•en
DINSDAG 5 NOVEMBER 1935
EERSTE BLAD PAG. 3
KERKNIEUWS
GEREF. KERKEN
Bedankt: Voor Terneuzen, W. v. d. Hei
de te Stadskanaal.
CHR. GEREF. KERK
Bedankt: Voor Haarlem, N. M. W. Nie-
wenhuijze te Franeker.
NED. HERV. KERK
Bedankt: Voor Oo6them c.a., M. Bons te
Coly'nsplaat.
TOEGELATEN TOT DEN H. DIENST
De classis Appingedam der Geref. kerken
heeft peremptoir geëxamineerd en toegelaten
tot den dienst des Woords en der Sacramen
ten de heer T. Klein te Uithuizen, beroe
pen predikant bij de Kerk van Wolden-
AFSCHEID. BEVESTIGING, INTREDE
Zondagmiddag j.l. nam Ds. H. Hascha-
ger, Ned. Herv. pred. te Baambrugge,
afscheid van zijn gemeente en tevens van
zijn ambtsbediening. Hij sprak naar aanlei
ding van Jes. 54:10 over Vastigheid bij Ver
gankelijkheid, richtte zich aan het einde
den dienst tot den Burgemeester, de Ambts
broeders' de College's en Vereenigingen in de
gemeente, de aanwezige vrienden en fami
lieleden; om 'tenslotte een laatste woord tot
de Gemeente to spreken. Db. G. J. J. Bleeker
van Abcoude en Ds. J. G. Haschager
Weesp hebben den scheidenden predikant daar
na op hartelijke en waardeerende wijze toe
gesproken, waarna de gemeente de bede uit
Psalm 121:4 opzond. Op verzoek van
scheidenden Voorganger werd de dienst be
sloten met het zingen van Psalm 72:11-
.Zondag 3 Nov. j.l. nam Ds. J. E .B o o y af
scheid van de Geref. Kerk te H ij k e n in ver
band met zijn vertrek naar Sushuisterveen.
Hij had tot tekst gekozen 1 Petr. 5 1011.
Na de predikatie sprak ouderling Oosterhof
namens Kerke ra ad en gemeente en bracht Dis.
Booy naast God een woord van welgemeen
de dank, waarop de gemeente den scheiden
den leeraar toezong Psalm 121:2 en 3. Ver
volgens sprak namens Classis Beilen Ds.
Hekman van Beilen. Daarna ouderling Tim
merman als afgevaardigde van de Kerk te
Diever en ten slotte Ds. W. Scheele namens
de kerk van Hoogersmilde.
Het kerkgebouw was overbezet.
Ds. J. B. F. VAN KLEFFENS
Woensdag a.s. hoopt Ds. J. B. F. van Klef
fens, predikant der Ned. Herv. Kerk te
Hempens (Fr.), zijn zilveren ambtsjubileum
te vieren. Ds. v. Kleffens heeft ook de
gemeenten van Thesinge, Nes op Ameland,
Tinallinge, Wilp, Kielwindeweer gediend. Hij
is 52 jaar oud en heeft steeds veel voor het
werk van Zondagsscholen en Knapenvereeni-
gingen gedaan. Ook in zijn tegenwoordige
gemeente is Ds. v. Kleffens leider van een
bloeiende Zondagsschool. Hij is voorts
plaatsverv. scriba van den ring Grootegast
en secretaris van de afd. van het Ned. Bij
belgenootschap van Groningen's Westerkwar
tier. Ook is de jubilaris reserve-veldpredi
ker en secretaris van de vereeniging „Dorps
belang" te Hompens.
Ds. W. BOSCHf
Ds. Willem Bosch, van wiens overlijden wij
gister nog in een deel der oplage konden mel
ding maken, was sedert 21 November 1923 em.
predikant der Geref. Kerk van Almkerk.
Hij is 76 jaar oud geworden en diende van
1882 af ook de kerken van Zuidwolde, Andijk
en Vrijhoeve.
Ds. Bosch heeft de Geref. Kerken in tal
van deputaatschappen gediend en was o.m.
vele jaren praeses van deputaten voor de evan
gelisatie in Brabant en Limburg. Bijkans 20
jaar was Ds. Boech curator van de Theol.
School 'ce Kampen, waarvan hij een overtuigd
voorstander was en in welks weekblad „De
Wachter'' hy tot kort voor zijn ci>od. elke
week zijn pennevruchten publiceerde. Ook van
het Geref. Gymnasium te Kampen is hy lange
;-aren curator geweest. Van de Generale Sy
node heeft hjj na 1902 bij herhaling deel uit
gemaakt. Van 19031916 was hij hoofdredac
teur van de Geref. Kerkbode voor Noord-Bra
bant en Limburg. Sedert 1903 medewerker
aan de Wachter, maakt hy de laatstee jaren
deel uit van de commissie van redactie. Door
zijn arbeid kwamen te Almkerk een Chr.
school en een wykverpleging tot stand.
