2 MAANDAG 23 SEPTEMBER 1935 EERSTE BLAD PAG. 3 VLAANDERENS CULTUURSTRIJD den lun j Jan Frans Willem De beteekenis van de Koninklijke Vlaamsche Academie In een halve eeuw is er heel wat tot stand ge bracht, waarop men met voldoening kan terugzien Op 8 Juli 1886 werd door de Belgische regeering een Koninklijk Besluit uitgevaardigd, voor de toe komst der Vlamingen van groote beteekenis: de Koninklijke Vlaam sche Academie werd opgericht. 10 October d.a.v. had in de promo tiesaal der Gentsche Universiteit de plechtige openingsvergadering plaats. Waarom was de stichting dezer Academie van zooveel belang juist voor Vlaanderen? Vlaanderen was in 1830 afgesneden van Nederland en goeddeels op zichzelf terugge worpen. Zwak waren de cultureele betrek kingen tusschen de beide aangrenzende dee- leij van de Dietsche Stam geworden ten ge volge van de Belgische opstand en wat daarop volgde. Van uit Wallonië en Brussel werd een fQj'le Fransche druk op Vlaanderen uitge oefend, de Vlamingen waren immers een xas, geboren om te dienen en de Vlaamsche taal, dat patois, was alleen geschikt voor keuken en 6chuur. Tegen deze verguizing van Vlaanderens taal en miskenning van Vlaanderens rech ten kwam de „Vlaamsche Beweging" in verzet Aanvankelijk was deze Beweging een /aalbeweging. Jan Frans Willems bestreed 't langzaam-aan-verfranschen van het Vlaam sche volk. Al spoedig verbreedde en verdiepte zich de actie. De taalstrijd werd cultuurstrijd. Men ging in Vlaamsche middens beseffen, dat de taal niet op zichzelf leven kan, maar een ondergrond, een voedingsbodem noodig heeft En die voedingsbodem, dat is een wikkeling, een fijne cultuur, degelijke wetenschappe lijke vorming van de geestelijke en maat schappelijke en politieke 'leidens van het volk. De strijd om een eigen cultuur ving aan. Zware, schier hopelooze strijd. Elk rerht moest aan de Waalsch- franskiljonsche machthebbehs te Brussel efgedwon dwongen worden. En hoe weinig kwam er dan van die overwinnin gen nog vaak ■thuis! Nóg heeft Vlaanderen 'feite- lijk, na meer dan een eeuw strijd, geen volbloed Vlaamsche hooge- school en niet overal Vlaamsche offcieele besturen. V. Van des te meer beteekenis is het ge weest in het verleden en is het nog thans, dat Vlaanderen in zijn Kon. Vlaamsche Academie een midden, een centrum van wetenschappelijke activiteit bezit, dat op het cultureele leven in Vlaanderen groote stimuleerende invloed kan oefenen en daar om aan de strijd voor de Vlaamsche rechten een stevige basis kan geven. Waar ons blad steeds voor het belang van wederzijdsche waardeering en cultu reele samenwerking tusschen Nederland en Vlaanderen is opgekomen, is het ons een ge noegen. nu de Academie straks haar halve eeuwfeest, zal vieren, over de structuur der Koninkl. Vlaamsche Academie voor Taal en Letterkunde een en ander mee te deelen en speciaal de aandacht te vestigen op de door haar uitgegeven Verslagen en Mededeelinqen, 'van welke de laatste anderhalve jaargang Voor ons ligt. Zijne Majesteit de Koning is van de Kon. yi. Academie beschermheer. De bestuurder of directeur en de onderbestuurder worden elk jaar opnieuw benoemd. Het is regel, dat een onderbestuurder het volgend jaar be stuurder wordt. In 1933 was het Herman Teirlinck, in 1934 Prof. Dr L. van Puy- yeldc, dit j*mr Toussaint van Boelare. Het secretariaat berust permanent bij Dr L. Goemans te Brussel. De Academie kent drieërlei leden: wer kende, briefwisselende en buitenlandsche eerelcden. 'Tot de eersten behooren hchooren o.a. prof. Vercouillie, mr dr L. Willems, prof. dr Maurits Sabbe, Stijn Streuvels, dr L. Goe mans, dr Frans van Cauwelaert, prof. dr Scharpé (voor kort overleden), prof dr A. Carnoy, Camile Huysmans, Emm. de Bom, August Vermeylen, prof. dr Frans Daels, dr J. Muls. dr J. van Mierop S.J., prof. dr J. Mansion, Felix Timmermans. Briefwisselende leden zijn o.m. Lode Bae- Icelmans, Joris Eecfehout, pref. dr Grootaers, dr A. van Cauwelaert, Minister de Man. Onder de buitenlandsche eorcleden treffen We aan: Prof. Muller. Prof. Aalberse, Jan Celliers, Totius, Prof. van Ginneken, Prof. de