L. F. DUYMAER VAN TWIST
ZATERDAG 19 OCTOBER 1935
EERSTE BLAD PAG. 3
Op 9 Nov. a.s. hoopt D.V. de heep
L. F. Duymaer van Twist zeven
tig jaar te worden.
Deze eenvoudige mededeeling zal onge
twijfeld bij velen in den lande een gevoel
van blijde dankbaarheid wakker roepen. In
het bijzonder zal dit zeer zeker het geval
zijn bij allen onder ons volk, die met hem
zich geestelijk een weten in de historische
worsteling van het Gereformeerde volksdeel
hier bedoeld in zuiver confessioncelen,
dus niet-kerkelijken zin en met hem
schouoer aan schouder gestaan hebben in
den strijd der anti-rev. richting in ons vader
land gedurende het laatst der vorige eeuw
en tot op den huidigen dag toe
Wellicht zullen niet weinigen ook
verwonderd kijken, als ze dit bericht-lezen
en dan bij zich zelf vragenr. herhalen: Duy
maer van Twist zeventig jaar? Dat geef je
hem op geen stukken na.
En toch het is zoo.
Nog weinige dagen en dan zal deze voor
man onder ons, die zoo ongemerkt tot de
veteranen is gaan behooren, al strijdt hij nog
dagelijks met de warmte en het entliousis-
me der jeugd, zoo God wil den leeftijd der
sterken hebben bereikt,
Zijn leven en arbeid liggen als een open
geslagen boek voor ons. Zijn groote vitaliteit
en onverzwakte noeste ijver wekken onze
dankbare bewondering.
Hij kan dan terug zien op oen periode
van werkzaamheid onder ons, die meer dan
veertig jaren omspant. Die activiteit is even
omvangrijk als veelzijdig geworden en ken
merkt zich door gave toewijding en volko
men trouw aan de groote zaak, waaraan
hij hart en leven bond in een tijd toen de
A.-R. partij nog den spot en den hoon dra
gen moest van de overheerschende liberale
richting, ook al geraakte deze reeds in haar
nadagen.
Den blik terugslaande mogen we
thans zeggen: het leven van den heer
Duymaer van Twist is geworden tot
een vruchtbaar leven in den arbeid
voor Gods Koninkrijk. Hij putte zijn
kracht uit de liefde tot en de overge
gevenheid aan de zaak des Heeren in
l ons Vaderland.
Het Calvinisme heeft op dezen krijgsman
izijn stempel gezet en was hem de drijvende
en bezielende kracht in zijn leven. Het
maakte hem tot een strijder, die op alle
levensterrein de eere van zijn God wilde
zoeken, het heil van zijn volk boven alles
wist te plaatsen en daardoor in breeden
kring zegen heeft mogen verspreiden.
Maar juist daardoor verkreeg hij een
plaats, oen zeer ruime plaats in de harten
van vele duizenden, die met hem één Heere
dienen en eenzelfde geloof belijden. De gees
telijke verbondenheid aan die duizenden is
hecht en onverbrekelijk, zoo lang niet Hoo-
ger Macht Zelf deze banden losmaakt.
Duymaer van Twist zeventig j'aar.
Dat kon zoo niet passeeren.
Of we eens mochten komen praten?
Met de gulheid, die hem eigen is en alge
meen wordt erkend en gerespecteerd, werd
het verzoek toegestaan. En zoo zaten we
dezer dagen op een mooicn herfstdag in het
ruime werkvertrek van den a.s. jarige.
Een echte werkplaats. Warm en gezellig.
'Aan alle kanten kasten, boeken, dossiers,
•Kamerstukken, foto's. Het leven golfde hier
in bonte verscheidenheid rondom den op
merkenden bezoeker.
We houden daarvan.
In Staatkundige sfeer
Al dadelijk viel ons oog op een eenvou
dig portret op den schoorsteen. Het stelde
voor den luitenant Duymaer van Twist, zoo
als we zijn beeltenis ruim 34 jaar geleden
in de illustratiepers vonden, nadat hij bij
dc verkiezingen van 1901 tot lid van de
Tweede Kamer gekozen was voor het eer
tijds liberale district Stecnwijk.
Ineens waren we in gedachten verplaatst
midden m den stormt ij d van het bruisende
politieke leven uit de dagen toen het opper
machtig liberalisme voorgoed in de minder
heid gebracht werd.
Een pracht-uitgangspunt voor het vriend
schappelijke discours, dat we ons hadden
iVoorgestcld, was hiermede gegeven.
Want het. is in de staatkundige sfeer, dat
voornamelijk de eerste aanrakingen tus-
schen den heer Duymaer van Twist en het
anti-rev. volksdeel gelegen zijn.