KERKRESTAURATIE TE ASSEN
De Ned. Herv. Kerk van Assen wil men
onderwerpen aan een grondige restauratie.
Er is daarvoor f 28000 noodig. Het Rijk wil
de werkloozen betalen (omdat de restauratie
in werkverschaffing uit te voeren is), het
geen al f 13000.opbrengt. De resteerende
f 15.000.wil men vinden door een leening
van f 8500.—, in de hoop dat de gemeente
nog f 6500.opbrengt. Slaagt dit plan, dat
wordt 1 Januari 1936 begonnen;
KERKORGELS
Op Donderdag 31 Dezer werd te 's-Her-
togenbosch gelijk met de gemoderniseerde
Geref. Kerk ook het gerestaureerde orgel in
gebruik genomen.
Het orgel, mechanisch systeem, werd aan
een grondige revisie onderworpen, terwijl
een nieuw pedaal werd aangebracht.
Ook is een nieuw pedaalregister aange
bracht, welk pijpwerk in een nieuw front
werd opgesteld naar een ontwerp van den
architect, den heer T. Wilschut uit Vught.
Te V i n k e v e e n zal in de Geref. Kerk
een nieuw orgel worden geplaatst.
Het zal worden gebouwd volgens het
pneumatische systeem met 8 sprekende stem
men op één Manuaal en Vrije Subbas 16 op
het Pedaal.
Le levering zal geschieden door de firma
Valckx van Kouteren Co.. Kerk
orgelfabrikante te Rotterdam, die ook de
restauratie te 's-Hertogenbosch heeft be
zorgd.
Ds. Telders beklaagde er zich in de Geref.
Kerkbode voor N.-Br. en Limburg over, dat,
waar de arbeid in de gemeente elke week
zoo veel tijd in beslag neemt, er praktisch
maar VA 2 dagen voor de voorbereiding
van twee preeken overblijft en dat daarvan
niet minder dan 12 uren alleen voor het uit
schrijven van die preeken afgaan. Naar aan
leiding van die klacht vestigt J. van Waard
huizen in het Alg. Weekbl. voor Christendom
en Cultuur de aandacht op stenografie-
Groote, dat door zijn eenvoud en alfabetisch
karakter als een zeer vereenvoudigd gewoon
schrift kan worden beschouwd. Het zal z.i.
onzen predikanten slechts geringe moeite
kosten dit aan te leeren, terwijl het terug-
leezen ervan bij geregeld gebruik op den
duur even gemakkelijk valt als van het om
slachtige gewone schrift. Het uitschrijven in
stenografie brengt naar hij mededeelt den
fed tot Yi terug,
ZENDING
EN PHILANTROPIE
I. S. PROKHANOFF t
In het Luther-ziekenhuis te Berlijn
Grunewald is op 66-jarigen leeftijd over
leden Iwan Stephanowitsch Prokhanoff,
stichter en Eere-voorzitter van den Al-Rus-
sischen Bond van Evangelische Christenen.
In hem verliest de Evangelische opwekkings
beweging van het Oosten een van haar
meest beteekenende leiders. Zijn leven was
tot den laatsten dag gewijd aan het streven,
het Russische volk en de hem stamverwan
te Slavische volken voor Christus te winnen.
NED. MIDDERNACHTZENDING-
VEREENIGING
Op Vrijdag 8 November a.s. zal te
Leeuwarden de 46ste jaarvergadering
van bovengenoemde vereeniging gehouden
worden.
In de huishoudelijke vergadering, die des
middags 1 uur zal plaatsvinden, in 't Ge
bouw voor Chr. Belangen aan de Bagijnen-
straat, komt o.m. aan de orde een voorstel
om tot stichting te geraken van P r o t. Chr.
plaatselijke comité's tot verhef
fing der zeden.
De bedoeling is Chr. Sociale Organisaties
tot deelneming daartoe op te wekken.
In de middagvergadering, die te 3 uur zal
gehouden worden, in de foyer van 't gebouw
,.De Harmonie", hoopt de oud-Minister Mr.
H. B ij 1 e v e 1 d van Amsterdam te spreken
over: „Het Nieuw-Malthusianisme, een sloo-
per der volkskracht", waarna de heer J. N.
van Munster uit Arnhem een toespraak
zal houden over: „De Middernachtzending
noodzakelijk, juist nu!"
Het Hoofdbestuur rekent, gezien de ac
tualiteit van beide onderwerpen en de be
kendheid der sprekers, op een druk bezoek
in deze samenkomst, die toegankelijk is ook
voor genoodigden en andere belangstellen-
De jaarvergadering zal besloten worden
met een samenkomst des avonds 8 uur in de
Groote Kerk, waarin het woord zal voeren
Dr. J. Lammerts van Bueren, voor
zitter der Vereeniging en president-direc
teur der Heldringgestichten te Zetten.
