LEGEROEFENINGEN IN GELDERLAND
MAANDAG 23 SEPTEMBER 1935
T O G A's - HEERENKLEEDING
OPGERICHT 1819 SCHOÜTENSTR. Ni.
Firma C. JöRG Sr. UTRECHT
Kerknieuws
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Vinkeveen, cand. G. den
Duyn te Weesp. Te Harderwijk, R. N. B.
Bouthoven te Huizen (N.H.).
Bedankt: Voor Hees-Neerbosch, N. J.
Cupedo te Noordwijk aan Zee.
AFSCHEID, BEVESTIGING EN INTREDE
Ds. M. D. Gij sman te Dr
hoopt Zondag 6 Oct. a.s. afscheid te nemen
van de Herv. Evangelisatie te Drachten,
Zonda? 13 Oct. d.a.v. intrede te doen by de
Ned. Herv. Gemeente te Kampen, na beves
fcigd te zyn door Ds. P. Warners, te Doe-
tinchem
Gisteravond heeft Ds. A. T. W. de
Kluis, komende van V 1 is si n g e n, zijn
intrede gedaan bij de Ned. Herv. Kerk te
Rotterdam. De bevestiging had 's mor
gens plaats gehad in hetzelfde kerkgebouw
(de Groote Kerk) door Ds. J. Vossers
Vlissingen, die als tekst had gekozen Lu-
kas 14 24.
Ds. de Kluis had als tekst voor zijn in-
tree-predikatie uit Marcus 9 8, de woor
den: „Jezus alleen", en zeide dat hij
het gewaagd had het beroep naar de groo
te stad aan te nemen, ziende op Jezus.
Na de predicatie richtte de nieuwe pre
dikant zich tot de kerkelijke colleges, Ds.
Zeydner, Ds. Vossers, het ministerie van
predikanten. Tot zijn ouders, die mede aan
wezig waren, ztfde spr.: „Vader en moeder,
dat u hier aanwezig zijt, is mij een groote
vreugde. Gedenk mijn arbeid in uw gebed"
Tot de gemeente richtte spr, zich met de
vraag: „Bidt voor mij opdat mij gegev
worde met vrijmoedigheid te prediken Je
zus, en Jezus alleen".
De kerk was zoo vol, dat tal var
zigen moesten staan. Er waren vele aan
wezigen uit Vlissingen en Seroos-
kerke, de vroegere gemeenten van Ds. de
Kluis.
Ds. H. J. Langman te Muider-
berg is voornemens Zondag 27 Oct. a.s. af
scheid te nemen van zijn tegennwoordige ge
meente wegens vertrek naar Ju t r ij p-H o m-
merts (Fr), waar hy Zondag 3 Nov d.o.'1
zyn intrede hoopt te doen na vooraf te zyn
bevestigd door zyn oom, Ds. Joh.
man van de Lier, oud-lid van de 2e Kamer.
De heer J. Plomp, cand. en beroepen-
predikant bij de Geref. Kerk te G r ij p s k e r-
ke (Zld.), die d>or de classis Middelburg
toegelaten tot den DienS: des Woords, hoopt
20 October zyn intrede te doen, na bevestigd
te t$n door Ds H. Pestman, van Ryswyk, die
te Grijpskerke zijn voorganger was.
Gisteravond heeft Ds. P. H. Borgers
afscheid genomen van de Ev. Luth. Gemeente
te Rotterdam, sprekende over 1 Cor. 1
24. De naar Apeldoorn vertrekkende leeraar
sprak zijn collega Ds. C. C. G. Visser
Ds. L. S. P. v. d. Chys toe, alsmede de
wezige predikanten van Schiedam en Haar
lem. Voorts nam hy afscheid van verschillen
de kerkelijke instanties, vrienden en beken
den. Ds. v. d. Chys bracht woorden van dank
aan Ds. Borgers wien daarna toegezongen
werden de bekende woorden ..U zeegne God.
Hy steil' u tot een zegen", enz. Slechts 1%
jaar heeft Ds. Borgers de gemeente van Rot
terdam gediend; de verhouding tusschen
recht- en vrijzinnig in den kerkeraad had
zijn gestel zoodanig beinvloed, dat hy hë: be
ter oordeelde, reeds thans heen te gaan.
JUBILEUM Dr. KUYPER Jr.
Ook in het midden der gemeente heeft Dr.
A. Kuyper Jr. zijn zilveren jubileum als pre
dikant van de Geref. Kerk van Rotter
dam herdacht. Dit geschiedde gisterenmor
gen in de Nieuwe Westerkerk: alvorens in
gebed te gaan, herinnerde de jubilaris aan de
onvergetelijke dagen rond 18 September en
aan zijn ernstige ongesteldheid van des tijds.
