LOYALE STEUN GEBODEN
Zoo'n Migraine?
2 DAGEN geldt
MEDDENS'
MET ONZE MARINE
OP ZEE
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1935
TWEEDE BLAD PAG. 5
DE BESCHERMING
VAN DE GULDEN
Het is duidelijk, waarom we in
aparte artikelen de meest voor de
hand liggende en de o.i. meest belang
rijke punten uit de debatten, welke
thans in de Tweede Kamer over het
regeeringsbeleid worden gevoerd, naar
voren brengen. Het geschiedt om de
zelfde reden, waart in in breede krin
gen van ons volk sterk verhoogde be
langstelling is gegroeid voor het poli
tieke gebeuren. Men voelt het immers
aan, dat van het regeerbeleid van dit
oogenblik en in deze spannende peri
ode in de wereldgeschiedenis, mensche-
lykerwijze gesproken, zoo ontzaglijk
veel afhangt voor het levensbestaan
van ons volk.
Wie nog mocht vragen, waarom be
gin Augustus de heer Aalberse niet kon
slagen met de samenstelling van een
parlementair kabinet op breede of des
noods smalle basis, die vindt het ant
woord met volkomen zekerheid in het
verloop dezer discussie.
Afgedacht van enKele „losloopende''
en geen verantwoordelijkheid dragende
groepjes, werd de markante scheidslijn
tusschen de vyf fracties, die de Kegee-
ring willen steunen en de sociaal-demo
cratie, die onveranderlijk uit is op het
omverwerpen van dit kabinet, steeds
duidelijker.
Hoe zouden wij, vroeg Mr. -Joekes
terecht, mee kunnen doen aan de finan-
cieele experimenten der sociaal-demo
craten, met hun geringschatting van
de financieele gevolgen van hun wel-
vaartsplannen?
Deae zeer juiste opmerking wekte
wel de boosheid op van den heer Al
barda, die evenals zijn pers van
ons onbegrensde eerbied vraagt voor de
„degelijke studie" van dit nieuwe,
leen denkend deel der natie; maar de
heer Schouten onderstreepte later nog
eens heel duidelijk, dat wij wèl iets
weten over de wijze, waarop het Plan
van de Arbeid geld wil uitgeven,
maar nog niets over de methode,
hoe men geld denkt te ontvangen.
Ën dit is nu nog maar pén punt.
Wie denkt aan gezag, defensie, de ver
houding van rijk en gemeenten, enz.,
voelt onmiddellijk, dat van een natio
naal kabinet voorshands geen sprake
zou kunnen zijn. Hoe kon Mr. Aalberse
dan meenen, dat hij slagen zou?
Maar waarom dan geen extra-prele
mentair kabinet onder leiding van e&n
ander dan Colyn? Heel eenvoudig, om
met den fractie-leider der anti-revolu
tionairen te spreken, omdat een kabi
net, dat aan deze groep bevredig ng
zou kunnen schenken, zóóveel op het
kabinet-Colijn zou gelijken, dat onmid
dellijk de vraag moest rijzen: waarom
zullen we dit dan door een ander ver
vangen
Het is onze lezers bekend, dat wij
ons verheugd hebben over het feit, dat
Mr. Aalberse niet slaagde. Niet uit
schadenfreude of party zicht, doch om
dat de Kocmsch-Katholieken weigerden
(alleen) met de sociaal-democraten in
zee te gaan. Dit zou immers geleid heb
ben tot een verwijdering tusschen ons
en de Roomsch-Katii. party, welke
slechts schade voor land en volk had
kunnen opleveren.
Het verheugt ons, dat de heer Sphou-
ten eenzelfde klank deed hooren en zijn
blijdschap uitsprak over de verzoenen
de en tegemoetkomende houding, welke
Mr. Aalberse, als partijleider, heefi
aangenomen. Wy mogen elkaar, vooral
in deze tyden, niet loslaten. Juist nu is
samenwerking, vooral van hen, die een
Christelijke politiek nastreven, abso
luut noodig.