Vooys, dr Sterek, Kerm. Bobbers, mevr. Poland Holst, dr Boutens, Willem Kloos. Ten einde een goede werk verdeel ing te be reiken werden er. een aantal commissies in gesteld met eigen bestuur en programma's: een voor de Middelnederlandsche Taal en Letterkunde, een voor de nieuwere taal en letterkunde, een voor geschiedenis, bio- en bibliographie. een voor het onderwijs in en door het Nederlandsch. terwijl er tenslotte nog een bestuurscommissie bestaat, belast oipf organisatorische aangelegenheden. Naast deze permanente bestaan dan di verse niet bestendige commissies, als die voor het woordenboek der Nederlandsche Taal. De Academie heeft de beschikking en het beheer over een budget vanwege den Staat, alsook over ©enige fondsen en lega ten on is dus in de gelegenheid daadwerke lijk de studie van taal en letterkunde te bevorderen, door het uitschrijven van prijs vragen. en het toekennen van prijzen. Het zijn; 1. de Karei Boury-prijs: alle vier jaar 1000 franc voor een Vlaamsch lied. 2. het. Van de Ven-Heremans-fonds: geen prijs, maar hulpfonds tot publicatie van werken. 3. het Salsmans-fonds: evenzoo. - 4. de Beernaert-prijs: alle twee jaar 1000 fr. 5. de Karei Barlicer-prijs: om de twee jaar 1000 fr. voor dc boste historische roman of geromancecrde levensbeschrijving. 6. de Carton de Wiart-prijs: om de vijf Jaar 1000 fr. toe te kennen om beurten aan een Fransch-Belgischen en een Vlaamsch schrijvenden auteur. 7. de J. van Gindorachter-prijs: om de 4 jaar 2500 fr. voor oen werk tot verheerlij king van Brabant. Voorts worden jaarlijks vijf academische prijzen uitgeschreven (plm. 2300 fr.) door de Staat betaald voor antwoorden op prijsvra gen aangaande letterkunde, taalkunde, ge schiedenis enz. De bekroonde werken wor den speciaal uitgegeven. Maandelijks worden in het gebouw der Academie te Gent de zittingen gehouden, van welke vergaderingen men in de Ver slagen en Mededeelinqen een kort résumé aantreft, terwijl de lezingen, di(> daarvoor in aanmerking komen, daarin eveneens worden gepubliceerd. Met tal van academies en andere geleerde genootschappen in 't buitenband staat de Vlaamsche Academie in letterkundig of we tenschappelijk verkeer.-De lijst van uitgaven van de Academie, welke honderden boekdee- len telt, bewijst reeds, hoe intensief het we tenschappelijk leven in dit Vlaamsch cul tuurmilieu is. Een tweetal dezer uitgaven op letterkundig gebied, uit de laatste perio de: Rombauts' Leren en Werken van Poir- ters en Albrechts' Bezweringsformulier, welke wij bij verschijning uitvoerig hebben besproken, maakten ons reeds duidelijk het degelijk gehalte der academische publicaties. De kosten, dip aan Ac organisatie verbon den zijn, worden gevonden uit dc baten, voortvloeiende uit schenkingen en legaten en worden andersdeels gedragen door de regeering. Do zetel der Kon. Vlaamsche Academie staat op de plaats van het aloude Dam mansteen of Huis van Oombergen te Gent. Het gebouw dateert uit de 18e eeuw en is opgetrokken in zeer mooie Vlaamsche Re- naissance-stijl. In dit waardig academie-huis met zijn fraaie gevel zijn de bureaux, salons, vergaderzalen en bibliotheken die tenmin ste 17000 werken bevatten gevestigd. Met trot6 en voldoening mogen de leiders en leden straks bij het halve-eeuw feest op het tot stand gebrachte terugzien. De Vlaamsche Academie helpt daadwerkelijk en krachtig bouwen een eigen Vlaamsche cul tuur cn wetenschap, zij wekt belangstelling voor het heerlijke, rijke Vlaamsche verleden, wekt sluimerende krachten tot actie en activiteit. De Hollandsclae Revue Augustus '35 Om een indruk te geven van het gebied, dat dit oriênteerende blad bestrijkt, moge hier een opsomming volgen van de inhoud van het laatste nummer: Perspectieven: Binnen- of buitenslands Waarover ieder spreekt: De politiek met vacantie? De regeeringscommissaris, dc En gelsche politiek, de Fransche politiek, de god van de oorlog. Onze nation, en intern, ge meenschap: Jong Holland snakt naar werk, landprijzen in Friesland, de volksraad, Suri- naamsche negerslaven. Spiegel der kunsten: Holl. letterkunde en het