Dr. W. A. van Es, predikant der Gere
formeerde Kerk en Ds. G. Gerbrandy,
Hervormd predikant, beiden te Leeuwarden,
spreken respectievelijk het openings- en slot
woord.
PSYCH. NEUROL. KLINIEK TE AMSTER
DAM
Herdenking van het 25-jarig bestaan
Zondagavond is in de kerkzaal der Psvch.
Neurol. Kliniek aan het Valeriusplein te Am
sterdam door den geestelijk verzorger Ds.
D- Sikkel herdacht, dat de kliniek 25 jaren
geleden geopend werd. In verband met de
tijdsomstandigheden heeft geen officieele her
denking plaafcs; alleen wordt vanavond door
het bestuur een maaltijd aan het personeel
mgeboden, met gezellig samenzyn als slot.
Wij hopen morgen op de herdenking van
Zondagavond terug te komen.
SCHOOLNIEUWS
Bijzondere leerstoel voor
het Friesch
Prof. Gosses opent zyn colleges.
Gistermiddag heeft Dr. G. Gosses, benoemd
tob bijzonder hoogleeraar, om onderwijs te ge
ven in de Friesche taal en letterkunde aan
de universiteit te Utrecht, zyn ambt aan
aard met het houden van een rede in de Ne-
derlandsche taal over „Friesland en de
Wereld."
Na een terugblik op de oude historie van
Friesland en een proeve van bepaling der
oude grenzen- gaf de hoogleeraar een over
zicht van de vreemde cultuurinvloeden, waar
het Friesche volk door de eeuwen heen
heeft blootgestaan. Door het vreemde cultuur
bezit heen ontwaart men altijd weer Friesche
trekken. Eerst komt het Christendom. Maar
de Friesche monnik past zich bij het volk
wordt ook Friesche boer; de torenbouw
toont iets eigens. Verder krijgt het celibaat
niet recht vat, terwijl het anti-dogmatische
kerkgenootschap der Doopsgezinden in Fries
land relatief de meeste aanhangers krijgt.
Frankische bestuursinstellingen ontwikkelen
zich op Friesche wyze: het leenstelsel vindt
geen ingang, men vindt er eigenlijk geen rid
derstand, geen onvryen, geen ommuurde ste
den; in tegenstelling met de omringende vol
ken wordt het Friesche volk een volk van vrije
boeren zonder landsheer. Ook de taal ontwik
kel'; zich op haar wijze, wat epr. met eenige
•oorbeelden laat hooren. Na 1500 golft een
stroom van renaissance en humanisme over
het Friesche land. De stads-intellectueelen
erhollandschen maar de Friesche ziel blyft
De Friesche boer, zeide spr. ten slotte,
is liet ook, die Friesland door de laatste
groote cultuur-penetratie die van het
burgerlyke Holland, heen moet dragen.
Moge dat boerenvolk nooit een burgerlijk
volk worden! Friesland zou Friesland ver
loren hebben. En Nederland zou Fries
land verloren hebben. Friesland is klein,
zeide spr. als in het begin zijner rede,
maar Nederland is ook klein.
FEDERATIEDAG N.C.S.V.
Aangaande de Federatiedag 1517 Fe
bruari 1936 is besloten, dat deze weer te
Woudschoten gehouden wordt en dat Dr. H.
Kraemer de leiding van deze conferentie zal
hebben.
Ter voortzetting van de conferenties te
Canterbury, Bazel, Lund en York zal thans
voor de vijfde maal een Europeesche Theo
logische Studentenconferentie georganiseerd
worden. De plaats van samenkomst is Ber
lijn of Hannover, waar de leiding zal berus
ten bij dr. Hanns Lilje, de nieuw gekozen
voorzitter van de Council of European
S.C.M.'s. De data 28 Dec. a.s.—3 Januari.
In verband met de kritieke toestand waar
in zich de Duitsche kerk bevindt, die niet
slechts de Christenen in Duitschland, maar
het Christendom als geheel aangaan, zal de
conferentie zich concentreeren op die theo
logische onderwerpen, die de situatie in
Duitschland op de voorgrond geplaatst heeft.
Het thema is: Bekenntnis und Kirche.
NA-EXAMEN C. V. O.
Voor het na-examen der Verg. voor C.V.O.
zijn geslaagd van de Herv. Kweekschool
Mariënburg de dames C. v. Beleren Bergen
en Henegouwen en D. Huisman te Leeuwar
den, F. Elsinga te Klooster Anjum bij Ber-
likum, U. Veldstra te Akmarijp, C. Molen
kamp te Tjummarum en K. Rienstra te
Jelum,
Rapport Commissie-
Bolkestein
Antwoord op de critiek
De z.g. commissie-Bolkestein, die te for
muleeren heeft een voorstel tot wettelijke
regeling der toelating tot de eerste klasse der
5-jarige H.B.S., heeft zich bezig gehouden
met de op haar rapport uitgebrachte critiek.