Dit neemt natuurlijk niet weg, dat
men onbevangen de schuldvraag over
het noodlottige conflict kan bespreken.
Zulks moet men van elkander kunnen
verdragen. Maar op dit oogenblik is er
geen reden voor.
Het is overigens bekend, dat wy inder
tijd niet geaarzeld hebben de schuld op
de Roomsche fractie te leggen. Ook zijn
wy het met den heer Schouten eens,
dat Dr. Colyn met zijn vraagstelling
slechts bedoelde een beroep te doen
op het goedwillend deel der Kamer en
dat Mr. Aalberse daarop een gansch
ander antwoord had kunnen geven, dan
hij deed.
Wy voegen er echter direct aan toe,
dat laatstgenoemde zich terecht beriep
op een breed citaat uit een artikel in
ons blad, dat wij onder de versche
indruk van het aanhooren van de
rede van minister Colyn schreven en
zonder dat wy kennis hadden kunnen
nemen van de verduidelijking, .welke de
Minister in het stenogram van zijn
rede had aangebracht.
Wy gelooven dat Mr. de Geer in dit
opzicht de juiste formuleering gaf door
te zeggen, dat de Regeering een ant
woord van de Roomsch-kath. fractie
uitlokte hoe dan ook bedoeld
maar dat deze de lapsus (zooals hy het
noemde) heeft „ausgenützt" en voor 't
antwoord de scherpst denkbare formule
koos. Waarom niet gezegd: ons ver
trouwen in uw beleid zal al dan niet
bly'ken uit de vota van onze beslissin
gen over bepaalde regeeringsvoorstel-
len?
Want, wat kregen we nu? Een kabi
netscrisis, niet over een wetsontwerp,
maar over een redevoering. Dat was
fout, maar daarom was ook geen nor
male oplossing van deze crisis mogelijk.
Zoo stelde Mr. de Geer de kwestie en
daar zit zeer veel waarheid in.
De leider der Chr.-historische fractie
moge de schuld verdeelen tusschen Re
geering en Roomsch-kath. groept dit
weerhield hem niet zyn rede te beslui
ten met het uitspreken van het v o 11
vertrouwen in dit kabinet, dat op
dit oogenblik gedragen wordt door de
sympathie van het grotste deel van ons
volk en van de Kamer.
Die loyale verklaring deed weldadig
aan. Zij heeft ook groote waarde in
verband met de positie van onze gulden.
Dr. Colijn heeft in zijn rede gezegd,
dat daarover volkomen klaarheid
moet komen. Hij kan gelukkig over
onklaarheid niet klagen. Reeds gisteren
wezen we op de verklaringen van de
heeren Aalberse en Albarda. Gisteren
komen die van de heeren de Geer,
Bierema, Joekes en Schouten nog bij
en ze werden nog versterkt, doordat alle
sprekers, namens hun fractie, de Re
geering loyale steun toezegden by elk
pogen om de ramp der devaluatie te
voorkomen.
Die groote eenstemmigheid moet de
speculanten en geld-hyena's toch wel
wat zeggen
Terecht wees de heer de Geer er op,
dat inzake de muntpariteit geheel en
ten volle de leiding der Regeering ge
volgd moet worden. Misschien echter
had de heer Schouten gelijk, toen deze
opmerkte, dat men er niets meer van
zeggen moet, omdat elk praten over de
valuatie en hoe die onverhoopt
geschieden moet, twyfel doet ry'zen en
ons volk de zekerheid ontneemt,
welke het voor alles noodig heeft.
Doch hoe het zij, gedane zaken ne
men geen keer, de kabinetscrisis heeft,
helaas, een guldenscrisis tengevolge ge-
li' maar het is verheugend, dat al
thans nu .a 11 e partyen .zich achter de
Regeering plaatsen en geen „operatie"
wenschen, waarvan de uitslag alleen
kan tegen vallen.
Alle onzekerheid is ten deze uit den
booze; Regeering en Kamer hebben
echter geen onzeker geluid laten hoo
ren.