We herinnerden even aan dit feit
Onze notities wezen uit, dat bij oen ver
kiezingsstrijd van 1901, die voorafging aan
het optreden van het Kabinet-Kuyper, Steen-
wijk reeds bij eerste stemming werd ver
overd op de liheralen. De Steenwijksche bur
gemeester J. Meesters leed de nederlaag to-
ge.nover den jongen luitenant, die met 2545
stemmen zijn beiden tegencandidaten met
ruim 700 stemmen achter zich liet
Het contact met Steenwijk
Hoe is dat contact met Stecnwijk ontstaan?
zoo informeerden we.
Dat is eigenlijk te vinden in Kampen:
luidde het bescheid. Even dwaalden de ge
dachten naar dat verleden
Toen ik iiT Kampen bij het Instructie
bataillon werd opgeleid, kwam ik terecht in
den kring der Chr. Gereformeerden, omdat
er in Kamperf in de Herv. Kerk geen gere
formeerde prediking was. Daardoor kwam.
ik o.a. in kennis met den ouden Ds. Bavinck,
met studenten, later predikanten, en met
heel den gereformeeroen kring daar. Die
banden werden niet verbroken toen ik in
1889 in Gouda in garnizoen kwam. Ook daar
bleef ik in hetzelfde milieu verkeeren en
maakte er kennis met families, welker na
men onder ons nog steeds de herinnering
aan die dagen van strijd en aanvankelijke
Zegepraal wakker i'oepen: Dercksen, Vinger-
Ten aardige foto
van den heer
Dugmaer van
Twist als actief
landstormman.
ling, Jongenburger, Muylwijk en anderen.
Altemaal menschen van grooten eenvoud,
maar nauw verbonden aan de zaak des
Heeren.
We dachten op dat oogepblik even aan
nog een anderen Goudschen naam van
goede klank, een naam die aan dien van
den heer Duymaer v. Twist op bijzondere
wijze is verbonden. We haddon het oog op...
mevrouw Duymaer van Twist, die zoo menig
maal haar man trouw vergezelt oaar, waar
het bezige, vcelvragendc drukke levpn hem
henenvoert.
Wc behoeven in dit verband slechts te her
inneren aan de B.V.L.-laaiddagen waar de
aanwezigheid van Mevrouw Duymaer van
Twist niet minder evenzeer gewaardeerd
wordt als aie van den populaircn voorzitter
der Nationale Landstormcommissie. Onze
landstormers eeren haar als de vrouwe, die
in stilte haar offer van huiselijke rust en
intimiteit brengt aan de eischen, die „de
goeae zaak" haren echtgenoot stelt.
Een pude voortrekker
Na dit onuitgespi'oken gedachfeninter-
mezzo luisterden we weer onmiddellijk naar
•het mooie stuk politieke historie, dat we be
zig waren te doen herleven.
In Den Haag, zoo luidde het. vervolg,
was ik nog lid geweest van de oude door
Schimmelpeiminck v. d. Oye, c.en lateren
voorzitter der Eerste Kamer opgerichte anti-
rev. Kiesvereeniging. Ook in Gouda was ik
natuurlijk lid. Daar werkte ik, zooals dat in
die dagen vanzelf sprak, mee bij de ver
kiezingen. Ook in allerlei anderen chrislclij-
ken arbeid was ik betrokken. Zoo b.v. bij oe
oprichting van het christelijk militair tehuis,
dat echter na een meer dan 25 jarige beslaan
werd opgeheven, toen Gouda haar garnizoen
verloor.
In 1897 werd ik in Gouda Kamcrcandidaat
voor de anti-rev. partij.
is toen niet gekozen.
Neen. Het zou vermoedelijk anders ge
weest zijn, indien ik toen niet den steun
had moeten missen van Ds. Gunning en zijn
kring, denzelfden Ds. Gunning, tlic later
een vooraanstaand man werd in den „Ge
reformeerden Bond"
't Kan verkeeren.
Stellig. Maar het gevolg van die ont
houding was, dat de oud-liberaal C. J. E.
Graaf v. Bylandt gekozen werd met een
meorderheid van30 stemmen. Hij kwam
nog, maar met de hakken over de sloot.
Een belofte voor later
U bedoelt voor 1901?
Juist. Men wilde mij toen weer in
Gouda hebben. Maar Dr. Kuyper gaf een
ander advies. Mr. Heemskerk werd toen ge
steld en bij herstemming ook gekozen. Hij
nam echter zitting voor bet zwakkere Am
sterdam VII, waar hij ook gekozen was.
Idenburg is toen in zijn plaats gekomen. Na
diens benoeming tot minister van koloniën
.erd deze opgevolgd door Mr. S. de Vries
Czn.
U heeft men toen in Steenwijk gesteld.
Ja. Dr. Kuyper achtte dat beter en ook
Steenwijk zelf wenschte mij. Ik was er toen
niet geheel onbekend meer.
Tot dit district behoorde o.a. Staphorst,
aar een 1000 anti-rev. stemmen vandaan
konden komen. Daar in Staphorst woonde
een zwager van Dr. Deur uit Gouda. Deze
estigdc op mij de aandacht. Bovendien had
ik te Hasselt voor Patrimonium gesproken.