Als ernstigste van alle geopperde bezwa
ren heeft de commissie gevoeld het argu
ment, te harcr kennis gebracht, dat wegens
het ontbreken van psychologische scholing
bij het overgroote deel der leeraren het rap
port in afzienbaren tijd niet in werking kan
worden gesteld. De commissie erkent, dat
wanneer men aanstonds een maximum-ren
dement zou willen verlangen dit argument
klemmend moet worden genoemd; een
maximum-rendement op de door haar aan
gegeven weg eischt inderdaad, dat ook aan
de psychologische scholing van den docent
aandacht wordt besteed. Maar de commis
sie heeft zich nooit voorgesteld, dat dit
maximum aanstonds zou worden bereikt, en
zij blijft overtuigd, dat het geopperde de
eischen van speciale psychologische scho
ling voor de uitvoering te hoog aanslaat en
daarom den bestaanden toestand te donker
schetst.
Een belangrijken vooruitgang, verge
leken bij de geldende regeling, acht
zij reeds aanstonds mogelijk en zij
heeft een volstrekt vertrouwen, dat in
het Nederlandsche leeraren-corps het
aantal der nieuwlichters, dat op onbe
zonnen wijze de aieuwe bepalingen zal
har.teeren, te gering zal blijken, dat
zij nooit een toelatingscommissie tot
onberaden stappen zullen kunnen
brengen.
Wel erkent de commissie ten volle, dat
hier een belangrijke taak van voorlichting
en studie, ook voor de leeraren-organisaties.
kan liggen.
Het door de commissie voorgeste:de ge-
schiktheidsonderzoek per candidaat kist veel
meer tijd dan een zuiver kennis-onderzoek
of een onderzoek met massa-tests zou
vragen.
De commissie erkent volmondig, dat de
door haar voorgestf 1de werkwijze de
concurrentie op dit punt in de verste
verte niet kan diorstaan Maai zij
acht het toelatingsexamen voop den
betrokken leerling, en vooi de s°hool
van zoo groot belang, dat de meerdere
duur van het examen alleszins ge
rechtvaardigd is.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Wateringen: Tot tydelyke onderwijzer
aan de Chr. School: de heer J. Hoeve, onder-
wyzer te De Lier.
Krabbend ij ke: Tot onderwijzeres aan
de school der Geref. Geen.: Mej'. M. de Koe
koek van Westzaan.
MEJ. A. VAN APELDOORN
De wegens haar functie ver buiten Am-
li e m bekende directrice der Van Limburg-
Stirumschool, mej. A. van Apeldoorn, heeft
haar 40-jarig onderwysjubileum herdacht. Er
was een speciale samenkomst voor belegd
waarbij tot haar begrijpelijk leedwezen, de
presidente Jkvr. C. Gravin van Limburg Stirum
wegens ongesteldheid niet aanwezig kon zijn.
Nu heeft de vice-presidente Mevr. T. Baro
nesse van Heemstravan Oosterzee.de jubila-
resse gehuldigd als de stuwkracht der school-
Namens de onderwijzeressen der Chr. Meisjes
school sprak mej. J. L. A. de Ruuk, namens
de leerlingen, de heer A. E. B. Omloo als In
specteur L O. Ter receptie verschenen tal van
autoriteiten, predikanten, hoofden van scho
len, enz.
DE SCHOOL IN DE
DEMONSTRATIE-ZAAL
Een geslaagde proefneming
Men schrijft ons:
Wie het bovenstaande o"pschrift leest, zal
misschien eenigszins vreemd opzien bij de
combinatie: school—demonstratiezaal.
In een school kan men wel een „kijkje"
nemen, van bijzondere dingen op bepaalde
scholen wordt wel eens iets meegedeeld,
over de school wordt nogals eens geklaagd
in verband met de resultaten, maar de
school in de demonstratiezaal, dat is een
nieuwigheid, die tot heden voor zoover
mij bekend nog niet is vertoond.
Het personeel van de Lagere scholen in
de Inspectie Gouda heeft het zijn Inspec
teur, den lieer H. de Blouw, te danken,
hiermee kennis te hebben gemaakt op de
jaarlijksche Inspectievergadering, Donder
dag 31 October in Gouda gehouden.
Schoolpraktijk
Hier ging een lang gekoesterde wensch
van dezen inspecteur in vervulling n.l. een
vergadering te bezielen niet met prachtige
theorie-op-papier, doch met praktijk, ge
wone schoolpraktijk.
Daartoe had hij op deze vergadering uit-
genoodigd te verschijnen eenige onderwij
zeressen) met hun klas om een dood
gewone schoolles aan en voor de klas te
geven.
Maar dat doodgewone was zoo buitenge
woon, dat ieder aanwezige verrijkt naar
huis is gegaan.
Allereerst werd gegeven een les in Na
tuurkennis door een onderwijzer eener
Goudsche school, een les over Paddestoelen.