AANBESTEDING
De aanbesteding voor den bouw van het
viaduct in den rijksweg Den HaagRotter
dam zal 17 October a.s. plaats hebben.
KONINKLIJK BEZOEK AAN
DE HOOFDSTAD
Bezichtiging van de Kweekschool
voor de Zeevaart
Omtrent het Koninklijk bezoek aan de
Hoofdstad kan nader het volgende worden
gemeld.
Tegen twee uur vanmiddag kwamen de
Hofauto's op den Dam voor een rijtoer,
waarvan het einddoel was de „Kweekschool
voor de Zeevaart" aan het einde van de
Prins Hendrikkade.
Er was overal veel publiek langs de weg
dat herhaaldelijk een „hoera" aanhief. On
geveer half drie werd het gebouw van de
Kweekschool bereikt. Aan den ingang wer
den H. M. de Koningin en Prinses Juliana
verwelkomd door den voorzitter van het
college van commissarissen, Jhr. Dr. L. H
van Lennep en den commandant van
het Instituut den heer D H. v. d. Hiel.
In de vestibule stond een eerewacht van
leerlingen der Kweekschool opgesteld. Daar
waren ook aanwezig de dochlertjes van den
secretaris van het college van commissaris
sen. dpn heer J. Th. van Valkenburg en
van den commandant, die de Vorstinnen
bloemen aanboden, waarvoor beiden min
zaam dankten.
In de recreatiezaal werden de beide Vor
stinnen toegesproken door Jhr. van Len
nep. die Haar eerbiedig dank zegde voor
de groote welwillendheid om de school
naar aanleiding van het 150-jarig bestaan
met een bezoek te vereeren. Na een over
zicht van de geschiedenis van de school te
hebben gegeven hood spr. H. M. de Ko
ningin een exemplaar aan van het gedenk
boek. dat de heer J. C. M. Warnsinck op
verzoek van commissarissen geschreven
heeft.
Onder dank aanvaardde de Koningin het
boekwerk. In dit boekwerk is niet alleen
de geschiedenis der school geboekstaafd,
maar het bevat ook een overzicht van de
geheele zeevaart.
Na de toespraak van Jhr. Van Lennep
antwoordde H. M. waarna een rondgang
door het. gebouw werd gemaakt
Door den voorzitter van het college van
commissarissen en den commandant werd
aan Koningin en Prinses uitgeleide gedaan.
De Koninklijke auto's waren inmiddels
voorgekomen en de tochl naar de Dam
werd aanvaard. Het was tegen vieren toen
de stoet op den dam aankwam. De belang
stelling langs den weg was heel groot
NOG EENS: DE G. G.
KORT EN BONDIG ANTWOORD VAN
DEN MINISTER VAN KOLONIËN
Het Kamerlid S c h a I k e r heeft den Mi
nister van Koloniën gevraagd, of hij hereid
is te onderzoeken of de Gouverneur-Gene
raal van Ned. Indië lid is van de N.S.B. en
de Kamer mededeeling wil doen over den
vorm waarin dit onderzoek werd ingesteld.
De Minister van Koloniën, Dr. H. Colijn,
heeft deze vraag ontkennend beant
woord.
KLACHTEN OVER
MELKCONTROLEURS
In verband met de publicaties in de pers,
naar aanleiding van een door de Holland
sche Maatschappij van Landbouw bij den
Minister van Landbouw en Visscherij aan
hangig gemaakte zaak betreffende klach
ten over het optreden van melkeontroleurs
wordt ons van bevoegde zijde medegedeeld
dat door den ambtsvoorganger van -den
Minister, zoodra hij deze klachten vernam
aanstonds een onderzoek hiernaar is bevo
len. De opdracht hiertoe was reerts ver
strekt voordat de klacht den Minister van
de zijde van de Hollandsche Maatschappij
van Landbouw had bereikt
Wij vernemen voorts dat bij het uit
gebreide onderzoek reeds tal van per
sonen zijn gehoord, maar dat 't onder
zoek nog niet is beëindigd. Men verze
kerde ons voorts dat niet nagelaten
zal worden krachtige maatregelen te
nemen, indien het resultaat van het
onderzoek daartoe aanleiding zou ge
ven, terwijl t z. t. nadere berichten
hieromtrent kunnen wbrden tegemoet
gezien.
