VITA KOFFIE
EEN ROEPSTEM TOT DE
CHRISTENHEID
Mjün
acfdemitkyfafiieget
DONDERDAG 24 OCTOBER 1935
EERSTE BLAD PAG. 3
KERKNIEUWS
NED. HERV. KERK
Aangenomen: Naar Schalsum (Fr.),
H. Sterringa, gep. O. I. predikant. Naar
Knollendam-Marken Binnen, R. Boeken,
cand. en hulppred. te Zwolle.
AFSCHEID. BEVESTIGING INTREDE
Candidaat G. d e n D u y n, van Weesp,
hoopt Zondag 17 November zijn intrede te
doen in de Hervormde Gemeente te V i n-
k e v e e n, na des morgens te zijn bevestigd
door zijn voorganger Ds. P. A. A. Klüsener,
Van Bodegraven. De intrede is bepaald des
om half twee.
Ds. P. N. GIJSMAN f
In den ouderdom van 63 jaar is te M a a s-
dam overleden Ds. P. N. Gijsman, predi
kant bij de Ned. Herv. Gem. van Maasdam-
Cillarshoek.
Ds. Pieter Noach Gijsman werd in 1872
geboren en in 1900 candidaat in Friesland,
om 16 Juni 1901 te Wateringen het predik
ambt te aanvaarden. Deze gemeente diende
hij ruim 20 jaar om in 1921 naar Oost-
Kapelle (Z.) te vertrekken. 20 Juni 1930 ver
bond de overledene zich aan de gemeenten
van Maasdam-Cillaarshoek.
Het stoffelijk overschot zal a.s. Zaterdag
middag te Maasdam worden teraardebesteld.
Ds. J .VESSEUR
Zondag 27 October hoopt Ds. J. Vesseur,
èm.-predikant van de Geref. Kerk te Klaas
wa a 1-Numansdorp en thans wonende
te Soest, zijn 40-jarig ambtsjubileum te her
denken. Hij heeft de gemeenten van Lange-
rak a. d. Lek, Elburg, Ouderkerk a. d. IJssel,
Stad aan 't Haringvliet en Klaaswaal-Nu-
mansdorp gediend en na zijn emeritaat nog
5 jaar hulpdiensten verricht. Hier zal ook de
- a.s. jubilaris Zondag a.s. een gedachtenisrede
uitspreken, gelijk Zondag a.s. te Klaaswaal
en Nupiansworp. Ds. Vesseur was in zijn
eerste gemeente voorzitter van de Chr. school
en in Elburg lid van het bestuur der Chr.
school en deputaat ad art. 11 en 13 zoowel
vanwege de classis Harderwijk als vanwege
de Part. Synode van Gelderland. Ook hield
hij hier eiken winter Bijbellezingen. Ds. Ves
seur heeft in de 40 jaren van zijn ambtelijke
loopbaan niet minder dan 5200 maal het
Woord bediend en gedurende de 7 jaar van
zijn verblijf te Klaaswaal-Numansdorp preek
te hij eiken Zondag 3 maaL
NED. PROT. BOND
In de op 28 en 29 dezer te Amersfoort te
houden 66e jaarvergadering van den Protes
tantenbond zal o.a. ter tafel zijn een voor
stel van het hoofdbestuur, waarin de volgen
de uitspraken de aandacht verdienen:
1. De Ned. Prot. Bond beschouwt zich niet
als een afzonderlijk en zelfstandig kerkge
nootschap.
2. In plaatsen waar de bond ln het
belang van het Vrijzinnig godsdienstig
leven gemeentevormend werkt, streeft
hij er naar, zijn leden in het kerkelijk
verband, waarin zij behooren, verbon
den te houden en tot een kerkelijk ver
band te brengen.
In dit streven gaat de bond uit van da
gedachte, dat zijn werk in gelijke po
sitie tot alle kerken behoort te staan.
HET EDINBURGH-PROGRAM
In 1937 houdt de Lausannebeweglng van
318 Augustus te Edinburgh in Schotland
haar tweede wereldconferentie. Het program
voor deze conferentie is in hoofdtrekken
vastgesteld. De vier onderwerpen, welke de
conferentie zal behandelen zijn: 1. De genade
van onzen Heere Jezus Christus. 2. De kerk
van Christus en het Woord van God. 3. De
kerk van Christus met haar ambt en sacra
menten. 4. De eenheid der kerk in haar le-
yen en eeredienst.
i>E INDISCHE KERK
Dr. E. A. A. de Vreede te Tomobon op Ce
lebes is benoemd tot predikant te Batavia.
Tevens is Dr. De Vreede aangewezen als lid
van het Protestantsch kerkbestuur met de
bedoeling dat hij secretaris van dit bestuur
zal worden.