Zoo ben ik aan Steenwijk gekomen en
Steenwijk aan mij.
Een herinnering aan de
vijftiger jaren
Aardig was het, dat toen ik in die dagen
op vele vergaderingen sprak, ik tal van oude
menschen ontmoette die met zekeren trots
kwamen vertellen, dat ze den naam Duy
maer van Twist zeer wel kenden. Zij herin
nerden zich nog den liberalen afgevaardig
de Duymaer v. Twist, oud-gouverneur van
Ned. Indië, die in de vijftiger jaren het dis
trict vertegenwoordigd had.
En Steenwijk en gij zijn elkaar trouw ge
bleven; de band is zelfs steeds stei'ker ge
worden.
Inderdaad. In 1905 is het district na
erbitterden strijd behouden, zij het met de
kleine meerderheid van 29 stemmen.
Toen was immers de heer J. H. Tromp
Meesters uw tegencandidaat?
Ja. dat was een neef van den Meesters
1901. Deze man was een philantroop. Hij
gaf aan Steenwijk een II.B.S., hielp kerken
scholen en allerlei meer
En toch
Toch bleef Steenwijk anti-röv. hoe fel
de verkiezingsstorm ook gierde en in het
politiek geboomte hier en daar verwocstin-
ui aanrichtte: het kabinet-Kuyper kwam
l de minderheid.
1905 was het jaar, dat Stecnwijk nog al
erg besproken werd, vanwege de verbitterd
heid, die na de nederlaag der liberalen
openbaar werd?
Ja. Toen is het gebeurd, dat een onzer
medestanders, bakker van beroep, met zijn
wagen met brood 's morgens zn klanten
ging bedienen en met aJles onverkocht te
rugkwam.
Maar in 1909 was het toch niet zoo
zwaai-? Toen was uw meerderheid bijna
1000 stemmen.
Neen. De liberalen hadden den Kan
tonrechter Mr. v. Gilse candidaat gesteld.
Deze was wel bekeno, maar geenszins aller
•iend. Wie wel eens met hem te maken
had gehad, moest hem niet en het merk
waardige verschijnsel deed zich voor, dat op
politieke vergaderingen bij het debat meer
gesproken werd over de vonnissen van den
Kantonrechter v. Gilse dan over de politiek
in den dag.
Even twinkelden achter de groote brille-
glazen de oogen van den verteller bij de her
innering aan deze electorale episode.
Het contact met de schippers
Sindsdien is de band met Steenwijk
blijven bestaan, ook na invoering der Even
redige vertegenwoordiging?,
De „Bestevaer van
den Landstorm" wordt
zeventig jaar
Werkzaam en Vruchtbaar leven
achter zich
Herinneringen aan het politieke
strijdgewoel van dertig jaar
geleden
r Ja, ik kwam veel in het district, zocht
do menschen op in hun kringen en gezel
schappen. Anderzijds wist men ook mij
steeds weer te vinden.
Door de politiek zoo merkten we ver
der op hebt U nog al relaties gekregen
met schippers en visschers.
Door Zwartsluis en Hasselt, tweo be
langrijke plaatsen in mijn district, kwam ik
veel met schippers in aanraking. Ook was
Steenwijk een district, dat voor de zoetwater
visscherij van groote beteekenis was. En
VollenhoYc was de plaats waar de eerste aan
raking met de Zuiderzeevisschers ontstond.
Urk kwam daar al spoedig bij. Zoo ben ik
op de hoogte gekomen en gebleven van de
Jiooden en behoeften van schippers en vis
schers en heb er mij altijd voor geïnteres
seerd.
Even stipten we aan de kwestie met de
Chr. Schippersvereeniglng en verheelden
niet hoe we over het daar gebeurde dachten.
We gingen echter weer spoedig over tot
aangenamer dingen.
Nog even wilden wc bij de visschers blij-
U hebt niet alleen in de Kamer menige
lans voor dc binnenschipperij en voor de
Zuiderzeevisschers gebroken, maar ook op
andere wijze hebt U zich met hun belangen
kunnen bezig houden.
Wat dc Zuiderzeevisschers betreft kon
dat. gebeuren doordat ik lid werd van den
Zuiderzeeraad. Thans ben ik ook lid van
de Generale commissie tot uitvoering van
de Zuiderzeesteunwet. Deze commissie is
geworden tot beroepsinstantie van oe be
slissingen van den Rijksdienst der Zuiderzee
werken. Er zit nog al wat tijd aan vast.
Mede daarom kon ik 't raadslidmaatschap
van Den Haag ïocilijk langer aanhouden.
Beioe colleges vergaderden nl. op Maandag.
U heeft zich in de Kamer aanvankelijk
uit den aard der zaak voornamelijk met
militaire zaken bezig gehouden. Vandaar
ook uw lidmaatschap van de Legercommis-
sie?