CONTINGENTEERINGEN
Ingediend zijn wetsontwerpen inzake de
regeling van den invoer van:
manufacturen, stoffen en weefsels van
vlos, hennep en halflinnen (verlenging): ma
nufacturen, stoffen en weefsels van kunst
zijde (verlenging), pluche, fluweel en trijp,
alsmede voorwerpen daarvan (verlenging);
tafel- en servetgoed, handdoeken en ander
huishoudeoed. zoowel afgepast als aan het
stuk, beddelakens en sjoopen (verlenging):
niet-houtvormende siergewassen, alsmede
van azalea en hortensia (verlenging); schroef
bouten moeren en antennemateriaal voor
vrijleidingen (verlenging); gort van alle
soorten (verlenging): gelaschte stalen bui
zen. alsmede tot wettelijke regeling van de
verlengde contingenteering van den invoer
van manufacturen, stoffen en weefsels van
geverfd, bedrukt, bnotgeweven, gebleekt en
ongebleekt katoen en van rijwielbuiten- en
binnenbanden.
VARKENSVLEESCH
NAAR BELGIE
Door de sterk stijgende prijzen van het
varkensvleesch daartoe gedwongen (de prijs
steeg in de laatste maanden van 4 frs. tot
7 frs. per KG.) heeft de Ministerraad van
België besloten de invoer contingenten van
varkensvleesch te verruimen.
Teven? besloot men om de invoervergun
ningen niet alleen meer aan in 1931 als zoo
danig bekende importeurs te verleenen, doch
aan iedereen. Men moet echter een waarborg
som van 1 frs. per K.G. storten.
PRINSES JULIANA
VOOR DE MI
CROFOON
Op Dinsdag
I October
Dinsdagavond i Oct. a.s. zal
H.K.H. Prinses Juliana van
9 u. 15 tot 9 u. 20 over beide
Nederlandsche omroepzen-
ders een rede houden over
het werk van het Na
tionaal Crisis-Comité
DE HOME-LIJN VAN DE
„NEDERLAND"
Naar aanleiding van andersluidende infor
maties inzake den vracht- en passagiers-
dienst van en naar Indië van de Stoomvaart
Mij. „Nederland" werd ons van deze zijde
medegec eeld. dat de directie van de „Neder
land" op het oogenblik geen wijziging heeft
voorgenomen in de route van de home-lijn.
De schepen van Java naar Europa en omge
keerd blijven hun route kiezen via het Suez-
kanaal: alleen de schepen in ballast varen,
zooals dit reeds langen tijd geschiedt
rond Kaap de Goede Hoop. Dit laatste is
thans zooals bekend ook het geval met
de Java-New York-iijn, welke maatregel is
genomen in verband met de premie voor mo-
lestrisico. Voor deze route beteekent de om
weg rond Kaap de Goede Hoop slechts een
oponthoud van twee dagen.
Dus weer een ellendige dag in hef voor
uitzicht. Heusch niet noodig I Neem een
"AKKERTJE" en binnen 'n kwartier voelt
Ge U weer irisch en opgewekt en zijt Ge
Uw hoofdpijn kwijt. AKKER-CACHETS
12 stuks slechts 52 cent. Overal verkrijgbaar.
Vraagt ooki „Laxeer-Akkertjes", de nieuwe
vinding van Apotheker Dumont tegen ver
stopping, hardlijvigheid, enz.Werken zacht.