Holl. volkskarakter, kunst uiting van vrije persoonlijkheid, If. H. Kamerl'ingh Onnes, Nona Sadnz, Manken en het Russische toon eel, Ch. Chaplin. Uit dc wereld van de film. Poëzie van de maand Hoe te leven. Wetenswaardigheden. Toeris me-, sport, natuurleven. Het tijdschrift is een revue van het belang rijkste, dat in de Nederlandsche pers over onderwerpen ren de dag wordt gezegd. Zeer de aandacht trekt de revue der caricaturen, waarvan vele uit buitenlandsche' bladen. Jammer, dat dc foto's over film en sport soms in de richting van het mondaine gaan. Uitgeversadres: Verversdijk 6, Delft. Zeeland door de eeuwen heen Verschenen zijn de 10e en 11e aflevering Hierin wordt de geschiedenis van het ont staan van het Zceuwsche land voltooid met een lijst der thans bestaande polders. Het standaardwerk is nu genaderd aan het tweede deel: de bevolking en haar poli tieke, economische en kerkelijke geschiede nis. Zeer de aandacht trekken in deze afle veringen weder eenige prachtige reproduc ties van kostbare illustraties. Proletarische Kunst Naar het „Vad." bericht, zal de Britsche afdeeling van de Internationale van Kun stenaars een tentoonstelling te Londen in richten, welke zal bevatten schilderstukken van Amerikaansche, Fransche, Nederland sche en Britsche kunstenaars, die zich ge roepen gevoelen te strijden tegen oorlog en fascisme. Voor een deel zal het werk een propagandistisch karakter dragen. Nieuwe Schooluitgaven Tegen de tijd dat de scholen hun deuren weer voor de jeugd open zetten, komen de uitgevers ook met hun nieuwe uitgaven of herdrukken voor den dag. De firma J. B. W o 11 e r s te Groningen zendt er ons enkele. Allereerst maken we melding van Deut sche Gedichte, voorzien van notities en vragen door J. Uitten bogaard. De samensteller heeft getracht enkele bezwaren die zich niet dit onderwerp op het Mulo- examen voordoen, te ondervangen. Dr. J. Fransen en Dr. II. G. Martin publicecrcn liet derde deeltje van Oefe ningen bij de Franse .Spraak kunst, die bestemd is om gebruikt te wor den bij het gymnasiaal- middelbaar en ulo- onderwijs. Do heeron V. Kuyvenhoven, J. C. 3 i s s e e uw en H. van den Tol hebben •ceds eerder een boek over Vaderlandsche geschiedenis uitgegeven ten gebruike van het Chr. Mulo. Thans komen zij met een leerboek voor Algemeene Geschie denis, waarbij afzonderlijk een W e r k- boekje verschijnt. Met verschillend^foto'9 het leerboek aantrekkelijk gemaakt. Er naar gestreefd al het overtollige te vor- ijden. maar tevens lieeft men rekening gehouden met de cisehcn, die het eJcame» en de algemeene ontwikkeling stellen. Het Werkboekje bevat de uiemoriseerstof. Voor hoogere burgerscholen met 5-jarige cursus, Ivcea en gymnasia hebben dc hec- W. Reindersma en Dr. T. Loliui- reeds eerder het eerste deel uitgegeven .van hun Beknopt Leerboek der Na- r k u n d e. Thans is het tweede deel uit gekomen. Hierin worden behandeld het licht, het magnetisme en de electriciteitsleer. Tenslotte kregen we nog toegezonden het derde deel van de fraaie serie. Het uwe Nederlandse Proza in ellen, verzameld door H. G o d t h e 1 p en A. F. Mirande. Deze uitgave staat op zeer hooe peil en we twijfelen ook niet of zij zal veel gebruikt worden. Natuurlijk valt het gemakkelijk op de keuze der stukken aanmerking te maken. Maar de samenstel lers hebben getracht alleen het heel goede te kiezen. Zc hebben.o.a. iets genomen uit de werken van Van Looy, Couperus, Van Schen- del, Slauerhoff, Jan H. Eekhout enz. In het voorbericht „Aan onze collega's" omschrij ven dc samenstellers hun bedoeling. Deze houdt o.m. in „geestelijk energiën in onze leerlingen wakker te roepen door hen met velerlei mensen-in-taal in contact te bren gen." Er klinkt ook dc klacht in dat er in de drie hoogste klassen zoo'n bitter klein beetje tijd is voor het litteratuuronderwijs. Kerknieuws. Het Zionisme Zooals uit de onlangs vermelde wrijvingen gedurende het 19e Intern. Zionistencongres te Luzern reeds aan den dag trad, is van eenseezinde, laat staan eensluidende opvat ting t.o.v. de idealen der Zionistische wereld organisatie weinig meer té bespeuren. Behou dende en moderne elementen, zuiver religi euze en andere (tot soc.