VRIJDAG 25 OCTOBER 1935
TWEEDE BLAD PAG 6
STADSNIEUWS
Feestavond
3 October-vereeniging
Voor de deelnemers aan de optocht
In het Luxortheater heeft gisteravond het
bestuur van de 3 October-vereeniging aan
de deelnemers van de 3 October-optocht een
feestavond aangeboden. De zaal was tot op
de laatste plaats bezet. De voorzitter der
3 October-vereeniging, de heer W. v. d.
Laan. dankte in zijn openingswoord <je aan
wezigen voor hun medewerking tot het wel
slagen van het feest en wees er op dat de
Leidenaars het zich tot een plicht moeten
rekenen deel te nemen aan de koraalmuziek
en aan de optocht. Het 3 October-feest is er
een waarin de burgerij één kan zijn. In de
3 October-vereeniging is voor iedereen
plaats, van welke politieke of religieuse
overtuiging men ook is. Het is daarom zoo
jammer dat de Vereeniging niet méér leden
telt. Leiden heeft 70.000 inwoners. De 3 Oc
tober-vereeniging kan dus gemakkelijk
10 000 leden tellen. Laat iedereen krachtig
medewerken om dit ideaal te bereiken.
Na dit openingswoord werd een filmpro
gramma gegeven, met o.a. een film uit de
oude doos, de 3 October-vereeniging in 1911
en voorts verschillende andere 3 October-
films, die bij de aanwezigen talrijke herin
neringen opriepen. Van de 'laatste feestvie
ring werd een gekleurd smalfilmpje ge
draaid. keurig verzorgd en van een zeer
goede fotografie, maar voor deze zaal he
laas wat te klein. De aanwezigen toonden
gich er overigens zeer ingenomen mee. D3
avond werd verder met verschillende amu-
semenU-films opgeluisterd.
De werkloosheid
Bij de Gem. Arbeidsbeurs stonden giste
ren ingeschreven 964 bouwvakarbeiders, 194
fabriekarbeiders, 212 kantoor- en winkelbe
dienden, 54 hotel- en café-bedienden. 152
houtbewerkers. 68 kleermakers, 98 land-en
tuinarbeid,ers. 616 metaalbewerkers, 10 siga
renmakers^ 36 technici, opzichters enz., 328
textielarbeiders, 829 transportarbeiders, 83
typografen, 24 voedingsmiddelenarbeiders,
301 vrouwen, totaal 4159 personen. Op de
zelfde data van 1934 en 1933 bedroeg dit
aantal resp. 3592 en 2936.
De toestand van het
Gemeente-Archief
Verslag over 1934
Aan het verslag ove* den toestand van
het Oemeente-Achief te Leiden gedurende
het jaar 1934 is het volgende ontleend:
Het aantal der bezoekers steeg dit jaar
lot ongekende hoogte: 654 uit Leiden en 373
van buiten de stad, van welke er 3 uit een
ander werelddeel; alzoo tezamen 1027 be
zoekers.
642 brieven werden gewisseld, waarvan
de meeste inlichtingen betroffen van uiteen
loopenden aard.
Rapporten werden uitgebracht over de vol
gen de onderwerpen: prebende Philippi en
Jacobi; de verhouding van het stadsbestuur
tot de regenten van het Heilige Geest of
Arme Wees- en Kinderhuis; de superinten
dent ie van het stadsbestuur over de gast
en godshuizen; straatnamen; de beteekenis
van artikel 5 der overeenkomst van 30 No
vember 1866 tusschen Rijk en gemeente be
treffende de verpleging van de stads-zieke-
armen van Leiden; stoep voor perceel „In
.den Vergulden Turk"; stoep voor sociëteit
Minerva"; stoepen voor perceelen Bree-
straat 57, 81 en 107.
De onderzoekingen betroffen zaken van de
meest uiteenloopende aard.
Betreffende 73 geslachten en 82 personen
werden geneologische gegevens gevraagd.
De Bibliotheek vermeerderde met 202 num
tners en de Prentverzameling met 575. Van
de aanwinsten dienen bijzonderlijk vermeld
te worden: Keuren, octrooien en andere
stukken van den Vier-Ambachts-Polder. ont-
v an een van den Archivaris van Rijnland;
van denzelfden, Mr. S. J. Fockema Andreae,
Het Hoogheemraadschap van Rijnland, zijn
recht en zijn bestuur van den yroegsten tijd
tot 1857.
Inventaris van het Archief van Curatoren
der Rijksuniversiteit te Leiden van 1815
1877 door E. J. van der Pol.
Nieuwjaarswenschen, ontvangen van Prof.
Dr. B. G. Escher.
Verzameling van Leidsche Keur- cn He
keldichten enz. van Le Francq van Berkhey,
geschenk van 'den heer B. Offringa te Ha-
zerswoude.
De Brandweer
Verslag over 1934
Aan het verslag van de Braiiuwear alhier
Over liet jaar 1934 is het volgende ontleeend:
Gedurende het jaar 1934 hadden plaats 20
schoorsteenbranden, 28 kleine binnenbran
den, 4 zware binnenbranden, 1 kleine uit
slaande brand, 5 zware uitslaande branden,
1 scheepsbrand en 14 buitengewone branden
(auto's, straatbranden enz.). Totaal 73 bran
den. terwijl 3 maal de Biandweer werd ge
alarmeerd op vermoeden van brand, 3 maal
voor bet instellen van een onderzoek en 1
maal door een k»os alarm.