Ja van deze commissie ben ik van het
begin af lid geweest. Zij werd ingesteld 12
Dec. 1910, aanvankelijk onder voorzitter
schap van wijlen het anti-rev. Eerste Kamer
lid Mr. P. C. t Hooft. De commissie bestaat
dus binnenkort 25 jaar. Alleen de heer K. tcf
Laan^heeft in de commisic even lang zitting
De Landstorm!
En nu de Landstorm.
Daar weet ge alles van.
En inderdaad, daarin heeft „de generaal"
gelijk. Maar daar weet ook ieder nationaal
voelend man alles van. We herinneren ons
allen het eerste enthousiaste begin. Later
kwam de consolidatie en thans is de B.V.L.
al aardig op weg naar een sterkte van
100.000 man. Het is een gerespecteerd en ge
vreesd instituut geworden. Het een is van
niet minder groote waarde dan het ander.
Zeventien jaar lang heeft de heer Duy
maer van Twist nu aan den opbouw en de
versterking van den B.V.L. tijd en krachten
gegeven. Hij is er in het Parlement en
daar buiten de onperpropagandist voor.
Zijn populariteit in dezen kring is onbe
grensd, ook, omdat men er weet, wat hij
steeds voor „onze jongens" over heeft gehad.
De B.V.L. is een nationaal instituut, maar
is het niet tevens een nationaal monument,
waarop met liefde en dankbaarheid aan alle
zijden de naam Duymaer van Twist ge
schreven is? Zeker zal ook de B.V.L. aan
9 Nov. 1935 in bijzonderen zin denken. No
vemberdagen hebben voor onze „als 't moet"
organisatie nu eenmaal bijzondere betee
kenis.
Nog even grepen we terug naar het verle
den en herinnerden aan den jarcnlangen
omgang met Dr Kuyper.
Van hem heb ik heel veel geleerd. De
aanraking met hem was veelvuldig. Ik ben
vele jaren secretaris geweest van de anti-
rev. Kamerfractie en heb hem daar ook als
voorzitter meegemaakt. Hij was een man
van de klok. Als wc 's avonds fractieVeA
gadering hielden, lag het horloge van hem
op tafel. Zoodra wezen de wijzers niet tien
uur, of het horloge werd opgeborgen, Dr
Kuyper stond op, en sloot de vergadering,
ook al was een zijner medeleden midoen in
een of ander vurig of ernstig betoog. Het
"*as dan ineens uit.
Ook door mijn penningmeesterschap van
het Centraal Comité ontmoette ik Dr Kuy
per dikwijls. Nadat ik in April 1909 lid van
het Centraal Comité was geworden, heeft
liet mij in Juni, op voordracht van Dr Kuv-
per, tot thesaurier benoemd, gelijk het toén
nog heette. 1 Juli 1910 trad ik als zoodanig
in functie als opvolger van mr Heemskerk.
De avondwandelingen van
DrA. Kuyper
En de avondwandelingen van Dr
Kuyper?
Ja, dat zit zoo. Toen hij voorzitter was,
de heer v. d. Voort van Zijp secretaris cn
ik penningmeester, stelde hij er prijs op,
dat we dicht bij hem woonden. Toen er nu
in de Kanaalstraat een huis leeg kwam,
ben ik daar gaan wonen.
Eer dan de bewoner van no 5 zijn avond
wandeling had beëindigd, gebeurde het
menigmaal, dat hij eerst nog even een
praatje kwam maken op no 11. En zoo is
de band van persoonlijke genegenheid steeds
sterker geworden in vele vertrouwelijke en
leerzame gesprokken.
Ook in het Haagsche politieke leven
hebt U uw deel meegedragen.
Ik was 20 jaar lid van den Raad. En
sedert vele jaren ben ik voorzitter van de
districtskiesver. „Nederland en. Oranje" II
n lid van het bestuur der Centrale Kios-
ereenigtng.
In den Rand zullen we u missen. En waar
lijk niet alleen met het oog op den voor
avond van 6 Dec.! We zijn met uw eigen
toon zoo vertrouwd geraakt
Ondertusschen glijdt onze blik eens naar
do klok en ook onze partner in het tweege
sprek raadpleegt zijn horloge. We begrijpen:
wacht weer ander werk.
Om 12 uur vergadert de commissie van
rapporteurs over defensie, klinkt het, r
haast je niet.
Deze bemoediging geeft ons vrijheid tot
een laatste vraag: U is ook zoo iets als jour
nalist door uw medewerkerschap aan de
Waarheidsvriend. Dat doet u ook al heel
wat jaren.
Ja, komt lachend net antwoord. Ik ben
mede-oprichter van den Geref. Bond
tot verbreiding en verdediging der Waarheid
in de Ned. Herv. (Geref.) Keri* en sinds ja
ren vice-voorzitter. Van degenen met wie
ik aanvankelijk in het bestuur zitting had.
is alleen Ds. v. Grieken nog over. Reeds
dertig jaar schrijf ik in het blad, eerst in
het Geref. Weekblad en later in de Waar
heidsvriend, in de rubriek: -,Staat en Maat
schappij". Op deze wijze ontmoeten elkaar de
drie groote levensterreinen- waarop de taak
van den Christen gelegen is.
