zooveel mogelijk aan
buitenlanders te worden verkocht
Een van de grootste modehuizen van
Rome, dat tot nu toe zijn modellen Fran-
sche namen placht te geven, noemt thans
zijn toiletten naar namen van het front,
Asmara, Takasse, Harrar e.d. Het wan
rollen kleed wordt genoemd naar het
roestijnland Godjam.
Verder wordt medegedeeld, dat het pu
bliek heeft gedemonstreerd voor een bios
coop, waar de film „David Copperfield"
wordt gedraaid. Op verscheidene plaatsen
worden de reclames voor deze film afge,
scheurd of beplakt
De Bond van Italiaansche boek- en pa
pierhandelaren heeft een oproep gepubli
ceerd, waarin aan boekhandelaren wordt
verzocht hun bestaande buitenlandsche
voorraden uit te verkoopen en den invoer
van boeken, kranten, tijdschriften e.d. tot
liet uiterste te beperken, vooral van die
landen, wel sancties toepassen.
Alleen de uitgaven op technisch of we
tenschappelijk gebied zijn hiervan uitge
sloten.
Betalingsverkeer met Italië
Dezer dagen zal een Zwitsersche han
dels-delegatie naar Rome vertrekken om
met de Italiaansche regeering te onder
handelen over een clearing-verdrag.
Mussolini en Sir Eric
Te Rome is van bevoegde zijde meege
deeld, dat verschillende in de buitenland
sche .pers verschenen berichten omtrent het
jongste onderhoud tusschen Mussolini en
den ltngelschen ambassadeur volkomen on
juist zijn.
In het bijzonder !s het bericht on
juist, dat Sir Eric Drummond gepro
testeerd zou hebben tegen anti-
Engelsche betoogingen der laatste
dagen of de terugroeping van nog een
Italiaansche divisie uit Libye zou
hebben geëischL
Men heeft slechts in groote trekken
de mogelijkheid besproken van een
ontspanning van de situatie in de
Middellandsche Zee door verminde
ring der strijdkrachten, zonder daarbij
in bijzonderheden te treden of het
omtrent het principe in het algemeen
eens te worden.
Mutatie in politiecommando
te Rome
Bij officieel decreet is plotseling wijzi
ging gekomen in het politie-commando te
Rome.
Men brengt deze onverwachte mutatie in
verband met de laatste anti-Engelsche be
toogingen. Men acht het namelijk geens
zins uitgesloten, dat van Engelsche zijde
er op gewezen kan zijn, dat de politie bij
sneller ingrijpen enkele incidenten zou
hebben kunnen voorkomen.
De sanctiearbeid
Men heeft te Genève algemeene overeen
stemming bereikt in zake alle nog niet op
geloste sanctie-aangelegenheden.
Ten aanzien van de kwestie van het
transito-verkeer heeft de bevoegde sub-com
missie de Coördinatie-commissie een uit
gewerkte ontwerp-resolutie voorgelegd,
waarin de regeeringen worden opgewekt
de noodige maatregelen te treffen om met
alle ten dienste staande middelen het wer
kelijke doel van alle producten te contro
leeren, van welke de uitvoer naar Italië
of de Italiaansche bézittingen verboden is.
De staten ,die voor den uitvoer dezer
producten niet direct een maximum vast
stellen, moeten den omvang en de bestem-
i ung van den uitvoer voortdurend contrc
leeren.
Makallé in Italiaansche handen
Schermutselingen in de
Danakil woestijn
Uit Asmara is te Rome bericht ontvangen
dat een Italiaansch regiment Makallé, het
havencentrum van Noord Abessinië in den
loop van de nacht is binnengerukt
Het regiment werd voorafgegaan door een
patrouille, die reeds in den loop van den
dag Makallé had bereikt, en zal gevolge,
worden door een groote strijdmacht onder
generaal Santini.
In de omgeving van Moesa Ali is een Ita
liaansche cavaleriedivisie opgerukt in de
meest zuidelijke sectie van de Danakil-
woestijn, terwijl in het noorden van deze
woestijn Italiaansch-Inlandsche troepen
voortdurend schermutselingen hebben met
Abessijnsche af deelingen.