-dem. toe) groepen komen af en toe met elkaar in meer of min der onzachte aanraking en het kan bijna een symbool heeten, dat thans besloten is, nog vóór het einde van dit jaar het gebeente van Dr. Theodor Herzl, den stichter der Zion. wereldorganisatie, naar Palestina over te brengen, hetzij naar Jeruzalem hetzij naar een voor stad van Haïfa. Immers, het is de benaming „de eerste Joodsche Staatsman", (door Zangwill) aan Herzl gegeven, die ons terstond verplaatst in het hart der beweging, welke na Luzern nu te Weenen haar uitgangspunt heeft genomen. Het is de nieuwe, revisionistische Zionisten- organisatie, tellende ongeveer een 750.000 leden uit 43 landen, welke thans haar ideaal verbindt, niet slechts aan de gedachte van der Joden terugkeer naar Palestina, doch aan de verwezenlijking van een Joodsche meerderheidsstaat aan beide zijden van de Jordaan. De Joodsche Staat In dien Staat moet elke Jood vrij burger zijn; geen sprake dan meer van een orga nisatie met leden en contributies. „Ouder- wetsche denkbeelden", zoo noemde Jabotins- ki, de voorzitter van het nieuwe Congres de dusver nagestreefde idealen. Gestreefd moet nu worden naar „de wereldgemeenschap van het Jodendom van Zion"; haar vergaderingen moeten parlement heeten, officieele erken ning van haar souvereine rechten en offici eele vertegenwoordiging te Genève en elders moeten dan geëischt worden. Breed en grootsch is de opzet: de nieuwe groep zal een tienjarenplan voorstel len voor den eersten termijn van dit opper- zionisme. Dit plan zal men bij de mandataire mogendheid (Engeland) indienen. Het zal voorzien in de vestiging van 1H millioen Joodsche landverhuizers uit alle landen van de verstrooiing, zoodat iedereen kan deelnemen aan dit begin van den grooten uittocht. Is het niet merkwaardig, dat, gelijk Herzl in zijn tijd gegrepen werd door het in het Dreyfus-drama aan het licht tredend anti semitisme en zijn oproep tot een Zionistisch wereldcongres deed weerklinken, thans de oproep om den Joodschen Staat weer klinkt, terwijl in Duitsehland het Joden- 1 de wereldvijand genoemd wordt door de leiders van den Duitschen Staat? De tragiek van een volk, dat Gods volk ge noemd is. Ahasverus. Zou er wel één school te vinden zijn, met een zoo groot aantal leerlingen van Ncdcrl. nationaliteit, die niet gesubsidieerd wordt? Giften worden bij voorkeur ingewacht op postrekening no. 197120, ten name van den „penningmeester van het Comité tot Steun der Nederl. Piot. Burgem. Marnixschool Antwerpen" te 's-Gravenhage. Dit is een prachtig werk, van de hand van den heer J. Hoogwerf, hoofd der Da Costa-Scliool tc Rotterdam, cn op keurige wijze uitgegeven door J. N. Voorhoeve te Den Haag. Er zijn vele handboeken, die bij het ver tellen der Bijbclsche Geschiedenis kunnen worden geraadpleegd en gevolgd maar de heer Hoogwerf geeft jets geheel eigens. Aan dit werk ligt een arbeid van vele jaren ten grondslag. Als jong onderwijzer maakte de schrijver reeds veel werk van het rak Bybelsehe Geschiedenis en wat zijn speurzin in al die jaren wist te veroveren in dit boek vastgelegd. Men tobt wel eens mot de vraag hoe 't mogelijk is vaak overbekende verhalen zóó te vertellen, dat zc toch weer leven en boeien Dat is mogelijk, en naar dit doel moeten allen streven, die geroepen zijn de jeugd te verhalen uit oe Gewijde Geschiedenis. Ernstige bestudccring van dit boek zal daartoe zeer bevorderlijk zijn. Moeilijke teksten worden kort en duidelijk verklaard, vaak met citaten uit geschriften van Dr. Obbink, Dr. Goslinga, Dr. de Groot. Dr. Edelkoort en vele anderen. De schrijver blijkt zorgvuldig te hebben geraadpleegd wat tot op heden is verschenen. Reeds hierin onderscheidt dit boek zich van alles wat op dit gebied verscheen. Maar er is meer. Dit kloek opgezette werk vertelt van interessante uitspraken, gedichten, his torische bijzonderheden en zoo veel meer. die 't verhaal ongemeen zullen verlevendigen Men vindt verzen van Da Costa, Revius» I.uyken en A. Wapenaar. Wij hebben er de