Verleden en heden
Nu werd het toch tijd. Maar nog even
moesten we over het verleden en het heden
sproken. Het verleden met zijn vele groote
figuren op staatkundig gebied en het
heden met zijn ontzaglijke moeilijkheden en
donkere perspectieven, met. zijn geestelijke
armoede en afdwalingen, zijn onrust en ver
kruimeling van kracht cn ook zijn vaak te
ver gaande tolerantie van allerlei, dat de
grondslagen van staat en maatschappij on
dermijnt.
Hot was een breed veldmaar de klok
stond niet stil en het parlementaire werk
mochten we niet in gevaar brengen. En dus
kwam liet einde van het zoo interessante on
derhoud.
Op de bres voor de
Zondagsrust
Gaarne zouden we nog wat langer gepraat
hebben. Er was nog zooveel
We noemen ten besluite nog enkele pun
ten.
En dan denken we voor alles aan de sterke
overtuiging en volhardendheid, waarmee de
heer Duymaer v. Twist steeds in de Kamer
en in de Haagsche Raad, is opgekomen voor
de Zondagsrust en allerlei belangen van gees
telijk zedclijken aard.
Wat zou er nog niet veel te vertellen
zijn over zijn parlementairen arbeid!
Daar is hij de onvermoeide pleitbezorger
voor een goede en goed toegeruste lands
verdediging. Meer dan eens wist hij er
zich te doen gelden; ook bij andere on
derwerpen, die zijn belangstelling had
den gaf hij niet spoedig kamp.
Thans is hij in onze Tweede Kamer een
der oudsten, niet alleen in leeftijd, maar ook
zittingstijd. Zijn karakter en oprechte
toewijding aan wat hem politiek en parle
mentair dierbear is, worden er gerespec
teerd en zijn vaak snedige interrupties ge
nieten er een bepaalde reputatie. De Kamer
weet ze te waardeeren.
Menigeen, die er zich te zijnen koste aan
critischen spot waagt, wordt ontwapend door
de goedmoedigheid, zich vaak uitend in een
gullen lach. waarmee de heer Duymaer v.
Twist zulk een bestrijding opneemt. Hij
kent de waarde van dat wapen volkomen»
Bij voorkeur plaatst hij zich in zulke geval
len breed liit voor zijn tegenstander, zoo
noodig gewapend met blocnote en potlood
Wordt het niets, dan verdwijnen beide attri
buten. Het foede oogenblik wordt afgewacht,
dan knalt opeens een'korte interruptie door
dc zaal, do omstanders lachen en de aanval
Ier is ontwapend.
Een goede politieke neus
De lieer Duymaer v. Twist behoort tot de
genen, die wat men noemt „een goe
den politieken neus" hebben. Hij door
schouwt, gesteund ook door zijn langjarige
ervaring, als 't ware intuitief de situatie. Al
spoedig heeft hij de dingen door, met als ge
volg dat hij niet licht tot onvoorzichtighe
den komt.
We zouden ook nog kunnen spreken over
zijn ijveren in en buiten het Parlement voor
dc Homoeopathie. Niet onvermeld blijve
voorts zijn bestuurslidmaatschap van do
Haagsche vereeniging, welke de oprichting
nastreeft van een ziekenhuis op gerefor
meerden grondslag voor oen Haag en Sche-
veningen.
Stellig hebben we in 't bovenstaande nog
allerlei vergeten. Maar wat we vermeldden
is ongetwijfeld ruim voldoende om de over
tuiging te vestigen, dat de luitenant Duy
maer v. Twist, van wien eens aangeteekend
werd, dat hij was „behept met anti-rev. be
ginselen", in onze gelederen een man is ge
weest, wiens rijke levensontplooiing tot
grooten dank mag stemmen.
Hij heeft de door hem beleden beginselen
trouw cn vrijmoedig verdedigd. In vele hon
derden redevoeringen heeft hij zijn sterke
en diepe overtuiging, uitgedragen en was
daarbij de vertegenwoordiger van het gere
formeerde leven in een van zijn historisch
diep gewortelde en zich op het Woord Gods
fyndecrende bijzondere verschijnïngsvor-
Niet alleen beschouwend, strijdend of in
mystieke bespiegeling heeft hij zijn levens
tijd doorgebracht. Hij is ook geweest de man
van de daaa. Bouwend, waar zijn hand iets
vond om te doen, heeft hij in arbeid, door
God op zijn weg gebracht, de ontwikkeling
van ons christelijk volksleven in gerefor
meerden zin zoeken te dienen.
