M
itm
sanitair
Ufo®
GESTICHTS-OPVOEDING
bezoekt onze
^toonzalen
FIRMA GEBRS. SMILDE
VISCHHANDEL
IJMUIDEN
D K W
N.V. BENIER - DEN HAAG
Onze menger „PLANETO"
fi
Fa. J. W. HAMMINGA
's Zaterdags tol 5 uur geopend
N.V. v.d. Berg 8t Co s Metaalhandei
i^rini Hendrikkade 162-164 Amsterdam
ROTTERDAM: Pootstraat 78 - HEERENVEEN: Heerenwal A144
SPECIAAL ADRES voor STICHTINGEN eil
ZIEKENHUIZEN etc. voor de levering van
PRIMA EIGEN GESMOLTEN RUNDVET EN REUZEL
in bussen van 25 Kilogram
G. W. KOPPEN
FABRIEK van TRANSPORT-,
MAGAZIJN-, WASSCHERIJ-
en ZIEKENHUIS WAGENS
UTRECHT
Telef. 15523 Cath.singel 115
IM.V, HIN'S
Tel. 5656 en 5657
Versche Visch
Gebakken Visch
Gezouten Visch
Haring
Stokvisch
VRAAGT ONZE
UITGEBREIDE PRIJSCOURANT
Conserven
BAKOVENBOUW
VOORHEEN
H.P. DEN BOER N.V.
DORDRECHT
POSTBUS 72 - TEL. 5241 - (2 LIJNEN)
zijn uitermate geschikt voor: ZIEKENHUIZEN, SANATORIA, GESTICHTEN
en KLOOSTERS. VRAAGT PROSPECTUS
HET BRANDSTOFVERBRUIK BIJ EEN OLIE-OVEN IS ZEER GERING
N.V. PAUL BRAND'S UITGEVERSBEDRIJF, HILVERSUM
Bijdragen over de vernieuwing der gestichts-
paedagogie en haar wezen en werkzaamheid
jT H. B R E U E R
met een voorwoord van
DR. JOS. DE BOER
Prijs ingenaaid 3,90 Gebonden 4,90
Al vormen deze bijdragen over de vernieuwing der gestichts-
paedagogie en haar wezen en werkzaamheid geen pacdagogisch
handboek, zooals de schrijver zelf in zijn voorwoord verklaart,
het is toch' een zeer uitvoerige en diepgaande behandeling der
gestichtsopvoeding. Besproken wórdt de vernieuwing daarvan
onder invloed der kinderwetten, en dien der ontwikkeling van
de sociale en cultureele toestanden. Daarna volgen de ver
schillende aspecten der opvoeding, de beteekenis en invloed
vau handenarbeid, spel, sport en dergelijke, en de nazorg.
Het, vooral ook met groote liefde voor het gestichtskind geschre
ven boek, is van belang voor gestichts-opvoedera, maar ook voor
kinderbeschermers, voogdijraden, jeugdleiders en onderwijzers.
„Boekensschouw"
DIT IS EEN BOEK, GEGROEID IN DE PRACTIJK!
Dit boek is verkrijgbaar bij den boekhandel en bij den uitgever
ELECTRISCHE VOL-AUTOMATISCHE
KOELINSTALLATIES
DE OUDSTE EUROPEESCHE FABRIEK
OP DIT GEBIED
STALEN KOELKASTEN jN ELKE GEWENSCHTE MAAT
LAAG STROOMVERBRUIK GERUISCHLOOZE WERKING
Vert. voor Nederland:
Kn F I R A n KI KLOVENIERSBURGWAL 47
ULLnAU IM.V. AMSTERDAM
Van Ostadestraat 10 - Telefoon 111006
met opgebouwden motor voor: SCHUIMWERK
BESLAGWERK
BOTERDEEGJES
en alles wat men wil mengen of aanroeren
Inhoud 20 LITER, dus DE
machine voor Iedere keuken
KWALITEIT 'T HOOGST - PRIJS 'T LAAGST
Verder verkrijgbaar: MENGERS van 12, 30, 60, 80, 100
en 140 Liter Inhoud. D E E G K N E E D M A C Hl N E S, enz.
IETS OVER ..DE VEREENIGING TOT
VERZORGING VAN KRANKZINNIGEN
IN NEDERLAND"
Zou het inderdaad nog noodig zijn „meer be
kendheid" te geven aan heit werk van deze Ver*
eeniging?
Wij geloovcn van ja!
Daarom grijpen wij de gelegenheid, die „De
Rotterdammer" zoo vriendelijk is ons te bieden,
gretig aan om van onze Vereeniging een en ander
te vertellen.
Deze Vereeniging, zooals de naam reeds duide
lijk zegt, stelt zich dienstbaar voor Christelijke
verzorging van Krankzinnigen in ons Vaderland.