Bovendien werd 5 maal op verzoek as
sistentie verleend en wel: 2 maal met een
auto-motorspuit bij een overstrooming tij
dens hevige regenval, 1 maal met een zuur
stof- rookm ask er bij het 'herstellen van een
lekkende ammoniakleiding in een ijsfabriek.
1 maal voor het ontsluiten van de deur van
een in gebruik zijnde badkamer en 1 maal
voor het ontstoppen van een lcolk bij hevi
ge» regenval om overstrooming te voorko
men.
Ten dienste van de brandweer zijn thans
in de. gemeente aanwezig 673 brandkranen
yan de gemeente, 20 van het Rijk en 14 \an
particulieren, benevens 66 brandputten.
De putten met uitlaten worden geregeld
door de brandwachts onderzocht en gepeild.
Behalve de adviezen cn rapporten aan B.
on W. op verschillende in handen gestelde
verzoeken enz. voor het verleenen van een
of andere vergunning werd nog geadviseerd
aan liet Bouw- en Woningtoezicht en de
Politie inzake uit een brandweerveiligheids-
oogpunt te stellen voorwaarden bij die tak
ken van dienst ingekomen verzoeken inge
volge de Hinderwet of betreffende publieke
vermakelijkheden.
Den loden October 1934 besloot de G
meenteraad om tot reorganisatie van de
Brandweer over te gaan en deze oncler te
brengen bij de politie.
L.I.T.E.H.-EXAMENS
De examens Handelscorrespondentie in de
moderne talen van L.I.T.E.IL, Vereeniging
van Leeraren In Talen En Handelscorres
pondentie worden in verschillende plaatsen
van ons land gehouden op 20 December a.s.
Prospectus met inschrijvingsformulier
gralis verkrijgbaar bij den administrateur
S. L. A. Ottens, Voltapleïn 55, A'dam (0.).
PROF. DRW. P.M. POMPE
OVER VOLKSEENHEID
NOCH INDIVIDUALISME,
NOCH UNIVERSALISME
Volkseenheid als eenheid van
willen der in het volk
vereenigde menschen
Een elftal Leidsche Studentenvereenigin-
;n van alle gezindten hebben elkaar onder
tie vaan „Volkseenheid" gevonden en het
was op uitnoodiging van de Leidsche Volks-
eenheiei-commissie dat Prof. Dr. W. P. M.
Pompe uit Utrecht in het Klein Auditorium
een zeer drukbezochte vooriracht hield over
.Volkseenheid".
Wanneer men zich op de volkseenheid be-
r.int, dan blijkt inzicht in de beteekenis er
van ernstige moeilijkheden te bieden, aldus
begon Spr. zijn voordracht. Reeds tientallen
iaren bestaat er een koor van roepers om
olkseenheid. Sinds de laatste jaren gaat
dit koor overstemd worden door een nieuwen
roep om volkseenheid: de nieuwe roepers
willen blijkbaar een geheel andere eenheid
dan die om welke het oude koor riep. De
beide leuzen versterken elkaar niet, maar
worden recht tegenover elkaar gesteld en er
liet hier een probleem dat bezinning waard
is. De eenheid waarom men vroeger riep
had de kenmerken van een bepaalde groep.
Er was schijn die misleidde. Hoe is deze
schijn te verklaren? Twee gronden lijken
Spr. aanwijsbaar, nl de weking van een
overkeersellende levensbeschouwing, bene
ens het eigenaardig karakter van de be
treffende hecrschende, levensbeschouwing.
De hecrschende levensbeschouwing van de
)e eeuw kan misschien het best aangeduid
'orden als individualisme. Dat het indivi
dualisme de vorige eeuw ons land be-
heerscht heeft, is thans, nu we eenigen af
stand kunnen nemen, wel duidelijk. Het in-
dividueele was er de hoogste en de beslissen
de waarde. In het economisch leven, maar
ooral op de geestesbeschaving, de cultuur
is het individualistische stempel diep inge
drukt. De geheele levensbeschouwing, niet
alleen van de liberalen was min of meer
individualistisch. En zonder dit individua
lisme is de samenleving der 19e eeuw on
begrijpelijk. De vertroebeling in het een-
heidslcven wordt hiermee reeds begrijpelijk.
Er stak in deze eenheid een gelijkschake
ling, op het peil van de heerschende levens
beschouwing, een gelijkschakeling die groo»
tendeels onbewust in haar werk ging. Voorts
was daar het eigenaardige karakter der be
treffende heerschende levensbeschouwing.
Het individualisme is eigenaardig:
het schijnt zoo ruim als de grenzelooze
ijle ruimte zelf. Godsdienst is privaat-
zaak. Op het eerste gezicht lijkt het
individualistische een strikt neutraal
standpunt. Het hoofdbezwaar tegen
de individualistische neutraliteit is
niet van practische, doch van princi-
pieelen aard, aldus Spr. Het lijkt mis
sehien jammer om 't te zeggen, maar
deze vermeende neutraliteit is princi
pieel niet neutraal, doch individualis
tisch. Zij steunt op een afzonderlijke
levensbeschouwing.