Vreugde vond hij ook in het helpen van
anderen. Als zijn zeer omvangrijke corres
pondentie daarvan spreken konMaar
duizenden zullen zich hiervan ongetwijfeld
in de komende dagen rekenschap geven.
Duymaer van Twist 70 jaar. Met een
werkzaam en vruchtbaar leven achter
zich. Nobiliteit is het kenmerk van zijn
eervollen staat van dienst.
De Almachtige heeft hem gesterkt en
staande gehouden.
God schenke hem ook bij den voort-
duur geloofskracht en levensmoed om
de taak, waartoe hij zich geroepen weet
te blijven vervullen.
Groen en frisch staat hij nog onder
We danken God vóór wat Hij in hem
aan ons volk heeft willen geven, maar
voegen er de bede aan toe, dat Hij hem
ook bij het klimmen der jaren, een hoog
vertrek zij, hem omringe met Zijn zegen
en hem Zijn heil doe zien.
DOODELIJK MOTORONGELUK
In. het ziekenhuis te Groningen is
overleden de pl.m. 30-Jnrige landbouwer H.
Hanekamp uit Roswinkelcrveen (gemeente
F.mmen). die in den nacht van Dinsdag op
Woensdag met zijn motorrijwiel, komende
van de Zuidlaarder markt, in botsing is ge
komen met een paard
De berijder van dit paard, de boeren
knecht G. Bijlsma, uit Roswinkel, werd bij
die botsing gewond cn vertoeft evcncons in
het ziekenhuis Ic Groningen»
LAND- EN TUINBOUW
Rectificatie
Door een abuis bij het opmaken is het
laatste gedeelte van het artikel op pag.
over dc „Stijging der Varkensprijzen" te
recht gekomen op pag. 3 onder het artikel
over „Onze Agrarische export''.
KONINKLIJK NEDERL.
LANDBOUW COMITÉ
Het Kon. Ned. Landbouwcomité hield in het
gebouw van de Eerste Kamer zijn algemeene
vergadering. Deze stond onder leiding
den voorzitter, den heer J. L. N y s i n g h,
in zyn openingswoord sprak ov«
agrarische vooruitzichten in binnen- en
•tenland en wees op de noodzakelijkheid zich
een nieuwe orde aan ze passen. Hij v
de, dat de export naar Engeland mettertijd
binnen zeer enge grenzen zal beperkt worden,
Ook Duitschland biedt voor onze expoiM een
weinig bemoedigend vooruitzicht. De export
moeten we zooveel mogelijk behouden met het
oog op de toekomst. „Uïizieken" zou te veel
economische slachtoffers gevraagd hebben.
Teeltbeperkingen zijn noodig, al kleven er
groote bezwaren aan. De industrie laat zich
gemakkelijk beperken.
Wat de margarine-industrie be-
eft, zegt Spr., dat de regeerin
lans overweegt de producti
an margarine nog meer ïe coi
tingenteeren.
Toch moeten de regeeringsmaatregelen met
als doel, doch als middel aangemerkt worden
Het zou heel wat waard zijn als de boer weer
de oude vrijheid van handelen genoot. Doch
wat hebben we nu aan deze vrijheid als we
geen brood verdienen.
Met vreugde begroet Spr. de nieuwe Mi
nister van Landbouw.
Hierop sprak de heer F. H. Fentnner.
an Vlissingen, voorzitter van de Inter
nationale Kamer van Koophandel, over de
tegenwoordige economische moeilijkheden,
in hij er o.m. op wees: dat de stem
de autarkisten meer en meer
stomt en het pleidooi voor
wereldhandel weer meer en
meer met kracht wordt gevoerd.
ZEEUWSCHE LANDBOUW
Prijsbepaling regelt zich naar
vraag en aanbod
Op een gehouden vergadering van het Da-
gelijksch Bestuur van de Zeeuwsche Land-
bouwmaatschappij te Middelburg, werden
erschillendc Landbouwbelangen besproken.
Wat de veehouderij betreft werd
als het oordcel van de Z. L. M. uitgesproken,
dat er naar gestreefd moet worden, dat door
accijnaheffing prijeregelend moet worden op
getreden: overigens late men de prijsbepa
ling over aan vraag en aanbod zonder in
menging van Overheidswege, al moet het
worden betreurd dat dan de uitbetaling
naar kwaliteit komt te vervallen.
Wat de Akkerbouw betreft zal worden
aangedrongen op spoedige bekendmaking van
l.et teeltplan 1936 met het oog op het
door de landbouwers vast te stellen zaaiplan.
Het bestuur gaf de volgende richtlijnen:
T a r w e: Beperking tot 1/3 van het bouw
land met" een richtprijs van 11.per
100 K.G.
Gerst: Geen beperking en een richtprijs
van 7 8.
Peulvruchten: Geen teeltbeperking
een richtprijs voor erwten 11, en voor
veldboonen 8 f 9.