proef mee genomen on „heel de klas was louter oor" 't is 't wel sprekendste compliment, dat wij den schrij ver kunnen maken. Het werk wordt zeer verduidelijkt door teekeningen van Tj. Bottema. Het Nieuwe Testament is reeds compleet; over het Oude Testament zagen nu acht af leveringen het licht. Respectabel is het aantal werken dat de heer Voorhoeve heeft geschreven. We noe men daarvan: Beslistheid; Geschikt voor den hemel; Bolsjewisme en Evangelie; Een uit duizend; Zijn rijkdommen; Indien er een God in den hemel is...; L'ïnspiration: Er staat geschreven; De ingeving; De Bijbel een wonder; Onzichtbare machten; Het boek met zeven zegelen; I-lct Darbisme en de kerk van Dr J. Lammcrts van Bueren aan de Schrift getoetst; Het z.g. Darbisme; Vergaderen op den grondslag van Matth. 18:20; Gemeentelijke onafhankelijkheid Tweeerlei tucht; Eenheid en gemeenschap; Het heil des Heeron (over het boek Jona); Christus onze blijdschap; (de brief aan dc Filippenzcn); Christus onze Hoop (idem aan de Kolossen-zen); Rust zoeken (Het boek Ruth); De Zoon des menschen en Zijn toekomst; In verdrukking; Op de bergen (beiden reisverhalen): Vier van de klein sten der aarde; Het boek zonder woorden; Het boekje met vier bladen, enz. enz. Be halve Timotheus redigeert dc lieer Voorhoe- re ook hot maandschrift „Bode des Hcils", welk blad thans zijn 78e jaargang beleeft. Medewerkers en. vrienden hebben zich thans opgemaakt den verdienstelijken wer ker op zijn gedenkdag tc huldigen. Omdat men daarbij wil handelen in den geest van den jubilaris zal de huldiging een sober ka rakter dragen. Kunst cn Letteren. GIFTEN EN LEGATEN De Ned. Herv. Gem. te R ij s w ij k (N. Br.), ontving van wijlen den heer J. West er- laken, in leven wethouder aldaar, een legaat van f 2000, te verdeelen tusschen Kerk en Diaconie. Schoolnieuws. BURGEMEESTER MARNIXSCHOOL TE ANTWERPEN Men verzoekt ons plaatsing van het vol gende: De nieuwe cursus van deze eenige Prot. Chr. School te Antwerpen aan de Lange Winkelstraat 5 is begonnen met 117 leer lingen, wel een bewijs hoe noodig deze school in Antwerpen is. Er is bij verleden jaar zelfs een kleine vooruitgang te be speuren. toen met een eursus van 114 leer lingen begonnen werd. Men onthoude deze school zijn steun niet! Ze is absoluut op eigen krachten aan- ewezen, noch van de Belgische, noch van de Nederlandsche Regeering ontvangt zij subsidie; Het weekblad „Timotheus" Bestaat 1 Oct. 40 jaar Het Christ, weekblad „Timotheus", dat te 's-Gravenhage verschijnt, bestaat 1 October veertig jaar. Het bla-d werd in 't jaar 1895 opgericht door wijlen den heer H. C. Voorhoev Jz. die de eerste hoofdredacteur er van wa en die aanvankelijk bedoelde een weekblad te geven voor de jongelui. De eerste rij medewerkers bestond uit de heeren H. J. Emous, Dr. C. J. G. v. Hoogstra ten, P. J. Kloppers, H. J. Lemkes, H. B. v. Lummel, Ds. A. J. A. Vermeer, Dr. J. Voor hoeve, mej. Wibh. Riem-Vis, J. N. Voorhoeve cn Ds. B. ten Kate, predikant te Velp, die 9 Nov. '95 tot den kring der medewerkers toe trad. Onmiddellijk bij verschijning werd het blad vereerd met de inteekening van H.M. de Koningin-Regentes, gevolgd door een la tere mededeeling dat de Koningin-Moeder de inteekening had vernieuwd tot aan de meerderjarigverklaring van H.M. Koningin Wilhelmina. Tal van medewerkers zijn aan het blad i den loop der jaren door den dood ontvallen. In Febr. jl. ontviel door den dood aan Timo theus, Staatsraad A. W. F. Idcnburg, die ihet blad tot een groote steun is geweest. Een nieuw trio mocht de redactie echter in '35 aan de rij der medewerkers toevoegen, n.l. de heeren Dr. II. Colijn, minister-president, Min. van Staat, Jhr. Mr. D. J. de Geer en Dr. P. J. Idcnburg. Van hen, die sinds het verschijnen van het blad daaraan verbon den zijn noemen we de tegenwoordige hoofdredacteur, cle heer J. N. Voorhoeve en Dr. J. Voorhoeve tc Dillenburg, die de me dische rubriek van het blad verzorgt De redacteur, de heer J. H. v. Riesscn, is nu 28 jaar aan het blad verbonden. Krachtige financieele steun werd aan Timotheus gege ven door den bekenden Rotterdamschen