Het eigenaardige negatieve en inhouds-
looze van de laatste heerschende, de indivi
dualistische. levensbeschouwing versterkt
den schijn, dat men op 'dit standpunt zich
boven de verschillende levensbeschouwingen
stelt
Wat het onderzoek naar de verhouding
in individualisme en volkseenheid betreft,
zeide Prof. Pompe: Afgezien van het feit
dat het de heerschende levensbeschouwing
heid en belang in beginsel de hoogste waar
de toekent, dreigt de gemeenschap ontbon
den te worden. Banden gaat men als een
noodzakelijk kwaad beschouwen en dit mi
nimalisme omtrent gebondenheden heeft zijn
ontbindende kracht bij allerlei instellingen
doen gelden. De gebondenheden, die wij
in tegenspraak met deze uitspraak tegen
woordig juist eerder zien toenemen dan af
nemen, zijn meer uiterlijk dan innerlijk. Zij
worden hoofdzakelijk behouden door uiter-
lijken dwang van economische machten en
van de staatsmacht.
Het is tragisch bij de individualis
tische levensbeschouwing, dat zij de
innerlijke, met zedelijke krachten wer
kende, banden doet verslappen, maar
dam de uiterlijke, met dwang gehand
haafde gebondenheden des te meer
noodzakelijk maakt. Zonder binding is
geen gemeenschap mogelijk, en waar
deze binding verslapt moet de staat
ingrijpen. De twee principieele be
zwaren die in de individualistische le
vensbeschouwing schuilen voor de
volkseenheid zijn: het inhoudslooze
van deze levensbeschouwing en het
feit dat zij het individu verheft ten
koste van de gemeenschap, de deelen
ten koste van het geheel.
Deze gevaren van het individualisme voor
de ware volkseenheid worden in de laatste
jaren steeds sterker gevoeld. Er is een anti-
individualistische strooming aan het opko
men, die zich langs verschillende wegen
met den dag krachtiger laat gelden. Het
anti-individualistische, vaak universalistisch
ideaal, ligt nog vrijwel geheel in de steeds
als schoon te droomen toekomst Men krijgt
er daarom moeilijker vat op dan op het
individualistische ideaal, dat immers op 'n
bepaalde wijze verwerkelijkt werd en zelfs
grootendeels geschiedenis is geworden.
Het begin van verwerkelijking, dat het
nieuwe ideaal in bepaalde landen heeft ge-
Uregen, geeft intusschen wel voldoende
grond om eenige gevaren voor de ware volks
eenheid aan te wijzen. Tegenover de ontbin
ding van het individualisme staat de bin
ding van bet universalisme. Dit is 'n prin
cipieel verschil tusschen deze beide levens
beschouwingen: er is echter ook overeen
komst: beide zijn ze namelijk gericht naar
een gelijkschakeling op het peil van een be
paalde levensbeschouwing. De principieele
en welbewuste gelijkschakeling van het uni
versalisme laat minder ruimte voor de af
wijkende minderheden over dan het indivi
dualisme. waarbij ook de staatsmacht niet
rechtstreeks op onderdrukking der minder
heden eerirht mocht wezen. Als we eenmaal
in de practijk van het universalisme zouden
zitten, komt er misschien wel eens 'n oogen
blik dat menig anti-individualist van thans
zuchtend zal terugverlangen naar «dien
goeden ouden liberalen tiid".
Spr. ging hierna uitvoerig in op de vraag:
wat is een volk? F.en volk kennen we als
de gezamenlijke burgers van een staat en
als de gezamenlijke leden van eg?) natie.
Een staat is een gemeenschap die het ge
heel van de belangen \an de burgers voor
staat. Ook de natie is eon gemeenschap.
Zij heeft ten doql, met behulp van nationale,
zeden en gewoonten de volkscenooten te
vormen tot menschen, in wie zich het na
tionale karakter ten volle heeft ontwikkeld.
Binnen den staatsvorm vindt de natie
eerst de volle gelegenheid zich te ontwik
kelen. Op zichzelf is dus het ideaal, dat de
volkseenheid van een natie tevens de bur
gers van één staat zijn.
Eenheid van het volk, hetzij staat.svolk,
hetzij natievolk. is niet louter een begrip,
dat logisch begripsmatig gegeven is met
staat of natie. Eenheid van het volk is voor
al een idee. dat een doel stelt aan mensche-
lijk streven. Eenheid is als een zedelijk
ideaal te nemen; er behoort nastreving van
eenheid van het volk te zijn. voor de in
standhouding van natie en staat. Voor het
behoud van staat of natie zelf en om staat
of natie volledig aan hun doel te doen be
antwoorden.
De waarde der volkseenheid wordt
ontleend aan de waarde van het doel,
dat aan staat of natie gesteld is. In
dien zin kan men zeggen, dat volks
eenheid een gixwte beteekenis heeft,
d.w.z. een groote waarde bezit. Volks
eenheid, opgevat als een ideaal, als
eenheid van willen der in het volk
vereenigde menschen, bcteekent geen
uniformiteit. De eenheid van willen
wordt gevormd door het eene doel.
De wijze van meewerking aan het doel
verschilt naar den eigen aard van elk
meewerkend mensch afzonderlijk.
Ieder heeft den plicht, en dus ook het
recht, om overeenkomstig zijn eigen
aard en vermogen mee te werken.
Ieder mensch dient zijn eigen indivi
dualiteit te behouden en te versterken.
Zooals de staatsoverheid het nationaal
eigene van de burgers behoort te ver
zorgen, zoo behoort zij ook het indi
vidueel eigene van elk burger afzon
derlijk zooveel mogelijk te eerbiedigen.