Het vak Natuurkennis geeft menigeen
moeite en niet ieder onderwijzer ziet met
vreugde dat uur naderen. Dieren bespre
ken, dat gaat nog, maar planten!
Hier was iemand bezig met zijn klas
een 7e leerjaar zoo, dat elke leerling ge
ïnteresseerd was, meedeed met een belang
stelling die jaloerschheid verwekte en zich
uitstrekte niet tot het lesuurtje, inaar ver
daarbuiten, wat bleek uit de mededeelin-
gen over het zelf gevondene in de natuur.
Zang-prestatie
De tweede les was een zangles volgens
de Ward methode, gegeven door zusters
eener R.K. school te Boskoop. Leerlingen
van een 2e klas zetten hun zangles voort
in de demonstratiezaal. Wat werd er goed
gezongen, getroffen en spoedig, zonder voor
zingen een versje geleerd. Ook fouten ge
maakt. Natuurlijk, 't Was een lès. De ver
bazing steeg ten top, toen jongens uit het
6e leerjaar een Kyrie-elyson en een Agnus
Dei zongen zonder begeleiding. Dit waren
zicht- en hoorbare resultaten door liefde
tot het vak en tot het kind bereikt
In de middagvergadering werd aan een
zesde klas uit Alphen aan den Rijn door
bun onderwijzer een taalles gegeven vol
gons de mol bode Gielstra Wat een keuri
ge antwoorden werden er gegeven. Niet
vooraf geleerde, maar zoo opgekomen; alles
echt, alles natuurlijk. Zoo een taalles ge
ven was voor velen een openbaring en
een aansporing.
Als laatsie nummer van het programma
was vermeld: Zang van oen klas kinderen
der Martha-stichting. Keurig werden de
liederen gezongen, onder leiding van den
beer Tuinman, die, jammer, spoedig het
onderwijs gaat verlaten. Ook hier resul
taten van het gewone zangonderwijs op de
lagere school.
Tentoonstelling
Aan de samenkomst was een tentoon
stelling verbonden van het karakteristieke
werk der leerlingen van diverse scholen.
Prachtig teekenwerk was er te zien,
fraaie de combinatie is goed nuttige
handwerken, schriftelijk werk, houtwerk,
dat in een winkel voor kunstnijverheid een
goede plaats verdiende, geslagen koper en
tin, zelf vervaardigde leermiddelen, verza
melingen.
't Is geen wonder, dat uit de vergadering
een dankwoord werd gesproken over het
gebodenc, dat zoo op de praktijk was inge
steld en begeerig maakte naar meer. Hier
leerde de een van den ander ten bate van
het onderwijs en was de scheidingsmuur,
die onze eigen klaskoninkrijkjes omsluit,
weggebroken. We mochten binnen zien bij
elkaar tot aanmoediging, om, voor datge
ne, waarmee we weinig bereikten te zoeken
naar wegen en middelen tot verbetering.
Zij nog opgemerkt, dat in de morgen ver
gadering de inspecteur B.L.O., dr. A. van
Voorthuysen, een causerie met lichtbeelden
gaf over: Het leven der dwergen.
UIT DE TIJDSCHRIFTEN
De belangstelling in de oorsprong van
den mensch moge na Darwin om begrij
pelijke redenen van zelfrespect aanmer
kelijk 2ijn geluwd, zij heeft nog alle reden
van bestaan, nu de anthropologic in naar
moderne vormen zich tegen het Scheppings
document van Genesis 1 teweer blijft stel
len. In dit verband is het nuttig te lezen
wat Dr W. J. A. Schouten schrijft in Ho
rizon naar aanleiding van Fleming's rede
als voorzitter van het Genootschap voor
Wijsbegeerte in Groot-Brittannië. In dezelf
de Nov.-aflevering bespreekt B. uitvoerig
Boek I van Prof. Dooyeweerd's „Wijs
begeerte der Wetsidee".
Examens
Promoties. Utrecht. Bevorderd tot doctor
in do Wis- en Natuurkunde (niet lof) de lieer
H. Veldstra, geb. te Akkrum, op proef
schrift: „Over muscarlne-onderzosii naar de
structuur door synthese".
Actidcniioche Examens. Lelden. Gesl.: Rech
ten: cand.ex., de heer A. Gritter.
Utrecht Gesl.: Indisch recht: doet ex., de
heer C. van Essel.
Delft Gesl.: Bouwk. ing.: canAex., de heer
A. Arkenbout.
Werktutgk.
Geschiedenis M.O. Amsterdam. Gesl. mej.
A. Botma. Amersfoort; en de heer H. A.
Beaujean, Heerlen.
Economie en Financiën
DEVALUATIE MET 20 PGT.
IN CHINA
Alle zilvervoorraden
genationaliseerd
Officieele koers van den Chineeschen
dollar vastgesteld op 1 sh. 2/2 d.