Ds. L. Nieuwpoort te Menado op Celebes
treedt nu tijdelijk op als predikant-voorzit
ter op Celebes en als leider der synode, tot
dat Ds. C. D. Buenk deze functies zal hebben
kunnen overnemen. Ds. Buenk was oor
spronkelijk voor Bandjermasin bestemd,
doch gaat nu naar Minahassa (Celebes) als
predikant-voorzitter (leider van de Prote-
stantsche kerk in de Minahassa).
GEEN OUDE KOFFIE MEER
V. ROSSEM S
BLIJFT ALTUD VERSCH
EN VOL AROMA
SO - 40-S0cts PER '/2 POND
SCHOOLNIEUWS
S.S.R. TE DELFT
Het bestuur van de afd. Delft der Sociëtas
Studiosorum Reformatorum heeft zich voor
het jaar 1935/36 als volgt samengesteld:
.praeses C. Meima; ab-actis J. J. van Herwij
nen; fiscus T. de Pijper; assessor I L. G.
Looyen; assessor II W. Wieske.
Dr. N. WESTENDORP BOERMA
Gistermiddag heeft Dr. N. Westendorp
Boerma, benoemd vanwege de Alg. Doops
gezinde Sociëteit tot kerkelijk lector in de
Christelijke Zedeleer van het Doopsgezind
Seminarie in het Universiteitsgebouw te
Amsterdam zijn lessen aangevangen met een
openbare les over het onderwerp „Aan gene
Zijde van het geweten".
C. Ch. A. CROIN t
Te Dordrecht is In den ouderdom van 77
jaar overleden de heer C. Ch. A. Croin, oud-
leeraar in de geschiedenis a. d. H3.S. aldaar,
ridder in de orde van Oranje-Nassau.
N.D-D.D. TE AMSTERDAM
Gistermiddag werd de elfde lustrumvie
ring van het Studentencorps aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam onder den zin
spreuk „Nil Desperandum Deo Duce" ge
opend met een ontvangst der reünisten in
Krasnapolsky.
Des avonds recipieerde aldaar de Senaat
van het Studentencorps. Onder degenen die
hun gelukwenschen aan den Rector Corporis
kwamen aanbieden, zagen we Minister Mr. J.
A. de Wilde, curatoren en directeuren en
professoren der Vrije Universiteit, afgevaar
digden der bevriende corpora en vele reü-
Na de receptie werd een Lustrumspel uit
gevoerd voor de deelnemers aan de lustrum
viering en hun genoodigden, terwijl heden
de feestelijkheden besloten worden met een
boottocht en een feestmaaltijd in „Krasna
polsky".
toe de Gemeenteraad zijn medewerking ge
weigerd had, maar welke beslissing door
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland
teniet was gedaan, is thans door de Kroon
een beslissing genomen.
De Kroon overwoog, dat Gedep. Staten
terecht hadden beslist, dat de door het
schoolbestuur gevraagde medewerking als
nog moest worden verleend, daar immers
bergplaats voor 60 rijwielen, bij een totaal
van ruim 600 leerlingen, niet de normale
eischen, aan het geven van lager onderwijs
te stellen, overschrijdt. Het raadsbesluit van
30 November 1934 werd derhalve door de
Kroon vernietigd.
EXAMENS
ACADEM. EXAMENS
Leiden. Cand. rechten, de dames H. van
Raalte en A. L. v. d. Vlugt en dé heer J. A.
G. de Vos van Steenwijk.
Voorber. kerkelijk: de heer W. J. Four-
nier; cand. geschiedenis: de heer P. W.
Foeken; doet. wis- en natuurkunde (hoofd
vak natuurkunde): de heer G. J. v. 6. Berg.
Amsterdam. Bevorderd tot arts de
heeren -P. W. van Hattum, Arnhem; T. H.
Lim, Batavia; A. W. Vegter, Schoonebeek.
Artsexamen eerste gedeelte de heeren W.
Bakker, Nieuw-Helvoet; J. Keiser, Amster
dam; dr. J. Tresling, Winschoten.
Cand. wis- en natuurkunde: de heer C.
van den Brandhof.
Groningen. Doet. geneeskunde: dc
dames A. M. Woudstra en A. J. J. Roden
burg.
Wiskunde L.O. Den Haag. Geslaagd de
heer J .A. Knepper, Rotterdam.
Wiskunde M.O. Den Haag. Akte KI.
Geslaagd de heeren G. N. A. Berghout, Hil-
legersberg en N. G. de Bruijn, 's-Graven-
hage.
Apothekers-assistent. Utrecht. Opgeroe
pen 6 candidaten. Geslaagd mej. A.
Koopmans Almkerk, mej. K. v. Beek, Utrecht
en de heer C. J. v. Maanen, Utrecht.
Machinisten. Den Haag. Geslaagd voor
diploma A: de heeren: W. M. de Waard,
Rotterdam; M. van Zwanenburg, Heiloo; P.