ban kier, den heer J. Voorhoeve J.zn, door Post mus genoemd ,/Jc man die het orgel trap teNa 1899 was het de heer N. Samsom te Alphen a. d. Rijn, die het blad krachtig steunde. Het blad werd niet opgericht om materieel gewin, ook niet door uitgevers en drukkers, want de exploitatie geschiedde vaak met groote opofferingen en geldelijk De tegenwoordige hoofdredacteur, de heer J. N. Voorhoeve, jubileert gelijk we reeds meldden, met het blad. Johannes Nicolaas Voorhoeve were Aug. 1873 te Rotterdam geboren en is een zoon van, wijlen den heer H Voorhoeve Jzn. De jubilaris voel de zich evenals zijn vader aange trokken tot het geestelijk w Na de lagere school te hebben doorloopen werk te hij zich bij door privaat-les sen en trad in den loop der ja ren als spreker op in verschillen de landen, Frankrijk, Duitsehland, Engeland. Oor spronkelijk uitgever en medewerker trad hij later in zijn vaders plaats op als hoofdre dacteur van het blad. Zoo juist weergekeerd ran een reis naar Egypte en Palestina, zag van zijn hand een werk het licht onder den titel: „In Bijbelsche 6feer". De jubileerende hoofdredacteur is op me nig terrein een vooraanstaand man. Hij is oorzitter en mede-oprichter van de Ver- eeniging Chr. Rusthuis „Ilebron" te Hilver sum, dat voor enkele jaren zijn zilveren ju bileum vierde; idem voorzitter en mede-op richter van de Chr. school te Breskens, die deze maand haar zilveren jubileum vierde; oorzitter van de Ver. „School met den Bij bel" in de Seanredamstr. tc Den Haag, die in '33 haar gouden feest vierde; idem van den Andreaskring in den Haag, die bijna 10 jaar bestaat en ten doel heeft bevordering \an het jeugdwerk aldaar; idem van de te Alphen gevestigde verceniging tot oprich ting en instandhouding van Chr. lokalen en tot verspreiding van Bijbel en Chr. geschrif ten; mede oprichter van de Chr. Jongeman- nenvereeniging in Den Haag; tientallen van jaren een vooraanstaand werker op Zon- dagssohool-gebied en voorzitter van de com- tot behartiging van de Zondags school-belangen in Nederland. (Alleen in Den Haag tellen de Zondagsscholen van den heer Voorhoeve 1400 leerlingen). dingsboot te strijken, welker bemanning da voldoening smaakte den vermiste, die zich. al dien tijd boven water had weten te hou den, in uitgeputten ioestand binnen boord te balen. UIT HET SOCIALE LEVEN DE LOONBIJSLAG IN DEN LANDBOUW, Onder veel belangstelling heeft Ir C.^Stevcns, k'Vu! ïi'in gTn |Z.) de loonbijalag.ïgilir g in. den landbouw besproken en toegelicht. De loonnormen. aldus spr., zijn vast gedocum ■atel<J ingevolge de landbouwcrlsisorgantantle Wil e boer gebruik maken van de- regeling, dan mi hij boven zijn normale aantal arbeiders wei loozen die bij de arbeidsbeurs staan imgeschre- ven, in dienst nemen. b.v. om te dralnee-ren. ega-. li.°eeren enz. Komt dan het loonbedrag, dat hu irt totaal uitbetaalt, boven den loonnorm voor zün I bedrijf, dan krijgt hij van dit surplus 50 vergoed. De boer mag daarvoor al zijn arbeiders* vaste, gehuwde en Jongelui meetellen, bpr, eerde mee te doen en den termijn tot 3h te gebruiken, om in de zaak thuis te gera ken. Men kan nu nog toetreden. Spr. zou er t waken, dat een bemiddelde boer. die zijn: jf heeft verwaarloosd, van de;e regeling rillen vestigen op de gem Hierna deed de heer Ste' ienst voor den landbouw. Gemengd Nieuws. JEUGDIGE DIEVEN BENDE GESNAPT De politie te Maastricht heeft gear resteerd een zestal jeugdige personen, die den laatstcn tijd in de omgeving van Maas tricht verschillende diefstallen met inbraak hadden gejileegd. In den avond van Zater dag jl. werd tijdens afwezigheid der bewo ners ingebroken in de villa van H. in het villapark te Maastricht. Ontvreemd werden onder meer eenige gouden en zilveren sie raden, alsmede een bedrag van 1 40. Woens dag werd in verband daarmede overgegaan tot arrestatie van den 20-jarigen R. en ach tereenvolgens werden aangehouden J. G., 1. H. J. C., T. R. en L. T., allen in den ouder dom van 18 tot 20 jaar on wonend te Maas tricht. Zij bekenden zich te hebben schuldig gemaakt aan diefstal bij H. in het villapark, alsmede aan een inbraak in de Tramstraat. R. bleek bovendien schuldig te zijn aan diefstal van een rijwiel ten nadeele van B. Daar vermoedt wordt, dat de jongens zich nog aan andere inbraken hebben schuldig gemaakt, wordt het onderzoek voortgezet. Na afloop daarvan zullen zij ter beschik king van de justitie worden gesteld. IN KOKENDE SOEP GEVALLEN Van den landbouwer E. te Overloon (N.