Door die maatregelen, die in China
zijn afgekondigd, is oio devaluatie van
de Chineesche dollar een feit gewor
den. Eenige dagen geleden hebben we
trouwens al gemeld dat de „Shanghai-
dollar" was bezweken. De officieele
koers van den dollar is thans vast
gesteld op 1 sh. 2Yo d. De zilverdek
king bedraagt thans meer dan 100
Reeds sinds eenige jaren worstelt het Chi
neesche Rijk met zijn bijna 5UU millioen in
woners tegen een finencieele crisis, die van
maand tot maand in heftigheid toenam. Van
tijd tot tijd kwamen berichten binnen uit
het enorme rijk, dat verschillende banker,
in moeilijkheden waren geraakt.
In 1935 dreigde de toestand zich catastro-
pbaal te ontwikkelen. Sinds 10 jaar was de
toestand niet zoo slecht geweest.
In het begin van dit jaar heeft dan ook
de Chineesohe Regeering een commissie be
noemd, die tot taak had liaor te adviseeren
bij het treffen van maatregelen teneinde
uit de moeilijkheden te geraken.
De Amerikeansche zilverpolitiek, die een
sterke stijging van den zilverprijs veroor
zaakte, deed echter de moeilijkheden stij
gen. zoodat ten slotte het vertrouwen in het
Chineesche ruilmiddel meer en meer werd
ondermijnd. Ten slotte kon de situatie niet
worden beheerscht. Op 24 October 1.1.
kwam de krach. De noteering van den
Shanghai-dollar, het voornaamste Chinee
sche ruilmiddel, daalde t.o.v. het Engelsche
pon-d van 1 sh. 6% d. tot 1 sh. 4 d., welke
koers de laatste da-gen inzonk tot 1 sh. 2y2 d.
Op dit niveau is thans de Chimeasohe munt
gestabliseerd. Practisch is dus een deva
luatie tot stand gekomen van 20
Soeng, de directeur van de Chineesche
Bank, verklaarde, dat de zil verre serves van
China voldoende zijn voor een dekking van
meer dan 100 van de in omloop zijnde
bankbiljetten in buitenlandsche deviezen
uitgedrukt
1-Iij verklaarde verder te vertrouwen, da'
de regeering in staat zal zijn dr pmctiscne
stabiliteit van de wisselkoersen te hand
haven.
Hij verwacht hiervan groote voordeeion
voor den export en den toevloed van buiten-
Iandsoh kapitaal.
Krachtige maatregelen
De Chineesche Regeering heeft beslolcnl
krachtige maatregelen le treffen tot stabi
lisatie van de valuta. Op deze wijze hoopt
men de finencieele crisis te kunnen be
zweren.
De maatregel tot nationalisatie van den
zil ver voorraad treedt reeds heden in werking
Indien de buitenlandsche banken zich niet
aan de verordening houden, verwacht men,
dat hrcrop spoedig een zilveruitvoerverbod
zal volgen.
Reeds heden moeten alle rentebetalingen
en alle openbare of particuliere betalingen
in bankbiljetten geschieden en is het ge
bruik van zilverdollars of edele metalen
verboden.
De bankbiljetten der regeeringsbanken
worden wettig betaalmiddel en de biljetten
der particuliere banken moeten binnen twee
jaar door biljetten van de centrale bank als
eenige staats-circulatiebank worden ver»
vangen.
De Chineesche Bonk kondigt voorts
een reorganisatie van de centrale
bank aan met het doel de valuta te
beschermen en tot beveiliging van de
geldmarkt met het oog op handel en
industrie, waarbij in het bijzonder re
kening wordt gehouden met de hypo
theekmarkt. Binnen 18 maanden moet
de staatsbegrooting in evenwicht zijn.
Verder worden scherpe maatregelen
tegen speculatie en prijzenwoeker aan
gekondigd.
Japan ontstemd
De Japansche pers is uit den aard (ft*»
zaak over de Chineesche devaluatie niet
te spreken en beweert, dat .Engeland efl
achter zit" en tracht de Japansche belangen:
op deze wijze te schaden. Met name wordt
beweerd, dat Engeland een leening aan
China zou hebben toegestaan. De blodien
uiten zich daarover in heftige bewoordingen!
Officieele Engelsche kringen wijzen er
echter op, dat China geheel op eigen ini»
tiatèaf gehandeld heeft.
De maatregelen zijn in overeenstemming
met de denkbeelden, die Sir Frederick Leatii
Ross, de Engelsche financieele deskundige
in China, heeft geformuleerd, doch de vast»
s te fling van de pariteit der Chineosche
munt is geenszins het gevoig dezer aanbe
velingen. De Chineesohe regeering handelt
alleen onder den druk van financieele en
monetaire factoren.
Van Nabij en Ver
S De Continental OU ol Delaware behaal
de in liKit 3e kwartaal een netto winst ven
I 2.435.000, tegen 2.055.000 in het 3e kwar»
[taal 1934.