De „Lusitania" herdacht
Aan boord' van het bergingsvaarfuig
„Ophir" is boven de plaat9, waar het wrak
van van de „Lusitania" ligt een herden
kingsplechtigheid gehouden, waarbij graf-
redevoeringen werden uitgesproken floor
Katholieke, Anglicaansche en Joodsche
geestelijken.
De Lord-mayor Cork en de Amerikaansche
consul van Oueenstown, benevens een aan
tal andere hoogwaard igheidsbekleeders wa
ren bij de plechtigheid tegenwoordig.
OM HET LOT
VAN MAKALLE
Voor zoover ik heb kunnen nagaan, valt
het te betwijfelen, of de Abessijnen de ver
dediging van Makalle en het omliggende
gebied zullen voortzetten.
In de hoofdstad zijn de meeningen, zoo
als gewoonlijk, verdeeld. Geen twee offi
cieele personen zijn het er over eens welke
van de twee strategische plannen het mees
te kans op succes biedt. Hoewel de Abes
sijnsche regeering zeer duidelijk geschrok
ken is van de snelheid, waarmede de Ita
lianen kort geleden zijn opgetrokken, is zij
geneigd te gelooven, dat de vijand gehol
pen wordt door mededeelingen van den
overgeloopen generaal Ras Koeksa.
Op het oogenblik hebben de Abessijnen
Makalle nog steeds in handen, maar te oor-
deelen naar mededeelingen uit de stad en
uit het omliggende gebied, die ik dezen
morgen heb ontvangen, lijkt het niet moge
lijk, dat de Abessijnen de verdediging veel
langer kunnen volhouden.
Allerlei elkander tegensprekende ge
ruchten zijn natuurlijk in omloop; het
meest betrouwbare rapport oppert de
gedachte, dat de Abessijnen niet van
plan zijn de stad zelf te verdedigen,
maar zich zullen toeleggen op het
voortzetten van nachtelijke aanval-
op de Italiaansche troepen. Dit is een
vorm van strijdvoering, die den Abes
sijnen zeer wel ligt
De volgende détails, die ik vanmorgen
heb kunnen verzamelen, geven een over
zicht van de mogelijkheden. Makalle, dat
zich verheugt in een merkwaardige aar
drijkskundige ligging, bevindt zich midden
len 2000 M. hoog plateau, dat even ge
lijkmatig is als een biljarttafel. Dit pla
teau, waarop Makalle ligt als een knop op
een schild, strekt zich vele mijlen Noord
waarts uit; maar de stad wordt aan de
Zuid-Oost en Westzijde verdedigd door een
steilen rotswand en diepe ravijnen. Zij is
het gemakkelijkst te bereiken vanuit de
richting van Adigrat, en dat is wat de Ita
lianen gedaan hebben. Naar ik hoor, is het
eveneens mogelijk de stad uit het Noord-
Oosten, de richting van Adoea, te bereiken,
cn het kan zijn, dat de Italianen verster
kingen gereed houden langs dien kant.
Het is onmogelijk de stad uit het Zuid-
Oosten en Zuid-Westen te bereiken, en aan
den Oostkant maakt een zware bebossching
haar zoo goed als ontoegankelijk. Deze zijde
heeft echter één voordeel. Het bosch is
daar zoo dicht, dat de schoten van de
scherpschutters der tioepen van Ras Kassa
cn Ras Seyoem er weinig kans hebben.
Of de Abessijnen in staat zullen zijn de
Italianen tegen te houden, hangt volkomen
af van de sterkte der Abessijnsche troepen
op het plateau, die niet bekend is. Makal
le is overigens, afgezien van zijn strategi
sche positie van geen belang. Er staan twee
steenen paleizen, een ervan is door de Ita
lianen gebouwd, en de bevolking, die uit
ongeveer 5000 man bestaat, ligt verspreid
over een gebied van bijna K.Ma.
uteui
recht Mornlngpost-A.N.P.1
Het neger-proces
van Scottsboro
Uit Scottsboro in den staat Alabama wordt
gemeld, dat voor de nieuwe behandeling
van het bekende proces tegen de van een
overval op een blanke vrouw beschuldigde
jonge negers, welk Droces de aanoaebt van
de geheele wereld heeft getrokken, een
nieuwe jury van 24 leden zal worden be
noemd.