J. van der Waals, Leiden; A. van ter Beek,
Utrecht; J. L. P. Honberg, Amsterdam.
ZENDING
EN PH1LANTROP1E
Jaarvergadering
Vrouwenzendingsbond
De inheemsche vrouwenbeweging
In het Parkhotel te Amsterdam heeft gis
ter de Vrouwenzendingsbond zijn 7e jaarver
gadering' gehoüdén. De presidente, mej. H.
Crommelin, opende op gebruikelijke
wijze en wees er op, hoe in de vorige jaar
vergadering een hoogtepunt werd bereikt
toen de Bond zijn eerste zendelinge aan het
Ned. Zendingsgenootschap kon overdragen.
Een zware taak, zeide spr., heeft de Bond
daarmede op zich genomen. De arbeid dient
thans geconsolideerd en uitgebreid te wor
den. Spr. besloot met op te wekken tot innig
gebed voor den Zendingsarbeid.
Door mej. A. E. Adriani, secretaresse-
penningmeesteresse, werd vervolgens het
jaarverslag uitgebracht. Ook hieruit bleek
welk een groote beteekenis de uitzending
van mej. C. Slotemaker de Bruine voor den
Bond heeft. Onder de Javaansche vrouwen
treedt zij nog niet op den voorgrond. Lulste-
en leer en moet zij, om straks leiding te
kunnen geven. Het Vrouwenzendingsblad
wordt reeds in ruim zestig zendingskringen
gelezen. De bond sloot zich in het afgeloopen
jaar aan bij de Federatie van Chr. Vereeni-
gingen van en voor vrouwen en meisjes. De
inkomsten bedroegen over het afgeloopen
jaar bijna f 5000.
In het bestuur werd mej. M. Barger, van
Utrecht, herkozen. In de plaats van mej.
Humpveld werd mej. P. C. van Gheel Gilde-
meester gekozen.
Toespraak, mevr. H. Kraemer
Mevrouw H. Kraemer sprak hierna over
het onderwerp: „Wat beweegt de inheem
sche vrouwenwereld in Indië". Een globaal
antwoord, zeide spr., is op deze vraag niet
mogelijk, want ook in Indië is er een groote
verscheidenheid in vrouwentypen. De sterk
ste onderscheiding in: geletterden (6 pet.) en
ongeletterden (94 pet.). In de levensgewoon
ten van de laatste groep is nog geen veran
dering te bespeuren. Verandering komt
slechts bij aanraking met het Europeesch
onderwijs; dan valt er een inwerking van
Westersche ideeën te bespeuren en een ont
waking van de sluimerende vrouwenziel. De
groote veranderring is in het jaar 1914 geko
men.
De toetsing van de Westersche ideeën
aan de oude adat bracht veel verwar
ring. Deze werd nog grooter door de
nationalistische beweging, die de zui
vere feministische beweging vertroe
belde. De klaarheid in lijn en doel
verdween daardoor. Het gist momen
teel onder de vrouwen en meisjes,
maar de richting is meer negatief dan
positief. Spr. noemde enkele punten
die vele moeilijkheden geven, als de
positie van de vrouw, het streven
naar het monogame huwelijk, bestrij
ding van het gedwongen huwelijk, het
gezag van de ouderen over de jon-
Op Java zijn enkele vrouwenvereenigin-
gen, doch deze mogen niet feministisch ge
noemd worden en zijn zeer verdeeld. Het
sterkst wordt een feministisch streven gezien
in den communistischen vrouwenbond en in
theosofenkringen. Deze laatste geestesrich
ting vindt veel ingang op Java. Spr. Wees
voorts nog op een Mohammedaanschen vrou
wenbond, welke zeer vooruitstrevend is.
Deze vereeniging is principieel gefundeerd
en streeft een concreet doel na. Dit alleen,
zeide spr., kan een vrouwenbeweging doen
ontstaan, die van beteekenis is, ook onder de
inheemsche Christenvrouwen.
Door mevrouw E. baronesse van
oetzelaer van Dubbeldam werd
gesproken over haar reis naar Amerika ter
bijwoning van de vergadering van het Com
mittee van den Internationalen Zendings
raad. Op gebruikelijke wijze is hierna de
adering gesloten.
ALGEM. NEDERLANDSCHE
ZENDINGSCONFERENTIE
TE AMSTERDAM
De Indische jeugd
Inheemsche kerken voor de
Zending een nieuwe taak
MORGENZITTING
Gistermorgen heeft de Alg. Nod. Zendings-
conferentie in het Koloniaal Instituut te
Amsterdam onder
groote belangstelling
haar arbeid voort
gezet.
Na een korte w
dingsplechtigheid
was het woord aan
Üs. Joh. R au
Zendingsdirector te
Oegstgeest, voor het
geven van een toe
lichting op het
Jaaroverzicht
Ds Joh. Rauws van het zendings
werk in Oost en
West.