De prediking had tot onderwerp Iiebr. 13 8
en tot thema: „Jezus Christus een
zelfde". Na het uitspreken van den zegen
werd Dr. Kuyper door de gemeente toege
zongen Ps. 134 1 en 3.
Ds. J. W. P. LE ROY
Na maandenlange ongesteldheid Is Ds. J.
W. P. Ie Roy, predikant der Ned. Herv. Ge
meente te S 1 o t e r d ij k, gisteren weer vooi
zijn gemeente opgetreden. Er was begrijpe
lijkerwijze groote vreugde over het herstel
van den ook buiten Sloterdijk om zijn vol
hardend strijden voor de plaats der Kerk in
het volksleven bekenden predikant.
NED. HERV. KERK TE APELDOORN
De Kerkeraad der Herv. Kerk te Apeldoorn
en Het Loo heeft met het oog op de uitbrei
ding der gemeente thans besloten
gaan tot het beroepen van een zesden
predikant,
DE PSESBYTBRIAANSOHE ALLIANTIE
De Presb teriaansche Alliantie of Gerefor
meerde Wereldbond vergaderde van 49 Sep
tember j.l. te Podebray in Tsjecho-Slowakye.
De op deze vergadering vertegenwoordigde
Gereformeerde kerken tellen te zamen 4050
millioen zielen. Voorzitter was prof. dr. Cu
tis van Edinburgh. In het midden der be
sprekingen ë:onden de rapporten over den toe
stand der Gereformeerde (Hervormde) kerk
in onderscheidene landen. Uiteraard was
bijzondere belangstelling voor het rapport der
Duitsche Gereformeerden, dat door dr. H
mann Hesse van Elberfeld werd uitge
bracht. Dr. Hesse deelde mede, dat de reli
gieuss opleving in de Duitsche kerkelijke
kringen en de vraag naar het wezen der kerk,
welke daarbij in het middelpunt staat, de Ge
reformeerde beweging zeer sterk ten goede
komt.
Prof. dr. Adolf Kei le r van Genève re
fereerde over de verhouding van de Gerefor
meerden en de Li/cherschen in den Duitschen
kerkstrijd en hoeveel toenadering er is, dank
zy ook het werk van Karl Barth, al blijft de
ronfessioneele liefde tegen een unie gekant.
Besproken werd eveneens de groote confe
rentie van de Lausanne-beweging te Edin
burgh in 1937.
Kerk en Staat in Duitschland
SYNODE VAN O.- EN W.-PRUISEN
In de Waalsche Kerk te Königsberg heeftop 8
en 9 September de Geref. Synode van Oost
en West-Pruisen vergaderd. Met 21 tegen 3
stemmen heeft deze Svnode uitgesproken t.o.
v- de vrye Geref. Synode van Duitschland, dat
zy zich met de laatstgenoemde Synode homo
geen verklaard. Hoewel dit beslui': geen vol
strekt gezag heeft over de plaatselijke kerken
werd toch de hoop uitgesproken, dat zy de
uitspraak der Synode zullen volgen. Königs
berg en Gumbinnen hadden dit reeds vooraf
toegezegd. Aan den Geref. Bond in Duitsch
land is voorts verzocht, dezen winter een pre
dikant te willen zenden, die de geineenten
bezoeken zaL
DE OECUMENISCHE
BEWEGING
Een rede van Prof. Keiler
Op de te Zeist gehouden Oecum.-Theolo-
gen-Conferentie heeft ook de bekende Prof.
Dr. Adolf Keller uit Genève gesproken en
wel over den huidigen stand der oecumeni
sche beweging. Uit zijn rede, die ten deele
den achtergrond en de bcteekenis der bewe
ging in het licht stelde, laten wij een frag
ment volgen, waarin Prof. Keiler de beheer-
schende invloeden op de oecumenische be
weging schetste.
Zij wordt z.i. beheerscht door.de ideologie
der Europeesche revoluties, door het op
nieuw herleven van de reformatorische theo
logie en door het gevoel van kerkelijke ver
antwoordelijkheid ten aanzien van den wo
re Idnood.
De revoluties van dezen tijd zijn anders
dan die van vóór 100 jaren was. Toen ont
sproot de revolutie uit intellectueele ideeën
die men vervolgens in practijk wilde bren
gen. Thans is het anders. Officieel heeft de
Russische revolutie de ideologie van het
Marxisme. Maar in wezen is ze daaruit toch
niet ontstaan. Ze is ontstaan uit het feit.
dat in de orthodoxe theologie, anders dan in
het hoogmoedige Westen, de enkeling niet
wordt beschouwd als er te zijn om zijns zelfs
wil, doch om der wille der gemeenschap.