Thans is een lijst verschenen met 35 na
men, waaruit de juryleden zullen worden
gekozen. Op deze candirlatcnlijst komen
voor de eerste maal sedert het proces twee
negers voor.
De Memelsche Landdag
kraakt harde noten!
In den Memelsrhen Landdag heeft de
leider der eenheidslijst Papendieck er
tegen geprotesteerd, dat de gouverneur zich
het recht heeft aangematigd, de gewone
zitting te sluiten tegen den wil van den
Landdag en zonder overleg met het airecto-
rium.
De Landdag, aldus Papendieck, protesteert
er verder tegen, dat de gowverneur den
Landdag niet met inachtneming van den
juisten termijn heeft bijeengeroepen; dat
hij herhaaldelijk getracht heeft, de leiaing
der zitting aan zich te trekken; dat hij in
breuk heeft gemaakt op het recht van den
Landdag om zijn agenda zelf samen te stel
len; dat hij getracht heeft, de behandeling
van een agendapunt te verhinderen; dat hij
de wetgevende periode reeds drie jaren na
de verkiezingen als geëindigd beschouwde;
dat politiedwang tegen de leden van den
Landdag is aangewend en tenslotte, dat het
directorium niet is opgetreden tegen de
schending van de immuniteit der afgevaar
digden.
Papendieck verklaarde verder, dat het op
treden van de achtereenvolgende directoria
in scherpe tegenstelling is geweest met den
wil van de groote meerderheid der be
volking.
Amerika's neutraliteitspolitiek
Woensdag heeft de minister van buiten
landsche zaken, Huil, voor de radio een le
devoering gehouden over de neutraliteits
politiek der Vereenigde Staten. Het was dui
delijk, dat spr. in zijn rede zich niet zoozeer
baseerde op de huidige wetten betreffende
de neutraliteit, maar veeleer aankondigde,
wat president Roosevelt in Januari a.s. van
het dan bijeenkomende Congres zou eischen.
Bij de tegenwoordige wetgeving inzake de
neutraliteit kunnen, aldus Huil, elk oogen
blik gevaarlijke moeilijkbeden ontstaan
Daarom heeft de president elastische vol
machten noodig om zijn maatregelen aan
den dikwijls veranderenden buitenlandsch
politieken toestand te kunnen aanpassen cn
zjjn invloed ter voorkoming van oorlogen
ijdig en effectief te kunnen doen gelden.
Zoo is bijv. de aan tijd gebonden afkon
diging van een uitvoerverl>od van oorlogs
materiaal een vergissing Maar ook in ve'e
andere opzichten moet de Amerikaansche
regeering in staat zijn op elk oogenblik ge
schikte stappen te doen om te komen tot
een vreedzame oplossing \an internationale
conflicten.
liet behoud van den vrede is ten slotte
beter dan een lijdelijk toezien met de /.elf-
voldane gedachte, dat de Vereenigde Staten
door een uitvoerverbod op wapenen en mu
nitie hun neutraliteit bewaard hebben en
er zeker van zijn niet in den strijd te zul
len worden verwikkeld.
Bij de gehouden volksstemming in Grieken
land over den terugkeer der monarchie
bracht generaal Kondylis onder groote
belangstelling zijn stem uit.
DUITSCHE
DeVIEZENPROCESSEN
Nederlandsche bankiers
als getuigen?
Het proces, dat wegens het smokkelen
van deviezen voor het „Sondergericht" te
Berlijn is begonnen tegen de eerste Gene-
raal-Assistente en tegen de Algemeen-Econo'
me der congregatie van de Zusters der
Christelijke Liefde, alsmede tegen een vier
tal medeplichtigen, onder wie twee religieu
zen, heeft plotseling een onverwachte wen
ding genomen.
De openbare aanklager, Dr. Blasius, gal
Woensdagmiddeg onverwacht op duidelijke
wijze te kennen, dat hij van de schuld der
zusters op zijp minst niet overtuigd was.