Ter inleiding wordt naar aanleiding van
den 200-jarigen arbeid der Broedergemeen
te in Suriname gewezen op de groote
beteekenis, die deze Broedergemeente voor
de Zending in het algemeen en voor Suri
name in het bizonder gehad heeft. Bij de
bespreking der Internationale verhoudingen
wordt hulde gebracht aan Dr. John R. Mott
en bij die van den Ned. Zendingsraad aan
den lieer L. J. van Wijk, die beiden de
grens der 70 jaren passeerden. Met de zen
dingsraden der Kontincntale landen werd
nauwer contact gezocht. Belangrijke tak
ken van arbeid worden aan sub-commis
sies opgedragen; zoo werd een commissie
van onderwijs en een van medischen arbeid
in 't leven geroepen. De stichting van den
Indischen Zendings-Raad had nog geen
voortgang: de locale zendingsraad te Ma
kassar is de eenige, die eens per jaar sa
menkomt. Dank wordt gebracht aan het
Zendingsconsulaat voor zijn vele bemoei
ingen, vooral op het onderwijsgebied. De
Iloogere Tlieol. School volbracht haar eer
ste cursusjaar met 17 leerlingen uit alle
deelen van Indië.
De aandacht wordt gevestigd op de ad
ministratieve scheiding der Indische Kerk
van den Staat De Minahassische kerk en
de. Moluksche kerk werden zelfstandig ver
klaard. De commissie tot de zaken der
Prot. kerken in Ned. Oost- en West-Ind:
hield op staatscommissie te zijn en wordt
nu benoemd door het Kerkbestuur te Ba
tavia.
Mededeeling wordt gedaan van den ar
beid der taalgeleerden en van alle uitgaven
van het Ned. Bijbel Gen., in verband met
de bijbelvertaling in verschillende inheem
sche talen. Als nieuwe taalgeleerde werd
Dr. G. J. Held uitgezonden naar NieuW-
Guinee.
Uitvoerig wordt hierna de positie van de
Zending in alle deelen van den Archipel,
alsook in Suriname geschetst, aan het slot
waarvan Ds. Rauws via deze conferentie
allo kerkelijke groepen opwekt tot warm
meeleven met den Zendingsarbeid.
Aan een
korte gedachtenwisseling
is deelgenomen door Ds. G. M. van R e n-
n e s, van Heeg, die een opmerking maak
te over het zéndingsterrcin der Friescho
Geret. Kerken.
Ds. H. Janssen, van Den Haag, vroeg
naar het verschil in Oostersche en Wester
sche vormen van het godsdienstig en ker
kelijk leven, waarop Ds. Rauws dit ver
schil door een tweetal voorbeelden accen
tueerde. De Javanen hebben tegenzin in
den Kerstboom, een typisch Westersche
vorm. Ook hebben de Javanen, zei spr.,
veel beter begrip van een bidstond dan wij,
Westerlingen.
Het volgende onderwerp van behandeling
as nu een referaat van Dr. H. Krae-
m e r, afgevaardigde ter Bijbelvertaling,
Zending Christenheid Indië.
Deze drie termen, zet spr. uiteen, zijn met
opzet los naast elkaar geplaatst om daar
mede uit te drukken, dat de band tusschen
de drie daarin uitgedrukte grootheden in
derdaad veel te zwak is. Deze uitspraak is
niet bedoeld als een beschuldiging of een
aanklacht, maar als de blootlegging van
een voor Zending, Nederlandsche Christen
heid en Indië zeer gewichtig vraagstuk;
waarvan wij ons bewust moeten worden om
den weg tot een inniger, d.w.z. natuur
lijker, verhouding te banen.
Het stellen van eenige pertinente vragen
kan ons wellicht de toegang tot het hart
in ons onderwerp boren.
Is de Zending een dynamische
uiting der bewuste Ncderlandpche
Christenheid? Neemt zij een centrale
of een periferische plaats in in het
geheel van het Christelijk leven? Is
zij een onweerstaanbare geestelijke
noodwendigheid of een weg te denken
mogelijkheid?
Er is een aantal individuen onder de
Nederlandsche Christenheid, voor wie Zen
ding eén dynamisch iets is, een centrale
plaats bekleedt en een onweerstaanbare
geestelijke noodwendigheid beteekent. Men
indt ze hier en daar onder alle standen,
en niet het minst onder de zeer eenvoudige
zielen. Zij dragen met gebed en gaven en
diep meeleven. In gedachte aan hen heeft
menig zendeling in eenzame en moeilijke
tijden kracht en bemoediging gevonden, en
bun stille invloed gespeurd. Door bon kon
hij vasthouden de gedachte, dat hij gezon-
'm 'was door de gemeente van Christus.