Daar werd de verlossing niet gezien als
verlossing van den enkele, doch als kosmi-
scne verlossing, in welke ziel en lichaam
nauw verbonden waren en beide in alge
meenheid deze verlossing moesten deelach
tig worden. Verbindt men dze gemeenschaps
gedachte nu met de eeuwenoude mystiek
van de Russische volksziel en met het be
sef dat de kerk in haar gemeenschapstaak
teleurgesteld had en de verlossing niet
bracht, dan heeft men het bolsjewisme. Het
is de verabsoluteering der gemeenschap in
het zoeken naar de gemeenschappelijke ver
lossing voor alle volken. Het bolsjewisme is
eschatologisch. Maar het eischt dan ook
alles en beteekent het einde der Chrsteiijke
kerk. In wezen kan de kerk niet sterven;
en toch sterft ze in Rusland, althans uiter
lijk. In Italië is het anders. De totaliteits-
eisch is er in wezen dezelfde. Maar men
heeft er in het Lateraanverórag in 1929 een
compromis aangegaan. De Protestanten heb
ben daarbij dank zij Mussolini geluk ge
had: in hei Lateraanverórag wordt van de
Weldenzen niet gesproken als van een ge
dulde kerk, maar als van een toegelaten
kerk. Toch is de vraag hoe lang een com
promis duurt.
Het is in gevaar nu de Waldenzèn
op den eisch van Mussolini om zich
oneens te verklaren met de vredes-
woorden van den aartsbisschop van
Canterbury met een weigering geant
woord hebben. Het heele compromis is
een camouflage. In Duitschland worot
het probleem principieel gesteld. Daar
is het niet zoozeer de staat of de partij
die verabsoluteerd wordt maar de na
tie. de volksgemeenschap:
Rosenbergs Mythus beteekent een heilig-
spreking der natie. Tegelijk wil de natje
kerkvriendelijk zijn; dat is de verzoeking
waarvoor de kerk daar staat en die zij
dank zij Barth, met steeds stijgende be
slistheid afgewezen heeft. Toch is het iets
van beteekenis, dat daar de staat een Chrs-
telijken onderbouw zoekt, des te meer van
beteekenis als men er op let hoe in Rusland
de kerk niet slechts in cte catacomben moest
gaan, maar werkelijk sterft.
Mede is kenmerk der tegenwoordige oecu
menische beweging, dat de reformatorische
theologie weer opleeft. Van alle zijden dringt
de behoefte aan theologische fundeering,
En met deze theologische opwaking
paart zich een sterk gevoel van kerke
lijke verantwoordelijkheid, waarbij het
niet de priester is of het kerkelijk col
lege, maar de kerk zelve die spreekt
en spieken wil. En 'dit gansche vra-
gencomplex mondt uit in de oecumi-
sche beweging en wordt in deze be
handeld. Deze beweging is de belicha
ming van een opleving, welke op alle
terrein van religieuss belangstelling de
interesse vernieuwt en leidt.
In Kerkopbouw van September, waar-
een geïllustreerd artikel van den archi
tect Ir. Daan Jansen over het liturgisch
centrum onzer Prot. Kerken, bepleit H. M.
W. B a n d e 1 een vermeerderde belangstel
ling voor de openbare school t.o.v. het Gods
dienstonderwijs. Hoewel hij principieel erkent
dat de Godsdienstige leiding alsvanzelfspre-
kend van een Godsgemeenschap (kerk etc.)
behoort uit te gaan, gelooft hij toch, dat men
dezen, echt reformatorisch, het priester
schap van eiken geloovige niet mag verwaar-
loozen. „Laat de kerk toch komen tot een
zoo hoog mogelijke activeering harer lidma
ten, ook in de gemengde school! 'k Bedoel
daarmee: laat elke leerkracht in de openbare
school, die „godsdienstonderwijs" d.i. prac-
tisch gesproken „Bijb. Geschiedenis" wil
geven, dat toch doen."
Volgens den schrijver zyn de eigen onder
wijzers lang niet de ongeschiktsten om Gods
dienstonderwijs te geven. „Bij de tegenwoor
dige groote klassen (tot 48 en 50 toe) wordt
or „vak" leeraren steeds moeilijker „orde
te bewaren". En bij ieder is toch zeker de
overtuiging sterk, dat bij „wanorde" van de
Godsdienstige leiding niet veel terecht komt.
„Bovendien vind ik persoonlijk de associa
tie: Godsdienst hoort bij dominees en Gods
dienstonderwijzers, niet aanbevelenswaar
dig. 't Ligt in de lijn van het bekende: „ge-
looven doe je in de kerk!" Alweer, reforma
torisch gedacht is dat alles niet."
EEN WOORD OP Z'N PAS
De Oecumenische Raad der Kerken beeft,
onlangs een manifest doen uitgaan in ver
band met de oorlogsgeruchten, en daarvan
voorlezing verzocht aan dc aangesloten
Kerkgronpcn, waartoe ook behooren de
Geref. Kerken in H.V. Dc Kerkeraad van
Leeuwarden heeft nu aan den Raad
doen weten, dat hij het manifest niet zal
laten voorlezen. De motieven daarvoor weer
spiegelen zeer waarschijnlijk, wat in veel
breeder kring ook gedacht wordt.