Hij vroeg verdaging van het proces, om
als getuigen te hooren den Amsterdamscheii
bankier Arnold Gilissen en den directeur
van de Nederlandsche Landbouwbank, den
heer Schippers.
Een der deskundigen zeide tijdens
een bezoek te Amsterdam te hebben
vernomen, dat niemand in de Neder
landsche bankwereld bereid zou zijn
in de deviezenprocessen als getuige
op te treden.
Niettemin besloot de rechtbank, de
heeren Gilissen en Schippers uit te
noodigen naar Berlijn te komen om
in deze zaak als getuigen te worden
gehoord.
Vlootconferentie tot
5 December uitgesteld
Aangezien het onmogelijk is voor de Ja-
pansche ger.elegeerde tijdig aanwezig te zijn
wanneer de voorbereidende vlootconferentie,
zooals aanvankelijk was vastgesteld op 2
December a.s. begint, heef! de Engelsche re
geering besloten de opening dezer conferen
tie uit te stellen tot 5 Dec. a.s.
De verkiezingen in de
Vereen. Staten
In verband met de verkiezingen voor het
parlement van den staat Nieuw-York heeft
dt politie 400 gangsters gearresteerd, opdat
i'e kiezers ongestoord hun stem zouden kun
nen uitbrengen.
Er zijn gekozen 81 republikeinen en 69
democraten, terwijl het oude Huis uit 73
republikeinen en 76 democraten bestond.
De republikeinen zien in hun overwinning
een nederlaag van de New Deal en een vcr-
oordeeling van de politiek van Roosevelt, te
meer omdat de Postmaster-General James
Farley, de verkiezings-campagne zelf heeft
geleid en geheel in het teeken van de New
Deal heeft gezet.
Hopwel de nederlaag in den staat Nieuw-
York een teleurstelling voor Roosevelt is,
kan men hieruit toch nog geen conclusies
trekken voor de geheele Vereenigde Staten
en voor de presidentsverkiezingen in 1935,
aangezien de 6taat Nieuw-York altijd repu-
blikeinsgczind was.
Kort Nieuws
Toen de Belgische ministerpresident Van
Zeeland dezer dagen uit Genève terug
keerde, ontdekte hij dat. dieven uit zijn wo
ning zilverwerk, juweelen. enz. hadden ge
stolen, ter waarde van enkele honderddui
zenden franken.
In de hoofdstad van Litauen, Kowno
zijn de beide grootste oppositie-partijen, -le
Chr. Democratische partij en de Vnlks-socia-
listische partij, verboden. Zij zouden het
optreden van staatsvijandige elementen heb
ben gesteund.
Het Britsche reuzenschip „Queen Mary''
dat op 27 Mei 1936 in gebruik zal worden
genomen, wordt van binnen zeer luxueus
afgewerkt. Zoo worden niet minder dan vijf
tig houtsoorten gebruikt voor de betimme
ring en de decoratie. Daaronder zijn er zeep
zeldzame soorten als betula, patapsko, ma
kore en zebrano Men heeft de inrichting
zoo gemaakt, dat er in de verschiMende za
len een maximum aan zonlicht is.
GEMENGD
NIEUWS
DOODELIJKE AUTO-ONGELUKKEN
Te Steenbergen is het 8-jarige zoon
tje van de familie v. d. W., toen het plotse
ling den weg overstak, door een autobus
overreden. Het kind was op slag dood.
De 12-jarige jongen, die te Amster
dam in de Sarphatistraat op een vracht
auto was geklommen, er af viel en het ach
terwiel over zich heen kreeg, is aan de ge
volgen overleden.
Naar wij vernemen treft in dezen den
chauffeur geen schuld.
Tc Apeldoorn is op de Asselsche
straat, ter hoogte van de Korte Nieuwstraat
het li-jarig dochtertje van den architect I).
Prins oni het leven gekomen. Bij het uit
wijken van een rechts van den weg slaan-
den bakfiets kwarn zij met haar rjjwiel te
vallen en werd zij door een achter haar
rijdende vrarhftrailer gegrepen Zij kwam
mei het hoofd onder de wielen van de zwaar
beladen vrachtauto van de firma Schoolrler
man uit Apeldoorn en werd vrijwel op slag
gedood.