-Br.) viel een kindje van 2 jaar in koken de soep. Het kind verbrandde zich deerlijk en moest direct onder dokters behandeling worden gesteld. BRANDSTICHTING. De politie der gemeente Wvmbritsera- deel. heeft zekere J. v. d. V uit Abbega gearresteerd, die ervan verdacht wordt brand te hebben gesticht en een spiegel ruit ie hebben ingeworpen. In den afgeloopen nacht te half drie werd een groote spiegelruit ingeworpen van de firma v. d. M. en R. aan de Markt straat te Sneek. De politie vond geen dader meer. doch een spoor leidde naar IJlst. Op de grens van die gemeente en Wyrobritse radeel ontdekte zij, dat in een groote hooi mijt van den veehouder S. L., brand was gesticht. De politie van de drie genoemds gemeenten ondernamen nu gezamenlijk een klopjacht, welke echter niets opleverde. Te ongeveer zeven uur Zaterdagmorgen werd echter brand ontdekt in een hooimijt op het erf van de weduwe R. te Abbega. De motorbrandspuit uit Sneek verscheen spoe dig. doch de hooiberg is in vlammen opge- gan. Ook daar bleek de brand een geva, van kwaadwilligheid. Toen men op het terrein van dien brand ging speuren bleek zich daar v.d V. te bevinden, die zich zoo verdacht gedroeg, dat men hem arresteerde, als vermoedelijke dader van deze misdrijven. Te Bloemendaal brak brand uit in cle banketbakkerij van De G. De brandw kon het vuur beperken tot de bovenverdie ping. De bakker is met zijn knecht gear resteerd. De G. had een brandende kaar? tusschen brandbare emballage geplaatst en had daarna met zijn gezin de bakkerij ver laten. De G. heeft hekend. Zijn knecht is op vrije voeten gesteld. VERDRONKEN Bp Ambt-Belden is de ongeveer veer. tigjarige landbouwer J. Klein Poelhuis na bij de IJzcre Brug in het Twen'e-Rijnka naai geraakt en verdronken. Het lijk is la ter opgehaald. OP SMOKKELAUTO'S GESCHOTEN Onschuldige het slachtoffer Zaterdagmiddag kwamen twee auto's na bij het gehucht Het Kalf. deel uitmakend van de Belgische gemeente Clinge, naar de Nederlandsche gemeente Clinge gereden. De bestuurders gaven geen gevolg aan het bevel van de douanebeambten, oin te stop pen, waarna onmiddellijk op hen geschoten werd. Terzelfdertijd kwam de ongeveer 5.V jarige J. Meerschaert van zijn hofstede gereden. De man werd door verschillende kogels in den onderbuik getroffen. In ernstigen toestand is hij opgenomen in het ziekenhuis te St. Nicolaas in België. De beide auto's zjjn op Nederlandsch gebied ontkomen. AUTO-GIRO-VLIEGTUIG GEDAALD Te Winschoten is Vrijdagmiddag een auto-giro-tocstcl gedaald, dat enkele uren te voren van Waalhaven was vertrokken met de bedoeling naar Eelde te vliegen. Door het slechte zicht was de bestuurder, de heer Van der Velden, die met zijn echtgenoot© in het toestel zat, uit den koers geraakt, zoodat, toen hij zich weer kon orienteeren, het toestel zich boven Winschoten bleek tc bevinden. Benzinegebrek dwong den bestuurder tot een landing, welke vlot werd volbracht Na dat benzine uit Eelde was gehaald, koos men om half vijf- weer dc lucht, en vertrok het toestel in de richting Groningen. WONDERLIJK BEWAARD Het stoomschip „Johan de Witt" had op zijn laatste reis uit Genua een oponthoud, doordat 's ochtends vijf uur een matroos er boord viel, zonder dat eenig lid van de bemanning dit bemerkte. Pas tegen zeven uur werd de matroos vermist, aldus weet de Tel. te melden. De gezagvoerder liet het schip oogcnblikkelijk stoppen en voer terug. De geheele bemanning werd op den uitkijk Na twee uur tcruggestoomd te hebben, dus juist den tijd, welke voorgeschreven staat om terug te keeren wanneer er ie mand overhoord is gevallen, zag een der uitkijkposten op volle zee een zwarte stip. Onmiddellijk werd order gegeven een red- Rechtzaken. GESTRAFTE