NOG SLECHTS
SE PTE MB ER-AANBIEDING
Colbert Costume
f 48 -
naar maat w
DEN HAAG ROTTERDAM
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
Het Koninklijk bezoek aan Amsterdam.
r de schaakmalch Euwe-
Inzake de klachten over melkeontroleurs
zullen krachtige maategelen genomen wor-
AUTOBUSDIENST ZONDER VERGUNNING
Voor de Amsterdamsche rechtbank had zich
de chauffeur T. M. uit Hilversum te verant-
oorden, omdat hij zonder concessie een
busdienst tusschen Hilversum en Amsterdam
u hebben onderhouden.
De officier van justitie requireerde f 25
boete subs. 25 dagen hechtenis.
Vonnis 8 October.
Op de loer naar.
periscopen
Duikbootengroep verschalkt
Be Kon. Ned. Marine houdt deze
week qecombineerde oefeningen op
de Noordzee. Een speciale verslag
gever geeft in bijqaand artikel zijn
eerste bevindingen weer.
(Van een specialen verslaggever)
Met een variant op een bekenden dicht
regel zou ik kunnen zeggen: „Hoe interessant
wiegelt het leven van een zeeman voorbij".
De zee heeft door de eeuwen heen de Hollan
ders steeds getrokken en zij zal dat blijven
doen, ook voor komende geslachten, die
misschien wat minder avontuurlijk zullen
varen, maar daarom niet met verminderde
animo.
Voor het vertrek van den Helder kregen
we in Hotel Den Burg een korte, krachtige
inleiding van lt. ter zee le kl. H. C. W.
r m a n. Hier volgt het algemeen denk
beeld der eerste dagoefening.
De opdracht
den eersten dag
Een scheepsmacht, bestaande uit Hr. Ms.
pantserdekschip „Gelderland", Hr. Ms. pant
serschip „Hertog Hendrik" en de torpedoboo
ten G. 15 en Z. 5, stoomt van de Humber in
oostelijke koers. Zij vormt de roode partij.
De tegenpartij, blauw, weet, dat die scheeps
macht is uitgeloopen, doch het doel van de
rooden weet zij niet.
Rood weet, dat blauwe onderzeebootactie
kan worden verwacht.
Blauw, bestaande uit een divisie onderzee
booten. Hr. Ms. O 12. 13. 14 en 15. zal trach
ten de roode scheepsmacht te vernietigen.
Aanvankelijk zou blauw worden gesteund
door drie watervliegtuigen voor de verken
ning, maar hiervan werd afgezien in verband
met den sterken wind (de windkracht schom
melde om de 7), terwijl de vredestoestand
het nemen van gevaarvolle risico's, zooals
;n daling in volle zee, niet wettigt.
In den zwarten avond
De „Hertog Hendrik", lichtend uit tiental
len patrijspoorten, lag in den zwarten avond
buitengaats nabij Den Helder voor anker.
Dansend op de golven bracht een Marine
sleepboot mij van de reede af daarheen. Het
langszij komen van de sleepboot was vak
werk.
Een paar stappen op den touwladder van
de „Hertog Hendrik" waren voldoende om
het dek van het zooveel hooger liggende
pantserschip te bereiken. Op deze drijvende
kazerne was. op de wacht na. alles in ruste,
want men zou pl.m. 2 uur in den nacht uit-
iren naar de Humber, 75 K.M. (40 mijl) uit
In de longroom vertoefden nog een aantal
officieren, met- wie wij een babbeltje maak
ten. om daarna ter kooi te gaan.
Te 9 uur in den ochtend begon nadat
de muziek het Wilhelmus en een marsch had
laten weerklinken de eigenlijke oefening.
De opdracht aan Rood was: de sluizen
van IJmuiden in elkaar te schieten en
de verdedigingswerken aldaar on
bruikbaar te maken.
Natuurlijk mocht „blauw" dat niet
weten, zoodat deze partij moest wor
den misleid. Daarom werd in zig-zag-
lijn gevaren, nu eens oost, dan weer
noord- of zuidwaarts.