De bewuste Christenheid als geheel
staat echter niet in deze innige le
vensrelatie met haaf kleine en ver
spreide voortroep in de niet-Christe-
lijke wereld. Daar is de Zending
voornamelijk iets, dat men doet, om
dat men het niet laten wil of durft,
of omdat men er door de gesteldheid
der dingen niet aan ontkomen kan,
en men zich ook niet vrij genoeg
voelt om er aan te willen ontkomen.
Tegenover deze onze menschelijke im
passé en verlegenheid nu staat als een god
delijke ironie de stand van de wereldakker.
Zij, die daar in de strijd staan, worden
zich aan den eenen kant steeds i
wust van het ovex-weldigend-moeilijke, ko
lossale en eigenlijk-onuitvoerbare van de
taak om in de niet-Christelijke wereld met
haar groote machten en krachten van te
genweer en afweer een sterke Christelijke
kerk te planten.
Aan den anderen kant zien zij door
en zonder hun werken een groei, be
weging en mogelijkheden ontstaan,
die tot eenvoudig, doorzettend en blij
moedig herautschap van Christus
oproepen.
Zij is een stem, die roept tot overgave
aan de werkelijkheid Gods in herboren en
gelouterd geloof: Dan zat niet de „finan-
cieele nood van Oegstgeest" of de beducht
heid om de ineenstorting van „ons" werk
ons min of meer benauwen, maar dan zal
ook ten aanzien van de Zending beleefd
worden het woord, dat Samuël sprak:
Spreek, Heere, Uw knecht hoort!" Ons suc
ces of fiasco is van ondergeschikte betee
kenis, wezenlijk belangrijk is alleen de
zaak van Christus.
Een tweetal sprekers betuigden hierna
hun groote instemming met 't gesprokene,
met „het diep-ernstige woord, de boete-
prediking" van Dr. Kraemer, die zoo kort
nog met verlof hier te lande aanwezig is.
Het was Ds. Eerhart, van Hillegom, die
deze opmerkingen maakte en in het woord
van Dr. Kraemer vooral een roepstem be
luisterde voor de Kerk van Christus. I-Iet
staat in liet geheel niet goed met ons, be
sloot spr., wij moeten dit woord biddend
overdenken en doorgeven.
Middagzitting
Des middags te 2 uur is de Conferentie
voort gezel.
Als eerste spreker trad op Dr. E. V e r-
w i e b e, zendeling-leeraar, speciaal voor
het jeugdwerk in de Bataklanden.
Het onderwerp van bespreking was
„De Indische Jeugd".
Indien men, ving spr. zijn betoog aan. een
algemeene karakteristiek der Indische
Jeugd wil geven, zal men kunnen zeggen,
dat zij een jeugd is tusschen twee tijdper
ken, waarvan het eene voor een groot ge
deelte reeds voorbij is, terwijl het komende
zich nog slechts onduidelijk aan den hori
zont afteekent. De jonge generatie toch
heeft innerlijk gebroken met den ouden
tijd en zoekt het meest hartstochtelijk naar
nieuwe mogelijkheden en perspectieven.
Juist daarpm is deze tijd voor de Indische
jeugd zoo belangrijk en is hij in den eigen
lijken zin van het woord een noodtijd. Als
factoren, die dien ondergang van den ouden
tijd hebben veroorzaakt, zijn te noemen:
het binnendringen van het Westersch on
derwijs cn van Westersche denkbeelden,
alsmede ook de typisch Westersche vorm
-van bedrijfsleven en vooral van het Wes
tersche materialisme, dat het geld als
hoogste waarde leerde beschouwen. Met
name wees spr. op de slechte films, in ons
land verboden.
Door deze factoren is de Oostersche sa
menleving, die collectief en gesloten was
en door een strenge adat geregeerd werd,
ondermijnd. Het individu, de enkeling werd
losgemaakt van zijn natuurlijken bestaans
grond. In de jaren voor de crisis werd dat
niet zoo scherp gevoeld, omdat iedere jonge
man nog een baantje vond. Thans echter
zitten honderden van jonge nienschen
werkloos, omdat de maatschappij hen niet
meer kan absorbeeren. Den weg terug naar
de oude maatschappij Vinden zij niet meer.
Dat heeft een wanhoop in dc harten van
velen gewekt en die heeft zich ook mede
gedeeld aan degenen, die nog werk hebben
en wordt oolc vaak gevonden onder degenen
die slechts 'n dessa-school bezocht hebben.
Want ook deze groep, hoewel minder sterk,
was meegegaan in de algemeene ontwikke
ling. Ook het nationale gevoel, dat eenige
jaren geleden zoo sterk was en dat ook
heden nog een groote rol speelt cn door de
Crisis nieuwe voeding kreeg, omdat men
deze crisis beschouwt als een handige zet
der overheerschers om de Inheemschen klein
te houden, kan dit diepe besef van alge
meene onzekerheid niet overwinnen. De
xootste nood van de Indische jeugd is
laar goddeloosheid.