Suikerbieten. De teeltregeling van
suikerbieten zal moeten worden terugge
bracht op basisjaar 1933, dus een uitbreiding
van de teelt tot tenminste 1640 millioen K.G.
garantiebieten met een garantieprijs van II
per 1000 K.G.
Vlas. Beperking tot 10.000 H.A. met dien
verstande dat een afzonderlijke teelt- en
regelpremie gewenscht wordt geacht.
Aardappelen. Verbouw als in 1915.
Geen teeltheffing per H.A. met behoud van
den denaturatiesteun.
Besloten werd er bij het K.N.L..C op aan
te dringen, dat bij de aardappelsteunregeling
voor 1936 de inpopulaire heffing van 30
per H.A. komt te vervallen met behoud van
den denaturatietoeslag.
Chr. Boeren- en Tuindersbond
Vergadering van het Hoofdbestuur
Ondier leiding van den tweeden voor*
zitter, den heer Ch. vam den Heuvel, kwam
het Hoofdbestuur van de C.B.T.B. bijeen.
Mededeeling werd gedaan van het co
cept-contraot inzake de uitgifte van „Ons
Platteland", en van de reorganisatie van
het blad. Besloten werd dit contract goed
te keuren en zoo dikwijls als het mogelijk
en noodzakelijk is een bijblad in „Ons
Platteland" in te sluiten, zonder verhoo
ging van den abonnementsprijs.
Na breedvoerige bespreking werd de
conclusie der Permanente Commissie voor
Akkerbouw en Veehouderij inzake het
„systeem" van „Landbouw en Maatschap
pij" aanvaard. In een artikelenreeks
,Ons Platteland" zal het standpunt
den Bond nader worden uiteengezet.
Een door hot Dag. Bestuur opgesteld
concept-adres aan Regeering en Staten-
Generaal inzake hwt Ontwerp-Pachtwet
werd na eenige wijziging goedgekeurd.
Voorts werd besloten te trachten een
conferentie van eenige dagen te beleggen
in dc maand Januari, in samenwerking
met de Chr. Land" en Tuinbouvvonderwij-
zers cn de Jongerenorganisatie. Op deze
conferentie, zullen sociaal-economische
vraagstukken worden besproken, ter na
dere instruëering van de deelnemers. Aan
een kleine Commissie werd de nadere uit
werking opgedragen.
Ten aanzien van de samenwerking mrit
andere organisaties werd vastgesteld, dat
de C.B.T.B. in principe bereid is om op be
paalde punten met andere organisaties sa
men te werken, indien deze blijk geven
dat zij in don geordenden weg de belangen
van land- en tuinbouw wenschen te behar-
Op een vraag van een der bestuursleden,
deelde de Voorzitter mede, dat het Dag.
Bestuur zich ernstig verzet heeft tegen
het uitstellen der melksteunbeperking tot
29 December a.s., daar vele goedwillende
veehouders hierdoor ernstig gedupeerd zijn
Zeer sterk zal worden aangedrongen op
een schadeloosstelling voor laatstgenoemde
veehouders
Onze kaasprijzen
Naar aanleiding van hetgeen wij opna
men over de boter- en kaasprijzen (zie ons
blad van 12 October) deelt ons een kaas
handelaar uit Bodegraven mede, dat de
dalende kaasprijs voor Alkmaar en omstre
ken een foit mag zijn, dit toch niet geldt
voor de Zuid-Hollandsche markt, zoodat be
doeld artikeltje misleidend zou zijn.
Waar wij bedoelde mededeeling van o.i,
tot oordeelen bevoegde zijde ontvingen, nl.
van iemand nauw met de kaashandel in
Alkmaar e. o. betrokken, meenden wij dat
het niet noodig zou zijn, dat nog eens weer te
ondrrzooken.
Hoewel uit het bericht duidelijk bleek,
dat het op de Alkmaarsche markt be
trekking had. kunnen we ons begrijpen, dat
het publiek dacht, dat de kaasprijs een al-
geheele inzakking vertoonde en daarom
spijt het ons, er niet nadrukkelijk bij ver
meld te hebben, dat het niet gold voor de
Zuid-Hollandsche markt.
Een bericht, als door ons geplaatst, trof
fen we ook in andere bloden aan. Ook het
laatste gedeelte, nl. dat de groote organi
saties in de koashandel gevraagd hadden
aan het Crisis Zuivelbureau zijn bemewi-
ingen te beëindigen.
Ons wordt medegedeeld, dat de Ned. Ver.
Kaashandelaren u? Gouda, die ook ge
noemd was, soortgelijk verzoek niet heeft
gedaan.
DE KOOLRAMP IN NOORD-HOLLAND
De Nedcrlandsohe tuinbouw is in het af*
geloopen jaar niet gespaard gebleven voor
natuurrampen. Eerst heeft het Weatlend
te lijden gehad onder den hagelslag vain
Pinkster-Maandag. Toen is in de Betuwe,
Zeeland enz. het fruit door den storm
zwaar gehavend en werd groote schade aan
gericht. En thans heeft de Noord-Holleml-
sche tuinbouw te lijden van luis, waardoor
de koolteelt gedeeltelijk wordt verwoest.