Naar ooggetuigen verklaren treft den
chauffeur van de vrachtauto geen schuld.
Door den bodem van e«n motorboot
geslagen
Te Amsterdam is aan de De Ruyter-
kade een zware locomobiel, welke van de
vrachtboot Hunze I moest worden overge
laden in de motorboot DelftZaandam VII
van de firma Boelhouwer te Delft, door her
breken van den laadboom, waarin het ge
vaarte hing, met een zwaren slag, die tol
ver in den omtrek hoorbaar was, in het
ruim van de motorboot neergestort. De loco
mobiel sloeg gedeeltelijk door den bodem,
zoodat de boot begon te zinken. Met hulp
van een boot der firma Rutten en van een
der booten van de havenpolitie kon worden
voorkomen, dat de DelftZaandam geheel
zonk. Het gehavende schip is naar de
Amsterdamsche Droogdok-Maatschappij ge
sleept en in een der dokken opgenomen.
Vandaag is de locomobiel met behulp van
een bok gelicht
Als door een wonder hebben zich bij dit
ongeval geen persoonlijke ongevallen voor
gedaan.
VERDRONKEN
Te Lekkerkerk is de 46-jarige H. de
Jager bij het grassnijden in de sloot geraakt
en verdronken. De ongelukkige leed aan
toevallen. Hij laat een vrouw en twee kin
deren na.
VREESELIJKE DOOD
In gloeiend erts gevallen
Bij Valkenburg (L.) is in een metaat-
erlsfabriek de 57-jarige H. G., uit Budel, in
een met gloeiende erts gevulden ketel ge
vallen. De ongelukkige is later aan zijn
verwondingen overleden. Het slachtoffer
was gehuwd en vader van 5 kinderen.
UIT OOST-INDIE
DE EMIGRATIE NAAR
NIEUW-GUINEA
Dr. KLEIN VAN ZIJN ONDERZOEKINGS-
REIS 'TERUGGEKEERD
Veel ondernemingsgeest gevonden
AMBOTNA, 6 Nov. (Aneta). Dr. Klein, sec
retaris van het Nieuw-Guinea-Comité, is
ruggekeerd van zjjn reis door Nieuw-Guinea
Op 9 November reist Dr. Klein door
Makassar, vanwaar hy naar Batavia zal
trekken.
In een persgesprek deelde Dr. Klein mede,
verheugd te zijn over de ernstige plannen
de actie van het Gouvernement om Nieuw-
Guinea tot ontwikkeling te brengen. Hy vond
Nieuw-Guinea ryp voor korte arbeidscontrac
ten met Poenale Sanctie, waarvan zoowel de
werkgevers als de werknemers zouden willen
gebruik maken.
Hy verklaarde verheugd te zijn ovei
bedoeling van het Gouvernement om de
tiging van ondernemingen op Nieuw-Guinea
te bevorderen.
Dr Klein vond tijdens zijn reis veel onder
nemingsgeest, o.a. bij de zending en de miesie
inzake de penetratie van het binnenland, even
als by 't Europeesch Binnenlandsch Bestuur.
Allen worden echter door geldgebrek gehan
dicapt. Hij verklaarde van oordeel te zijn, dat
initiatief van het Gouvernement by het onder
zoek inzake bosch-ontginning en de mogelijk
heden van den landbouw gewenscht is, tei
aanmoediging van ondernemers. Voorts ver
nam hij dat het luchtverkeer, evenals zulks
Australisch Nieuw-Guinea het geval is, door
het bestuur en de zending kan worden
bruikt.
Dr. Klein verklaarde verbaasd te zyn dat
geen enkele maatschappij interesse heeft voor
de mogelijkheden van goudwinning tusschen
de Etna-baai en den Juliana-top.
De Maandagsche cent
Voor de T.B.C.-bestrijding in Ned.-Indië
Aangemoedigd door het groote succes, dat
met de inning van den Maandagschen cent op
•Sumatra's Oostkust is bereikt, heeft, naj
Java Bode meldt, de afd. Batavia var
Ned. Ind. Onderwijzers Genootschap het
initiatief genomen om ook in Bataria over
te gaan tot deze wekelijksche collecte onder
de schoolkinderen.