De Kerkeraad dan schreef: „Het is ons niet
duidelijk wat in de huidige omstandigheden
de zin van zulk een manifest kan zijn. Het
is niet moeilijk in het algemeen van veroot
moediging en van strijd voor de rechte be
ginselen te spreken, maar het is de vraag
of we daartoe het recht hebben zoolang dui
delijke, scherpe en concrete uitspraken uit
blijven.
,.Onze Kerkeraad vreest zeer, dat de veel
vuldige herhaling van algemeene beginselen
en ideeën niet alleen volkomen vruchteloos
is, maar bovendien gorote schade kan betee-
kenen, wanneer de wereld gaat opmerken,
dat juist het verkondigen van deze schoone
beginselen een zaak van woorden blijft. Om
deze redenen hebben wij niet den moed ge
had, de hoorders in onze gemeente opnieuw
pen aantal algemeene uitspraken te doen
hooren, waarvan de reëele beteekenis
hun ontgaan moet."
OUDERLINGEN-CONFERENTIE
Donderdag 10 October ':e half 8 zal in het
kerkeraadsgebouw Ammantraat 23 te R o t-
t e r d a m de Ouderlingen-Conferentie in de
classis Rotterdam worden gehouden. De agen
da vermeidi een referaat var. Prof. Dr. K.
Schilder over de beginselen der C. D. U.
DE PRUISISCHE SYNODE BIJEEN
Een telegram uit Berlijn meldt, dat in
strijd met de uitdrukkelijke verlangens der
Rijksregeering de Pruisische Evangelische
Synode vandaag te Steglitz toch bijeenkomt.
CALVINISTISCH WEEKBLAD
U hebt het derde proefnummer gelezen
en tot een abonnement besloten? Probeer
dan één van Uw kennissen ook te bewegen
een abonnement te nemen. De uitgeefster
zendt U als belooning hiervoor de zoo juist
verschenen nieuwe druk van „Thomas a
Kempis: De Navolging van Christus", souple
gebonden. N.V. W. D. MEINEMA, Delft.
CATECHISM USPREEKEN
Nauwelijks was onze inededeeling over het
plan van Ds. van Veldhuizen van de pers,
of een andere uitspraak trok de aandacht.
Het is Ds. P. van Dijk, die in zijn kroniek
in het Geref. T h e o 1. Tijdschrift,
schrijvende over do minder goede bezetting
der kerken bij de Catechismusprediking, op
merkt:
„Het, is niet good, maar ik kan het heusch
niet als zoo'n groot gebrek aan geestelijk
leven zien. wanneer iemand 's avonds
de Radio naar een preek van een bekend
goeo spreker over een schoonen tekst gaat
zitten luisteren, waarbij de verdeeling en
de psalmen in de gids staan aangegeven,
liever dan onder een catechismus-behande
ling bijv. van de Sacramenten op te gaan,
waarbij hij van te voren reeds weet, dat
Zwingli, Luther e.t.q. voor 't front worden
gehaald om de jaarlijksche afstraffing te be
komen."
Op de eerste vier woorden van dit citaat
komt het nochtans aan!
ZENDING EN PHILANTHROPE
CENTRALE P. H.
Hetgeen zeggen wil: Ned. Centrale vooi
Practische werkverruiming en hulpverlee
ning. Deze hulp wordt verstrekt aan alleen
staande personen van eiken leeftijd of ge
zindte, die door tijdsomstandigheden of per
soonlijken aanleg niet in staat zijn zichzelf
te handhaven. Men verschaft denzulken pas
sende arbeid of verzorging in gezinnen of
eigen tehuizen. Van deze laatste zijn er vijf,
t.w. voor kinderen, mannelijke personen, al
leenstaande dames, hulpbehoevende vrouw
en alleenstaande heeren. In 1934 heeft de
Vereeniging 194 personen in haar tehuizen
of gezinnen verzorgd. Bovendien kon in 58
gevallen verhooging van inkomsten worden
bereikt of werkkansen geschonken, of elders
plaatsing worden bewerkstelligd, terwijl
31 personen een betrekking kon worden be
zorgd.
Daar de vereeniging geen enkele subsidie
ontvangt, is zij aangewezen op dc mecslal
geringe, verpleeggeldcn en op de publieke
liefdadigheid. Haar adres is Groesbeek
(Telef. 27) en het gironummer van den pen
ningmeester 149242.
ZUSTER J. KIJKHOEK NAAR SAMOSIR
Voor den terugkeer van de zes jaren gele
den naar Samosir uitgezonden en na een half
jaar verlof naar dat eiland vertrekkende
ter J. Rijkhoek was gisteravond in het kerk
gebouw der Vrije Evang. Gemeente te 's-G
v e n h a g e een samenkomst belegd. Dr. P. B.