SOLDATEN Het Hoc.g Militair Gerechtshof heeft uit spraak gedaan in de zaken van den gedetineer den korporaal-torpedomiker A. V., die bij von nis van den Zeekrijgsraad wegens diefstal werd vorordeeld tot 4 maanden gevangenisstraf met aftrek der voorloopige hechtenis en ontslag uit den militairen dienst zonder ontzegging van de» bevoegdheid om bU de gewapende macht te dle- t stag™ u 11 de'rf inili- de be- H-gdOie-id om bij de gewapende der voorloopige hechtenis, welk vonnis door het Hof werd bevestigd: denzelfden gedetineerde* die bij vonnfs van denzelfden krijgsraad wegens dere feitelijk met geweld bedreigen, werd ver oordeeld tot 4 maanden gevangenisstraf met af trek der voorloopige hechtenis en ontslag uit d<en militairen dienst zonder ontzetting van dei bevoegdheid om bij de gewapende macht te die nen. welke bükomende straf door het Hof werd opgelegd met ontzetting van de bevoegdheid* terwijl het vonnis overigens werd boveptlgdj den gewoon dienstplichtig-soldaat D. M.. die bij vonnis van den krijgsraad voor de Landmacht 8 maanden gevangenisstraf, welke straf door. het Hof werd verzwaard tot 5 maanden gevan genisstraf: den gewoon dienstplichtig-soldaad J. Z„ die bij vonnis van laatstgenoemden krijgs raad wegens het verspreiden van een geschrift, waarvan de strekking was de krijgstucht te on dermijnen. werd veroordeeld tot 1 week gevan genisstraf. Het Hof epraJv^dezen beklaagde vrjj wegens gebrek aan bowiifii OMKOOPING VAN EEN AMBTENAAR De Amsterdamsche rechtbank behandelde een strafzaak tegen een ambtenaar van de G.E.W, en den electrloien-installateur A. J. S„ die te- •t dezen ambtenaar bewot. welke particulieren een installatie aanvroe- later vervoegde hij zich dan aan het kan van de G.E.W., cn gaf zgn. deze adressen; den ambtenaar op. Op deze wijze wist hij provisie, die daarvoor werd toegekend, irt i justitie jn ambUvoorschrlftei n twee Jaar. Tegen den electrt regens oplichting en omkoop VERDUISTERING VAN 61.090 De rechtbank te Amsterdam veroordeeld? den koopman W. R.. die als directeur van de N.V, Unlverseele Producten Handels Compagnie te Amsterdam een bedrag van 60.000 heeft ver duisterd. tot een gevangenisstraf van een jaar en drio maanden met aftrek van voorarrest, Verck. had een volledige bekentenis afgelegd; het O. M. had een gevangenisstraf van twee jaar Ingezonden Stukken. Buiten verantwoordelijkheid der redactie) Mijnheer de Redacteur, rn het nummer van Zaterdag 14 September Het kc-mt hierop neer. dat u niet goed vindt* t de^ verhoogde boter prijs door de consument lijk? Neen. omdat de producent nog maar 70 >cent krijgt voor zijn product van het voor- rlogsche peil. Zie de indexcijfers. Als men! W|j krijgen van de fabriek voor 1 geleverd ln melk. clroa ƒ1.00. (Di waarde plus regeerlngsioeslag. R< moet mistsohlen betalen 1.80. Wat er tuas< ligt wordt gebruikt, orn den export te steunei ambtenarensalarissen enz. Nu schrijft u da erg vost belijnd schijnt boter, ïarkt- IJ levensonderhoud 110. :eld c 100). r bov« isoluut elke v 00. zoola.ni •an de prijs te betalei lucent er de dm pc van erbij maar laten, hopende, dat U betoog zult Inzien. SCHMAI» Dedecnev&art. Ommerkanaal G 109 het onbillijke - i heffing, die vo< lent op de beter gele-gd wordt buitenland de Hollandjche b de helft, die wij hier betalen. Ook dc Index heel zuiver. Hot Nationaal tnkoi 'ng-aanslagen blijkt, niet zoo oven dat van 1014. toen het hoofd der bevolking heel v®< tniddeld inkom- as ƒ250. In 1932 et totaal-inkom- in in 1932. Iets 2ÏG In het oog bevolking th. nog boven 1914. zoo moet dit •rdeeld over ruim 8 millioen p -1 echts ruim G millioen. oet worden get ouden, dat de twee millioen grooter ia dan -lksinkomen thans jfsgToepen zijn. konveten genoten worden dai De producent zal niet de du^„ ..„.„vl> ,c, laagde heffing, integendeel, door de hooger prijs neemt het binnenland?-1- ----- wat niet voordeeliger is. Al! derd was met 10 In plaats - dit de boter p r o d n een t ntet geschaad ea het boter v e r b r u Ik was er door gobaat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1935 | | pagina 3