Om een eventueel optrekken van de onder-
leërs naar IJmuiden te bemoeilijken, ver
deelde de roode partij haar terrein. De Z. 5
■fcl
-v i
ERVARINGEN AAN BOORD
VAN DE „HERTOG
HENDRIK"
en de G. 15 kregen opdracht, resp. noord-
oostwaarts en bezuiden het vermoedelijke
operatieterrein van de duikbooten, deze op te
sporen en hen te dwingen onder water te
blijven.
Duikbooten kunnen nu eenmaal onder
water geen hooge snelheid bereiken (maxi
maal 7 mijl) terwijl de snelheid boven water
ongpveer het dubbele bedraagt.
Slaagde men er in. de duikbooten onder
water te houden, dan zouden de „Gelder
land" en de „Hertog Hendrik" het van die
zijde dreigende gevaar kunnen ontloopen. De
z:g-zag koers had bovendien het voordeel,
dat telkens de trefkans tegenover de duik
booten werd verminderd, wanneer min of
meer in de richting van of naar deze onder
zeeërs werd gevaren.
Het ging er dan ook om dat rood de duik
booten zou misleiden, terwijl deze, blauwe,
groep zelf trachtte, met alleen haar perisco
pen boven de waterlijn zooveel mogelijk on
opgemerkt te naderen.
De commandant van de „Hertog Hendrik",
kapt. ter zee J. F. Furstner (leider van den
tweeden oefeningsdag), en die van de „Gel
derland". kapt. ter zee Dikkers, waren met
hun staf op hun qui vive.
Op de loer naar periscopen
Op de commandobrug stond men
dus op de loer naarperiscopen.
Maar wanneer men er geen enkele te
genkomt, dan levert het geloer weinig
spanning op. Zoo was het inderdaad;
uur na uur verstreek maar we zageh
niets dan golven en af en toe een
Hollandschen of buitenlandschen
koopvaardijstoomer, of dito motor-
Wij verwijlen urenlang op de commando
brug en we vinden alle gelegenheid om van
punt tot punt de zigzagroute op de kaart te
volgen, maar wij ontdekten nergens de
tegenpartij.
Te 4.45 uur seinde de „Gelderland" de let
ters I.N.P., wat in gewone taal beteekent:
einde van de oefening. (Rood had den strijd
gewonnen; de duikbooten waren misleid).
Wij waren nu in het zicht van IJmui
den, waarvan we de sluizen en de ver
dedigingswerken maar intact hebben
gelaten, zij het dan ook dat in theorie
de sluizen genomen en de forten be
schoten waren, Noch de „Gelderland",
noch de „Hertog Hendrik" ging aan
den wal.
Ook moest (wegens weersomstandigheden)
worden afgezien van het aanvankelijke voor
nemen om de persvertegenwoordigers ii
gelegenheid te stellen per sloep naar IJmui
den te varen om daar langs telefonischen
weg hun bevindingen te rapporteeren.
Den volgenden morgen is het weer ta
melijk winderig met bewolkte lucht. Ook nu
moet van het deelnemen van de vliegtuigen
worden afgezien. Hun taak zal zoo goed
mogelijk met seinmiddelen worden overge
nomen.
Blauw weet, dat Rood te zes uur op 5 mijl
van Noord-Hinder met N. tot N.O. koers is
vertrokken en vermoedt, dat Rood zal trach
ten des nachts mijnen te leggen voor een
der blauwe noordelijke zeegaten.
Blauw beschikt over vier moderne onder
zeebooten.
Van waaruit deze onderzeeërs ageeren is
aan Rood niet bekend.
Rood moet de mijnenleggers naar het licht
schip Terschellingerbank brengen, waarbij
het lichtschip Haaks in den avond te 10 uur
op 5 myl afstand moet kunnen worden gepas
seerd. Blauwe O.Z. bootactie is te ver
wachten.
In haar opmarsch via lichtschip Haaks
naar Terschellingerbank moet Rood
dus zooveel mogelijk trachten vrij te
blijven van blauwe verkenning.
Wij varen derhalve langs een omweg, ver
van de Nederlandsche kust, eerst naar licht
schip Haaks en blijven in gros-verband tot
het blauw zou gelukken ons te verkennen.