Daartoe zijn door haar ettelijke stichtingen en
sanatoria of klinieken in het leven geroepen, die
wij hier zullen noemen: ,31oemendaal" te Loos
duinen met de kliniek „Ockenbnrgh"; „Dennen
oord" te Zuidlaren met het „Noorder Sanatorium";
„Veldwijk" te Ermelo; „Vogelenzang" te Benne-
broek; „Wolfheze" te Wolfheze met de kliniek
„Neder Veluwe"; en eindelijk de „Valeraus-kliniek"
op het Valeriusplein te Amsterdam.
Voor menschen, ddc op de hoogte zijn, moge deze
opsomming overbodig lijken; wij weten uit erva
ring maar al te goed, dat het nuttig kaïn zijn
alle stichtingen en klinieken afzonderlijk en met
name te vermelden. O ja, dat „Veldwijk" tot de
Vereeniging behoort, dat weet men dan nog wel,
maar dat ook „Vogelenzang" door dezelfde Ver
eeniging is opgericht, dat is in sommige deelen
yan het Vaderland minder bekend.
Beziet men het bovenstaande lijstje, dat ligt de
conclusie voor de hand, dat de Vereeniging heeft
getracht zooveel mogelijk in de nooden van het
Christelijk-Protestantsch Nederland te voorzien.
.Dennenoord" werd opgericht om te voorzien
in ae behoeften van Friesland, Groningen en
Drente, „BLoemendaai" in die van Zuid-Holland,
„Vogelenzang" in 't bizonder van Zuid-Holland-
Noord en Noord-Holland, enz.
Op de mogelijke opmerking, dat onze Vereeni
ging blijkbaar het Zuiden vergeten heeft, ant
woorden wij, dat de Zeeuwsche Hervormde en Ge
reformeerde broeders, in overleg met ons, vóór
ruim 25 jaren, zelfstandig ecne Vereeniging heb
ben opgericht en aan „Vrederust", de mooie Stich
ting bij Bergen op Zoom, het aanzijn hebben
gegeven.
Voorts ziiet men dat ook van kliniek of sanato
rium gesproken wordt. Zooals men weet is in later
jaren dc gedachte gepropageerd, den patiënten
zooveel als mogelijk is het „stigma" van krank
zinnigheid te onthouden. Juridisch is het verschil
tusschen de gewone stichtingen en de klinieken
of sanatoria dit, dat, wie in een gesticht opgeno
men wordt, eerst officieel krankzinnig moet zijn
verklaard, terwijl êen kliniek of sanatorium een
gewoon open ziekenhuis is, en dan voor geestes-
krankeh. Voor opname in een gesticht is een
rechterlijke machtiging noodig, terwijl zulks voor
opname in een kliniek niet het geval is. Dus de
families proboeren veelal eerst genezing te ver
krijgen voor hunne zieken in een kliniek. „Vo
gelenzang" heeft wel niet een inrichting met dien
Weidschen naam, maar, en dit is practisch het
zelfde, het hoeft ook zijn „open afdeeling".
De „Valerius-kliniek" in Amstedam neemt een
aparie plaats in. Niet alleen worden hier patiën
ten in observatie opgenomen, maar tevens is deze
kliniek een centraal punt voor wetenschappelijke
studie en wetenschappelijk onderzoek. Vandaar,
dat aan deze kliniek een Hoogleeraar verbonden
is, Prof. Dr. van der Horst, hoogleeraar aan de
Vrije Universiteit
Iedere stichting met bijbohoorende kliniek, sana
torium, of open afdeeling heeft een eigen bestuur.
Deze besturen vormen met elkander het
Algemeen Bestuur, dat de algemeen geldende be
sluiten heeft te nemen.
Bovendien is er een Centraal Bestuur. Dit
bestuur bestaat uit een moderamen van 3 perso-
Een itr getmvwen
van de SQkhting
Vogelenzangte
Bennebroek,
UTRECHT, OTTERSTRAAT 35
TELEFOON 14545
ALLE WASSCHERIJMACHINES
nen plus een afgevaardigde van ieder stichtings
bestuur en is belast met het toezicht op den gang
van zaken, de benoeming van de hoogere ambena-
ren, het leiding geven aan de algemeene finan-
tieele politiek, het voeren van de onderhandelin
gen met de Overheidsinstanties en wat dies meer
zij. Elke stichting heeft een eigen geestelijk ver
zorger.
Op dit ooge inblik tellen onze gezamenlijke in
richtingen bijna 4000 patiënten.
Ziedaar iets over den buitenkant.
Als wij op den binnenkant de aandacht vesti
gen, dan spreken wij in de eerste plaats over oen
grondslag onzer Vereeniging. Deze draagt een uit
gesproken Christelijk karakter. Hervormd en Ge
reformeerd en Christelijk-Gereformeerd werken
broederlijk samen aan dezen gewichtvollen arbeid.
Borstbeeld van Prof. Lindeboom vóór de
Stichting „Veldwijk".