Wij constateeren besloot spr., dit
alles niet om te oordeelen over de
Indische jeugd, want wij weten, dat
deze houding ook onder de jeugd in
Europa gevonden wordt, maar om te
laten uitkomen, dat deze situatie
voor ons een bizondere taak met bi-
zondere mogelijkheden meebrengt I
Wij moeten ons namelijk in ons werk
en in onzen omgang met deze men-
schen voor 100 daarop concentres-
ren deze jonge menschen in persoon
lijk contact te brengen met Jezus
Christus. Opvoeding, die zich beperkt
op liet doorgeven van „Christelijke
denkbeelden" is niet voldoende, wat
deze jeugd noodig heeft is Christus
zelf, is leiding door Hem, want alleen
dan heeft zij een fundament, dat
eterk genoeg is voor de groote moei
lijkheden, die het heden voor de jon
ge generatie in het Oosten meebrengt
Spr. deelde een en ander mede over
aangename ervaringen met een groot
deel der inlandsche Christelijke
jeugd, die zich ondanks ras- en taal
verschillen haar eenheid met het
blanke ras in Christus bewust is.
Bij de
gedachtenwisseling
ging baron van Boetzelaer van Dub-
b o 1 d a m nader in op het gesprokene over
de film. Z. i. heeft de Ned. Zendingsraad
ook op dit gebied niet zonder vrucht ge
werkt.
Raden S. N i m p o e n o, van Amster
dam, vroeg hoe de houding van de Indi
sche jeugd, die Christus leerde kennen,
moet zijn tegenover de revolutionair-natio
nalistische beweging
De heer de Haan uit Oosterbierum,
wenschte het gebruik van liet woord „In
donesië" te zien vermeden. Laat ons dit,
ond spr., aan de communisten overlaten!
De referent beantwoordde de sprekers.
De gewraakte term verklaarde hij uit het
feit van zijn Duitsche afkomst.
De voorzitter verwelkomde hierna den
Minister van O., K. en W., Dr. J. R. SI o-
te maker de Bruine, die de Conferen
tie als belangstellende bijwoonde.
De laatste spreker was wederom Dr. II.
Kraemer, die nu refereerde over het
onderwerp:
Zending en inheemsche Krk.
Na een inleiding, waarin spr. betoogde,
dat de vorming van zelfstandige inheem
sche Kerken op den geheelen Protestant-
schen zendingsakker gaande is, betoogde
hij, dat de conferentie van Jeruzalem hier
toe oen krachtige stoot heeft gegeven.
Een zeer in het oog springend feit is dat
die overgang vrijwel overal min of meer
abrupt is gekomen.
Het is in geen enkel opzicht de rijpe
vrucht, die vanzelf van de boom viel, of het
vanzelfsprekende eindpunt van een doelbe
wust streven. Daar de Zending over dc ge-
lieele wereld zelfstandige kerkvorming als
einddoel steeds in het vaandel heeft gevoerd
is deze abruptheid nog merkwaardiger.
Drie oorzaken hebben voornamelijk deze
abrupte wending bewerkstelligd.
Ten eerste de stoot, die voornamelijk van
de Angelsaksische Zendingswereld is uitge
gaan. Daaraan heeft ook medegewerkt de
ervaring tijdens oe wereldoorlog, dat de
Christenen \an verlaten zendings velden hun
christelijk gemeenschapsleven beter op de
been hielden dan men eigenlijk mogelijk
had geacht.
Ten tweede: de nationalistische tendenz
in de Oostersche wereld, die het verzet tegen
Westersche voogdij ook op godsdienstig ge
bied. wakkerder maakte.
Ten derde, het in zendingskringen win
nend inzicht, dat men onbewust meer slacht
offer was geweest van de koloniale houding
dan men dacht, en meer daardoor vaak een
averechtschen paeaagogischen kijk had
gehad.
Het feit dat er zelfstandige kerken
zijn brengt een groote wijziging in de
verhouding van Zending tot vroeger
zendingsveld, en stelt nieuwe, belang
rijke problemen, die boeiende taken,
insluiten.
Ten eerste: de aandacht der Zen
ding wordt, zooals normaal is, weer
meer naar het groote arbeidsveld in
de niet-christelijke wereld gericht.
Ten tweede: de zendelingen krijgen
een geheel nieuwe taak in hun nieu
we verhouding tot de Inheemsche
Kerk. Van chef van een werk worden
zij mede-arbeiders en stimuleerende
of visie-wekkende raadgevers. Dat is
een mooi, maar moeilijk werk, dat
hooge eischen stelt.
Ten derde: er moet naar nieuwe,
vrijere vormen van samenwerking ge
zocht worden, opdat de Inheemsche
Kerk een nieuwe basis voor Zending
worde. De Evangelieverkondiging
wordt zoo meer de eigen taak van
den Oosterschen Christen dan ze on
der de oude verhouding ooit kon
worden.