Manus Manussens Meeningen
De laatste tijd is het geen zeldzaamheid
meer als er een flinke Zuid-Westorslorm
over Nederland raast. Het begint bij het
klimaat te hooren dat zooiets minstens een
maal per week het geval is, zou men haast
zeggen. Ik begin er althans reeds aardig
aan te wennen en maak m'n zwerftochten
even vroolijk op dc fiets. Maar -Js er dan
bovendien nog een malsche regenbui over
je uitgestort wordt, gaat het toch wel
beetje al te bar worden. Zoo overviel me
vorige week op een stormachtige avond een
stortbui waaraan geen eind meer 6cheen te
komen.
Daar m'n vriend Manussen juist vlak in
dc b'inrt woonde, besloot ik m'n toevlucht
maar bij hem te zoeken. Natuurlijk was ik
hartelijk welkom en met oen dampende kop
koffie was ik spoedig weer op m'n verhaal
gekomen.
Manussen was zoowat over z'n opgewon
denheid van vorige week neen en daarom
was het, achteraf bekeken, niet erg ïu ndig
van me weer over voetballen te beginnen.
Maar ja, ."fcdane zaken nemen nu eenmaal
geen keer.
Ik vertelde hem dan, hoe in België sinds
kort een nieuw „Spelers-statuut" in -er-
king in gatreden, waarbij de spelers in drio
categorieën, nl. amateurs, ona-fhankclijken
en professionals, verdeeld worden. Wal
amateurs en professionals zijn, is duidelijk
genoeg. Waar ik hem echter op wees, was
de onafhankelijke n-k 1 a s s e.
„Sportsmen" uit deze klasse krijgen van
hun vereeniging een onbepaalde toni w per
wedstrijd. Maar, en dat is het kardinale
punt, alleen wanneer een. wed.
strijd gelijk gespeeld of "e won
nen wordt! Waar blijft dan de sporti
viteit in een voetbalwedstrijd? Wat een
liefde voor de club els er een premie op
moet worden om een wedstrijd te winnen!
Een vooraanstaand Belgisch official merkte
naar aanleiding hiervan op:
Het spel is door de premies zeer
verruwd. De scheidsrechters hebben
de grootste moeilijkheden om onaan
genaamheden te voorkomen. Zelf
de allerbeste scheidsrech
ters zijn soms niet in staat
een wedstrijd tot een goed
einde te brengen. Het is reeds
voorgekomen dat spelers, die zich niet
met een beslissing van den scheids
rechter konden vereenigen, eenvoudig
het veld zijn uitgegaan, zoodat de
wedstrijd moest worden gestaakt!
Zulke feiten worden door de Belgen zelf'
toegegeven. Wel een bewijs, dat er op sport
gebied wantoestanden heerschenl
Schandalig sprak Manussen
Schandalig! Dat is nog een paar graden er
ger dan hier in Holland. Tsjonge jonge,
waar gaat het heen met de sportbeofcnlng.
Ik zal er nog grijze haren van krijgen!
Om deze laatsie opmerking heb ik Inwen
dig niet hnrdor natuurlijk gelachen,
ant ik dacht er aan dal het dan toch noo't
e p I grijze haren zouden kunnen zijn. ge
zien de bedenkelijke kaalheid van het hoofd
an m'n vriend. Ik was het natuurlijk wel
met hem eens, maar dat neemt niet weg,
dat er toch ook wel hoopgevende dingen
te bespeuren zijn. Manussen is eohter op
het oogenblik te neerslachtig om dat in te
Daarom heb ik me stellig voorgenomen
hem binnenkort eens wat meer prettige din
gen te vertellen. Maar nu w«s de regen wat
minder geworden, zoodat ik gauw op
fiets stapte en met een sneltreinvaartje door
den storm naar huis geblazen werd.
VOETBAL
NAGEKOMEN UITSLAGEN C.N.VJ3.
District Rotterdam
HBSDVV 3—1
Afdeelinc VIII TwenteOoatl
JulianaOio. Boys 52
Sparta II—Achilles II 5—1
Sp-Ttlusl—Achillea (junj
KORFBAL
NAGEKOMEN UITSLAGEN C.K.E.
DVV III—Dalto n
SCHAKEN
De match Euwe-Aljechin
De 25ste party te Delft
Het Euwe-Aljechin-Comité heeft eenigen
tijd geleden de data en de plaatsen vastge
steld,'waar de eerstvolgende partijen van de
match Euwe-Aljechin om het wereldkam
pioenschap zouden plaatsvinden. Volgens
dit programma vindt de 24ste partij op 26
en 27 November a.s. te Amsterdam plaats.
Naar wij thans vernemen zal de 25ste
partij op Donderdag 28 November en even
tueel Vrijdag 29 November te Delft worden
gespeeld, waar de organisatie in handen is
van de Delftsche Schaakclub.