Overtuigd, dat deze instelling, welke ten
doel heeft de kinderen er aan te wennen van
hun snoep-, zak- en spaargeld wekelijks één
centje op te offeren ten bate van de tuber
culosebestrijding in Ned. Indië, ieders sym
pathie heeft, heeft het vanwege genoemde
organisatie ingestelde voorloopige comité een
vergadering belegd tot bijwoning waarvan
alle plaatselijke onderwijzersorganisaties n,°-
ren uitgenoodigd.
Op deze vergadering is het definitieve
comité voor den Maandagschen cent gevormd.
Zoo spoedig mogelijk zal een circulaire aan
de hoofden van alle scholen te Bataria wor
den toegezonden, waarby hun medewerking
zal worden verzocht.
Oss vindt navolging
Maar hoe!
De Jovabode ontving van onbevoor
oordeelde zijde ontstellende bijzonder
heden over zeer ernstige featen,
welke zich te Tjoeroep boven
streken vam Benkoelen zouden
hebben voorgedaan.
Men leest aanhoudend in de kranten van
daar opgelegde straffen wegens zeer oudo
misdrijven. De oprumdng, daar gehouden,
doet eenigszins denken aan die te Oss.
Men brengt zaken aan het licht vam 10 en
meer jaren geleden, en er is een Legio
aantal zware straffen uitgedeeld.
Het zou de moeite waard zijn, te onder
zoeken op welke wijze in die zaken Lioht is
verkregen. Er loopen verhalen over de
wijze van onderzorilt, waaraan vele ver
dachten werden onderworpen, welke, in
dien zij mist zijn, niet slechts op Russische
toestanden wijzen, doch die de vraag doen
rijzen: welke waarde moet worden gehecht
aan getuigenissen, als anderszins, met Je
methode tivir „scherpe ondervraging" ver
kregen.
Die vorhooren hadden in de politie
kazerne plaats, en daar schijnen velen ern
stig mishandeld te zijn. Eén verdachte is
op het veld met een koffiestok geslagen
tot hij bewusteloos bleef liggen. Het blo
vloeide hem uit mond, neus en ooren. Zoo
werd hij in de cel gestopt, waarin hij stierf
Men zegt: zelfmoord, doch vele getuigen
hrlhben de mishandelingen gezien.
Men huivert bij de gedachte aan de
zegt:
Die twee daar nemen afscheid van
elkaar met een stevige handdruk.
Wat zou dat? Dat zou niets. We zien
het nog weieens anders. Des avonds
bijvoorbeeld: in het licht van onze
koplampen. Geeft niet hoor! We zijn
ook jong geweest... zijn het nog...!
Maar het kan wel eens gauw gedaan
zijn. Met dat handdrukken, bedoel
ik. 't Raakt uit de tijd en er worden
stappen gedaan om het geheel af te
schaffen.
Daar hebt ge zeker wel van gelezen
in de krant ge leest toch de krant
is het niet?... Natuurlijk. Anders
doet men al heelemaal niet meer
mee
Welnu: in de krant heeft het gestaan,
dal er een anti-handdruk-club is op
gericht. En die anti-handdruk-club
ageert niet alleen tegen het hand-
dinkken, doch ook tegen het afnemen
van de hoed. J-Iet is dus een antir
lianddruk-hoed-afneem-club.
Moet ge niet aankomen met de op
merking, dat deze club heel ver weg,
in Joego-Slavië, is opgerichtWat
is ver weg?Zóoiels gaat heel gauw
van het eene naar het andere land
over. Zooals met de wolhandkrdb, die
eerst onbekend in deze streken, nu
zijn bewolde handen reeds op vele
plaatsen in oiis vaderland naar de
netten en de visschen uitsteekt. Ik zie
tenminste aankomen, dat op het een
jarig jubileum van deze club vele
soortgelijke clubs uit andere landen
de leden van de Joe go-Slavische
antl-handdruk-hoed-afneem-club de
handen komen drukken... pardon...
dat gaat niet. Maar wat gaat dan
wel? Wat moet er dan op zoo'n jubi
leum gebeuren?Daar hebt ge het
conflict al. Ziet ge wel, dat die club
revolutie wil En alles wat revolutie,
verandering wil, vindt tegenwoordig
ingang bij de menschen. En daarom
moeten we er tegen ingaan. Wij zijn
anti-revolutionair, is het niet? O zoo!