Nu reeds ruim 50 jaren. En wie daarvan meer
wil weten, kan bij hot Centnaal Kantoor der Ver
eeniging, belast met de centrale administratie en
gevestigd to 's-Gravcnhage, Sweelinckplein 1, "aan
vragen hot „Gedenkboek", uitgegeven bij het vijf
tigjarig bestaan der Vereeniging. Dit gedenkboek
bevat een schat van gegevens, maar bovenal doen
ze duidelijk uitkomen wat de drijfveer is geweest
tot het oprichten onzer Vereeniging.
Ieder weet, dat de eigenlijke Stichter is geweest
inu wijlen Prof. L. Lindeboom, de man die 48 jaar
de ziel der Vereeniging is geweest Deze nu heeft
die drijfveer kort en duidelijk weergegeven in zijn
herdenkingsrede, toen hij o.m. zeide: „De Ver
eeniging tot Christelijke verzorging van Krank
zinnigen in Nederland is geboren uit het ontwa
kend en opwakend besef, dat de Kerk van Christus
en hare leden ook tot het werk der barmhartig
heid zijn geroepen; dat zij daarom niet vrij uit
gaan voor God den Heere, als zij hunne krank
zinnige leden, broeders en zusters overgeven aan
inrichtingen „waarin dc eenige Zaligmaker, de ge
nadige en almachtige Geneesheer van ziels- en
Vraagt
SPOORs MOSTERD
lichaamskwalen, niet als de Heere wordt geëerd
en aangebeden".
Niet alleen echter om „meer bekendheid" aan
onze Vereeniging te geven, ook om de lezers op
te wekken juist in dezen crisistijd hun steun te
blijven vcrlecncn, zij doel van dit artikel. Of onze
Vereeniging er dan financieel slecht voorstaat?
Gode zij dank, neen. Wij mochten in den voorbijen
tijd tal van mannen ontvangen, die op zeer zaak
kundige wijze het beleid gevoerd hebben. In dit
verband denken wij b.v. aan wijlen den heer S.
Baron van Heemstra en ook aan de heeren Krap
en Plantenga, die gedurende vele jaren, ook in
zorgvolle tijden, meer in het bijzonder met dö
financiën belast zijn geweest
Natuurlijk ondervinden wij wel op krachtdadige
wijze tien invloed van de crisis. De tarieven
moesten omlaag. Dat was roeping en plicht Wij
hebben ook nu, juist nu, zeer voorzichtig te zijn.
Onze begrootingen beliepen het vorig jaar nog
een bedrag van 4 millioen. Men gevoelt wel, dat,
als wij „tekorten" zouden krijgen, het collecte-
zakje ons niet baten zal. Daarvoor zijn de be
dragen te ingrijpend. Met Gods hulp moet de
„zaak" zich zelf bedruipen en ook nog staande
blijven, als nog diepere inzinking mocht komen.
Daarop hebben wij reeds nu bedacht te zijn.
Intusschen, wij dringen er ten slotte ten zeerste
op aan de contributie (we mochten reeds onge
veer een millioen ontvangen vanaf de oprichting)
te blijven schenken en, kon het zijn, te verhoo-
gen. En wel om deze afdoende reden: de contri
buties worden gebruikt om diè menschen te
helpen, die wel een gedeelte, maar niet het ge-
hoele verpleeggeld kunnen betalen. Wie aan onze
Vereeniging contribueert, verricht een daad van
Christelijke barmhartigheid jegens zijn mede-broe
ders of -zusters. Juist nü nemen de aanvragen om
steun in klimmende mate toe. Wij stellen al do
bijdragen tor beschikking van dit eminente barm-
hartigheidswerk.
De tijden zijn moeilijk. Onze Vereeniging weet
er ook van mee te spreken. Maar God heeft ons
rijk gezegend. Ver boven bidden en denken. Het
is een wonder in onze oogen. Hem alleen de eeret
En ons zij 't gegeven dit groote werk van
Christelijke barmhartigheid te mogen blijven
dienen, opdat onze barmhartige Hoogepriester
daarin worde geloofd en geprezen en dit werk, in
het geloof begonnen, stand moge houden, ook
voor verre toekomst
SPOORs gestampte
muisjes
N.V. GLAS- EX PORT HANDEL
voorheen J. B. DEL1US C°.
GELDERSCHEKADE 20—24 AMSTERDAM
Telefoon 40698 en 47354
LEVERANCIERS aan ZIEKENHUIZEN en
SANATORIA van: GLASWERK
en andere Artikelen voor Apotheek, Laborato
rium en Ziekenverpleging. VRAAGT OFFERTE
Deze welbekende WATERVERF,
alsmede
VERNISSEN, LAKKEN en VERVEN
voor alle doeleinden, levert
VAN DORSSER Co's Veifhandel N.V.
ROTTERDAM (Nieuwe Haven 41)
Fabrikanten sinds 1892
3