M ii 11 e r van Nijverdal, Ds. I. V e s s
van Den Haag, de heeren Jac. v. d. Bijl van
Amsterdam, C. A. van Bergeyk uit Rotterdam
en C. M. Bos uit Dordrecht, bestuurslid der
Samosir-Zending, hebben daarbij het woord
Slag bij Holten: Rood door
Blauw omtrokken
Koninklijk bezoek aan de troepen
(Van onzen eigen redacteur.)
Deventer, 20 Sept.
DERDE DAG
Het was Zaterdag uitgezocht manoeuvre-
weer geworden.
De regen had opgehouden en wel begon
dö ochtend met een stevige mist, maa
zon wist daar spoedig raad mee. De neve
len verdwenen vrij snel en het werd een
stralende dag. De zon was niet al te warm
en gaf aan het mooie landschap leven en
kleur.
De Koningin naar de oefening.
Reeds om even acht uur passeerden
H. M. de Koningin en H. K. H. Prin
ses Juliana met gevolg in drie auto's
Deventer en reden in de richting
Bathmen. Het hooge gezelschap zou
de oefening op den derden manoeu
vredag in haar geheel volgen.
Op het kruispunt waar de rijks
straatweg zich splitst naar Bathmen
en naar Holten stond de ruitergene
raal Fabius met zijn staf gereed om
de vorstelijke personen te ontvangen.
Ook het publiek was in grooten go-
tale aanwezig en juichte de lands
vrouwe en haar dochter hartelijk toe.
Hetzelfde geschiedde in den loop van.
den ochtend overal waar zij versche
nen.
Generaal Fabius lichtte H. M. en de Prin-
is uitvoerig in omtrent het verloop der
oefeningen en de opstelling der partijen.
Daarna vertrok de kleine stoet in de rich
ting van Holten. Vooraf echter was H. M.
uitgestapt om met haar gevolg te voet langs
verschillende troepenonderdeelen te wande
len, die ter plaatse wel reeds stellingen
hadden ingenomen, maar nog in rust wa
ren. Eerst om half 10 zou n.l. de oorlogs
toestand intreden.
De groote slag.
Ditmaal zou bij Holten de groote slag ge
slagen worden.
De veronderstelling was de volgende:
Rood. dat bestaat uit de Verkennings-
afdeeling versterkt met een escadron wiel
rijders, heeft de omgeving van Holten bezet
bezuiden de spoorbaan Deventer—Holten
Rijssen (richting van West naar Oost) en
oostelijk van den N.W.Z.O. loopenden
Kunstweg EspeloHoltenMarkelo.
Daartegenover opereert Blauw met twee
gevechtsgroepen waarvan er slechts één, de
noordelijke, in actie komt langs den straat
weg Bathmen—Holten; de zuidelijke wordt
verondersteld in de omgeving van Markelo
te staan.
De blauwe macht wordt gevormd door de
wielrijders, een compagnie mortieren en
twee Batterijen van 6 en 7 c.M. van de Rij
dende Artillerie. Als reserve doen dienst
beide regimenten cavalerie met de overige
artillerie.
Voor de blauwe wielrijders, die zich ln
3 omgeving van Gorssel bevonden, was
het reeds om half 6 dag; over Bathmen zijn
in de richting van Holten gereden. De
huzaren waren uit Laren en Bathmen naar
het tooneel van den strijd opgetrokken.
De blauwe wielrijders hadden opdracht aan. Ook de reserve is aangekomen in haar
een aanval te doen langs de hoofdweg, ter
wijl dc huzaren een omtrekkende beweging
zouden maken en komende uit noordelijke
richting over Espelo en den Holterberg de
roode stelling op de flank moesten aantas
ten en omtrekken. Deze omtrekkende be
weging was als verrassing bedoeld. Rood
zou dan zoodanig in de klem komen, da*. Buffel en Bison in actie. Vinnig spuwen de
zijn stelling moeilijk houdbaar zou zijn.
Uit Holten en verren omfrek was de be
langstelling voor deze oefening zeer groot.
Zoo groot zelfs, dat de weg naar het hotel
op den Holterberg, die was opgenomen in
het operatieplan, voor al te grooten toeloop
door de politie werd beschermd om te voor
komen, dat de oefening zou worden belem
merd door een al te grooten overvloed van
kijkers.
De „oorlogscorrespondenten" trokken er
maar weer met hun „busje" op uit Voorbij
de splitsing Bathmen—Holten werd reeds
spoedig op de blauwe troepen gestuit.
De aanval komt.