En dus: op tegen de anti-handdruk-
hoed-afneem-club.
Nu ja, dat afnemen van de hoed. Het
is te begrijpen, dal er ook bij ons
tegenstanders van zijn. Het valt niet
mee om als je er oppervlakkig jong
cn fit uitziet aan iedereen te moeten
laten zien dat het er onder je dop uit
ziet als de Sahara in mid-zomertijdL
Maar dat handdrukken... moet je
nooit afschaffen. Dat moet zelfs be
vorderd.
Waarom kunnen op de kantoren de
chefs en de employes niet een stevige
handdruk met elkaar wisselen des
morgens? Daar word je frisch van
(vooral als je om een rcchtervinger
een wat wijde ring hebt ben je met
een goed wakker). En bovendien gaat
er mooi een gedeelte van de morgen
in deze slappe zakentijd mee weg.
Moest men op vergaderingen ook
doen. De kranten kunnen hun versla
gen dan alsvolgt inklecden: Na ope
ning en het wisselen van een hand
druk tusschen publick en spreker,
ving deze (na zijn handen zorgvuldig
gewasschen te hebben) dadelijk aan
met zijn slotwoord.
Dat zou ruimte geven in de krant.
vonnissen, welke op dergelijke onderzoe
ken zijn gebaseerd. Het is al voorgekomen*
dat personen wegens moord werden ver
oordeeld, terwijl later de vermoorde neg
springlevend bleek. Eén mishandelde weid
krankzinnig en trachtte amok te maken.
Het blad heeft de aandacht der bevoegde
autoriteiten op deze mededeelingen gevestigd
ZWAAR WEER TE MAKASSER
Schade aan Copra
MAKASSAR, 6 Nov. (Aneta). Gister vie
len alhier zeer zware regenbuien, gepaard
gaande met herig onweer. Een inlander werd
door den bliksem gedood-
Het laaggelegen gedeelte van Makassar
staat geheel onder water. De buiten opgesla
gen copra is nat geworden, zoodat thans ge
laden wordt uit de goedangs. Het is bekend
dat zoet water zeer schadelijk ie voor copra.
TEKORT in LANDSCHAPSKAS
Twee Radja*s geschorst
KOEPANG, 6 Nov. (Aneta). De Radja van
Bitjara en de Radja van Soekoroe van het
Sultanaat Bima zijn door den Resident ge
schorst in verband met een tekort van bijna
een ton in de landschapskas. Bijna alle in-
heemsche ambtenaren worden beschuldigd
van medeplichtigheid.
Vorgesteld wordt dat een extra controleur
te Bima zal worden gestationeerd, totdat de
geheele zaak zal zijn onderzocht.
De Radja van Bitjara wordt voorloopig te
Koepang vastgehouden.
TEVEEL AAN INGENIEURS
Jonge krachten voorloopig nog ge. .anb
Een groot aantal jonge en enkele
oudere ingenieurs van Delft en van
Bandoeng kan nog steeds geen passende
betrekking vinden.
De Indische overheidsdiensten, die nng
altijd de grootste wrrkgevers zijn voor deze
jonge academici, hebben in de laatste vier
of vijf jaar bijna geen enkele jonge inge
nieur in dienst genomen en nu men heel
langzamerhand bij gouvernement, provin
cie en gemeente weer behoefte gaat voelen
aan nieuwe krachten, moeten eerst do
wachtgelders en de van veriof terugkeren
de ingenieurs geplaatst worden, alvorens
inen aan de jonge werklooze technici van
Delft en Bandoeng kan denken.
Naar de Java B. verneemt, zijn er na
aanvulling van de allerlaatste vacatures
nog 6 ingenieurs op wachtgeld en een 2t-
tal met verlof in Europa*