In de gemeenschap dient de persoonlijkheid
niet onderdrukt, maar juist ontwikkeld te
worden. Het volk dient niet als een geüni
formeerd leger, maar als een harmonisch
geheel van verscheiden persoonlijkheden be
schouwd te worden.
Aan deze eenheid van willen in het Ne
derlandsche volk, gericht op staats- en natie-
doel, aan dit ideaal ontbreekt nog veel.
Geen wonder, een ideaal zal nimmer volko
men bereikt, hoogstens benaderd kunnen
worden. Bovendien: de Nederlander heeft
als nationale karaktertrek een sterken
zelfstandigheidsdrang.
Als de drie belangrijke hindernissen, die
aande eenheid van het Nederlandsche volk,
aan de eenheid van het Nederlandsche volk,
genooten, gericht op het doel van staat en
natie, in den weg staan, noemde spr. de ver
deeldheid in levensbeschouwing,, de klas
senstrijd en de scheiding door staatsgrenzen.
Uitvoerig ging Prof. Pompe nader in op
deze drie hindernissen. De verdeeldheid is
olgens spr. tragisch en diep te betreuren,
een verarming van het geestelijk leven van
pen volk. Discussie over vragen van levens
beschouwing is moeilijk. Bij de huidige wan
orde op geestelijk gebied wordt het allen ge
meenschappelijke steeds geringer. Spr. ge
looft niet. dal de huidige verscheurdheid als
een onoverwinnelijke hindernis op den weg
van bevordering der volkseenheid hoeft te
worden beschouwd. Het eerst noodige is ech
ter. deze verscheurdheid in haar werkelijk
heid te onderkennen. Men moot met name
in leidende kringen trachten eikaars levens
beschouwing te leeren verstaan. Er zijn nog
andere bezwaren, die echter niet onverbreke
lijk met de levensbeschouwing samenhangen
en dus gemakkelijker overbrugd kunnen wor
den. Zoo wordt veelal het nationale eenheids
ideaal neergehaald door groepsegoïsme. Een
ideaal straalt uit, dringt tot mededeelen aan
anderen; egoïsme sluit af, toont afkeerigheid
an anderen. Men legge aan het nationalis
me in ons land eens dezen toets aan. Be
treffende de tweede hindernis op den weg
de volkseenheid, de klassenstrijd zeide
spr. o.a. De klassenstrijd is niet een onver
mijdelijk noodlot, hij moet tenslotte opgehe-
en worden door opheffing der klassen
Groepsvorming in het economisch leven
dient naar de eenheid van beroep te geschie
den, behoort niet volgens het bezit maar vol
gens de functie van eiken werker te geschie
den. Wat de derde hindernis betreft: staats
grenzen vormen geen onoverkomenlijke
scheidsmuur. Nationaal saamhoorigheidsbe-
sef kan over die grenzen heen werken.
De eenheid van het Nederlandsche volk
een groot goed, aldus besloot spr. Groot, oi
dat het. doel van de volksgemeenschap, zoo
wel in den staat als in de natie, groote
waarde heeft. Hop waardevol de Nederland
sche volkseenheid ook is. zij is echter niet
de hoogste zedelijke waarde. Zij is niet het
absolute, waaraan al het andere zijn waar
de ontleent De volkseenheid ontvangt zelf
glans en waarde van andere zedelijke waai
den. Eenheid ten koste van het hoogere
wordt tot dwingelandij. In de volkseenheid
moet iedere volksgenoot krijgen wat hem.
toekomt. Volkseenheid ten koste van recht
vaardigheid is onvoorwaardelijk te verwer
pen .Dat stelt ons voor de taak, de econo
mische wanorde tot een juiste orde te ma
ken.
Robert le Rütte
De ook hier ter stede bekende violist Ro
bert 'le Rütte zal op zijn recital, onder aus
piciën der concert-directie Johan Koning,
a.s. Dinsdag in de kleine zaal der Stadsge
hoorzaal werken van Vitali, Reger, Lekeu,
Bartok, Goldmark, Krcisler en Albeniz ten
gehoore brengen.
Do pianist Henk Endt zal hem aan den
vleugel begeleiden.
Naar aanleiding van zpn laatste optreden
alhier, schreven wij: (Daarin (het Andante
in Mendelssohns vioolsonate) ook troffen
ons steeds weer de prachtige doorzongen
tonen van de D- en G-snaar, de diepe cello
achtige klank levend in een prachtig groot
gehouden vibrato.
Muziekuitvoering op
„Endegeest"
Gisteravond vond in de Cenirale Ontspan
ningszaal van Endegeest een muziek-uit-
voering plaats voor de patiënten van En
degeest. Voorgeest en Rhijngcest. Hieraan
verleenden hun medewerking de dames Er
na Tanja, viool, Suze Groen, piano, Henny
Bockwijt, piano en de hoer Leo Dée, violon
cel Naar hetgeen ten gehoore werd gebracht
werd met stilte en vol aandacht geluisterd.
Aan de medewerkende dames werd een
bouquet chrysanten door een patiënte van
Voorgeest aangeboden. Onder de aanwezi
gen merkten wij o.a. op Dr. W. F. -T. Stuur
man, geneesheer-directeur, mevr. Stuurman
en eenige doktoren der gestichten.