Tal van kweekers zien hun oogst ver
nield door deze diertjes, waartegen gem
strijd helpt, cn waardoor groote velden
zijn aangetast.
Er worden diverse pogingen in het werk
gesteld om de gedupeerde kweekers te hel
pen, en de organisaties hebben een en an
der besproken.
Het zal echter zeer moeilijk zijn een
goed? regeling voor deze hulpactie te tref
fen.
De verschillende stand9organisaties zul
len in samenwerking met de veilingbestu-
ren trachten voor de meest gedupeerden
eenige vergoeding te krijgen, daar de toe
stand van den Noord-Hollandschen tuin
bouw toch reeds te wenschen overlaat.
UIT HET
SOCIALE LEVEN
De Novemberactie van het C.N.V.
In November zal het C.N.V. in 174 plaat
sen van ons land propaganda-vergaderin-
gen houden, en wel:
Vrijdag 1 November: Appingredam. Eedum,
ledemsvaart. Delfzijl. Garrelsweer, Gronin-
;en, Grootegast, Heerde. Hoogevenn. Hooge-
and-Sappei jti
OudePekela.
Holtum. Marum. Middelatum,
mber: Achtkarspelen,
?r, Smllde, Sneek, Ten Boer, L'ithuizerm
n. Winschoten. Zutdihorn.
Dln-ditg S November: Almelo. Ambt Volt
Workum. IJl-st.
Donderdag 7 November: Arnhem. BuAs«uan,
llnxperlo, Éde, EIburg. Etst. Enschede. Gene-
miden, Hattem. Loflser-Overdlnkel. Njjverdal,
Vrijdag 8 November: Aalsmeer. Alkmaar,
Amsterdam. Beverwijk, Broek op Dangendijk,
Franeker. Hasselt, Heerlen, Nuntspeet. Nij
megen. Tiet. Wageningen. Zetten, Zutphen
Maandag 11 November: Alphen a/d Rijn-
Delft. Enkhuizen. 's-Gravenhage. Gortnchonv
Haarlem. Den Helder. Hilversum. Hoorn. LM»
Medemblik, Nieuwer Amstel, Uithoorn. Weesp.
«oordwij k. Pernis, Rhoon. Rotterdai
Wormerveer. Lv-elmonde. Zwijndrecht
Lelden. Maassluis." MlddelharnU. "Oud-Beijer-
•nberg, Rlddei
land. Raamsdonl
kerk. Slledrecht, Sprang-Capelle.
lo. Voorschoten, Waalwijk, Wassen;
Bilt. Driebergen. Eindhoven Ermelo, Gouda.
Haarlemmermeer. Harderwijk, Meppel. Moor-
drechV. Nijkerk, Winterswijk. Zaamslag, Zeist.
-- -- - mpen, Schoonho-
WEERBERICHT
BAROMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 750.0.
Stand vanmorgen halftwaalf 1?.S C.
Hoogste stand te Toulouse 766."S.
WEERVERWACHTTNQ
Stormachtige tot krachtige Z.W. to't N.W.
wind, zwaar bewolkt met tijdelijke opklarin
gen, regen- of hagelbuien, kouder.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
Met buitengewone snelheid heeft zich de
nieuwe depressie over het waarnemingsge
bied uitgebreid. Terwijl de sterke dalingen,
die gistermiddag bij Schotland verschenen,
thans reeds in Zweden worden gevonden,
heeft zich een kern onder 7.15 mM., die nog
toenemende is. hij Schotland gevormd.
De hooge drukking handhaafde zich
slechts in het Z.W. cn nam op het vaste
land af.
Zware Z.W. tot W. storm waait over de
Britsche eilanden, ons land. België en N.
Frankrijk. W. Duitschland met regen in
omgeving en buiig weer in Schotland.
Duitschland heeft groofendcels nog zwaar
bewolkte lucht maar zal later ook resen en
meer wind krijgen. Z. Frankrijk heeft fraai
eer. midden Frankrijk windstilte en misf.
In W. Scandinavië nam de lichte vorst toe
en deze breidde zich tot midden Zweden uit.
Noorwegen krijgt in het Z onder den in-
'lood van de depressie storm en regen.
Na het voorbijtrekken van de kern der
depressie is eenige opklaring te wachten,
r de koude N. wind zal vermoedelijk
krachtig blijven cn buiig weer meebrengen.
TEMPER «PTT TT R
Laagste stand te Wiek (Schotland) 714.6.
20 OCTOBER
Zonsopgang 6.34 uur, zonsondergang 4.55 uur
Maan op nam. uur, onder nam. 2.21 uur
21 OCTOBER
Zonsopgang 6.35 uur, zons.ondergang 4.53 uur
Maan op v.m. 0.08 uur, onder nam. 2.37 uur