Het zelfstandig worden der Inheemsche
kerken noemde spr. een noodzakelijke en
een verblijdende stap. De gevaren, hieraan
evenwel verbonden, zette spr. uiteen. Spr.
eindigde zijn betoog aldus:
Christelijk Indië, d.w.z. de Indische Kerk
en de Zending staan voor een geweldige
taak met groote eischen. Het mag en moet
daarom een beroep op de Nederlandsche
Christenheid doen om een aantal van haar
beste harten en hoofden af te staan. Dit is
een simpele eisch des tijds.
Het slot
Na eenige gedachtenwisseling sprak «Je
voorzitter, Prof Mr. P. S c h o 11 e n, een
.voord van bij zonderen dank tot Dr. Krae
mer. Vanmorgen spraakt gij. aldus spr., een
profetisch woord, vanmiddag waren het meer
zakelijke beschouwingen, alles evenwel ge
dragen door denzelfden geest
Hierna is de conferentie door Ds. G.
M a n s v e 11 met dankzegging gesloten.
Gisteravond was eveneens in dc aula
een belangstellende schare gemeenteleden
bijeen in een openbare zendingssamenkomst.
De zendelingen-met-verlof H. J. Agter, A.
J. de Neef en O. Werkman spraken over
„De Zending op Nieuw-Guinee".
Jaarvergadering Zakbijbelbond
De afdeeling Nedei-land van den Zakbij
belbond heeft gister te Amsterdam in de
Weteringkerk haar 21ste jaarvergadering ge
houden, onder leiding van Ds. D. E. B o e k e,
van Amsterdam. Deze sprak een openings
oord naar aanleiding van het voorgelezen
Schriftgedeelte uit Exodus 15. Door mevr.
M. GroenewegWever, van Amster-
'erd hierna het binnenlandsch ver
slag uitgebracht. Zij herdacht, evenals door
den voorzitter reeds gedaan werd, het ver
scheiden van het bestuurslid Ds. W. D.
Lindhout. Het ledental steeg met 331.
Mej. J. van der Mersch, van Scheve-
ningen, memoreerde in haar buitenlandsch
verslag de herdenking van het 20-jarig be
staan van de afd. Nederland, het 10-jarig
bestaan van de afd. België en de meerder
jarig-wording van het hoofdkwartier te Lon
den. In Italië werden 500 nieuwe leden ge
wonnen, in Frankrijk zijn ongeveer 400 le
den: in Spanje ondervindt de bond tegen
werking van roomsche zijde. In de meeste
landen is vooruitgang te bespeuren. In de
middagvergadering werd door verscheidené
afgevaardigden gesproken. De heer M. van
de Zande, van Schaerbeek, sprak namens de
Belgische afdeeling.
GEBOUW TEN GESCHENKE
De Vrije Evang. gemeente te Alkmaar
kreeg, uit waardeering voor het Evangelisa
tiewerk dezer gemeente in N. Holland, de
vrije beschikking over een gebouw op
sten stand te Alkmaar gelegen, (Geesterweg
la). Dit door een onbekenden gever in N.
Holland belangeloos afgestane gebouw is uit
nemend geschikt voor Godsdienstoefeningen,
samenkomsten e.d.
J. H. MEERWALDT
Naar de Ned. bericht, is door de Directie
der Samenwerkende Zendings-Corporaties
te Oegstgeest met ingang van 1 Jan. a.s. als
opvolger van den heer G. Maan als verte
genwoordiger te 's-Gravenhage der Samen
werkende Zendings-Corporaties van Oegst
geest benoemd de heer J. H. Meerwaldt.
Hij is de zoon van een bekenden Zende
ling in de Bataklanden en steeds aan het
Chr. onderwfjs verbonden geweest; de laat
ste 20 Jaar bij het Chr. onderwijs in de
Bataklanden, o.m. als hoofd eener Chr. Holl.
Inlandsche school. Hij was ook belast met de
opleiding van Inlandsche onderwijzers. De
heer Meerwaldt is sedert een jaar na zijn
laatste terugkomst uit Indië te den Haag
gevestigd.
zegt:
Mussolini moet ontevreden zijn op
z'n generaals in Abessinië. Een regee-
ringsbericht uit Rome spreekt dit wel
tegen, doch men kan het zich voor
stellen Het duurt hem veel te lang,
die militaire wandeling naar Addis
Abeba. Bij de baard van Nero! heeft
hij gemompeld, zijn dat nu mijn
soldaten?Heb ik daarvoor mij hel
spit in de rug bezorgd door uren in
mijn houding, waarvoor heel de we
reld respect heeft, te blijven staan?