Als we om een uur of negen Holten na
deren is de eerste gevechtsaanraking reeds
begonnen. Af en toe ratelen in de verte mi
trailleurs en een enkele maal doet ook het
doffe geboem van de lichte artillerie zich
hooren.
Eer we verder het terrein ingaan, loopen
we even aan bij den hoofdhulpleider, kolo
nel von Geusau. De „mooie kamer" van een
eenvoudige boerenwoning dient hem tot
werkkamer. Bij hem komen ook nu weer
per ordonnans de berichten binnen en
wordt het ingewikkelde raderwerk der oefe
ning in beweging gehouden.
Reeds voor 9 uur was de Koningin bij
hem op bezoek en had zich uitvoerig doen
inlichten.
Al grooter dan haar moeder.
De eenvoudige bewoners van de tijdelijke
commandopost hadden met aandacht het
voorname gezelschap gadegeslagen. De ko
lonel vertelde hun, dat die eene dame de
Koningin was en de andere de Prinses. Ja,
dat hadden ze wel gedacht en tevens opge
merkt, dat die „al grooter is dan de
moede r".
Ook wij vernemen van den kolonel, die
in ons leger een zeer gezaghebbend tacticus
is, hoe het er thans bij staat.
De wielrijders zijn hun opmarsch langs.
den weg reeds begonnen. Heel voorzichtig gebeuren.
loodrecht op den weg staande uitgangsstel
ling; straks zullen we haar vinden bij
Neerdorp, tusschen Espelo en Holten.
We rijden verder in de richting Holten,
waar de voorposten van blauw en rood
elkaar naderen.
Daar komen de pantserwagens van rood:
vlammetjes der ratelende mitrailleurs naar
buiten. Maar Blauw laat zich door het ge
knal niet overbluffen. Het zet ook een groo
ten mond op en de 6 c.M. kanonnen, die
ter zijde van den weg zijn opgesteld, slagen
er al spoedig in orn de beide wagens tot
den aftocht te nopen. De blauwe voorpos
ten herademen.
In Holten is de hulpleider, kapitein
Voorst Evekink van de 2e afd. van het Dep.
van Defensie, bezig de laatste aanwijzingen
te geven voor de opstelling der roode troe-
We rijden het dorp door en slaan den
weg in noordelijke richting (Espelo) in. Bij
Neerdorp stuiten we op generaal Fabius
met zijn staf.
„Hel zal hier
„een woest punt
worden", licht de generaal in. We begrijpen
de aanwijzing. Blijven en kijken.
Er is ook wel een en ander te zien.
Ter zijde op een zandweg in het bosch
staat de cavalerie en ook de artillerie heeft
er een plaats gevonden. Van hier uit zal de
omvatting van Holten een aanvang nemen
dwars over den weg zal het op den Holter
berg aangaan. Straks zullen de wielrijders
en de dan afgezeten huzaren uit het bosch
op de zuidelijke helling breken en aandrin
gen op den spoorweg recht vooruit en met
Holten in dc laagte vlak voor zich. Hun
linkervleugel omvat dan den rechtervleugel
van Rood, dat zijn positie daardoor onhoud
baar ziet gemaakt.
We wachten en slaan de groote bedrijvig
heid op deze plaats gade.
Om kwart over elf passeert uit de rich
ting Espelo een sterke afdeeling wielrijders,
bestemd als rechtcrflankbedekking. Zij gaan
in de richting Holten.
Even later verschijnt de Koningin. Zij en
haar gezelschap stijgen uit. Snel neemt het
aantal toeschouwers langs den weg toe. Te
voet, per fiets of per auto zijn ze gekomen.
Wielrijders zetten den weg af. Er gaat wat
HM. de Koningin en H.K.H. Prinses Juliana begeleid door den commandeerenden offi
cier, op weg naar het gevechtsterrein.
Even later draaft het voorhoede-
escadron der huzaren met zijn zware
mitrailleurs den zandweg uit en den
kunstweg op naar den Holterberg;
een stuk van 6 c.M. Veld sluit de be-
heersehende bocht in den weg af. In
middels is in het voorterrein het ge
vecht in hevigheid toegenomen. Het
ge-tok-tok der mitrailleurs doet zich
voortdurend hooren en ook de doffe
geschutknallen vermenigvuldigen in
aantal. Vliegtuigen snorren door de
lucht, schieten hun berichtkokers om
laag en geven de linie van den vijand
aan.
Nu gaat ook de rest van het eerste regi
ment in draf zijn stellingen opzoeken, ge
volgd door een rijdende batterij van 7 Veld.
Even pauze en in galop snelt het tweede
regiment huzaren de weg op. Wielrijders
met mitrailleurs vormen de achterhoede.
Aanval op Rood.
Nu naar den Holterberg. Daar zal om
half een de aanval op Rood loskomen. Ook
de Koningin ïegeeft zich naar dit hooger
gelegen punt, verlaat de auto en kiest zich
een uitnemenend waarnemingspunt, dat
velen op korten afstand met haar deelen.