Een ander middel om blauw in haar opera
tiemogelijkheden te verhinderen is een aan
val met een torpedoboot op het vliegkamp,
dat blauw als basis heeft, n.l. Veere, waar
door de aandacht van blauw zou kunnen
worden afgeleid van het hoofd ,peratieter-
Tevens moet de roode scheepsmacht in
haar opmarsch worden beschermd tegen aan
vallen van onderzeeërs. Voor die bescher
ming zorgen de torpedobontjagers, want
eiken onderzeeër van de tegenpartij zouden
zij eenige zinkbommen op zijn dak sturen.
Voor den aanval op Veere werd de G 15
aangewezen, doch op weg daarneen bij den
Roompot, werd deze torpedoboot veronder
steld op een mijn te zijn geloopen en daar
door tot zinken gebracht. Het slachtoffer
mocht nu onverrichterzake terugvaren en
zich bij de grospartij der rooden aansluiten.
Gekelderd
Wij varen verder en blijven op de loer.
Zouden wij dezen dag de duikbooten te
zien krijgen?
De ochtenduren verstreken, het werd 12
uur, half één, maar de toestand was onver
anderd. Wij koersen zig-zag noordwaarts.
Doch te kwart voor één, op 65 mijl ten
Westen van IJmuiden, wordt de peris
coop van een onder de waterlijn va
rende duikboot ontdekt. Onze sirene
waarschuwt het gros.
Terzelfder tijd zien we de bellenbaan
van een afgeschoten torpedo. De on
derzeeër O. 12 heeft gelanceerd en op
600 M. de „Douwe Aukes" aan stuur
boord (rechts) getroffen. We nemen
de 'torpedo op 200 M. voor den boeg
van de „Hertog Hendrik" waar.
Met het oog op de kosten van zulk een
torpedo, die een bedrag van 9 mille verte
genwoordigt (de nieuwere types zijn nog aan
merkelijk veel duurder) wordt zij netjes door
de Z. 5 opgepikt, om voor een volgende
oefening weder te kunnen worden gebruikt.
De oefeningstorpedo's zijn n.l. zoodanig ge
construeerd. dat zij vanzelf naar de opper
vlakte komen.
Te 1.10 wordt weder een periscoop ge
signaleerd. Het is de O. 15, die langs
stuurboord op 200 meter van de „Her
tog Hendrik" passeert. Twee schijn-
aanvallen blijken door de C. 15 te zijn
uitgevoerd: een op 400 M. op den mij-
nenlegger 11 ern op 300 M. op de
„Hertog Hendrik",
Een rookscherm van 2000 Meter
Nauwelijks acht minuten na de O. 15 ont
dekken we op 1050 M. van stuurboord de
O 14, die een schijntreffer op de „Douwe
Aukes" blijkt te hebben afgevuurd.
De torpedobootjager krijgt opdraeht tot
uitvoering van een rookscherm om de vierde
duikboot weg te houden. Binnen enkele mi
nuten hebben we zulk een scherm, ter lengte
van een paar duizend meter, waar je in de
eerste minuten met geen enkele periscoop
doorheen kunt kijken.
Ipmiddels varen we het duikbootgevaar
tijdelijk voorbij.
Doch dat wil niet zeggen, dat we de vierde
duikboot niet meer zullen ontmoeten. Het is
slechts een kwestie van uitstel.
Want om 3.10 wordt op 1000 meter we
zenlijk de vierde duikboot ontdekt.
Wij koersen onmiddellijk 90 graden
naar bakboord om het torpedeergevaar
te reduceeren tot de kleinst mogelijke
afmetingen.
Het is de O. 13, die twee torpedo's af
vuurt, maar zij missen tengevolge van
het afdraaien van de roode partij.
De strijd is geëindigd met een over
winning ten gunste van de blauwe
1 Heidei
Het seinen met vlaggen, een van de
communicatiemiddelen tusschen de
oorlogsbodems