Van andere zijde hebben wij voorts ver
nomen, dat de schaakclub „Effectenbeurs"
te Amsterdam ernstige pogingen in het werk
stelt om nog een tweede partij in de Beurs
te doen houden.
DAMMEN
Naar aanleiding van hot bericht, dat Raj-
cheubach waarschijnlijk binnenkort legen
den Nederlandschen demkampioen of een
anderen Nederlandschen speler een match
om het wereldkampioenschap zou spelen
le Parijs, heeft de Telegraaf een onderhoud
gehad met den huidigen kampioen van
Nederland, J. H. Vos. Wij onlleencn hier
aan het volgende:
Vanzelfsprekend meen ik, alaus Vos, d«
meeste rechten te hebbvn om eventueel, na
goedkeuring van het bondsbeetuur, tegen
Rajchcnbach te spelen. Ik ben in het afge-
loopen Nederlamdsch» kampioenschap als
eerste geëindigd, heb in de laatste elf jaar
zes maal den titel veroverd en voel mij
momenteel ook alleszins in staat om den
huidigen wereldkampioen te bestrijden,
Echter tot nu toe is het bericht even plot
seling voor mij gekomen als voor ieder an
der. De Nederlandsche Dambond heeft mij
nog geen enkele mededeeling hieromtrent
gedaan, doch ik neem aan, dat, wanneer
inderdaad de plannen een vasteren vorm
gaan aannemen, mij deze spoedig zullci*
bereiken.
Mij zou een match om het wereldkam
pioenschap natuurlijk ambieeren, indien da
Ned. Dambond alle kosten hieraan verbon
den, voor zijn rekening neemt, hetgeen
vanzelfsprekend is.
Voorts zeide de heer Vos:
Er werd mij eenige weken geleden de op»
merking gemaakt, dat ik een „dooie" kam
pioen zou zijn, m.a.w., dat ik er niet genoeg
achter heen zat, dat spoedig een matoh tus-
schen Rajchenbach en mij tot stand kwam.
initiatief hiertoe nie van mij dient uit te
Ik ga echter van het standpunt uit, dat het
initiatief hiertoe niet van mij dient, uit te
gaan, doch van het bestuur van den Ned.
Dambond. En dit heeft nu een prachtige
gelegenheid ora mij in staat te stellen tegen
Rajchenbach te kampen.
„Het is voor de internationale dambewe-
ging, en de Nederlandsche in het bijzonder,
zeer te hopen, dat de N.D.B. den handschoen»,
welke op zulk een vriendschappelijke wijze
thans wordt toegeworpen, aan-aardt", zoo
besloot de heer Vos het onderhoud.
Naar wij vernemen bestaat er veel
kans, dat er binnen afzienbaren tijd
een match tot stand komt tusschen oen
titelhouder Rajchenbach en een Neder
landsche speler. Waarschijnlijk zal
N. Vos, de Nederlandsche kampioen,
daarvoor aangezocht worden.
Bij d^n Nederlandschen Dambond is nl.
een schrijven ingekomen, waarin de Fran-
sche Dambond oe Nederlandsche kampioen
of een andere meester uitnoodigt tegen
Rajchenbach een wedstrijd om hot wereld
kampioenschap te spelen. Men noemde in
dit verband ook Herm. de Jongh. Aangezien
deze 'h'er reeds sinds 1928 te Parijs woont
en zoo goed als geen relaties met den N.D.B.
heeft onderhouden, acht het bestuur van ge
noemde organisatie het tegenover anderen
onbillijk dat hij in een titchvedsirijd tegen
Rajchenbach uitkomt en zal daar dan ook
geen toeslemming voor verleenen.
Trouwens Herm. d° Jongh schijnt dit zelf
ook wel in te zien, want in den brief, waar
in hij den N.D.B. toestemming voor die
match verzocht, voegde hij er zelf aan toe,
dat als Vos in aanmerking wenschie te
komen, hij zich zou terugtrekken.
EERSTE KLASSE COMPETITIE N.D.B.
Hieronder volgt de stand van de competitie
eerste klasse A, aJd. Den Haag, van den NeJ.
Dambond.
D.O.S. 11 fies[' S0T T VT P"t'
R.D.G. I 110 0 2
UD.V. I 2 10 12
Monster I 2 10 12
R.K.D.O.S. I 10 0 1.)
Scheven! ogen I 1 0 0 1 u
D.l.O. II
N D.3. I
In dit overzicht la geen rekening gehouden
m.-t de onderbroken ontmoetingen >c:ievcntnt-n
-Dl O (4—10). N.D.S.—DOS. (I (i—5). D! ->
II—R.D.G (6—101 eo R.K.D.O.S N D.S I—Sh
Opvallend is het sleohte ->ee>n van de *x-
l-pof.VK'nsaeclubs Schevcnlngvr.. R.KOM.S ,n
ook Monster. R.D.G. lijkt ons »vel van do sterk
ste in deze afdeeling.