De brigade-commandant en de commandant
Veldleger bevinden zich hier reeds.
We staan op den linkervleugel, ter plaat
se waar het reserve-escadron is ingezet.
Voor ons ligt de spoorbaan, rechts Holten.
Plotseling begint het in het bosch te kra
ken. De huzaren zijn afgezeten; hun paar
den staan in het bosch. De mannen drin
gen, nadat de artillerie voor de noodige
voorbereiding gezorgd heeft, ten aanval uit
het hout te voorschijn en gaan met spron
gen' voorwaarts door de voorgelegen akkers
op de spoorbaan aan.
Rood geeft aanvankelijk geen kamp,
maar ziet zijn positie ten slotte van drie
zijden bedreigd. Het front begint te wanke
len als het al te gevaarlijk wordt om aan
het opdringende blauw weerstand to blijven
bieden. Er komt beweging bij Rood en van
uit de verte ziet men verschillende groepen
zich terugtrekken in de richting van
straatweg. Het doel van Blauw is bereikt:
Holten moet worden prijs gegeven; de posi
tie is onhoudbaar.
Langs de heele linie klinken dan het
is inmiddels 2 uur geworden de trompet
signalen: staken van de manoeuvre.
De rust breekt aan.
De welverdiende rust breekt aan. Daarin
zullen de keukenwagens hun wonderlijken
invloed doen gelden. Onze jongens wat
hebben die duizenden zich flink gehouden
laten zich hun „natje en droogje" goed
smaken; velen hebben nog wat extra's bij
zich: goede gaven als „appeltje voor den
dorst" meegekregen van bun kwartier
gevers of van de eenvoudige bevolking, die
met gulheid en hartelijkheid de soldaten
allerwege heeft ontvangen.
Na de lunch werd afgemarcheerd naar de
kantonnementen.
Maandagmorgen wordt opnieuw begon
nen met een zelfstandige oefening in de
omgeving van Laren en Oolde. De L. B.
nadert dan weer geleidelijk den IJsseL
Dinsdag trekt ze er nogmaals over heeD
om dien dag en ook op Woensdag mee te
doen aan oefeningen onder leiding van
den commandant Veldleger.
Gelijk men weet wordt daaraan ook deel
genomen door infanterie uit Ede, Arnhem,
Doesburg, Harskamp, door een bataljon Ja
gers uit het kamp van Laren en voorts
door artillerie uit Ede en Oidcbroek. Ook
de pontonniers zijn weer van de partij, be
nevens de vliegdienst.
De te houden gevcchtsoefeningen hebben
plaats op terrein tusschen IJsel en Apcl-
doornsch Kanaal.
gevoerd. Voorts spraken afgevaardigden der
Vrije Evang. Gem. te Amsterdam, Dordrecht,
Gouda, Utrecht, Goes en Wemeldinge. Zuster
Rijkhoek dankte voor de vele hartelijke
woorden. Liederen van twee zangkoren,
luisterden de plechtigheid op.
Schoolnieuws.
Inr. van Onderwijs te Zetten
In het verslag-1934 der Inrichtingen voor
Onderwijs van de Heldringgestichten te Zet
ten lezen wij, dat men, van buiten Zetten
komende, rechtstreeks als leerlinge van de
Kweekschool of van de Vakschool kan wor
den ingeschreven. Mee kan echter ook, wan
neer de noodige vooropleiding ontbreekt,
ee.-st de H.B.S. met 3-jarigen cursus bezoe
ken, waarvan het einddiploma toegang geeft
tot de Kweekschool en tot de opleiding voor
huishoudkundige aan de Vakschool.
De Normaalschool herdacht haar 70-jarig
bestaan. Bij het eindexamen slaagden 28 van
de 29 leerlingen. De vierklassige inrichting
werd tot een drieklassige teruggebracht; van
een vijfjarige kweekschool vormen de drie
overgebleven klassen den onderbouw.
Bij het eindexamen van de H.B.S. werd
aan 21 van de 23 candidaten het diploma uit
gereikt. De nieuwe cursus begon met 63 leer
lingen. Aan het eindexamen van de Christine
Hermine-Huishoudschool namen 30 leerlin
gen deel. Aan 13 candidaten kon het diploma
van Huishoudkundige, en aan 11 dat van
Assistente in de Huishouding worden uitge
reikt.
Evenals in 1933 deed ook dit jaar een
klasse leerlingen van de Opleiding tot Leera-
res bij het Landbouw Huishoudschool, examen
voor de Rijksacte N XIX. Van de 16 candi
daten der School slaagden er 13 voor het
geheele examen en twee voor het eerste deel.