Heb ik daarvoor de liefde voor het
vorstenhuis aangewakkerd door het
volk toe. te voegen: Juich nu je ko
ning eens toe!Heb ik daarvoor
Och. wat is regeeren toch zwaar!...
Maar dit loopt de spuigaten uit. Hij
neemt de telefoon en slaat als een
wilde op de haak, als de verbinding
twee, inplaats van éèn seconde duurt.
Halloh! dadelijk, dringend, oogen-
blikkelijk mijn hoofdkwartier in Afri
ka! Rrrring... Asmara, Hoogheid!
Halloh!de Bono?Zeg eens
generaal, wat voeren jullie daar toch
uit?... Wat zeg je?... Krabben.
Wat is dat voor een manoeuvre?
Nooit van gehoord!Hoe
Vlooien...? Spreek toch wat netter
taal: je spreekt met mij, met de Duce
...o, zoo!... Hoe je ze anders moet
noemen...! Weet ik dat... Noem ze
niet!... Wat! kan je haast niet stil
staan bij de telefoon...? Waarom
met? Je staat daar toch veilig in As
mara. Heelemaal niet op vijandelijk
gebied. Moest je gewoon soldaat zijn,
de Bono! Toch maar fijndat je gene
raal bent, wat? Maar waarom kan
je niet stilstaan..Wat, om die vl..
om dat gedierte niet? Doe niet zoo
kinderachtig, zeg! Of, ik wel eens last
gehad heb van een... niet zoo onbe
scheiden, generaal! Natuurlijk wet
Maar ga ze vangen of laat ze sprin
gen... Heele regimenten...?... On
dragelijk?. Nu goed. Ik zal een
legerorder geven, dat die vl..., hoe
is de geleerde naam ook haast weer
...dat die Pulex irritant opgeruimd
moeten worden... 'k Krijg de kriebel
van deze praat. Maar zeg eens de
Bono! je moet wat opschieten met je
leger hoor! Hoe ver is Addis Abeba
van Aksoem? Zeshonderd kilometer is
het niet?... Goed... zevenhonderd,
dan. Een soldaat uit mijn leger loopt
gemakkelijk vijf kilometer per uur.
Acht uur per dag je weet ik houd
van sociale rechtvaardigheid ook-_
tegenover mijn soldaten dat is S0
kilometer. Je moest er al lang zijn,
man! Ook al had je de troepen zoo
nu en Jan rust moeten geven met
het oog op de irriteer énd e pulex
irritans.
Schiet dus een beetje op en laat die
vlooien maar pulex irritans. 't Duurt
me te lang... wat?... nu weer de
Abessijnsche troepen...!? Je ziet ze
springen, je voelt ze springen en je
springt zelf mee van de hak op de
tak... Dat moet uit zijn... Opschie
ten!!.... Rrrring!
WEERBERICHT
BAROMETERSTAND
Hoogste stand te Stensele 769.3.
Laagste stand te Isafjord 735.3.
Stand vanmorgen halftwaalf 759.1,
WEERVERWAC"TÏNG
Matige tot zwakke N.O. tot O. wind, ge
deeltelijk bewolkt, weinig of geen regen,
weinig verandering in temperatuur.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
Het gebied van hooge luchtdruk in het
N.O. is sinds gisteren nog sterk in beteekenis
toegenomen. In de kern is de luchtdruk nog
voortdurend stijgende. Het gebied van hooue
luchtdruk in het Z.W. breidde zich naar :1a
richting van Ierland uit. zoodat een verbin
ding van de beide gebieden waarschijnlijk
wordt.
De depressie bij IJsland trekt naar dc
Pool zee af.
De luchtstroom uit het Zuiden brengt
warmte tot ver in de Poolzee en- langs dc
Oostkust van Groenland.
In het Zuiden ligt een depressiegebied van
de Golf van Genua over de Alpen tot in
Hongarije met zomertemperaturen langs de
Zuidrand. Oostelijke winden brengen koude
vochtige lucht in Duitschland, en in d"
Middelgebergten overal lichte regen en dc
eerste sneeuw.
Langs de as van lage luchtdruk die giste-
'n van de Schotsche kust tot in de Golf
van Biskave reikte, viel veel regen.
Het is te venvachten, dat de Oostelijke
wind bij ons de temperatuur betrekkelijk
laag zal houden, doch dat de vermeerderde
bewolking de nachtelijke koude tem Deren
zal.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 5.0 C
25 OCTOBER
Zonsopgang 6.43 uur, zonsondergang 4.45 uur
Maan op v.m. 4.42 uur, onder nam. 3.30 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBPEN
25 OCTOBER
Van 's avonds 5.15 uur tot 's morgens 6.14 uur
De stranding te Egmond
De „Drenthe" wordt gesloopt
Naar wij vernemen heeft men afgezien
an pogingen tot berging van de bij
Egmond gestrande sleepboot „Drenthe",
Het vaartuig zal worden gesloopt.