Aanbesteding
Door den Wethouder van Fabricage is
hedenmorgen aanbesteed hot verbouwen
het schoolgebouw Ileerenstraat tot
twee bewaarscholen. Op de 19 ingekomen
biljetten was als volgt ingeschreven: Ger-
•itsen. Leiden, f 7897.Bink cn Valk,
Leiden, f 6940.—; Gebrs. J. en P. v. Wijk
Alphen a. d. Rijn 6775.C. J. v. Valde-
ren. Leiden, f 6666.— N.V. Aannemingsmij.
c.b. v. d. Velden en de Jong f 6590.—; A. .T.
Langcveld f 6161.H. C. Heemskerk. Lei
den, f 5983.— L. Zetman, Leiden f 5900.—;
L. Ph. Kantebeen, Leiden, f 5899.Iluber
Beugelsdijk, Leiden, f 5S90.J. II.
IIoups, Leiden, f 5854.F. Keizer, den
Haas, f 5440.— C. Kleinendorst, Wassenaar,
f 5350.—; J. C. Ginianr. Leiden, f 5235.—;
Jac. v. Riet, Leiden, f 5161.T. G. Brewing,
Leiden, f 5151.W- F. Marcel is, Leiden,
f 51 IS.—; Boutcr en llarteveld. Leiden,
f 4665.Vreeburg, Leiden, f 4486.De
gunning is aangehouden-
Wat doet ge liever?
DUUR WONEN IN EEN HUURHUIS EN UW LEVEN LANG HUUR BETALEN
OF
Goedkoop wonen in een eigen huis en toch
in 20 jaar het huis geheel afbetalen?
Hooge hypotheek-rente betalen of het rente
bedrag gebrniken om Uw schuld af te lossen?
Vraagt inlichtingen daarover bij de Stichting „HET NEDERLANDSCHE FONDS
VOOR HYPOTHEEK-VERZEKERING", Daal- en Bergschelaan 82, DEN HAAG
Eerste klasse competitie N. D. B.
Gisteravond had te Leiden eon ontmoe
ting plaats tusschen L. D. V. I en Monster I
voor de competitie eerste klasse A, afd.
Den Haag, van den Ned. Dambond
De uitslag was:
L. D. V. Monster
J. Klinkenberg—Fr. v. d. Ende 2—0
M. OptendreesJ. v. d. Ende afgebr.
J KleerJac ,v. d. Ende 11
H. de WaterL. Vellekoop 1—1
I. Teling—G. Verkade 1—1
P. MarckJac. de Zoeto 20
A. ter HaarD. Kuiper 11
S. v. d. Wijngaard-J Looije 20
T. D. v. d. BoschP. Verkade 20
J. C. den DekkerR. A. Flinterman 02
Voorloopige uitslag 126
Beide tientallen waren volledig L. D. V.
wint vermoedelijk met 12S.
DE WISSELTRUC
WEER TOEGEPAST
De ingezetenen worden gewaarschuwd,
dat er nog steeds menschen rondloonen, die
do z.g. wisseltruc toepassen. Thans heeft
iemand een slachtoffer gemaakt Het
signalement van den dader is: donker uiter
lijk, groot van postuur.
VAN WIE?
Bij de politie is een bakfiets gedepo
neerd.
Gisteren is een schaap geschut bii den
stalhouder Dieben, dat inmiddels is ge
storven.
ONDERWIJZERSBENOEMING
De heer J. Dijkstra, onderwijzer aan de
Chr. Opleidingsschool Hooglandsche Kerk-
graoht 20a alhier, is uit meer dan 150 solli
citanten benoemd tot onderwijzer aan een
Chr. school te Haarlem.
UNIVERSITEIT VAN LEIDEN
Geslaafd: cand- ex. Rechtsgeleerdheid. de
heeren H. de Smeth. Den Haag. H. Taudin
Chabot. Amsterdam, K F M van Rückevorsel
Den Haag. E A Hof, Amsterdam en mej. R. v.
Dltmars. Pen Haag.
Taalk. doet. examen Indologie, de heer L. R
Frevez de Mallnes van Glnkel, Den Haag.
Econ. doet. examen Indologie, *Je heer n j
L M Mussert, Den Haag.
Cand. ex. Klassieke Lettere». de neer J.
Brons, Den Haag.
Artsexamen 1ste gedekte, W. J. Breslau,
Scheveningen.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Hendrilcus Adrianus z v H A v d
Water en F H J Wtjnhovcfi Johaana Cal ".ia-
riiia 1 v J J Belcker en C Potters Lou'se
Mrie Jeanne opble d v J M Volders en S M C
Wolfs Johanna d v D v d ICraats en P Brou
wer Johanna d v A 3e Bes en J v d Wilden
OVERLEDENM A CP de Graaf 3r 73 jr
E Scholten vr 66 jr E J W v Hecrde dr 10 j
UIT DEN OMTREK
ALPHEN AAN DEN RIJN
GESLAAGD
De heer P. G. Tuyn alhier slaagde te
Utrecht voor het Horlogemakersexamen.
VERKOOPING VAN HYPOTHECAIRE
VORDERINGEN
Voor het eerst is in onze gemeente een
verkooping gehouden van hypothecaire vor
deringen. De verkooping stond onder leiding
van de notarissen R. v. d. Berg en H. B. v.
d. Kreke.
Hypotheek I groot f 10.500.werd in bod
gebracht op f 5100.en afgemijnd op f900
door den heer C. Verkerk te Nieuwveen; no.