Aan de school is een externe tweejarige
cursus voor lager landbouw huishoudonder-
wijs verbonden van 2 dagen per week, die
de a.s. leeraressen gelegenheid geeft om zich
te oefenen in het lesgeven aan de gewone
soort leerlingen, die ze later onder haar
leiding zullen krijgen.
De plaatsingskansen zijn zeer goed. Van
de eerste groep van 12 geslaagde leerlingen
is er slechts één, die nog geen gesalarieerde
werkkring heeft gevonden. 8 hebben een zoo
goed als volledige leeraressentaak, terwijl de
anderen maatschappelijk werk verrichten.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Benoemd tot onderwijzeres aan de Ned.
Herv. school te Daarle (O.), Mej. A. J. M.
't Hooft te Nieuwland (Dr.).
Benoemd tot hoofd der Geref. School te
Beilen de heer J. M i c o 1 a i, hoofd der Chr.
School te Ru wiel.
Aan de School met den Bijbel te Boskoop
(Nieuwstraat 3a) is benoemd Mej. D. v. d.
Goot te Utrecht.
Benoemd aan de Prinses Julianaschool te
West-IJsselmonde (hoofd K. Mulder), Mej.
C. Ruisaard te Ouderkerk a. d. IJssel.
Mej. Kiszt, onderwijzeres aan de Chr.
school te Munnekezijl is benoemd aan de
Chr. school te Kollumerpomp.
Benoemd als kweekeling mei akte aan de
Chr. school te Loenen aan de Vecht de heer
J. M. Verburg te Amsterdam.
Tot kweekelinge met akte aan de Chr.
School te Heteren is bcnoimd mej. W.
Ariesen te Randwijk.
Gxamens
Acndcmliche examens. Kampen. Theol.
Instrumentmaker. I. e 1 d e n. Ver. tot Bev. van
de opl. tot instrumentm. te Lelden. Gesl.leerl.-
instrumentm. de heeren J. Knol, Amsterdam; W,
X v. d. Heydt, Delft; J. Licht. Amsterdam; G.
A v. d. Veen. Amsterdam; W. Bool. Assendelft;
C. Putman. Amsterdam: I» Knol). Delft; B. E.
X C. Hartwig. Delft: F. M. de Groot. Th. Meyer I
en H. Heuberts allen te Amsterdam; G. Lanooy,
J. W. Wassenaar. G. T. Breuring en G. L. 1''. I
C'loos te Lelden; M. F. Lensvelt. Schevenlneen
Göbel. H. Th. Bftcker. Arnhem; H. J. Sloos:
- 1 —recht; I
Leidon; W ~de Bruyn.'
Slsseren, Lelden; H. X S.
W. Momborg. en S. P.
C. J. de Graaf
den. Leerling glosblaze
Dusschoten, j
strumentmaker. ge-
ïrdamH. C. Ousse-
Koelewljn, Kotterdai
ealaagd C. E. Mooy, Am
klerk. Utrecht. Vooi
bekwaamheid i
i Th. Barthen. Lel-
Isklerken slaag-
Weerbericht
BAROMETERSTAND
Hoogste stand te Avord (Fr.) 766.0.
Laagste stand te Skudesnaes 741.6.
Stand vanmorgen halftwaalf 760.9.
WEERVERWACHTING
Matige tijde'ijk afnemende W. tot Z.W.
wind, tijdelijk opklarend, weinig of geen
regen, mogelijk nachtvorst, iets warmer
overdag.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
Met buitengewone snelheid heeft zich uit
de barometerdaling in de Golf van Biscaye
een nieuwe depressie ontwikkeld, die thans
bij het Skagerak ligt. in Denemarken storm
brengt en nu naar Scandinavië trekt.
In het Z.W verschijnt weer hooge druk
king. Op de Britsche eilanden is het weer
opklarend met nog enkele regenbuien en
temperaturen onder normaal.
Terwijl in N. Scandinavië nog sneeuw en
hagel valt onder invloed van de vorige de
pressie, brengt de nieuwe reeds regen en
storm in Z. Scandinavië. Duitschland heeft
in het O. vrij hooee femppraturen met plaat-
stelijk onweer. In het W. is het koel ge
worden en daar zullen de regenbuien door
dringen. In Frankrijk neemt de bewolking
-* en is het in het Z.O. vrij warm.
De uit het Z.W. opkomende hooge druk-
kine zal tijdelijke weersverbetering brengen
aanvankelijk met kans op nachtvorst en iets
hoogere temperatuur overdag.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van De Bilt Zondagmorgen Ie
10.25 uur aan alle posten: „Weest op Uw
hoede".
Ontvangen 22 Sept. 10.45 voorm. Attentle-
ein O. d.i. Weest op uw hoede,
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 14.4 C.
24 SEPTEMBER
Zonsopgang 6.49 uur, zonsondergang 6.55
Maan op v.m. 3.18 uur, onder nam. 5.31