2. groot f 2000.—, stond op f 1100, afgemijnd
op f 100 door den heer W. Dorrepaal; r
groot f 4500 in bod f 2650 en werd s
mjjnd op f 400 door den heer Los; no. 4
f 2500.— in bod op f 1350.— en afgemijnd
op f 200 door den heër G. Zandbergen, no. 5
groot f 7600 in bod f 4550.— en werd afge
mijnd op f 850,door den heer Los; no.
groot f 5000 in bod op f 2000.— en werd
afgemijnd op f 1600.door den heer J. D.
v. d. Akker; no. 7 groot f 3150.in bod
f 550.en werd afgemijnd op f 650.door
den heer J. D. v. d. Akker; no. 8 groot f 3000
stond op f 2450 en werd niet afgemijnd
no. 9 groot f 16000 stond in bod op f 700.—
en werd afgemijnd op f 1100 door den heer
Snel q.q. Het totaal der hypotheken
groot f 54.300.'terwijl de opbrengst onder
de helft is gebleven n.l. f 26.250.
VERKOOP HANDWERKEN TEN BATE
VAN HET CRISIS-COMITÉ
Op 14 Nov. a.s. zal de afd. Alphen a. d.
Rijn in samenwerking met de Afd. Alphen a.
d. Rijn Ned. Vereen, van Huisvrouwen een
vergadering houden in Concordia. Spreekster
is mevr. Anema-Gertzen over „Het Nijver
heidsonderwijs voor Meisjes". Dien avond
wordt ook een verkoop van handwerken
houden ten bate van het Crisis-Comité
daarnaast zal er ook een Theeschenkery zijn.
GEREF. JEUGDCENTRALE
Hedenavond te half acht zal de Geref.
Jeugdcentrale haar Jaarvergadering houden
in Concordia. Het programma geeft o.m. aan
een Leekenspel „Wilhelmus van Nassouen",
terwijl Ds. Hartkamp het slotwoord hoopt te
spreken.
LOONTOESLAG VOOR ARBEIDS
KRACHTEN IN LAND- EN BOOM-
KWEEKERÏJBEDRIJVEN
Daar Boskoop is toegetreden in de rege
lingen voor bijslagen van Overheidswege inz.
bovengenoemde bedrijven, en in onze gemeen
te onderscheidene arbeiders wonen die in Bos
koop werkzaam zijn, en daardoor ontslagen
zouden worden, stellen B. en W. den raad
voor dat ook onze gemeente tot deze rege
ling zal toetreden voorloopig van 1 Oct.31
Dec. 1935. De bijslag van de Overheid wordt
aan die bedrijven gegeven in het loonbedrag
dat in een bedrijf is uitbetaald boven een
van te voren voor elk bedrijf behaald mini
mum bedrag. Van het meerdere loon dat
voor werkzaamheden in het bedrijf is uitbe
taald boven het minimum loonbedrag be
draagt de bijslag 50%, aan arbeidskrachten,
waarvan de plaatsing is goedgekeurd door
den Rijksinspecteur te Noordwjjk. De 50%
bijslag van de Overheid ,komt overeenkom
stig de regeling van het Werkloosheidssubdi-
diefonds voor gemeenschappelijke rekening
van dat fonds en gemeente. Voor B. en W.
gold ook de overweging, dat nu andere
gemeenten waar boomkweekerijbedrijven
zijn, tot invoering der regeling reeds hadden
besloten, onze gemeente de alhier bestaande
boomkweekerijen niet in een uitzonderings
positie mocht plaatsen,
HET CHILIASME
I In de zaal van de Geref. Kerk aan de De
Ruiterstraat sprak Ds. G. Mulder voor den
Bondsring „Bodegraven en Omstreken" over
„Het Chiliasme". Deze goed bezochte verga
dering werd door den voorzitter den heer
Spijkers van Bodegraven op gebruikelijke
iize geopend.
Ds. Mulder begon met op te merken dat
„Het Chiliasme" (leer van het duizendjarige
rijk) tegenwoordig zeer actueel is. Er is
onder de aanhangers dezer leer ook lang geen
gelijkheid. Het splitsingspunt, waar de mee
ningen uiteen gaan ligt in Op. 20. De Open
baringen geven de gebeurtenissen niet in
tijdrekenkundige volgorde, maar grijpen, tel
kens weer naar het verleden terug.
Spr. gaf een verklaring van Op. 20. Het
doel van het binden van Satan is, dat hij
de volkeren niet verleiden zou. Na de ont
binding zal hij de ongecultiveerde volken
samentrekken ten strijde tegen de gemeente
des Heeren.
De opstanding waarvan in dit hoofdstuk
sprake is, moet geestelijk opgevat worden.
Dé fout der Chiliasten is, dat zij de hel
dere uitspraken der Heilige Schrift willen
verklaren naar de minder heldere. Hun leer
is schadelijk voor het Christelijk-, Kerke
lijk- en persoonlijk leven, daar het toekom
stig oordeel meer op de achtergrond raakt.
Maar toch moest 't verlangen naar Christus'
Wederkomst ook bij ons meer openbaar
worden.
Na de pauze volgde op dit mooie referaat
:n uitgebreide bespreking.
Hierna werd tot ringvoorzitter gekozen de
heer N. van Leeuwen van Alphen a. d. Rijn.
De heer Spijkers van Bodegraven stelde zich
wegens meerdere bondswerkzaamheden niet
eer herkiesbaar.
Woorden van hartelijken dank richtte de
voorzitter tot Ds. Mulder, voor deze goede
voorlichtingsavond, waarna Ds. Mulder voort
ging in gebed.
ZIEKENFONDSVERZEKERING
VOOR WERKLOOZEN
Zooals de lezers weten is een regeling ge
troffen omtrent de betaling van ziekenfonds
premie door werkloozen. Deze regeling, n.l.
dat de werklooze die ondersteuning geniet
of geplaatst is bij de werkverschaffing
gezinsinkomsten heeft, van elke volle f 4.
die inkomsten per week, de premie
volwassen lid van het gezin geheel zelf
moet dragen, terwijl het restant van de voor
het gezin verschuldigde premie of het ge
heele" bedrag daarvan (indien geen gezinsin
komsten of tot een som van minder dan f 4
aanwezig zijn) ten laste van het zieken
fonds, gemeente en verzekerde komt in ver
houding van 25, 25, 50.
Deze regeling willen B. en W. verlengen
tot 31 Dec. 1936 en tevens hen die niet vrij
willig toetreden toch in de verzekering
brengen en de contributie van steunbedrag
of loon afhouden. Daarbij doet de moeilijk
heid zich voor dat gezinnen met meerdere
kinderen van 16 jaar en ouder een premie
moeten betalen die gezien de inkomsten te
hoog is te noemen. De regeling bedoelt dat
de verzekerde niet meer zal betalen dan ten
hoogste f 0.40. Daar het ziekenfonds niet
bereid is meerdere kosten in het aandeel te
betalen stellen B. en W. den raad voor dat
de gemeente zulks doen zal, wat per jaar
geraamd wordt op f 175.
KOLENDAMP
Gister heeft zich een geval van kolen
damp vergiftiging voorgedaan, dat gelukkir
niet al te ernstige gevolgen heeft gehad. De
80-jarige dame Kerckhoven in dp Hoofd
straat had gister haar metselaar V. gewaar
schuwd, dat de schoorsteen niet in orde
was. Wegens uitstedigheid kon V. eerst gis
teravond om 10 uur zich naar de woning
begeven. Hoewel Mej. K. en ook de daar
thuis zijnde Mej. T. die avond nog uit wa
ren geweest, zakte Mei. K., die de deur had
geopend, op hetzelfde moment in elkaar.
In de kamer vond de metselaar Mej. T. od
de grond liggen in bewusteloozen toestand.
Dr. H. wist beide dames bij te brengen en
de metselaar zorgde voor ruimte in de
schoorsteen, alsmede in do huizen van de
buren.
VRIJDAG 23 OCTOBER
Programma 3: 8 Deutschl-,
lundborg: 12 20 B'
HAZERSWOUDE
STATION WORDT AFGEBROKEN
Naar thans definitief bekend is ?,al het
station Hazerswoude—Koudekerk worden af
gebroken. Een nieuw seinhuis komt er voor
in de plaats. De stationschef, de heer Dan-
turna' wordt naar elders verplaatst en ver
vangen door een arbeider-telegrafist.
DOOR EEN AUTOSLINGER GETROFFEN
Toen de 25-jarige monteur M. van Hevnin-
gen de motor van een auto aan wilde slaan
kreeg hij de snnger in het gezicht. Hij viel
bewusteloos neer. Waarschijnlijk heeft hij
zijn neusbeen gebroken
DE WERKLOOSHEID
Bij het correspondentschap voor Arbeids
bemiddeling sman als werkloos ingeschre
ven 126 personen, waarvan 63 steuntrekkend
DIEFACHTIGE ZWERVER
Deze week bevonden zich aan den BenU
weg alhier vier dronken zwervers, onder
wie een, zekere J Roos, die van den zwer
ver J. C. van Wczol oen horloge ontvreemd
de. Van deze zaak werd terstond bij de po
litie kennis gegeven. De dader is gevat en
het horloge in beslag genomen. De dader
van den diefstal is getransporteerd naar
's-Gravenhage en in het Huis van Bewa
ring opgesloten.
RADIO
DISTRIBUTIE
11.20 Ka
il VI:; 14.20 Kalundbor--:
15.20 DëutscM-sender: IC.20 Droltwich: 17.3:
VI: 17.50 Parjjs Radio; 19.50 Weenen
oitwich; 21.50 Londen Re^; .pl.m 22..:
Weenen
Programma. 4:8.05 Parijs Ralio; 10.35 Londec
Re^; 12.05 ParUs R: 12.35 Droltwich; 13.20 Loi
don Reg; 17.35 Drolwieh; 18.20 Diversen: 18 5i
Londen Reg; 20.20 D roitwlch; 21.20 Gram-mu:
GRD: 22.25 Londen Reg
ZATERDAG 25 OCTOBER
Pro{
i 3; 8 Dei
lundborg: 12.20 Brussel VI; 14.20
.35 Kalundborg; 15.2 3 Deulschl-sen
rtissel Fr; 18.20 ParUs Ralio; 19.10
er; 19.50 Weenen: 20.20 Rome
Programma 4: 8.05 Parijs Radio: 1'
den Peg: 12.35 Droltwich:
AGENDA
De avond-, nadht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt vam Maandag 21 tot en
met Zondag 27 October a.s. waargenomen
door de apotheken: G. F. Reyst, Steenstraat
35. telef. 136; A. J. Donk, Doezastraat 31,
teief. 1313; en C. van Zijp, Wilhelminapark
telef. 274.
KATWIJK
J. W. KOBUS f
Alhier is op ruim 69-jarige leeftijd over
leden de heer J. W. Kobus, hier cn in verre
omgeving een bekende persoonlijkheid. De
heer Kobus is n.l. tot Augustus 1929 secre
taris geweest der gemeente Katwijk cn
heeft toen om gezondheidsredenen eervol
ontslag als zoodanig gevraagd en yérkrer
gen. De heer Kobus had een lange reeks
van dienstjaren in de gemeente Katwijk
achter zich.
De heer Kobus was geboren in 1866, had
aanvankelijk het ambt van onderwijzer tot
het zijne gekozen en was ook hiervoor ge
slaagd. Doch later gaf hij de voorkeur aan
ambtelijk werk en j>p 1 Jan. 1893 werd do
heer Kobus onder burgemeester De Ridder
benoemd tot tweede ambtenaar ter secre
tarie. In die dagen waren op do secretarie
vier ambtenaren werkzaam. Na de stich
ting van de gasfabriek in 1909 werd do
heer Kobus tot administrateur benoemd,
van welke functie l»ij op verzoek met in
gang van 1 Jan. 1918 op de meest eervolle
wijze werd ontslagen.
Na aanneming van de desbetreffende wet
wees de Minister van Financian den.'heer
Kobus aan om ouden Van dagen bij ^aan
vragen van ouderdomsrente behulpzaam, to
zijn, welke aanwijzing op eigen 'verzoek
den 29en Sept. 1925 werd ingetrokken, lri Je
mobilisatiejaren met hun vele voorschriften
was bet de heer Kobus, die met de leiding
van het Distributiebedrijf werd belast. Ge
durende 25 jaren, vanaf 1904 tot 1929, nam
hij de functie van ambtenaar van den Bur
gelijken Stand waar. Na het overlijdemvan
wijlen den gemeente-secretaris, den heer J.
Varkevisser C.zn, volgde op 8 April 1920
de benoeming van den heer Kobus tot po-
meente-secretaris, welke functie hij gedu
rende ruim 91/» jaar waarnam.
In verschillende functies heeft de heer
Kobus dus de gemeente gedurende ruim
36 jaren gediend cn er zijn er ontelbaren,
die van hcra hulp en voorlichting ontvin
gen. De bereidwilligheid en de lust om
anderen behulpzaam te zijn ras van den
heer Kobus algemeen bekend. Hij deed dit
met veel genoegen en ook gemakkelijk,
want de heer Kobus was in alle zaken, die
ter secretarie behandeld werden, doorkneed.
In alle functies, van den tweeden ambte
naar .tot secretaris, was de heer Kobus al
tijd de volijverige ambtenaar, wien niets
maar dan ook niets te veel was om ande
ren ter hulp le zijn.
De heer Kobus was in de gemeenteadmi
nistratie, in dc gemeentelijke huishouding,
in alles wat dc gemeente betreft, opge
groeid en toen zijn voorganger was over
leden, stond het voor ieder vast, dat do
heer Kobus zijn opvolger zou worden. On
der Mijlen burgemeester de Ridder werd hij
ambtenaar ter secretaris: onder wijlen,
burgemeester de Waal-Malefijt werd hij be
noemd tot gem.-seeretaris, terwijl hij heem
ging onder burgemeester Schokking.
De heer Kobus was iemand met huiten-
gewone gaven, die hem in een steeds uit
breidende gemeente als Katwijk, in 1929
met 15.000 inwoners (thans 17.500) van on
derscheiden gezindten, niet verschillende,
zeer uitleenloopende bedrijven, zeer te sta
de kwamen. Toen de heer Kobus ontslag
vroeg, schatten zeer velen hem nóg in de
kracht van zijn leven en toch was het op
ernstig medisch advies, dat hij, in 1929, p
63-jarige leeftijd, ontslag vroeg. Doordat hij
te veel van zich zelf vergde, was hij ge
noodzaakt rust te nemen. Volgens de medi
ci kon alleen rust do heer Kobus, die altijd
voor anderen was geweest een voorbeeld
van werkzaamheid, voor zijn gezin cn an
deren behouden blijven. Het heeft maar be
trekkelijk kort zoo mogen zijn. Slechts zes
jaren heeft de heer Kobus van die meer
dan welverdiende rust kunnen genieten.. En
ook nog in deze zes jaren kwamen dc ge
volgen van zijn te groote arbeidzaamheid
wel een naar voren, zoodat hij zich dan
onder geneeskundige behandeling moest
stollen. Ten slotte mogen we vaststellen,
dat er met den heer Kobus is heengegaan
een volijverig, humaan, edel mensch, die
in alle opzichten, ook niet het minste, be
reid was zijn medemensch ter zijde te staan
Zijn nagedachtenis zal in aangename en
dankbare herinneriry* blijven.
KATWIJK AAN DEN RIJN
TUINBOUW
Bij al de misère door de slechte gewassen
kwam Woensdag en Donderdag de nacht
vorst nog de noodige schade toebrengen.
Want al is het z.g. nog betrekkelijk poeö
afgeloopen, nachtvorst veroorzaakt altijd
schade, niet alleen aan de te ve]d staande
'bloemen als Dahlia's, Chrysanthen, enz.
j doch de bloemkool kan er ook niet tegen,
(terwijl het aan producten als Andijvie, en
Iwinterkool ook geen goed doet. Voor goede
kwaliteit bloemkool werden de geheele week
zeer goede prijzen betaald variecrende van
10 tot 13.60 per 100, tweede soort kon
nog van 2.30 tot 6.70 per 100 opbrengen;
